บทที่ ๑ คํา ความหมาย และการสรรใชคําสาระสําคัญ ชวี ิตในปจ จุบันมีความจําเปนทีจ่ ะตอ งใชการเขยี นมากขึ้น ไมวาในการส่อื สารทั่วๆ ไปการศกึ ษา หรือการประกอบอาชีพ ถา ผเู ขียนเขยี นสะกดผดิ มาก เขียนไมช ดั เจนแจม แจง หรือใชถอยคาํ ไมเ หมาะสม อาจะทาํ ใหผอู า นมคี วามรูสกึ ทไ่ี มดตี อ ผเู ขียน หรอื อาจทาํ ใหเ กิดการเขา ใจผดิ พลาดหรอื ทําใหก ารตดิ ตอ ธรุ การงานนั้นไมป ระสบความสาํ เร็จ การเขยี นจึงมีความสําคญั มากสําหรบั ชีวิตของทกุ คนจุดประสงคการเรยี นรู เขียนสะกดคํา บอกความหมายของคาํ สรรใชถ อยคาํ และแกไ ขปรบั ปรงุ ถอยคาํ ใหถูกตอ งเหมาะสมจดุ ประสงคการเรียนรูยอย ๑. เขียนสะกดคาํ ไดถ ูกตอง ๒. ใชคําไดถูกตอ ง ตรงตามความหมาย ๓. ใชคาํ ไดกระชบั รดั กมุ ๔. ใชคาํ ไดถูกตอ งตามระดับของภาษา ๕. แกไข และปรบั ปรุงถอยคาํ ไดถกู ตอ งเหมาะสมเน้ือเร่อื ง คําและความหมายของคํา การสรรใชถอยคาํ การแกไ ขปรบั ปรงุ ถอยคํา
๑๘คาํ และความหมายของคําชวี ิตในปจจบุ ันมคี วามจาํ เปนทจ่ี ะตองใชก ารเขยี นมากขึ้น ไมว า ในการสือ่ สารท่ัวๆ ไปการศึกษา หรอื การประกอบอาชพี การรูวา คําแตละคําสะกดอยางไร มคี วามหมายอยางไร และสามารถเลือกสรรใชใ หถูกตอ งเหมาะสมกบั สถานการณ โอกาส และบคุ คลจงึ เปน สง่ิ จําเปน ยง่ิการทเี่ รารูจักคาํ มากจะทาํ ใหส ามารถเลอื กใชคําไดถูกตองเหมาะสมยงิ่ ข้ึน ในทน่ี ้จี ะแยกกลาวเปน ๒ หัวขอ คือ การสะกดคํา และความหมายของคํา ดังน้ี๑. การสะกดคาํคาํ ในภาษาไทยมีคําที่ออกเสยี งอยา งเดยี วกนั แตสะกดตา งกัน และมคี วามหมายตา งกนัฉะน้นั หากเขยี นผดิ ยอมทําใหการส่ือสารคลาดเคลอ่ื นได การเขยี นไดถ ูกตอ งจึงมคี วามจาํ เปนอยางยิ่งเพราะนอกจากจะทาํ ใหก ารสอื่ สารเขาใจงา ยตรงตามทผ่ี สู งสารตอ งการแลว ยงั ทําใหผ รู บั สาร หรือผอู านเกิดความประทบั ใจทดี่ ตี อผูเขียนดว ยโดยทวั่ ไปแลว สาเหตทุ ่ีทาํ ใหเ ขยี นผดิ มาจากสาเหตะดังตอ ไปนี้ คือสาเหตุทีท่ ําใหเขยี นผดิ มกั จะมาจากสาเหตุ ดงั นี้๑. การเขยี นผดิ เพราะออกเสียงคําไมถกู บางคนออกเสียงคําบางคําไมตรงหรอื อกเสียงไมไ ดแ ละออกเสียงอยางนนั้ จนติดนิสัยและมบี างคาํ ทคี่ นสวนมากออกเสียงไมตรงกับรปู ทเี่ ขยี นตามพจนานกุ รม เวลาเขียนกเ็ ขียนตามท่ีตนออกเสียง เชน คาํ ทเี่ ขยี นถกู เขียนผิดเปน กรวดน้ํา กรวดนํา้ กระตอื รอื รน กระตอื ลือลน ขะมกั เขมน ขมักเขมน เครื่องราง เคร่อื งลาง คากรอง คาครอง จักจ่ัน จักกะจ่ัน จญั ไร จงั ไร ชกั เยอ ชักกะเยอ ชนั โรง ชันนะโรง ชกุ ชี ชกุ กะชี ซา หร่ิม สลมิ่
๑๙ คาํ ทเี่ ขียนถูก คําทีเ่ ขยี นผดิ นจิ ศลี นิจสนิ นา้ํ ครํา น้ําคํา, นํา้ คลํา ปรกั หักพงั สลักหักฟง ผมหยักศก ผมหยกั โศก พรรณนา พรรณา ลดา ลัดดา หยิบหยง หยบิ โหยง เงนิ ทดรอง เงินทดลอง อัฒจนั ทร อัศจรรย อะไหล อาหลั่ย อีหลุยฉุยแฉก อลี ยุ ฉุยแฉก๒. การเขียนผดิ เพราะใชแนวเทียบผิด คาํ บางคาํ เราไมม ่ันใจวาเขียนอยา งไร เราจึงมกันึกเทยี บเคียงกับคาํ อืน่ ๆ ซึง่ เคยรมู าแลว วิธีการเขียนเชน นกี้ เ็ ปน สาเหตใุ หเขยี นผิดไดจ ึงควรพจิ ารณาจดจาํ เปน คาํ ๆไป เชนคําท่ีเขยี นถูก เขยี นผิดเปน เพราะเทยี บกบั คําอนุญาต อนญุ าติ ญาติ (พีน่ อง)โอกาส โอกาศ อากาศทรมาน ทรมาร ยกั ษมารตัวอยา งคาํ ที่เขยี นผิดเพราะใชแนวเทยี บผิด เชน คาํ ที่เขียนถูก เขยี นผดิ เปน กลวยบวชชี กลวยบวดชี กังวล กงั วน กาํ พดื กาํ พืช แกงบวด แกงบวช ขาวโพด ขา วโภชน โครงการ โครงการณ จักรวาล จักรวาฬ จาระไน จารนยั
จํานง ๒๐คาํ ท่ีเขยี นถกูจระเข จาํ นงคเจยี ระไน เขยี นผิดเปนโจษจนั จรเขชมพู เจียรนยัตนลาํ พู โจทยจ รรยตน โพ ชมภูตานขโมย ตน ลําภูบอระเพด็ ตนโพธ์ิบางลําพู ตาลขโมยเบียดเบยี น บรเพชรผาสุก บางลาํ ภูปรากฏ เบยี ดเบยี ฬกฎเกณฑ ผาสุขเพชร ปรากฎฟุตบอล กฏเกณฑรื่นรมย เพ็ชรแมมาย ฟตุ บอลลราํ พนั รน่ื รมณละโมบ แมหมา ยสงั วาล รําพรรณอานิสงส ลโมภสําอาง สังวาลยอับปาง อานสิ งฆดอกจัน สําอางคสิงโต อัปปางเหตกุ ารณ ดอกจนั ทรอนิ ทรธนู สิงหโ ตเหล็กวิลาศ เหตกุ ารโอกาส อินธนู เหล็กวลิ าด โอกาส
๒๑คาํ ทเี่ ขยี นถูก เขยี นผิดเปนอวสาน อวสานตมุง มาด มุง มาตรอารมณ อารมยเศรา โศก เศรา โศรกสีชมพู สชี มภูอเนจอนาถ อเนจ็ อนาถหงส หงษอนิ ทนิล อินทรนลิสาคูวลิ าด สาควู ิลาศวกิ ฤติกาล วกิ ฤตกิ ารณสงั เกต สังเกตุ ๓. การเขยี นผดิ เพราะไมเขาใจความหมายของคาํ พอ งเสยี ง คาํ ในภาษาไทยมเี สียงตรงกนั มาก แตเ ขยี นสะกดการันตตางกัน และมคี วามหมายตา งกัน เมอื่ เปน เชน นอ้ี าจจะทาํ ใหเขยี นผดิไดถ าหากจําแตเ สียงโดยไมพ ิจารณาความหมายเฉพาะของคําแตละคาํ เชน บิณฑบาต เขยี นผิดเปน บินฑบาตร บณิ ฑ แปลวา กอ นขาว บาต (ปาต) แปลวา ตก หลน ทิ้ง บาตร แปลวา ภาชนะทพ่ี ระสงฆใ ชใสอ าหาร บณิ ฑบาต แปลวา ขา วทีต่ กแลว ทิ้งแลว สละแลว ไมไ ดแปลวา เอาบาตรไปใสข า ว เบญจเพส เขยี นผิดเปน เบญจเพศ เบญจ แปลวา หา เพส แปลวา ยส่ี บิ เพศ แปลวา ลกั ษณะท่ใี หรูวาหญงิ หรือชาย ตัวผูหรือตวั เมีย เบญจเพส แปลวา วยั ยีส่ ิบหาป ไมไ ดแ ปลวา หา เพศ ปลนสะดม เขียนผดิ เปน ปลนสดมภ สะดม แปลวา การขโมยของโดยวางยาใหห ลับ
๒๒สดมภ แปลวา หลกั เสา เชน จตุสดมภ หมายถึงการปกครองดว ย หลกั ๔ หลกั คือ เวียง วัง คลงั นาปลนสะดม แปลวา การปลน โดยการวางยาใหหลบัปลนสดมภ แปลวา การปลนเอาหลักเอาเสาไมใ ชปลน ทรพั ยสินอยางอ่ืนคําทีเ่ ขยี นผิดบอ ยๆ เขียนผดิ เปน ความหมายของคําถูก คาํ ที่เขียนถูก อาํ มพาต โรคชนดิ หนง่ึ ท่ีเกีย่ วกบั ลม คอื ลมในรางกายเดนิ อมั พาต ไมส ะดวกทาํ ใหมอื ตาย ตนี ตาย เขา รีต เขา รีด การทาํ พิธีเขา ถือคริสตศาสนา อาจิณ อาจินต เคยประพฤตมิ า เคยปฏิบตั ิมาจนเปนนิสยั ทะเลสาบ ทะเลสาป ทะเลทีม่ ีนํา้ จดื กาชาด กาชาติ เครอื่ งหมายรปู กากบาทสแี ดง สุพรรณบฏั สพุ รรณบัตร แผน ทองคาํ ทีจ่ ารกึ ช่อื หรือจารกึ พระราชสาสน ตาเถน ตาเถร เปนคําอทุ านแสดงอาการตกใจ เวนคนื (เถน เปน ภาษาบาลี แปลวา ขโมย) สมเพช เวรคนื การยกทดี่ ินคนื เปน สาธารณสมบตั ขิ องแผนดิน เกษยี ณอายุ สมเพท,สมเภท เกดิ ความสงสาร ปรานี เกษยี รอายุ ครบอายุตามที่ขีดกําหนดไว กุมภกรรณ ปราณี เอน็ ดู เผ่อื แผ กมุ ภกณั ฐ ยกั ษใ นเรือ่ งรามเกยี รติ์มหี ูเหมอื นหูหมอตัวอยา งคําพองเสยี งในภาษาไทย คํา ความหมาย เสียง กรณี เหตุ เรือ่ ง คดี กอระนี กรณีย กจิ หรือหนา ทอ่ี ันควรทาํ
