Sách Tiếng Việt 3 - tập 2

3. CÀu bä bfi d…n Æ’n tr≠Ìc m∆t nhµ vua. CÀu t˘ x≠ng lµ h‰c trfl mÌi Î qu™ ra ch¨i n™n kh´ng bi’t g◊. Th†y n„i lµ h‰c trfl, vua ra l÷nh cho cÀu ph∂i ÆËi Æ≠Óc mÈt v’ ÆËi th◊ mÌi tha. Nh◊n th†y tr™n m∆t h lÛc Æ„ c„ Ƶn c∏ Æang ÆuÊi nhau, vua t¯c c∂nh Ɖc v’ ÆËi nh≠ sau : N≠Ìc trong leo lŒo c∏ ÆÌp c∏. Chºng c«n ngh‹ ngÓi l©u la g◊, Cao B∏ Qu∏t l†y c∂nh m◊nh Æang bfi tr„i, ÆËi lπi lu´n : TrÍi næng chang chang ng≠Íi tr„i ng≠Íi. 4. V’ ÆËi vıa c¯ng c·i vıa r†t chÿnh, bi”u lÈ s˘ nhanh tr›, th´ng minh. Vua ngu´i giÀn, truy“n l÷nh cÎi tr„i, tha cho cÀu bä. Theo QUËC CH†N : - Minh Mπng (1791 - 1840) : vua th¯ hai cÒa tri“u Nguy‘n. - Cao B∏ Qu∏t (1809 - 1855) : nhµ th¨ nÊi ti’ng v®n hay ch˜ tËt, c„ tµi ÆËi Æ∏p. - Ng˘ gi∏ : (vua) ngÂi xe ho∆c ngÂi ki÷u Æi c∏c n¨i. - Xa gi∏ : xe cÒa vua. - ßËi : + th” v®n cÚ gÂm hai v’ (hai c©u) c„ sË ti’ng bªng nhau, ÆËi ch‰i nhau v“ ˝ vµ lÍi. + lµm v’ ÆËi lπi. - T¯c c∂nh : th†y c∂nh mµ c„ c∂m xÛc, li“n n∂y ra th¨ v®n. - Chÿnh : theo ÆÛng phäp tæc ch∆t chœ. ? 1. Vua Minh Mπng ngæm c∂nh Î Æ©u ? 2. Cao B∏ Qu∏t c„ mong muËn g◊ ? 3. CÀu Æ∑ lµm g◊ Æ” th˘c hi÷n mong muËn Æ„ ? 4. V◊ sao vua bæt Cao B∏ Qu∏t ÆËi ? 5. CÀu ÆËi nh≠ th’ nµo ? 50

K” chuy÷n 1. Sæp x’p lπi c∏c tranh theo ÆÛng th¯ t˘ trong c©u chuy÷n ßËi Æ∏p vÌi vua : 1 2 34 2. K” lπi toµn bÈ c©u chuy÷n. Ch›nh t∂ 1. Nghe - vi’t : ßËi Æ∏p vÌi vua (tı Th†y n„i lµ h‰c trfl... Æ’n ng≠Íi tr„i ng≠Íi. ) (2). T◊m c∏c tı : a) Ch¯a ti’ng bæt Æ«u bªng s ho∆c x, c„ ngh‹a nh≠ sau : - Nhπc cÙ h◊nh Ëng, c„ nhi“u lÁ nh·, thÊi bªng h¨i. - M´n ngh÷ thuÀt s©n kh†u tr◊nh di‘n nh˜ng ÆÈng t∏c leo, nh∂y, nhµo lÈn,... khäo läo cÒa ng≠Íi vµ thÛ. 51

b) Ch¯a ti’ng c„ thanh h·i ho∆c thanh ng∑, c„ ngh‹a nh≠ sau : - Nhπc cÙ bªng tre ho∆c gÁ, lflng rÁng, g‚ thµnh ti’ng, hay dÔng trong dµn nhπc d©n tÈc, trong chÔa. - Tπo ra h◊nh ∂nh tr™n gi†y, v∂i, t≠Íng,... bªng Æ≠Íng nät, mµu sæc. (3). Thi t◊m nh˜ng tı ng˜ chÿ hoπt ÆÈng : M : san sŒ a) - Ch¯a ti’ng bæt Æ«u bªng s. M : xä v∂i - Ch¯a ti’ng bæt Æ«u bªng x. M : nhÊ c· b) - Ch¯a ti’ng c„ thanh h·i. M : g‚ cˆa - Ch¯a ti’ng c„ thanh ng∑. TÀp Ɖc M∆t trÍi m‰c Πƪng... t©y ! Thi hµo ng≠Íi Nga Pu-skin gi·i ¯ng t∏c th¨ tı thuÎ nh·. C„ l«n, trong giÍ v®n Î tr≠Íng, th«y gi∏o b∂o mÈt h‰c sinh lµm th¨ t∂ c∂nh m∆t trÍi m‰c. Anh bπn nµy ngh‹ m∑i mÌi ra mÈt c©u : M∆t trÍi mÌi m‰c Πƪng t©y... 52

C∂ lÌp c≠Íi  l™n v◊ c©u th¨ v´ l› qu∏. Ai chºng bi’t ƪng t©y lµ ph›a m∆t trÍi l∆n. Th«y gi∏o b∂o Pu-skin t◊m c∏ch ch˜a cho bπn. Pu-skin li“n Ưng dÀy Ɖc ti’p : ...Thi™n hπ ngπc nhi™n chuy÷n lπ nµy, Ng¨ ng∏c nh◊n nhau vµ t˘ h·i : \"Th¯c dÀy hay lµ ngÒ n˜a Æ©y ?\" Th’ lµ tr∏nh Æ≠Óc Æi“u v´ l›, mµ bËn c©u lπi hÓp thµnh mÈt bµi th¨ ngÈ ngh‹nh. Sau Æ„ ›t l©u, bµi th¨ Æ≠Óc Æ®ng tr™n b∏o Ng≠Íi Æ≠a tin ch©u ¢u vÌi Æ«u Æ“ Gˆi bπn lµm th¨. Bπn bà trong lÌp v´ cÔng h∑nh di÷n v“ nhµ th¨ cÒa lÌp m◊nh. Theo chuy÷n lµng v®n : - Pu-skin (1799 - 1837) : nhµ th¨ lÌn cÒa n≠Ìc Nga. - Thi hµo : nhµ th¨ lÌn, r†t nÊi ti’ng. - ¯ng t∏c : s∏ng t∏c vµ Ɖc ngay tπi chÁ. - V ´ l› : kh´ng hÓp lœ ph∂i, kh´ng hÓp quy luÀt. - Thi™n hπ : m‰i ng≠Íi. - NgÈ ngh‹nh : c„ nät thÛ vfi, buÂn c≠Íi. - H∑nh di÷n : t· ra hµi lflng v◊ cho rªng m◊nh h¨n ng≠Íi kh∏c. ? 1. C©u th¨ cÒa ng≠Íi bπn Pu-skin c„ g◊ v´ l› ? 2. Pu-skin Æ∑ ch˜a th¨ giÛp bπn nh≠ th’ nµo ? 3. ßi“u g◊ lµm cho bµi th¨ cÒa Pu-skin hÓp l› ? Luy÷n tı vµ c©u 1. Em h∑y t◊m vµ ghi vµo vÎ nh˜ng tı ng˜ : a) Chÿ nh˜ng ng≠Íi hoπt ÆÈng ngh÷ thuÀt. M : di‘n vi™n b) Chÿ c∏c hoπt ÆÈng ngh÷ thuÀt. M : Æ„ng phim c) Chÿ c∏c m´n ngh÷ thuÀt. M : Æi÷n ∂nh 53

2. Em Æ∆t d†u ph»y vµo nh˜ng chÁ nµo trong Æoπn v®n sau ? MÁi b∂n nhπc mÁi b¯c tranh mÁi c©u chuy÷n mÁi vÎ kfich mÁi cuËn phim,... Æ“u lµ mÈt t∏c ph»m ngh÷ thuÀt. Ng≠Íi tπo n™n t∏c ph»m ngh÷ thuÀt lµ c∏c nhπc s‹ hoπ s‹ nhµ v®n ngh÷ s‹ s©n kh†u hay Æπo di‘n. H‰ Æang lao ÆÈng mi÷t mµi say m™ Æ” Æem lπi cho ta nh˜ng giÍ gi∂i tr› tuy÷t vÍi giÛp ta n©ng cao hi”u bi’t vµ g„p ph«n lµm cho cuÈc sËng mÁi ngµy mÈt tËt Æãp h¨n. TÀp vi’t 1. T™n ri™ng : 2. C©u : RÒ nhau Æi c†y Æi cµy B©y giÍ kh„ nh‰c, c„ ngµy phong l≠u. TÀp Ɖc Ti’ng Ƶn Thu˚ nhÀn c©y Ƶn vi-´-l´ng, l™n d©y vµ käo thˆ vµi nËt nhπc. Sau Æ„, em b≠Ìc vµo phflng thi. Énh ÆÃn hæt l™n khu´n m∆t træng trŒo cÒa em. Em n©ng Ƶn Æ∆t l™n vai. Khi æc-s™ vıa khœ chπm vµo nh˜ng sÓi d©y Ƶn th◊ nh≠ c„ phäp lπ, nh˜ng ©m thanh trong trŒo vÛt bay l™n gi˜a y™n l∆ng cÒa gian phflng. V«ng tr∏n c´ bä h¨i t∏i Æi nh≠ng gfl m∏ ˆng hÂng, Æ´i mæt s…m mµu h¨n, lµn mi rÀm cong dµi khœ rung ÆÈng. 54

Ti’ng Ƶn bay ra v≠Ín. Vµi c∏nh ng‰c lan ™m ∏i rÙng xuËng n“n Ɔt m∏t r≠Ói. D≠Ìi Æ≠Íng, lÚ trŒ Æang rÒ nhau th∂ nh˜ng chi’c thuy“n g†p bªng gi†y tr™n nh˜ng vÚng n≠Ìc m≠a. Ngoµi H T©y, d©n chµi Æang tung l≠Ìi bæt c∏. Hoa m≠Íi giÍ nÎ Æ· quanh c∏c lËi Æi ven hÂ. B„ng m†y con chim b c©u l≠Ìt nhanh tr™n nh˜ng m∏i nhµ cao th†p. Theo L≠U QUANG VÚ : - L™n d©y : chÿnh d©y Ƶn cho ÆÛng chu»n. - æc-s™ : c∏i c«n c„ c®ng d©y Æ” käo Ƶn vi-´-l´ng. - D©n chµi : ng≠Íi lµm ngh“ Æ∏nh c∏. ? 1. Thu˚ lµm nh˜ng g◊ Æ” chu»n bfi vµo phflng thi ? 2. T◊m nh˜ng tı ng˜ mi™u t∂ ©m thanh cÒa c©y Ƶn. 3. Cˆ chÿ, nät m∆t cÒa Thu˚ khi käo Ƶn th” hi÷n Æi“u g◊ ? 4. T◊m nh˜ng chi ti’t mi™u t∂ khung c∂nh thanh b◊nh ngoµi gian phflng nh≠ hoµ vÌi ti’ng Ƶn. 55

