เลี้ยงหอยขม

ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อาเภอกระสงั

จากเหตุบังเอิญของ “พงษ์ศักดิ์ มาใจ” ไปเจอหอยขมในบ่อปลานิล ที่เล้ียงไว้ บ้านปา่ แขม ต.ปา่ หุ่ง อ.พาน จ.เชียงราย เลยเก็บมาไว้ในวงบ่อ ซีเมนต์ที่ใช้สาหรับพักปลานิล เพ่ือทากับข้าวกิน พบว่าหอยที่ขังไว้ไม่ตาย แถมยงั ออกลูกอกี จานวนมาก “พงษ์ศักด์ิ เลยทดเล้ียงดู ปรากฏว่า เติบโตได้เร็ว จึงนาไปสู่การ เลี้ยงเปน็ อาชีพหลัก ใช้พื้นท่ีเพียงใช้พื้นท่ีเพียง 5ื10 เมตร สาหรับเลี้ยง หอยขมในวงบ่อซีเมนต์ 12 บ่อ มีรายได้เดือนละเกือบ 5 หม่ืนบาทพงษ์ ศกั ด์ิ บอกว่า เดิมมีอาชพี ทานา ตอนหลังเร่ิมเล้ียงปลานิลกลางทุ่งนาอยู่ 1 บ่อ ขนาด 10ื20 เมตร ระหว่างน้ันก็ปล่อยหอยขทลงด้วย เม่ือ 2 ปี ก่อนไปงมหอยเพ่ือทากับข้าวหลังจากงมแล้วขังไว้ในวงบ่อซีเมนต์ท่ีใช้ สาหรบั พกั ปลานิล เวลาผา่ นไปเห็นหอยไม่ตาย แถมยงั ออกลูกจานวนมาก เป็นจุดประกาย ให้เกิดความคิดว่า น่าเล้ียงหอบขมในวงบ่อซิเมนต์ จึงศึกรายละเอียด พบว่าหอยขมกินซากพืชทับถม หรือหญ้าท่ีตายทับถมอยู่ในน้า เมื่อได้ข้อมูล มาพอสมควรจึงลงมือเล้ยี งหอยขมในวงบอ่ ซเี มนต์บริเวณรอบบา้ น 12 วง บ่อ และเลี้ยงปลานิลกลางทุ่งนาอยู่ 1 บ่อ ขนาด 10ื20 เมตร มาเปน็ อาชีพ หลัก ส่วนท่นี าใหค้ ณุ พ่อกับคณุ แมท่ าแทน”หอยขมชอบอยู่น่งิ จากการเลยี้ งใน วงบ่อซิเมนต์มา 2 ปีพบว่า โอกาสรอดสูงกว่าบ่อดิน ส่วนอาหารให้กิน ตะไคร่น้า เสริมด้วยอาหารปลาดุกบดละเอียดผสมข้าวเหนียวทาให้หอยขม โตเรว็ กว่าในตามธรรมชาตถิ ึง 1 เดอื น

ผมเลี้ยงมา 2 ปี สามารถสร้างรายได้ทุกเดือนตกเดือนละ 4.8 หม่ืน บาท” พงษ์ศักด์ิ กล่าวทุกวันน้ี พงษ์ศักดิ์ บอกว่า เร่ิมขยายเล้ียงหอยขมท้ัง ในบ่อดินและในวงบ่อซีเมนต์จึงแนะนาสาหรับผู้ท่ีเร่ิมต้นหัดเล้ียงอาจเล้ียง ในวงบ่อซีเมนต์อย่างเดียวก็ได้ เพราะเขาเองก็เน้นเล้ียงในวงบ่อซีเมนต์ เช่นกัน เพราะหอยขมจะอยู่น่ิงกว่าไม่เดินไปมา โตเร็วกว่าและอัตราการรอด สูงกว่าบ่อดิน แม้บ่อดินความเปน็ ธรรมชาติมากกว่า แต่การจัดการยากกว่า ด้วยสาหรับการเลี้ยงหอยขมในวงบ่อซีเมนต์ให้เทปูนตรงก้นวงบ่อซีเมนต์ จนปิดสนิท ต่อท่อระบายน้าไว้ด้านข้างเปน็ ลักษณะเกลียวหมุนมีฝาปดิ ก่อน นาหอยขมลงเล้ียงให้ใส่น้าลงไปพร้อมกับหั่นต้นกล้วยลงไปแช่ 1 สัปดาห์ เพ่ือให้น้ายาปูนซึมออกจากน้า ไม่เช่นนั้นหอยขมจะตายได้และเมื่อผ่านไป 1 สัปดาห์ให้ใส่ดินเหนียวสูง 1 น้ิว แล้วใส่ทางมะพร้าวตามลงไปเพ่ือไว้ให้ หอยขมกิน จึงปลอ่ ยหอยขมลงบอ่ ได้ อตั ราการใสห่ อยขมอยา่ ใหแ้ น่นเกินไป ประมาณ 3-5 กิโลกรัม/วงบ่อซีเมนต์ เลี้ยงคละขนาดกันได้ จากนั้นใส่น้าลง ไป 20-30 เซนติเมตร รอจนน้าน่ิงแล้วจึงใส่น้าลงไปอีก 20-30 เซนติเมตร (เบ็ดเสร็จให้น้าสูง 50 เซนติเมตร)วิธีการนี้จะช่วยให้น้าไม่ขุ่นเพราะหอยขม ต้องการน้าสะอาด น้านิ่งท้ังน้ี หากใส่หอยขมและน้าลงไปจนน้าขุ่นหอยขมจะ ไม่ยอมกนิ อาหารนานถงึ 3 วนั และหอยขมจะอยู่แค่ความสูงของน้าออกมา รับแสงและออกซิเจนเท่าพอเลี้ยงได้ 3 เดือน ให้แยกออกไว้อีกบ่อเพ่ือ ขยายพนั ธุ์สว่ นบอ่ เดิมกเ็ ลีย้ งต่อไปอกี 2 เดอื น จงึ จบั ไปขายได้