๒๓เสยี ง คํา ความหมายกัน กนั กีด บัง หาม กนั ต โกน ตดักาน กัลป ระยะเวลาอันนานเหลือเกิน กัณฐ คอกุด กรรณ หูเกด กณั ฑ ตอนหนึง่ ๆของคําเทศนท่เี ปน เร่ืองยาวกะเสียน กรรม การกระทาํ กณั ห คาํ กัณณ หู กนั ย ชือ่ ราศที ่ี ๖ เรยี กวา ราศีกันย กาน ราน ตัด การ กจิ งาน ธุระ กาล เวลา กาฬ ดาํ กานท บทกลอน กานต เปนท่ีรัก การณ เหตุ กาญจน ทอง กดุ บึง ลาํ นํา้ ดวน เห้ยี น กฎุ ยอด กฏุ ิ เรือนหรอื ท่พี กั พระภิกษุ เกต ช่ือตนไม เกศ ผม เกตุ ชอ่ื ดาว เกษยี น ขอ ความที่เขียนแทรกไว เกษยี ร นาํ้ นม เกษยี ณ ส้นิ ไป
๒๔เสียง คาํ ความหมายโกด โกฐ ชอื่ เครอื่ งยาโกศ ดอกไมต ูมโกศ,โกษ ท่ีใสก ระดหู รอื ใสศพโกส ผอบโกฏิ สบิ ลา นขนั ขนั ภาชนะใชตักนํ้าขัน นาหัวเราะขันธ ตวั หมู กองขัณฑ สวน ตอนขรรค อาวธุ ท่มี ีสองคมจนั จนั ชอื่ ตนไมชนดิ หนึง่จันทร พระจนั ทรจันทน หอม, ช่อื ตน ไมจณั ฑ หยาบชา , เหลาจันท จนั ทร, ดวงเดอื นจรรย กริ ยิ าท่ีควรประพฤติโจด โจท โพนทะนาความผดิโจษ เลาลือ, พูดเซ็งแซโจทก ผกู ลาวหา, ผฟู อ งโจทย คาํ ถามในทางคณิตศาสตรต ั้งเปน ปญ หาฉนั ฉัน ตวั ผูพดู (สรรพนามบุรุษท่ี 1)ฉนั กนิ (สาํ หรับพระ)ฉนั ท พอใจ, ชอ่ื คาํ ประพนั ธประเภทหน่งึทัน ทัน ตนพุทรา, เปนไปตามเวลาทก่ี าํ หนดทนั ต ฟน , งาชา งธัญ รงุ เรือง ม่งั มี มีโชคธัญญ ขาวธนั ย นางพีเ่ ล้ยี ง
๒๕เสยี ง คาํ ความหมายบาด ธรรม คุณความดี ทณั ฑ โทษท่ีเนือ่ งดว ยความผิดประพาด บาด ทาํ ใหเกิดเปนแผลอยางของมีคมบาดเพด บาท เทาพัด บาต ตก ตกไป บาศ บวงพัน บาศก ลกู เตา ลกู สะกา บาตร ภาชนะชนิดหนง่ึ สําหรับภกิ ษุ สามเณร ใชร บั อาหารบิณฑบาต ประภาส แสงสวาง ประภาษ ตรัส บอก พดู ประพาส ไปตา งถน่ิ หรอื ตา งแดน ไปเท่ยี ว ประพาต พดั กระพอื เภท การแบง การแยก การแตกออก เพส ยี่สบิ เพศ รปู ทีแ่ สดงใหร ูวาหญงิ หรอื ชาย พดั โบก กระพอื ภทั ร ดี เจริญ ประเสรฐิ พัทร ตน พุทรา พทั ธ ผกู ติด เน่ือง พชั คอก พสั ตร ผา พรรษ ฝน พนั ผูกกระหวดั , สิบรอ ย (จํานวนนบั ) พนั ธ เช่อื มโยงเกย่ี วของ พนั ธุ วงศวาน เชื้อสาย ภัณฑ สิ่งของ พรรณ ชนดิ สี พรรษ ฝน
๒๖เสยี ง คํา ความหมายพานิด พาณิช พอ คาพาณชิ ย การคาขายพุด พุด ช่ือไมพ ุมชนดิ หนง่ึพธุ ชอื่ ดาวเคราะหพทุ ธ พระพุทธเจาภชุ กนิมาด มาด ทาทางมาตร เครื่องวดั ตางๆมาส เอนมาศ ทองมน มน อยกู บั ท่ี, ไมม เี หลย่ี ม ใจมล ความมวั หมอง สินม เหง่ือไคลมนท ดาวพระเสาร เฉ่อื ยชา ออนแอมนต คาํ ศกั ดิ์สทิ ธิ์มนตร คําศกั ดสิ์ ิทธ์ิยาด ยาด ชอ่ื ปลานํ้าจืดชนดิ หนึง่ยาตร เดนิ เดนิ เปนกระบวนญาติ พ่ีนอ งเยา เยา เบา ออ น นอ ย ถูก หยอ นเยาว รนุ หนมุ สาว ออนรัด รดั ผกูรถั รถรตั สนกุ ยนิ ดี กลางคืน สแี ดงรัช ผง ละอองรัฐ แควน บา นเมอื งรตั น แกวรชั ต เงนิราด ราด เทของเหลวราช พระเจาแผนดนิ
๒๗เสยี ง คาํ ความหมายวัน ราชย ราชสมบตั ิ สมบตั ิของพระเจา แผนดนิ ราษฎร ประชาชนสาน วนั ระยะเวลา 24 ชั่วโมง ปาไม ดงสะเหวด วนั ต คายแลว ท้ิงหรอื เลิกแลวสะดม วัณ แผลฝสบั วัลก เปลือกไม เกลด็ ปลาสนั วัลย เถาวัลย เครอื เขาไมเ ถา วนั ท ไหว วันทน การไหว วรรณ สี ผิว ชาตชิ ้นั สาน หมา, การใชเ สน ตอก หรือสง่ิ ทเ่ี ปน เสน อน่ื ๆ ท่ีออ นตัวได ขัดกนั สาร แกน สว นสําคัญ ถอ ยคํา หนงั สอื ศาล ท่ีชําระความ ท่ีเทพารักษส ถติ เศวต สขี าว เผอื ก เศวตร โรคเรื้อน สะดม ขโมย ปลน สดมภ เสา หลกั สับ เอาของมคี มฟนลงไปโดยแรง ศัพท เสยี งคํา คํายากท่ตี องแปล สรรพ ทกุ ส่งิ ทั้งปวง ทง้ั หมด สนั สว นหนาของมดี หรอื ขวาน ศัล เปลอื กไม สนั ต สงบ สัณฑ ปา ดง ศัลย ลกู ศร สณั ห เกลีย้ งเกลา สรร เลอื ก สรรค สราง
๒๘เสียง คาํ ความหมาย สรรพ ทุกส่งิ ทัง้ ปวง ท้ังหมดอินซี อินทรี ช่ือปลาหรอื นกใหญชนดิ หนึง่ อินทรยี รา งกาย อํานาจ กาํ ลงั ความเปนใหญ๔. การเขียนผดิ เพราะมีประสบการณม าผดิ คาํ บางคําทอี่ าจจะพบเหน็ ในหนาหนังสือพิมพ ในหนังสอื การตนู ในปายโฆษณา หรือในทอ่ี ืน่ ๆ เปนคําทเ่ี ขียนผดิ เสมอจนจาํ ติดตา ซงึ่ มีสว นทําใหจ าํ คําสะกดผิดน้ันมาใชเ ขียน เชนคาํ ทเ่ี ขยี นถูก เขยี นผิดเปนเกรด็ ความรู เกล็ดความรูกิเลส กิเลศกระแส กระแสรเกสร เกษรกาํ สรวล กาํ ศรวลประณตี ปราณตีประสบ ประสพรสชาติ รสชาดสะดวก สดวกสบาย สะบายสะอาด สอาดศีรษะ ศรีษะดาดฟา ดาษฟาภาคภมู ิ พากพมูภมู ใิ จ พมู ใจนภศลู นพศูลรังสี รงั ษีรศั มี รัสมีพสิ มัย พิศมัยโอกาส โอกาศอาถรรพณ อาถรรพ
๒๙ ๕. การเขียนผดิ เกีย่ วกับการประวสิ รรชนีย วสิ รรชนีย คือ ะ (สระอะ) การประวิสรรชนียห รอื ไมนัน้ บางคร้งั กย็ ากแกก ารตดั สนิ ใจ และทําใหผ ใู ชเกดิ ความลงั เลได ฉะนนั้ จงึ มคี วามจาํ เปนที่ควรทราบหลักการประวิสรรชนีย หลักการประวิสรรชนยี ๑. คาํ ไทยแทท่ีออกเสยี งอะเต็มเสยี ง เชน กะ จะ ปะ กะทะ ปะทะ กะดํากะดางยกเวนคําทีใ่ ชจ นเคยชนิ เปนประเพณี เชน ธ (เธอ) ณ (ใน ที แหง) ทนาย พยาน ฯลฯ ๒. คาํ ไทยแทช นดิ คําประสมเดิมซงึ่ มีคาํ หนา กรอนไปเปน เสยี ง “อะ” ใหประวิสรรชนีย คําเดมิ กรอ นคาํ เปน ฉันน้ี ฉะนี้ ฉนั นนั้ ฉะนน้ั ฉาดฉาน ฉะฉาน คํานึง คะนงึ เฌอเอม ชะเอม เฌอพลู ชะพลู ตนแบก ตะแบก ตน เคยี น ตะเคยี น ตนขบ ตะขบ ตวั ขาบ ตะขาบ ตาปู ตะปู ตาวนั ตะวนั สายดอื สะดอื สายดงึ สะดงึ สาวใภ สะใภ หมากนาว มะนาว หมากมว ง มะมว ง หมากขาม มะขาม หมากปราง มะปราง หมากพราว มะพราว รกิ ริก ระรกิ ฯลฯ
