WiNART_PROJE_DERGiSi_SAYI_91

148 Makale Kronsberg Yerleșme Biriminde Pasif Evler, Hannover, Almanya Hülya Uğuz YEDİEVLİ Proje 1998 yılında 32 tane sıra evler șeklinde, pasif ev niteliğinde gayrimenkul geliștirici șirket tarafından yapılmıștır. Bu Ekonomist, Gayrimenkul Geliștirme Uzmanı evler 14’ü ara, 8’i köșe olmak üzere 22 adet 119,5 m2, 9 adet Gayrimenkul Geliștirme Akademisi Kurucusu 97,3 m2, 1 adet 75,1 m2 șeklindedir. Günümüzde nüfus artıșı, değișen tüketim alıșkanlıkları, enerji ihtiyacı ve karbondioksit salımı, temiz su ihtiyacı gibi faktörler; alıșılan ve beklenen mekânsal yașam standartlarını ve konfor seviyesini tehdit etmektedir. Bu nedenle mekânlarda ısıtma, soğutma, havalandırma ve aydınlatma amacıyla tüketilen enerji miktarını azaltırken konforu korumak ve artırmak için yapılan çalıșmalar hızlanmıș; pasif ev kavramı önem kazanmıștır. Pasif evler, yeterli iç ortam hava kalitesine ulașmak için gerekli termal konforun ek hava sirkülâsyonuna ihtiyaç duyulmadan temiz havanın önceden ısıtılması veya önceden soğutulmasıyla elde edildiği yapılar olarak tanımlanmaktadır. Bu tamamen ișlevsel bir tanımdır, hiçbir sayısal değer içermez ve tüm iklimler için geçerlidir. Pasif ev yaklașımı enerji verimliliği yüksek, konforlu, ekonomik ve aynı zamanda çevreye duyarlı yapı standartlarını olușturmaktır. Bu çalıșmaları bir örnekle açıklarsak; 1990 yılında Hannover’da Șekil 1: Pasif Evler iç planı (119,5 m2) 20.000 yeni konuta ihtiyaç duyulduğu tespit edilmiș ve böyle büyük miktarda konut yapılabilir alan içinse Kronsberg Bölgesi Kronsberg Pasif Evleri’nde önceden ısıtılmıș hava ile seçilmiștir. Tarımsal alanlara da yakın olan Kronsberg’de, ısıtma sistemi kullanılmıștır; sadece banyoda küçük radyatör fonksiyonel, estetik ve ekolojik bir yerleșme birimi olması bulunmaktadır. Bu çok sade ve malî açıdan avantajlı olan evin hedeflenmiștir. Bu bölgede 30 farklı gayrimenkul geliștirme gerçekleștirilmesinde en büyük etken binanın dıș kabuğunun çok șirketiyle birlikte çalıșılmıștır. Her gayrimenkul șirketi belediye iyi yalıtılmıș olması, ısı köprülerinden ısı kayıplarının olmaması, tarafından belirlenen kriterlere uygun projeler geliștirmiștir. pencerelerin ve kapıların hava sızdırmaz olușudur. Projelerden biri de Maliyet Etkin İklim Nötr Pasif Evlerdir. Fotoğraf : ©Hülya Uğuz Yedievli Isınma enerji harcamalarına baktığımızda bu evler 15 kWh/ m2 enerji harcamaktadır. Bu da 1999 yılı yapımlı tipik bir Alman evinin harcadığının yedide biridir. Birincil enerji tasarrufu açısından bakıldığında ise yeni bir evle karșılaștırıldığında yüzde 66 tasarruf sağlanmaktadır. Bu tasarruf, evin ısıtılması, sıcak su kullanımı, elektrik kullanımı, ocak, çamașır makinesi, buzdolabı ve aydınlatmayı kapsamaktadır. Evlerde, ölçüm aletleri ile toplam ısıtma miktarı, soğuk su miktarı, sıcak su miktarı, elektrik enerjisi, güney cephesindeki zemin kat oturma bölümü oda sıcaklığı ve kuzey cephesindeki ilk kat yatak odası sıcaklığı kayıt edilmiștir (Çizelge 1). Kronsberg Pasif Evleri’nde 1995 Alman Yalıtım Yönetmeliği’ne göre yapılmıș standart konutlarda bulunmayan hava sızdırmazlık



