พัฒนาการอาณาจักรสุโขทัย

ู้รนยีรเรากดุช ยัทขโุสรกัจาณาอรากานฒัพ 1 ่ีทีปาษกึศมยธัมน้ัช นาจมิลฉเ นอืดเงสแงาน ษศเิพรากญานา ชูรค ะนาฐยทิว ูรค ง่นหแา ต ามีสชารรคนดัวหงัจ งลถแยว้หอภเา อ ายทิวดาดนิหนยีรเงรโ ามีสชารรคนดัวหงัจนว่สราหิรบราก์คงอดักงัส

ยัทขโุสรกัจาณาอ มุ่ลบาร่ีทนบู่ยอง้ัต ยทไิตาชนชงอขง่ึนหรกัจาณาอน็ปเ ยัทขโุสฐัร อืรห ยัทขโุสรกัจาณาอ น็ปเนจๆยอ่ืรเงลา้่ตกต็กน้ันกาจ่ตแ ชาราหมงหแา้คมารนุขอ่พยัมสนใดุสดีขงึถญิรจเะลแ มยา้้น่มแ ดุส่ีทนใปไายธุยอีรศงุรกงอขง่ึนหนว่ส ิตัวะรป งาทน้สเนบ มอขรกัจาณาองอข) ฐัรวล( ้วโะลน้วคแงอขา้ครากีนาถสน็ปเ ยัทขโุส ีทมิดเ )วาลศทเะรป( งาลกนอตงขโา้้น่มแมุ่ลบาร่ีทตขเบัก ะมะตะามเวา่องา่วหะรรทุมสบาคนา่ผา้คราก ์ยิรตัษก ชารกิมรรธายะรพงอขยัมสชัรนใ1700 ชารกัศธทุพวารนใา้ครากีนาถสน็ปเง้ัตม่ิรเา่วดาค ยัลานชัสีรศะลแ ยัทขโุสงอืมเนใยาภรากจิกลแูดะลแงอรคกปู้ผน็ปเ มถา้นวานีรศนุขอ่พีมยดโ ้วโะล าจรากชารจวรตู้ผบักๆยา้ลคน็ปเง่ึซ งพา้ลญลขโดาบสมอข ตครรวสมถา้นวานีรศนุขอ่พอ่ืมเามอ่ต อ่พงอขสรอโชาระรพ( งอืมเาผนุขอ่พ ้หใลผง่สงึจ ยัทขโุสงอรคกปรากจานา้อดึยรากา้ทา้ขเ ฐัรวลก ดึยะจยัทะรพนิสดัต งายงาบงอืมเา้จเ วาหงาลกงาบนุขอ่พ ะลแ ดารงอืมเา้จเ) มถา้นวานีรศนุข านปาถสะลแ. 1781 ศ.พ ีปอ่ืมเ มอขรกัจาณาอ อืคมิดเงอรคู้ผกาจจานา้อาอเงิชราก นืคนดแนิด ดใฐัรบักงรตน้ึข่มไยดโ ะรสิอฐัรน็ปเน้ึขยัทขโุสงุรก้หใ ชารกอเ งสแะรพ ง้ัทมอ้รพ งอรควาหงาลกงาบนุขอ่พ้หใ ยัทขโุสงอืมเกยบัลก็ก งอืมเาผนุขอ่พะลแ งรท7 ่ีทนัมรวยัชา้จเะรพง่ึซ ์ยติทารทนิดบรทนิอีรศญัองตเรมา้ก มานะรพะลแ ีรศยัช์ครรข ีวทเรขิสงานะรพีมงอืมเาผนุขอ่พอืคลผุตหเ า่วดาคยดโ ้ีนา้นหนอ่กงอืมเาผนุขอ่พ้หในาทชาระรพ วัลก็ก่ตแ บัรมอย่มไะจยัทขโุสวาชา่วงรกเ์คงอะรพง่ึซ7) ่ีทนัมรวยัชา้จเะรพงอขาดิธชาร( ีสหเมะรพ กษเิภาชารมรบน้ึข ีรศยัช์ครรขงสแะรพะลแ นาทชาระรพมานะรพบอมงึจจใ้วไ่มไะจมอขงาทา่ว มอขกันา้สชาราตบตรากน็ปเอ่ืพเ ์ยิรตัษกน็ปเ้หใงอืมเาผนุขอ่พ ยัทขโุสรกัจาณาอ

