Hand med nursing self tolerance

การใหส้ ารนา้ ทาง หลอกเลอื ดดา

อปุ กรณ์

1. Set Hand Med Nursing 2. syringe3. เข็มฉีดยาขนาดต่างๆ 4. medicut

5. Tube เก็บสิง่ ส่งตรวจ 6. Set IV8. Tegaderm 8. extension

9. 0.9% NSS 1 ml 10. ลาลีแอลกอฮอร์และ สาลแี ห้งสาเร็จรูป11. Transpore 12. 0.9% NSS 100 ml

ขอ้ บง่ ชี้การใหส้ ารนา้ ทางหลอดเลอื ดดา ความหมาย การให้สารนา้ ทางหลอด เลอื ดดา้ สว่ นปลาย (Peripheral intravenous) เป็นแนวทางการรกั ษา สมดุลของสารนา้ และอเิ ลก็ โตรลยั ต์ โดยการให้สารอาหาร พลงั งาน หรือ ให้ยาแก่ผปู้ ว่ ย ผา่ นทางอุปกรณแ์ ละ ชดุ ใหส้ ารน้าด้วยวธิ กี ารแทงเข็มเข้าสู่ หลอดเลอื ดด้าส่วนปลายโดยใช้ เทคนิคปราศจากเชือ • ผู้ป่วยรับประทานอาหารทางปากไมไ่ ด้ เพ่ือรกั ษา ระดับและทดแทน นา้ เกลอื แร่ วิตามิน โปรตนี ไนโตรเจน และพลังงาน • ผปู้ ว่ ยมภี าวะไม่สมดลุ ของกรด- ดา่ ง • ผปู้ ่วยที่สูญเสียน้าและเกลือแร่ปรมิ าณมากๆหรอื ผปู้ ่วยมภี าวะไมส่ มดุลของอิเลก็ โตรลยั ต์ • ผู้ป่วยที่จา้ เปน็ ตอ้ งได้รับเลอื ดหรอื ผา่ ตัด • ผู้ปว่ ยทจี่ ้าเป็นตอ้ งไดร้ ับยาทางหลอดเลอื ดดา้

การพยาบาลผูป้ ว่ ยที่ได้รับการรักษาด้วยสารน้าทางหลอดเลอื ดดา1. การประเมนิ 2. การวางแผน (Assessment) (Planning)5. การบนั ทึก การพยาบาลผู้ป่วย 3. วิธกี ารใหส้ ารนา้(Documentation) ทไ่ี ด้รบั การรกั ษา ทางหลอดเลือดดา ดว้ ยสารนา้ ทาง (Implementation) หลอดเลอื ดดา 4. ประเมนิ ผล การสงั เกต เฝ้าระวัง และติดตาม (Evaluation)

1. การประเมิน (Assessment) • ตรวจสอบความถกู ต้องตามคา้ ส่ังการรกั ษา (Doctor's order sheet) • ปฏบิ ัติตามหลัก 6 Right • ทักทายผู้ปว่ ย และแนะนา้ ตนเอง • ถามช่ือ-นามสกุลผูป้ ว่ ย ตรวจสอบ HN และตรวจสอบปา้ กบั ใบ MAR/ คา้ สง่ั การรักษา• พยาบาลแจง้ ให้ ผปู้ ่วยและญาตทิ ราบในเร่อื งต่อไปนี 1) เหตุผลในการใหส้ ารน้าทางหลอดเลอื ดด้า 2) วิธกี ารให้ ตา้ แหน่ง และระยะเวลาท่ีไดร้ ับสารน้า 3) การปฏิบตั ติ ัวขณะได้รบั สารน้า 4) อาการผดิ ปกติท่คี วรสังเกตและแจง้ ใหพ้ ยาบาลทราบ 5) ให้ความมน่ั ใจวา่ พยาบาลจะดแู ลภายหลงั การได้รบั สารนา้ ทางหลอดเลอื ดดา้