150 Makale Çizelge 1: Kronsberg Pasif Evleri maliyet analizi. 1995 Alman Yalıtım Yönetmeliği U Değeri (W/m2K) Dıș Cephe Yan Çatı Zemin Üç Camlı 1995 Alman Yalıtım Yönetmeliği Yalıtım Kalınlığı (mm) Duvarları Cephe 0,29 0,60 Pencereler Projede Yapılan Yalıtım Kalınlığı (mm) Duvarları 150 50 Projede Yalıtım Birim Ek Maliyeti (a) (ABD$/m2) 0,50 400 326 0,83 Toplam Birim Maliyet (b) (ABD$/m2) 80 0,50 13,29 - Toplam Ek Maliyet (ABD$) 70 133 19,92 - Ek Maliyetin Toplamdaki Payı (a/b) 300 1.910 133 Ek Yalıtım ile Isı Enerjisinden Sağlanan Tasarruf (%) 23,25 400 %9,99 144,75 33,20 %15 1.344 444 312 %14,97 1.505 189 2.831 %7,45 664 %15 %32,6 %17,56 %14 %6 %15 Çizelge 2: Kronsberg Güneș Evlerinin tiplerine göre yapım maliyetleri. Kronsberg, Güneș Alman 300 - 400 Kronsberg, Güneș Toplam Pasif Ev Ek Evi Tipi Nolu Maliyet Evi Yapım Maliyeti Maliyetinin Standard Gruplarına Göre (b) (ABD$) Konut Maliyete 119,5 m2 Köșe Ev Standard Konut oranı 119,5 m2 Ara Ev Yapım Maliyeti (a) (ABD$) 164.864,70 (b/a) (%) 97,3 m2 147.593,25 151.983,68 11.7 75,1 m2 137.421,41 138.552,48 10.6 124.838,82 119.092,48 11 106.301,80 12 testi, güneș kolektörleri, havalandırma sistemi ve ısı dağıtım Standart konutlarda 6 kW olan maksimum ısıtma yükü, sistemi gibi ek maliyet olușturan uygulamalar yapılmıștır. projedeki evlerde 2,5 kW’a düșmüștür; bu kW bașına 519 ABD doları, toplamda 1.818 ABD dolar maliyet düșüșü sağlanmıștır. Kronsberg Pasif Evlerinde, Alman yönetmeliklerinde olmamasına karșın, hava sızdırmazlık testi yapılmıștır. Bu test ev Projelerdeki evlerde hava üfleme kanalları, oturma odasına, bașına 199,20 ABD doları ek maliyet olușturmuștur. yemek odasına ve yatak odalarına gerekli ısı dağıtımını sağlamaktadır. Banyo için ise küçük bir radyatörün varlığı Aynı șekilde Alman pasif konut standartlarında güneș enerjisi yeterlidir. Bu șekilde standart konutlarda kullanılan radyatör ve ile su ısıtma sistemi zorunlu olmamasına karșın güneș enerjisi ile boruların 1.980 ABD dolar mertebesindeki maliyetinden tasarruf su ısıtma sistemi yapılmıștır. Bu sistemlerin kurulumu için ihtiyaç sağlanmıștır. duyulan ek yatırım maliyeti 3.948,89 ABD dolarıdır. Projedeki evlerde, yönetmeliklerde olmamasına karșın bina Kronsberg pasif evleri yapımından elde edilen sonuçlar içinde temiz hava dolașımını sağlamak üzere havalandırma göstermiștir ki, pasif evleri oldukça konforludur ve iç hava kalitesi sistemi yapılmıștır. Saatte ortalama 120 m3 temiz havanın bina oldukça iyidir. Bu evlerin inșasında harcanan maliyetin düșüklüğü içinde devamlı dolașımı sağlayan sistemin, kurulum, kanallar, de bir avantaj sağlamıștır. Aynı bölgede yapılan diğer evlerden filtre, kontrol sistemi, merkezi birim vb. dâhil toplam yatırım çok daha pahalıya satılmamıștır [1, 2]. maliyeti, konut bașına 5.975,32 ABD dolarıdır. Ülkemizde gerek kentsel dönüșüm vb. nedenlerle yenilenen Projedeki evlerde kullanılan ısı dağıtımı sistemi, boru șebekesi, gerekse yeni konutlarda Pasif Ev standartlarının benimsenmesi girișler, banyo radyatöründen olușmakta olup, maliyeti ev bașına enerji tasarrufu, çevreye etkilerinin azaltılması, sürdürülebilir 1.173,48 ABD dolarıdır. Isı geri kazanımı ile elde edilen tasarruf yerleșim yerlerinin inșası için büyük bir önem arz etmektedir. Bu sayesinde binaların ısı enerji talebi, yalıtım yönetmeliğindeki standartların benimsenmesinde Kronsberg örneğinde olduğu gibi değerin sadece yüzde 22’sine denktir. Pasif konutlarda maliyet artıșı engeli de bulunmamaktadır. hedeflenen ısı enerji gereksinimi 15 kWh/m2yıl’a ulașmıștır. Kronsberg Pasif Evleri için ek yalıtım, güneș kolektörü, ısı dağıtım KAYNAKLAR sistemi, hava sızdırmazlık testi, havalandırma sistemi de dahil 1) Hülya UĞUZ YEDİEVLİ, “Gayrimenkul Geliștirme ve Sürdürülebilirlik; Enerji toplam yapım maliyetleri ve bu maliyetlerin standart konuta göre Etkin Binalar ve Sürdürülebilir Yerleșme Birimleri” kitabı karșılaștırması Çizelge 2’de verilmiștir (hesaplama kuru 1 ABD 2) Feist, W., 2001. CEPHEUS – Cost Efficient Passive Houses as European doları = 0,77 eurodur). Standards, Project information No:36, Final Technical Report.