น็ปเ ์ยติทารทนิอีรศนุขอ่พีมะลแ ีนาธชารน็ปเน้ึขยัทขโุสรกัจาณาอานปาถสรากีมกาจงัลห ีดงา่ยอน็ปเรฏษารงุรา้บะลแ รกัจาณาอชาระรพลแูดงรท์คงอะรพ ว้ลแ์ยิรตัษกมฐป นใง้ัทถรามาสาชีรปะรพงรท ชาราหมงหแา้คมารนุขอ่พ มาส่ีท์คงอะรพ์ยิรตัษกาหมะรพ น็ปเ ศทเะรปงา่วหะร์ธนัพมัสมาวค านสาศ มรรกวศิว ยามหฎก งอรคกปราก ์รตสาศิตกุรินนา้ด ง่ันะรพจ็ดเมสทาบะรพงอขยัมสนใบพน้ค่ีทกึราจาลิศ ิทาอ น็หเ้หใฏการป่ีท์คงอะรพงอขนางลผ น้ต งอขยัทะรพา้้น ณารบโยัทขโุสวาชงอขติวีชาลีล ามน็ปเมาวคงึถยาบิธอ่ีท วัหู่ยอา้จเา้ลกเ อืค นาทะรปลชมรรกวศิวงาทนางลผีมงัย้ีนกาจกอน ฯลฯ ีดคถรรอาษกาพิพราก ์ยิรตัษกาหมะรพ นใ้ชใามนอ่ืขเวัตกาจา้้นง่สอ่ทา้ทรากีม ง้ลแมายนใ้ชใ้วไา้้นบ็กเกักรากน็ปเ่ีท์คงภดีรสนอ่ืขเ ีม์คงอะรพงอขยัมสชัรนใ ทไิลา้จเะรพ อืคดุส่ีทกามานสาศงุรา้บุนา้ทงรท่ีท์ยิรตัษกาหมะรพ งอืมเ ดุส่ีทกามดัวงา้รสราก น้ันกาจอ่ต) ลาปมรบ4 ( ่ีทาชารมรรธาหมะรพ อืค ะรสิอฐัระนาฐนใยา้ทดุส์คงอะรพ์ยิรตัษก ดุส่ีทนในจ านนา้ลรกัจาณาอะลแ ายธุยอรกัจาณาองอขน็ปเกออนว่สง่บแกูถ้ดไรกัจาณาอ จ็ดเมส ยัมสยดโ ายธุยอรกัจาณาองอขง่ึนหนวสนดแนิดน็ปเา้ขเ ์ยนูศมวรกูถ็ก ดมหง้ัทรกัจาณาอ นว่ส ๔ น็ปเกออง่บแกูถยัทขโุส ายธุยอรกัจาณาอง่หแ) ายะรพมาสา้จเ2 ( ่ีทชาริธาชารมรบะรพ กลโุณษิพงอรค) าชารมรรธาหมลาปมรบ( ลาบายะรพ• ยัทขโุสงอรค มารายะรพ• งยีลชเงอรค งยีลชเายะรพ• รชพเงพแา้กงอรค วาดยอสนสแายะรพ•

งอืรเงุ่รญิรจเมาวค จิกฐษรศเนา้ด กัลหนใฏการปมาวคอ้ขงัด มยินีรสเบบแจิกฐษรศเบบะรน็ปเยัทขโุสยัมสจิกฐษรศเพาภส ะลแ \"…า้คงอทา้คนิงเา้ค่รคใกัจรคใ า้คา้มา้ค่รคใกัจรคใ า้คงา้ชา้ค่รคใกัจรคใ1…\" ่ีทกัลหกึราจาลิศ บบะรยว้ดมรรกรตษกเพีชาอบอกะรปนชาชะรป...