ภาษีเงินได้นิติบุคคล-วรารัตน์-ขัดปินใจ

ภาษเี งนิ ได้นติ บิ คุ คล

คานา ในปจั จบุ ันความรเู้ รอื่ ง ภาษีเงินได้นิติบคุ คล มีความจาเปน็ อย่างยง่ิ ในการดาเนนิ ชวี ติ ไมว่ ่าจะเป็นการใชช้ ีวติ ประจาวนั หรอื แม้แต่ ธรุ กิจทกุ ธรุ กิจทมี่ ีนิติบคุ คลตงั้ แต่ธรุ กิจขนาดเลก็ ไปจนถึงธุรกิจขนาดใหญ่ ล้วนแต่มกี ารใช้ในเรื่องภาษเี งินไดน้ ิตบิ ุคคล มาใช้ในการดาเนนิ ธุรกิจ ทง้ั ส้ิน โดยภาษมี คี วามสาคัญเปน็ เร่อื งทสี่ ามารถพบเห็นไดใ้ น ชีวิตประจาวันของเราทกุ คนเพราะฉะน้ันเราจึงต้องมีความรเู้ ก่ียวกบั ภาษี เงนิ ได้นิตบิ ุคคล ไม่มากกน็ อ้ ยเพ่อื ประโยชน์ของตนเอง ภาษีเงินไดน้ ิตบิ ุคคล ผู้จดั จดั ทาข้นึ เพอื่ เป็นสว่ นหนงึ่ ของ การศกึ ษาวิชาภาษอี ากร เรือ่ งภาษเี งนิ ไดน้ ติ บิ คุ คล เพอ่ื ให้นกั เรียน นกั ศึกษา และผ้สู นใจศกึ ษาค้นคว้ามีความรูแ้ ละความเขา้ ใจเกี่ยวกบั ภาษี เงนิ ไดน้ ติ ิบคุ คล มากยง่ิ ข้ึนและเปน็ ประโยชน์ในการศกึ ษาต่อไป ภาษีเงนิ ไดน้ ิตบิ คุ คล มคี วามสาคัญและจาเปน็ อยา่ งมากใน ชีวิตประจาวนั ในปจั จบุ นั นผี้ ู้จดั ทาจงึ ได้รวบรวมข้อมลู ตา่ งๆเก่ยี วกบั ภาษี เงนิ ไดน้ ิตบิ ุคคล มาจากแหล่งขอ้ มูลทเ่ี กี่ยวข้องตา่ งๆเพอื่ หวงั วา่ ภาษีเงนิ ได้ นติ ิบุคคล จะเป็นแหล่งความรู้สาหรบั ผูส้ นใจไมม่ ากกน็ อ้ ย วรารัตน์ ขดั ปินใจ

สารบญั เร่ือง หนา้ ผู้หน้าทเี่ สยี ภาษีเงนิ ไดน้ ติ บิ ุคคล 1. การยกเวน้ ภาษเี งนิ ได้นติ บิ คุ คลและสิทธปิ ระโยชน์ทางภาษี 2. สิทธปิ ระโยชน์ทางภาษี 3. ฐานภาษีของภาษเี งนิ ไดน้ ติ บิ ุคคล 4. รอบระยะเวลาบัญชี 5. สรุป 7.

1. ผหู้ นา้ ทเ่ี สยี ภาษเี งนิ ได้นติ ิบคุ คล ผู้มหี น้าท่ีเสียภาษเี งนิ ได้นิติบคุ คล ไดแ้ ก่ บริษทั หรือห้าง หุ้นส่วนนิติบุคคล ทจ่ี ดทะเบยี นตามประมวลกฎหมายแพง่ และพาณิชย์ และหมายความรวมถงึ นิตบิ คุ คลอืน่ ๆ ที่ไมไ่ ด้จดทะเบยี นตามประมวล กฎหมายแพ่งและพาณชิ ย์ ด้วย ดังน้ี บริษทั หรอื หา้ งห้นุ สว่ นนติ บิ ุคคลทีม่ หี นา้ ทเี่ สียภาษเี งนิ ได้นิติ บุคคล มีดงั นี้ 1.บรษิ ัทหรอื หา้ งหนุ้ ส่วนนติ ิบุคคลที่ตั้งขึ้นตามกฎหมายไทย 2.บริษัทหรอื ห้างหุน้ ส่วนนิตบิ คุ คลที่ตง้ั ขึน้ ตามกฎหมายตา่ งประเทศ ซง่ึ มี หน้าทเ่ี สียภาษเี งนิ ไดน้ ติ บิ ุคคลในประเทศไทย 3.กจิ การซึง่ ดาเนนิ การเป็นทางคา้ หรือหากาไร โดย รฐั บาลต่างประเทศ องคก์ ารของรัฐบาลต่างประเทศ นิตบิ ุคคลอน่ื ที่ต้งั ข้นึ ตามกฎหมายของ ต่างประเทศ 4.กจิ การรว่ มค้า (Joint Venture) ได้แก่ กิจการท่ดี าเนินการรว่ มกนั เปน็ ทางค้าหรือหากาไร 5.มูลนธิ ิหรอื สมาคมทปี่ ระกอบกิจการซงึ่ มรี ายไดแ้ ต่ไม่รวมถงึ มลู นิธิหรอื สมาคมท่รี ัฐมนตรปี ระกาศกาหนดใหเ้ ปน็ องคก์ ารหรอื สถานสาธารณ กุศล 6.นิติบุคคลท่อี ธบิ ดีกาหนดโดยอนุมตั ริ ฐั มนตรแี ละประกาศใน ราชกจิ จานเุ บกษาใหเ้ ป็นบริษัทหรอื ห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลตามประมวล รษั ฎากร