Ch›nh t∂ 1. Nghe - vi’t : Ti’ng Ƶn (tı Ti’ng Ƶn bay ra v≠Ín... Æ’n h’t) (2). Thi t◊m nhanh : a) - C∏c tı gÂm hai ti’ng, trong Æ„ ti’ng nµo cÚng bæt Æ«u bªng ©m s. M : sung s≠Ìng - C∏c tı gÂm hai ti’ng, trong Æ„ ti’ng nµo cÚng bæt Æ«u bªng ©m x. M : x´n xao b) - C∏c tı gÂm hai ti’ng, trong Æ„ ti’ng nµo cÚng mang thanh h·i. M : ÆÒng Æÿnh - C∏c tı gÂm hai ti’ng, trong Æ„ ti’ng nµo cÚng mang thanh ng∑. M : rÁi r∑i TÀp lµm v®n Nghe vµ k” lπi c©u chuy÷n Ng≠Íi b∏n quπt may mæn. GÓi ˝ : 1. Bµ l∑o b∏n quπt g∆p ai vµ phµn nµn chuy÷n g◊ ? 2. §ng V≠¨ng Hi Chi vi’t ch˜ vµo nh˜ng chi’c quπt Æ” lµm g◊ ? 3. V◊ sao m‰i ng≠Íi Æua nhau Æ’n mua quπt ? 56

LŸ HóI 57

Tu«n 25 TÀp Ɖc HÈi vÀt 1. Ti’ng trËng vÀt nÊi l™n dÂn dÀp. Ng≠Íi t¯ x¯ ÆÊ v“ nh≠ n≠Ìc ch∂y. Ai ai cÚng n∏o n¯c muËn Æ≠Óc xem m∆t, xem tµi ´ng C∂n NgÚ. Ng≠Íi ta chen l†n nhau, qu©y k›n quanh sÌi vÀt, nhi“u ng≠Íi ph∂i trÃo l™n nh˜ng c©y cao g«n Ɔy xem cho r‚. 2. Ngay nhfip trËng Æ«u, Quæm ßen Æ∑ l®n x∂ vµo ´ng C∂n NgÚ. Anh vÍn b™n tr∏i, Æ∏nh b™n ph∂i, d¯ tr™n, Æ∏nh d≠Ìi, thoæt bi’n, thoæt ho∏ kh´n l≠Íng. Tr∏i lπi, ´ng C∂n NgÚ c„ vŒ lÌ ngÌ, chÀm chπp. Hai tay ´ng lÛc nµo cÚng dang rÈng, Æ” s∏t xuËng m∆t Ɔt, xoay xoay chËng ÆÏ... Keo vÀt xem chıng ch∏n ngæt. 58

3. §ng C∂n NgÚ bÁng b≠Ìc hÙt, m†t Ƶ chÛi xuËng. Quæm ßen nhanh nh≠ cæt, luÂn qua hai c∏nh tay ´ng, ´m l†y mÈt b™n ch©n ´ng, bËc l™n. Ng≠Íi xem bËn ph›a xung quanh reo  c∂ l™n. Th´i th’ lµ ´ng C∂n NgÚ ng∑ rÂi, nh†t Æfinh ng∑ rÂi, c„ khoŒ bªng voi cÚng ph∂i ng∑ ! 4. Ti’ng trËng dÂn l™n, g†p rÛt, giÙc gi∑. §ng C∂n NgÚ v…n ch≠a ng∑. §ng v…n Ưng nh≠ c©y trÂng gi˜a sÌi. Cfln Quæm ßen th◊ Æang loay hoay, gfl l≠ng lπi, kh´ng sao b™ nÊi ch©n ´ng l™n. C∏i ch©n t˘a nh≠ bªng cÈt sæt ch¯ kh´ng ph∂i lµ ch©n ng≠Íi n˜a. 5. §ng C∂n NgÚ v…n Ưng nghi™ng m◊nh nh◊n Quæm ßen m h´i m k™ nh‘ nhπi d≠Ìi ch©n. LÛc l©u, ´ng mÌi thfl tay xuËng næm l†y khË Quæm ßen, nh†c bÊng anh ta l™n, coi nhã nhµng nh≠ gi¨ con ’ch c„ buÈc sÓi r¨m ngang bÙng vÀy. Theo KIM L©N : - T¯ x¯ : bËn ph≠¨ng, khæp n¨i. - SÌi vÀt : kho∂ng Ɔt Æ≠Óc quy Æfinh cho cuÈc Ɔu vÀt. - Kh´n l≠Íng : kh´ng th” Æo∏n Æfinh tr≠Ìc. - Keo vÀt : mÈt hi÷p Ɔu vÀt. - KhË : m∂nh v∂i dµi, hãp, qu†n che ph«n d≠Ìi th©n ng≠Íi. ? 1. T◊m nh˜ng chi ti’t mi™u t∂ c∂nh t≠Óng s´i ÆÈng cÒa hÈi vÀt. 2. C∏ch Æ∏nh cÒa ´ng C∂n NgÚ vµ Quæm ßen c„ g◊ kh∏c nhau ? 3. Vi÷c ´ng C∂n NgÚ b≠Ìc hÙt Æ∑ lµm thay ÆÊi keo vÀt nh≠ th’ nµo ? 4. Theo em, v◊ sao ´ng C∂n NgÚ thæng ? K” chuy÷n D˘a vµo nh˜ng gÓi ˝ sau Æ©y, em h∑y k” lπi tıng Æoπn truy÷n HÈi vÀt : 1. C∂nh m‰i ng≠Íi Æi xem hÈi vÀt. 2. MÎ Æ«u keo vÀt. 3. §ng C∂n NgÚ b≠Ìc hÙt vµ hµnh ÆÈng cÒa Quæm ßen. 4. Th’ vÀt b’ tæc cÒa Quæm ßen. 5. K’t thÛc keo vÀt. 59

Ch›nh t∂ 1. Nghe - vi’t : HÈi vÀt (tı Ti’ng trËng dÂn l™n... Æ’n d≠Ìi ch©n.) (2). T◊m c∏c tı : a) GÂm hai ti’ng, trong Æ„ ti’ng nµo cÚng bæt Æ«u bªng tr ho∆c ch, c„ ngh‹a nh≠ sau : - Mµu h¨i træng. - CÔng ngh‹a vÌi si™ng n®ng. - ß ch¨i mµ c∏nh quπt cÒa n„ quay Æ≠Óc nhÍ gi„. b) Ch¯a c∏c ti’ng c„ v«n ≠t ho∆c ≠c, c„ ngh‹a nh≠ sau : - Lµm nhi÷m vÙ theo d‚i, Æ´n ÆËc vi÷c th˘c hi÷n nÈi quy, gi˜ g◊n trÀt t˘, v÷ sinh tr≠Íng, lÌp trong mÈt ngµy. - Ng≠Íi c„ s¯c khoŒ Æ∆c bi÷t. - Quºng Æi. TÀp Ɖc HÈi Æua voi Î T©y Nguy™n Tr≠Íng Æua voi lµ mÈt Æ≠Íng rÈng phºng l◊, dµi h¨n n®m c©y sË. Chi™ng khua trËng Æ∏nh vang lıng. Voi Æua tıng tËp m≠Íi con dµn hµng ngang Î n¨i xu†t ph∏t. Tr™n mÁi con voi, ngÂi hai chµng man-g∏t. Ng≠Íi ngÂi ph›a cÊ c„ vu´ng v∂i Æ· thæm Î ng˘c. Ng≠Íi ngÂi tr™n l≠ng m∆c ∏o xanh da trÍi. Tr´ng h‰ r†t b◊nh t‹nh v◊ h‰ th≠Íng lµ nh˜ng ng≠Íi phi ng˘a gi·i nh†t. ß’n giÍ xu†t ph∏t, chi™ng trËng nÊi l™n th◊ c∂ m≠Íi con voi lao Æ«u chπy. C∏i d∏ng l«m l◊, chÀm chπp th≠Íng ngµy bÁng d≠ng bi’n m†t. C∂ b«y h®ng m∏u ph„ng nh≠ bay. BÙi cuËn mÔ mfit. C∏c chµng man-g∏t ph∂i r†t gan dπ vµ khäo läo Æi“u khi”n cho voi v“ trÛng Æ›ch. Nh˜ng chÛ voi chπy Æ’n Æ›ch tr≠Ìc ti™n Æ“u gh◊m Ƶ, hu¨ vfli chµo nh˜ng kh∏n gi∂ Æ∑ nhi÷t li÷t cÊ vÚ, khen ngÓi chÛng. Theo L™ T†N 60

: - Tr≠Íng Æua : n¨i di‘n ra cuÈc Æua. - Chi™ng : nhπc cÙ bªng ÆÂng, h◊nh trfln, Æ∏nh bªng dÔi, ©m thanh vang dÈi. - Man-g∏t : ng≠Íi Æi“u khi”n voi (c∏ch g‰i cÒa ÆÂng bµo T©y Nguy™n). - CÊ vÚ : khuy’n kh›ch, ÆÈng vi™n cho h®ng h∏i h¨n. ? 1. T◊m nh˜ng chi ti’t t∂ c´ng vi÷c chu»n bfi cho cuÈc Æua. 2. CuÈc Æua di‘n ra nh≠ th’ nµo ? 3. Voi Æua c„ cˆ chÿ g◊ ngÈ ngh‹nh, d‘ th≠¨ng ? Luy÷n tı vµ c©u 1. ßoπn th¨ d≠Ìi Æ©y t∂ nh˜ng s˘ vÀt vµ con vÀt nµo ? C∏ch g‰i vµ t∂ chÛng c„ g◊ hay ? Nh˜ng chfi lÛa ph†t ph¨ b›m t„c Nh˜ng cÀu tre b∏ vai nhau th◊ th«m Ưng h‰c ßµn cfl ∏o træng Khi™ng næng Qua s´ng C´ gi„ ch®n m©y tr™n ÆÂng B∏c m∆t trÍi Æπp xe qua ng‰n nÛi. TR«N Æ®NG KHOA 61

