แผนการจัดการเรียนรู้ ป.4 บทที่ 1

แผนการจดั การเรยี นรู้ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี 4 กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี จำนวน 1 คาบ/สัปดาห์ ภาคเรยี นที่ 1 ปกี ารศึกษา 2564 เวลา 3 ชัว่ โมง หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 1 เร่อื ง วธิ ีการแกป้ ัญหาอยา่ งเปน็ ขั้นตอน 1. มาตรฐานการเรยี นรู้ ว 4.2 เข้าใจและใช้แนวคิดเชิงคำนวณในการแก้ปัญหาที่พบในชีวิตจริงอย่างเป็นขั้นตอน และเป็นระบบ ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในการเรียนรู้การทำงาน และการแก้ปัญหา ได้อย่างมีประสิทธิภาพ รู้เทา่ ทนั และมจี ริยธรรม 2. ตัวช้วี ดั ป.4/1 ใช้เหตุผลเชิงตรรกะในการแก้ปัญหา การอธิบาย การทำงาน การคาดการณ์ผลลัพธ์ จากปัญห า อย่างง่าย 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. วเิ คราะห์และทำความเขา้ ใจกบั ปญั หาตา่ ง ๆ ไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง (K) 2. เขียนวธิ แี ก้ปัญหาอธิบายออกมาเปน็ ลำดับกอ่ นและหลังไดอ้ ยา่ งชดั เจน (P) 3. ลงมือแกไ้ ขปัญหาโดยเรียงลำดบั ก่อนและหลังได้อยา่ งถูกต้องและเหมาะสม (P) 4. ตรวจสอบผลการแก้ไขปัญหาไดอ้ ยา่ งเหมาะสม (P) 5. เห็นความสำคญั ของการแกป้ ัญหาดว้ ยการเรียงลำดับก่อนและหลงั (A) 4. สาระการเรยี นรู้ สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถ่นิ - การใช้เหตุผลเชิงตรรกะเป็นการนำกฎเกณฑ์ พิจารณาตามหลกั สตู รของสถานศกึ ษา หรือเงื่อนไขที่ครอบคลุมทุกกรณีมาใช้พิจารณา ในการแก้ปัญหา การอธิบายการทำงาน หรือ การคาดการณผ์ ลลัพธ์ - สถานะเริ่มตน้ ของการทำงานที่แตกต่างกันจะ ให้ผลลพั ธท์ ี่แตกต่างกัน

5. สาระสำคัญ/ความคดิ รวบยอด อัลกอริทึม คือ กระบวนการทำงานหรือแก้ปัญหาอย่างใดอย่างหนึ่งที่สามารถอธิบายออกมาเป็น ลำดับ ขั้นตอนได้อย่างชัดเจน โดยจะต้องมีลำดับขั้นตอนการทำงานก่อนและหลัง เลือกใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย ซึ่ง ขั้นตอนวิธีของอัลกอรึทึมมี 6 ขั้นตอน ผ่านการพิจารณากฎเกณฑ์ เงื่อนไข และความสมเหตุสมผล เพื่อที่จะ เป็นเหตุผลประกอบในการพิจารณาการแก้ปัญหาอย่างเป็นขั้นตอน และนำวิธีการที่ให้ได้ผลลัพธ์ ที่ดีที่สุด นำไปใชใ้ นการแก้ปัญหา 6. สมรรถนะสำคญั 1. ความสามารถในการส่อื สาร - ทักษะการสอ่ื สาร 2. ความสามารถในการคดิ - ทักษะการคิดวิเคราะห์ 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา - ทกั ษะการแกป้ ัญหา - ทกั ษะการสงั เกต 4. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชวี ติ - ทักษะการทำงานรว่ มกัน 7. คุณลกั ษณะอันพงึ ประสงค์ 1. มีวนิ ยั รบั ผดิ ชอบ 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มงุ่ ม่ันในการทำงาน 8. กจิ กรรมการเรียนรู้ 1. วิธีการสอนโดยเนน้ กระบวนการกล่มุ (Group Process–Based Instruction) 2. วธิ ีการสอนโดยเนน้ การเรยี นรแู้ บบร่วมมอื (Collaborative learning) 3. วธิ กี ารสอนโดยใชแ้ นวคิดเชิงคำนวณ (Computational Thinking)

ช่ัวโมงที่ 1 ข้ันนำ 1. ครตู ้ังคำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียน “นักเรยี นเคยซ้ือของทซ่ี ูเปอร์มาร์เกตหรือร้านสะดวกซื้อ หรือไม่ หากนักเรียนได้ไปทำงานเป็นแคชเชียร์ที่มีหน้าที่รับชำระเงินค่าสินค้า นักเรียนจะต้องมีขั้นตอนการ ทำงานอยา่ งไรบา้ ง” 2. ครูอธิบายเพิ่มเติมกับนักเรียนเพื่อเชื่อมโยงเข้าสู่บทเรียนว่า “ในชีวิตประจำวันมักจะพบเห็นงาน บริการต่าง ๆ เช่น พนักงานแคชเชียร์ พนักงานเติมน้ำมัน พนักงานขายสินค้า พนักงานเสิร์ฟซึ่งการทำงาน บริการของแต่ละอาชีพจะต้องทำงานตามลำดับขั้นตอนก่อนและหลัง โดยทำขั้นตอนแรกให้สำเร็จก่อนจึงจะ เริ่มขั้นตอนถัดไปได้ เพื่อให้การทำงานต่อเนื่องกันและลดความผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้น เช่น หากพนักงานเติม น้ำมันใหก้ บั รถของเราก่อนท่ีจะถามว่าเตมิ น้ำมนั ประเภทใดจะส่งผลใหเ้ กิดความผิดพลาดได้” ขั้นสอน 1. นักเรียนศึกษา เร่อื ง อลั กอริทมึ และข้นั ตอนวิธีของอัลกอริทึม จากหนงั สือเรยี นรายวิชาพนื้ ฐาน (ชุด แมบ่ ทมาตรฐาน) เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำนวณ) ป.4 หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 1 เรือ่ ง วธิ กี ารแกป้ ัญหาอยา่ ง เปน็ ขนั้ ตอน หรือสืบค้นจากอินเทอร์เน็ตเพ่ือขยายความเขา้ ใจของนักเรยี นมากย่งิ ขนึ้ 2. นกั เรียนสังเกตลำดับข้นั ตอนกจิ วัตรประจำวนั ของก้านและก่งิ 3. ครูอธิบายกับนักเรียนว่า “การทำกิจกรรมของก้านและกิ่งมีการเรียงลำดับตามขั้นตอนก่อน-หลัง โดยมีเงื่อนไข คือ การเรยี งลำดับตามเวลา” 4. นกั เรยี นแต่ละคนเขียนกจิ วัตรประจำวันของตนเองลงในสมดุ ประจำตัว 5. จากน้นั ให้นักเรยี นแลกเปลีย่ นความคดิ เห็นกบั เพ่ือนทน่ี ่ังข้าง ๆ 6. ครูสุ่มนกั เรยี น 3-5 คู่ ออกมาอภิปรายเกี่ยวกับกิจวัตรประจำวันของนักเรยี นบรเิ วณหนา้ ชน้ั เรียนว่า มีความเหมอื นหรอื ความแตกต่างกนั อยา่ งไร 7. นักเรียนทำกิจกรรม Activity 1.4 โดยใหน้ ักเรยี นเขยี นอัลกอรทิ ึมเพือ่ แสดงผลตามภาพท่ีกำหนดให้ โดยใช้บัตรคำสั่ง และทำกิจกรรม Activity 1.5 โดยให้นักเรียนเรียงลำดับขั้นตอนการซักรองเท้า โดยเขียน ตัวเลข 1-6 ลงในชอ่ งสเี่ หลี่ยม พรอ้ มเขยี นวิธกี ารซักรองเทา้ ทีถ่ กู วธิ ีในหนังสือเรยี น 8. ครูส่มุ นักเรยี นรว่ มกนั ตอบคำถามจากการทำกจิ กรรม Activity 1.4 และกิจกรรม Activity 1.5 ช่ัวโมงท่ี 2 9. ทบทวนความรู้จากชั่วโมงที่แล้วเกี่ยวกับอัลกอริทึมพอสังเขป และให้นักเรียนทำกิจ กรรม Activity 1.6 โดยให้นกั เรียนพจิ ารณารหสั ภาพทีก่ ำหนดให้ แลว้ เตมิ คำตอบลงในช่องว่างว่าตัวอักษรท่ีถอดรหัส ได้คอื ขอ้ ความใดในหนังสอื เรยี น จากนน้ั สุ่มนักเรียนออกมาแสดงความคดิ เห็นบริเวณหนา้ ชนั้ เรียน

10. นักเรียนสังเกตสถานการณ์ที่กิ่งต้องการทอดไข่เจียวจากหนังสือเรียนและแสดงความคิดเห็น ร่วมกันว่า “จากขั้นตอนการทอดไข่เจียว จะเห็นได้ว่า เป็นข้ันตอนที่กำหนดขั้นตอนการทำงานก่อนและหลัง โดยจะต้องทำขั้นตอนแรกให้สำเร็จก่อนจึงจะเข้าสู่ขั้นตอนถัดไป เพื่อให้การทำงานต่าง ๆ มีความต่อเนื่องกัน ตามลำดบั ” 11. นักเรียนแบง่ กลุม่ กล่มุ ละ 3-6 คน เพอ่ื รว่ มกนั สงั เกตภาพจากหนังสอื เรยี นในสถานการณ์ที่คุณแม่ ต้องการใหก้ ิ่งชว่ ยไปซื้อวตั ถดุ ิบเพ่ือนำมาทำอาหารเย็นทร่ี ้านค้าโดยใช้แนวคิดการแยกย่อย (Decomposition) จากนั้นให้นักเรียนระดมความคิดเห็นร่วมกันว่า จากแผนภาพ นักเรียนแต่ละกลุ่มจะเขียนแสดงอัลกอริทึม อย่างไรตามขั้นตอนวิธีของอัลกอริทึมโดยใช้แนวคิดการออกแบบขั้นตอน (Algorithm Design) และบันทึกลง ในกระดาษ A4 12. นักเรียนแต่ละกลุม่ ออกมานำเสนอข้อมูลบริเวณหน้าช้ันเรยี น ชว่ั โมงท่ี 3 13. นักเรยี นสืบค้นข้อมูลเก่ียวกับวตั ถุดบิ และขั้นตอนการทำรายการอาหารท่ีนักเรียนช่นื ชอบ จากน้ัน ให้นักเรียนแสดงขั้นตอนการทำรายการอาหารที่นักเรียนชื่นชอบลงในกระดาษ A4 และเขียนอัลกอริทึมแสดง เสน้ ทางการซอ้ื วัตถุดิบ 14. นักเรยี นแต่ละกลมุ่ ส่งตัวแทนออกมานำเสนอข้อมูลบรเิ วณหนา้ ชั้นเรียน 15. นกั เรียนทำกจิ กรรม Activity 1.7 โดยให้นกั เรียนเรียงลำดบั ข้ันตอนการพับเคร่ืองบนิ กระดาษโดย เขียนตัวอักษร A-H ลงในช่องว่าง เพื่อสร้างอัลกอริทึมให้ได้เครื่องบินกระดาษ และทำกิจกรรม Activity 1.8 โดยใหน้ กั เรียนพจิ ารณาภาพท่ีกำหนดใหต้ ่อไปนี้ และกากบาทภาพท่หี ายไปลง ชอ่ งสเี่ หล่ยี มในหนงั สอื เรยี น 16. ครูสุม่ นักเรียนร่วมกันตอบคำถามจากการทำ Activity 1.7 และ Activity 1.8 17. ครูถามคำถามสำคัญกับนักเรียนว่า “การแก้ปัญหาโดยเรียงลำดับก่อนและหลังได้อย่างถูกต้องมี ประโยชน์อยา่ งไร” 