๓๐ ขอสังเกต มคี าํ บางคําทก่ี รอนมาจากคาํ อน่ื แตไ มป ระวสิ รรชนีย เชน อน่ึง กรอ นมาจาก อนั หนง่ึอาจเปน เพราะตอ งการรกั ษาเสยี งใหอ ยใู นระดบั เดิม พยาน กรอ นมาจาก ผูญ าณ (มกี ารเปล่ียนรูปเลก็ นอ ย1) ๓. คําทขี่ นึ้ ตน ดว ย ส หรอื ต หรอื ข แลว แผลงเปน ต หรอื กร ใหป ระวสิ รรชนยี เชน เดมิ เชน คําเดมิ แผลงคําเปน ขจัด กระจดั ตวดั กระหวดั สะพาน ตะพาน สะพาย ตะพาย สะโพก ตะโพก คาํ เดมิ แผลงคําเปน สะทอ น กระทอ น สะเทอื น กระเทอื น สะเภา ตะเภา ฯลฯ ๔. พยางคสุดทา ยของคําที่มาจากภาษาบาลสี ันสกฤตซึง่ ตอ งออกเสยี ง “อะ” ใหประวสิ รรชนีย เชน ธรุ ะ พละ สาธารณะ อาชวี ะ อสิ ระ ศลิ ปะ สรณะ อมตะ มรณะ นยนะ สวัสดกิ ะพนั ธนะ มุทธชะ ฯลฯ ๕. คาํ ซํา้ ในภาษาไทย เมือ่ มีเสยี งของคําหนา กรอนไปเปน เสียง “อะ” ใหประวิสรรชนีย เชน คาํ เดมิ กรอนคาํ เปน เกลือกเกลือก กะเกลือก ครนื ครนื คระครนื คร้นื คร้นื คระครน้ื คลอยคลอย คละคลอ ย คลายคลาย คละคลาย1 สุทธวิ งศ พงศไ พบลู ย. หลักภาษาไทย. ม.ป.ป. หนา ๒๙๘
๓๑คาํ เดมิ กรอ นคาํ เปนคลุงคลงุ คละคลุงแจว แจว จะแจวชวยชวย ชะชวยถน่ั ถ่ัน ถะถน่ัพรายพราย พระพรายรวยรวย ระรวยรกิ รกิ ระรกิรื่นร่นื ระรนื่เรื่อเรือ่ ระเร่ือลิ่วลวิ่ ละลิ่ว ฯลฯ ๖. คาํ ชวาท่ีออกเสยี ง “อะ” ในภาษาไทย ใหป ระวิสรรชนยี เชน มะเดหวี ระเดน ระตูสะตาหมัน ดะหมัง ประตาระกาหลา ตํามะหงง อะนะ กะหลาปา ฯลฯ ๗. คาํ อนื่ ทไ่ี มร ูทมี่ าและรทู ม่ี าบางคํา เมื่อออกเสยี ง “อะ” เตม็ เสียง หรือเตม็ มาตรา ใหประวิสรรชนยี เชน มะระ จะละเมด็ มะละกอ สะระแหน สะอน้ื คะนงึ ประสงค ฯลฯ ๘. คําแผลงบางคําท่มี าจากภาษาเขมร โดยแผลง “ผ” เปน “ปร” ใหป ระวสิ รรชนีย เชน คําเดมิ แผลงคาํ เปน ผกาย ประกาย ผทม ประทม ผจญ ประจญ ๙. คําเดมิ ทปี่ ระวสิ รรชนียอ ยแู ลว เมอ่ื แผลงคาํ โดยแทรก “ร” เขา ไป ใหป ระวิสรรชนียเชน คาํ เดมิ แผลงคําเปน กลับ กระลบั กลาย กระลาย กลบ กระลบ กลอก กระลอก เกลือก กระเลือก
๓๒ คาํ ทไี่ มต อ งประวสิ รรชนีย ๑. คาํ ทเ่ี สยี งพยญั ชนะตวั หนา ออกเสียง “อะ” ไมเ ตม็ เสยี งหรอื ไมเ ตม็ มาตรา ไมต องประวสิ รรชนีย เชน ขจดั ขโมย ฉบบั ชนิด ชนวน ชนะ ฉมงั คทา พยกั พยงุ พยศ ทแยง ทโมน สบาย ๒. คําท่เี ปน อักษรนาํ แมอ อกเสยี ง “อะ” กไ็ มต อ งประวสิ รรชนีย เชน กนก ขยาด ขนมจรสั ฉลัก ตลาด ไถง ไผท พนัน สมาน ไสว สนาน สวงิ สวาย อรอ ย ฯลฯ ๓. คําที่ออกเสยี ง “อะ” แตแ ผลงมาจากคาํ เดิมซงึ่ มพี ยางคเดยี ว ไมต องประวสิ รรชนียเชน คําเดมิ แผลงคาํ เปน ขด ขนด ชดิ ชนดิ ชุม ชอมุ ชวน ชนวน บวก ผนวก ขาน ขนาน บวช ผนวช ผงั ผนัง ฉวย ฉมวย สวย สลวย ๔. คําบาลีสนั สกฤตทีล่ งทายดว ย “อะ” เม่ือไปสมาสกบั คาํ อืน่ ทาํ ใหพ ยางคท ี่มเี สยี ง“อะ” นน้ั ไมไดอยูท า ยสดุ ของคําไมตอ งประวสิ รรชนยี เชน คําสมาส คาํ ใหม พละ + ศกึ ษา พลศกึ ษา ธรุ ะ + กิจ ธรุ กิจ อสิ ระ + ภาพ อิสรภาพ สาธารณะ + สขุ สาธารณสุข อาชวี ะ + ศกึ ษา อาชวี ศึกษา อารยะ + ธรรม อารยธรรม
๓๓ คาํ สมาส คําใหม คณะ + บดี คณบดี พละ + การ พลการ ฯลฯ๕. คําท่มี าจากภาษาเขมร โดยมากไมประวิสรรชนีย เชน ขจร ขจาย ขจี ขโมย ฉบบัฉบงั ขมา ชไม ถนมิ ผจญ สดาํ สดับ สนอง สนกุ ลออ สไบ พเยยี พนม ผกา ฯลฯ๖. คาํ ไทยแท ซึง่ ยอ มาจากคาํ อนื่ บางคาํ เชน คํา ยอ มาจากคาํ ฯพณฯ พอ เหนือหวั เจา ทา น ธ ทาน เธอ ให ทนาย ทานนาย แทนนาย พนกั งาน ผูนักงาน พอ นกั งาน พนาย พอนาย๒. ความหมายของคาํการรูความหมายของคําเปนเร่ืองจําเปนอยา งย่ิงในการเขยี น การใชคําไดถ กู ตอ งตรงตามความหมายตามทต่ี องการจะส่ือจะทาํ ใหก ารส่อื สารคร้ังน้ันๆ สมั ฤทธ์ิผลเปนอยา งดี เชนจุติ หมายถึง เคล่ือนจากภพหนง่ึ ไปสภู พหนง่ึ ความหมายคลา ย ตาย มักใชผ ดิ ในความหมายวา เกดิ อบุ ตั ขิ นึ้กระฏม พี หมายถงึ ผูม่ังคั่ง มกั ใชผ ิดในความหมายวา ไพร คนตาํ่อาทิ หมายถึง เรม่ิ ตน สงิ่ แรก มกั ใชผิดในความหมายวา ตวั อยางการรคู วามหมายของถอยคําอยา งแทจ ริงจึงมคี วามสําคัญที่จะทําใหการเขยี นถูกตอ งสมั ฤทธ์ิผลตามความประสงคข องผูเ ขยี น คาํ ท่คี วรรูความหมาย มดี ังน้ี ๑. คาํ ทมี่ คี วามหมายเฉพาะเจาะจงตางกนั คําแตละคาํ ใหค วามหมายเฉพาะเจาะจงตา งกัน การเขยี นที่ใชค าํ ทไ่ี มก ระชับ หรือไมเจาะจงนน้ั ทําใหเขา ใจขอ ความที่เขยี นผดิ พลาดได จงึจําเปน ตอ งสนใจในการใชคาํ ทม่ี คี วามหมายตรงกับท่ีตอ งการจะกลาว เชน
๓๔เรอื่ งส้นั ใหความหมายเฉพาะรอยแกว ใหค วามหมายกวางกวา เรอ่ื งสัน้วรรณกรรม ใหค วามหมายกวางท่สี ุดทั้ง ๓ คาํ น้ี นาํ มาใชจะใหค วามหมายทเ่ี ฉพาะเจาะจงตางกัน เชนประโยคท่ี ๑ “เรอื่ งมอมเปน วรรณกรรมท่ดี เี ร่ืองหน่งึ ” (ไมทราบวา เปนวรรณกรรมประเภทใด มลี กั ษณะคาํ ประพันธแ บบใด)ประโยคท่ี ๒ “เร่อื งมอมของม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช เปนรอ ยแกว ที่ดเี รอื่ งหนง่ึ ” (ไมทราบวาเปน รอ ยแกว ชนดิ ไหน มลี กั ษณะเนื้อหาอยา งไร)ประโยคที่ ๓ “เร่อื งมอมของม.ร.ว.คกึ ฤทธิ์ ปราโมช เปน เรือ่ งสน้ั ทดี่ ีเรอ่ื งหนงึ่ ” (ทาํ ใหทราบความหมายชดั เจนกวา ประโยคที่ ๑ และประโยคที่ ๒ คอื ทราบวา เปนวรรณกรรมประเภทรอยแกว มลี กั ษณะเปนเรื่องสั้น)จะเห็นวาการรจู กั เลอื กใชความหมายของคาํ เปน ส่ิงจาํ เปนอยางยงิ่ โดยเฉพาะการเลอื กเรอ่ื งท่จี ะเขียนเรยี งความ ถาผูเขยี นรจู กั เลือกหัวขอทไี่ มกวางจนเกินไป ก็สามารถทาํ ใหหาขอมลู และเขียนไดง ายกวา เรอ่ื งทีม่ ชี ่อื เรื่องกวา งกวา๒. คําที่มีความหมายนยั ประหวดั หมายถงึ คําทีม่ คี วามหมายไมตรงตามคาํ ศัพท หรือไมไ ดม คี วามหมายตรงไปตรงมาตามคําอธบิ ายในพจนานุกรม แตเปน คําทม่ี ีความหมายผกู พนั ไปถงึอารมณของผูอา น ทาํ ใหเ กดิ ความรสู ึกในขางดีหรอื ไมด ีอยา งใดอยางหนึ่งซึ่งขน้ึ อยกู ับประสบการณและความรสู ึกของแตล ะคน เชนคาํ ศัพท ความหมายตรง ความหมายนยั ประหวดัลกู เสอื ลูกของเสือ,เด็กผูชายท-ี่ ลูกของคนรา ย หรอื บคุ คลทไี่ วว างใจไมไ ดห รอื บคุ คลท่แี ตง เครื่องแบบลูกเสือนางกากี ชอื่ นางในวรรณคดี ผูหญงิ ทม่ี ากชูหลายผวั ไมซ อื่ สัตยต อสามีการทีค่ าํ ใดจะมีความหมายนยั ประหวดั หรือไมน น้ั ยอ มข้ึนอยกู บั ประสบการณ ความคิดความรสู ึกของแตละคน ฉะนั้น เมอื่ จะใชค ําท่ีแสดงความหมายนยั ประหวดั ผเู ขยี นจึงควรระวงั ใชค าํ ท่ีเปนทเี่ ขา ใจ และคนท่ัวไปยอมรบั ความหมายเหลานนั้ แลว และจะตอ งเขยี นขอ ความแวดลอม (บริบท)ใหช ัดเจน เปน ทีเ่ ขาใจตรงกบั ความรูสกึ ทส่ี ัมพันธกบั คาํ นัน้ จริงๆ2 เชน2 กหุ ลาบ มัลลิกะมาศ และวพิ ธุ โสภวงศ. การเขยี น ๑. ม.ป.ป. หนา ๑๓.