2. T◊m bÈ phÀn c©u tr∂ lÍi cho c©u h·i \"V◊ sao ?\" : a) C∂ lÌp c≠Íi  l™n v◊ c©u th¨ v´ l› qu∏. b) Nh˜ng chµng man-g∏t r†t b◊nh t‹nh v◊ h‰ th≠Íng lµ nh˜ng ng≠Íi phi ng˘a gi·i nh†t. c) Chfi em X´-phi Æ∑ v“ ngay v◊ nhÌ lÍi mã d∆n kh´ng Æ≠Óc lµm phi“n ng≠Íi kh∏c. 3. D˘a vµo nÈi dung bµi tÀp Ɖc HÈi vÀt, h∑y tr∂ lÍi c∏c c©u h·i sau : a) V◊ sao ng≠Íi t¯ x¯ ÆÊ v“ xem vÀt r†t Æ´ng ? b) V◊ sao lÛc Æ«u keo vÀt xem chıng ch∏n ngæt ? c) V◊ sao ´ng C∂n NgÚ m†t Ƶ chÛi xuËng ? d) V◊ sao Quæm ßen thua ´ng C∂n NgÚ ? TÀp vi’t 1. T™n ri™ng : 2. C©u : C´n S¨n suËi ch∂y r◊ r«m Ta nghe nh≠ ti’ng Ƶn c«m b™n tai. NGUY‘N TR∑I TÀp Ɖc Ngµy hÈi rıng xanh Chim g‚ ki’n nÊi m‚ C´ng d…n Æ«u ÆÈi mÛa Gµ rıng g‰i vflng quanh Kh≠Ìu l‹nh x≠Ìng dµn ca S∏ng rÂi, Æıng ngÒ n˜a K◊ nh´ng di‘n ∂o thuÀt Nµo, Æi hÈi rıng xanh ! Thay ÆÊi hoµi mµu da. Tre, trÛc thÊi nhπc s∏o N†m mang ´ Æi hÈi Khe suËi g∂y nhπc Ƶn TÌi suËi, nh◊n m™ say : C©y rÒ nhau thay ∏o • k◊a, anh c‰n n≠Ìc Kho∏c bao mµu t≠¨i non. ßang ch¨i trfl Æu quay ! V≠¨NG TR‰NG 62

: - Chim g‚ ki’n : loµi chim c„ m· nh‰n, dµi vµ c¯ng, dÔng m· g‚ vµo th©n c©y t◊m ki’n Æ” ®n. - L‹nh x≠Ìng : h∏t ƨn ca mÈt c©u, mÈt Æoπn trong dµn ÆÂng ca. - K◊ nh´ng : loµi thªn lªn c„ th” thay ÆÊi mµu da. - C‰n n≠Ìc : vÀt h◊nh b∏nh xe c„ gæn mÈt h÷ thËng Ëng bªng tre, n¯a, c„ th” t˘ quay Æ≠Óc nhÍ s¯c n≠Ìc, dÔng Æ” Æ≠a n≠Ìc tı suËi, s´ng l™n t≠Ìi ruÈng. ? 1. T◊m nh˜ng tı ng˜ t∂ hoπt ÆÈng cÒa c∏c con vÀt trong ngµy hÈi rıng xanh. 2. C∏c s˘ vÀt kh∏c cÔng tham gia vµo ngµy hÈi nh≠ th’ nµo ? 3. Em th›ch h◊nh ∂nh nh©n ho∏ nµo nh†t ? V◊ sao ? 4. H‰c thuÈc lflng bµi th¨. Ch›nh t∂ 1. Nghe - vi’t : HÈi Æua voi Î T©y Nguy™n (tı ß’n giÍ xu†t ph∏t... Æ’n v“ trÛng Æ›ch.) 63

(2). ßi“n vµo chÁ trËng : a) tr hay ch ? G„c s©n nho nh· mÌi x©y Chi“u chi“u em Ưng n¨i nµy em ...´ng Th†y trÍi xanh bi’c m™nh m´ng C∏nh cfl ...Ìp ...æng ...™n s´ng Kinh Th«y. TR«N Æ®NG KHOA b) ≠t hay ≠c ? - Chÿ cfln dflng suËi l≠Ón quanh Th... n©ng nhfip cËi thÀm th◊nh suËt Æ™m. QUANG HUY - Gi„ Æıng lµm Æ... d©y t¨ Cho em sËng tr‰n tuÊi th¨ - c∏nh di“u. TR«N HÂNG TÀp lµm v®n Quan s∏t mÈt ∂nh l‘ hÈi d≠Ìi Æ©y, t∂ lπi quang c∂nh vµ hoπt ÆÈng cÒa nh˜ng ng≠Íi tham gia l‘ hÈi : 64

Tu«n 26 TÀp Ɖc S˘ t›ch l‘ hÈi Chˆ ßÂng Tˆ 1. ßÍi HÔng V≠¨ng th¯ 18, Î lµng Chˆ X∏ b™n bÍ s´ng HÂng, c„ mÈt chµng trai t™n lµ Chˆ ßÂng Tˆ. Nhµ nghÃo, mã m†t sÌm, hai cha con chµng chÿ c„ mÈt chi’c khË m∆c chung. Khi cha m†t, chµng th≠¨ng cha n™n Æ∑ qu†n khË ch´n cha, cfln m◊nh Ƶnh Î kh´ng. 65

2. MÈt h´m, Æang mfl c∏ d≠Ìi s´ng, chµng th†y mÈt chi’c thuy“n lÌn vµ sang tr‰ng ti’n d«n Æ’n. ß„ lµ thuy“n cÒa c´ng chÛa Ti™n Dung, con g∏i vua HÔng, Æang du ngoπn. Chµng ho∂ng hËt, chπy tÌi kh„m lau th≠a tr™n b∑i, nªm xuËng, bÌi c∏t phÒ l™n m◊nh Æ” »n trËn. Nµo ngÍ, c´ng chÛa th†y c∂nh Æãp, ra l÷nh cæm thuy“n, l™n b∑i dπo rÂi cho v©y mµn Î kh„m lau mµ tæm. N≠Ìc giÈi lµm tr´i c∏t Æi, Æ” lÈ mÈt chµng trai khoŒ mπnh. C´ng chÛa r†t ÆÁi bµng hoµng. Nh≠ng khi bi’t r‚ t◊nh c∂nh nhµ chµng, nµng r†t c∂m ÆÈng vµ cho lµ duy™n trÍi sæp Æ∆t, li“n mÎ ti÷c ®n mıng vµ k’t duy™n vÌi chµng. 3. Sau Æ„, vÓ chÂng Chˆ ßÂng Tˆ kh´ng v“ kinh mµ t◊m th«y h‰c Æπo vµ Æi khæp n¨i truy“n cho d©n c∏ch trÂng lÛa, nu´i tªm, d÷t v∂i. CuËi cÔng c∂ hai Æ“u ho∏ l™n trÍi. Sau khi Æ∑ v“ trÍi, Chˆ ßÂng Tˆ cfln nhi“u l«n hi”n linh giÛp d©n Æ∏nh gi∆c. 4. Nh©n d©n ghi nhÌ c´ng ¨n Chˆ ßÂng Tˆ, lÀp Æ“n thÍ Î nhi“u n¨i b™n s´ng HÂng. CÚng tı Æ„ hªng n®m, suËt m†y th∏ng mÔa xu©n, c∂ mÈt vÔng bÍ b∑i s´ng HÂng lπi n´ n¯c lµm l‘, mÎ hÈi Æ” t≠Îng nhÌ ´ng. Theo HOµNG L™ : - Chˆ X∏ : t™n mÈt lµng nay thuÈc x∑ V®n ߯c, huy÷n Gia L©m, Hµ NÈi. - Du ngoπn : Æi ch¨i ngæm c∂nh c∏c n¨i. - Bµng hoµng : s˜ng sÍ, kh´ng ngÍ tÌi. - Duy™n trÍi : chuy÷n may mæn, hπnh phÛc. - Ho∏ l™n trÍi : kh´ng ch’t mµ trÎ thµnh th∏nh ho∆c ti™n tr™n trÍi. - Hi”n linh : (th«n th∏nh) hi÷n l™n giÛp ng≠Íi. ? 1. T◊m nh˜ng chi ti’t cho th†y c∂nh nhµ Chˆ ßÂng Tˆ r†t nghÃo kh„. 2. CuÈc g∆p gÏ k◊ lπ gi˜a Chˆ ßÂng Tˆ vµ Ti™n Dung di‘n ra nh≠ th’ nµo ? 3. V◊ sao c´ng chÛa Ti™n Dung k’t duy™n cÔng Chˆ ßÂng Tˆ ? 4. Chˆ ßÂng Tˆ vµ Ti™n Dung giÛp d©n lµm nh˜ng vi÷c g◊ ? 5. Nh©n d©n lµm g◊ Æ” t· lflng bi’t ¨n Chˆ ßÂng Tˆ ? 66

K” chuy÷n D˘a vµo c∏c tranh sau Æ©y, em h∑y Æ∆t t™n vµ k” lπi tıng Æoπn truy÷n S˘ t›ch l‘ hÈi Chˆ ßÂng Tˆ : 12 34 Ch›nh t∂ 1. Nghe - vi’t : S˘ t›ch l‘ hÈi Chˆ ßÂng Tˆ (tı Sau khi Æ∑ v“ trÍi... Æ’n t≠Îng nhÌ ´ng.) 67

(2). ßi“n vµo chÁ trËng : a) r, d hay gi ? Hoa ...†y Æãp mÈt c∏ch ...∂n ...fi. MÁi c∏nh hoa ...Ëng h÷t mÈt chi’c l∏, chÿ c„ Æi“u mong manh h¨n vµ c„ mµu sæc ...˘c ...Ï. LÌp lÌp hoa ...†y ...∂i k›n m∆t s©n, nh≠ng chÿ c«n mÈt lµn ...„ tho∂ng, chÛng t∂n m∏t bay Æi m†t. b) ™n hay ™nh ? Theo TR«N HOµI D≠¨NG HÈi Æua thuy“n M∆t s´ng v…n bÀp b“nh s„ng vÁ. ß’n giÍ Æua, l... ph∏t ra bªng ba hÂi trËng d‚ng dπc. BËn chi’c thuy“n Æang dÀp d... tr™n m∆t n≠Ìc lÀp t¯c lao l... ph›a tr≠Ìc. B... bÍ s´ng, trËng thÛc ti’p, ng≠Íi xem la hät, cÊ vÚ. C∏c em nh· Æ≠Óc bË c´ng k... tr™n vai cÚng hfl reo vui mıng. BËn chi’c thuy“n nh≠ bËn con rÂng v≠¨n dµi, vÛt Æi tr... m∆t n≠Ìc m... m´ng. TÀp Ɖc ßi hÈi chÔa H≠¨ng N≠Ím n≠Óp ng≠Íi, xe Æi B≠Ìc mÁi b≠Ìc say m™ MÔa xu©n v“ tr»y hÈi. Nh≠ gi˜a trang cÊ t›ch. Rıng m¨ thay ∏o mÌi ߆t n≠Ìc m◊nh thanh lfich XÛng x›nh hoa Æ„n mÍi. N™n nÛi rıng cÚng th¨. N¨i nÛi cÚ xa vÍi DÔ kh´ng ai ÆÓi chÍ BÁng thµnh n¨i g∆p gÏ. CÚng th†y lflng bÊi hÊi. MÈt c©u chµo cÎi mÎ L…n trong lµn s≠¨ng kh„i Ho∏ ra ng≠Íi cÔng qu™. MÈt mÔi th¨m c¯ v≠¨ng. 68

