ไวยกรณ์จีนน่ารู้

ไวยกรณ์จนี น่ารู้ (有趣的汉语语法)

คานา หนงั สือเล่มน้ีเปน็ ส่วนหนงึ่ ของเรอ่ื งไวยกรณ์จนี น่ารู้ (有趣的汉语语法) ซึง่ เนอื้ หาในหนังสือเล่มนปี้ ระกอบไปด้วยไวยกรณ์จีนต่างๆ ความหมายของไว ยกรณ์ วิธีการใชไ้ วยกรณ์ ตวั อยา่ งประกอบเพอ่ื ให้เหน็ และเขา้ ใจไดอ้ ยา่ ง ชัดเจน ผู้จัดทาหวังว่าเอกสารประกอบการเรียนนีจ้ ะเกิดประโยชน์แกผ่ ูศ้ ึกษาเปน็ อยา่ งมากและสามารถนาไปเปน็ แนวทางในการเรียนรู้ด้วยตนเองของผศู้ กึ ษา หากมขี อ้ ผดิ พลาดประการใดผู้จดั ทาจึงขออภัยมา ณ ที่นี้ ผู้จัดทา นางสาวฐานติ า มานันชยั

สารบัญ หนา้ เรอื่ ง 1 4 การบอกจานวนเงิน 5 แบบฝึกหดั 10 การบอกวัน เดอื น ปี สปั ดาห์ 11 แบบฝึกหัด 17 18 比 21 22 แบบฝึกหัด 25 像 แบบฝกึ หดั 有 แบบฝกึ หดั

1 การบอกจานวนเงนิ หนว่ ยสกลุ เงนิ ต่างๆมีคาเรยี กในภาษาจีนทีแ่ ตกตา่ งกนั เช่นหน่วยเงนิ ของจนี แผ่นดินใหญ่ คือ สกุลเงนิ 人民币 (Rénmínbì) มหี น่วยนับเป็น 元 (Yuán) (หรอื 快(Kuài)ในภาษาพูด ) 角(Jiǎo)(หรอื 毛(Máo)ในภาษาพดู ) และ 分(Fēn) ยกตัวอย่าง 25.53 元 อ่านวา่ 二十五元五毛三分 หรือ 二十五块五毛三分 (èrshíwǔ yuán wǔmáo sān fēn) หรอื (èrshíwǔ kuài wǔmáo sān fēn) 46.40 元 อา่ นว่า 四十六元四角 หรือ 四十六快四(毛) (sìshíliù yuán sì jiǎo) หรอื (sìshíliù kuài sì(máo))

2 158.80 元 อ่านวา่ 一百五十元八角 หรือ 一百五十快八 (毛) (yībǎi wǔshí yuán bājiǎo)หรอื (yībǎi wǔshí kuài bā(máo)) หากตวั เลขมีเลข 0 ตรงกลาง ตอ้ งออกเสียงเลข 0 นั้นด้วย เปรยี บเทียบการ บอกจานวนเงินต่อไปน้ี ยกตวั อย่าง 105.50 元 อ่านวา่ 一百零五元五角 หรอื 一百零五块(毛) (yībǎi líng wǔ yuán wǔjiǎo) หรอื (yībǎi líng wǔ kuài(máo)) 150.50 元 อ่านว่า 一百五十元五角 หรือ 一百五(十)快五（毛） (yībǎi wǔshí yuán wǔjiǎo) หรือ (yībǎi wǔ (shí) kuài wǔ(máo))

3 หากหน่วยเงินมเี พียงหน่วยใดหนว่ ยหนงึ่ เพยี งหนว่ ยเดยี วในภาษา พดู มักลงทา้ ยด้วยคาว่า 钱 (qián) ยกตัวอย่าง 10.00 元 อา่ นวา่ 十元 หรือ 十块(钱) (shí yuan) หรือ (shí kuài(qián)) 0.50 元 อ่านว่า 五角 หรือ 五毛(钱) (wǔjiǎo) หรือ (wǔmáo(qián)) 0.08 元 อ่านว่า 八分(钱) (bā fēn(qián))

4 แบบฝึกหดั ให้นักเรยี นบอกจานวนเงินเป็นภาษาจนี จานวน 5 ขอ้ 1. 203.53 元 =..................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ 2. 56.05 元 =..................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ 3. 0.30 元 =..................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ 4. 143.40 元 =..................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 5. 0.03 元 =..................................................................................................................................... .......................................................................................................................................