152 Makale Șirket Birleșmeleri ve Fonlarla Ortaklık Dr. Fatih ANIL Öğretim Üyesi Yönetim Danıșmanı Türkiye’deki piyasalara girmek isteyen büyük gruplar, ișe değer büyüme öngören iș planınız ve onun savunulması olur. aile șirketi olarak bașlayıp büyüyen ișletmeler ile stratejik Sağlıklı bir ortaklık için geçmiș yıllara dönük finansal veriler veya finansal ortaklıklar kuruyor. Peki, bu ortaklık șeffaf, tutarlı ve denetlenmiș olmalı, bilgi alıșverișinde potansiyel modellerinden hangisi ne tür avantajlar sağlıyor? ortağa her türlü bilgi detaylı șekilde izah edilmeli ve yönetim tek ses olarak temsil edilmelidir. Tüm bu süreç danıșmanlar, mali Gelișen, özellikle de iç piyasası canlı olan ekonomiler, kurumlar ve hukuk servisindeki avukatların desteğiyle birlikte uluslararası fonların ilgisini çekiyor. Türkiye’de birçok aile 6-12 aylık süreçte sonuçlanabilir. ișletmesi belirli bir büyümeye ulaștıktan sonra ülkemizde iç piyasaya girmek isteyen büyük grupların ilgisini cezp ediyor. Özel sermaye șirketleri (PE) ortak oldukları șirketlere yeni bir Söz konusu gruplar stratejik ortak olabilecekleri gibi finansal vizyon getirir, bu vizyonun bir parçası olan kurumsal yönetim ortak olarak da satın almaya gidebiliyor. Öncelikle stratejik ve raporlama sistemi, genel ekonomiye de katkı sağlar. Bu ortaklık veya finansal ortaklık arasında bir karar veriliyor. katkı, sermaye piyasalarının gelișmesi ve kurumsal șirketlerin çoğalması șeklinde karșımıza çıkar. Stratejik ortaklık; aynı sektörde faaliyet gösteren ișletmesini ve markasını daha da büyütmek isteyen ve uzun dönemli ortaklık Yönetimin Rotası amacıyla pazar payını daha da arttırarak, know-how paylașımı t
0MVNMV
yapabilecek, sinerji yaratacak ortaklıklardır. Finansal ortaklık Her koșulda hayata ve ekosisteme olumlu bakalım. ise ortak olunacak șirketin faaliyet gösterdiği sektörle alakalı olmadan, sadece finansal destek sağlayarak kurulan ortaklıklar t
#BTJU
yapısıdır. İki ortaklık arasındaki bașlıca fark, finansal ortaklıkta Yapacağımız ișleri mümkün olduğu kadar basit ve pratik yapma kısa dönemde kârlılık hesaba katılarak ortaklığın bașladığı yoluna gidelim, Apple modellerinde olduğu gibi. andan itibaren exit yani diğer bir deyișle çıkıș planlarının hazırlanmasıdır. Finansal ortaklık mali kazanç üzerine odaklanır t
:FOJMJL ve kârlılığı yakaladığı anda hisselerin satıșını hedefler. Oysa Yaptığımız iște, ister ürün ister hizmet olsun farklı ve yeni bir stratejik ortaklıklar çok uzun yıllar sürebileceği gibi bu yapıda șeyler yapalım. süreklilik esastır. Finansal fonların ortaklıkta kalıș süreleri ortalama 3-5 yıl olarak hesaplanır. t
\"LUJG
Sürekli çevremizi izleyelim ve hareketli olalım. Ortaklığın ne șekilde kurulabileceğine karar verildikten sonra muhtemel adaylarla görüșmeler bașlar. Genelde bu noktada danıșmanlık șirketleri veya danıșman devreye girer ve uygulamada olduğu gibi çoğunlukla danıșman kiși ve kurulușların tavsiyeleri doğrultusunda adımlar atılmaya bașlanır. Fonlar dediğimiz özel sermaye șirketleri (PE) özellikle șirketin kârlılığına odaklanırlar, çünkü amaç kısa sürede en büyük getiriyi elde etmektir, burada EBİTDA (FAVOK) dediğimiz faiz amortisman ve vergi öncesi kârlılığın hızlı büyütülmesi hedefleniyor. İșletmeniz ve markanız her ne kadar kuvvetli ve büyük olsa da finansal alıcı değer belirlerken, öncelikle EBİTDA marjı ve tutarı üzerinden değer belirlenir. Değer üzerinde konușulabilir bir orana gelindiğinde en önemli konu önümüzdeki 3-5 yıllık dönem için hazırlanmıș savunulabilir ve tutarlı kayda



154 Makale Ticaretin Gelișiminde Fuarların Etkisi Fikret YILMAZ F uarlar üretici ve tüketicinin birebir sosyal alanda pazarlarda faaliyet göstermekte zorlanan küçük ve orta bir araya gelmesini sağlayan platformlardır. Fuarlar ölçekli ișletmelerin yeni ürün ve hizmetlerinin tanıtımı sayesinde samimi sosyal ve ekonomik ilișkiler bakımından diğer mecralardan daha elverișli bir ortam kurulabilmektedir. Ticaretin sürdürülebilirliği konusunda yaratmaktadır. Özellikle potansiyel müșterilerle yeni iș ilișkileri fuarların önemi büyüktür. Genel anlamda, üretici ve tüketici ve müșteri ilișkileri geliștirilmesine olanak sağlamaktadır. yani talep eden ve arz edenin bir araya gelmesini sağlaması