ßÈng chÔa Ti™n, chÔa H≠¨ng ß∏ cfln vang ti’ng nhπc. ßÈng chÔa nÛi Hinh BÂng Gi„ cfln ng©n khÛc h∏t. §i ph∂i Æ©u l‘ PhÀt Ng≠Íi mÌi Æi chÔa H≠¨ng. Ng≠Íi Æi th®m Ɔt n≠Ìc Ng≠Íi v“ trong y™u th≠¨ng. Theo CHU HUY : - ChÔa H≠¨ng : chÔa Î x∑ H≠¨ng S¨n, huy÷n M¸ ߯c, tÿnh Hµ T©y. - N≠Ím n≠Óp : Æ´ng, käo dµi nh≠ v´ tÀn. - Tr»y hÈi : Æi d˘ hÈi. - XÛng x›nh : vŒ hÌn hÎ trong bÈ qu«n ∏o mÌi, dµi vµ rÈng. - Thanh lfich : Æãp, lfich s˘. - BÊi hÊi : xao xuy’n trong lflng. ? 1. Nh˜ng c©u th¨ nµo cho th†y c∂nh chÔa H≠¨ng r†t Æãp vµ th¨ mÈng ? 2. T◊m nh˜ng c©u th¨ bÈc lÈ c∂m xÛc cÒa ng≠Íi Æi hÈi. 3. Theo em, khÊ th¨ cuËi n„i Æi“u g◊ ? 4. H‰c thuÈc lflng khÊ th¨ em th›ch. 69

Luy÷n tı vµ c©u 1. Ch‰n ngh‹a th›ch hÓp Î cÈt B cho c∏c tı Î cÈt A : AB L‘ Hoπt ÆÈng tÀp th” c„ c∂ ph«n l‘ vµ ph«n hÈi. HÈi L‘ hÈi CuÈc vui tÊ ch¯c cho Æ´ng ng≠Íi d˘ theo phong tÙc ho∆c nh©n dfip Æ∆c bi÷t. C∏c nghi th¯c nhªm Æ∏nh d†u ho∆c kÿ ni÷m mÈt s˘ ki÷n c„ ˝ ngh‹a. 2. T◊m vµ ghi vµo vÎ : M : Æua thuy“n a) T™n mÈt sË l‘ hÈi. M : l‘ hÈi Æ“n HÔng b) T™n mÈt sË hÈi. M : hÈi b¨i tr∂i c) T™n mÈt sË hoπt ÆÈng trong l‘ hÈi vµ hÈi. 3. Em Æ∆t d†u ph»y vµo nh˜ng chÁ nµo trong mÁi c©u d≠Ìi Æ©y ? a) V◊ th≠¨ng d©n Chˆ ßÂng Tˆ vµ c´ng chÛa Æi khæp n¨i dπy d©n c∏ch trÂng lÛa nu´i tªm d÷t v∂i. b) V◊ nhÌ lÍi mã d∆n kh´ng Æ≠Óc lµm phi“n ng≠Íi kh∏c chfi em X´-phi Æ∑ v“ ngay. c) Tπi thi’u kinh nghi÷m n´n n„ng vµ coi th≠Íng ÆËi thÒ Quæm ßen Æ∑ bfi thua. d) NhÍ ham h‰c ham hi”u bi’t vµ muËn Æem hi”u bi’t cÒa m◊nh ra giÛp ÆÍi L™ Qu˝ ß´n Æ∑ trÎ thµnh nhµ b∏c h‰c lÌn nh†t cÒa n≠Ìc ta thÍi x≠a. TÀp vi’t 1. T™n ri™ng : 2. C©u : DÔ ai Æi ng≠Óc v“ xu´i, 70 NhÌ ngµy giÁ TÊ mÂng m≠Íi th∏ng ba.

TÀp Ɖc R≠Ìc ÆÃn ´ng sao T’t Trung thu Æ∑ Æ’n. Mã T©m r†t bÀn nh≠ng v…n sæm cho T©m mÈt m©m cÁ nh· : mÈt qu∂ b≠Îi c„ kh›a thµnh t∏m c∏nh hoa, mÁi c∏nh hoa cµi mÈt qu∂ Êi ch›n, Æ” b™n cπnh mÈt n∂i chuËi ng˘ vµ b„ m›a t›m. T©m r†t th›ch m©m cÁ. Em Æem m†y th¯ Æ ch¨i bµy xung quanh, nom r†t vui mæt. Chi“u rÂi Æ™m xuËng. TrŒ con b™n hµng x„m bÀp bÔng trËng ’ch r≠Ìc ÆÃn. LÛc Æ„, T©m lπi th†y kh´ng th›ch m©m cÁ cÒa m◊nh bªng Æ∏m r≠Ìc ÆÃn. T©m b· m©m cÁ chπy Æi xem. T©m th›ch nh†t c∏i ÆÃn ´ng sao cÒa bπn Hµ b™n hµng x„m. C∏i ÆÃn lµm bªng gi†y b„ng k›nh Æ·, trong suËt, ng´i sao Æ≠Óc gæn vµo gi˜a vflng trfln c„ nh˜ng tua gi†y ÆÒ mµu sæc. Tr™n Æÿnh ng´i sao cæm ba l∏ cÍ con.T©m th›ch c∏i ÆÃn qu∏, c¯ Æi b™n cπnh Hµ, mæt kh´ng rÍi c∏i ÆÃn. Hµ cÚng bi’t lµ bπn th›ch n™n thÿnh tho∂ng lπi Æ≠a cho T©m c«m mÈt lÛc. C„ lÛc c∂ hai cÔng c«m chung c∏i ÆÃn, reo : \"TÔng tÔng tÔng, dinh dinh !...\" Theo NGUY‘N THfi NG‰C TÛ : ChuËi ng˘ : chuËi qu∂ nh·, khi ch›n, ruÈt mµu vµng, r†t th¨m, ngµy x≠a th≠Íng dÔng Æ” d©ng vua. ? 1. M©m cÁ Trung thu cÒa T©m Æ≠Óc bµy nh≠ th’ nµo ? 2. Chi’c ÆÃn ´ng sao cÒa Hµ c„ g◊ Æãp ? 3. Nh˜ng chi ti’t nµo cho th†y T©m vµ Hµ r≠Ìc ÆÃn r†t vui ? 71

Ch›nh t∂ 1. Nghe - vi’t : R≠Ìc ÆÃn ´ng sao (tı Æ«u Æ’n nom r†t vui mæt.) (2). a) T◊m vµ vi’t ti’p vµo vÎ t™n c∏c Æ vÀt, con vÀt : Bæt Æ«u bªng r Bæt Æ«u bªng d Bæt Æ«u bªng gi rÊ, ... d’, ... gi≠Íng, ... b) Vi’t vµo vÎ nh˜ng ti’ng c„ ngh‹a mang v«n ™n ho∆c ™nh : ¢m Æ«u bÆ lm r s t V«n ™n Æ’n ™nh l÷nh TÀp lµm v®n 1. K” v“ mÈt ngµy hÈi mµ em bi’t. GÓi ˝ : a) ß„ lµ hÈi g◊ ? b) HÈi Æ≠Óc tÊ ch¯c khi nµo, Î Æ©u ? c) M‰i ng≠Íi Æi xem hÈi nh≠ th’ nµo ? d) HÈi Æ≠Óc bæt Æ«u bªng hoπt ÆÈng g◊ ? e) HÈi c„ nh˜ng trfl vui g◊ (ch¨i cÍ, Ɔu vÀt, käo co, Æua thuy“n, näm cfln, ca h∏t, nh∂y mÛa...) ? g) C∂m t≠Îng cÒa em v“ ngµy hÈi Æ„ nh≠ th’ nµo ? 2. Vi’t lπi nh˜ng Æi“u em vıa k” v“ nh˜ng trfl vui trong ngµy hÈi thµnh mÈt Æoπn v®n (kho∂ng 5 c©u). 72

Tu«n 27 ´n tÀp gi˜a h‰c k◊ II Ti’t 1 1. §n luy÷n tÀp Ɖc vµ h‰c thuÈc lflng. 2. C©u chuy÷n k” trong c∏c b¯c tranh d≠Ìi Æ©y c„ t™n lµ Qu∂ t∏o. Em h∑y k” lπi c©u chuy÷n †y, dÔng phäp nh©n ho∏ Æ” lÍi k” Æ≠Óc sinh ÆÈng. 12 3 T´i nh◊n T´i bæt Ch›nh t´i th†y ! Æ≠Óc ! h∏i ! - Anh Quπ ¨i ! - Chfi Nh›m, Chºng ai chfiu ai. H∏i hÈ t´i qu∂ t∏o ! tr∂ t´i qu∂ t∏o nµo ! 4 5 6 B∏c c„ c´ng Ai cÚng g◊ Æ©u ! c„ c´ng. - C„ chuy÷n g◊ th’, - C∏c ch∏u n™n chia - B∏c giÛp chÛng ch∏u c∏c ch∏u ? lµm ba ph«n. hi”u lœ c´ng bªng. 73