1. การประเมิน (Assessment)• ประเมินความตอ้ งการ/ความเปน็ ไปไดข้ องการให้สารน้า ทางหลอดเลอื ดดา้ ไดแ้ ก่History: previous limited intake, อาการกระหายนา้ (thirst), abnormal losses, comorbidities.Clinical examination: pulse เรว็ , BP สูง, Lung นอนราบไม่ได้ แน่นหนา้ อก หายใจหอบเหน่อื ย (wheezing, crepitation, ronchi) capillary refill, JVP สงู , oedema peripheral/pulmonary), postural hypotension)Clinical monitoring: water intake/ water out put, weight.Laboratory assessments: urea, creatinine and electrolytes. • สอบถามประวตั กิ ารแพ้สารนา้ และยาที่ ใหท้ างหลอดเลอื ดด้า (Previous experiences, Allergy)

2. การวางแผน(Planning)2.1 การเตรยี มอปุ กรณ์ • การเตรียมขวดสารน้า (IV Container) โดย ตรวจสอบชนดิ ของสารนา้ ให้ตรงตามแผนการรกั ษา ตอ้ งเป็นสารนา้ ปราศจากเชอื ตรวจสอบวันหมดอายุ หา้ มใชส้ ารนา้ ทม่ี ีลกั ษณะ ข่นุ มีตะกอน สี เปลย่ี นแปลง ถุงรว่ั แตก หรอื หมดอายุ จากนัน ติด ใบใหส้ ารนา้ ข้างขวด/ ถงุ สารน้าไม่ให้ทับชอ่ื ของสาร นา้ และตวั เลขบอกปรมิ าณของสารน้าทขี่ า้ งขวด เขียนช่ือ นามสกลุ HN ของผู้ป่วย ชนดิ ของสารน้า ยาทผี่ สม จ้านวนหยดท่ีให้ วันเวลาท่เี ริม่ ให้และ หมดของสารนา้ ลงชือ่ ผใู้ หส้ ารน้า

2. การวางแผน(Planning)2.2 การเตรียมผปู้ ่วย 2.2 การเตรยี มผ้ปู ่วย นอกจากการบอกให้ ผปู้ ว่ ยทราบแล้ว ควรจดั ท่าผ้ปู ่วยใหเ้ หมาะสม โดยการจดั ทา่ supine position เพื่อช่วยให้ หลอดเลือดดา้ จะโปง่ เห็นไดช้ ดั เนอ่ื งจาก เลือดไหลเวียนกลบั เขา้ สหู่ วั ใจไดด้ ี รวมทัง ผ้ปู ว่ ยรู้สกึ สบายและผอ่ นคลาย (INS, 2011)

3วธิ ีการให้สารน้าทางหลอดเลอื ดดา (Implementation)

การเปิดเส้นเพ่ือใหส้ ารน้า และ ยาทางหลอดเลือดดา

1 การเปิดเส้นเพอ่ื ใหส้ ารนา้ และ ยาทางหลอดเลอื ดดา 1.1 เตรยี ม อปุ กรณ์ สา้ หรบั ให้สารนา้

1 การเปิดเส้นเพอ่ื ใหส้ ารนา้ และ ยาทางหลอดเลือดดา 1.2) แทงเข็ม เข้าสู่เส้นเลอื ดด้าของผปู้ ว่ ย จะสงั เกตเหน็ เลอื ดไหลยอ้ น ออกมา ให้ถอย syringe ออกมาเล็กนอ้ ยแล้วค่อยๆ ดนั เขม็ พลาสติกเขา้ สู่ หลอดเลอื ดด้าของผปู้ ว่ ย จนสุด

1 การเปิดเสน้ เพ่ือใหส้ ารนา้ และ ยาทางหลอดเลือดดา 1.3) ท้าการ test leak โดยการ push 0.9 nss 5 ml เขา้ ใน extension

1 การเปิดเส้นเพือ่ ใหส้ ารน้าและ ยาทางหลอดเลือดดา 1.4) ตอ่ ชดุ ใหส้ ารน้า เข้ากลับ extension ใหแ้ นน่

1 การเปดิ เส้นเพื่อใหส้ ารน้าและ ยาทางหลอดเลอื ดดา 1.5) วางแผน่ tagaderm บนตา้ แหน่งหลงั มอื

การให้สารนา้ ทาง 2หลอกเลือดดา 2.1 flashing เสน้ เลอื ด โดยการใช้ NSS 0.9% 1 ml

การให้สารนา้ ทาง 2หลอกเลอื ดดาพ่มิ รปู 2.2 ไลอ่ ากาศท่ี set IV ท่ีตอ่ กับขวดยาหรอื ขวดนา้ เกลือ