Katılımcı firmaların müșterileri ve iș dünyası nezdindeki açısından isteklerin en iyi șekilde iletilebildiği platformlardır. imajının geliștirilmesine katkı sağlamaktadır. Sektörel bazlı fuarlar ile firmaların sektör hakkında bilgi edinmesine, Fuarların amacı her firma için aynı olmak ile beraber kendi ürün ve hizmetlerini rakiplerin ürün ve hizmetleri ile farklılıklar da göstermektedir. Fuarlarda mevcut müșterilerle kıyaslamasına ve pazarda kendini șekillendirmesine olanak güven ilișkisi çerçevesinde düzenli aralıklarla doğrudan vermektedir. Șirket amaçlarını gerçekleștirmesini sağlayan iletișim kurulabildiği gibi potansiyel müșterilerle yüz yüze kısa süreli etkinliklerdir. Çalıșanlar üzerinde bu amaçlara iletișim kurulmasına olanak tanıyarak yeni müșteriler ulașmaya yönelik güçlü bir motivasyon olușmaktadır. edinilmesi ve yeni pazarlara açılma konusunda adımlar atılmaktadır. Özellikle inovasyona dayanan yeni ürünlerin Günümüzde pandemi nedeniyle fuarcılık dijital alana kaymıș ve hizmetlerin sunulması amacıyla olușturulan alanlardır. durumdadır. Yaratılan sanal görseller ile insanlar oturdukları Katılımcı firmalar piyasaya tanıtmak istedikleri yeni ürünleri yerden fuarda gezinti yapabiliyor. Çağa ayak uydurmak șart. ve tasarımları ile ilgili geri bildirimleri fuarlar sayesinde alabilmektedir. Fuarlarda stant açan katılımcılar ve ziyaretçilerin umduklarını bulacakları güzel bir fuar geçirmelerini diler, Sektöre yönelik yapılan fuarlar, o sektörün tüm paydașlarını hepinize sevgi ve saygılar sunarım. bir araya getiren çekim noktaları oldukları için uluslararası



156 Makale “İyi Niyet İlkesi” Av. Fatih Mehmet UÇAR [email protected] Bir önceki yazımızda kanunla hukukun her zaman aynı İște bu “iyi niyet ilkesi” öyle bir șeydir ki, bütün felsefelerin, șey olmayabileceğini, hukuka uygun düșmeyen ve dinlerin ve hukuki kavramların en temel ilkesi ve bașlangıcı hatta hukuka aykırı bir kanun hükmü bulunabileceğini ve hatta ilk hareket noktasıdır. Metinlerinde bulunsun ya ancak bu hükmün uzun süre varlığını korumasının mümkün da bulunmasın bütün hukuki doktrinlerin ve bütün kanun olmayacağını belirtmiș ve gerçek hukukun insanın farkında maddelerinin en temel kavramıdır ve hatta temel ruhudur. olduğu ya da olmadığı her zaman tam yanında bulunan ve hatta tam yanından hiç ayrılmayan bir kavram olduğunu Herhangi bir düșüncemiz, davranıșımız, amacımız, akdimiz vurgulamıș, peki bu halde, daima bu kadar yanımızda olan eğer iyi niyetli değilse, iyi niyet ilkelerine aykırı ise, olayın ilgili ve adeta her zaman iç içe olduğumuz hukuk ile nasıl daha iyi bulunduğu kanun metinlerine ve lafsına șeklen tamamen uygun ve açıkça bireysel iletișim kurabileceğimizi, birbirimizi daha iyi olsa bile, vaz olunma amacına ve ruhuna aykırı olacak ve anlayabileceğimizi ve ortak lisanımızın nasıl bașlayıp, artarak neticede de geçersiz olacaktır. kolaylașabileceğini tespit etmeye çalıșmıștık. Bu husus herkes tarafından ittifakla kabul edilen bir kavram Bunun için de doğuștan içimizde olan adalet duygusuyla olmakla birlikte, kanun tarafından da önemi belirtilerek hüküm ve vicdanla ișe bașlayacağımızı ve bunu akıl ve mantık altına alınmakla, Medeni Kanun’un daha hemen bașında süzgecinden geçireceğimizi, böylece hakkani bir kanaate 2. maddesinde, “Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını sahip olacağımızı ve bütün bunları birbiri ile harmanlayarak yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır. Bir “iyi niyet ilkesi”ne ulașacağımızı ve böylece yașantımızdaki hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz” her alanda iç içe olduğumuz hukuk ile ortak lisanımızı kurmaya denmek suretiyle, hukuk kavramıyla temasa geçtiğimiz anda bașlayacağımızı anlatmıștık. evvelemirde “iyi niyetli” olmamız gerektiği, ilk ele alınacak hususun “iyi niyetli” olup olmadığımız hususu olduğu ve eğer “iyi niyetli” değilsek bu durumda davranıșımızın, akdimizin ve neticelerinin hukuk düzeni tarafından korunmasının mümkün bulunmayacağı yasa hükmü olarak da kesin olarak belirlenmiștir. Biraz daha ileri gidersek șunu dahi söyleyebiliriz ki; yalnız hukuk düzeni değil, aslında tüm doğal düzen içerisindeki yașamımız dahi “iyi niyet ilkesi” temel prensibi üzerine kurulmuștur.



