การศึกษาสภาพแวดล้อมภายในสถานศึกษา

บรรยายโดย อาจารยก นกพร วงศไพรินทร อาจารยนาถนิสถ ชนนิ ทรเทพ อาจารยวรี นิ ทรท ริ า ครองยตุ ิ อาจารยเมธาพร ตั้งกาญจนยนื ยง

สภาพแวดลอมแตละโรงเรยี น ภาพจาก https://campus.campus-star.com/education/40225.html

ทาํ ไมเราตอ งศกึ ษาและจดั สภาพแวดลอ มภายในสถานศึกษาใหด ี  1. ใหผูเ รียนอยากมาโรงเรียน  2. สรา งบรรยากาศใหนักเรยี นเกดิ การเรียนรู  3. สรา งการมีปฏิสมั พันธกบั เพื่อน ครแู ละบุคลากรตา งๆ ภายในโรงเรียน  4. เกิดการทาํ งานกลมุ การทํางานชว ยเหลือเกอ้ื กูล มีความเปน ผูนํา

สภาพแวดลอมในสถานศึกษา  ความหมายท่ี 1 สภาพแวดลอ มในสถานศึกษา หมายถงึ องคประกอบตางๆ ภายในโรงเรยี น ท่สี ง เสริมใหน ักเรียนเกดิ การเรยี นรู พฒั นาตนเองในทุกๆ ดาน เชน สง่ิ แวดลอม ความปลอดภัย วัสดุอปุ กรณ การบรหิ ารจดั การ การเรยี นการสอนตา งๆ เปน ตน

สภาพแวดลอมในสถานศึกษา  ความหมายท่ี 2 สภาพแวดลอ มในสถานศึกษา หมายถึง ลักษณะ หรือสถานที่ตา งๆ ในโรงเรยี น ที่สงผลตอ การเรียนและการดํารงอยู รวมถึงการพฒั นาการทกุ ดา น ของนักเรียน ที่ทําใหน กั เรยี นเกิดความประทบั ใจตอ สภาพแวดลอมตา งๆ ของโรงเรยี น

พระราชบญั ญัตกิ ารศกึ ษาแหง ชาติ พทุ ธศักราชท่ี 2542 และแกไขเพ่ิมเติม พ.ศ. 2545

มาตรา 24 จดั เนือ้ หาสาระและกิจกรรมใหสอดคลอ งกับความสนใจและความถนัดของผเู รยี น โดยคาํ นงึ ถงึ ความแตกตา งระหวางบุคคล ใหเรยี นรจู ากประสบการณจ ริง ฝก ปฏิบตั ใิ หทาํ ได คดิ เปน ทําเปน รักการอา น เกดิ การใฝร ูอยางตอเนอื่ ง ผสมผสานสาระความรตู างๆ อยา งไดสัดสว น สมดลุ กัน รวมท้ังปลกู ฝง คุณธรรม คา นยิ มที่ดงี าม และคณุ ลักษณะอนั พึงประสงคไ ว ในทุกรายวชิ า จัดบรรยากาศสภาพแวดลอม สอ่ื การเรยี น และส่ิงอาํ นวยความสะดวก ใหผ เู รียนเกิดการเรยี นรู และมคี วามรอบรู จัดการเรียนรูใ หเ กิดขน้ึ ไดท ุกเวลา ทุกสถานท่ี มาตรา 25 จัดตัง้ แหลง เรียนรูตลอดชวี ติ ทกุ รูปแบบ ไดแก หองสมดุ ประชาชน พิพธิ ภัณฑ หอศิลป สวนสตั ว สวนสาธารณะ สวนพฤกษศาสตร อุทานวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ศนู ยก ารกฬี า และนันทนาการ แหลง ขอ มูล และแหลง การเรียนรูท เ่ี หมาะสมกับผูเ รียน

แนวทางการจัดสภาพแวดลอมของการจดั การศึกษาวอลดอรฟ  การจดั บรรยากาศภายในหองเรียน อาคารเรยี น และบริเวณโรงเรยี น เปน องคป ระกอบสาํ หรับการจัดการศกึ ษาวอลดอรฟ ความงดงามของธรรมชาติ จะปรากฏอยทู ัง้ บริเวณกลางแจง และภายในอาคาร มกี ารนาํ ภาพศลิ ปะ งานประตมิ ากรรม กลิ่นหอมของธรรมชาตเิ ขามาตกแตง ทําใหบ รรยากาศของโรงเรียน สงบ และออ นโยน ภายใตแนวคดิ ทว่ี า เด็กวยั 0 - 7 ป เปนวัยทเ่ี รยี นรูจากการเลียนแบบ สิง่ ที่เด็กเลยี นแบบในชวงนจ้ี ะฝงลึกลงไปในเด็ก หลอ หลอมเดก็ ท้ังกายและจิตวิญญาณ และฝง แนน ไปจนโต