๓๕คาํ ศพั ท ความหมายตรง ความหมายนยั ประหวดัเหลอื บ แมลงชนิดหนง่ึ บคุ คลทค่ี อยเอาเปรยี บผอู ่นืตวั อยางประโยค ความหมายตรง เหลือบดูเลือดสัตวอ ่ืนเปน อาหาร ความหมายนยั ประหวดั นิพนธเปนเหลอื บสําหรบั เพ่ือนฝงู หมายถงึ นิพนธช อบเอาเปรียบหรอื เบยี ดเบยี นเพือ่ นฝงู อยูเสมอตวั อยา งคาํ ท่มี กั นํามาใชใ นความหมายนัยประหวัด ความหมาย คาํ ความขยันขนั แขง็ ผงึ้ มด งมุ งาม โง เตา เจา เลห ฉลาดแกมโกง สุนขั จ้งิ จอก ผมู ีอํานาจ สงิ โต สิงห คนมีสกลุ สงู หงส ความช่วั รา ย ความตา่ํ ชา กา การรอ นเร พเนจร นกขม้นิ ความหวัง ความงาม ความรุงโรจน สายรุง ความเศรา อปุ สรรค หมอก, เมฆ ความโหดราย อารมณราย พายุ ผทู ด่ี ีพรอ มทง้ั รปู สมบัติและคณุ สมบัติ เพชร ความดี ความงาม แกว คนรูปชัว่ แตน าํ้ ใจดี เจา เงาะ ความเศรา ความตาย สีดาํ ความบรสิ ทุ ธิ์ ความไรเ ดยี งสา สีขาว ความงอกงามทางความรู หญา แพรก ความทุกข ความตาย ล่ันทม
๓๖๓. คําที่มคี วามหมายใกลกนั เสยี งคลา ยกัน และคาํ ท่ีมคี วามหมายใกลก ัน แตเสยี งไมเหมอื นกนั ในภาษาไทยมคี าํ ที่มคี วามหมายใกลเคยี งกนั แตไมเ หมือนกนั อยูมาก และคาํ บางคาํ ก็มีเสียงคลายกนั ฉะนนั้ ผเู ขียนจึงตอ งระมดั ระวังในการใชค ําใหถกู ตอ งอยา งแทจริง เชน ปกปอ ง หมายถงึ ปอ งกนั รักษา ปกครอง หมายถงึ คุม ครอง รักษา ดูแลตวั อยา งประโยค ทหารมหี นา ทป่ี กปองประเทศชาติ รัฐบาลทําหนา ท่ีปกครองบานเมืองคําที่มคี วามหมายใกลกันเสยี งคลา ยกนั และคาํ ทมี่ คี วามหมายใกลก ันแตเสยี งไมเ หมือนกันอาจแยกได ดังน้ี๑. คําทมี่ ีความหมายใกลกัน เสียงคลา ยกัน เชน คํา ความหมาย กิจกรรม การปฏบิ ัตงิ าน กิจการ การงาน ธรุ ะ กิจวัตร ธรุ ะทีท่ ําเสมอ กดี กนั ขัดขวางไมใ หผ อู ่นื กระทาํ การอนั ใด อนั หนง่ึ ไดส ะดวก กดี กน้ั ก้นั ขางไว กดี ขวาง ก้นั ขวาง เกะกะ ขดั ขวาง ไมใหผ ูอ ่ืนกระทาํ การอนั ใดอนั หนึง่ ได สะดวก ขัดขอ ง ไมส ะดวก ตดิ ขดั ขดั ขนื ไมทาํ ตาม ไมย อมตาม ขมขนื ใชกาํ ลังใหท าํ ตามใจ ขมเหง ใชกําลังรงั แก ขม ข่ี กดข่ี กดฐานะใหต ่าํ ลง คมสัน ทาทางเขาที คมคาย เฉยี บแหลม แยบคาย เขาที
๓๗คํา ความหมายคบั คั่ง ยัดเยยี ด อัดแอคึกคัก มีกาํ ลงั ขึน้ แขง็ แรงข้ึนคบั ตึงตวั แนน ฝดคับแคบ ไมกวางคับขัน เขา ทจ่ี ําเปนคบั แคน ลาํ บาก ยากไร ฝดเคืองเงอ่ื นไข ขอท่ีไขความ ขอ กาํ หนดเพอื่ บงั คับเง่อื นงํา ขอ ความที่ซอ นอยูจุกจกิ จจู ้ี รบกวน เลก็ นอยจบุ จบิ กนิ พรํ่าเพร่อื ทลี ะเล็กทีละนอ ยชม ยกยอ งเชยชม จับตอ งดู สรรเสริญ ยกยอ ง เลา โลม จูบ กอดชมเชย ยกยอ ง สรรเสริญชนื่ ชม พอใจ สมใจระหกระเหนิ เรรอ น ตกทกุ ขไ ดย ากระหองระแหง บาดหมางกนั ดวยเร่ืองเล็กๆนอ ยๆเปล่ียนแปลง ทาํ ใหล กั ษณะตางออกไปปรับปรงุ แกไขใหเ รียบรอ ยยิ่งขึน้ลอ แหลม อยใู นทใ่ี กลอ นั ตรายพิบลู กวา งขวางมาก มากไพบลู ย ความเตม็ เปย ม ความกวางขวางไพศาล กวางขวางมหาศาล เปนใหญใ นชนช้ันหนง่ึ ผมู ่ังคง่ัมโหฬาร ยิง่ ใหญ กวางขวางรโหฐาน ท่เี ฉพาะ ทล่ี ีล้ ับ ทส่ี ว นตัวสวสั ดิภาพ ความปลอดภยัสวสั ดกิ าร การใหค วามสะดวกสวสั ดี ความดี ความเจริญเหยี้ มหาญ ดรุ า ย กลาหาญ
๓๘คาํ ความหมายเหีย้ มโหด ดรุ า ยไมม ีใจกรณุ าอบุ ตั ิ เกิดข้นึวิบัติ ฉิบหายโออา สวยอยางมคี าโอโ ถง ภาคภูมิ สงารีบ เรง ดว น เรว็เรงรีบ ดวน เรว็ ไมรอชาเรง รดั บังคับใหเ ร็วโครงการ โครงงานหลักการ แผนงานใจเบา ใจไมห นักแนนเบาใจ ไมหนกั ใจ โลง ใจจดั เจน รู หรือ รสู กึ โดยสังเกต หรือ ประสบมาชํ่าชอง คุนเคย ชํานาญ เชย่ี วชาญชัดเจน ถกู ตองแนน อนบรรณานกุ รม ลาํ ดับรายช่อื หนงั สือบรรณารักษ ผูรกั ษาหนังสอื หอ งสมุดบรรณาธิการ ผรู วบรวม และเลือกเฟน เรื่องลงพิมพผัด ขอเลื่อนเวลาออกไปผลดั เปล่ยี นผดั ผอ น เล่อื นไปใหห ยอ นลงผอ นผัน ลดหยอนลงหวิ อยากที่กระเพาะกระหาย อยากที่คอนักเขียน นกั แตง หนงั สอืนักประพนั ธ นกั แตง รอ ยแกวกวี นกั แตงรอยกรองกตัญู รูคณุกตเวที สนองคณุ
๓๙คํา ความหมายนดั กาํ หนดกนั ไว บอกกนั ไวนดั แนะ แนะ และชแ้ี จงกันใหท ราบนัดหมาย กาํ หนด และกะกนั ไวคุณวฒุ ิ ความดี ความสามารถที่เหมาะสมแก ตําแหนงหนาท่ีคณุ สมบัติ คณุ ความดี ลกั ษณะประจําตวั ซึง่ บุคคลตอ ง มีกอ นทจี่ ะไดม าซงึ่ สิทธิ และตาํ แหนงคุณภาพ ลกั ษณะความดี ลักษณะประจําตัว บุคคล หรือส่ิงของคุณธรรม คณุ งามความดีทรุด ยุบลง ต่าํ ลง อาการทีห่ นกั ลงไปกวาเดิมทรุดโทรม ครา่ํ ครา พงั รวงโรยชาํ รดุ ทรดุ โทรม บุบสลายระบาด แพรไ ป ใชก บั โรคตดิ ตอลุกลาม แผก วางออกไปโดยเร็วรกุ ลํา้ ลว งลํ้าเขาไปบุกรกุ ลว งลํา้ เขา ไป ใชในภาษากฎหมายโมหะ ความหลง ความเขลา ความโงโมโห โกรธกักขัง บังคับใหอยใู นสถานทจี่ าํ กดักักกนั กําหนดทอ่ี ยใู หเพ่อื ดดั สันดานกักตุน, ตนุ เกบ็ ไว กกั ไว สว นมากใชก ับสินคา เพ่ือคา กําไรคุมครอง ระวัง รักษา ในความหมายใหร อดพน ปลอดภยัดูแล เอาใจใส ปกปกรักษา ในความหมาย ปองกนั มใิ หเสอ่ื ม หรอื เปนอนั ตรายครอบครอง ปกครองดูแลในความหมายรักษากรรมสิทธิ์รกั ษา ระวงั เยยี วยา ในความหมายใหค งสภาพ เดิมไวห รือใหก ลบั ดขี ึ้นอยางเดมิ
๔๐คาํ ความหมายครอบงํา ปด บงั ปกคลุม บงั คบัควบคมุ กํากับดแู ลในความหมายส่ังการใหด าํ เนนิ ไปเรียบรอ ย กกั หรอื ขังขมีขมนั เรว็ เรว็ พลนั ทนั ที ทําในทนั ทีทันใดขะมกั เขมน รีบทํา ตงั้ ใจทาํ รบี ทาํ ดว ยความตง้ั ใจกุลีกุจอ เปนเจาก้ีเจาการเขาไปทาํ โดยไมมี ใครมอบหมาย หรือใชใ หท าํครา่ํ ครึ แกเ กินไป เกาเกนิ ไปครํ่าครา เกาจนชาํ รดุ เกา จนโทรมมอซอ ดาํ คลาํ้ ไมผอ งใส หมนหมองจนตรอก ไมมีทางไปอยใู นฐานะทไี่ มส ามารถชว ย ตวั เองได และไมร ูจะพึ่งพาอาศัยใครจนมุม ไมมที างหนี ใชสาํ หรบั กรณที มี่ คี นหนี และ มคี นไล หรือกรณที ่ีมีการตอ สทู ่ตี อ งใชช ัน้จนแตม เชงิ เขา หกั ลางกนั ไมม ีทางเดิน ไมส ามารถแกป ญหาไดปณิธาน, ประณธิ าน เพราะคดิ ไมอ อกปฏญิ ญา การต้งั ความปรารถนา การใหค าํ มัน่ สญั ญา หรอื แสดงยนื ยนั โดยปฏิญาณ ถือเอาสงิ่ ศกั ดส์ิ ทิ ธิ์ หรือความสจุ รติ เปนราด ที่ต้งั การใหค ํามน่ั โดยสุจริตใจลาด เทของเหลวๆ ใหก ระจายแผ หรือเพรอ่ืกบ เรีย่ รายไปทว่ักลบ ปแู ผออกไป เตมิ คับ (เลอื ดกบปาก, ขา วกบหมอ ) ปด ถม กรยิ าท่เี อาสิ่งทเ่ี ปน ผงโรยทับ ขา งบนเพ่ือปดบัง
๔๑คํา ความหมายเผยแผ การยกเอาความเดนของสงิ่ ใดส่ิงหน่งึ มาตี แผใ หป รากฏเผยแพร การโฆษณาใหแ พรหลายอนุญาต การยนิ ยอมตามท่ผี ูขอประสงคอนมุ ตั ิ การทีผ่ ูใหญเ หน็ ชอบตามความคดิ เหน็ ของ ผูนอยสอดสอง การพจิ ารณา การตรวจตราดูสอดสา ย ใชสายตากวาดดูไปทว่ัพฤตกิ รรม การกระทําทวั่ ๆไป การแสดงออกทางกิรยิ า อาการตา งๆพฤตกิ ารณ การกระทาํ อยา งใดอยางหนง่ึ โดยเฉพาะ และการกระทําน้นั กอใหเ กิดเหตทุ ่ีนาํ ไปสูผลสอบสวน อยางใด อยา งหน่งึ ตอ ไป ถามเพอ่ื เทยี บขอ เท็จจรงิ วาจะลงรอยกบัสืบสวน หลักฐาน หรอื พยานหรอื ไม ไลเ ลียงเอาสอบถาม ความจรงิสืบถาม เสาะหาทบทวนไปมา ถามเพอ่ื หาความจริงซกั ไซ ถามเพื่อใหไดเ รือ่ งราวทว่ั ๆ ไป เสาะหาถามหาเพื่อใหไ ดเ รือ่ งราวทว่ั ๆ ไปซกั ถาม ถามอยางละเอยี ดถีถ่ วน เพอ่ื ใหไ ดค วาม กระจา งไลเ ลยี ง ถามหลายๆ คาํ ถาม กระตอื รอื รนอยากได คาํ ตอบไตถ าม ถามดักไปดกั มาจนผูถ กู ถามจนมุมไมอ าจไตส วน ปกปด ความจรงิ ได ถามเพ่ือใหไ ดเร่ืองราวทว่ั ๆ ไป ถามไปทลี ะขน้ั เพ่ือใหไดขอเท็จจริง
๔๒คาํ ความหมายกระบวนการ ปรากฏการณธรรมชาติทคี่ อ ยๆ เปลีย่ นแปลงอยางมีระเบยี บไปสูผลอยา งขบวนการ หน่ึง กลมุ บุคคลทรี่ วมกนั เพ่ือดาํ เนินการอยา งใดยืดยาว อยา งหนงึ่ ยาวมาก ใชป ระกอบถอ ยคาํ ขอความ หรอืยดื เยอ้ื เรือ่ งราวตา งๆยืดยาด ยาวเกินควรไมใ ครจ ะจบสนิ้ ชักชาถวงเวลา ชักชา อึดอาด เฉอ่ื ยชา เนน ทีล่ กั ษณะ หรือเผลอ กริ ิยา อาการของการกระทาํเผอเรอ หลงลมื ไมร ะวงั ตัวชวั่ ขณะหนึ่งอกึ ทึก เลินเลอ ไมรอบคอบ สุรยุ สรุ าย อื้อองึ ครึกโครม อื้อฉาว (เปน เพยี งเรอื่ งครึกโครม เอด็ องึ ที่ชวนใหน าราํ คาญ) อกึ ทึก ดงั ตงึ ตัง นาต่ืนเตน (มคี วามหมายหลกี ไปในทํานองเสียงดงั มากทช่ี วนใหเกดิเลีย่ ง ความตน่ื เตน หรือตกใจได)หลบ ไปใหพน หลบใหพ นสิ่งกดี ขวางผุด ไปอีกทางหนงึ่ ไมใหพ บผลดุ ไมใหพบ โผลขึ้น ทะลง่ึ ข้ึน สงู เดน ข้นึผลบุ หลดุ เขาหรือหลดุ ออกโดยเรว็ มุดเขา หรือ มดุ ออกโดยเร็ว ดาํ ลง มุดลง เขาออกโดยเรว็
