สถาบันการศึกษา

สถาบนั ทางสังคม Social Institutions



คํานํ า คู่มอื การใชง้ านสืออเิ ลก็ ทรอนิ กส์หรอื E-Book เรอื งสถาบนั ทางสังคม ซงึ ประกอบดว้ ย ความสําคัญของสถาบนั ทางสังคม บทบาทหน้ าทขี องสถาบนั ทาง สังคม และความสัมพันธข์ องสถาบนั ทางสังคมแตล่ ะสถาบนั ใน กลมุ่ สาระการ เรยี นรูส้ ังคมศึกษาศาสนาและวฒั นธรรมสําหรบั นั กเรยี นชนั มธั ยมศึกษาปที 2 จดั ทาํ ขนึ เพือใชเ้ ปนแนวทางในการใชห้ นั งสืออเิ ลก็ ทรอนิ กส์ E-Book สําหรบั ครูผสู้ อนและนั กเรยี นในการเรยี นรู้ ในหน่ วยการเรยี นรู้ ที ผจู้ ดั ทาํ หวงั วา่ คู่มอื การใชห้ นั งสืออเิ ลก็ ทรอนิ กส์ ฉบบั นี จะเปนประโยชน์ ตอ่ การเรยี นรูข้ อง นั กเรยี นและการจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอนสําหรบั ครูผสู้ อนในกลมุ่ สาระ การเรยี นรูส้ ังคมศึกษาตอ่ คณะผจู้ ดั ทาํ

สารบญั เรอื ง หน้ า สถาบนั การศึกษา.............................................................................................1 สถาบนั ครอบครวั .............................................................................................5 สถาบนั สือสารมวลชล......................................................................................11 สถาบนั นันทนาการ.........................................................................................15 สถาบนั เศรษฐกจิ .............................................................................................19 สถาบนั ศาสนา.................................................................................................24 สถาบนั การเมอื งการปกครอง..........................................................................27

ส ถ า บั น ก า ร ศึ ก ษ า

สถาบนั การศึกษา ความหมายของสถาบนั การศึกษา สถาบนั การศึกษา คือ แบบแผนของการ คิดและกระทาํ ทเี กยี วข้องกบั การอบรมให้การ ศึกษาแกส่ มาชกิ ใหมข่ องสังคม รวมทงั ถา่ ยทอดวฒั นธรรมจากคนรุน่ หนึ งไปยงั อกี รุน่ หนึ งดว้ ย สถาบันทางการ ศึกษาเปนสถาบนั ทคี รอบคลมุ ในเรอื งทเี กยี ว กบั หลกั สตู ร การสอบเขา้ การเรยี นการสอน การฝกอบรมในดา้ นตา่ งๆ สถาบนั ทางสงั คม 2

สถาบนั การศึกษา บทบาทและหน้ าทขี องสถาบนั การศึกษา - ส่งเสรมิ ให้สมาชกิ ในสังคมเกดิ ความเจรญิ งอกงามในดา้ นตา่ งๆ เชน่ ดา้ นวทิ ยาศาสตร์ ดา้ นการวจิ ยั เปนตน้ - ส่งเสรมิ ให้บคุ คลเปนคนดี มศี ีลธรรม มคี ่า นิ ยมทดี งี าม รูจ้ กั สิทธหิ น้ าทที ตี นพึงปฏบิ ตั ติ อ่ สั งคมและประเทศชาติ -ส่งเสรมิ ให้เกดิ การเปลยี นแปลงและการ ปฏริ ูปสังคม สถาบนั ทางสงั คม 3

สถาบนั การศึกษา ความสําคัญของสถาบนั การศึกษา การจดั การการศึกษาเพือให้เยาวชนมีความรู้ มคี ุณธรรมและวชิ าชพี ตา่ งๆเพือจะไดน้ ํ าไปใชใ้ น การดําเนิ นชวี ติ ส่วนใหญจ่ ะเปนหน้ าทขี องรฐั และ เอกชนจดั การให้ โดยจะจัดเปนโรงเรยี นทมี คี รู อาจารยแ์ ละเจา้ หน้ าทรี ว่ มมอื ในการจัดการศึกษา ให้กบั เยาวชน สถาบนั ทางสงั คม 4

