สื่อการเรียนการสอน

ความรเู้ บ้อื งตน้ เกย่ี วกบั การทาํ บญั ชี

ความหมาย การบัญชี (Accounting) เปนศิลปะของการจดบนั ทกึ รายการหรอื เหตุการณและรายการตา ง ๆ ทเี่ กีย่ วขอ งไวใ นรขู อง เงนิ ตรา จัดหมวดหมูรายการเหลานั้น ทาํ การสรปุ ผลรวมทงั้ ตีความหมายขอผลน้ัน

วตั ถปุ ระสงคข์ องการบญั ชี1. เพอ่ื จดบนั ทึกรายการตาง ๆ ท่ีเกิดขน้ึ เรียง ตามลําดบั กอนหลัง และจําแนกประเภทของ รายการคา ไวอยา งสมบรู ณ2. เพอื่ ใหจ ดบนั ทึกรายการคา ถกู ตองตาม หลกั การบัญชีและตามกฎหมายวา ดว ยการ บญั ชี

ประโยชนข์ องการบญั ชี1. ชวยใหเจาของกจิ การสามารถควบคมุ งานอยาง ใกลชิด2. ชว ยใหทราบผลการดําเนนิ งานของกิจการ ใน ระยะเวลาใดเวลาหนึ่ง3. ชวยใหท ราบฐานะการเงินของกจิ การ ในระยะเวลา ใดเวลาหนงึ่

ประโยชนข์ องการบญั ชี4. ชว ยในการบรหิ ารงาน และใหขอมูลอันเปน ประโยชนในการวางแผนการดําเนินงาน5 . ชวยในการตรวจสอบหาขอผิดพลาด6. ชวยในการกาํ หนดนโยบายและการตัดสนิ ใจ ตางๆ ของธรุ กจิ7. ผลู งทุนซ้อื หนุ จะอาศยั ขอมูลทางการบัญชี ตัดสนิ ใจในการลงทนุ

หลกั การเขยี นตวั เลข ตวั อย่าง นิยมเขียนเปนตวั อารบคิ จาํ นวนเงนิ สต เขียนตัวเลข3 หลักขึน้ ไป ใหใสเ ครื่องหมาย บาท , (จลุ ภาค) 12 3 0 0 -- การเขียนตัวเลขลงในชองจํานวนเงิน ใหเ ขยี นหลัก , หนว ยของจาํ นวนบาทชดิ เสน แบง ชอ งบาทและสตางค 12 5 0 0 -- เสมอ , จํานวนสตางคใ หเขียนลงในชองสตางค ถาไมม ีเศษ สตางคใหใ ชเครอ่ื งแบบ \" - \" หรือเขียน 00 กไ็ ด

หลกั การเขยี นวนั เดอื นปี ถา อยูใ นหนาเดยี วกนั เขยี น พ.ศ. คร้งั เดียวในชองพ.ศ. ของทุกหนา เดอื น นยิ มเขยี นยอ ของแตละเดือน วนั ใหเ ขยี นวนั ที่เรยี งตามลําดบั เหตกุ ารณซ งึ่ เกิดขึน้ กอนหลงั ตวั อยา่ ง วนั พ.ศ. 2540 1เดือน 3ก.พ. 5

สนิ ทรพั ย์ หน้สี นิ และสว่ นของเจา้ ของ (ทุน)

สนิ ทรพั ย์ (ASSETS)ความหมาย สิ่งที่มตี วั ตนและไมม ีตวั ตนมีมลู คาเปนตวั เงินมบี คุ คล หรือกิจการคา เปนเจา ของ เชน เงินสด ลูกหน้ี คา ความ นิยม ลิขสิทธ์ิ รถยนต เครอื่ งคอมพิวเตอร บา น และทีด่ ินเปน ตน

ประเภทของสนิ ทรพั ย์ (ASSETS)แบ่งออกเป็ น 3 ประเภท ไดแ้ ก่1. สินทรพั ยห มุนเวยี น (Current Assets) 2. ที่ดิน อาคาร และ อปุ กรณ (Property Plant and Equipment) 3. สินทรัพยอน่ื (Other Assets Sundry Assets)

