แผนที่ 1 การฝึกลำดับความคิด

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 1 การแก้ปัญหา เวลาเรียน 9 ชวั่ โมง แผนผงั การเรียนรู้แบบบูรณาการ ภาษาไทย การแก้ปัญหา วทิ ยาศาสตร์ • การอ่านเร่ืองสถานการณ์หรือเรื่องส้นั ๆ • การใชเ้ หตุผลเชิงตรรกะในการแกป้ ัญหา • การคาดคะเนเหตกุ ารณ์โดยใชเ้ หตุผล • การอธิบายการทางาน การคาดการณ์ ประกอบ • การพดู แสดงความคิดเห็น ผลลพั ธจ์ ากปัญหาอยา่ งง่าย • การวเิ คราะห์ความสมเหตุสมผล • การเล่นเกม OX การลาดบั ความ • การเขียนโปรแกรมท่ีมีตวั ละครหลายตวั • การเขียนภาพความคิดการพฒั นา การเขียน และมีการสงั่ งานที่แตกต่างหรือมีการ สื่อสารระหวา่ งกนั คณติ ศาสตร์ ศิลปะ • ใชว้ ธิ ีการหลากหลายในการแกป้ ัญหา • การระบายสีลงในลูกบาศก์ • ใชค้ วามรู้ ทกั ษะ กระบวนการทาง • การออกแบบและตดั กระดาษเพอ่ื พบั คณิตศาสตร์ เป็ นกล่อง • การบวกลบเลข • การออกแบบสร้างกลอ่ งสาหรับใส่ดินสอ • ใชเ้ หตุผลประกอบการตดั สินใจอยา่ ง เหมาะสม ตวั ชี้วดั ใชเ้ หตุผลเชิงตรรกะในการแกป้ ัญหา การอธิบายการทางาน การคาดการณ์ผลลพั ธ์จากปัญหาอยา่ งง่าย (ว 4.2 ป.4/1)

หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 การแก้ปัญหา แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง การฝึ กลาดบั ความคดิ ช้นั ประถมศึกษาปี ที่ 4 เวลาเรียน 1 ชว่ั โมง มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วดั มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ว 4.2 เขา้ ใจและใชแ้ นวคิดเชิงคานวณในการแกป้ ัญหาที่พบในชีวติ จริงอยา่ งเป็ นข้นั ตอน และเป็นระบบ ใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศและการส่ือสารในการเรียนรู้ การทางาน และการแกป้ ัญหาไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพ รู้เท่าทนั และมีจริยธรรม ตัวชี้วดั ว 4.2 ป.4/1 ใชเ้ หตุผลเชิงตรรกะในการแกป้ ัญหา การอธิบายการทางาน การคาดการณ์ผลลพั ธ์ จากปัญหาอยา่ งง่าย จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายการทางานอยา่ งเป็ นข้นั ตอน โดยใชเ้ หตุผลเชิงตรรกะในการแกป้ ัญหา (K) 2. เขียนฝึกลาดบั ความคิดในการแกป้ ัญหา (P) 3. เลือกวธิ ีการแกป้ ัญหา ฝึกลาดบั ความคิด และใชเ้ หตุผลเชิงตรรกะในการแกป้ ัญหา (P) 4. เห็นความสาคญั ของการใชเ้ หตุผลเชิงตรรกะในการแกป้ ัญหา (A) สาระการเรียนรู้ การฝึกลาดบั ความคิด ทาให้มองเห็นปัญหาแตล่ ะปัญหา แลว้ ตดั สินใจแกป้ ัญหาโดยใชเ้ หตุผลเชิงตรรกะ ในการแกป้ ัญหา

สมรรถนะสาคญั ของผู้เรียน 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแกป้ ัญหา 4. ความสามารถในการใชท้ กั ษะชีวติ คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ ใฝ่ เรียนรู้ คาถามสาคญั นกั เรียนมีวธิ ีการทางานน้ีวธิ ีใดอีกบา้ ง วธิ ีการของนกั เรียนดีอยา่ งไร