158 Makale Mesela olayları bir așamalı zincirleme silsile olarak Yani kötü niyetli olan bırakın olayı bașından sonuna kadar düșünürsek, bir amaca ulașmak maksadıyla harekete anlatsın… Anlatırken olayları ve olaylar arasındaki bağı izah geçtiğimiz andan itibaren, önce alt yapısını olușturmak için edemeyecek ve kendiliğinden çelișkilere düșecek ve böylece bașka șeyleri yapmamız gereklidir, sonra bașka bir șeyi kendi kendisini ele verecektir… ve sonra bașka bir șeyi daha… Her yaptığımızdan sonra önümüze bașka bir așama gelir ve hepsini yaptıktan sonra Yani doğal hayat akıșı “iyi niyet” ilkesi üzerine kurulmuștur. neticeye ulașabiliriz. Dolayısı ile kötü niyetli olan ne kadar planlarsa planlasın mutlaka ve mutlaka anlatırken silsile zincirindeki geçișlerini İște bu așamalar arasında gizli olan, belki de açıklamayı bașaramayacak, çelișkiye düșecek ve kendi isimlendirilmeyen, elle tutulmayan ve gözle de görülmeyen ama kendisini ele verecektir. Ele verdiği anda da yalan söylediği var olan öyle bir bağ vardır ki, bu bağ da “iyi niyet ilkesi” dir. ve aslında kötü niyetli olduğu böylece kendiliğinden ortaya çıkacak ve böylece artık hiçbir yasa maddesi tarafından da Eğer așamalar arasında bu iyi niyet bağı yoksa, yani korunması mümkün bulunmayacaktır. așamaların herhangi bir yerinde iyi niyet ilkesinden ayrılınır ise, silsiledeki bağ olușmayacak ve mutlaka așamalar zinciri bir Görüldüğü gibi doğal düzen de “iyi niyet ilkesi” üzerine yerde kopacak ve arzu edilen amaca asla ulașılamayacaktır. kurulmuștur. Bu tartıșmasızdır ancak bizi șimdi bahsimizde ilgilendiren hukuki kavram kısmına geri dönersek, demek ki Çünkü doğal yașam silsile zinciri, yani olayların birbirine bağı farkında olalım ya da olmayalım her zaman yanımızda olan ve devamı ilginç bir șekilde ancak “iyi niyet ilkesi”nin varlığı ile ve hatta yanımızdan hiç ayrılmayan hukuk kavramıyla tüm mümkün olabilmektedir. yasal düzenlemelerden, yasal düzenleme metinlerinden ve kavramlarından önce ilk temasımız “iyi niyet ilkesi” ile olmak Aksi halde doğal hayatın akıș silsile zinciri mutlaka bir yerde zorundadır. kopmakta ve “iyi niyet ilkesi”ne uygun olmayan amaç, eylem veya akit veyahut da sahibi olan kiși, silsilenin bir yerinde doğal O halde her olayda, her davranıșımız, her akdimiz, hukuka hayat akıș sistemin dıșına atılmaktadır. her dokunușumuz karșısında, hukuk ile ortak lisanımızda hukukun bize ilk soracağı sorunun “iyi niyet ilkesi”ne uygunluk Bunu efsane hukukçulardan ve bilim insanlarından Medeni olacağını, aksi halde “iyi niyet ilkesi”ne uygunluk yoksa, ortak Hukuk Hocamız Prf. Dr. Aytekin ATAAY Hukuk Fakültesi’ndeki lisanın hiç olușmayacağını ve hukukun kötü niyetli taraf ile daha derslerinde bizlere șöyle açıklamakta idi: (Bir davada karșı baștan konușmayı ve birlikte hareket etmeyi reddedeceğini, bu taraf kötü niyetli ise) “…Kötü niyetli olana karşı çoğu zaman kavramlar çerçevesinde bilmeli ve ona göre davranmalıyız ve hiçbir şey yapmanıza gerek yoktur. Kötü niyetli olan olayları böylece hukuk ile temas ederken ilk hareket noktamızda “iyi açıklayamayacak, çelişkiye ve çelişkilere düşecek ve mutlaka niyet ilkesi”ni önemle ve ivedilikle nazara almalıyız. kendi kendisini ele verecektir. Zira kötü niyet öyle bir şeydir ki izah edilemez…” Șimdi artık hukukla evvelemirde ortak lisanımızı olușturmaya bașladığımıza göre artık onunla daha içerikli konușmaya ve hukuki konulara teknik anlamda daha fazla değinmeye bașlamak ümidiyle görüșmek üzere diyorum.



160 Makale Herkes Gider Mersin’e Biz Gideriz Tersine Dr. Yük. Müh. O. Muzaffer TAMER PÜKAD Pencere ve Kapı Sektörü Derneği Onursal Bașkanı 2 Ekim 2014 tarihli PV MAGAZİNE (Foto voltaik magazin) direkt güneș ıșınlarını alacaklardır. Bu durumda santraller, kesintisiz mecmuasında, Almanya’da kullanılan toplam enerjinin yüzde 50’den olarak dünyaya mikro dalgalarla enerji gönderecektir. En kötü hava fazlasının yenilenebilir enerjiden, geri kalanının da kömür ve atom șartları dahi sistemi zayıflatamayacaktır. Zira bulutlar mikro dalgaların santrallerinden elde edildiği yazılmaktadır. Böyle bir oran, Almanya’da dünyaya gelmesine mani olamazlar. ilk defa yakalanmıștır ve yakın bir zamanda bu oranın daha da büyüyeceği bildirilmektedir. Zira