โดยธรรมชาตหิ อยขมจะเกาะตามก่งิ ไมแ้ ละกนิ ตะไคร้น้าตามกิ่งไม้น้ันๆ ทีน่ ่จี งึ ใส่ ทางมะพรา้ วใหห้ อยขม หรอื ก่งิ ไม้ ใบไม้ทสี่ ามารถหาได้เพ่ือให้เกิดตะไครน่ า้ และเพอ่ื ไวเ้ ป็น ทหี่ ลบด้วย อย่างผมเล้ยี งมา 12 บอ่ ใช้พื้นทีป่ ระมาณ 5ื10 เมตร เทา่ น้นั โดย 6 บ่อแรก ตักหอบมาไดว้ ันละ 50 กโิ ลกรมั นานครึง่ ปี เมอ่ื ตกั หมดก็ปลอ่ ยลอตใหมล่ งไปทนั ที และเราก็มาจบั หอยอีก 6 บอ่ ในช่วงครึง่ ปหี ลังวนเวียนอยา่ งนตี้ ลอด ทา้ ใหเ้ รามีรายได้ ทกุ วนั

ส่วนการเปลี่ยนน้า เขาแนะนาว่า หอยขมต้องเป็นน้าสะอาด ไม่ควรใช้ น้าประปาโดยตรงเพราะมีคลอรีน ต้องพักน้าไว้ให้คลอรีนหมดก่อน รวมถึง อย่าใหห้ อยขมโดนเกลอื อาจทาให้หอยตายได้ทางที่ดีควรปล่อยปลาหางนกยูง ลงไปในบอ่ หอยขมด้วย เพือ่ ชว่ ยกนิ ลูกนา้ ที่จะมารบกวนหอยขมอาจทาให้เปน็ โรคได้หากบอ่ ทเี่ ลี้ยงปลาหางนกยุงด้วยจะเปล่ียนน้าทุก 1 เดือน/คร้ัง ด้วยการ เปิดฝาเกลียวท่อระบายน้าออกเอาตาข่ายปิดตรงรูท่อไว้รอจนน้าระบายออก หมดให้ค่อยๆใส่น้าลงไปใหม่เหมือนการใส่ในคร้ังแรกส่วนดินใช้ดินเดิม หลังจากเปลี่ยนน้าจนน้าสะอาดแล้ว ให้ใส่อีเอ็มผสมลงในน้าด้วย 1 ฝา เพื่อ ช่วยให้หอยโตไวขึ้นและป้องกันโรคได้ แต่ถ้าไม่ได้ใส่ปลาหางนกยุงไว้จะเปลี่ยน สัปดาห์ละครง้ั เพ่ือปอ้ งกันยุงลงไปไข่ นัน่ เอง

การเลี้ยงหอมขมในวงบ่อซีเมนต์โอกาสเป็นโรคน้อยกว่าบ่อดิน เนอื่ งจากเปลย่ี นน้าได้ง่ายกวา่ จึงเปล่ียนบ่อยได้ กระนั้นการสังเกตุ อาการ ของหอยขมที่เป็นโรคทเี่ กิดจากนา้ เสีย จะไมค่ ่อยเดนิ ไม่กนิ ไม่เอาหลังขึ้น คือหอยท่ีเป็นโรค ท่ีมักจะนอนหงายเปิดฝาหน้าและตายในที่สุดนับเป็น อาชีพทนี่ ่าสนใจ ใชพ้ ื้นทีน่ ้อย แต่รายได้งาม ที่มา : https://todaynewsth.com/onsornisan/?p=2416

ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อาเภอกระสงั