การจดั กจิ กรรมการเรียนรู้ ข•้นั ส•ัง•เกต• ร•วบ• ร•วม•ข•้อม•ูล•(G•a•the•ri•ng•) • 1. นกั เรียนร่วมกนั สงั เกตซองบะหม่ีก่ึงสาเร็จรูป แลว้ ร่วมกนั สนทนา โดยตอบคาถาม ดงั น้ี • สิ่งที่นกั เรียนสังเกตเห็นคืออะไร (ซองบะหม่ีก่ึงสาเร็จรูป) • นกั เรียนรับประทานบะหม่ีก่ึงสาเร็จรูปบอ่ ยหรือไม่ (ไมบ่ ่อย/เป็นประจา) • บะหมี่ก่ึงสาเร็จรูปตอ้ งผา่ นข้นั ตอนใดจึงจะรับประทานได้ (ตวั อยา่ งคาตอบ วธิ ีการตม้ ) 2. นกั เรียนร่วมกนั ดูตวั อยา่ งการปรุงบะหม่ีก่ึงสาเร็จรูปเพ่ือรับประทาน จากภาพความคิดการปรุง บะหม่ีก่ึงสาเร็จรูปโดยใชห้ มอ้ ไฟฟ้า และการใชก้ ระติกน้าร้อนไฟฟ้า ดงั น้ี วธิ ีที่ 1 วธิ ีท่ี 2 ใส่น้าในหมอ้ ใส่น้าในกระติกน้าร้อนไฟฟ้า วางหมอ้ บนเตา หรือใชห้ มอ้ ไฟฟ้า เสียบปลก๊ั ไฟกระติกน้าร้อนไฟฟ้า ตม้ น้าใหเ้ ดือด รอจนน้าเดือด นาบะหมี่ก่ึงสาเร็จรูปใส่ลงในหมอ้ นาบะหม่ีก่ึงสาเร็จรูปใส่ชาม แลว้ ปิ ดฝา เทน้าร้อนลงไป ปิ ดฝา ตม้ ต่ออีก 2 นาที ต้งั ทิง้ ไว้ 3 นาที 3. นกั เรียนร่วมกนั สนทนาและตอบคาถามกระตุน้ ความสนใจ โดยใชค้ าถาม ดงั น้ี • นกั เรียนมีวธิ ีการทางานน้ีวธิ ีใดอีกบา้ ง วธิ ีการของนกั เรียนดีอยา่ งไร (ตวั อยา่ งคาตอบ ตม้ โดยใช้ เตาไมโครเวฟ เพราะมีความสะดวก ง่าย และรวดเร็ว)

4. นกั เรียนร่วมกนั ฟังคาอธิบายเพ่ิมเติมเกี่ยวกบั การใชเ้ หตุผลเชิงตรรกะในการแกป้ ัญหาวา่ แต่ละ ปัญหามีวธิ ีการแกป้ ัญหาท่ีแตกตา่ งกนั ข้ึนอยกู่ บั การใชเ้ หตุผลในการตดั สินใจ หรือเลือกวธิ ีการแกป้ ัญหาของ แต่ละคน 5. นกั เรียนร่วมกนั ศึกษาขอ้ มูลเกี่ยวกบั การใชเ้ หตุผลเชิงตรรกะในการแกป้ ัญหา จากแหล่งการเรียนรู้ ต่าง ๆ •ข้ัน• ค•ิด•วเิ ค•ร•าะ•ห์แ•ละ•ส•รุป•ค•วาม•ร•ู้ (•Pr•oc•ess•in•g) • 6. นกั เรียนแบ่งกลุ่มตามความเหมาะสม แต่ละกลุ่มร่วมกนั วเิ คราะห์กิจกรรมท่ี 1.1 ฝึกลาดบั ความคิด โดยบอกวธิ ีการชงนมเป็นลาดบั ข้นั ตอนมา 2-3 วธิ ี โดยเขียนเป็ นภาพความคิด ดงั ตวั อยา่ ง วธิ ีที่ 1 วธิ ีท่ี 2 เริ่มตน้ เริ่มตน้ ตกั นมผงใส่แกว้ เติมน้าร้อนใส่แกว้ เติมน้าร้อน ตกั นมผงใส่ในแกว้ ที่มีน้าร้อน คนส่วนผสมใหเ้ ขา้ กนั คนส่วนผสมใหเ้ ขา้ กนั จบ จบ 7. นกั เรียนร่วมกนั คิดวเิ คราะห์เกี่ยวกบั วธิ ีการชงนม โดยตอบคาถาม ดงั น้ี • วธิ ีการที่นกั เรียนเสนอวธิ ีใดดีท่ีสุด เพราะเหตุใด (ตวั อยา่ งคาตอบ วธิ ีท่ี 2 เพราะส่วนผสม จะละลายเขา้ กนั เร็วกวา่ )