evlerine kendi ihtiyaçları için foto Bu durum insanı ister istemez iyimser yapmaktadır. İnsan ister voltaik kuranlar çığ gibi büyümektedir. Alman hükümeti bu iș için özel istemez kendine șu suali soruyor: “Neden hiç kimse șimdiye kadar bir banka (Kredietanstalt für wiederaufbau) kurmuștur. Banka, ihtiyaç bu konuyla uğrașmadı?” Cevap açık ve katidir: “Hiçbir ülke șimdiye sahiplerine faizsiz kredi vermekte, onlar da bu parayı elektrik parası kadar gerekli parayı ortaya koymadı.” Aslında 70’li yıllarda bu proje öder gibi bankaya geri ödemektedir. Zaten kısa zamanda kendini ortaya çıktı. Zamanın Amerika Bașkanı Jimmy CARTER, bu projeyi amortize etmektedir. 1979’da onayladı ve senatoya sevk etti. Senato, petrol kartellerinin baskısıyla tasarruf etmesi gerektiğine karar vererek projeyi reddetti. Ben Türkiye’de kendi evime 5 kw gücünde bir fotovoltaik sistem Bundan sonra CARTER da projeyi rafa kaldırdı ve bir daha gündeme kurmak istedim. 1 seneden fazla müsaade için uğraștım. Yerine getirmedi. O zamanlar bu sistemin kömür ve atom santralleriyle monte dildikten sonra 3 ay, kabul için bekledim. Türkiye’de șu maliyet yönünden rekabet etmesi mümkün değildi ve hiç kimse anda șebekeye bağlı fotovoltaikle enerji üreten bir tek ev benimki. CO2’nin dünyaya yapacağı kötü etkileri hesaba katmadı. Ayrıca Bu arada șunu söylemeden geçemeyeceğim; güneșin 2 saatte atom santrallerinin atıklarının nasıl yok edileceği de hiç düșünülmedi. dünyaya gönderdiği enerji, dünyada 1 senede kullanılan toplam enerjiye eșittir. O halde bir yolunu bulup bunu kullanmamız lazım. Bu düșünce ve davranıșlar çok geride kaldı. Șimdi, güneș Bașta Almanya ve Amerika olmak üzere bütün gelișmiș ülkeler yelkenlerinin bir an önce devreye sokulması gereklidir. Ayrıca ve bir kısım gelișmekte olan ülkeler bu iș için büyük gayret sarf fotovoltaik paneller her geçen gün biraz daha ucuzlamaktadır. Diğer etmektedirler. Makalemde bunu görebilirsiniz. yandan bilgisayar ve robot teknolojisi o kadar geliști ki, bu panellerin uzayda monte edilmesi için astronotlara ihtiyaç duyulmayacaktır. Ekonomik ve ekolojik șartlar ile teknik olanaklar son senelerde o kadar değiști ki, space solar power konusu yeniden ele alındı. Șu anda yapılan modeller derhal uzaya gönderilecek șartları kapsamaktadır. Bunları yapanlardan biri aydan geriye dönüș projesini yapan ve birçok uzayla ilgili innovationa sahip Moon Socıety isimli özel bir cemiyettir. Bu cemiyetin bașkanı Peter KOKH, uzaya yerleștirilecek çok büyük iki mercekle dünyadaki kolektörleri besleyebileceklerini ifade etmiștir. Ayrıca space solar power sistem projesini, Orlando’da mayısta yapılan International Space Development Conference’da açıklamıștır. Gösterilen kroki, resim ve animasyonlardan sonra NASA ve NATIONAL SPACE SOCIETY, sistemin çalıșacağının kanıtlandığını ifade etmiștirler. Saygıyla anıyoruz. Florida’daki uzay ișlemlerinden sorumlu Kennedy Space Center KOKH, bu fotovoltaik santral ve nakil antenlerinin güneș șirketinin yöneticileri, istikbalin enerji kaynağını kullanmaya teșebbüs ıșınlarından elde edilen elektrik enerjisini kısa dalga vasıtasıyla ettiler. Bu sene NASA, Amerika’nın enerji temin ișlerinden sorumlu yeryüzüne gönderileceğini açıklamıștır. Burada kullanılan fotovoltaik șirketi Florida Power & Light Corporation (FPL) ile enerji temini için paneller konvensiyonel panellerdir ve bir değișikliğe sahip değildirler. bir mukavele imzaladı. NASA, FPL’e iki adet 10 megavat gücünde Burada elde edilen elektrik, modüllerde kısa dalgalı frekansa çevrilir fotovoltaik elektrik santrali kurması, sadece yeryüzünden değil ve antenler vasıtasıyla dünyaya gönderilir. Modüllerin birkaçı bir uzayda kurulu fotovoltaik peyk santrallerden de elektrik elde etmek arada çalıștırılarak büyük bir șehrin elektrik enerjisi temin edilebilir. için SOLAR șirketiyle 2016’da anlașma yaptı. Teknik olarak çok zor Bu fikir, uzayda 24 saat kesintisiz güneș ıșınlarının bulunmasından görünse de prensipte çok basittir. Yeryüzünden 36 bin km uzaklığa kaynaklanmaktadır. Bu suretle dünyadaki herkes istediği kadar bu yerleștirilen bu peykler, dünya etrafında sabit hızla, 24 saatte bir temiz ve çevreci enerjiye sahip olacaktır. Bu teorinin pratikte netice defa da kendi eksenlerinde dönecekler ve bu suretle de her an verdiği, yapılan prototiple kanıtlanmıștır. Orijinal sistemde kısa dalga, önce dünya üzerindeki bir toplama istasyonuna gönderilecektir. Dünyadaki istasyonda bir RECTENNA (Rectijying antenna) çevirici