การให้สารน้าทาง 2หลอกเลือดดา 2.3 นา้ ปลายสาย ของ set IV ตอ่ กลับปลาย ของ extension

การใหส้ ารนา้ ทาง 2หลอกเลอื ดดา 2.4 ปรับ drop ของยาให้ เป็นไปตาม แผนการรกั ษา

การเกบ็ สิ่งสง่ ตรวจ

การเก็บสิ่งสง่ ตรวจ 33.1 เตรยี มอปุ กรณ์ ส้าหรบั เกบ็ สิ่งสง่ ตรวจ

การเก็บสิ่งสง่ ตรวจ 33.2 แทงเข็มเขา้ สู่ เสน้ เลอื ดดา้ ของผ้ปู ว่ ย

การเกบ็ สิ่งสง่ ตรวจ 33. 3 ดึง plunger ออกมาเพ่อื ดูดเลือด ตามชนดิ ของสิง่ ส่งตรวจ

การเกบ็ ส่งิ ส่งตรวจ 33.4 ถอดเขม็ ออกมา ในแนวระนาบ

การเก็บสิ่งสง่ ตรวจ 33.5 นา้ เลอื ดใส่ในชนิด ของสงิ่ ส่งตรวจ ตามปริมาณ ท่กี ้าหนด

วธิ ีการใหส้ ารนา้ ทางหลอดเลอื ดดา (Implementation)• ตรวจสอบชือ่ -สกลุ ของผปู้ ่วยให้ตรงกับใบให้ สารนา้ อีกครัง และบอกใหผ้ ้ปู ่วยทราบ• การเลือกขนาดและต้าแหนง่ หลอดเลอื ดดา้ เพื่อใหส้ ารน้า (Venipuncture site, common IV Site) ควรเลอื กตา้ แหนง่ หลอด เลอื ดดา้ ทแ่ี ขนสว่ นปลายก่อน ควรเป็นแขน ขา้ งท่ีไม่ถนดั เพอื่ ใหผ้ ้ปู ่วยใช้แขนข้างถนัด ทา้ กิจวตั รได้ สา้ หรบั ผปู้ ว่ ยเดก็ เล็ก ควร เลือกหลอดเลือดบริเวณศีรษะ คอ และ หลงั มอื -หลังเทา้ ขนาดและลกั ษณะหลอด เลือดดา้ ท่ีเหมาะสม คอื ตรง ไม่อยู่ตรง ต้าแหนง่ ที่ขยบั หรอื เคลื่อนไหวมาก เช่น ข้อพับ เนือ่ งจากเสี่ยงท่จี ะแตกได้งา่ ย และ ไมเ่ กีย่ วข้องกบั ส่วนทม่ี ีพยาธสิ ภาพของ ร่างกาย วธิ เี ลอื กหลอดเลอื ดดา้ ประกอบด้วยการดแู ละใชน้ ิวชกี ด (Index finger pressing downward)

วิธีการให้สารนา้ ทางหลอดเลอื ดดา (Implementation)หลอดเลือดดา้ ที่เหมาะสมสา้ หรับการให้สารนา้(Venipuncture site,common IV Site) ได้แก่

ตาแหนง่ ทค่ี วร บรเิ วณขอ้ พบั ปุ่ม หลีกเลี่ยง กระดกู ต้าแหน่งท่ี เป็นโรคผิวหนงักรณผี สู้ งู อายุไมค่ วรให้ มีบาดแผล หลอดตรงตา้ แหนง่ หลอดเลือด เลอื ดท่บี อบชา้ และสว่ นปลาย เนื่องจาก บริเวณทมี่ ีการหลอดเลือดแขง็ ลินของ ไหลเวยี นไมส่ ะดวกหลอดเลอื ดด้าอาจเสยีหน้าที่ ทา้ ให้การ หลีกเลยี่ งหลอดเลือดไหลเวียนเลอื ดไปเลียง ด้าท่ีขาเนือ่ งจากหลอดส่วนปลายไม่ดเี กิดการ เลอื ดด้ามีลนิ ท้าใหก้ ารอกั เสบได้ง่าย ไหลเวียนเลือดช้า เกดิ การอักเสบไดง้ า่ ยเส่ียง ไมเ่ ลอื กบรเิ วณที่ผ่าตดั ตอ่ การเกิด embolism และ thrombophlebitis