8. นกั เรียนร่วมกนั คิดวเิ คราะห์คานวณหาผลบวกของตวั เลข 34 + 79 + 128 + 256 + 1,024 วา่ มีวธิ ีการคิดหาคาตอบไดก้ ่ีวธิ ี แตล่ ะวธิ ีมีวธิ ีการคิดอยา่ งไร ดงั ตวั อยา่ ง วธิ ีที่ 1 1,024 + 256 + 128 79 + 34 + 1,521 วธิ ีท่ี 2 (34 + 79) + (128 + 256) + (1,024) = 113 + 384 + 1,024 = 1,521 9. นกั เรียนร่วมกนั คิดวเิ คราะห์เก่ียวกบั วธิ ีการคานวณหาผลบวกของตวั เลขดงั กล่าว โดยตอบคาถาม ดงั น้ี • วธิ ีใดหาคาตอบไดร้ วดเร็วและมีความถูกตอ้ งแม่นยามากท่ีสุด เพราะอะไร (ตวั อยา่ งคาตอบ เลือกวธิ ีที่ 1 เพราะเป็ นการแสดงข้นั ตอนวธิ ีการคานวณในแต่ละหลกั อยา่ งชดั เจน มีโอกาสคานวณผดิ พลาด ไดน้ อ้ ย) กิจกรรมน้ีสร้างเสริมทกั ษะศตวรรษที่ 21 ดา้ นทกั ษะชีวติ และการคิดแกป้ ัญหา 10. นกั เรียนร่วมกนั สรุปความคิดรวบยอดเก่ียวกบั การฝึกลาดบั ความคิด ดงั น้ี การฝึกลาดบั ความคิด ทาใหม้ องเห็นปัญหาแต่ละปัญหา แลว้ ตดั สินใจแกป้ ัญหาโดยใชเ้ หตุผล เชิงตรรกะในการแกป้ ัญหา

ข•้นั •ปฏ•บิ •ตั ิแ•ล•ะส•รุป•ค•วา•มร•ู้ห•ลงั •กา•รป•ฏ•ิบัต•ิ (•A•pp•lyi•ng•an•d•Co•n•str•uc•tin•g•th•e •Kn•ow• le•dg•e) 11. •นกั •เรียนแต่ละกลุ่มร่วมกนั เล่นเกมรอดชีวติ โดยมีสถานการณ์ท่ีกาหนดให้ ดงั น้ี สมมุติวา่ เครื่องบินที่นกั เรียนโดยสารไปเกิดประสบอุบตั ิเหตุ ตกลงในหุบเขาหิมาลยั เคร่ืองบิน ไม่ระเบิดและร่างกายของคุณก็ไปไดเ้ ป็นอะไร แตส่ ิ่งแวดลอ้ มภายนอกเลวร้ายที่สุด คือ อากาศเยน็ มาก โดยรอบเตม็ ไปดว้ ยหิมะ มองไปไกลสุดสายตากม็ ีแตห่ ิมะขาวโพลน แต่บางคร้ังกม็ ืดคร้ึมสลบั กนั การติดตอ่ ส่ือสารโดยเครื่องมือทางอิเล็กทรอนิกส์ก็ทาไม่ได้ จากสถานการณ์นกั เรียนจะเอาชีวติ รอดไดย้ าก แต่กพ็ บวา่ ในซากเคร่ืองบิน มีสิ่งของอยู่ 12 อยา่ ง ดงั น้ี 1. กระดาษชาระ 2. พลุ 3. ผา้ ใบ 1 ผนื 4. ขวานเลก็ ๆ 5. ไฟแช็ก 6. แผนที่ 7. เส้ือผา้ สารอง 8. ฝอยขดั หมอ้ 9. เขม็ ทิศ 10. ข้ีผ้งึ 1 กระป๋ องใหญ่ 11. ช็อกโกแลต 12. หนงั สือพิมพ์

12. นกั เรียนแต่ละกลุ่มเลือกส่ิงของที่มีความจาเป็นมากท่ีสุดมา 5 อยา่ ง โดยเขียนเป็นภาพความคิด เรียงลาดบั ความสาคญั ของสิ่งของที่เลือกและการนาไปใชเ้ พ่อื เอาชีวติ รอดจากสถานการณ์ดงั กล่าว ไดอ้ ยา่ งไร ดงั ตวั อยา่ ง ไฟแช็ก ขวานเล็ก ๆ เส้ือผา้ สารอง ช็อกโกแลต พลุ กิจกรรมน้ีสร้างเสริมทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ดา้ นการคิดแกป้ ัญหา 13. นกั เรียนร่วมกนั สรุปส่ิงที่เขา้ ใจเป็นความรู้ร่วมกนั ดงั น้ี ในชีวติ ประจาวนั เราพบปัญหาที่แตกต่างกนั ปัญหาบางปัญหาอาจมีวธิ ีการแกป้ ัญหา ที่หลากหลาย ข้ึนอยกู่ บั การใชเ้ หตุผลในการตดั สินใจ หรือการเลือกวธิ ีการแกป้ ัญหาของแต่ละคน •ข้นั• ส•่ือส•า•รแ•ละ•น•าเส•น•อ •(A•pp•ly•ing• t•he•C•om• m• u•ni•ca•tio•n •Sk•ill•) 14. นกั เรียนแต่ละกลุ่มออกมานาเสนอภาพความคิดของกลุ่มตนเอง พร้อมอธิบายเหตุผลในการเลือก สิ่งของแตล่ ะอยา่ งหนา้ ช้นั เรียน เพ่ือแลกเปล่ียนเรียนรู้กนั 15. นกั เรียนร่วมกนั อภิปรายสรุปเกี่ยวกบั วธิ ีการทางานใหเ้ ห็นการคิดเชิงระบบและวธิ ีการทางาน ที่มีแบบแผน