162 Makale Saygıyla anıyoruz. antene gelecektir. Gelen kısa dalgalar hedeften șașarlarsa akım 2015 de bir test uydusu planlamıștır. Ayrıca MITSUBİSHİ ve İHİ, diğer otomatik olarak derhal kesilecektir. Kısacası, çok emniyetli bir 14 Japon firması ile bir konsorsiyum yapıp bu iș için 15 milyar Euro sistemdir. 36 bin km’den gönderilen bu kısa dalga huzmesi silindirik toplamıșlardır. kalamaz, aynen bir el feneri huzmesi gibi konik bir demete dönüșür. Bu yüzden 5.8 gigahertz ile gönderilen kısa dalgaları alabilmek için Bu tip solar enerji ile sadece Amerika ve Japonya kenarı 5 km olan bir alana ihtiyaç olur. Bu enerji tarlalarında pek uğrașmamaktadır. Diğer ülkeler de güçlerinin yettiği kadar fotovoltraik tabi fotovoltaik paneller yoktur, gelen kısa dalga akımlarını doğru uzay santralleriyle meșgul olmaktadır. Bilhassa İsviçre, bunların akıma veya alternatif akıma çeviren diyotlar vardır. RECTENNA’ların bașında gelmektedir. Schaffhausen’deki Space Energy șirketi, bulunduğu alanlar, solar panellerin kullanıldığı alanlardan farklıdırlar uzaya daha alçak bir yörüngeye 40 uyduyu 3 sene içerisinde gönderecektir. Bașlangıçta bunlar sadece yörüngelerinde “Güneş ışınları 24 saat uzay santralini besleyecek, santralde bu ışınları dolașacaklar. İsviçreliler de Boeing DELTA 4 roketlerini kullanacaklar. elektriğe çevirdikten sonra kısa dalga olarak dünyaya gönderecek.” 15 ton ağırlığındaki uydular, robotlarla birlikte 300 km mesafedeki yörüngeye gönderilecek ve 2 sene sonra ünitelerden bir tanesi Zira RECTENNA’nın altında kalan alan, bașka gayeler için bitmiș olacak. 2029 senesine kadar 15 ünite daha bitmiș olacak. İlk mesela ziraat için kullanılabilir. Buna misal olarak Puerto Rico’daki ünite, 12 ile 16 milyar dolar arasına mal olacaktır. Daha sonrakiler ise Arecibo-Radioteleskop gösterilebilir. 10 metre yükseklikteki çanağın 7 – 8 milyar dolara mal olacaktır. Zürich’deki ve diğer birçok finans altında eğrelti otu, begonya ve orkide rahatlıkla yetișebilmektedir. gurupları bu ișe iștirak edeceklerini beyan etmiștirler. Hindistan, aynı Hatta 5 metre yükseklikteki RECTENNA’nın altında șeftali ağaçları metotla 15 sene içerisinde 120 cigavat enerji elde etmek için 200 yetiștirebilecektir. Zira buradaki alıcı foliye geçirgen olduğundan, milyar dolar tahsis etmiștir. Hindistan, çok büyük bir ülke olduğu güneș ıșınlarının așağıya geçmesine müsaade eder. Böyle bir yer için enerjinin naklinde büyük kayıplara uğramaktadır. Hâlbuki bu olarak San Francisco’nun 100 km güney batısındaki Los Banos sistemde enerji nerede kullanılacaksa alıcı orada olacaktır, dolayısıyla tespit edilmiștir. Enerji ișleri bölüm müdürü Carl BOERMAN, kayıp çok azalacaktır. emniyet açısından bu bölgenin etrafını kimsenin giremeyeceği șekilde çevirdiklerini ve 2016 senesinde sistemi ișletmeye Pacific Electric Company, Kalifoniya’nın güneyindeki 150 bin alacaklarını söylemiștir. Ayrıca uzaydan gelen bu kısa dalgaların, evin enerjisini temin için 200 megavatlık bir solar santral kurması öğle güneșinin yaptığı sıcaklık tesirinden 7 kat daha az tesir hususunda anlaștı. Almanya’da Hoffenheim mın Wirsol-Arena- edebileceğini belirtmiștir. Eğer kușlar kısa müddet bu ıșınların Rhein-Neckar bölgelerindeki evlerin 2/3’ü, kendi elektriklerini kendileri altından uçarlarsa, onlara da bir zarar gelmeyecektir. Bu ıșınlar, üretmektedir. Kısa zamanda bu daha da artacaktır. Bu bölgelerde alıcıların civarında sadece cep telefonları için problem yaratacaklardır. yerel yönetimler bu șekilde fotovoltaik üreten sistemlerin bakımını Bu ișler için de yeni frekanslar ve filtreler düșünülecektir. Șimdilik parasız yerine getirmektedir. Biz Türkiye olarak hala kömür santralleri iși gerçekleștirmek için problem, sadece ișin finansmanıdır. ve atom santralleri ile uğrașıyoruz. Almanya ise 7 atom santralini Birçok çevreci vakıf ve bu ișin istikbal vaat ettiğini gören finans kapatmak için karar alıp ișleme koydu kurulușları, konuyla çok yakından ilgilenmektedirler. Sistemin uzaya gönderilmesi