2. การยกเวน้ ภาษเี งินไดน้ ติ ิบคุ คลและสิทธิ ประโยชนท์ างภาษี นิตบิ คุ คลอน่ื ๆ นอกจากทก่ี ลา่ วในขา้ งตน้ และเฉพาะที่ตง้ั ขน้ึ ตามกฎหมายไทย เชน่ กระทรวง ทบวง กรม องค์การ ของรฐั บาลหรอื สหกรณ์ ไม่มีหนา้ ทีต่ อ้ งเสยี ภาษเี งินไดน้ ิติบุคคลแตอ่ ย่างใด อยา่ งไรกต็ าม ยงั มนี ิตบิ คุ คลอีกบางประเภททีเ่ ขา้ ลกั ษณะต้องเสยี ภาษีเงินได้นิติบคุ คล ตามประมวลรษั ฎากร แตไ่ ด้รบั การยกเวน้ ตามบทบญั ญัตขิ องกฎหมาย ต่างๆ ไดแ้ ก่ (1) บรษิ ัทหรือห้างหุน้ สว่ นนติ บิ คุ คลตามข้อผกู พันทปี่ ระเทศไทยมีอยู่ ตามสญั ญาว่าดว้ ยความรว่ มมอื ทางเศรษฐกิจ หรือทางเทคนคิ ระหวา่ ง รัฐบาลไทยกบั รฐั บาลตา่ งประเทศ (2) บรษิ ัทจากดั ท่ีไดร้ ับการยกเวน้ ภาษเี งนิ ไดต้ ามกฎหมายว่าดว้ ยการ ส่งเสริมการลงทนุ (3) บรษิ ัทจากัดและนิตบิ ุคคลทีม่ ีสภาพเช่นเดยี วกับบรษิ ัทจากัดซง่ึ ตงั้ ขึ้น ตามกฎหมายไทยหรือกฎหมายตา่ ง ประเทศไดร้ ับการยกเว้นภาษีเงินได้ นติ บิ ุคคลตามพระราชบญั ญัตภิ าษีเงนิ ไดป้ ิโตรเลียม (4)บรษิ ทั หรอื ห้างหุน้ สว่ นนติ บิ คุ คลที่อย่ใู นประเทศทม่ี ีอนุสัญญาว่าดว้ ย การเวน้ การเก็บภาษซี อ้ นกบั ประเทศไทย ตามเงือ่ นไขท่กี าหนดใน อนุสญั ญา

3. สทิ ธปิ ระโยชนท์ างภาษี - ลดอตั ราภาษแี ละยกเวน้ ภาษเี งินไดน้ ติ ิบคุ คลสาหรบั ผู้ประกอบการ ขนาดยอ่ ม จากร้อยละ 30 - ยกเว้นภาษี สาหรับกาไรสุทธไิ ม่เกนิ 1.5 แสนบาท - รอ้ ยละ 15 สาหรับกาไรสุทธิเกิน 1.5 แสนบาทแต่ไมเ่ กิน 1 ล้านบาท - ร้อยละ 25 สาหรับกาไรสุทธทิ ่ีเกิน 1 ล้านบาท แต่ไมเ่ กนิ 3 ลา้ นบาท และสาหรบั กาไรสทุ ธใิ นส่วนทเ่ี กนิ กวา่ 3 ล้านบาทให้เสียภาษใี นอัตรา ร้อยละ 30 - ใหผ้ ้ปู ระกอบการการขนาดกลางขนาดย่อม (SMEs) หักค่าเสื่อมราคา เบื้องต้นในวนั ทีไ่ ด้ทรัพยส์ นิ ประเภทคอมพวิ เตอร์ อาคาร และ เคร่อื งจักรในอัตราพเิ ศษ ดังน้ีคอมพวิ เตอรแ์ ละอุปกรณ์ (ไม่รวม โปรแกรมคอมพิวเตอร)์ ให้หักคา่ เส่อื มราคาเบือ้ งต้นร้อยละ 40 ใน วันท่ีได้ทรัพย์สนิ มา ส่วนทเี่ หลอื ให้ทยอยหักตามอตั ราที่กฎหมาย กาหนด โดยสามารถหักคา่ เสือ่ มภายในเวลาไม่นอ้ ยกว่า 3 รอบ ระยะเวลาบัญชี - อาคาร โรงงาน ให้หักค่าเส่ือมราคาเบือ้ งต้นรอ้ ยละ 25 ในวันทไ่ี ด้ ทรัพย์สนิ มา สว่ นที่เหลือให้ทยอยหกั ตามอัตราที่กฎหมายกาหนด โดย สามารถหักค่าเสื่อมภายในเวลาไมน่ ้อยกว่า 20 รอบระยะเวลาบัญชี - เครื่องจักร และอปุ กรณ์เครือ่ งจักร ใหห้ ักคา่ เสอ่ื มราคาเบอ้ื งตน้ ร้อยละ 40 ในวนั ทไ่ี ดท้ รพั ยส์ นิ มา สว่ นทเี่ หลือให้ทยอยหกั ตามอัตรา ท่ีกฎหมายกาหนด โดยสามารถหักค่าเสอ่ื มภายในเวลาไม่นอ้ ยกวา่ 5 รอบระยะเวลาบัญชี