สถาบนั ครอบครวั

สถาบนั ครอบครวั ความหมายของสถาบนั ครอบครวั สถาบนั ครอบครวั หมายถงึ แบบแผน พฤตกิ รรมของมนษุ ยท์ เี กยี วข้องกับครอบครวั และเครอื ญาติ เชน่ การสมรส การอบรมเลียง ดบู ตุ ร การหยา่ รา้ ง ฯลฯ สถาบนั ทางสงั คม 6

สถาบนั ครอบครวั บทบาทและหน้าทขี องสถาบนั ครอบครวั – สรา้ งสมาชกิ ใหมท่ ดแทนสมาชกิ เกา่ 7 สังคมจงึ จะสามารถดํารงอยไู่ ด้ – เลยี งดเู ดก็ ให้เจรญิ เตบิ โตเปนสมาชกิ ทดี ี ของสังคม เพือเลยี งดตู นเองไดใ้ นอนาคต – การอบรมสังสอนและปลกู ฝงระเบยี บของ สังคมแกส่ มาชกิ เพือให้สมาชกิ รูแ้ ละปฏิบตั ิ ตนตามกฎ ระเบียบ และบรรทดั ฐานสังคมได้ สถาบนั ทางสงั คม

สถาบนั ครอบครวั ความสําคัญของสถาบนั ครอบครวั 1. ครอบครวั เปนเบ้าหลอมทาง บคุ ลกิ ภาพและคุณลกั ษณะของสมาชกิ -การมปี ฏสิ ัมพันธ์ ระหว่างกนั -การถา่ ยโยงค่านิ ยม ความรูส้ ึกนึ กคิด ทศั นคติ ความเชอื ความศรทั ธาและ วฒั นธรรมการดําเนิ นชวี ติ จากสมาชกิ รุน่ หนึ งไปยงั อกี รุน่ หนึ ง สถาบนั ทางสงั คม 8

สถาบนั ครอบครวั ความสําคัญของสถาบนั ครอบครวั 2. ครอบครวั เปนสถาบันพืนฐาน ทางการศึ กษาของสั งคม - ครอบครวั เปนแหลง่ ถา่ ยทอดองค์ ความรู้ ฝกฝน และอบรมให้สมาชกิ ได้ เรยี นรูร้ ะเบยี บสังคม หรอื การขดั เกลาทางสังคม สถาบนั ทางสงั คม 9

สถาบนั ครอบครวั ความสําคัญของสถาบนั ครอบครวั 3. ครอบครวั เปนสถาบนั พืนฐาน มคี วามสําคัญ ในการพัฒนาสังคมและชมุ ชน เปนวฏั จกั รของ • การเกดิ • การเตบิ โต • เขา้ ส่วู ยั เรยี น • วยั ทาํ งาน • วยั แตง่ งาน • วยั เลยี งดลู กู ของตนเอง ฝกให้ทกุ คนตอ้ งมบี ทบาทหน้ าทใี นฐานะตา่ งๆใน ครอบครวั สถาบนั ทางสงั คม 10

สถาบนั สื อสารมวลชน

สถาบนั สอื สารมวลชน สถาบันสื อสารมวลชน คือ แบบแผนการสือสารระหวา่ งบุคคล ในสังคมทมี กี ารขยายตวั กวา้ งใหญข่ ึน ครอบคลมุ อําเภอ จงั หวดั ประเทศ และ โลก โดยเกดิ ขนึ เพือลดข้อจํากดั ในแง่ ของระยะทางและเวลา ในรูปของ หนั งสือพิมพ์ วิทยุ โทรทศั น์ และ อนิ เทอรเ์ น็ ต สถาบนั ทางสงั คม 12