\" วา้ขีมานนใาลปีมา้้นนใ ีด้ีนยัทขโุสงอืมเ\"... อ่ืชเมาวค มคงัสนา้ด นับุจจัปทบนชนใ่ญหในว่สยทไมคงัสน่ชเ ิตาชมรรธาพง่ึพบบแรตษกเราก านสาศะลแ งอรคกปู้ผกาจงอ่ืนเกามงา่ยอพาภีรสเีม ีรสเรสิอมาวคีมยัทขโุสยัมสนในคู้ผงอขติวีช้ชใราก า่วกึราจาลิศนในาฐกัลหฏการปงัด กูลบักอ่พบบแงอรคกป้ตใู้ผงอรคกปะลแ า้ฟ่รพไ่กแะรสิอ้หใฐัร กัมกัจรคใ วัห วัหกัมกัจรคใ น่ลเ น่ลเกัมกัจรคใ บัขงยีสเ นอ่ืลเงยีสเ ณิพงยีสเ ์ยทาพงยีสเยว้ด\"… …\"นอ่ืลเ นอ่ืลเ กึราจาลิศกาจยัทขโุสวาชงอขู่ยอน็ปเมาวคพาภส มยินณาญญิวงอ่ืรเง้ัทอ่ืชเมาวคีมนชาชะรปยัทขโุสคุยมคงัส านสาศะลแอ่ืชเมาวคนา้ด กึราจาลิศนในาฐกัลหฏการปงัด านสาศธทุพะลแ ูดนิฮ์ณมหารพานสาศ ์รตสาศยสไ(Animism) งาลา่ป วา้รพา่ปีม ์สงพดีรสีม ู่ยอูรคู่ปราหิวิฎุกีม้ีนยัทขโุสงอืมเนอนวัหงอ้ืบเ\"…า่ว3 ่ีทนา้ด1 ่ีทกัลห ดใู้ผนุข ้ีนงอืมเนใีผกุทา่วก่ญหใน็ปเน้ันนัอาขเนใาดายพทเ ีผงุพะรขะรพีม กคโา้้นีม มาขา่ป งว่มา่ป ่บมุ้ค่บน้ันนัอาขเนใีผ กูถ่บีลพ ีด่บ้วหไิผ ีด้ีนงอืมเ วย่ีทเ้ีนงอืมเ กูถีลพีด้วหไ ว้ลแ้ีนยัทขโุสงอืมเอืถ …\"ยาห้ีนงอืมเ งรกเ กาจ์ศงวากงัลบบแทาวรถเยากินานสาศธทุพกาจลพิธทิอบัร้ดไ านสาศนา้ดนว่ส ่ทแะรพ้ชใยดโ ลาตนวสนใมรรธนาล ณ นอสง่ัสานศทเุษกิภีมะจ ะรพนัวนใ ชารมรรธีรศรคน ้ีนคุยนในชาชะรป้หใลผงัย งัฟนชาชะรป้หใมรรธยายรรบรากนใ ์ฆงสะนสาอน็ปเ ์นสาอาลิศคงันมน มาวคีมมวรยดโมคงัส้หใา้ท ยัสิวิตกปน็ปเนักนาทยอโ ลีศอืถรากีม มรรธลีศนใู่ยอนติตับิฏปมยิน น็ยเม่รขุสบงส

งอรคกปรากนา้ด ้ีนงัด วนแ2 น็ปเวา่ลกกยแถรามาสงอรคกปรากนา้ด บารวนแนใ ้หใ นชาชะรปบักดิช้ลกใมาวคีมะจงอรคกปู้ผอืควา่ลก กูลงอรคกปอ่พบบแงอรคกปรากดัจ นอ้รดอืดเมาวคดิกเนชาชะรปอ่ืมเ กามงา่ยอน็ปเนชาชะรปบักมรรธิตุยมาวคะลแงอเนักน็ปเมาวค า้นห่ีท้วไนวขแ่ีทง่ิดะรกน่ัสปไยดโ ้ดไงรตยดโนุขอ่พบักนยีรเงอ้รถรามาส มรรธน็ปเมาวคบัร้ดไ่มไ า้ฟ่รพไ ้หใ้วไง่ึนหนัอง่ิดะรกีมูตะรปกาปนใ\"… า่วฏการปกึราจาลิศนใมาวคอ้ขงัด บัทะรป่ีทูตะรป ้ดไนยีรเงอ้รอ้ขง้จแอ่ืพเง่ิดะรกน่ัสามถรามาสนชาชะรป้หใสากอโดิปเอืคน่ัน…\" สใา้นห