ประวัติวันวิสาขบูชา เพ็ญเดือน 6

ประสูติ ตรสั รู้ และปรินพิ พำน ข้นึ 15 ค่ำ เดอื น 6 วนั วิสาขบชู า

นบั วา่ เป็นวนั สาคญั สากลทางพระพทุ ธศาสนา สาหรบั ชาวพทุ ธทกุ นิกายท่วั โลก เป็นวนั หยดุ ราชการในหลายๆ ประเทศ อีกทงั้ ยงั เป็นวนั สาคญั ในระดบั นานาชาติตามขอ้ มติของ สมชั ชาใหญ่แหง่ สหประชาชาติ เน่ืองจากเป็นวนั คลา้ ยวนั ท่ีเกิด เหตกุ ารณส์ าคญั ท่ีสดุ ในพระพทุ ธศาสนา 3 เหตกุ ารณ์ ซง่ึ ทงั้ 3 เหตกุ ารณน์ ีไ้ ด้ เกิดขนึ้ ตรงกนั ณ หรอื วนั เพญ็ แหง่ เดือนวิสาขะ (ตา่ งปีกนั ) ชาวพทุ ธจงึ ถือวา่ เป็นวนั ท่ีรวมการเกิดเหตกุ ารณอ์ นั นา่ อศั จรรยย์ ่งิ และเรยี กการบชู าในวนั นีว้ า่ วิสาขบชู า ยอ่ มาจาก วิสาขปุ รณมีบชู า หมายถงึ การบชู าในวนั เพญ็ เดือนวิสาขะ

จากหลกั ฐานพบวา่ วนั วิสาขบชู า ไดเ้ รม่ิ ขนึ้ ครงั้ แรกเม่ือสมยั สโุ ขทยั เป็นราชธานีซง่ึ สนั นิษฐานวา่ ไดร้ บั แบบแผนมาจากลงั กาเม่ือประมาณ พ.ศ. 420 โดยพระเจา้ ภาติกรุ าช กษัตรยิ แ์ หง่ กรุงลงั กาไดเ้ ป็นผู้ ประกอบพธิ ีวิสาขบชู าขนึ้ เพ่ือถวายเป็นพทุ ธบชู า นบั จากนนั้ กษัตรยิ ์ แหง่ ลงั กาพระองคอ์ ่ืนๆกไ็ ดถ้ ือปฏบิ ตั ปิ ระเพณีวิสาขบชู านีส้ บื ต่อกนั มา สว่ นการเผยแพรเ่ ขา้ มาในประเทศไทยนนั้ อาจเป็นเพราะเม่ือครงั้ สมยั สโุ ขทยั ประเทศไทยมีความสมั พนั ธด์ า้ นพระพทุ ธศาสนากบั ประเทศ ลงั กาอยา่ งใกลช้ ิด ตอ่ มาภายหลงั จากสมยั สโุ ขทยั ประเทศไทยไดร้ บั อิทธิพลของศาสนาพราหมณเ์ พ่มิ มากขนึ้ สง่ ผลใหใ้ นชว่ งสมยั กรุงศรี อยธุ ยา ธนบรุ ี และรตั นโกสินทรต์ อนตน้ ไมม่ ีปรากฏหลกั ฐานการ ประกอบพิธีวิสาขบชู า จนกระท่งั มาถงึ ในรชั สมยั ของพระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธเลศิ หลา้ นภาลยั รชั กาลท่ี 2 (พ.ศ. 2360) พระองคท์ รงมีพระ ราชดารทิ ่ีจะฟื้นฟพู ิธีวิสาขบชู าขนึ้ ใหม่ โดยสมเดจ็ พระสงั ฆราช (มี) สานกั วดั ราชบรู ณะ ถวายพระพรใหท้ รงทาขนึ้ ครงั้ แรกในวนั ขนึ้ 14 ค่า 15 ค่า และแรม 1 ค่า เดือน 6 พ.ศ. 2360 โดยใหจ้ ดั ทาตามแบบอยา่ ง ประเพณีเดิมทกุ ประการ เพ่ือใหป้ ระชาชนไดท้ าบญุ อีกทงั้ การรอื้ ฟื้นพิธี วสิ าขบชู าขนึ้ มาในครานีถ้ ือวา่ เป็นแบบอยา่ งปฏิบตั ใิ นการประกอบพธิ ี วิสาขบชู าตอ่ เน่ืองมาจนถึงปัจจบุ นั

ตรงกบั วนั เพญ็ เดือนวสิ าขมาส (เดือน 6) บรรจบกนั ทงั้ 3 คราว ไดแ้ ก่ เชา้ วนั ศกุ ร์ ขนึ้ 15 ค่า เดือน 6 ปีจอ ก่อนพทุ ธศกั ราช 80 ปี เจา้ ชายสทิ ธตั ถะ ทรง ท่ีพระราชอทุ ยานลมุ พินีวนั ซง่ึ ตงั้ อยู่ ระหวา่ งกรุงกบิลพสั ดกุ์ บั เทวทหะ เชา้ มืดวนั พธุ ขนึ้ 15 ค่า เดือน 6 ปีระกา กอ่ นพทุ ธศกั ราช 45 ปี เจา้ ชายสิทธตั ถะ ทรง เป็นพระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ เม่ือมี พระชนมายไุ ด้ 35 พรรษา ณ ใตร้ ม่ ไมศ้ รมี หาโพธิ์ รมิ ฝ่ังแมน่ า้ เนรญั ชรา ตาบลอรุ ุเวลาเสนานิคม ภายหลงั จากการออกผนวช ได้ 6 ปี ปัจจบุ นั สถานท่ีแหง่ นีเ้ รยี กวา่ พทุ ธคยา เป็นตาบลหน่งึ ของเมืองคยา แหง่ รฐั พหิ าร ประเทศอินเดีย ภายหลงั จากการตรสั รู้ องคพ์ ระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ ทรงออก ประกาศพระธรรมวินยั และโปรดเวไนยสตั วเ์ ป็นเวลา 45 ปี เม่ือมีพระชนมายไุ ด้ 80 พรรษา พระองคก์ ็เสดจ็ ดบั ขนั ธ เม่ือวนั องั คาร ขนึ้ 15 ค่า เดือน 6 ปีมะเสง็ ณ สาลวโน ทยาน ของมลั ลกษัตรยิ ์ เมืองกสุ นิ ารา แควน้ มลั ละ ปัจจบุ นั อยู่ ในเมืองกสุ นี คระ รฐั อตุ ตรประเทศ ประเทศอินเดีย เน่ืองจากเหตกุ ารณส์ าคญั ทงั้ 3 เหตกุ ารณ์ เกิดขนึ้ ตรงกนั ในวนั เพญ็ เดือน 6 ชาวพทุ ธจงึ เรยี กการบชู าในวนั นีว้ ่า วนั วิสาขบชู า ซง่ึ หมายถงึ การบชู าในวนั เพญ็ เดือน 6 บางแหง่ อาจเรยี กวา่ วนั พระพทุ ธเจา้ หรอื พทุ ธชยนั ตี