ข• ้ัน•ป•ระ•เม•ินเ•พื่อ•เพ• มิ่ •คุณ• ค•่าบ• ร•ิกา•รส•ังค•ม•แ•ละ•จิต•ส•าธ•าร•ณะ• (•Se•lf-•Re•gu•la•tin•g•) 16. นกั เรียนนาความรู้ท่ีไดไ้ ปใชใ้ นการคิดแกป้ ัญหาของตนเองในชีวติ ประจาวนั และไปแนะนา รุ่นนอ้ ง เพ่ือน หรือบุคคลที่รู้จกั ในการฝึกลาดบั ความคิด เพ่ือนาไปใชใ้ นการแกป้ ัญหาตอ่ ไป 17. นกั เรียนประเมินตนเอง โดยเขียนแสดงความรู้สึกหลงั การเรียนและหลงั การทากิจกรรม ในประเด็นต่อไปน้ี • ส่ิงท่ีนกั เรียนไดเ้ รียนรู้ในวนั น้ีคืออะไร • นกั เรียนมีส่วนร่วมกิจกรรมในกลุ่มมากนอ้ ยเพยี งใด • เพอื่ นนกั เรียนในกลุ่มมีส่วนร่วมกิจกรรมในกลุ่มมากนอ้ ยเพียงใด • นกั เรียนพึงพอใจกบั การเรียนในวนั น้ีหรือไม่ เพยี งใด • นกั เรียนจะนาความรู้ที่ไดน้ ้ีไปใชใ้ หเ้ กิดประโยชน์แก่ตนเอง ครอบครัว และสงั คมทว่ั ไป ไดอ้ ยา่ งไร จากน้นั แลกเปลี่ยนตรวจสอบข้นั ตอนการทางานทุกข้นั ตอนวา่ จะเพิ่มคุณค่าไปสู่สงั คม เกิดประโยชน์ต่อสังคมใหม้ ากข้ึนกวา่ เดิมในข้นั ตอนใดบา้ ง สาหรับการทางานในคร้ังต่อไป สื่อการเรียนรู้/แหล่งการเรียนรู้ 1. หนงั สือเรียน รายวชิ าพ้ืนฐาน วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี (วทิ ยาการคานวณ) ช้นั ประถมศึกษาปี ที่ 4 ของสถาบนั พฒั นาคุณภาพวิชาการ (พว.) 2. ซองบะหม่ีก่ึงสาเร็จรูป 3. สถานการณ์ตวั อยา่ งเกมรอดชีวติ 4. แถบประโยค 5. แหล่งการเรียนรู้ท้งั ภายในและภายนอกโรงเรียน การประเมนิ การเรียนรู้ 1. ประเมินความรู้ เรื่อง การใชเ้ หตุผลเชิงตรรกะในการแกป้ ัญหา (K) ดว้ ยแบบทดสอบ 2. ประเมินกระบวนการทางานกลุ่ม (P) ดว้ ยแบบประเมิน 3. ประเมินคุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ ดา้ นใฝ่ เรียนรู้ (A) ดว้ ยแบบประเมิน

แบบประเมนิ ตามสภาพจริง (Rubrics) แบบประเมนิ กระบวนการทางานกล่มุ รายการการประเมนิ ระดบั คณุ ภาพ กระบวนการ 432 1 ทางานกลุม่ มีการกาหนดบทบาท มีการกาหนดบทบาท มีการกาหนดบทบาท ไม่มีการกาหนด บทบาทสมาชิก สมาชิกชดั เจน สมาชิกชดั เจน เฉพาะหวั หนา้ และไม่มีการช้ีแจง เป้าหมาย สมาชิก และมีการช้ีแจงเป้าหมาย มีการช้ีแจงเป้าหมาย ไมม่ ีการช้ีแจงเป้าหมาย ต่างคนต่างทางาน การทางาน อยา่ งชดั เจนและ อยา่ งชดั เจน มีการปฏิบตั งิ านร่วมกนั ปฏิบตั ิงานร่วมกนั ปฏิบตั ิงานร่วมกนั อยา่ งร่วมมือร่วมใจ แต่ไม่มีการประเมิน ไมค่ รบทุกคน พร้อมกบั การประเมิน เป็ นระยะ ๆ เป็ นระยะ ๆ

ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศึกษา ลงชื่อ ) ( ) ตาแหน่ง บนั ทกึ หลงั การสอน ผลการจดั การเรียนการสอน ปัญหา/อุปสรรค แนวทางแกไ้ ข ครูผสู้ อน ( วนั ที่บนั ทึก