หน้สี นิ (LIABILITY)ความหมาย หมายถงึ จาํ นวนเงินทกี่ จิ การเปน หนี้ บคุ คลอ่ืนหรอื พันธะอันเกดิ จากรายการคา การกยู มื หรือเกิดจากการอน่ื ซง่ึ จะตอ งชําระคืนในภายหนา ดวยสินทรัพย หรือบริการ

ประเภทของหน้สี นิ (LIABILITY)แบ่งเป็ น 2 ประเภท ดงั นี้1. หนส้ี นิ หมุนเวียน (Current Liabilities)2. หนี้สินระยะยาว หรอื หน้ีสินอ่นื ๆ (Long term or otherLiabilities)

สว่ นของเจา้ ของ (OWNER’S EQUITY )ความหมาย สว นของเจา ของ(Owner’s Equity) ตามคํานยิ าม หมายถงึ สวยไดเสียคงเหลือในสนิ ทรพั ยข องกจิ การ หลังจากหกั หน้สี นิ ออกแลว เปน สนิ ทรัพยส ทุ ธิ (Net Assets) ของกิจการ

สมการบญั ชี (ACCOUNTING EQUATION) สนิ ทรพั ย์ = หน้สี นิ + สว่ นของเจา้ ของ Assets = Liability + Owner’s Equity A = L + OE

การวิเคราะหร์ ายการคา้TRANSACTION ANALYSIS

ความหมายของการวิเคราะหร์ ายการคา้ การพจิ ารณาวารายการคา ที่เกิดขึ้น มผี ล ทาํ ใหส ินทรัพย หนสี้ นิ และสวนของเจาของ เปล่ียนแปลงไปในทางท่เี พมิ่ ข้ึน หรอื ลดลงเปน จาํ นวนเทา ใด บนั ทกึ ลงในสมุดบัญชีต่าง ๆ

หลกั ในการวิเคราะหร์ ายการคา้ หมวดหมู่บัญชี เพมิ่ (+) ลด (-)1. สินทรัพย์ เดบิต เครดติ เครดติ เดบิต2. หนีส้ ิน เครดติ เดบติ3. ทุน เครดติ เดบิต4. รายได้ เดบติ เครดติ5. ค่าใช้จ่าย

หลกั การบนั ทึกบญั ชคี ู่(DOUBLE ENTRY SYSTEM)เดบิต (Dr.) = เครดติ (Cr.) เสมอ

สมุดรายวนั ทว่ั ไป(GENERAL JOURNAL)

ความหมายและประเภทของสมุดรายวนั ขนั้ ตน้สมุดรายวนั คอื สมดุ บัญชเี ลม แรกทใ่ี ชบ ันทึกรายการคา ทเี่ กิดข้นึ ตามลําดบั กอ น – หลงั ผ่านรายการ(Post) สมุดบัญชีแยกประเภท

สมุดรายวนั ขนั้ ตน้แบง ออกเปน 2 ประเภท ไดแก 1.สมดุ รายวนั เฉพาะ (Special Journal) 2.สมุดรายวันท่ัวไป

สมุดรายวนั ทว่ั ไปการบันทกึ รายการคา เมอ่ื มรี ายการคาเกิดขึ้น จะตองทําการวเิ คราะหรายการคา และนําไปบันทึกลงในสมดุ รายวันท่ัวไปประกอบดว ย  รายการเปดบัญชี  รายการท่ีเกิดขึน้ ในระหวา งเดือน

สมุดรายวนั ทว่ั ไปรายการเปิ ดบญั ชี1. มีการลงทนุ ครงั้ แรก มี 3 กรณี กรณี 1 นาํ เงินสดมาลงทนุ กรณี 2 นาํ เงนิ สดและสนิ ทรัพยอืน่ มาลงทุน กรณี 3 นาํ เงนิ สด สินทรพั ยอ นื่ และหนีส้ ินมา ลงทุน2. เร่ิมรอบระยะเวลาบญั ชใี หม (งวดบญั ชใี หม)

บญั ชแี ยกประเภท(GENERAL LECGER)

สมุดบญั ชแี ยกประเภทแบ่งเป็ น 2 ชนดิ ไดแ้ ก่1. สมุดบญั ชแี ยกประเภททวั่ ไป (General Ledger)2. สมุดบญั ชแี ยกประเภทย่อย (Subsidiary Ledger)