ง่ิดวนแนใ อืค น้ัชนช4 น็ปเน้ึขงอรคกปรากบบะรดัจรากีม้ดไ สรอโีมกาห าชารมรรธาหมะรพ งอืมเา้จเ น่ชเ น่ืองา่ยออ่ืชกยีรเจาอ งอรคกปู้ผน้ัชนชน็ปเ นุขอ่พ• \"า้จเกูล\" กยีรเะจ็ก ยอ้น่ญหใงอืมเวัห งวลหงอืมเงอรคกปงว่ช่ีทา้นหง่นหแา้ตีม่ีทรากชารา้ข ราพิรบชารา้ขน็ปเ นุขกูล• ่ีทา้นหิตับิฏป้หใงอืมเา้จเกาจจใงาว้วไรากบัร้ดไะลแดิช้ลกใ่ีทนคมุ่ลกน็ปเ กันา้สชารนใยาภะลแ า้ฟ่รพไ่กแขุสงุรา้บ์ขกุทดับา้บ )า้ฟ่รพไ( รกัจาณาอชารนใู่ยอ่ีทปไว่ัทรฎษาร่กแ้ดไ นชญัมาสอืรห่รพไ• มาต็กรไงา่ยอ( ่รพไอืรหนชญัมาสงา่ยอติวีชงรา้ดรากนใะรสิอีม่มไ่ีทน้ัชนช่กแ้ดไ สาท• )่มไอืรหีมา่วู่ยอนักงยีถเกถงคงัย้ีนสาทน็ดเะรป

ิตาชงา่ตบัก์ธนัพมัสมาวค ลกโงอมิดรรวรกัจ ยัทขโุสงุรกง้ัตรากบักวยีดเงว่ชน็ปเดุส่ีทน่ดเดดโพาภุนายนสแ่ผแลกโงอมิดรรวรกัจพัทงอก นใญัคา้สนาฐกัลหกรแง้ัรคน็ปเงิรจ้ทแงา่ยอนตงอขรกัจาณาอน็ปเง่ึซ. 1257) ศ.ค. 1800 (ศ.พ ีปนใ ์ศงวชารบักยัทขโุสรกัจาณาองา่วหะรอ่ตดิตรากวารงอ่ืรเลปแ2 ่ีทม่ลเ า่กเบับฉนวงหราดวาศงพ ปไพัทมยีรตเรากบักวย่ีกเงูสบัดะรรากชารา้ขงานนุขาษกึรปงรทนา่ขลไบุกา่ว้วไปุรส้ดไลกโงอม งานนุขา่วฏการป น้ึขงอืมเน็ปเ ๆน่ือะลแ ารตามุส ้วโะล ยัทขโุสีม ้ตใงาท ๆงา่ตน้วคแมารปบารป ๆงา่ตนดแนิดา้นู้ผ้หในวชกัชงรท้หใะนแอนสเลูทมคงับบารก้ดไะลแยว้ดน็หเ่มไา๋ตา่น ู่ลห ย่ีจเ อ่ืช า่ขลไบุก่ีทง่ึนหรากะรปลผุตหเอืค่ีน ีตมจโปไพัทงอกกยงึจมอย่มไกาห นอ่กนุนสบันสมอยมอ้นนอ่อ ลกโงอมกันา้สชารงัยปไรากาณรรบชารงอ่ืรคเง่ส้หใอขะลแ ีรตมไธนัพมัสญิรจเปไตูทะณคง่สงรทน 20 า่วก ๆงา่ตนดแนิดนใรกัจาณาอีมา่วฏการป ลกโงอมรกัจาณาออ่ตีดกัภกัรงจมาวคงดสแอ่ืพเ . 1822 -ศ.พ ณามะรปงา่วหะรงว่ช( ยว้ดยัทขโุสรกัจาณาอง้ัทมวร อนสเอ้ขบัรมอยรกัจาณาอ 1825) กาจกรแดุชตูทะณคงึถวา่ลก่ีทญัคา้สนาฐกัลหน็ปเ12 ่ีทม่ลเ า่กเบับฉนวงหราดวาศงพ .ศ.