พระมหากษัตริย์นักพัฒนาเพื่อประโยชน์สุขสู่ปวงประชา

นอกจากน้ี องค์กรของเราได้ใช้ความรักเป็นตัวขับเคลื่อน บริหารงานตามหลักเศรษฐกิจ พอเพยี ง ความรกั ดา้ นแรกคอื รกั สงิ่ ทเ่ี ราท�ำ สงิ่ ทเ่ี ราถนดั นน่ั คอื การสรา้ งภมู ติ า้ นทาน เมอื่ พบปญั หาแลว้ สามารถยิ้มได้ และไม่ยอมแพ้ ความรักด้านที่สองคือ ต้องรักในส่ิงที่ตัวเองมี และยินดีในสิ่งที่ตัวเองได้ ความสุขอย่ทู ีค่ วามพอใจ และไมโ่ ลภ น่ันคือความพอประมาณ ผมน�ำหลักปรัชญาฯ มาประยุกต์ใช้กับวิสัยทัศน์ของบริษัทใน ๓ ประเด็น คือ หน่ึง เราต้อง เป็นผู้น�ำด้านนวัตกรรมของห้องน้�ำ ๑ ใน ๕ ของโลก สอง เราจะประยุกต์ใช้ปรัชญาฯ และหลัก ธรรมาภิบาลในการบรหิ ารองคก์ ร และสาม เราจะพัฒนาองค์กรเพื่อใหเ้ กดิ คณุ คา่ ตอ่ ผู้มีส่วนเก่ยี วขอ้ ง ใหค้ วามรกั กับพนกั งาน ย่ิงให้ยิ่งได้ ยิ่งมีความสขุ ผมมองพนักงานเหมือนน้อง ให้ค่าแรงกับ โบนัสท่ีเป็นมาตรฐาน ให้พนักงานเรียนต่อโดยไม่มีสัญญา ผูกมัด มีทุนการศึกษาให้ลูกของพนักงาน มีศูนย์เลี้ยงเด็ก เลก็ สำ� หรบั ดแู ลลกู พนกั งานหลงั เลกิ เรยี น มหี นงั สอื การต์ นู ให้ อา่ น มกี จิ กรรมใหเ้ ดก็ ๆ ทำ� และสอนทำ� การบา้ น ใหพ้ นกั งาน หยดุ งานในวนั เกดิ และมขี องขวญั ให้ ในทางกลบั กนั พนกั งาน ตอ้ งรจู้ กั การให้ โดยแบง่ เงนิ ทไ่ี ดร้ บั เปน็ ของขวญั วนั เกดิ สว่ น หนงึ่ ตง้ั เปน็ กองทนุ เลยี้ งเพอื่ น มแี ปลงปลกู พชื ไวท้ ำ� อาหารรบั ประทานร่วมกนั เราใช้นโยบายให้พนักงานมีเงินเหลือดีกว่าให้มีรายได้มากข้ึนแต่ไม่มีเงินเหลือ เราเล้ียง อาหารกลางวันพนักงานทุกคนฟรี และมีนโยบายบายปลดหนี้ให้พนักงาน ให้ท�ำบัญชีครัวเรือน ดังนั้น พนักงานท่ีนี่อย่กู บั เรามากกว่า ๑๐ ปี ไม่มีสมองไหล เราดแู ลครอบครัว ดแู ลลกู หลาน ดแู ลคุณพ่อคณุ แม่ ของเขา เป็นสง่ิ หนึ่งท่ีมัดใจเขา หลายคนอาจสงสัยวา่ การท�ำธุรกิจ ให้ผลประโยชน์พนักงานมากขนาดน้ีจะอยู่ได้ อย่างไร ผมคิดว่าการท�ำธุรกิจให้อยู่ได้ ไม่ได้หมายความว่าเราต้องเอาเปรียบ พนักงาน เอาเปรียบลูกค้า ความจริงเราต้อง ให้ก่อน ส่ิงตอบแทนที่ได้ก็คือ ประสิทธิภาพ การท�ำงานท่ีดีข้ึน พนักงานทุ่มเทท�ำงานและ ดูแลองค์กรเหมือนกับเป็นองค์กรของเขาเอง นีค่ อื สง่ิ ทเ่ี งนิ ซื้อไมไ่ ด้ 197