5 การบอกวนั เดอื น ปี สัปดาห์ การอ่านวนั ท่ีและเดือนในภาษาจนี อ่านเปน็ ตวั เลขบอกลาดบั เช่น 15 日 อา่ นว่า 十五日 shíwǔ rì 28 日 อา่ นว่า 二十八日 èrshíbā rì 11 月 อา่ นว่า 十一月 shíyī yuè 12 月 อา่ นวา่ 十二月 shí'èr yuè ทั้งนี้วันท่ีในภาษาจีนยงั สามารถใช้คาวา่ 号(hào)ได้ แตม่ ักนิยมใชใ้ น ภาษาพดุ มากกวา่ เชน่ 我 12 号去中国。 (Wǒ shí'èr hào qù zhōngguó.) ฉันไปประเทศจีนวนั ท่ี 12

6 การอา่ นปีในภาษาจนี นยิ มบอกแบบตัวเลขเรยี งตัว เช่น 2004 年 อา่ นวา่ 二零零四年 èr líng líng sì nián 1995 年 อ่านวา่ 一九九五年 yījiǔjiǔwǔ nián การบอกวันเดือนปใี นภาษาจีน จะใชว้ ิธีการเรียงเปน็ ปี เดือน วันท่ี วนั คือ เรยี งจากหลักใหญ่มาหลกั ยอ่ ยนัน่ เอง ยกตวั อย่าง 今天是 2014 年 9 月 21 日星期日。 Jīntiān shì èr líng yīsì nián jiǔ yuè èrshíyī rì xīngqírì. วนั นเี้ ปน็ วนั อาทิตยท์ ่ี 21 เดือนกันยายน ปี ค.ศ. 2014

7 每年 4 月是泰国宋干节。 Měinián sì yuè shì Tàiguó Sònggànjié. วนั ท่ี 13 เดอื นเมษายนของทกุ ปี เป็นวันสงกรานตข์ องไทย โดยปกติ 星期 (xīngqí) แปลว่า “สัปดาห์” มีความหมายเหมือนคาว่า 礼拜 (lǐbài) และ 周 (zhōu) ต่างกนั ที่เวลาบอกสปั ดาห์ 星期 และ 礼拜 มกั ใชค้ า ลักษณนาม 个 คัน่ ในขณะท่ี 周 จะไม่ใช้คาลักษณนามคน่ั

8 ตารางแสดงตวั อยา่ งการบอกสัปดาห์ สปั ดาห์ท่ีแลว้ สัปดาหน์ ี้ สปั ดาห์หน้า สัปดาห์ท่หี นงึ่ สัปดาหท์ สี่ อง 上个星期 这个星期 下个星期 第一个星期 第二个星期 shàng gè zhège xīngqí xià gè xīngqí dì yī gè dì èr gè xīngqí xīngqí xīngqí 上个礼拜 这个礼拜 下个礼拜 第一个礼拜 第二个礼拜 shàng gè zhège lǐbài xià gè lǐbài dì yī gè dì èr gè lǐbài lǐbài lǐbài 上周 这周 下周 第一周 第二周 shàng zhōu zhè zhōu xià zhōu dì yī zhōu dì èr zhōu

9 สาหรับการบอกวนั ในสปั ดาห์ คอื วนั จันทรถ์ งึ อาทติ ย์ กจ็ ะใช้ 3 คาข้างต้นในการ บอกเช่นกัน โดยต้ังแต่วันจนั ทร์ถงึ วันเสาร์ จะใช้หมายเลข 1-6 ในการบอก ส่วน วันอาทติ ย์ จะไมใ่ ช้เลข 7 แตใ่ ชค้ าวา่ 天 (tiān) และ 日 (rì) ในการบอกแทน ดงั ตารางต่อไปน้ี ตารางแสดงบอกวันในสปั ดาห์ วันจนั ทร์ วนั อังคาร วันพุธ วัน วันศกุ ร์ วันเสาร์ วนั อาทิตย์ พฤหสั บดี 星期一 星期二 星期三 星期四 星期五 星期六 星期天，星 xīngqí yī xīngqí'èr xīngqísān xīngqísì xīngqíwǔ xīngqíliù 期日 xīngqítiān, xīngqírì 礼拜一 礼拜二 礼拜三 礼拜四 礼拜五 礼拜六 礼拜天，礼 lǐbài yī lǐbài èr lǐbài sān lǐbài sì ǐbài wǔ lǐbài liù 拜日 lǐbài tiān, lǐbài rì 周一 周二 周三 周四 周五 周六 周日（*ไม่มี zhōuyī zhōu sì zhōu wǔ zhōu liù 周天） zhōu'èr zhōusān zhōu rì