için Boeing, ve Lockheet șirketleri veya her İklim değișiklikleri, artık ikili ağız kavgalarını așarak dünyamızı ikisi birlikte ișe talip olduklarını açıklamıșlardır. Boeing, senelerden ciddi olarak tehdit etmeye bașlamıștır. Neticeleri șimdiden görüp beri Delta-4 roketleriyle Lockheet Martin, Atlas 5 roketleriyle uzaya tedbirler almasak, yașlı gezegenimize büyük ihanet etmiș olacağız. NASA ve özel kurulușlar için uyduları ve uzay sondalarını bașarıyla Artık dünyamızda yağmurlar sel felaketlerine, rüzgârlar fırtınalara ve göndermektedirler. Ama SOLAR, bu iș için bașlangıçta 4 roket horrikonlara dönüșmüștür. Güneșin gönderdiği kısa dalga boylu kullanmak mecburiyetindedir. Sistem iki ayrı ünite olarak veya ıșınlar, dünyayı ısıttıktan sonra, hava kirliliğinden olușan bulutlar hepsi beraber uzaya gönderilebilmektir. Ama her iki durumda da yüzünden dünyamızı uzun dalga boylu olarak terk edememekte ve uzayda bir montaj olmayacaktır. Kullanılan solar paneller dünyada dünya her geçen yıl biraz daha ısınmaktadır. (Sera Etkisi) da kullanılan silisyum bazlı solar kolektörler olacaktır ve ince tabaka teknolojisiyle üretilecektir. Sistemin kullanıșlı ve mümkün mertebe Sıcaklıklar arttıkça, kuraklıktan dolayı içecek su bile bulamayacağız. uzaya ucuz gönderilmesi için çok hafif olması planlanmaktadır. Kutup buzulları eriyecek, yüzlerce kıyı șehri haritadan silinecektir. Bu Kullanılan solar paneller, șimdiye kadar uzayda defalarca kullanılmıș yazdıklarım kötümser bir senaristin senaryosu değildir. Dünyamıza ve iyi netice alınmıș panel tiplerinden seçilecektir. böyle kötü muamele etmeye devam edersek, Allah da yașamamıza bir müddet daha müsaade ederse, bütün bunları göreceğiz. Japon hükümeti de bu sistemle çok ilgilenmektedir. İșin araștırması için senelik 10 milyon dolar tahsis etmiștir. JAXA firması Dünyamızı kirleten en büyük etken, fosil yakıtların enerji üretiminde kullanılmasıdır. Alman Trafik, İnșaat ve Șehir Geliștirme Bakanı Wolgang TİEFENSEE, bu konuda șunları söylemektedir: “Eğer biz küresel ısınmaya karșı bir șey yapmak istiyorsak, önce enerjiyi gerektiği yerde gerektiği kadar kullanmamız ve konutlarda enerji tasarrufunu ön safhaya çıkarmamız gerektiğine inanmamız lazımdır.” Zira Almanya’da kullanılan toplam enerjinin yüzde 40’lık bölümü, konutlarda kullanılmaktadır. Biz biliyoruz ki, konutlarda büyük enerji tasarruf potansiyeli yatmaktadır. Ayrıca bütün kömürle çalıșan santralleri ve atıklarını hemen yok etme imkanı olmayan atom santrallerine da kilidi vurmalıyız. Bu sözleri duyduktan sonra bașlığımın ne kadar yerinde olduğuna inanmıșsınızdır!











Alfabetik olarak sıralanmıştır



Alfabetik olarak sıralanmıştır







5HNODPúQGHNV ABG GROUP Alt Bant ÖZDEMİR CAM Kalın Yaprak ADANA CAM 166-167 ÖZKUDAL KAUÇUK 127 ADOPEN PENMATİK / PENBURADA 151 AFSAN YAPI 47 PİDOSAN 171 AKD KURUMSAL DANIŞMANLIK 22 PİMAPEN 25 AKPÜRÇEK 96-137 PLASTMAK AKTAŞ GRUP 49 POLERPEN / POLERPLAST 100-101 ALKUR 109 PRODA 87 ARMA YAPI 155 PRODES ARTI PVC 93 PROLINE 37-145 AS BİLEK 89 PUSULA 71 ASAŞ 125 PÜKAB 61 AS-EL YAPI Arka Kapak-15-53 PÜKAD ASTAŞ METAL 77 R+T ALMANYA Katlamalı kapak-Sırt BULUT PLASTİK Logo-81 R+T TURKEY 58 BURHANZADE / MİESSO 117 REED TÜYAP BYS PLASTİK 173 SAHAEXPO 129 CPG EUROPE SALTCAM 60 ÇİÇO 5 SCHTEC 62 D2D DOĞUŞ DEKORATİF 67 SEBA MAKİNA DOĞRU CAM 10 SETAWIN 11-40 EGE KEPENK 12-13 SIEGENIA 115 EGEPEN Ön Kapak İçi SOLARWIN EMRE KALIP 139 SOUDAL 164-165 ENDOW 17 STARİUM 63 ERGÜN YAPI 46 SUNGURPEN 48 ERSAŞ ALÜMİNYUM 59 ŞAHAN PEN EXPOTİM FUARCILIK 103 TEAMPLAST Logo-169 FEMAY Ön Kapak-6-7 TECNOPLAS 79 FIRATPEN 143 TROYKA GELİŞİM PVC 52 UMS PVC 176 HATÜPEN 29-31-33-35 ÜRKBAYPEN PVC 57 İDOOL OTOMATİK GEÇİŞ 50-51 VBH İNDECOR 65 VEKA 159 İNTER DOĞRAMA 132-133 VHS 130-131 KARPEN / KAR ALÜMİNYUM 85 VIP ANKA CAM KAYAPEN 99 VORNE 72-73 KOBİBEST Üst Bant-163 VRL / VURAL YAPI 97 KOMPEN Logo WIBER ANT YAPI KORAKS 161 WINGAR Arka Kapak İçi KTM PANJUR 39 WINSA 121 MAER MAKİNA 175 WINSTONE 107 MAESTRO WINTÜRK / ERAY PLASTİK METAL KİMYA 1 YELKEN KALIP 94-95 MİMKO ALM PLASTİK 105 YILMAZ MAKİNE 68-69 MP / MİRAY PLAS ZAFER YAPI 18-19 NUR ZAMAK 45 ÖZÇELİK MAKİNA 75 21 74 20 153 27 Logo-91 123 55 119 82-83 23 113 157 41 43 111 LQIR#ZLQDUWSURMHFRP‡ZZZZLQDUWSURMHFRP