๔๓ ๒. คําที่มคี วามหมายใกลกันแตเ สียงไมเหมือนกนั คาํ เหลา น้ี บางคร้งั กใ็ ชแทนกนั ได เชน“ด”ู กบั “มอง” แตบางคาํ ความหมายไมตรงกนั ทีเดยี วนัก ฉะนนั้ ผูใชจ ําเปนตอ งรคู วามหมายทตี่ รงตวัของแตล ะคํา เชน คาํ ความหมาย กระฉับกระเฉง คลอ งแคลว กระปรีก้ ระเปรา (เฉพาะกิริยาอาการ ภายนอกทเี่ ห็นไดเทา นนั้ ) กระปรกี้ ระเปรา คลอ งแคลว วอ งไว (รวมไปถงึ สภาพจิตใจของ บคุ คลผนู น้ั ดว ย กระชุมกระชวย มีผิวพรรณผอ งใส หรอื มีกริ ยิ าอาการ กระปร้ีกระเปรา (รวมถงึ มีจติ ใจสดชน่ื ขน้ึ ดวย)ตวั อยา งประโยค เขาเดนิ อยา งกระฉับกระเฉงไปขึ้นรถ บรน่ั ดเี พยี งเปก เดยี วทําใหเ ขากระปรกี้ ระเปรา และคกึ คกั ขนึ้ หลงั จากหายปว ยแลว ดูทา ทางเขากระชมุ กระชวยขน้ึ มากตัวอยา งคาํ ทม่ี คี วามหมายใกลก นั แตเสียงไมเหมอื นกัน คํา ความหมาย ตัด บ่ัน รอน ทอน ทําใหข าด หั่น ตดั ใหห ลุดเปน ช้นิ ๆ ปาด ฝานบางๆ ตามสว นราบ เชอื ด ตัดใหห ลดุ ออกมาเปนชิน้ ๆ ดว ยอาการรนุ แรงกวา เฉอื น เฉือน ตดั ใหห ลดุ ออกมาเปนชิ้นๆ สับ เอาของมคี มฟนลงไปโดยแรง แล เฉือนใหห ลดุ ออกมาเปนแผน บางๆ เถือ ตดั ใหห ลดุ เปน ช้ิน โดยตอ งใชแรงมาก ซอย หัน่ ถๆี่ อยาก ตอ งการ ในความหมายแรงกวาใคร หวิ กระหาย ใคร อยาก ใฝ ในความหมายออนกวา อยาก ตอ งการ อยากไดใ นความหมายออ นกวาอยาก จาํ เปนตองมี
๔๔คาํ ความหมายประสงค ความตองการ การมุงหมาย การอยากไดใ น ความหมายออ นกวาปรารถนาปรารถนา ตองการ อยากได มุงหมาย ในความหมายแรงกวา ประสงคทา เอาของเหลวฉาบ ลูบ ไล ปายระบาย ลงสี แตมสี ปา ยสีเขยี น วาด ขีดใหเปน ตัวหนังสือ ตัวเลข เสน หรือรูปตางๆแตม เอาสีหรอื สิง่ ใดสงิ่ หน่งึ แตะๆ ใหเปน จดุใส สวม บรรจุ บรรทกุเติม ทาํ ใหสวนทีข่ าด หรอื บกพรองอยเู ต็ม หรือสมบูรณ ขึ้นเพม่ิ ทาํ ใหมากขนึ้ซด อาการท่กี นิ นํา้ รอน นา้ํ ชา หรอื นา้ํ แกงทีละนอ ยๆดม่ื กินของเหลว เชนนํา้มุด เอาหัวลอดเขา ไป เอาหวั ดําลงในน้ําลอด ผา นเขาไปในชอ ง หรอื ใตส ่งิ ท่ีขวางอยูเ บอ้ื งบนดึง เหนยี่ วมา ฉุดมา รั้งมาลาก ดึง ฉุด ถไู ปสาว ดงึ ออกจากท่ี ชกั ออกจากที่ฉดุ ดึงครา ลาก เหนยี่ วชัก ฉุด ลาก เหนย่ี ว ร้งัเหนยี่ ว ดึงลงมาใหต ํา่รัง้ เหนยี่ วไว ชกั มาสับสน ปะปนกนั ยงุ ไมเปนระเบยี บขวกั ไขว สับสน แกวง ไปมาพลกุ พลาน เกะกะ ขวกั ไขว วนุ วายชลุ มนุ วนุ วาย ขวักไขวอลหมา น ชุลมนุ สับสน แตกตื่นวนุ วาย เกดิ ความไมสงบ โกลาหลบอก พูดใหรูเร่อื ง เลาใหฟ ง
๔๕คํา ความหมายอธบิ าย พดู ใหเ ขา ใจช้แี จง พูดอธบิ ายเพอื่ แกขอกลา วหา เม่ือเกดิ ความเขาใจผดิหยดุ ไมทาํ ชัว่ คราวเลกิ สิ้นสดุ ไมทําอีกตอ ไปเมนิ ไมมองหรือหนั ไปทางอืน่ ดว ยความไมพ อใจ รังเกยี จ หรอื ดว ยความไมแยแสเบือน ไมม องหรอื เมนิ หนาหนีไปทางอืน่ เพราะความรสู ึก หวาดเสียว ขยะแขยง กลวั สงสาร หรือสังเวชคุยโว พูดมาก พดู โออ วด พดู ไมรูจกั จบคุยเขื่อง คุยถึงความย่งิ ใหญข องตนทบุ การใชวัตถแุ ข็งและหนกั ตวี ตั ถอุ ยา งใดอยา งหน่งึ ให แบนซ้ํา นว ม หรอื แตกออกเปน ชนิ้ เลก็ ๆตี การใชว ตั ถแุ ข็งและหนักตวี ตั ถุอยา งใดอยา งหนง่ึ เพื่อใหว ัตถทุ ถ่ี กู ตนี ้นั แตกออกประสบ พบพบ ปะ ประสบ เจอะเห็น ดูดวยตา อาการของตาทปี่ ระสบรปูพูด กลา วสนทนา คยุ กัน พดู จาหารอื กันคุย พูดจาสนทนา พูดเปน เชิงอวดสวย งามนา พึงใจงาม ลักษณะท่ีเหน็ แลว ชวนพึงใจวิไล งามปา ซัดไปดวยอาการยกแขนขนึ้ สูงแลวเอีย้ วตวัขวา ง ซัดไปดวยอาการเอยี้ วตวั เหลย่ี งแขนไปทางหลงั
๔๖ คํา ความหมาย ซัด เหวยี่ งไปโดยแรง เหวยี่ ง ซดั เบ่ียงไป โยน ซัดไปดว ยอาการเหวย่ี งแขนไปขางหนา ทิ้ง ทําใหส ิ่งใดสิง่ หนง่ึ ที่ถืออยูหลดุ จากมอื ดว ยอาการ ตางๆ ซบู ผอมลง ซดี ลง เซยี วไป ผอม รางกายมีเน้อื หอ ย ซบู ไมอว น กก แนบไวก บั อก กอด โอบไวในวงแขน ขน การเอาสงิ่ ของจํานนวนมาก บรรทุก ห้ิว หาบ หาม หรือดว ยอาการใดๆ ก็ตามจากทแ่ี หงหนงึ่ ไปอกี แหง หนึง่ ลําเลียง การขนสง ทางเรือโดยวธิ ีแบง พอกบั กาํ ลงั ที่จะเอาไป ไดการสรรใชคาํ การเขียนทด่ี นี อกจากจะรูคํามากเพยี งพอทจ่ี ะสอ่ื สารใหต รงกับความตอ งการแลว ยงั จะตอ งรูจ กั การใชร ะดบั ของภาษาใหเ หมาะสม การใชภ าษาทม่ี ีความหมายกระชบั และการประหยดั ถอ ยคาํดว ย ๑. การใชร ะดบั ของภาษาใหเ หมาะสม คนไทยมวี ฒั นธรรมในการใชภาษา ดงั จะเห็นไดว าเรามคี ําราชาศพั ท เพอื่ ใชใ หเ หมาะสมตามชัน้ ของบุคคล ฉะนนั้ ในการใชคาํ ผใู ชจึงควรพิถีพถิ นั เลอื กใชใหเ หมาะสมตามบคุ คลและโอกาสจงึ จะไดชื่อวา เปนผูมีวัฒนธรรมในการใชภ าษา การแบง ระดบั ภาษา โดยทวั่ ไป แบงตามลกั ษณะของการใชออกเปน ๓ ระดับ ดงั น้ี ๑. ระดับภาษาปาก ๒. ระดับภาษาก่งึ แบบแผน ๓. ระดบั ภาษาแบบแผน
๔๗ภาษาทัง้ ๓ ระดบั นี้ ควรใชใ หถ กู ตอ ง เหมาะสมกับโอกาส บคุ คล และสถานการณ ดงั น้ี๑. ระดับภาษาปาก เปนทใ่ี ชก บั บุคคลที่สนิทสนมคนุ เคย หรอื กบั บุคคลทไ่ี มตอ งระวงัใหส ุภาพ เชน ภาษาภายในกลมุ ของวัยรนุ ภาษาถิน่ ภาษาทีใ่ ชในการเขยี นบันทกึ สว นตัว เปน ตน๒. ระดบั ภาษากง่ึ แบบแผน เปน ภาษาของสภุ าพชน ใชพ ดู กับผทู ีไ่ มคุนเคยกันนัก เชนการพูดในทป่ี ระชุม การอภปิ ราย การแนะนํา การเขียนจดหมายกจิ ธรุ ะ การประกาศ แจงความ การเขยี นบทวจิ ารณ บทสัมภาษณ เปนตน๓. ระดับภาษาแบบแผน เปนภาษาทใี่ ชใ นโอกาสทเ่ี ปน พิธกี ารยงิ่ กวาภาษากึง่ แบบแผนภาระดับน้เี หมาะสมท่จี ะใชในการปาฐกถา การใหโ อวาท คําปราศรยั จดหมายราชการ ตําราแบบเรียน พจนานุกรม เอกสารทางราชการ คาํ ตอบขอ สอบ เปน ตนตัวอยางคาํภาษาปาก ภาษากงึ่ แบบแผน ภาษาแบบแผนกู ขา หนู ผม ฉนั ขาพเจาซดั ลอ เลน กิน รับ รบั ประทานเยอะ มาก มากพอ แม คุณพอ คณุ แม บดิ า มารดาผวั เมีย สามี ภรรยา สามี ภรรยาดับ ตาย ถงึ แกกรรมตนี เทา เทากบาล หัว ศีรษะตวั อยา งประโยคเมือ่ เชากูลอ กวยเตย๋ี ว ๒ ชาม เปน ระดบั ภาษาปาก ระดบั ภาษากึง่ แบบแผนเมื่อเชา ฉันกินกว ยเตย๋ี ว ๒ ชาม เปน ระดับภาษาแบบแผนเม่อื เชา ดิฉนั รบั ประทานกว ยเตย๋ี ว ๒ ชาม เปน
๔๘ ๒. การใชภาษาทมี่ คี วามหมายชดั เจน และไมใ ชค าํ ฟุมเฟอ ย การใชภาษาทม่ี ีความหมายชดั เจน คอื การใชภาษาทบ่ี ง บอกความหมายเพยี งอยา งเดียวหรือมีความรัดกมุ ไมแปลความไดหลายความหมาย เชน “เขาทาํ ตัวอยางน้ไี มถูกตอ ง” ซงึ่ อาจแปลความไดมากกวา ๑ ความหมาย คอื ความหมายท่ี ๑ เขาทําตวั อยา งขอนไ้ี มถ กู ตอง ความหมายท่ี ๒ เขาประพฤติตวั อยางน้ไี มถ ูกตอง ในขอ ความหรือประโยค การที่จะใชคําแตล ะคาํ นั้นตองใชอยางประหยดั ถอ ยคาํ และตอ งไมท ําใหคาํ นนั้ เปน คําฟมุ เฟอ ย ฉะน้ันการบรรจคุ าํ แตละคําลงไปจะตองไดประโยชนอยา งใดอยา งหน่งึ ใน ๓ ประการ คอื ใหความรูเ พิ่มขน้ึ ใหเ กิดความเขา ใจดยี ง่ิ ขน้ึ และใหเ กดิ ทรรศนะหรือความคดิ เหน็ เพิ่มขึ้น3 ในแตละขอความหรือแตล ะประโยคใหสงั เกตวา ถา ตดั คําใดออกแลว ไมทาํ ใหเ สยี ความกถ็ ือวาคําน้นั เปน คาํ ทใ่ี ชอ ยางไมป ระหยดั ถอ ยคาํ หรือเปน คาํ ฟมุ เฟอ ยใหตดั ออกได เชน เจา หนาทต่ี ํารวจเอาหนังสอื พิมพปดศพผตู าย แดงรูส กึ พอใจในการทไี่ ดร บั เลือกเปนหวั หนา ช้นั รายงานฉบับนคี้ งมปี ระโยชนบ าง ไมมากกน็ อ ย การขายครัง้ นเี้ ขามกี ําไรไมข าดทนุ จะเหน็ วาคาํ ทีข่ ีดเสนใตท้ังสปี่ ระโยคเปน คาํ ฟุมเฟอยสามารถตัดออกได เพราะเมอ่ื ตดัแลว ไมทาํ ใหเสยี ความแตอยา งใด3 สุทธิวงศ พงศไ พบูลย. ภาษาไทย ๓๑๑ การเขยี น. ๒๕๓๑. หนา ๑๓.