Ti’t 2 1. §n luy÷n tÀp Ɖc vµ h‰c thuÈc lflng. 2. ߉c bµi th¨ sau vµ tr∂ lÍi c©u h·i : Em th≠¨ng Em th≠¨ng lµn gi„ m c´i Kh´ng t◊m th†y bπn, vµo ngÂi trong c©y Em th≠¨ng sÓi næng Æ´ng g«y Run run ng∑ gi˜a v≠Ín c©y c∂i ngÂng. NGUY‘N NG‰C K˝ a) Trong bµi th¨, lµn gi„ vµ sÓi næng Æ≠Óc nh©n ho∏ nhÍ nh˜ng tı chÿ Æ∆c Æi”m vµ hoπt ÆÈng cÒa con ng≠Íi. Em h∑y t◊m nh˜ng tı †y. b) Em th†y lµn gi„ vµ sÓi næng trong bµi th¨ giËng ai ? Ch‰n ˝ th›ch hÓp Î cÈt B cho mÁi s˘ vÀt n™u Î cÈt A : AB Lµn gi„ giËng mÈt ng≠Íi bπn ngÂi trong v≠Ín c©y. SÓi næng giËng mÈt ng≠Íi g«y y’u. giËng mÈt bπn nh· m c´i. c) T◊nh c∂m cÒa t∏c gi∂ bµi th¨ dµnh cho nh˜ng ng≠Íi nµy nh≠ th’ nµo ? Ti’t 3 1. §n luy÷n tÀp Ɖc vµ h‰c thuÈc lflng. 2. Em h∑y Æ„ng vai chi ÆÈi tr≠Îng b∏o c∏o vÌi c´ (th«y) tÊng phÙ tr∏ch k’t qu∂ th∏ng thi Æua \"X©y d˘ng ßÈi v˜ng mπnh\". NÈi dung b∏o c∏o : a) V“ h‰c tÀp b) V“ lao ÆÈng c) V“ c´ng t∏c kh∏c 74

Ti’t 4 1. §n luy÷n tÀp Ɖc vµ h‰c thuÈc lflng. 2. Nghe - vi’t : Kh„i chi“u Chi“u chi“u tı m∏i rπ vµng Xanh rÍn ng‰n kh„i nhã nhµng bay l™n. Ch®n tr©u ngoµi b∑i, bä nh◊n Bi’t lµ b’p lˆa bµ nhen chi“u chi“u. Nghe th¨m ngÀy b∏t canh ri™u VÌi nÂi c¨m Ò cπnh ni™u täp Æ«y. Kh„i ¨i, v≠¨n nhã l™n m©y Kh„i Æıng bay qu»n lµm cay mæt bµ ! HOµNG T∏ Ti’t 5 1. §n luy÷n tÀp Ɖc vµ h‰c thuÈc lflng. 2. D˘a vµo bµi tÀp lµm v®n mi÷ng Î ti’t 3, h∑y vi’t b∏o c∏o gˆi c´ (th«y) tÊng phÙ tr∏ch theo m…u sau : ßÈi Thi’u ni™n Ti“n phong H Ch› Minh ..., ngµy ... th∏ng ... n®m ... B∏o c∏o k’t qu∂ th∏ng thi Æua ''x©y d˘ng ÆÈi v˜ng mπnh'' cÒa chi ÆÈi ... K›nh gˆi : C´ (th«y) tÊng phÙ tr∏ch ChÛng em xin b∏o c∏o k’t qu∂ hoπt ÆÈng cÒa chi ÆÈi ... trong th∏ng ... vıa qua nh≠ sau : 1. V“ h‰c tÀp 2. V“ lao ÆÈng 3. V“ c´ng t∏c kh∏c Chi ÆÈi tr≠Îng 75

Ti’t 6 1. §n luy÷n tÀp Ɖc vµ h‰c thuÈc lflng. 2. Ch‰n c∏c ch˜ th›ch hÓp trong ngo∆c ƨn Æ” hoµn chÿnh Æoπn v®n sau : T´i Æi qua Æ◊nh. TrÍi (giät, rät, dät) ÆÀm, rät (buËt, buËc). Nh◊n th†y c©y n™u (ng†t, ng†c) ng≠Îng trÙi (l∏, n∏) (tr≠Ìc, tr≠Ìt) s©n Æ◊nh, t´i t›nh th«m : \"A, cfln ba h´m n˜a lπi T’t, T’t hπ c©y n™u !\" Nhµ (lµo, nµo) kh∏ gi∂ (lπi, nπi) g„i b∏nh (ch≠ng, tr≠ng). Nhµ t´i th◊ kh´ng (bi’t, bi’c) T’t hπ c©y n™u lµ c∏i g◊. C∏i t´i mong nh†t b©y giÍ lµ ngµy (lµng, nµng) vµo Æ∏m. T´i b†m ÆËt (tay, tai) : m≠Íi mÈt h´m n˜a. Theo DUY KH∏N Ti’t 7 1. §n luy÷n tÀp Ɖc vµ h‰c thuÈc lflng. 2. Gi∂i ´ ch˜ : a) C„ th” Æi“n nh˜ng tı ng˜ nµo vµo c∏c ´ trËng Î tıng dflng d≠Ìi Æ©y ? - Dflng 1 : CÔng nhau ®n c∏c th¯c ®n bµy sΩn trong Æ™m hÈi Trung thu. - Dflng 2 : Ng≠Íi chuy™n s∏ng t∏c ©m nhπc. - Dflng 3 : Ph∏o khi bæn l™n nÊ tr™n kh´ng trung, tπo thµnh nh˜ng chÔm tia s∏ng mµu sæc r˘c rÏ, th≠Íng c„ trong Æ™m hÈi. - Dflng 4 : Thi™n th” Æ≠Óc g‰i lµ chfi Hªng trong Æ™m Trung thu. - Dflng 5 : ßi th®m c∂nh Æãp, b∂o tµng, di t›ch lfich sˆ,...(c„ 8 ch˜ c∏i, bæt Æ«u bªng ch˜ T). - Dflng 6 : CÔng ngh‹a vÌi Æ∏nh Ƶn (c„ 7 ch˜ c∏i, bæt Æ«u bªng ch˜ C). - Dflng 7 : Tı ti’p theo cÒa c©u sau : NhÍ th´ng minh, ch®m chÿ, Tr«n QuËc Kh∏i ÆÁ ... - Dflng 8 : Hai ch˜ cuËi cÒa dflng th¨ C∏c anh v“ x´n xao lµng ... 76

M: 1 P H É C  2 3 4 5 6 7 8 b) T◊m tı mÌi xu†t hi÷n Î d∑y ´ ch˜ in mµu. Ti’t 8 A - ߉c th«m : Bµi luy÷n tÀp SuËi SuËi lµ ti’ng h∏t cÒa rıng Tı c¨n m≠a bÙi ngÀp ngıng trong m©y Tı gi‰t s≠¨ng cÒa l∏ c©y Tı trong v∏ch Æ∏ mπch Æ«y trµn ra. Tı lflng khe hãp thung xa SuËi dang tay h∏t khÛc ca hÓp ÆÂng SuËi g∆p bπn, ho∏ thµnh s´ng S´ng g∆p bπn, ho∏ m™nh m´ng bi”n ngÍi. Em Æi cÔng suËi, suËi ¨i L™n non g∆p th∏c, xuËng ÆÂi th†y s´ng. VÚ DUY TH´NG : - Thung : thung lÚng (c∏ch g‰i tæt ). - HÓp ÆÂng : phËi hÓp vÌi nhau. 77

B - D˘a vµo nÈi dung bµi th¨, ch‰n c©u tr∂ lÍi ÆÛng : 1. SuËi do Æ©u mµ thµnh ? a) Do s´ng tπo thµnh. b) Do bi”n tπo thµnh. c) Do m≠a vµ c∏c nguÂn n≠Ìc tr™n rıng nÛi tπo thµnh. 2. Em hi”u hai c©u th¨ sau nh≠ th’ nµo ? SuËi g∆p bπn, ho∏ thµnh s´ng S´ng g∆p bπn, ho∏ m™nh m´ng bi”n ngÍi. a) Nhi“u suËi hÓp thµnh s´ng, nhi“u s´ng hÓp thµnh bi”n. b) SuËi vµ s´ng lµ bπn cÒa nhau. c) SuËi, s´ng vµ bi”n lµ bπn cÒa nhau. 3. Trong c©u Tı c¨n m≠a bÙi ngÀp ngıng trong m©y, s˘ vÀt nµo Æ≠Óc nh©n ho∏ ? a) M©y. b) M≠a bÙi. c) BÙi. 4. Trong khÊ th¨ 2, nh˜ng s˘ vÀt nµo Æ≠Óc nh©n ho∏ ? a) SuËi, s´ng. b) S´ng, bi”n. c) SuËi, bi”n. 5. Trong khÊ th¨ 3, suËi Æ≠Óc nh©n ho∏ bªng c∏ch nµo ? a) T∂ suËi bªng nh˜ng tı ng˜ chÿ ng≠Íi, chÿ hoπt ÆÈng, Æ∆c Æi”m cÒa ng≠Íi. b) N„i vÌi suËi nh≠ n„i vÌi ng≠Íi. c) Bªng c∂ hai c∏ch tr™n. Ti’t 9 Bµi luy÷n tÀp A - NhÌ - vi’t : Em vœ B∏c H (tı Æ«u Æ’n Kh®n quµng Æ· thæm.) B - TÀp lµm v®n : Vi’t mÈt Æoπn v®n ngæn (tı 7 Æ’n 10 c©u) k” v“ mÈt anh hÔng chËng ngoπi x©m mµ em bi’t. 78

THÕ THAO 79

Tu«n 28 TÀp Ɖc CuÈc chπy Æua trong rıng 1. Ngµy mai, mu´ng thÛ trong rıng mÎ hÈi thi chπy Æ” ch‰n con vÀt nhanh nh†t. Ng˘a Con th›ch læm. ChÛ tin chæc sœ giµnh Æ≠Óc vflng nguy÷t qu’. ChÛ sˆa soπn kh´ng bi’t ch∏n vµ m∂i m™ soi b„ng m◊nh d≠Ìi dflng suËi trong veo. H◊nh ∂nh chÛ hi÷n l™n vÌi bÈ Æ n©u tuy÷t Æãp, vÌi c∏i bÍm dµi Æ≠Óc ch∂i chuËt ra d∏ng mÈt nhµ v´ Æfich... 2. Ng˘a Cha th†y th’, b∂o : - Con trai µ, con ph∂i Æ’n b∏c thÓ rÃn Æ” xem lπi bÈ m„ng. N„ c«n thi’t cho cuÈc Æua h¨n lµ bÈ Æ Æãp. 80

