Power Supply

อปุ กรณค์ อมพิวเตอร์ จัดทำโดย เลขท่ี 2นำงสำวกรรณิกำร์ ตันวำตะ เลขท่ี 26นำงสำวพรนภำ หอมกำระเกตุ ปวส.2 คอมพวิ เตอร์ธุรกจิ หอ้ ง 1

พำวเวอรซ์ ัพพลำย (Power supplies)แหล่งจ่ายไฟสาหรับคอมพิวเตอร์ หรือ พาวเวอร์ซัพพลาย (Power Supply) เป็นอุปกรณ์ท่ีมีความสาคัญอย่างมากต่ออุปกรณ์เกือบทุกตัวในระบบคอมพิวเตอร์ซัพพลายของคอมพวิ เตอรน์ นั้ มลี ักษณะการทางาน

ประเภทของ Power Supplyแบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ คือ• AT เปน็ แหลง่ จ่ายไฟที่นิยมใช้กนั ในประมาณ พ.ศ. 2539 โดยปุ่มเปิด - ปิด การ ทางานเป็นการต่อตรงกบั แหล่งจ่ายไฟ ทาให้เกดิ ปญั หากบั อปุ กรณบ์ างตัว

• ATX เป็นแหลง่ จ่ายไฟที่นิยมใช้ในปัจจุบัน โดยมีการพัฒนาจาก AT โดยเปลี่ยนปุ่ม ปิด - เปดิ ตอ่ ตรงกับสว่ นเมนบอร์ดก่อน เพ่ือให้ยังคงมีกระแสไฟหล่อเลย้ี งอุปกรณ์ กอ่ นทจ่ี ะปิดเครื่อง ทาให้ลดอัตราเสียของอุปกรณ์ลง โดยมรี ่นุ ตา่ งๆ ดงั น้ี ATX 2.01 แบบ PS/2 ใชก้ บั คอมพวิ เตอรท์ ัว่ ๆไปท่ใี ชต้ วั ถงั แบบ ATXสามารถใช้ไดก้ ับเมนบอร์ดแบบ ATX และ Micro ATX ATX 2.03 แบบ PS/2 ใช้กับคอมพิวเตอร์แบบ Server หรือWorkstation ท่ีใชต้ วั ถังแบบ ATX (สังเกตว่าจะมสี ายไฟเพม่ิ อีกหนงึ่ เส้น ทเี่ รยี กวา่ AUX connector) ATX 2.01 แบบ PS/3 ใช้กับคอมพิวเตอร์ที่ใช้ตัวถังแบบ Micro ATX และเมนบอร์ดแบบ Micro ATX เทา่ นนั้

หน้ำทข่ี อง Power Supply พาวเวอร์ซัพพลาย ทั้งแบบ AT และ ATX น้ันมีลักษณะการทางานที่เหมือนกัน คือรับแรงดันไฟจาก 220-240 โวลต์ โดยผ่านการควบคุมด้วยสวิตช์สาหรับ AT และเมนบอร์ด แล้วส่งแรงดันไฟสว่ นหนึ่งกลับไปท่ีช่อง AC outputเพ่ือเล้ียงตัวมอนิเตอร์ และจะส่งแรงดันไฟ 220 โวลต์ อีกส่วนหน่ึงเข้าสู่หน่วยการทางานทที่ าหนา้ ที่แปลงแรงดันไฟสลับ 220 โวลต์ ให้เป็นไฟกระแสตรง 300 โวลต์โดยไม่ผ่านหม้อแปลงไฟ ระบบน้ีเรียกว่า (Switching power supply ) และผา่ นหม้อแปลงที่ทาหน้าที่แปลงไฟตรงสูงให้เป็นไฟตรงต่า โดยจะผ่านชุดอุปกรณ์ที่ทาหน้าที่กาหนดแรงดันไฟฟ้าอีกชุดหน่ึงแบ่งให้เป็น 5 และ 12 ก่อนท่ีจะส่งไปยังสายไฟและตัวจ่ายต่างๆ โดยความสามารถพิเศษของ Switching power supplyก็คอื มีชุด Switching ท่ีจะทาการตัดไฟเลี้ยงออกทันทีเมื่อมีอุปกรณ์ที่โหลดไฟตัวใดตวั หน่งึ ชารดุ เสยี หาย หรอื ช็อตน่นั เองของอปุ กรณ์นั้นๆ

สว่ นประกอบที่อยภู่ ำยใน Power Supply1. ไฟกระแสสลับขำเข้ำ (AC Input) พลังงานไฟฟ้าในส่วนนี้ จะมาจากปลกั๊ ไฟโดยท่ีรู้แล้วว่าไฟที่ใช้กันอยู่จะเป็นไฟฟ้ากระแสสลับที่มีขนาดแรงดัน 220v ความถ่ี50 Hz เมื่อเสยี บปลัก๊ ไฟกระแสไฟฟ้าก็จะวิ่งตามตวั นาเขา้ มายังเคร่อื งใช้ไฟฟา้