Kindergarten Leipzig, Markurt Architekturkontor, Leipzig Waldorfschool Moss Norway / Architects: - Architekturbüro Denker & Zimmer, Berlin. Winfried Reindl, Imme Denker, Joachim Zimmer.

Widarschule Bochum-Wattenscheid / Architect: Klaus Rennert (Photo: Mathis Lohl)

แนวทางการจดั สภาพแวดลอ มตามแนวคดิ ของมอนเตสซอร่ี 4 ประเดน็  1.การจดั สภาพแวดลอ มทางกายภาพ ภาพจาก https://www.archdaily.com/896045/ratchut-school-design-in-motion

แนวทางการจดั สภาพแวดลอ มตามแนวคิดของมอนเตสซอรี่ 4 ประเดน็  2.การจัดสภาพแวดลอมเพ่อื ความสนุ ทรียะ ภาพจาก https://www.archdaily.com/896045/ratchut-school-design-in-motion

แนวทางการจดั สภาพแวดลอมตามแนวคดิ ของมอนเตสซอรี่ 4 ประเดน็  3. การจดั สภาพแวดลอ มเพือ่ การใชป ญญา ภาพจาก https://www.archdaily.com/896045/ratchut-school-design-in-motion

แนวทางการจดั สภาพแวดลอ มตามแนวคดิ ของมอนเตสซอร่ี 4 ประเด็น  4. การจัดสภาพแวดลอ มทางสังคมและอารมณ ภาพจาก https://www.archdaily.com/896045/ratchut-school-design-in-motion

องคประกอบของการจัดสภาพแวดลอมที่เอื้อตอการเรยี นรู  1.การจดั สภาพแวดลอ มทางกายภาพ 1.1 สภาพแวดลอมดา นภมู ิทัศน 1.2 สภาพแวดลอมดา นอาคารสถานที่ 1.3 สภาพแวดลอ มดานความปลอดภัย  2.การจัดสภาพแวดลอมทางสังคม 2.1 สภาพแวดลอ มดา นการบริหารจดั การ 2.2 สภาพแวดลอมดานการจดั การเรยี นการสอน 2.3 สภาพแวดลอ มดานการปฏิสมั พนั ธกับบคุ คล

1.การจัดสภาพแวดลอ มทางกายภาพ หมายถงึ บรรยากาศและสง่ิ แวดลอม ที่เปนรปู ธรรม ไดแก บริเวณสถานศึกษา อาคารเรยี น หองปฏบิ ตั ิการตา งๆ ท่ีมองเห็นและจบั ตอ งไดใ นสถานศึกษา มี 3 ดา นคอื 1.1 สภาพแวดลอมดา นภมู ิทัศน 1.2 สภาพแวดลอมดานอาคารสถานท่ี 1.3 สภาพแวดลอมดา นความปลอดภัย

1.1 สภาพแวดลอมดา นภูมทิ ศั น สภาพแวดลอ มทมี่ องเหน็ เปน รูปธรรม บรรยากาศและความประทับใจทีด่ ี ตอผูพ บเหน็ ไดแก บรเิ วณสถานศกึ ษา บรเิ วณที่ตัง้ อาคารเรยี น บรเิ วณท่ีพกั ผอ น สวนหยอม สนามกีฬา สนามเด็กเลน ภาพจาก https://www.greenygrass.co.th ภาพจาก http://www.triamsatit.ac.th

1.2 สภาพแวดลอ มดา นอาคารสถานที่ สภาพแวดลอ มทม่ี องเหน็ เปน รปู ธรรม ไดแก สงิ่ ปลกู สรา ง อาคารเรียน หอ งปฏิบัติการตางๆ ภาพจาก https://ijconvent.ac.th/th/ ภาพจาก https://www.kmids.ac.th

1.3 สภาพแวดลอมดานความปลอดภัย มาตรการในการดแู ลเอาใจใสเ กีย่ วกบั ความปลอดภัย การใหความรเู กยี่ วกับ การรกั ษาความปลอดภยั การจดั มาตรการรักษาความปลอดภยั การจดั มาตรการ ปองกนั อนั ตราย ภาพจาก http://www.aseanthai.net