Ng˘a Con mæt kh´ng rÍi b„ng m◊nh d≠Ìi n≠Ìc, ngÛng ngu»y Æ∏p : - Cha y™n t©m Æi. M„ng cÒa con chæc chæn læm. Con nh†t Æfinh sœ thæng mµ ! 3. CuÈc thi Æ∑ Æ’n. S∏ng sÌm, b∑i c· Æ´ng nghãt. Chfi em nhµ H≠¨u sËt ruÈt g∆m l∏. Th· Træng, Th· X∏m thÀn tr‰ng ngæm ngh›a c∏c ÆËi thÒ. B∏c Quπ bay Æi bay lπi gi˜ trÀt t˘. Ng˘a Con ung dung b≠Ìc vµo vπch xu†t ph∏t. 4. Ti’ng h´ \"Bæt Æ«u !\" vang l™n. C∏c vÀn ÆÈng vi™n r«n r«n chuy”n ÆÈng. Vflng th¯ nh†t... Vflng th¯ hai... Ng˘a Con d…n Æ«u bªng nh˜ng b≠Ìc s∂i dµi khoŒ khoæn. BÁng chÛ c„ c∂m gi∏c v≠Ìng v≠Ìng Î ch©n vµ giÀt m◊nh th∂ng thËt : mÈt c∏i m„ng lung lay rÂi rÍi hºn ra. Gai nh‰n Æ©m vµo ch©n lµm Ng˘a Con Æau Æi’ng. ChÛ chπy tÀp t‘nh vµ cuËi cÔng dıng hºn lπi. Nh◊n bπn bà l≠Ìt qua m∆t, Ng˘a Con Æ· hoe mæt, ©n hÀn v◊ kh´ng lµm theo lÍi cha d∆n. Ng˘a Con rÛt ra Æ≠Óc bµi h‰c qu˝ gi∏ : Æıng bao giÍ chÒ quan, cho dÔ Æ„ lµ vi÷c nh· nh†t. Theo XU©N HOµNG : - Nguy÷t qu’ : c©y l∏ m“m c„ mµu s∏ng nh≠ d∏t vµng. Ng≠Íi x≠a k’t l∏ nguy÷t qu’ thµnh vflng Æ” t∆ng ng≠Íi chi’n thæng. - M„ng : mi’ng sæt h◊nh vflng cung gæn vµo d≠Ìi m„ng ch©n lıa, ng˘a,... Æ” b∂o v÷ ch©n. - ßËi thÒ : ng≠Íi (ho∆c ÆÈi) tranh thæng thua vÌi ng≠Íi (ÆÈi) kh∏c. - V Àn ÆÈng vi™n : ng≠Íi thi Ɔu th” thao. - Th∂ng thËt : ho∂ng hËt v◊ b†t ngÍ. - ChÒ quan : t˘ tin qu∏ m¯c, kh´ng l≠Íng tr≠Ìc kh„ kh®n. ? 1. Ng˘a Con chu»n bfi tham d˘ hÈi thi nh≠ th’ nµo ? 2. Ng˘a Cha khuy™n nhÒ con Æi“u g◊ ? 3. V◊ sao Ng˘a Con kh´ng Æπt k’t qu∂ trong hÈi thi ? 4. Ng˘a Con rÛt ra bµi h‰c g◊ ? 81

K” chuy÷n D˘a vµo c∏c tranh sau, k” lπi toµn bÈ c©u chuy÷n CuÈc chπy Æua trong rıng bªng lÍi cÒa Ng˘a Con. M : N®m †y, mu´ng thÛ trong rıng tÊ ch¯c mÈt cuÈc thi chπy Æ” ch‰n vÀn ÆÈng vi™n nhanh nh†t. Nghe tin, t´i mıng læm. Trong c∂ c∏nh rıng nµy cfln ai chπy nhanh h¨n t´i n˜a ? Chæc chæn vflng nguy÷t qu’ thuÈc v“ t´i rÂi... 12 34 82

Ch›nh t∂ 1. Nghe - vi’t : CuÈc chπy Æua trong rıng Ng˘a Con chu»n bfi tham gia hÈi thi chπy. VËn khoŒ vµ nhanh nhãn, chÛ tin chæc sœ giµnh Æ≠Óc vflng nguy÷t qu’ n™n chÿ m∂i ngæm m◊nh d≠Ìi suËi, chºng nghe lÍi cha Æ’n b∏c thÓ rÃn ki”m tra lπi m„ng. Khi thua cuÈc, Ng˘a Con mÌi rÛt ra Æ≠Óc bµi h‰c qu˝ : Æıng bao giÍ chÒ quan. (2). a) ßi“n vµo chÁ trËng l hay n ? MÈt thi’u ...i™n gh◊ c≠¨ng ng˘a tr≠Ìc cˆa hµng c¨m. Chµng ...ai nfit g‰n gµng, Æ«u ÆÈi mÚ Æen, cÊ qu†n mÈt c∏i kh®n ...Ùa træng thæt ...·ng, mËi b· rÒ sau ...≠ng. Con ng˘a cÒa chµng sæc ...©u s…m, d∏ng nh· thon. TrÍi ...πnh buËt c®m c®m mµ m◊nh ...„ ≠Ìt Æ…m m h´i, ÆÒ Æo∏n bi’t chÒ ...„ tı xa ...πi. Theo KH∏I H≠NG b) ß∆t tr™n nh˜ng ch˜ in ÆÀm d†u h·i hay d†u ng∑ ? Hπng A Ch∏ng Æãp ng≠Íi thÀt. M≠Íi t∏m tu´i, ng˘c n¨ vflng cung, da Æo nh≠ lim, bæp tay bæp ch©n ræn nh≠ træc gÙ. V„c cao, vai rÈng, ng≠Íi Ưng th®ng nh≠ c∏i cÈt Æ∏ trÍi trÂng. Nh≠ng ph∂i nh◊n A Ch∏ng cµy ruÈng mÌi th†y h’t ve Æãp cua anh. Tr´ng anh hÔng dung nh≠ mÈt chµng hi÷p si Æeo cung ra trÀn. Theo MA V®N KH∏NG TÀp Ɖc CÔng vui ch¨i Ngµy Æãp læm bπn ¨i Næng vµng tr∂i khæp n¨i Chim ca trong b„ng l∏ Ra s©n ta cÔng ch¨i. 83

Qu∂ c«u gi†y xanh xanh Qua ch©n t´i, ch©n anh Bay l™n rÂi lÈn xuËng ßi tıng vflng quanh quanh. Anh nh◊n cho tinh mæt T´i Æ∏ thÀt dŒo ch©n Cho c«u bay tr™n s©n ßıng Æ” r¨i xuËng Ɔt. Trong næng vµng t≠¨i m∏t CÔng ch¨i cho khoŒ ng≠Íi Ti’ng c≠Íi xen ti’ng h∏t Ch¨i vui h‰c cµng vui. TÀp Ɖc 3, 1980 : Qu∂ c«u gi†y : Æ ch¨i gÂm mÈt Æ’ nh· h◊nh trfln, tr™n m∆t cæm l´ng chim ho∆c mÈt tÛm gi†y m·ng, dÔng Æ” Æ∏ chuy“n qua chuy“n lπi cho nhau. 84

? 1. Bµi th¨ t∂ hoπt ÆÈng g◊ cÒa h‰c sinh ? 2. H‰c sinh ch¨i vui vµ khäo läo nh≠ th’ nµo ? 3. V◊ sao n„i \"Ch¨i vui h‰c cµng vui\" ? 4. H‰c thuÈc lflng bµi th¨. Luy÷n tı vµ c©u 1. Trong nh˜ng c©u th¨ sau, c©y cËi vµ s˘ vÀt t˘ x≠ng lµ g◊ ? C∏ch x≠ng h´ †y c„ t∏c dÙng g◊ ? a) T´i lµ bÃo lÙc b◊nh B¯t kh·i s◊nh Æi dπo Dong m©y træng lµm buÂm M≠Ón tr®ng non lµm gi∏o. NGUY‘N NG‰C O∏NH : S◊nh : bÔn l«y. b) TÌ lµ chi’c xe lu Ng≠Íi tÌ to lÔ lÔ Con Æ≠Íng nµo mÌi Ææp TÌ l®n bªng t®m tæp. TR«N NGUY™N ƵO 2. T◊m bÈ phÀn c©u tr∂ lÍi cho c©u h·i \"ß” lµm g◊ ?\" : a) Con ph∂i Æ’n b∏c thÓ rÃn Æ” xem lπi bÈ m„ng. b) C∂ mÈt vÔng s´ng HÂng n´ n¯c lµm l‘, mÎ hÈi Æ” t≠Îng nhÌ ´ng. c) Ngµy mai, mu´ng thÛ trong rıng mÎ hÈi thi chπy Æ” ch‰n con vÀt nhanh nh†t. 85

3. Em ch‰n d†u ch†m, d†u ch†m h·i hay d†u ch†m than Æ” Æi“n vµo tıng ´ trËng trong truy÷n vui sau ? Nh◊n bµi cÒa bπn Phong Æi h‰c v“ Th†y em r†t vui, mã h·i : - H´m nay con Æ≠Óc Æi”m tËt µ - V©ng Con Æ≠Óc khen nh≠ng Æ„ lµ nhÍ con nh◊n bπn Long N’u kh´ng bæt ch≠Ìc bπn †y th◊ chæc con kh´ng Æ≠Óc th«y khen nh≠ th’. Mã ngπc nhi™n : - Sao con nh◊n bµi cÒa bπn - Nh≠ng th«y gi∏o c„ c†m nh◊n bπn tÀp Æ©u ! ChÛng con thi th” dÙc †y mµ ! TÀp vi’t 1. T™n ri™ng : 2. C©u : Th” dÙc th≠Íng xuy™n bªng ngh◊n vi™n thuËc bÊ. TÀp Ɖc B∂n tin Tin tı HÂng C´ng cho bi’t : vÀn ÆÈng vi™n Vi÷t Nam Nguy‘n Thu˝ Hi“n vıa Æoπt Huy ch≠¨ng V µng m´n tr≠Íng quy“n n˜ tπi Gi∂i v´ Æfich th’ giÌi v“ v‚ thuÀt l«n th¯ n®m tÊ ch¯c Î Æ©y. 86