๔๙การแกไ ขปรบั ปรงุ ถอยคาํ ผูทอ่ี า นหนังสอื เมอื่ พบคาํ ทใี่ ชผ ดิ หรือใชไ มเหมาะสมแลว สามารถทจี่ ะแกไ ขคําเหลา นัน้ ใหถกู ตอ งไดยอ มไดช่อื วา เปน ผทู มี่ คี วามสามารถในการใชภาษาไทย การแกไขปรบั ปรุงถอ ยคําที่บกพรองอาจทาํ ไดดงั นี้ คือ ๑. หาคาํ มาเสรมิ คาํ ทข่ี าดอยู ขอ ความหรอื ประโยคบางคร้งั ถา ขาดคําบางคํากท็ าํ ใหขอ ความหรือประโยคน้ันขาดความชัดเจน มีความหมายไมก ระชบั หรืออาจตคี วามไดห ลายความหมายทําใหยากแกก ารเขา ใจ จงึ ควรเตมิคําบางคาํ เขาไป เพ่ือใหค วามหมายของขอความ หรอื ประโยคมคี วามหมายกระชบั รดั กุม ไมก าํ กวมเชน “เขาตอวา อะไร” อาจะเปน “เขาตอวาตอ ขานอะไร” หรอื “เขาพดู ตอมาวา อะไร” ๒. ตดั คาํ ทีเกินออก บางคาํ เมื่อเกนิ มาจะทาํ ใหข อ ความ หรือประโยคมีความหมายคลมุ เครือ หรือมีความหมายหลายอยางกค็ วรตดั กาํ เหลาน้นั ออก เชน ตาํ รวจทาํ การตรวจคนบานผตู องสงสัย ทางโรงเรยี นจะทําการปฐมนเิ ทศนักเรยี นใหมเ รว็ ๆ น้ี ในทุกวันนเ้ี ราตอ งทํางานแขง กบั เวลา จะเห็นคาํ ทขี่ ดี เสนใตแ ตละตวั อยางตดั ออกไดโดยไมท ําใหเ สยี ความแตอ ยางใด ๓. เปลย่ี นคําใหม บางครง้ั มีการใชคําผดิ ความหมาย ตอ งแกไ ขใหถกู ตอ ง และระมดั ระวังไมใ หผ ดิ พลาด เชน “เขาอดนอน ๑ คืน ตอ งนอนชดใชถึง ๓ วนั ” ควรแกเปน “เขาอดนอน ๑ คืน ตอ งนอนชดเชยถึง ๓ วนั ”
๕๐ประมวลคาํ ที่มักเขยี นผดิ 4หมวด ก กระทะ กระเพาะ กระสนั กระแสนาํ้กรรมบถ กระตือรือรน กะทิ กะเทาะกะทัดรดั กะทันหนั กามารมณ การบูร กะเพราะ กะลากะโหลก กังวาน กติ ติมศักด์ิ เกร็ดความรูกิตตกิ รรมประกาศ เกษยี นหนังสือ เกษยี รสมทุ ร กาลเทศะ กาวราวเกศา เกษยี ณอายุ ขะมกั เขมน ขากรรไกร เกร็ดพงศาวดาร เกลด็ ปลาหมวด ข เข็ญใจ เขาฌานขบวน ขโมย เกสรขาวโพด ข้เี ถา ขากรรไตร ขาวกบหมอ ไขม กุหมวด ค ครองราชย คริสตกาล ครสิ ตศตวรรษ คอ น (เคร่ืองมอื ) ครุฑครรลอง คะนงึ คะยัน้ คะยอคะนอง คุกกี้ เค่ียวเข็ญ คัน่ กลาง คันดาล คมั ภรี คํานวณ โครงการหมวด ง เงินทดรอง โงเ งางมึ งาํหมวด จ จลาจล จกั ร จัดสรร จาระไน จิตกาธานจระเข เจตนารมณ เจียระไน โจทกจ าํ เลย โจทยเ ลข โจษจนัเจตจํานง4 ราชบณั ฑติ ยสถาน. อา นอยา งไรและเขียนอยา งไร. ม.ป.ป. หนา ๓๐ – ๔๑.
๕๑หมวด ฉ ฉะน้ัน ฉนั ญาติ เฉพาะฉบับหมวด ช ชนกั ชบา ชมดชมอ ย ชมา ย ชโลมชนวน ชอ่ํา ชอมุ ชะนี ชะรอย ชะลอชอ นสอม โชคชะตาชชั วาลหมวด ซ ซาก ซา หร่มิ เซ็นชอ่ื เซนติเมตรชวดเซหมวด ด ดารดาษ ดาวคะนอง ดาษดนื่ ดาํ รงดาดฟา ดลุ อาํ นาจ เดนิ เหนิ เดยี รดาษ ไดญ าณดลุ การคาหมวด ต ตลบตะแลง ตะกรุมตะกราม ตะกละตะกลามตงดิ ตระเวน ตา งๆ นาน ตาลโตนด ตํารบั ตําราตะเฆ (เคร่อื งลากเขน็ )มวด ถ แถลงการณถนนลาดยาง ถวงดุลหมวด ททโมน ทยอย ทแยง ทรวดทรง ทระนง ทะล่ึงทลาย (แตกหกั พงั ) ทะลาย (หมาก มะพราว) ทตู เทาความทะเลสาบ ทาส ทําบุญสุนทาน ทฆี ายุโก โทรมหญงิทูนหวั ทูลกระหมอ ม ทูลเกลาฯ เทเวศรเทดิ ทูน เทดิ พระเกียรติ แท็กซี่ แทรกแซง
๕๒หมวด ธ ธรุ การ ธุรกิจธาํ รงหมวด น นานัปการ นาํ้ มันกาด นิมตินาทีหมวด บบรรทดั บรรทุก บรรลุ บรรเลง บล็อก บันได บนั ทึก บนั เทงิบงั เอิญ บันดาล บาตร บาทบงสุ บาทหลวง บุคลาการ บุคลกิ บุคลิกลักษณะบางลําพู บาดทะยัก บงั สกุ ุล บันลอื บาํ เหนจ็บณิ ฑบาต บิดพล้วิบูรณปฏิสังขรณ เบญจเพสหมวด ปปฏสิ ันถาร ปฐมนเิ ทศ ประกายพรกึ ประกาศติ ประจญั บาน ประจันหนาประจนั หอ ง ประณต ประณาม (กลา วรา ย) ประณธิ าน ประณตีประดิดประดอย ประนปี ระนอม ประสบการณ ประสตู ิ ประสูตกิ าร (การคลอด)ประสูตกิ าล (เวลาทคี่ ลอด) ประหลาด ปรมั ปรา ปราณี ปลน สะดมปะแลม เปอรเ ซ็นต ไปรษณยี บัตร ไปรษณยี ภณั ฑหมวด ผผดงุ ผลัดเปล่ยี น ผลัดผา ผลัดเวร ผอบ ผัดผอนผัดวันประกนั พรงุ ผดั เวลา ผดั ศาล ผัดหน้ี ผาสกุผุดลกุ ผดุ นั่ง ผกู พนั เผอเรอ เผอิญ แผซาน แผนการหมวด พ พยาน พยงุ พเยยี พรรณนา พลอดรกัพยกั พเยดิ พลาสเตอร พหูสตู พะนอ พะเนาพะนอ พะแนงพละกําลัง พะวง พงั ทลาย พันทาง พศิ วาส พิสดารพะยอม พึมพาํ เพรศิ พริง้ เพิ่มพูน เพียบพรอมพิสมัย
๕๓หมวด ภ ภารกจิ ภารธรุ ะ ภาวการณ ภตู ผี ภูมิใจภาคภมู ิหมวด ม มสั ม่ัน มาตรการ มาตรฐาน มาย มืดมนมเหสีหมวด ย ยอมเยา ยาเกรด็ (ตํารา) เยาวว ยัยศถาบรรดาศกั ดิ์หมวด ร รักษาการ (ในตําแหนง) รกั ษาการณ (เหตกุ ารณ)รสชาติ รหัสรังสี ระเหจ็ รากเหงา ราดยางถนน ราดหนา ราศีรเู ทาไมถึงการณหมวด ล ละคร ละมุนละไม ละเอียดลออ ลักปดลกั เปด ลงั ถึงลมหวน ลายเซ็น ลอน ลกุ ล้ีลกุ ลน ลูกกบคอ (มะพราว)ลาดตระเวน ลูกนมิ ิต เลอื กสรร เลอื ดกบปาก โล ไลเ ลย่ีลูกเกดหมวด ววารดิถี วงิ่ เปย ว ว่ิงผลัด วธิ กี าร วินาที วิไลวรี กรรม เวนคนืหมวด ศ ศลิ ปะ ศลิ ปะและวัฒนธรรมศลิ ปกรรม ศิลปวัฒนธรรม ศิลปวตั ถุศกึ ษานเิ ทศก
๕๔หมวด สสกดั สกาว สดับ สถานการณ สถติ สบง สวมกอดสบาย สบู สไบ สมดลุ สรางสรรค สะพาน สงั วาลสอบเชาวน สะกด สะคราญ สะดวก สะพรึงกลัว สมั มนา สาบสญูสะอาด สกั การบูชา สังเกต สังเกตการณ สงั วร สาระสําคัญ สสี นัสังสรรค สัญลักษณ สัณฐาน สบั ปะรด สัปหงกสาธารณชน สาธารณประโยชน สาธารณสถาน สาธารณสุขสาปแชง สาร (หนังสือ) สารประโยชน สาระบันเทงิ สาระสงั เขปสารตั ถประโยชน สารตั ถะสําคัญ สาํ อาง สงิ โตสุดสวาท เสกสรร เสบยี ง เสื้อเช้ิตหมวด ห หยกั ศก หลกั การ หวนคะนึง หอมหวน เหม็นสาบหนาปด โหยหวนแหลกลาญหมวด อ อเนก อเนจอนาถ อภเิ ษก อวสาน อะลมุ อลวยอนุญาต อะไหล อัตคดั อานสิ งส อาเพศ อารมณอะลุม อลวย อาสนส งฆ อํานาจบาตรใหญ อํามหิต อนิ ทรธนูอาวรณ อิริยาบถ อิสรภาพ อิสรเสรี อุดมการณ อุบัตกิ ารณอินทรยี วัตถุ โอกาส ไอศกรีมอปุ การคุณ
๕๕คาํ ประพันธท ี่ชว ยในการเขียน5 สําเร็จกิจพนิ จิ ดู ปจจุทธรณก ารถอนคืนตัวอยางคาํ ทใ่ี ช จ สะกด มัจจัตตะใชใครอนื่ ตํารวจตรวจคนผิด บําเหนจ็ ชอบส่งิ ตอบแทน ทจุ รติ ทรามชว่ั เหลอื แสน ปจจัตถรณท ่ีนอนคู แมนเมืองฟา พระศุลี ภารกิจเกจ็ คัจฉะ ปจ จนั ตเจา เขตกรุงตรี อํานาจบงั อาจฝน ผีปศาจอาจเกรงกลวั สากัจฉาปุจฉาถาม ตามพิธมี ีดําหวั ตรโี ลจนเ จา ดนิ แดน ปจ จุบนั ทันเวลา สมเด็จสาํ รวจดาว เขยี นคลา ยคลา ยกบั มัจฉา นิจศลิ ปนมนุ ี ตัง้ ความสตั ยส จั ญาณ โสรจสรงลงอาบนา้ํ คนชั้นหลงั ฉกาจหาญ ปจจสุ มัยมืดมวั ทวารหนกั มรรคอจุ าร มัจจะผตู องตาย เปน โอวาทศาสดา สจั จะกิรยิ า อยูฟากฟา สรุ าลัย ปจ ฉาปจฉมิ ชน มจุ ฉาคลํา้ สลบไสล ปจฉมิ พจมาน มจั ฉิมวยั ไปทาํ งาน ประพจนพ จนารถ ความตอนหลงั ฟง คําขาน อจั จุตอจั ฉรา ดิรัจฉานพาลเกเร อจุ จอุ อยหวานล้าํ ลอุ ํานาจอาจหนั เห เพจ็ เผลด็ ผลิกานใบ อุทยั โรจนโ ศจนเ ศราใจ ปจ ฉมิ ลขิ ิตสง่ั ปน จุเหรจ็ เปน โจรไพร อปจ จะเสวกกราน มจิ ฉาผิดนจิ เทยี่ งเอย ประดจุ มจั จุราช ปจจยั อจั ฉาเก วัจฉกลูกววั นน้ั วิจฉกิ แมลงปอ งไซร5 ประเทอื ง คลา ยสุบรรณ. อา นเขียนคําไทย. ม.ป.ป.