4. - ยกเวน้ เงินปนั ผล หรือผลประโยชน์ทีไ่ ด้จากการโอนหุน้ ท่ีนิติบคุ คล ร่วมลงทุน vcไดร้ บั จากการถือหนุ้ ในวิสาหกจิ ขนาดกลางและขนาด ยอ่ ม - ยกเวน้ เงนิ ปันผลและผลประโยชน์จากการโอนหุน้ ท่ีให้แก่บคุ คล ธรรมดาหรือนิตบิ ุคคล สาหรบั เงินได้ท่ไี ด้รับจาก VC ท่ีไดร้ ับจากการ ยกเวน้ ภาษี ฐานภาษขี องภาษเี งินได้นติ ิบุคคล ภาษเี งินไดน้ ิตบิ คุ คล คานวณจากเงินได้ทใี่ ชเ้ ปน็ หลักฐานใน การคานวณภาษคี ณู ดว้ ยอัตราภาษที กี่ าหนด ดังนน้ั เงินได้ทตี่ อ้ งเสียภาษี เงินไดน้ ติ บิ คุ คลหรอื ฐานภาษเี งนิ ได้นิติบุคคลนน้ั โดยทั่วไปได้แก่กาไรสุทธิ ที่คานวณตาม เงือ่ นไขที่กาหนด แตเ่ พ่ือความเป็นธรรมและอุดชอ่ งว่างใน การจดั เกบ็ ภาษเี งินได้ จงึ ไดม้ ี การบญั ญตั จิ ัดเกบ็ ภาษีเงนิ ได้ นิตบิ ุคคล จากเงินได้หรอื ฐานภาษี ท่แี ตกตา่ งกนั ดังน้ี - กาไรสทุ ธิ - ยอดรายไดก้ ่อนหกั รายจา่ ย - เงนิ ไดท้ ่ีจา่ ยจากหรือในประเทศไทย - การจาหน่ายเงนิ กาไรออกไปจากประเทศไทย

5. รอบระยะเวลาบัญชี ผู้มีหน้าที่เสียภาษีจากกาไรสุทธิ ตอ้ งคานวณกาไรสุทธิ จาก รายไดจ้ ากกิจการ หรือเนื่องจาก กิจการทกี่ ระทาในรอบระยะเวลาบญั ชี หักดว้ ยรายจา่ ยตามเง่ือนไขทรี่ ะบุไวใ้ นมาตรา65 ทวิ และมาตรา 65 ตรี ซ่ึงประมวลรษั ฎากรได้กาหนดรอบระยะเวลาบญั ชีหนงึ่ ๆ ไว้ดงั นี้ 1.รอบระยะเวลาบญั ชโี ดยทวั่ ไปตามบทบัญญตั ิมาตรา 65 แห่งประมวล รษั ฎากร รอบระยะเวลาบัญชี สาหรับการคานวณภาษเี งนิ ไดน้ ติ ิบุคคล จะตอ้ งเทา่ กบั 12 เดอื น โดยจะเร่ิมต้นและส้ินสุดลงเมือ่ ใดก็ได้ 2.รอบระยะเวลาบญั ชซี ่งึ นอ้ ยกว่า 12 เดอื น กรณีทกี่ ฎหมายยอมใหร้ อบ ระยะเวลาบญั ชีนอ้ ยกว่า 12 เดอื น ได้ มีเฉพาะกรณีดงั ต่อไปน้ี คือ - บรษิ ทั หรอื หา้ งหนุ้ สว่ นนติ ิบคุ คลเร่ิมต้ังใหม่ จะถอื วันเร่ิมต้งั ถึงวันหนึง่ วันใดเป็นรอบระยะ เวลาบญั ชแี รกก็ได้ แต่รอบ ระยะเวลาบัญชีต่อไปต้องเท่ากบั 12 เดอื น - บรษิ ัทหรือห้างหนุ้ ส่วนนิติบคุ คลอาจย่ืนคารอ้ งขอเปล่ยี นวนั สุดทา้ ยของรอบระยะเวลาบญั ชกี ็ได้ ตามทอ่ี ธิบดี กรมสรรพากรจะเหน็ สมควรและสง่ั อนญุ าตซ่ึงรอบระยะเวลา บัญชีแรกที่ได้รบั อนญุ าตให้เปล่ียนจะน้อยกวา่ 12 เดือน - บริษทั หรือห้างห้นุ ส่วนนิติบุคคลท่ีเลกิ กันใหถ้ อื เอาวนั ท่ีเจ้า พนกั งานจดทะเบียนเลกิ เป็น วนั สุดทา้ ยของรอบระยะเวลา บัญชี