สถาบนั สอื สารมวลชน บทบาทและหน้าทขี อง สถาบนั สือสารมวลชน คือ การส่งขา่ วสาร นํ าเสนอความคิด เห็นออกไปส่สู าธารณชนเพือให้รบั รู้ ขา่ วสารทนั กบั ความเปลยี นแปลงของ สังคมทงั ในและตา่ งประเทศ ตรวจสอบ การทาํ งานของบคุ คลทที าํ งานเพือส่วน รวม เชน่ นั กการเมอื งขา้ ราชการ ให้มคี วาม โปรงใส ยตุ ธิ รรม และเปนประโยชน์ ต่อ บา้ นเมอื งมากทสี ดุ สถาบนั ทางสงั คม 13

สถาบนั สอื สารมวลชน สถาบนั สือสารมวลชนยงั ทาํ หน้ าทถี า่ ยทอดวฒั นธรรมให้ความ บนั เทงิ แกผ่ รู้ บั สารทกุ เพศทกุ วยั และไดผ้ ลติ สือออกมาหลายรูปแบบ EX. รูปแบบของสืออเิ ลก็ ทรอนิ กส์ •เนื อหาสาระของความรูท้ กุ แขนง ไมจ่ ํากดั เวลาสถานที เพศ และวยั เปนตน้ สถาบนั ทางสงั คม 14

สถาบนั นันทนาการ

สถาบนั นันทนาการ ความหมายของสถาบนั นันทนาการ สถาบนั นั นทนาการ คือ แบบแผนการ คิดและการกระทาํ ทเี กยี วขอ้ งกบั การพัก ผอ่ นหยอ่ นใจ หลงั จากการทาํ งานที เหน็ ดเหนื อยของคนในสังคม เพือ ให้การดํารงชวี ติ มคี วามสขุ สมบรู ณ์มาก ยงิ ขนึ สถาบนั ทางสงั คม 16

สถาบนั นันทนาการ บทบาทหน้าทขี องสถาบนั สถาบนั นันทนาการ 1. ชว่ ยให้สมาชกิ มสี ขุ ภาพกายและสขุ ภาพจติ ดขี ึน 2. เสรมิ สรา้ งความสามคั คี 3. ปลกู ฝงความมรี ะเบยี บวนิ ั ยแกส่ มาชกิ 4. สรา้ งความสนกุ สนานเพลดิ เพลนิ และใชเ้ วลาวา่ งให้เกดิ ประโยชน์ 5. ฝกทกั ษะความชาํ นาญในด้านต่างๆ สถาบนั ทางสงั คม 17

สถาบนั นันทนาการ ความสําคัญของสถาบนั สันทนาการ สถาบนั นั นทนาการจําเปนที จะตอ้ งมบี คุ คลวธิ กี าร สําหรบั ดําเนิ นการ และการ ฝกฝนเปนระยะเวลานานจน เกดิ ความชาํ นาญจนทาํ ให้ การแสดงสมจรงิ สามารถ สรา้ งความเพลดิ เพลนิ บนั เทงิ ใจแกค่ นทวั ไปได้ ดงั นั น ความสัมพันธร์ ะหวา่ ง ศิลปน ผจู้ ดั การ และคนดู ทวั ไปจงึ เกดิ ขนึ และ สอดคลอ้ งกนั และกนั สถาบนั ทางสงั คม 18

สถาบนั เศรษฐกจิ

สถาบนั เศรษฐกิจ สถาบนั เศรษฐกจิ คือ แบบแผนการคิดการกระทาํ เกยี วกบั การผลติ สินค้าและบรกิ าร การจําหน่ าย แจกจา่ ยสินค้าและการให้บรกิ ารตา่ งๆ รวมทงั การบรโิ ภคของสมาชกิ ในสังคม สถาบนั ทางสงั คม 20

สสถถาาบบนั นั เเศศรรษษฐฐกกิจิจ สถาบนั เศรษฐกจิ เปนกฎเกณฑ์ ขอ้ บงั คับทลี กู จา้ ง นายจา้ ง เจา้ ของโรงงาน ธนาคารและผผู้ ลติ สินค้า และบรกิ าร ซงึ ผปู้ ระกอบการอสิ ระและ เกษตรกรจะตอ้ งปฎบิ ตั ติ ามกฎเกณฑ์ ของการประกอบอาชพี ทดี เี ชน่ เดยี วกนั สสถถาาบบนั นั ททาางงสสงั งั คคมม 2231