10 แบบฝึกหดั แต่งประโยคที่กาหนดให้ตอ่ ไปนเี้ ป็นภาษาจีน จานวน 5 ขอ้ 1. พวกเราไปเชยี งใหมว่ ันอาทติ ย์ท่ี15เดือนมิถุนายน =…………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 2. พ่อกลับบ้านสปั ดาห์หน้า =…………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 3. เขาไปเทย่ี วประเทศญี่ปุ่นสปั ดาห์นี้ =…………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 4. ฉันกับเพอ่ื นจะไปดูหนงั วันพธุ =…………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 5. พส่ี าวฉนั ไมไ่ ปทางานทุกวันเสาร์ =…………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………

11 比 ประโยค 比 ใช้เปรียบเทียบสองส่ิงทีม่ ีความแตกต่างกนั ในดา้ นใดดา้ น หน่งึ โครงสร้าง : A 比 B + ภาคแสดง(คาคุณศพั ท์หรือคุณศัพท์วลี/คากริยาหรอื กรยิ าวลี) 1.) กรณที ่ีภาคแสดงเป็นคาคุณศัพท์ จะมีโครงสร้างประโยคดังตอ่ ไปนี้ 1.1 A 比 B + คาคณุ ศัพท์ + ส่วนเสริมของจานวน 我比你高五厘米。 Wǒ bǐ nǐ gāo wǔ límǐ. ฉนั สงู กว่าเธอหา้ เซนตเิ มตร 这个教室比那个教室宽一倍。 Zhège jiàoshì bǐ nàgè jiàoshì kuān yī bèi. หอ้ งเรียนห้องนก้ี ว้างกวา่ หอ้ งเรียนหอ้ งนน้ั เท่า หนึ่ง

12 1.2 A 比 B + คาคุณศพั ท์ + (得) + ส่วนเสรมิ บอกระดับ (了) 这件衣服比那件好看得多。 Zhè jiàn yīfú bǐ nà jiàn hǎokàn dé duō. เสอ้ื ตัวนีด้ ดู กี วา่ ตัวน้ันต้งั เยอะ A แทน “สงิ่ หนง่ึ ”ท่ใี ช้เปรยี บเทยี บกับ B ซงึ่ แทน”อกี สิ่งหนึ่ง” 这件衣服比那件好看多了。 Zhè jiàn yīfú bǐ nà jiàn hǎokàn duōle. เสือ้ ตวั น้ีดดู ีกว่าตัวนั้นเยอะเลย

13 ทั้งน้ีในโครงสรา้ งประโยคท่ีใช้ 比 คาคุณศัพทส์ ามารถอยูโ่ ดดๆ โดยไม่ตอ้ งมคี าต่อท้ายก็ได้ สว่ นข้างหน้าคาคณุ ศัพทไ์ มส่ ามารถมี คาวเิ ศษณใ์ ดๆมาขยายได้ นอกจากคาวา่ 更 (gèng) และ 还 (hái) ดังนี้ 弟弟比我高。 弟弟比我更高。 Dìdì bǐ wǒ gāo. Dìdì bǐ wǒ gèng น้องชายสงู กวา่ ฉัน gāo. น้องชายสงู ย่งิ กว่าฉัน 弟弟比我还高。 * ไม่สามารถใชค้ าว่า 很，最， Dìdì bǐ wǒ hái 非常 ขยายได้ gāo. น้องชายยังสูงกวา่ ฉัน อีก