 2.การจดั สภาพแวดลอมทางสังคม หมายถึง สภาพแวดลอ มที่เปน ความรูสึก ท่เี กิดจากการอยูและปฏบิ ตั ิงานรว มกนั ของคนในสถานศกึ ษา ซ่งึ เกดิ จาก การปฏสิ มั พนั ธของคน แบง ออกเปน 3 ดาน ดงั น้ี 2.1 สภาพแวดลอมดา นการบรหิ ารจัดการ 2.2 สภาพแวดลอมดา นการเรยี นการสอน 2.3 สภาพแวดลอ มดา นการปฏิสมั พันธ

2.1 สภาพแวดลอ มดานการบริหารจัดการ การจัดการสิง่ ตา งๆภายในโรงเรียนอยา งเปน ระบบ การวางแผนพัฒนางาน ท่เี กดิ จากความรวมมอื รว มใจของบุคลากร การบงั คับบัญชา บรรยากาศองคกร และความสมั พันธข องบคุ คลในองคกร 2.2 สภาพแวดลอ มดา นการเรยี นการสอน การเรยี นการสอนท่ีมอี ิทธิพลตอการเรียนรูของนกั เรียน เชน หลกั สูตร สอื่ การเรียนการสอน แผนการจดั การศึกษาเฉพาะบคุ คล กระบวนการจัดการเรยี น การสอน การวดั และประเมินผล

2.3 สภาพแวดลอ มดา นการปฏิสมั พันธ การติดตอ ระหวางบคุ คลตางๆ ท่ีอยรู วมกนั ความสัมพนั ธท ่ีดตี อกัน ระหวางบคุ คล

แนวทางในการจดั สภาพแวดลอ มที่เอ้อื ตอการเรียนรู ของสถานศกึ ษา

1. แนวทางการจดั สภาพแวดลอมทางกายภาพ 1.1 สภาพแวดลอมทางภูมทิ ัศน 1.1.1 สถานทีต่ งั้

1.1.2 การวางแนวทางสญั จร

1.1.3 สนุ ทรภี าพและส่งิ แวดลอ ม 1.1.4 การตกแตง บริเวณใหมคี วามสวยงาม

1.1.5 การกําหนดบริเวณเปน เขตหรอื สัดสว นเฉพาะ

1.2 สภาพแวดลอมดานอาคารสถานที่ 1.2.1 แผนภูมบิ ริเวณสถานศกึ ษา 1.2.2 แผนภมู ิอาคาร 1.2.3 การควบคุมการตรวจสอบอาคาร (รูปภาพ) 1.2.4 การประเมินผลอาคารสถานท่ี (รูปภาพ)

1.3 สภาพแวดลอ มดา นความปลอดภัย 1.3.1 ใหค วามรูเกี่ยวกบั การรกั ษาความปลอดภัย 1.3.2 ขจดั ส่ิงทเ่ี ปน ภัยตอนกั เรียน 1.3.3 การปอ งกนั ภัยจากการจราจร 1.3.4 การปองกันเพลงิ ไหม

2. แนวทางการจัดสภาพแวดลอ มทางสงั คม 2.1 การจดั สภาพแวดลอ มดา นการบรหิ ารจัดการ วางแผนพัฒนางาน รว มมอื รว มใจ คิด และตดั สนิ ใจ ประชาธิปไตย ภาวะผูน าํ

2.2 การจดั สภาพแวดลอ มดา นการเรียนการสอน

2.3 การจดั สภาพแวดลอ มดานปฏสิ มั พนั ธข องบคุ คล 2.3.1 ปฏสิ ัมพันธค รแู ละบุคลากร 2.3.2 ปฏิสัมพันธค รูและนกั เรียน 2.3.3 ปฏิสมั พนั ธร ะหวา งนกั เรียนกบั นักเรียน

OA Kindergarten โรงเรียนอนุบาลดีไซนเกแหงเมืองไซตามะ ประเทศญ่ปี นุ

Melbourne’s School of Design at The University of Melbourne โรงเรียนสอนออกแบบเมลเบิรนแหง มหาวทิ ยาลัยเมลเบิรน ประเทศออสเตรเลีย

Singapore’s Nanyang Technological University ประเทศสิงคโปร

Copenhagen’s Ørestad Gymnasium

TAC SEV New Campus in Tarsus, Turkey