6. - บริษทั หรอื ห้างหุ้นส่วนนิติบคุ คลควบเข้ากัน ใหถ้ อื วา่ บรษิ ัท หรือห้างหนุ้ ส่วนนิติบุคคลน้นั เลิกกนั รอบระยะเวลาบัญชีท่ี ควบเข้ากนั จึงเปน็ ไปตาม (ค) ซึ่งอาจน้อยกวา่ 12 เดอื น ในกรณที ่บี รษิ ทั เลิกกจิ การและยงั ชาระบัญชี ไม่เสร็จ หากมี กาไรสทุ ธเิ กดิ ข้ึน จะต้องนามาเสยี ภาษเี งินได้ นิติบุคคลเพราะ ประมวลกฎหมายแพง่ และพาณชิ ย์ถือว่าบริษัทยังมีสภาพเปน็ นติ บิ ุคคลอยู่ตราบเทา่ ที่ยังชาระบัญชไี ม่เสรจ็ ส้ิน 3.รอบระยะเวลาบัญชมี ากกว่า 12 เดอื น รอบระยะเวลาบญั ชอี าจขยาย ออกไปมากกวา่ 12 เดอื นกไ็ ด้ ในกรณีทบ่ี ริษัทหรอื หา้ งหุ้นส่วนนิติ บุคคลเลกิ กิจการ หากผชู้ าระบญั ชี และผจู้ ดั การไม่สามารถยื่นรายการ และเสยี ภาษไี ดภ้ ายใน 150 วันนบั แตว่ นั สุดทา้ ยของรอบระยะเวลา บญั ชแี ล้ว ถ้าไดย้ น่ื คาร้องตอ่ อธิบดภี ายใน 30 วนั นับแตว่ นั ทเ่ี จา้ พนักงานรบั จดทะเบียนเลกิ อธบิ ดีกรมสรรพากรอาจพจิ ารณาอนมุ ตั ิให้ ขยายรอบระยะเวลาบัญชอี อกไปได้ ซง่ึ รอบระยะ เวลาบัญชรี อบนี้อาจ เกนิ 12 เดอื นกไ็ ด)้

7. สรปุ ภาษีเงนิ ได้นติ บิ คุ คล (Corporate Income Tax) เป็น เคร่ืองมอื ของรฐั บาลทจ่ี ัดเก็บจากผู้ประกอบการ ดงั นัน้ รายไดท้ ีต่ ้องเสยี ภาษเี งนิ ไดน้ ติ บิ ุคคลหรอื ฐานภาษเี งนิ ได้นิตบิ คุ คลน้นั โดยทัว่ ไป ไดแ้ ก่ กาไรสทุ ธิซึ่งคานวณไดจ้ ากรายไดจ้ ากกิจการ หรอื เน่ืองจากกจิ การที่ กระทาในรอบระยะเวลาบัญชหี กั ด้วยรายจ่ายตามเงอ่ื นไข ทร่ี ะบุไวใ้ น มาตรา 65 ทวิ และมาตรา 65 ตรี แหง่ ประมวลรัษฎากร เพ่ือความ เปน็ ธรรมจึงไดม้ ีการบัญญัตกิ ารจัดเก็บภาษเี งนิ ได้นติ ิบุคคลจากเงินไดห้ รอื ฐานภาษที ่แี ตกต่างกัน ดังนี้ 1. กาไรสทุ ธิ 2.ยอดรายไดก้ อ่ นหักรายจ่าย 3. เงนิ ไดท้ จี่ า่ ยจากหรือในประเทศไทย 4 การจาหน่ายเงินกาไรออกไปนอกประเทศ