2. วงจรกรองแรงดัน วงจรกรองแรงดันนี้จะทาหน้าท่ีกรองแรงดันไฟไม่ว่าจะเป็นแบบกระแสสลับ หรือกระแสตรงก็ตาม ท่ีเข้ามาให้มีความบริสุทธิ์จริงๆ เพื่อป้องกันแรงดันไฟฟ้าท่ีผิดปกติเช่นไฟกระชาก ซ่ึงจะเป็นผลให้วงจรต่างๆ ในพาวเวอร์ซัพพลายเกดิ ความเสยี หายข้นึ ได้3. ฟวิ ส์ (Fuse) เป็นสว่ นทที่ าหน้าทใ่ี นการป้องกนั วงจร พาวเวอรซ์ พั พลายทง้ั หมดใหร้ อดพ้นอนั ตราย จากกระแสไฟแรงสงู ทเี่ กิดขน้ึ จากการถูกฟา้ ผา่ หรอื กระแสไฟฟ้าแรงสงู ในรปู แบบต่างๆ โดยหากเกิดกระแสไฟฟ้าแรงสูงเกินกว่าที่ฟิวส์จะทนได้ ฟิวส์ตัวน้ีก็จะตัดในทนั ทที ันใด

4. ภำคเรคติไฟเออร์ (Rectifier) หลังจากที่ไฟกระแสสลับ 220v ได้ว่ิงผ่านฟิวส์และวงจรกรองแรงดันเรียบรอ้ ยแล้วก็จะตรงมายังภาคเรคติไฟเออร์ โดยหน้าท่ีของเจ้าเรคติไฟเออร์ ก็คือ การแปลงไฟกระแสสลับ ให้มาเป็นไฟกระแสตรง ซึ่งก็ประกอบไปดว้ ย ตัวเก็บประจุ (Capacitor) จะทาหน้าที่ทาปรับให้แรงดันไฟกระแสตรงที่ ออกมาจากบรดิ เรคตไิ ฟเออร์ ให้เปน็ ไฟกระแสตรงทเี่ รียบจริงๆ ไดโอดบริดจ์เรคติไฟเออร์ (Bridge Rectifier) ซึ่งอาจจะอยู่ในรูปของตัว IC หรอื แบบที่นาไดโอด 4 ตวั มาตอ่ กนั ให้เป็นวจรบรดิ จ์เรคตไิ ฟเออร์ วงจรสวิตชิ่ง (Switching) เป็นวงจรท่ีใช้ในการทางานร่วมกับวงจร ควบคุม (Contrlo Circuit) เพื่อตรวจสอบว่าควรจะจ่ายแรงดันทั้งหมดให้กับ ระบบหรอื ไม่ โดยถา้ วงจรควบคุมสง่ สัญญาณมาให้กบั วงจรสวิตซ่งิ วา่ ให้ทางาน กจ็ ะเร่มิ จา่ ยแรงดันไฟฟ้าท่ไี ด้จากภาคเรคติไฟเออร์ไปใหก้ ับหม้อแปลงตอ่ ไป

5. หม้อแปลงไฟฟ้ำ (Transformer) หม้อแปลงที่ใช้ในวงจรสวิตช่ิงซัพพลายจะเป็นหม้อแปลงท่ีมีหน้าท่ีในการแปลงไฟที่ได้จากภาคสวิตชิ่ง ซึ่งก็รับแรงดันไฟมาจากภาคเรติไฟเออร์อีกต่อหนง่ึ โดยแรงดันไฟฟ้ากระแสงตรงที่มีค่าแรงดันสูงขนาดประมาณ 300 v ดังนั้นหม้อแปลงตัวน้ีก็จะทาหน้าที่ในการแปลงแรงดันไฟกระแสตรงสูงน้ีให้มีระดับแรงดันที่ลดต่าลงมา เพ่ือที่จะสามารถใช้งานกับเครื่องคอมพวิ เตอรไ์ ด้ ก่อนท่ีจะสง่ ไปให้วงจรควบคุมแรงดนั ตอ่ ไป

6. วงจรควบคุมแรงดัน (Voltage Control) เป็นวงจรที่จะกาหนดค่าของแรงดันไฟฟ้ากระแสตรงท่ีได้รับมาจากหม้อแปลงไฟฟ้า เพ่ือท่ีจะให้ได้ระดับแรงดันที่เหมาะสมกับอุปกรณ์ต่างๆ โดยคา่ ของระดับแรงดันไฟฟ้านี้ก็จะมีขนาด 5v และ12v สาหรับพาวเวอร์ซัพพลายท่ีใช้กับเมนบอร์ดแบบ AT แต่ถ้าเป็นพาวเวอร์ซัพพลายที่ใช้กับเมนบอร์ดท่ีเป็นแบบ ATX ก็จะต้องมีวงจรควบคุมแรงดันให้ออกมามีขนาด 3.3v เพม่ิ อีกหนึง่ (ซ่งึ ซีพียูรุ่นเกา่ ที่ใชแ้ รงดันไฟขนาด 3.3 v นี้กส็ ามารถที่จะดงึ แรงดนั ไฟในส่วนนี้ไปเลี้ยงซพี ียูได้เลย)7. วงจรควบคุม เป็นวงจรที่ใช้ในการควบคุมวงจรสวิตชิ่ง ว่าจะให้ทาการจ่ายแรงดันไปให้กับหม้อแปลงหรือไม่ และแน่นอนว่าในส่วนน้ีจะทางานร่วมกับวงจรลอจิกท่อี ย่บู นเมนบอร์ด เม่อื วงจรลอจิกส่งสัญญาณกลบั มาใหแ้ ก่วงจรควบคุมวงจรควบคุมก็จะสั่งการใหว้ งจรสวิตช่งิ ทางาน