หน้าที่พลเมืองฯ ม.1 หน่วยที่ 1

รายวชิ าพ้ืนฐาน กล่มุ สาระการเรยี นรู้ สังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม วิชา หน้าท่ีพลเมอื ง ชนั้ ม.1 ครผู สู้ อน นางธิติมา ชิณพนั ธ์ ตาแหน่งครู วิทยฐานะ ครชู านาญการพิเศษ โรงเรยี นบา้ นคอ้ อาเภอนาตาล จงั หวัดอุบลราชธานี สานักงานเขตพน้ื ทีก่ ารศึกษาประถมศกึ ษาอบุ ลราชธานี เขต 2 สานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พื้นฐาน กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

รายวชิ าพื้นฐาน กล่มุ สาระการเรยี นรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม วิชา หน้าทพี่ ลเมอื ง ชั้น ม.1

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 1 บทบาทและหน้าทขี่ องเยาวชน ทม่ี ตี ่อสังคมและประเทศชาติ

บทบาทหน้าท่ี บทบาทและหน้าทขี่ อง สิทธิและ ของเยาวชน เยาวชนทมี่ ตี ่อสังคม เสรีภาพ และประเทศชาติ การเคารพสิทธิ ผลทไี่ ด้รับจาก และเสรีภาพ การเคารพสิทธิ และเสรีภาพ



บทบาทหน้าที่ของเยาวชน ปฏิบตั ติ นตามกฎหมาย เคารพกฎกตกิ าของสังคม มรี ะเบียบวนิ ัย มคี วามซ่ือสัตย์สุจริต ใฝ่ เรียนรู้

บทบาทหน้าทข่ี องเยาวชน มคี ุณธรรมจริยธรรม มีส่ วนร่ วมใน อนุรักษ์ กจิ กรรมทางสังคม ทรัพยากรธรรมชาติ สืบสานประเพณี วฒั นธรรม รักษาสาธารณสมบตั ิ และภูมปิ ัญญาทด่ี งี ามของไทย



ความหมายของสิทธิและเสรีภาพ สิทธิ (right) คือ ประโยชนท์ ่ี กฎหมายรับรองและคุม้ ครองใหแ้ ก่ บุคคลในการกระทาท่ีชอบดว้ ย กฎหมาย เสรีภาพ (liberty) คือ ความมี อิสระในการกระทาใดๆ โดยไม่ไป ลว่ งละเมิดสิทธิของผอู้ ่ืน

สิทธิเสรีภาพส่ วนบุคคล • เสรีภาพในเคหสถาน • เสรีภาพในการเดินทาง • สิทธิของบุคคลในเรื่องส่วนตวั • เสรีภาพในการนบั ถือศาสนา

สิทธิในกระบวนการยุตธิ รรม • ประชาชนทุกคนมีสิทธิเขา้ ถึงกระบวนการยตุ ิธรรม • การพจิ ารณาคดีตอ้ งมีความถูกตอ้ ง รวดเร็ว และเป็นธรรม • เดก็ เยาวชน สตรี ผสู้ ูงอายุ ผพู้ กิ าร หรือทุพพลภาพ มีสิทธิไดร้ ับ การคุม้ ครองในการพจิ ารณาคดีอยา่ งเหมาะสม

สิทธิเสรีภาพในการประกอบอาชีพ • การประกอบอาชีพตอ้ งเปิ ดใหแ้ ขง่ ขนั กนั อยา่ งเสรีและเป็นธรรม • บุคคลทุกคนมีสิทธิไดร้ ับหลกั ประกนั ความปลอดภยั ในการทางาน

สิทธิเสรีภาพทางการศึกษา • ประชาชนมีสิทธิเสมอภาคกนั ในการเขา้ รับการศึกษาไม่นอ้ ยกวา่ สิบสองปี อยา่ งทว่ั ถึง โดยไม่ตอ้ งเสียคา่ ใชจ้ ่าย • มีเสรีภาพในทางวชิ าการ การเรียนการสอน

สิทธิในการรับบริการสาธารณสุขและสวสั ดกิ ารจากรัฐ • ไดร้ ับการบริการสาธารณสุขที่ไดม้ าตรฐาน • หา้ มใชค้ วามรุนแรงและการปฏิบตั ิอนั ไม่เป็นธรรม • รัฐตอ้ งใหค้ วามช่วยเหลือแก่บุคคลผยู้ ากไร้

สิทธิในข้อมูลข่าวสารและการร้องเรียน • บุคคลมีสิทธิเขา้ ถึงขอ้ มูลข่าวสารสาธารณะ • บุคคลมีสิทธิเสนอเรื่องราวร้องทุกข์ และไดร้ ับแจง้ ผล การพจิ ารณาภายในเวลาอนั รวดเร็ว

เสรีภาพในการชุมนุมและสมาคม • มีเสรีภาพในการชุมนุมโดยสงบ ปราศจากอาวธุ • มีเสรีภาพในการรวมกนั เป็นสมาคมหรือกลุม่ องคก์ ร • มีเสรีภาพในการรวมตวั กนั จดั ต้งั พรรคการเมือง

สิทธิชุมชน • มีส่วนร่วมในการอนุรักษฟ์ ้ื นฟูจารีตประเพณี ภูมิปัญญาทอ้ งถิ่น ฯลฯ • ใชป้ ระโยชนจ์ ากทรัพยากรธรรมชาติอยา่ งคุม้ ค่า



การเคารพสิทธิและเสรีภาพ ปกป้องสิทธิและเสรีภาพของตนเอง ไม่ละเมิดสิทธิและเสรีภาพของผอู้ ื่น ใชส้ ิทธิและเสรีภาพตาม ใชส้ ิทธิและเสรีภาพตามกรอบแห่ง กรอบแห่งกฎหมาย ศีลธรรมและวฒั นธรรม มีจิตสาธารณะ ไม่ใชค้ วามรุนแรง ในการแกป้ ัญหา



ผลที่ได้รับจากการเคารพสิทธิและเสรีภาพ ช่วยเสริมสร้างรากฐาน ลดความขดั แยง้ ขอ้ พพิ าท ประชาธิปไตย ระหวา่ งกนั สร้างความเขม้ แขง็ ใหก้ บั ชุมชน สร้างความเขม้ แขง็ ใหก้ บั และสังคม ประเทศชาติ