ใบความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับสารคดี

ใบความรู้ท่ัวไปเกย่ี วกับสารคดี ความหมายของสารคดี ลักษณะของสารคดี ประเภทของสารคดี องค์ประกอบของสารคดี สารคดชี ีวประวตั ิ กรอบการวิเคราะห์ ความหมายของสารคดี สารคดี คอื งานเขียนอย่างสร้างสรรค์ ทีม่ ลี กั ษณะคล้ายบทความ แต่ไม่ใช่บทความ นักวชิ าการได้ อธิบายความหมายของสารคดไี ว้ต่างๆกันดงั น้ี พจนานุกรมราชบณั ฑติ ยสถาน พ.ศ.๒๕๔๒ (๒๕๔๖, หน้า ๑๑๘๒) ได้ใหค้ วามหมายของ สารคดีไวว้ ่า “สารคดี [สาระ-] น. เร่ืองที่เรียบเรยี งขึ้นจากความจริงไมใ่ ช่จนิ ตนาการ เช่น สารคดี ทอ่ งเท่ียว สารคดชี ีวประวัติ” ปานฉาย ฐานธรรม (ม.ป.ป., หนา้ ๕๑) อธิบายว่า “สารคดี คอื การ เขียนท่ีเนน้ ขอ้ มลู ที่เปน็ ความจริงมากท่ีสุด โดยมีจดุ มุ่งหมายเพอื่ ให้ความรู้ และความจรงิ เพอ่ื ให้ เกิดคณุ ค่าทางปัญญา” ฉลวย สรุ สทิ ธ์ิ (๒๕๒๒, หนา้ ๒๕๙) อธิบายว่า คาว่า สารคดี ถา้ แยกคาแลว้ แปล กจ็ ะไดค้ วามว่า สาร หมายถึง สาคญั คดี หมายถึง เร่อื ง ถ้าแปลรวมกนั กห็ มายถึง เรื่องใดทม่ี สี าระสาคญั และถา้ เทียบคานที้ ับคาภาษาอังกฤษจะเท่ากับคา feature ซึง่ มรี ากศพั ทว์ า่ fact ซ่ึงแปลวา่ ความจรงิ เพราะฉะนน้ั การเขียนสารคดจี ึงหมายถึง การ เขียนเรอื่ งใดๆท่เี ปน็ ความจริง มสี าระสาคัญน่ารู้ท่ีแฝงด้วยความจรงิ เนอื้ หามีสาระสาคญั ที่เช่ือถอื ได้ เสาวนีย์ สกิ ขาบัณฑิต (๒๕๓๓, หนา้ ๖๑) กล่าวถึงความหมายของสารคดวี ่า “สารคดีจะมี ลักษณะเนือ้ หาสาระเชงิ วิชาการที่ใชร้ ูปแบบไมเ่ ปน็ ทางการ มสี าระความเพลิดเพลิน และความรู้ ใช้สานวนภาษาทันสมัย เร้าความสนใจ อยากติดตาม และมอี สิ ระในการใชภ้ าษา” ถวลั ย์ มาศจรสั (๒๕๔๕, หน้า ๒๔๔) อธบิ ายว่า “สารคดี (Non-fiction) คอื งานเขียนที่ ยดึ ถือเร่อื งราวจากความเปน็ จริงนามาเขียน เพอื่ ม่งุ แสดงความรทู้ รรศนะความคดิ เห็นเปน็ หลกั ด้วยการจัดระเบียบความคิดในการนาเสนอ ผสมผสานในการถ่ายทอดตอ่ การสนใจใฝ่รขู้ องผู้อ่าน เพอ่ื ใหเ้ กดิ คุณค่าทางปัญญา” วนดิ า บารุงไทย (๒๕๔๕, หน้า ๙) ได้ใหค้ วามหมายของสารคดีไว้ว่า “สารคดี คือ เรอ่ื งสรา้ งสรรค์

(creative) บางคร้ังมคี วามเปน็ อตั วสิ ัย (subjective) เปน็ ข้อเขียนทีม่ ุง่ ให้ความบนั เทงิ และ ขา่ วสารเกย่ี วกบั เหตกุ ารณ์ปัจจบุ ัน สถานการณห์ รือแง่มุมชีวติ ท่ีนา่ สนใจ” สจุ ิรา ช้างอยู่, วิลาวัลย์ ม่วงเอี่ยม, สุจารี หอมนาน (๒๕๔๖, หนา้ ๗) กลา่ วว่า “สารคดี เปน็ งานเขยี นรอ้ ยแกว้ ท่มี ีเนอื้ หาหลากหลายโดยผ่านการกล่ันกรองข้อเทจ็ จริง แลว้ นามาเสนอผ่าน ภาษาทม่ี ีสสี นั ชวนอ่าน มีเน้อื หาในการนาเสนอข้อเท็จจริงในรูปแบบการอธิบาย การวิจารณ์ หรือ อาจมเี รอ่ื งราวเกี่ยวกับความบันเทงิ สอดแทรก” ชลอ รอดลอย (๒๕๕๑, หนา้ ๓) กล่าวถึงความหมายของสารคดไี วว้ ่า “สารคดี คอื งาน ประพนั ธร์ ้อยแก้วทีผ่ ู้เขยี นมงุ่ ทีจ่ ะเสนอความรู้และความจรงิ เก่ยี วกบั เร่อื งราวต่างๆเปน็ หลกั เพื่อให้ผู้อ่านไดร้ ับทง้ั ความร้แู ละความเพลิดเพลินไปพร้อมกันด้วย” ศรี คณปติ (๒๕๕๑, ยอ่ หน้า ๑) ใหค้ วามเห็นว่า “สารคดี หมายถงึ งานเขียนที่เป็นเรอื่ ง เกย่ี วกับขอ้ เท็จจรงิ เสนอเรอื่ งราวเกี่ยวกับบุคคลที่มีตัวตนจริง เหตุการณ์ที่เกดิ ขน้ึ จริง มเี จตนา เบ้อื งต้นในการให้สาระ ความรู้ ความคิด ทั้งน้ีต้องมกี ลวิธีการเขียนใหเ้ กิดความเพลิดเพลินดว้ ย” เกศินี จฑุ าวจิ ติ ร (๒๕๕๒, หนา้ ๒๕๙) กลา่ วถงึ ความหมายของสารคดีไวว้ า่ “สารคดี คือ ความเรียงท่ีมุ่งนาเสนอข่าวสารขอ้ มูลความรู้ และข้อเท็จจริงพร้อมกบั ใหค้ วามเพลดิ เพลิน และ ความพึงพอใจ ผ่านการใช้ภาษาทพ่ี ิถีพถิ ัน เร้าใจ คมคาย และงดงาม” จากความหมายขา้ งตน้ สรุปไดว้ ่า สารคดี คือ งานเขียนสรา้ งสรรค์ประเภทร้อยแกว้ ซงึ่ เปน็ เรอื่ งราวท่ีเกดิ ขึ้นจริง มุ่งเสนอความรู้ที่นา่ สนใจ และความเพลดิ เพลินในการอ่าน โดยมีการใช้ ภาษาที่ทนั สมัย คมคาย งดงาม เร้าความสนใจ อาจเป็นเรือ่ งเกีย่ วกบั บุคคล หรือสถานการณ์