สถาบนั เศรษฐกิจ บทบาทและหน้ าทขี อง สถาบนั เศรษฐกจิ - สรา้ งแบบแผนและเกณฑใ์ นการผลติ สินค้า 22 ให้ไดม้ าตรฐาน - กําหนดกลไกราคาทเี หมาะสมรวมทงั ผลติ เครอื งอุปโภคและบรโิ ภคและเทคโนโลยี ซงึ คนๆเดยี ว ไมส่ ามารถทจี ะกระทาํ หรอื ผลติ เพือตอบสนองความ ตอ้ งการไมไ่ ดท้ งั หมด จงึ ตอ้ งพึงพาอาศัยคนอนื ให้ชว่ ยทาํ ให้ไดผ้ ลผลติ ทเี ปนอาหารและของใช้ สถาบนั ทางสงั คม

สถาบนั เศรษฐกิจ ส่งผลให้คนเราตอ้ งมคี วามสัมพันธก์ บั คนอนื ๆ และภายหลงั ทผี ลติ ขนึ มาไดแ้ ลว้ กจ็ ําเปนตอ้ งนํ าไป แลกเปลยี นกบั ของชนิ ดอนื ทเี ราไมไ่ ดท้ าํ ขนึ เอง กระบวนการแลกเปลยี นจงึ เปนหัวใจสําคัญของ ความสัมพันธข์ องคนในสังคม โดยเฉพาะอยา่ งยงิ ในปจจบุ นั ทมี กี ารผลติ สินค้าและบรกิ ารจํานวนมาก สถาบนั ทางสงั คม 23

สถาบนั ศาสนา

สถาบนั ศาสนา ความหมายของสถาบนั ศาสนา สถาบนั ศาสนา หมายถงึ แบบแผนของความคิดการ กระทาํ ในเรอื งเกยี วกบั จติ ใจ ความเชอื ทางสังคม ทาง ศาสนา เปนสถาบันทคี รอบคลมุ ในเรอื งต่างๆ ดงั นี เชน่ การปฏบิ ตั ิของฆราวาสต่อภกิ ษุ พิธกี รรมต่างๆ ความเชอื เกยี วกบั ไสยศาสตร์ และเกียวกับชวี ติ ในโลก นี โลกหน้ า สถาบนั ทางสงั คม 25

สถาบนั ศาสนา บทบาทและหน้าทขี องสถาบนั ศาสนา – การสรา้ งความเปนปกแผน่ ให้กบั สังคม เพราะศาสนา สอนให้สมาชกิ ดําเนิ นชวี ติ แนวทางเดยี วกัน – การสรา้ งเสรมิ และถา่ ยทอดวฒั นธรรมแกส่ ังคม วฒั นธรรมในสังคม เกดิ จากสถาบันศาสนา – การควบคุมสมาชกิ ให้ปฏบิ ัติตามบรรทดั ฐานของสังคม – การสนองความต้องการทางจิตใจแกส่ มาชกิ หลักคํา สอนของศาสนานํ ามาแกไ้ ขปญหาชวี ิตได้ สถาบนั ทางสงั คม 26

สถาบนั การเมอื ง การปกครอง

สถาบนั การเมอื งการปกครอง สถาบนั การเมอื งการปกครอง • สถาบนั การเมอื งการปกครอง เปนสถาบนั ทมี ฐี านะทางสังคม เหนื อกวา่ สถาบนั อนื ๆ มที งั อํานาจ ในการประสาน ปกครองและคาจนุ สถาบนั อนื ๆ • เพือชว่ ยแกป้ ญหาตา่ งๆ ชว่ ย วางแผนนโยบายตา่ ง ให้หลกั ประกนั เสรภี าพของแตล่ ะบคุ คลให้ เทา่ เทยี มกนั เพือความมนั คงตอ่ ชวี ติ ของบคุ คล ในการดํารงชวี ติ ในสังคม สถาบนั ทางสงั คม 28