พ ีปนยากิจศฤพนอืดเนใยัทขโุสรกัจาณาองัยามงาทนิดเ นา่ขลไบุกยัมสนใลกโงอมรกัจาณาอ อืรเงันะณข่ตแ ะณคา้นหวัหน็ปเงูสบัดะรราหทยาน ่ีจ ีจอหเยดโา้น้ีนะณคตูท. 1282) ศ.ค1825 ( ราหะรปกูถ้ีนตูทะณคกาจลผ ติวีชราหะรปกูถะลแมุกบัจกูถ้ดไ าปมาจรกัจาณาอลเะทง่ัฝนา่ผน่ลแ ง่สมายายพลกโงอมา่วบารท่มไยัทขโุสรกัจาณาอ้หใา้ทยัทขโุสรกัจาณาองัยปไงาทนิดเะจนอ่กติวีช อ่ตดิตามตูท งัยามงาทนิดเงอส่ีทดุชลกโงอมตูทะณคงึถวา่ลก17 ่ีทม่ลเ า่กเบับฉนวงหราดวาศงพ บงสมาวคาษกัรยา่ฝ่ญหใงวลหา้ขกาจงัลหยาภ. 1292) ศ.ค. 1835 (ศ.พ ีปนใยัทขโุสรกัจาณาอ ง่หแ์ยิรตัษกงอขา้คงอทรษกัอน์สาสชาระรพญิชเญัอนคง่ส้ดไ งุ้ตงาวกลฑณมงอขยอ้รบยีรเ ้ดไงอส่ีทดุชลกโงอมตูทะณค) นับุจจัปง่ิกกัปอืรห ูตา้ต( กิลามนา่ขงวลหรคนงัยปไยัทขโุสรกัจาณาอ ้ีนรากงอโชารมรบะรพ า้ฝเปไจ็รสเงหแา้คมารนุขอ่พ้หในา่ขลไบุกงอขรากงอโชารมรบะรพญิชเญัอ นา่ขลไบุกา้ฝเปไ ๆงา่ตรกัจาณาองอขา้นู้ผ้หใงอ้รกยีรเลกโงอมรกัจาณาองอขยาบยโนน็หเ้หใงดสแ ดใรากะรป่ตแมาติตับิฏป้ดไิม็กงหแา้คมารนุขอ่พา่ว้ดไน็หเะจง่ึซ ้ีนมาตปไน็ปเ้หใบัคงับ้ดไิม่ตแ ้ดไยดโ ยัทขโุสามมาส่ีทดุชตูทะณคง่ส้ดไนา่ขลไบุก18 ่ีทม่ลเ า่กเบับฉนวงหราดวาศงพ ะรพอืรหสรอโง่ส้หใงอ้ขดัขุตหเีมกาห า้ฝเปไจ็ดสเงหแา้คมารนุขอ่พ้หใรากงอโชารมรบะรพญิชเญัอ ง่ส่ตแ มาติตับิฏป้ดไิม็กงหแา้คมารนุขอ่พา่วฏการปง่ึซ นักะรปวัตน็ปเ่ญหใู้ผ์ยตามา้อะลแาชุนอ นทแปไรากาณรรบชารงอ่ืรคเา้นตูทะณค

านนา้ลรกัจาณาอ อ่ืช้ชใยดโามน้ึข่มหใงอืมเงา้รส้หใง่ัสา้คีม้ดไ. 1804 - 1854) ศ.พ(ยารงัมาญพ. 1839 ศ.พ ีป านนา้ลรกัจาณาองอข่มหใง่หแงวลหงอืมเน็ปเะจ่ีทอ่ืพเ) ่มหใงยีชเ( ่มหใงยีชเ์คงิพรคนีรศีรุบภน า่ว ยว้ดยว่ชามจ็ดสเ้ดไ งอืมเา้งาญพะลแชาราหมงหแา้คมารนุขอ่พน้ันง้ัรค