14 2) กรณีทภ่ี าคแสดงเปน็ คากริยา จะมีรูปประโยคดงั น้ี 2.1 A 比 B + 早 (zǎo)，晚(wǎn)，先(xiān)，后(hòu)，多 (duō)，少(shǎo)，难(nán)，好(hǎo) + คากริยา + (สว่ น เสรมิ บอกจานวน) 妈妈比我们早起一个小时。 Māmā bǐ wǒmen zǎoqǐ yīgè xiǎoshí. แมต่ ่ืนเชา้ กว่าพวกเราหนึ่งชว่ั โมง 2.2 “A 比 B + คากริยา + 得 + สว่ นเสรมิ บอกสภาพ” หรอื “A + คากริยา + 得 + 比 B + ส่วนเสริมบอกสภาพ” 她比你说得好。 หรอื 她说得比你好。 Tā bǐ nǐ shuō dé Tā shuō dé bǐ nǐ hǎo. hǎo. หลอ่ นพดู ไดด้ กี ว่าเธอ

15 老虎比人跑得快。 หรือ 老虎跑得比人快。 Lǎohǔ bǐ rén pǎo dé Lǎohǔ pǎo dé bǐ kuài. rén kuài. เสอื วิ่งได้เร็วกวา่ คน 2.3 A 比 B + คากรยิ าช่วย + คากรยิ า 他比我能吃辣。 Tā bǐ wǒ néng chī là. เขากนิ เผ็ดเก่งกว่าฉนั

16 2.4 A 比 B + 有 + คานานทีเ่ ป็นนามธรรม 他太太比他有能力。 Tā tàitài bǐ tā yǒu nénglì. ภรรยาของเขามีความสามารถมากกว่าเขา 3) รปู ปฏเิ สธของการใช้ 比 คือใช้ 没有 แทน 比 รูปประโยคบอกเลา่ : 他比我能吃。 Tā bǐ wǒ néng chī. เขากนิ เกง่ กว่าฉนั รูปประโยคปฏิเสธ : 他没有我能吃。 Tā méiyǒu wǒ néng chī. เขากนิ เก่งสู้ฉนั ไม่ได้ รปู ประโยคบอกเลา่ : 他比我做得多。 Tā bǐ wǒ zuò dé duō. เขาทาได้เยอะกว่าฉัน รูปประโยคปฏิเสธ : 他没有我做得多。 Tā méiyǒu wǒ zuò dé duō. เขาทาได้เยอะสู้ฉนั ไม่ได้

17 แบบฝึกหดั นารปู ประโยคบอกเล่าต่อไปนีท้ าใหอ้ ยใู่ นรูปประโยคปฏเิ สธ จานวน 2 ขอ้ 1) 爸爸比妈妈能吃火锅。 ................................................................... ................................................................... ................................................................... 2) 他比我唱歌很好的。 ................................................................... ................................................................... ...................................................................

18 像 ประโยคที่ใช้เปรียบเทียบสองสิ่งวา่ มีคณุ สมบตั ดิ า้ นใดด้านหนงึ่ ท่ี เหมอื นกัน 1)โครงสรา้ งท่ีพบบ่อย : A 像 B + 这么,那么 + ภาคแสดง(คาศัพท์หรือ คุณศัพท์วลี/คากริยาหรอื กริยาวลี) 他像篮球运动员那么高。 Tā xiàng lánqiú yùndòngyuán nàme gāo. เขาสงู เหมือนอยา่ งนกั กีบาสเกตบอล 我像你这么爱听中文歌。 Wǒ xiàng nǐ zhème ài tīng zhōngwén gē. ฉนั ชอบฟังเพลงจีนเหมอื นเอแบบนี้

19 2) รปู ปฏเิ สธของการใช้ 像 คือ เตมิ 不 ไวห้ น้า 像 我不像他那么努力。 Wǒ bù xiàng tā nàme nǔlì. ฉันไมข่ ยันทมุ่ เทเหมือนเขา 那双鞋不像这双鞋这么好看。 Nà shuāng xié bù xiàng zhè shuāng xié zhème hǎokàn. รองเท้าคู่นน้ั ไม่ดูดเี หมือนอยา่ งรองเทา้ คนู่ ี้