สถาบนั การเมอื งการปกครอง อ ง ค์ ก า ร ท า ง สั ง ค ม 1. สถานภาพ EX.นายกรฐั มนตรี รฐั มนตรี ผวู้ า่ ราชการจงั หวดั ฯ 2. บทบาท สถาบนั ทางสงั คม 29 EX.นายกรฐั มนตรมี หี น้ าทคี วบคุมดแู ลคณะรฐั มนตรี รฐั มนตรดี แู ลกระทรวงในความรบั ผดิ ชอบ ฯ 3. การควบคุมทางสังคม ทกุ คนตอ้ งปฏบิ ตั ติ ามกฎหมาย เพือความสงบสขุ ของสั งคม 4. การจดั ระดบั ความสงู ตาทางสังคม เชน่ นายกรฐั มนตรมี ฐี านะทางสังคมสงู กวา่ รฐั มนตรี ฯ 5. ค่านิ ยม ความยตุ ธิ รรม ความซอื สัตยส์ จุ รติ การปฏบิ ตั ติ าม กฎหมาย การเปนพลเมอื งดี

สถาบนั การเมอื งการปกครอง 2. คุ้มครอง 3. รกั ษาความสงบ บคุ คลให้มี เรยี บรอ้ ย ส่งเสรมิ 1. ระงบั ความขดั ความปลอดภยั แยง้ ระหวา่ งบคุ คลที ความมนั คงและ สวสั ดิการทาง เกดิ ขนึ ในสังคม สั งคม หน้าทขี องสถาบนั การเมอื งการปกครอง สถาบนั ทางสงั คม 30

สถาบนั การเมอื งการปกครอง ปจจบุ นั นี หน้ าทขี องสถาบนั การเมอื งการปกรอง มแี นวโน้ มดงั นี 1. แกไ้ ขปญหาของประชาชนมากขนึ 2. ยตุ คิ วามขดั แยง้ ตา่ งๆ ตอ้ งทาํ ให้สังคม ดําเนิ นไปไดด้ ว้ ยดี และตดั สินปญหาตา่ งๆ 3. จะตอ้ งใชค้ วามรู้ หลกั วชิ า และเหตผุ ล เพือเปนประโยชน์ ในการแกป้ ญหาดา้ น การปกครอง สถาบนั ทางสงั คม 31

อา้ งองิ ข้อมลู เข้าถึงได้จาก : https://sites.google.com/site/khrupiasangkhmsuksa/home/sangkhmsuksa-m- 2/sthaban-thang-sangkhm-m-2?fbclid=IwAR1U-wMMIMMPAexqSNFZ5- 2RfakslWICr5ru7Xzl0Pwa5oP9sp_outA6urU (วันทคี ้นข้อมูล : 25 กมุ ภาพันธ์ 2564) เข้าถึงได้จาก : https://sites.google.com/site/khrupiasangkhmsuksa/home/sangkhmsuksa-m- 2/sthaban-thang-sangkhm-m-2 (วันทคี ้นข้อมูล : 25 กมุ ภาพันธ์ 2564)

คณะผจู้ ดั ทาํ 1.นางสาวอภชิ ญา สกลุ ชาญณรงค์ รหัสนั กศึกษา 624110001 2.นางสาวปทมพร ทองดี รหัสนั กศึกษา 624110003 3.นางสาวพิมล เฉลมิ สขุ รหัสนั กศึกษา 624110010 4.นางสาวชนกนั นท์ หมะสมาน รหัสนั กศึกษา 624110012 5.นางสาวศิรลิ กั ษณ์ ชศู รี รหัสนั กศึกษา 624110019 6.นางสาวนิ ชาภทั ร น้ ยุ คง รหัสนั กศึกษา 624110020 คณะครุศาสตร์ สาขาวชิ า สังคมศึกษา