ายธุยอรกัจาณาอ มรบะรพจ็ดเมส านนา้ลบักน้ึขปไายธุยอกาจกออยัทขโุสา้น ะริฐษิธทุยายะรพ่ีทกาจงัลห งา้รสง้ัทมอ้รพ วคแงอสงวลรสงอืมเ ณ กันา้พามบัลก ายธุยอีรศงุรกกาจจ็ดสเงรทงึจถานกลโรตไ ีนาธชารน็ปเ วคแงอสกลโุณษิพะรพ งอืมเน็ปเน้ึขานปาถสงึจว้ลแ บรอห ูตะรป ูคยา่คะลแงพแา้ก าอเีตงรทงึจถานกลโรตไมรบะรพจ็ดเมส งัลห้หใีปด็จเาลวเนใ ยัทขโุสนทแรกัจาณาองอขอืนหเยา่ฝ กันา้พยัทะรพนิสดัตงรทงึจ จใงาว้วไา่น่ีทะวาภู่สา้ขเ่มไงัยอืนหเงอืมเงาท์ณรากุตหเ่ตแ ้ดไนืคยัทขโุส มรบะรพจ็ดเมสานปาถส้ดไงรท น้ันายธุยองาทนว่ส ลากชัรน้ิสนจอ่ตวคแงอสกลโุณษิพะรพรคนงัย ้ตใยา่ฝงอืมเวัหะลแายธุยอลแูด ชารปุอาหมะรพน็ปเ สรอโชาระรพ3 ่ีทชาริธาชาร ยัทขโุสงา่วหะรนา้บวาช นักยว้ดู่ยอมารคงสีมะลแ นอ่กามศทเะรปะลนคน็ปเ่ีทมาวคยว้ด ์ยิรตัษกาหมะรพยดโ งอรคกปกยแงอ้ตงึจ นักวยีดเจใง่ึนหา้้นน็ปเงอดงอรป้ดไิมงึจ ายธุยอะลแ งอรคกป ยัทขโุสยาสอ้ืชเีมนัอ ิตาญะรพอืรห าชุนอะรพอืรห สรอโชาระรพานปาถสงรทะจ ายธุยอ ดมหง้ัทอืนหเงอืมเวัหมุคบวคะลแ อืนหเยา่ฝีนาธชาระนาฐนใกลโุณษิพ

รกัจาณาอคุยดุสน้ิสราก ง้ัทอืนหเงอืมเวัรคทเ้หใดรปโรวศรเนะรพ ว้ลแงตโะสา้้น่มแ่ีทกึศะนชกาจงัลห. 2127 ศ.พ มยีรตเอ่ืพเ ายธุยอ่ีท้วไามงล) พทเีรศ ีรุบยัช รชพเงพแา้ก กลโุณษิพ ยัลานชัสีรศ ยัทขโุส กาต( งวป งึจ ้ตใงอืมเปไวัรคทเกาจงัลห งา้รงอืมเน็ปเยาลกงึจดมหง้ัทอืนหเงอืมเวัหะลแกลโุณษิพ ่ญหใกึศบัร ยดโยัทขโุสฐัรงอขดุสน้ิสรากน็ปเอืถะลแ ้ตใงอืมเวาชบัก อืนหเงอืมเวาชงา่วหะรกยแง่บแรากดุสน้ิส รกัจาณาอชารนใกอเงอืมเน็ปเอืถ่ตแ ง้ัรคกีอูฟน้ืฟกูถ้ดไกลโุณษิพ ีป8 ้ีนกาจงัลหะารพเ ์ณรูบมส อืนหเยา่ฝีนาธชาร่ชใิม ้หใา้ทนัอ รากะรปกีอ์ณรากุตหเ า่วม่ิพเอนสเ้ดไนา่ทยาลหรากาชิวกันีม รากาชิวนา้ดนใ ยอรนบ ่ญหใง้ัรควหไนิดน่ผแ์ณรากุตหเ่ีทู่ยอ น้ันกลโุณษิพะาพฉเยดโงวปง้ัทอืนหเงอืมเวัรคทเงอ้ต ญูสาณพารกลโุณษิพงอืมเวัต้หใลผง่ส้ีนง้ัรควหไนิดน่ผแ2127 ชารกัศธทุพวารนใ า้จเงัวนอ่ืลเ อืคนับุจจัป( พโา้้น่มแบักบจรรบปไ่ตแ กลโุณษิพงอืมเนา่ผ่มไงาทน้สเนย่ีลปเ็ก ยอ้นวคแา้้น่มแ่ตแ้มแ กัห กลโุณษิพุตาธาหมนตัรีรศะรพ้หใลผง่สงัยะลแ ปไน้ึขกลโุณษิพงอืมเอืนหเ่ีท) นา่นา้้น่มแ ายธุยอบบแ์คงารปะรพงา้รสรากน็ปเยาลกงึจูฟน้ืฟรากนใ กาย้ดไนืคะณรูบ่ีทะณษกัลนใยาลทงัพ ยัทขโุส์ยิรตัษกาหมะรพมานะรพยารปไงลบัทบอรค