20 อนึง่ รูปปฏิเสธนี้สามารถละภาคแสดงได้ แต่ภาคแสดงนนั้ จะปรากฏไวป้ ระโยคหลงั เช่น 我不像他，他很会说话。 Wǒ bù xiàng tā, tā hěn huì shuōhuà. ฉนั ไมเ่ หมอื นเขา เขารู้จกั พดู มาก 山竹不像红毛丹，红毛丹比较甜。 Shānzhú bù xiàng hóng máo dān, hóng máo dān bǐjiào tián. มังคดุ ไมเ่ หมอื นกับเงาะ เงาะคอ่ นข้างหวาน

21 แบบฝึกหัด แต่งประโยคโดยการนา 像 มาใช้ จานวน 5 ขอ้ 1. ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... 2. ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... 3. ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... 4. ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... 5. ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... .....................................................................................................................................

22 有 เพื่อเปรียบเทียบวา่ สงิ่ หน่ึงมอี ะไรในระดับทเ่ี ทา่ เทยี มกับอีกสิ่งหน่ึง มักใช้ในประโยคคาถาม 1) โครงสรา้ ง : A 有 B + ภาคแสดง สาหรับโครงสร้างประโยคแบบนี้ ส่วนท่ที าหน้าทเ่ี ปน็ ภาคแสดงได้ มที ัง้ “คาคุณศัพท์เด่ียวๆ” “这么，那么 + คาคุณศัพท”์ “คากรยิ าชว่ ย + คากรยิ า(หรือกริยาวลี)” “คากรยิ า + 得 + สว่ นเสริมบอกสภาพ” เป็นตน้ 她有你好看吗? 他太极拳有你打得好吗。 Tā yǒu nǐ hǎokàn ma? Tā tàijí quán yǒu nǐ dǎ dé หล่อนสวยเท่าเธอไหม hǎo ma. เขาราไทเกก๊ ไดด้ เี ทา่ เธอหรือเปล่า 这个牌子有名牌那么贵吗? Zhège páizi yǒu míngpái nàme guì ma? ยห่ี อ้ น้แี พงเท่าย่หี ้อดงั (แบรนดแ์ นม)หรอื เปล่า

23 2) รูปปฏเิ สธของการใช้ 有 ในประโยคเปรยี บเทยี บ คอื การ เติม 没 ไวห้ น้า เชน่ รูปคาถามบอกเล่า : 今天有昨天热吗? รปู ปฏเิ สธ Jīntiān yǒu zuótiān rè ma? วนั นรี้ ้อนเทา่ เมือ่ วานไหม? : 今天没有昨天热。 Jīntiān méiyǒu zuótiān rè. วันน้ีไม่รอ้ นเทา่ เมื่อวาน รูปคาถามปฏเิ สธ : 在国外没有在家舒服吗? Zài guówài méiyǒu zàijiā shūfú ma? อยตู่ ่างประเทศไม่สบายเทา่ อยบู่ ้านหรือ? รูปปฏิเสธ : 在国外没有在家舒服。 Zài guówài méiyǒu zàijiā shūfú. อยู่ตา่ งประเทศไม่สบายเทา่ อยู่บา้ น

24 อันท่ีจริงแลว้ รูปปฏิเสธข้างต้น เป็นโครงสรา้ งเดียวกนั กับรปู ปฏิเสธของประโยค “ A 比 B + ภาคแสดง” 今天没有昨天热。 Jīntiān méiyǒu zuótiān rè. วนั น้ีไมร่ ้อนเท่าเมอ่ื วาน เปน็ รูปปฏเิ สธของประโยค 今天有昨天热。(Jīntiān yǒu zuótiān rè.) วนั น้ีรอ้ นเท่าเม่อื วาน หรือ ประโยค 今天比昨天热。 (Jīntiān bǐ zuótiān rè.) วนั นรี้ อ้ นกว่าเม่อื วาน กไ็ ด้

25 แบบฝึกหัด แตง่ ประโยคโดยการนา 有 จากตัวอยา่ งขา้ งต้นมาใช้ จานวน 3 ข้อ 1) .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. 2) .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. 3) .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. ..................................................................................................................

บรรณณานุกรม พรรณิกา ชนนาทนสุ รณ.์ (2562).ภาษาจนี 360 องศา.Life Balance