18. ครูอธิบายเพิ่มเติมกับนักเรียนว่า “บางครั้งการแก้ปัญหาใด ๆ สามารถแสดงลำดับขั้นตอนการ แกป้ ญั หาได้มากกว่า 1 วธิ ี ซงึ่ เราสามารถเปรียบเทียบแตล่ ะวิธเี พอ่ื ใหไ้ ดผ้ ลลพั ธ์ทด่ี ที ส่ี ดุ ออกมา” ขัน้ สรปุ 1. ครูประเมินผลนักเรียนจากการสังเกตการตอบคำถาม ความสนใจในการเรยี น และการทำกิจกรรม กระบวนการกลุ่มของนักเรยี น 2. ครูตรวจสอบผลการทำกจิ กรรม Activity ของนกั เรยี น 3. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปเกี่ยวกับการแก้ปัญหาโดยการเรียงลำดับขัน้ ตอนก่อนและหลังได้อย่าง ถูกต้อง รวมถึงประโยชน์ของการแก้ปัญหาโดยเรียงลำดับขั้นตอนก่อนและหลังที่ช่วยแก้ไขปัญหาได้อย่างตรง จุดและมปี ระสทิ ธภิ าพ

9. การวัดและประเมนิ ผล รายการวัด วิธวี ดั เคร่อื งมือ เกณฑก์ ารประเมิน 9.1 การประเมินระหว ่าง การจัดกิจกรรม 1. การเขียนอลั กอรทิ มึ - ตรวจ Activity 1.4 - Activity 1.4 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ - Activity 1.5 ร้อยละ 60 ผา่ นเกณฑ์ - ตรวจ Activity 1.5 - Activity 1.6 รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์ - Activity 1.7 ร้อยละ 60 ผา่ นเกณฑ์ - ตรวจ Activity 1.6 - แบบประเมนิ ช้นิ งาน ร้อยละ 60 ผา่ นเกณฑ์ - Activity 1.8 รอ้ ยละ 60 ผา่ นเกณฑ์ - ตรวจ Activity 1.7 - ตรวจสอบชน้ิ งาน 2. การพิจารณาความสมั พันธ์ - ตรวจ Activity 1.8 3. การนำเสนอผลงาน - ประเมินการนำเสนอ - แบบประเมิน ระดับคุณภาพ 2 ผลงาน การนำเสนอผลงาน ผา่ นเกณฑ์ 4. พฤตกิ รรมการทำงาน - สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม ระดับคุณภาพ 2 รายบุคคล การทำงานรายบคุ คล การทำงานรายบุคคล ผ่านเกณฑ์ 5. พฤตกิ รรมการทำงานกล่มุ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤตกิ รรม ระดับคุณภาพ 2 การทำงานกลุม่ การทำงานกลุ่ม ผ่านเกณฑ์ 6. คณุ ลกั ษณะ - สังเกตความมวี นิ ัย - แบบประเมิน ระดับคุณภาพ 2 อนั พึงประสงค์ ความรบั ผดิ ชอบ คณุ ลักษณะอนั พึง ผ่านเกณฑ์ ใฝเ่ รยี นรู้ และม่งุ ม่ันใน ประสงค์ การทำงาน 10. ส่อื /แหล่งการเรียนรู้ 10.1 สื่อการเรยี นรู้ 1. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน (ชุด แม่บทมาตรฐาน) เทคโนโลยี (วิทยาการคำนวณ) ป.4 หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 1 เร่ือง วธิ กี ารแกป้ ญั หาอยา่ งเป็นข้นั ตอน 2. กระดาษ A4 10.2 แหลง่ การเรยี นรู้ 1. หอ้ งคอมพิวเตอร์ 2. อินเทอรเ์ นต็

11. ความเหน็ ของผู้บรหิ ารสถานศึกษาหรือผู้ท่ไี ด้รับมอบหมาย 12. บนั ทึกผลหลงั การสอน