ยัทขโุส์ยิรตัษกาหมะรพมานะรพยาร )งอืมเาผ์ศงวชาร( มุถา้น์ศงวชาร . 1724ศ.พ- ฏการป่มไดใีป์ยชารงอรค มุถา้นวานีรศนุขอ่พ• งพา้ลญลขโดาบสมอข . 1780)ศ.พ. 1724 - ศ.พ( งพา้ลญลขโดาบสมอข• งว่ระรพ์ศงวชาร . 1801) )ศ.พ ณามะรป( ฏการป่มไดใีปตครรวส. 1780- ศ.พ( ์ยติทารทนิอีรศนุขอ่พ• . 1822)ศ.พ- ตครรวส์ยติทารทนิอีรศนุขอ่พงัลห( งอืมเนาบนุขอ่พ• า่วกยีรเ ายธุยอีรศงุรกราดวาศงพนใ. 1842) (ศ.พ. 1822 - ศ.พ( ชาราหมงหแา้คมารนุขอ่พ• )ชารมารนุขอ่พ )ยัทขโุสงอืมเนใู่ยอ้ดไ่มไน้ันะณขง่ึซ ทไอลเาญพ นทแวารคว่ัชรากชาราษกัร( มารคงสสไู่ป• . 1833)ศ.พ. 1842 - ศ.พ( ทไอลเาญพ• . 1890) [1]ศ.พ. 1833 - ศ.พ( มุถา้นว่ังาญพ• . 1913)ศ.พ. 1890 - ศ.พ) (ทไิล1 ( ่ีทาชารมรรธาหมะรพ• นใายธุยองอขชารศทเะรปน็ปเกต. 1931) (ศ.พ. 1913 - ศ.พ) (ทไอืล2 ( ่ีทาชารมรรธาหมะรพ• . 1921)ศ.พ ีป . 1962)ศ.พ. 1931 - ศ.พ) (ทไอืลยสไ3 ( ่ีทาชารมรรธาหมะรพ• . 1981)ศ.พ. 1962 - ศ.พ) (ลาปมรบ4 ( ่ีทาชารมรรธาหมะรพ• . 2011)ศ.พ ีปนใานนา้ลชารศทเะรปน็ปเ. 2011) (ศ.พ. 1991 - ศ.พ( ะริฐษิธทุยายะรพ• ิมูภณรรพุส์ศงวชาร กลโุณษิพ ณ บัทะรปะลแ านปาถส. 2031) (ศ.พ. 2011 - ศ.พ( ถานกลโรตไมรบะรพจ็ดเมส• )ลากชัรน้ิสนจ )ายธุยองอขชารปุอาหมะรพง่นหแา้ต. 2034) (ศ.พ. 2031 - ศ.พ( ชาริธาฐษชเะรพ• ชารปุอาหมะรพง่นหแา้ต. 2072) (ศ.พ. 2034 - ศ.พ) (รูกงาธทุพอ่นหะรพ( ์ศงวยติทาอะรพ• )ายธุยองอข )ายธุยองอขชารปุอาหมะรพง่นหแา้ต. 2077) (ศ.พ. 2072 - ศ.พ( าชารยชไะรพ• ยัทขโุส์ศงวชาร

)อืนหเยา่ฝีนาธชารา้จเ. 2111) (ศ.พ. 2077 - ศ.พ) (พทเรทนรเิพนุข( าชารมรรธาหมะรพ• งอขชารปุอาหมะรพง่นหแา้ต. 2127) (ศ.พ- ีดวาสงหกาจบัลกจ็ดสเงัลห( รวศรเนะรพ• )ายธุยอ : http://www.thaigoodview.com/node/18895 งิองา้อ http://sukhothaipatipha.blogspot.com/