๕๖ตัวอยางคาํ ท่ใี ช ญ สะกด ควาญชา งไปพบนงคราญ ลําเค็ญครวญเข็ญใจ ผลาญรําคาญลาญระทม เหรียญรําบาญอญั ขยม เชญิ ขวัญเพ็ญสาํ ราญ ดอกอัญชันอญั เชิญเทอญ เผอญิ เผชิญหาญ ผจญภารกิจบังเอิญ รบราญสราญชม ถอื กุญแจรญั จวนใจ ประจญประจญั บาน เขาสรรเสริญไมจ ญั ไร สําคัญหมน่ั เจริญ เรงผจญั ตามบัญชา รามญั มอญจําเริญ บํานาญสงิ่ สะคราญตา ชาํ นาญชาญเกรยี งไกร ไดปริญญานาภูมใิ จ จรูญบาํ เพญ็ ยง่ิ กุญแจวางขา งกญุ ชร ครา่ํ ครวญประมวลมา ขวญั เข็ญใจครวญนงคราญ กญั ชากัญญานาง ชํานาญเชิญธญั ญาหาร การญุ เถิดบังอร เผยบัญชรเปด บัญชี จัญไรไมจาํ เรญิ นักบิดบญุ ราศี บังเอิญเผอิญงาน บชู ายัญประจญั บาน บญั ชากลาบญั ญตั ิ เผชิญมาพันเอญิ ลาญ เบญจกัลยาณี ลัญจกรแลลาํ เค็ญ ประเชญิ ปริญญา สรรเสรญิ ตนมักกอ เวร รามญั ราญราํ บาญ สญั จรเปน สญั ชาตญาณ วิญญัตติวญิ ชู น ดํารงชาตไิ ดยนื นาน สะคราญสําราญเจน สะกดตวั หรอื ซอนกัน สญั ชาติไทยองอาจ สาบสญู ความทงั้ หิรัญ สัญโยคสังโยคขาน อญั ขยมอัญมณี สายสิญจน จ.น. ตาม ตน ดอกของอญั ชัน
๕๗ตวั อยา งคําทใี่ ช ร สะกด พบอสรู ทหารผา นสิงขร พรานไพรไปปา หาการบรู พเนจรภกิ ขาจารวิตถารครนั ศศิธรกจ็ รมาบนสวรรค ขนบรขิ ารขา มแควน แดนกินนร เลปกรปน อฐิ ปูนอาดรโดย อาภรกรชกั รถผานทวารฟา ชาํ เนยี รเกา จามีกรตอนหวิ โหย ประชากรนัง่ ขอพรทาวเทวัญ พอลมโชยหอมประทนิ่ กลนิ่ ขจร ในวหิ ารอยั การอิงอรเคลา พญามารแสดงทา แผลงศร บรวิ ารถกู บงการใหตโี บย อรชรริมลาํ ธารตระการตา ราษฎรคับค่ังบนปราการ โอฬารลํานารักเปนหนกั หนา ประภาคารเขาวางตง้ั ฝง ชโลทร จําเนยี รการนานมาถาวรดี กรรมการบรกิ ารขา วสารศกึ จติ รกรปน ฐานกรู ไวบ ูชา เขียนผดิ พลาดอยเู นืองเนอื ง อาพาธเร่อื งทา นปวดฟนคํายากท่ีมักสะกดผดิ อยาเขยี นเหลาสกลุ ก้ัน บิณฑบาตใชตกั บาตร สดมภน ้นั หลกั เสาตอ คําจนิ ตคิดผิดพลาดหนอ อัมพาตเปนไขเ หลอื ง ใสส าปแชง แหง อบาย บังสกุ ุลพระคณุ เจา ใช ร. หนั ผดิ มากหลาย ปลน สะดมไมก ารันต เปน มุกดาพาผิดทาง อาจณิ ทาํ เปน นิจ ใชบัตรนาํ ร.ตามหาง ทะเลสาบอาบเย็นพอ อยาเขียนอยา งเวรเวรา กนั แสงอยา งผดิ ผนั ใชวา เตารดี เสือ้ ผา ไขมกุ อยากลับกลาย มใิ ชวาอาเพศแปร สุพรรณบัฏแผน ทองคํา ไมใ ชเ ขยี นเกษียรแม เวนคืนเขยี นกลางทาง เปน สัญชาติขาดใจความ เขารตี ใช ต. เตา การันต ส. ขอหวงหาม สมเพชเวทนา อัศจรรยตาม ร. หนั มี คําอายวุ า เกษยี ณ กาชาดอยา เขยี นแปล หึงหวงเทานน้ั พอ อัฒจันทรจนั ทรครึง่ งาม
๕๘เลือกสรรใช ร. หนั ค. การนั ต สวรรค ท่ีปรานใี ชป ราณี มี น. หนูเอน็ ดจู ริงสาบานสิ่งศักดส์ิ ทิ ธ์ิ อยา เขยี นผดิ บาล ล.ลิงสวมเส้อื แนบเนือ้ หญิง ใสสวมสงิ่ ท่ีเปน ส.ร.วรรณะผดิ ผดุ ผอง วัณโรคตองตดิ ตอ หมอทศกัณฐย ักษสิบคอ ยักษห หู มอ กมุ ภกรรณ มคี ําหลายคาํ ควรจะจดจาํ ถอ ยคําเลา เรียนใหแจงเจนเจตน สงั เกตการเขียน ดว ยความพากเพียร อยเู ปน นจิ กาล จารแผนสุพรรณบฏั ราชภณั ฑร าชภัฎ ราชวตั ิรชั กาลบรรยเวกษกเ ลกวัด บรรทดั สันดาน มาตรแมนทอ งมาน วจิ ารณว รรณกรรม อาจณิ เขารีต ปรานปี ระณีต สงั คตี เนกขัมเวนคืนไขมุก ประทกุ นกั ธรรม ฤดูเดอื นรมั ก วิกขัมภขาณกุ ณั ฑ ใชแนวเทยี บผดิ มักจะนึกคดิ จนจิตผวนผันอเนจอนาถ โอกาสรําพนั จาํ นงดอกจัน สมันสามานย กเิ ลศเภทภัย มลายแดดนยั อัยกากะละแมพะเนาพะนอ กระลอ กระแล พอ มา ยหลายแหล ลกู แหงกาสร เขยี นคําผิดพลง้ั โปรดสนใจฟง ระวงั สงั วรหลักภาษาไทย สนใจจดั สอน เร่อื งราวทุกตอน โปรดไดไตรตรอง หากแมน คาํ ใด เกดิ คลางแคลงใจ สงสัยใฝปองโปรดตรวจสอบดู เพอื่ รทู าํ นอง ทีแ่ ทถกู ตอ ง เถดิ นอ งพี่เอยเสยี ง “สะ” ทีไ่ มป ระวิสรรชนยี (ะ) สราญใจไดสดบั สบงแลสไบ สกาวหลับขางสดํา สบูสกัดจบั
๕๙เสียง “ซะ” ท่ีไมป ระวสิ รรชนยี (ะ) ชนะขางเคยี งชบา ชนวนชวนชนาง มองชมายชไมเหมือน ชอมุ หนักชอํา่ เตือน ชมดชมอ ยตา ชโลงใจใหชโลม ชนิดชิดชนกั ชอ้อื ชวาเยอื นเสยี ง “ทะ” ท่ไี มป ระวสิ รรชนีย (ะ) ทเมินแยงทยอยทนาย ทโมนทมอทแยง พวกทวายรอ งทวอย ทบวงหว งทลาย อิงพนกั กับพยาน ทําพยักพเยดิ ยอมเสยี ง “พะ” ทีไ่ มประวิสรรชนีย (ะ) พนมคกู ับพนอม พมาพนายพกั พนังครอ มขางพาชี พเยยี พยงุ หลาน พยับกับพบู พนนั พญาตรอมหมายเหตุ นอกจากคาํ เหลา นี้ คาํ ท่ีออกเสียง สะ ซะ ทะ พะ ตอ งประวสิ รรชนีย (ะ)-------------------------
๖๐ กจิ กรรม บทที่ ๑ เรื่องคํา ความหมาย และการสรรใชคาํชุดท่ี ๑ เร่อื งการเขียนสะกดคาํ ผดิ เพราะออกเสยี งคําไมถ กู ตอ งก. ใหน กั เรียนเขยี นคําตอ ไปนเ้ี สยี ใหมใ หถ กู ตอ ง๑. ตะคิว ๒. กว ยเตยี๋ วลาดหนา๓. ถนนราดยาง ๔. เพรยี บพรอม๕. สลกั หกั พงั ๖. ปราณตีข. ใหน กั เรียนเลอื กคําทสี่ ะกดถกู ตอ งมาเตมิ ในชอ งวาง๑. คนที่แสดงกริ ยิ า ไมน าดเู ลย (ลกุ ลี้ลกุ ลน, ลกุ ล้ีรุกรน)๒. นนทรีชอบอยเู สมอ อยเู สมอ (ผลดั วันประกันพรงุ , ผัดวันประกนั พรุง )๓. คลองแถวบานฉันชาวบา นจะชวยกนั ปล ะคร้งั (รอก, ลอก)๔. สมภพมกั ตาไปทางสมศรีบอ ยๆ (ปราย, ปลาย)๕. มานะและมานตี กลงใจจะ กัน (รว มหอลงโรง, รว มหอลงโลง)๖. ทองดีคิดจะ จากการเปน นกั เลง (ลามอื , รามือ)
๖๑ชุดท่ี ๒ เร่ืองการเขยี นผดิ เพราะใชแนวเทียบผิดใหนกั เรยี นแกค าํ ผดิ ใหถกู ตอ ง ใหบอกดว ยวาเขียนผดิ เพราะใชค าํ ใดเปนแนวเทยี บคาํ สะกดผดิ คําสะกดถูก คาํ ที่เปนแนวเทยี บ๑. บอระเพชร๒. ดอกจนั ทน (เคร่อื งหมาย)๓. กาํ พืช๔. อานิสงฆ๕. ปลาทองโก๖. กลว ยบวดชี๗. ผาสขุ๘. ละคร ๑ องค๙. เนรมติ ร๑๐. ภาพยนตชดุ ที่ ๓ เรื่องการเขยี นสะกดผิดเพราะไมเขา ใจความหมายของคาํ พอ งเสียงใหนกั เรยี นเลอื กคาํ ดานขวามอื มาใสในทวี่ า งขางหนา ใหถ กู ตอ ง๑. นกชวยหยิบ ตักนํา้ มาใหหนอยจะ ขรรค ขัณฑ๒. พระพทุ ธเจาทรงตรสั ถงึ หา ขนั ธ ขนั๓. คนธรรพม พี ระ เปนอาวธุ พรรษ พรรณ๔. หมายถึง ขอบเขต พัน ภัณฑ๕. หมายถงึ ผกู กระหวดั สบิ รอ ย พรรค พันธ๖. หมายถึง เชอ่ื มโยง เกย่ี วของ พันธุ สรร๗. หมายถึง วงศว าน เชอ้ื สาย สรรค สัน๘. หมายถงึ ชนดิ สี สันต๙. หมายถงึ สิ่งของ๑๐. หมายถงึ หมูคนท่ีรวมกนั เปนพวก๑๑. หมายถงึ ฝน๑๒. ผา ผืนน้ัน สีสวยงามเหลอื เกิน๑๓. นกั ออกแบบตอ งมีความคิดสราง อยูเสมอ๑๔. หมายถงึ สงบเงยี บ๑๕. เราตอ งเลอื ก ส่ิงทด่ี สี ําหรบั ชวี ิต