Tπi cuÈc h‰p ngµy 28 - 3 - 2002, Ban tÊ ch¯c SEA Games 22 Æ∑ ch‰n chÛ Tr©u V µng, s∏ng t∏c cÒa hoπ s‹ Nguy‘n Th∏i HÔng, lµm bi”u t≠Óng cÒa hoπt ÆÈng th” thao lÌn nh†t khu v˘c l«n Æ«u ti™n tÊ ch¯c Î n≠Ìc ta. Trong trang phÙc cÒa m´n vÀt truy“n thËng, chÛ Tr©u Vµng t≠Óng tr≠ng cho ≠Ìc mong †m no, hπnh phÛc, s¯c mπnh vµ tinh th«n th≠Óng v‚. Ng≠Íi khuy’ t tÀ t nÊi ti’ ng N›ch V ´i-ch’ch sœ Æ’n V i÷t Nam ngµy 22-5-2013 Æ” n„i chuy÷n vÌi c∏c bπn trŒ. CuÈc ÆÍi N›ch lµ mÈt t†m g≠¨ng v“ nghfi l˘c phi th≠Íng. Tı lÛc chµo ÆÍi, anh Æ∑ kh´ng c„ tay ch©n nh≠ ng≠Íi b◊nh th≠Íng. Anh chÿ c„ mÈt c∏i ch©n nh· x›u vÌi hai ng„n. Nh≠ng anh ch¨i g´n, Æ∏ b„ng, nh∂y dÔ, b¨i lÈi, l≠Ìt v∏n r†t cı kh´i. N›ch tËt nghi÷p Æπi h‰c n®m 23 tuÊi. Anh Æ∑ tÌi 24 n≠Ìc, n„i chuy÷n vÌi h¨n 4 tri÷u ng≠Íi. : - Tr≠Íng quy“n : mÈt m´n v‚. - SEA Games (Ɖc lµ Xi Gh™m ) : ßπi hÈi Th” thao ß´ng Nam ∏ (vi’t tæt). - Th≠Óng v‚ : y™u chuÈng v‚ ngh÷, c„ ˝ ch› mπnh mœ vµ lflng hµo hi÷p. - Truy“n thËng : c„ tı l©u ÆÍi. ? 1. T„m tæt mÁi tin trong bµi bªng mÈt c©u ngæn. 2. T†m g≠¨ng cÒa N›ch n„i l™n Æi“u g◊ ? 3. Ngoµi tin th” thao, b∏o ch› cfln cho ta bi’t nh˜ng tin g◊ ? 87

Ch›nh t∂ 1. NhÌ - vi’t : CÔng vui ch¨i (tı Qu∂ c«u gi†y... Æ’n h’t) (2). T◊m c∏c tı : a) Ch¯a ti’ng bæt Æ«u bªng l ho∆c n, c„ ngh‹a nh≠ sau : - M´n b„ng c„ hai ÆÈi thi Ɔu, ng≠Íi ch¨i dÔng tay Æi“u khi”n b„ng, t◊m c∏ch näm b„ng vµo khung thµnh cÒa ÆËi ph≠¨ng. - M´n th” thao trÃo nÛi. - M´n th” thao c„ hai b™n thi Ɔu, ng≠Íi ch¨i dÔng vÓt Æ∏nh qu∂ c«u cæm l´ng chim qua mÈt t†m l≠Ìi c®ng gi˜a s©n. b) Ch¯a ti’ng c„ thanh h·i ho∆c thanh ng∑, c„ ngh‹a nh≠ sau : - M´n b„ng c„ hai ÆÈi thi Ɔu, ng≠Íi ch¨i dÔng tay Æi“u khi”n b„ng, t◊m c∏ch näm b„ng vµo rÊ cÒa ÆËi ph≠¨ng. - M´n th” thao Æfli h·i vÀn ÆÈng vi™n nh∂y bÀt cao Æ” v≠Ót qua mÈt xµ ngang. - M´n th” thao Æfli h·i vÀn ÆÈng vi™n dÔng tay, ch©n hay c´n, ki’m,... thi Ɔu. TÀp lµm v®n 1. K” lπi mÈt trÀn thi Ɔu th” thao. GÓi ˝ : a) ß„ lµ m´n th” thao nµo ? b) Em tham gia hay chÿ xem thi Ɔu ? c) BuÊi thi Ɔu Æ≠Óc tÊ ch¯c Î Æ©u ? TÊ ch¯c khi nµo ? d) Em cÔng xem vÌi nh˜ng ai ? e) BuÊi thi Ɔu di‘n ra nh≠ th’ nµo ? g) K’t qu∂ thi Ɔu ra sao ? 2. H∑y vi’t lπi mÈt tin th” thao em mÌi Ɖc Æ≠Óc tr™n b∏o (ho∆c nghe Æ≠Óc, xem Æ≠Óc trong c∏c buÊi ph∏t thanh, truy“n h◊nh). 88

Tu«n 29 TÀp Ɖc BuÊi h‰c th” dÙc 1. H´m nay c„ buÊi h‰c th” dÙc. Th«y gi∏o d…n chÛng t´i Æ’n b™n mÈt c∏i cÈt cao, thºng Ưng. ChÛng t´i ph∂i leo l™n Æ’n tr™n cÔng, rÂi Ưng thºng ng≠Íi tr™n chi’c xµ ngang. ß™-rËt-xi vµ C´-rät-ti leo nh≠ hai con khÿ. Xt∏c-Æi th◊ thÎ hÂng hÈc, m∆t Æ· nh≠ chÛ gµ t©y. Ga-r´-n™ leo d‘ nh≠ kh´ng. T≠Îng chıng cÀu c„ th” v∏c th™m mÈt ng≠Íi n˜a tr™n vai v◊ cÀu khoŒ chºng kh∏c g◊ mÈt con bfl mÈng non. 89

2. ß’n l≠Ót Nen-li. Bπn nµy Æ≠Óc mi‘n h‰c th” dÙc v◊ bfi tÀt tı nh·, nh≠ng cË xin th«y cho Æ≠Óc tÀp nh≠ m‰i ng≠Íi. Nen-li bæt Æ«u leo mÈt c∏ch r†t chÀt vÀt. M∆t cÀu Æ· nh≠ lˆa, m h´i ≠Ìt Æ…m tr∏n. Th«y gi∏o b∂o cÀu c„ th” xuËng. Nh≠ng cÀu v…n cË s¯c leo. M‰i ng≠Íi vıa th†p th·m sÓ cÀu tuÈt tay ng∑ xuËng Ɔt, vıa lu´n mi÷ng khuy’n kh›ch : \"CË l™n ! CË l™n !\" Nen-li r≠Ìn ng≠Íi l™n vµ chÿ cfln c∏ch xµ ngang hai ng„n tay. \"Hoan h´ ! CË t› n˜a th´i !\" - M‰i ng≠Íi reo l™n. L∏t sau, Nen-li Æ∑ næm ch∆t Æ≠Óc c∏i xµ. 3. Th«y gi∏o n„i : \"Gi·i læm ! Th´i, con xuËng Æi !\" Nh≠ng Nen-li cfln muËn Ưng l™n c∏i xµ nh≠ nh˜ng ng≠Íi kh∏c. Sau vµi l«n cË gæng, cÀu Æ∆t Æ≠Óc hai khu˚u tay, rÂi hai Æ«u gËi, cuËi cÔng lµ hai bµn ch©n l™n xµ. Th’ lµ cÀu Ưng thºng ng≠Íi l™n, thÎ dËc, nh≠ng nät m∆t rπng rÏ vŒ chi’n thæng, nh◊n xuËng chÛng t´i. Theo A-MI-XI (Hoµng Thi’u S¨n dfich) : - Gµ t©y : loπi gµ th©n cao vµ to, l´ng th≠Íng mµu Æen, con trËng c„ b◊u cÊ. - Bfl mÈng : loπi bfl Æ˘c to bäo. - ChÀt vÀt : (lµm mÈt vi÷c) m†t r†t nhi“u c´ng s¯c v◊ g∆p nhi“u kh„ kh®n. ? 1. C∏c bπn trong lÌp th˘c hi÷n bµi th” dÙc nh≠ th’ nµo ? 2. V◊ sao Nen-li Æ≠Óc mi‘n tÀp th” dÙc ? 3. T◊m nh˜ng chi ti’t n„i l™n quy’t t©m cÒa Nen-li. 4. T◊m th™m mÈt t™n th›ch hÓp cho c©u chuy÷n. K” chuy÷n K” lπi toµn bÈ c©u chuy÷n BuÊi h‰c th” dÙc bªng lÍi cÒa mÈt nh©n vÀt. 90

Ch›nh t∂ 1. Nghe - vi’t : BuÊi h‰c th” dÙc (tı Th«y gi∏o n„i... Æ’n h’t) 2. Vi’t t™n c∏c bπn h‰c sinh trong c©u chuy÷n BuÊi h‰c th” dÙc. (3). ßi“n vµo chÁ trËng : a) s hay x ? nh∂y ...a, nh∂y ...µo, ...Ìi vÀt b) in hay inh ? Æi“n k..., truy“n t..., th” dÙc th” h... TÀp Ɖc Bä thµnh phi c´ng (T r›ch) Quay vflng, quay vflng NgÂi vµo buÂng l∏i Bä thµnh phi c´ng. Quay vflng, quay vflng Kh´ng chen, kh´ng v≠Ót ßÈi bay hµng mÈt Kh´ng ai cuËi cÔng. H n≠Ìc lÔi d«n C∏i c©y chπy ng≠Óc Ng´i nhµ hi÷n ra Con Æ≠Íng bi’n m†t Kh´ng run, kh´ng run Mã v…n d≠Ìi Ɔt ßang c≠Íi Ɔy th´i... 91

CuÂn cuÈn m∏y bay µo µo gi„ lËc Quay vflng, quay vflng Bay l™n cao t›t. Lπi g∆p m∆t Ɔt Lπi g∆p hµng c©y § t´ Æang chπy Con vfit Æang b¨i. Bay Æ’n Æÿnh trÍi Phi c´ng buÂn ngÒ - Mã ¨i, mã b’ ! Th’ lµ xuËng ngay Sµ vµo lflng mã Mã lµ s©n bay. VÚ DUY TH´NG 92

: - Phi c´ng : ng≠Íi l∏i m∏y bay. - BuÂng l∏i : buÂng dµnh cho ng≠Íi l∏i m∏y bay, ´ t´, tµu thu˚,... - S©n bay : b∑i rÈng chuy™n dÔng Æ” m∏y bay l™n vµ xuËng. ? 1. Bä ch¨i trfl ch¨i g◊ ? 2. T◊m nh˜ng c©u th¨ cho th†y chÛ bä t· ra r†t dÚng c∂m. 3. Nh˜ng c©u th¨ nµo cho th†y chÛ bä r†t ngÈ ngh‹nh, Æ∏ng y™u ? 4. H‰c thuÈc lflng mÈt vµi khÊ th¨ mµ em th›ch. Luy÷n tı vµ c©u 1. H∑y k” t™n c∏c m´n th” thao bæt Æ«u bªng nh˜ng ti’ng sau : a) B„ng M : b„ng Æ∏ b) Chπy M : chπy v≠Ót rµo c) ßua M : Æua xe Æπp d) Nh∂y M : nh∂y cao 2. Trong truy÷n vui sau c„ mÈt sË tı ng˜ n„i v“ k’t qu∂ thi Ɔu th” thao. Em h∑y ghi lπi nh˜ng tı ng˜ Æ„. Cao cÍ MÈt anh n‰ th≠Íng khoe lµ m◊nh cao cÍ. C„ ng≠Íi rÒ anh ta Æ∏nh ba v∏n thˆ xem tµi cao th†p th’ nµo. ß∏nh cÍ xong, anh chµng ra v“ th◊ g∆p mÈt ng≠Íi bπn. Ng≠Íi bπn h·i : - Anh Æ≠Óc hay thua ? Anh chµng Æ∏p : - V∏n Æ«u, t´i kh´ng ®n. V∏n th¯ hai, ÆËi thÒ cÒa t´i thæng. V∏n cuËi, t´i xin hoµ nh≠ng ´ng ta kh´ng chfiu. 93