สมุดบญั ชแี ยกประเภท รปู แบบของบัญชแี ยกประเภทแบบบัญชีแยกประเภททวั่ ไป แบบบญั ชีแยกประเภทย่อย (แบบมาตรฐาน) (แบบแสดงยอดดุล)

หลกั การบนั ทึกบญั ชแี ยกประเภท1. ใหน าํ ช่ือบัญชที เ่ี ดบติ ในสมดุ รายวันท่ัวไป มาต้งั เปน ชอ่ื บัญชแี ยกประเภท และบนั ทึกรายการ ทางดา นเดบิตโดย 1.1 เขยี นชอง วัน เดอื น ป ตามทีป่ รากฏใน สมุดรายวันทวั่ ไป 1.2 เขียนชื่อบัญชีท่เี ครดิตลงในชอ งรายการ 1.3 เขยี นจํานวนเงินลงในชองเดบิต

การจดั หมวดหมู่และการกาํ หนดเลขที่บญั ชีการจดั หมวดหมูของบัญชี แบง เปน 5 หมวด ไดแ ก 1. หมวดสนิ ทรัพย 2. หมวดหนีส้ ิน 3. หมวดสว นของเจาของ (ทนุ ) 4. หมวดรายได 5. หมวดคา ใชจ า ย

หลกั การบนั ทึกบญั ชแี ยกประเภท2. ใหนําบัญชีที่เครดิตในสมดุ รายวันทัว่ ไป มาต้ังเปน เปน ช่ือบญั ชแี ยกประเภท และบันทึกไวทางดา น เครดิตโดย 2.1 เขยี นชอง วัน เดือน ป ตามทป่ี รากฏใน สมดุ รายวนั ท่วั ไป 2.2 เขยี นชื่อบญั ชีทเี่ ดบิตลงในชองรายการ 2.3 เขยี นจํานวยเงินลงในชองจํานวนเงิน เครดติ

ผงั บญั ชี (CHART OF ACCOUNTS)

งบทดลอง(TRIAL BALANCE)

ความหมายของงบทดลอง หมายถึง งบท่จี ัดทาํ ข้นึ ดวยการนาํ ยอดดุลในบญั ชแี ยกประเภทตา ง ๆ ไมว า จะอยดู า นเดบติ หรอื เครดติ กต็ าม มาคาํ นวณหายอดคงเหลือทงั้ สอง ดา น เพือ่ พิสูจนค วามถูกตอ งในการบันทกึ บญั ชตี าม ระบบบญั ชีคู ในวันใดวนั หน่ึง เชน ทุกสน้ิ เดือน ทุก 3 เดอื น หรอื เม่อื สน้ิ งวดบัญชี

ประโยชนข์ องงบทดลอง1. ชว ยพิสูจนความถกู ตอ งของการบนั ทึกท้ังทางดา น เดบติ และเครดิต จะตอ งเทา กันตามหลักบัญชีคู2. ชวยในการตรวจสอบขอ ผดิ พลาดในการบนั ทกึ บัญชีไดงาย3. ชว ยในการทํางบการเงนิ ของกจิ การ เชน งบกําไร ขาดทนุ และงบดุลไดสะดวกและถูกตอง

การหาขอ ผดิ พลาดที่เกดิ ข้ึนในงบทดลอง 1. ตรวจสอบการบวกเลขของจํานวนเงนิ ในชองเดบติ และเครดิตในงบทดลองใหมอ ีกครั้ง 2. ตรวจสอบการเก็บยอดคงเหลือจากบญั ชีแยกประเภทมาลงในงบทดลองน้นั ถกู ตอ งหรือไม 3. ตรวจสอบการหายอดคงเหลอื ในบัญชีแยกประเภทตางๆ ใหม 4. ตรวจสอบการผา นรายการจากสมุดรายวนั ขัน้ ตนมาลงในบัญชแี ยกประเภท 5. ตรวจสอบการบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ถูกตองตามหลกั บญั ชคี ูหรอื ไม 6. ตรวจสอบเอกสารการนาํ มาบนั ทึกบญั ชวี า ไดนําตัวเลขมาบันทึกบญั ชีถกู ตอ งหรอื ไม

ขอจบการนาํ เสนอ ขอบคุณค่ะ คุณครกู รแกว้ ....โอภาสสวุ คนธ์