๖๒ชดุ ที่ ๔ เร่ืองการเขยี นสะกดผดิ เพราะมีประสบการณม าผดิ ใหนกั เรียนขดี เสน ใตคําทเี่ ขยี นสะกดผดิ แลว เขยี นใหมใ หถ ูกตอ ง คาํ ทีเ่ ขียนถูกตอ ง ๑. อาหารจานนน้ั รสชาตไิ มดีเลย กลน่ิ กไ็ มน าพิศมยั ๒. การทํางานแกะสลกั ตองมคี วามปราณีตมาก ๓. คนเราไมป ระสพโชคดบี อยคร้งั นักหรอก ๔. หากบานเราสอาดกด็ ูสบายตา ๕. บางคนเปน โรคภูมิแพ แพแ มกระทัง่ เกษรดอกไม ๖. ฉันไมม โี อกาสไดด ูโทรทศั นรายการอาถรรพวนั ศกุ รเลยชดุ ท่ี ๕ เรื่องการใชค าํ ความหมายกวางทีส่ ดุ ความหมายกวาง ความหมายเฉพาะ ใหนกั เรียนหาคําทมี่ ีความหมายเฉพาะ ความหมายกวาง ความหมายกวา งท่สี ุดในชดุ เดียวกนัมา ๔ ชดุ ความหมายเฉพาะ ความหมายกวา ง ความหมายกวา งท่สี ุด๑.๒.๓.๔.ชุดที่ ๖ เรอื่ งการใชค าํ ความหมายนัยประหวดั คาํ และความหมายตอ ไปน้ี เปนคําที่มคี วามหมายนยั ประหวดั ไดด ว ย จงอธบิ ายส้ันๆวา มีความหมายไปในทางใด พรอ มยกตวั อยา งประโยคทใ่ี ชค าํ นน้ั ในความหมายนยั ประหวดั และความหมายตรง ตัวอยาง คาํ “อศั วนิ ขี่มา ขาว” ๑) ความหมายนัยประหวดั ใหความหมายในเชิงยกยอง หมายถงึ ผมู าชว ยเหลือไดท ันเวลา ๒) ตวั อยา งประโยคความหมายนัยประหวดั ดําเปน อัศวินขมี่ า ขาวสําหรับบรษิ ัทของเรา ๓) ตัวอยางประโยคความหมายตรง อศั วินขม่ี า ขาวของกษัตรยิ อาเธอรมหี ลายคน
๖๓คาํ ทกี่ ําหนดให ๑. ดอกไมพลาสตกิ ๑) ความหมายนัยประหวดั หมายถึง ๒) ตวั อยางประโยคความหมายนยั ประหวดั ๓) ตวั อยางประโยคความหมายตรง ๒. รม โพ ๑) ความหมายนยั ประหวดั หมายถงึ ๒) ตวั อยางประโยคความหมายนัยประหวดั ๓) ตัวอยา งประโยคความหมายตรง ๓. นางกากี ๑) ความหมายนัยประหวดั หมายถึง ๒) ตวั อยางประโยคความหมายนยั ประหวดั ๓) ตวั อยา งประโยคความหมายตรงชุดที่ ๗ เร่อื งการใชคาํ ทม่ี ีความหมายใกลก นั๑. เทศบาลมี ทีจ่ ะตดั ถนนอกี หลายสายก. หลกั การ ข. แผนการค. โครงการ ง. กําหนดการ๒. เม่อื ตํารวจรบั แจง ความเกย่ี วกับฆาตกรรมไวแ ลว ไดรีบ หาตัวคนรา ยทนั ทีก. สืบสวน ข. สอบสวนค. ไตสวน ง. ไตถาม๓. การออกหนงั สอื พมิ พจ ําตอ งมีก. บรรณาการ ข. บรรณารกั ษค. บรรณานกุ รม ง. บรรณาธกิ าร๔. หอ งสมุดน้มี ี ที่มคี วามสามารถก. บรรณาธิการ ข. บรรณานุกรมค. บรรณารกั ษ ง. บรรณาการ๕. คณะกรรมการกาํ ลงั ผกู ระทาํ ผิดก. สืบสวน ข. ไตสวนค. ไตถ าม ง. สอบสวน
๖๔๖. ศาลไดนัด ปากคําของโจทกก. สืบสวน ข. สอบสวนค. ไตส วน ง. สอบถาม๗. เขามสี ติปญญารอบคอบ ย่ิงนกัก. เฉยี บคม ข. เฉยี บแหลมค. หลกั แหลม ง. แหลมคม๘. การไปชมพิพธิ ภณั ฑสถานจดั เปน นอกหลกั สตู รไดอ ยางหนงึ่ก. กจิ การ ข. กิจกรรมค. ภารกิจ ง. ธุรกิจ๙. เขาไมม าสักที วันอยเู รอ่ื ยก. ผดั ข. ผลัดค. เปลี่ยน ง. ผลดั เปล่ยี น๑๐. ในยาม บัณฑติ ยอ มจี ติ ใจมนั่ คงไมย อมแพต ออุปสรรคที่ขวางหนาก. คบั ใจ ข. คบั ขนัค. คบั แคน ง. คับแคบชดุ ที่ ๘ เร่ืองการใชระดับของภาษาใหเ หมาะสมก. ใหพ ิจารณาวา ประโยคตอไปนเี้ ปน การใชภ าษาในระดบั ใด ๑. อยา มาทําเปน จกุ จิกหนอยเลย ๒. พญาเพลเลสไดเ หน็ น้าํ ใจอนั หา วหาญกม็ คี วามพอใจ ๓. พอ ของไมเคลิ พดู วา จิตรกรไมสามารถท่ีจะหาเงินไดมากนัก ๔. เออ...น่เี ราคงเขา มาอยูในวิมานเปน แน สบายพิลกึ ๕. การเขียนงานประเภทใดกต็ ามผูเขยี นจะตอ งกําหนดจดุ มงุ หมายในการเขยี นใหช ัดเจนข. จงแกไ ขประโยคตอ ไปนใี้ หเปน ภาษาระดบั ภาษาแบบแผน ๑. หบุ ปากเหอะ ฉนั ไมเหน็ วาเร่ืองแคน ้ันจะเปนการเกงกาจอะไรเลย ๒. ดํารง เปนลกู หมอมหาดไทย ๓. ฉนั ยงั ทาํ การบา นไมเสร็จเลย คงโดนครสู วดอีกแน ๔. อาจารยสาธรเจง ท่ีสุดในหมวดภาษาไทย ๕. ทาทางของกติ ิพงษก วนโอยจรงิ ๆ
๖๕ชุดที่ ๙ เร่อื งการเสรมิ คาํ ท่ีขาดอยู จงหาคาํ มาเสรมิ คาํ ท่ีขาดอยู เพอ่ื ใหไดใจความสมบูรณ และมีความกระชบั ๑. เมื่อวานฉนั กินขา วกบั แกงสมปลาทูทอด ๒. น้ํามนั หมดรีบไปซื้อใหหนอย ๓. นารรี เู ทาณรงค ๔. หนังสอื พิมพท ีค่ ุรสุ ภาขายดี ๕. ดุสติ ขาดทนุ จงึ ไมสามารถเปดกิจการไดชดุ ที่ ๑๐ เรือ่ งการตดั คาํ ท่เี กนิ ออก จงขดี เสนใตคาํ ท่ีตดั ออกไดโดยไมทาํ ใหเ สยี ความหมาย ๑. ทางโรงเรียนจะทําการปฐมนเิ ทศนักเรยี นใหมเรว็ ๆ น้ี ๒. ในทกุ วนั นเ้ี ราตองทํางานแขง กับเวลา ๓. ขา พเจารสู กึ ซาบซ้งึ ตรึงใจในความมีน้ําใจของเขา ๔. เจา หนาทีส่ ว นใหญทกุ คนชว ยกันทาํ งานอยา งกระฉบั กระเฉง ๕. กระประชุมจะมีการกระทาํ กนั ข้นึ ทีส่ โมสรกองทพั บก ๖. วนั ตอ ไปนาปอ จะมาสอนวาดรปู ภาพคะชุดท่ี ๑๑ เรือ่ งการเปลีย่ นคาํ ใหมใ หเหมาะสม จงแกไ ขคําทขี่ ีดเสนใตใ หถูกตองเหมาะสม ๑. การทงิ้ กน บุหรี่ หรอื ขยะมูลฝอยในทส่ี าธารณะจะเปน ทด่ี แู คลนแกค นตางดา ว ๒. ระนาดตวั นี้ เปนของพระประดิษฐไ พเราะ ๓. ทกุ คนตา งทําหนาทซ่ี ่งึ กนั และกนั เพื่อความผาสุกของสงั คม ๔. แมลมวาวจะหนาวเพยี งใดกต็ ามหากความหนาวใจนน้ั หนาวย่ิงกวา ๕. สิง่ ทเ่ี รายึดถอื เปน แนวปฏบิ ตั ิในการดําเนนิ ชวี ิตเรยี กวา อุดมการณ ๖. ในยามคับแคน บัณฑิตยอ มมจี ิตใจมน่ั คงไมย อมแพต ออปุ สรรคที่ขวางหนา ๗. แกงจดื ชามนจ้ี ะอรอ ยถาไดเ หยาะพริกไทยลงไปสักเล็กนอ ย ๘. คณะกรรมการไดก าํ หนดมาตรการสนิ คาขาออกเพอ่ื รกั ษาคุณภาพของสินคา ประเภทตางๆ และ ใหผ มู สี ว นเกีย่ วของยึดถือเปนมาตรฐานปฏิบัติตอ ไปบรรทดั ฐานนี้อาจชวยใหด ุลการคาของ ไทยดขี นึ้ ๙. แตกอ นกรงุ เทพมหานครไมม ขี ยะมูลฝอยเรยี่ ราดตามทองถนนเหมือนปจ จบุ ัน ๑๐. เธอมพี ้นื ฐานดพี อทจี่ ะเรยี นตอ ในระดบั ปรญิ ญา
๖๖ชุดที่ ๑๒ เรอื่ งคาํ ความหมาย และการสรรใชค ํา คาํ ท่ีขดี เสน ใตใ นขอ ความใดสะกดผดิ๑. ก. นภศลู คอื ยอดปราสาท ข. ขนมจานนี้รสชาตอิ รอ ยดี ค. อยาโศกเศรา กาํ สรวลนักเลย ง. อุบัตเิ หตคุ รงั้ นเ้ี ปนประสบการณท ี่ลมื ไมลง๒. ก. นิคมชอบสะพายยา ม ข. ชนมี ีลักษณะคลายลิง ค. บรษิ ทั นม้ี ีพนกั งานหลายคน ง. นักเรยี นใหมกระตอื รอื รน ดที กุ คน๓. ก. นารรี ตั นชอบซา หรมิ่ ข. ตอยผมหยกั โศกดูสวยดี ค. ถนนพหลโยธนิ เปนถนนลาดยาง ง. เงาะโรงเรยี นลอ นกวา เงาะสชี มพู๔. ก. ความผาสุกทุกคนตองการ ข. คนทช่ี อบเบยี ดเบยี ฬผูอืน่ เปน คนไมด ี ค. อยา ตง้ั กฎเกณฑใ หคนอน่ื ทาํ ตามเรา ง. พฤติกรรมยอมสอถงึ กาํ พืดของคนคนนน้ั๕. ก. ไกฟ ามสี สี ันสวยงาม ข. ในปา น้มี ีสัตวน านาพนั ธุ ค. ทะเลสาปสงขลามนี กหลายชนดิ ง. การปลน โดยวางยาใหห ลบั เรยี กวา ปลน สะดม๖. ก. บางคนแพเ กสรดอกไม ข. นอ งเล็กชอบไอศกรมี กะทิสด ค. ทํางานใหป ราณีตหนอ ยนะจะ ง. ดวงจนั ทรคืนนมี้ รี ศั มสี วยงามจบั ตา๗. ก. บา นอะไรขายอาหลั่ยรถยนต ข. แสงอาทติ ยมีรงั สีอลุ ราไวโอเลต ค. ถา มโี อกาสฉันจะไปทอ งแมน้าํ อะเมซอน ง. เขารสู ึกภาคภมู ิมากที่จะแสดงใหใ ครทราบวาเขาเปนนกั เรียนโรงเรียนน้ี
Search