3. Chäp c∏c c©u d≠Ìi Æ©y vµo vÎ. NhÌ Æ∆t d†u ph»y vµo nh˜ng chÁ th›ch hÓp. a) NhÍ chu»n bfi tËt v“ m‰i m∆t SEA Games 22 Æ∑ thµnh c´ng r˘c rÏ. b) MuËn c¨ th” khoŒ mπnh em ph∂i n®ng tÀp th” dÙc. c) ß” trÎ thµnh con ngoan trfl gi·i em c«n h‰c tÀp vµ rÃn luy÷n. TÀp vi’t 1. T™n ri™ng : 2. C©u : TrŒ em nh≠ bÛp tr™n cµnh Bi’t ®n ngÒ, bi’t h‰c hµnh lµ ngoan. H CH› MINH TÀp Ɖc LÍi k™u g‰i toµn d©n tÀp th” dÙc (T r›ch) Gi˜ g◊n d©n chÒ, x©y d˘ng n≠Ìc nhµ, g©y ÆÍi sËng mÌi, vi÷c g◊ cÚng c«n c„ s¯c khoŒ mÌi lµm thµnh c´ng. MÁi mÈt ng≠Íi d©n y’u Ìt t¯c lµ c∂ n≠Ìc y’u Ìt, mÁi mÈt ng≠Íi d©n mπnh khoŒ lµ c∂ n≠Ìc mπnh khoŒ. VÀy n™n luy÷n tÀp th” dÙc, bÂi bÊ s¯c khoŒ lµ bÊn phÀn cÒa mÁi mÈt ng≠Íi y™u n≠Ìc. Vi÷c Æ„ kh´ng tËn käm, kh„ kh®n g◊. G∏i trai, giµ trŒ ai cÚng n™n lµm vµ ai cÚng lµm Æ≠Óc. Ngµy nµo cÚng tÀp th◊ kh› huy’t l≠u th´ng, tinh th«n Æ«y ÆÒ, nh≠ vÀy lµ s¯c khoŒ. T´i mong ÆÂng bµo ta ai cÚng gæng tÀp th” dÙc. T˘ t´i, ngµy nµo t´i cÚng tÀp. Ngµy 27 - 3 - 1946 H CH› MINH 94

: - D©n chÒ : ch’ ÆÈ x∑ hÈi Æ∂m b∂o quy“n lµm chÒ cÒa ng≠Íi d©n. - BÂi bÊ : lµm cho khoŒ mπnh h¨n. - BÊn phÀn : vi÷c ph∂i lµm. - Kh› huy’t : h¨i s¯c vµ m∏u, tπo n™n s¯c sËng cÒa con ng≠Íi. - L≠u th´ng : th´ng suËt, kh´ng bfi ¯ Ɖng. ? 1. S¯c khoŒ c«n thi’t nh≠ th’ nµo trong x©y d˘ng vµ b∂o v÷ TÊ quËc ? 2. V◊ sao tÀp th” dÙc lµ bÊn phÀn cÒa mÁi ng≠Íi y™u n≠Ìc ? 3. Em sœ lµm g◊ sau khi Ɖc bµi LÍi k™u g‰i toµn d©n tÀp th” dÙc cÒa B∏c H ? Ch›nh t∂ 1. Nghe - vi’t : LÍi k™u g‰i toµn d©n tÀp th” dÙc (tı Æ«u Æ’n cÒa mÁi mÈt ng≠Íi y™u n≠Ìc.) 95

(2). ßi“n vµo chÁ trËng : a) s hay x ? Gi∂m 20 c©n MÈt ng≠Íi to bäo k” vÌi bπn : - T´i muËn g«y bÌt Æi, b∏c ...‹ khuy™n lµ mÁi ...∏ng ph∂i c≠Ïi ng˘a chπy m≠¨i vflng ...ung quanh thfi ...∑. T´i theo lÍi khuy™n Æ„ Æ∑ mÈt th∏ng nay. - K’t qu∂ ra ...ao ? - Ng≠Íi bπn h·i. - K’t qu∂ lµ con ng˘a mµ t´i c≠Ïi ...Ût m†t 20 c©n. Truy÷n vui b) in hay inh ? X’p th¯ ba Chinh khoe vÌi T›n : - Bπn Vinh lÌp m... lµ mÈt vÀn ÆÈng vi™n Æi“n k... . Th∏ng tr≠Ìc c„ cuÈc thi, bπn †y v“ th¯ ba Ɔy. CÀu c„ t... kh´ng ? T›n h·i : - C„ bao nhi™u ng≠Íi thi mµ bπn †y Ưng th¯ ba ? - µ, µ. ߆y lµ mÈt cuÈc thi Î nh„m h‰c tÀp. C„ ba h‰c s... tham gia th´i. Truy÷n vui TÀp lµm v®n D˘a vµo bµi tÀp lµm v®n mi÷ng tu«n tr≠Ìc, h∑y vi’t mÈt Æoπn v®n ngæn (tı 5 Æ’n 7 c©u) k” lπi mÈt trÀn thi Ɔu th” thao mµ em Æ∑ c„ dfip xem. 96

NG§I NHÄ CHUNG 97

Tu«n 30 TÀp Ɖc G∆p gÏ Î LÛc-x®m-bua 1. H´m †y, chÛng t´i Æ’n th®m mÈt tr≠Íng ti”u h‰c. C´ hi÷u tr≠Îng mÍi Æoµn vµo th®m lÌp 6A. ßi“u b†t ngÍ lµ t†t c∂ h‰c sinh Æ“u l«n l≠Ót t˘ giÌi thi÷u bªng ti’ng Vi÷t : \"Em lµ M´-ni-ca\", \"Em lµ Giät-xi-ca\",... MÎ Æ«u cuÈc g∆p, c∏c em h∏t t∆ng Æoµn bµi h∏t \"K◊a con b≠Ìm vµng\" bªng ti’ng Vi÷t. RÂi c∏c em giÌi thi÷u nh˜ng vÀt s≠u t«m Æ≠Óc nh≠ Ƶn t¨-r≠ng, c∏i n„n, tranh c©y dıa, ∂nh x›ch l´,... C∏c em cfln vœ QuËc k◊ Vi÷t Nam vµ n„i Æ≠Óc bªng ti’ng Vi÷t : \"Vi÷t Nam, H Ch› Minh.\" 2. Ho∏ ra c´ gi∏o cÒa c∏c em Æ∑ tıng Î Vi÷t Nam hai n®m. C´ th›ch Vi÷t Nam n™n Æ∑ dπy c∏c em ti’ng Vi÷t vµ k” cho c∏c em nghe nhi“u Æi“u tËt Æãp v“ Ɔt n≠Ìc vµ con ng≠Íi Vi÷t Nam. C∏c em cfln t◊m hi”u v“ Vi÷t Nam tr™n in-t¨-nät. V“ ph«n m◊nh, c∏c em Æ∆t cho chÛng t´i r†t nhi“u c©u h·i v“ thi’u nhi Vi÷t Nam : \"H‰c sinh Vi÷t Nam h‰c nh˜ng m´n g◊ ?\", \"TrŒ em Vi÷t Nam th›ch nh˜ng bµi h∏t nµo ?\", \"ô Vi÷t Nam, trŒ em ch¨i nh˜ng trfl ch¨i g◊ ?\"... 98

3. ß∑ Æ’n lÛc chia tay. D≠Ìi lµn tuy’t bay mÔ mfit, c∏c em v…n Ưng v…y tay chµo l≠u luy’n, cho Æ’n khi xe cÒa chÛng t´i khu†t hºn trong dflng ng≠Íi vµ xe cÈ t†p nÀp cÒa thµnh phË ch©u ¢u hoa l÷, m’n kh∏ch. Theo QU˙NH PH≠¨NG : - LÛc-x®m-bua : mÈt n≠Ìc nh· Î ch©u ¢u, cπnh c∏c n≠Ìc Bÿ, ߯c vµ Ph∏p. - LÌp 6 : lÌp cuËi bÀc ti”u h‰c Î LÛc-x®m-bua. - S≠u t«m : t◊m ki’m, g„p nh∆t lπi. - ßµn t¨-r≠ng : mÈt nhπc cÙ d©n tÈc Î T©y Nguy™n. - In-t¨-nät : mπng th´ng tin m∏y t›nh toµn c«u. - Tuy’t : nh˜ng hπt b®ng nh·, xËp, nhã, mµu træng, r¨i Î vÔng c„ kh› hÀu lπnh. - Hoa l÷ : (nhµ cˆa, phË x∏) Æãp lÈng l…y vµ sang tr‰ng. ? 1. ß’n th®m mÈt tr≠Íng ti”u h‰c Î LÛc-x®m-bua, Æoµn c∏n bÈ Vi÷t Nam g∆p nh˜ng Æi“u g◊ b†t ngÍ thÛ vfi ? 2. V◊ sao c∏c bπn lÌp 6A n„i Æ≠Óc ti’ng Vi÷t vµ c„ nhi“u Æ vÀt cÒa Vi÷t Nam ? 3. C∏c bπn h‰c sinh LÛc-x®m-bua muËn bi’t Æi“u g◊ v“ thi’u nhi Vi÷t Nam ? 4. Em muËn n„i g◊ vÌi c∏c bπn h‰c sinh trong c©u chuy÷n nµy ? K” chuy÷n D˘a vµo c∏c gÓi ˝ d≠Ìi Æ©y, k” lπi c©u chuy÷n G∆p gÏ Î LÛc-x®m-bua bªng lÍi cÒa em : a) ßoπn 1 : Nh˜ng Æi“u b†t ngÍ thÛ vfi - PhÛt Æ«u g∆p gÏ. - Bµi h∏t vµ bÈ s≠u tÀp v“ Vi÷t Nam. b) ßoπn 2 : C©u chuy÷n gi˜a nh˜ng ng≠Íi bπn mÌi - C´ gi∏o lÌp 6A. - TrŒ em Vi÷t Nam sËng th’ nµo ? c) ßoπn 3 : Chia tay 99