ในชว่ งนเี้ ศรษฐกจิ ไมด่ ี พนกั งานระดบั ปฏบิ ตั ิ ทร่ี ายไดต้ ำ�่ กวา่ หนงึ่ หมน่ื บาท บรษิ ทั แจกขา้ วสารและ อาหารแห้งให้ แม้จะไม่มากแต่ก็เป็นน้ำ� ใจ คำ� วา่ กำ� ไร ไม่ได้หมายถึงเงินอย่างเดียว ก�ำไรสูงสุดใน ความหมายของพระเจ้าอยู่หัวคือ “ประโยชน์และ ความสุข” ไม่ใช่มองแค่ระยะส้ัน เราต้องมอง ระยะยาว แลว้ กำ� ไรในแงข่ องประโยชนแ์ ละความสขุ จงึ ทำ� ใหอ้ งคก์ รสามารถเลยี้ งตวั เอง และขยายธรุ กจิ ได้ ขณะเดียวกันคนทที่ �ำงานและอยรู่ อบองค์กรกต็ ้องมคี วามสขุ ถ่ายทอดแนวทางปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งสู่พนกั งาน ผมถา่ ยทอดแนวคิดปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง และแนวพระราชด�ำริของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ใหพ้ นกั งาน โดยจะบรรยายใหพ้ นกั งานฟงั ทกุ เดอื น ขณะเดยี วกนั ผมทำ� ใหด้ ู อยใู่ หเ้ หน็ และ เยน็ ใหส้ มั ผัส น�ำแนวพระราชดำ� รขิ องพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หวั มาปฏบิ ัตเิ ป็นตวั อยา่ ง นอกจากน้ี ผมได้สร้างกิจกรรมให้เขาเห็นความสุขง่ายๆ เรามีกิจกรรมที่ช่วยเหลือคนอื่น และจัดประกวดเรื่องของบัญชีรายจ่ายครัวเรือน ทุกวันพุธพนักงานที่บริษัทจะสลับกันไปช่วยงานบ้าน เด็กก�ำพร้า หรือบา้ นพกั คนชรา ท�ำใหพ้ นกั งานมคี วามสขุ กับการทำ� ประโยชนใ์ ห้แกค่ นอ่ืนกอ่ น และน�ำมา ถา่ ยทอดและเชิดชเู พื่อเป็นตัวอย่างตอ่ ไป ใหค้ วามรกั กบั ลูกค้าและสังคม... ส่คู วามยงั่ ยนื ส�ำหรับลูกค้าเรารักเหมือนพ่อแม่ ต้องให้เขาได้ ใช้ของดีมคี ณุ ภาพเหมอื นที่เราอยากใหพ้ ่อแม่ของเราใช้ ผมจึง พัฒนาสินค้าอย่างต่อเน่ือง เพื่อประโยชน์และความคุ้มค่า อยา่ งสูงสุดให้กับลกู คา้ สินคา้ ของเราจึงแตกตา่ งจากสินค้าบรษิ ทั อนื่ ซงึ่ ในปจั จบุ นั สนิ คา้ ของเราไดก้ ารรบั รองมาตรฐานจากสถาบนั ภายในประเทศ และประเทศในยุโรป ขณะเดียวกันต้องให้ความรักกับคนในสังคมด้วย เช่น ช่วยงานโครงการพระเมตตาสมเด็จย่า และเป็นวิทยากรช่วยงานในการขับเคล่ือนการน�ำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในภาค ธุรกิจทั่วประเทศ นอกจากน้ี ผมเป็นกรรมการทางด้านธุรกิจเพ่ือสังคมของตลาดหลักทรัพย์แห่ง ประเทศไทยโดยพยายามประยุกต์ใช้กิจกรรมความรับผิดชอบต่อสังคม หรือ CSR (Corporate Social Responsibility) ของฝ่งั ตะวนั ตกกับปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 198

ของขวญั ถวายแดพ่ ระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ส่ิงท่ีผมท�ำเพื่อตอบแทนพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ คือ การน้อมน�ำแนวพระราชด�ำรัสของพระองค์มาประยุกต์ใช้ และท�ำให้คนไทยได้เห็น เช่น ในเร่ืองของ สังคมถ้าบริษัทหน่ึงบริษัทช่วยจ้างพนักงานหนึ่งคนมาช่วยดูแลผู้ด้อยโอกาส สังคมจะงดงาม เราต้อง ท�ำเป็นแบบอย่างแล้วขยายผล พวกเราจึงควรต้องลุกขึ้นมาช่วยกันปฏิบัติให้พระองค์ทรงหายเหนื่อย ให้พระองค์ทรงยิ้มได้ ผมคิดว่าของขวัญท่ีดีท่ีสุดที่คนไทยจะท�ำเพื่อถวายแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว คือ ต้องมองทุกคนเป็นเพ่ือน มองโลกในแง่ดี รู้จักสันโดษ คือพอใจในสิ่งท่ีตนมี นอกจากค�ำว่ากตัญญูแล้ว ตอ้ งกตเวทีดว้ ย คือตอ้ งทดแทนบญุ คณุ ศึกษาค�ำท่ีพอ่ สอนและท�ำดที ่สี ุด แลว้ ขยายผลตอ่ นโยบายของบรษิ ทั ผมจะทำ� ใหพ้ นกั งานศกึ ษา เขา้ ใจ และรกั พอ่ ทส่ี ดุ แลว้ น�ำความรไู้ ปใชท้ บ่ี า้ น แค่นี้ก็เพียงพอแล้ว ปัจจุบันบริษัทเอกชนในประเทศไทยมีประมาณ ๒.๓ ล้านบริษัท ถ้าน้อมน�ำแนว พระราชดำ� รขิ องพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ไปใช้ ถา้ บรษิ ทั หนง่ึ มพี นกั งาน ๑๐ คน และดแู ลพนกั งาน เหมอื นลูกเหมอื นนอ้ ง กจ็ ะมคี นไทยครึง่ ประเทศที่อบอนุ่ และมคี วามสขุ ขอท�ำงานเพือ่ เผยแพรแ่ นวพระราชด�ำรัสจนกวา่ ชวี ิตจะหาไม่ บรษิ ทั ของผมก่อตง้ั มาเพียง ๑๖ ปี แตพ่ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อย่หู วั ทรงงานมากว่า ๖๕ ปี การทำ� งานของผมเปน็ เพยี งเศษเสยี้ วธลุ ขี องพระองค์ เวลาทผี่ มเหนอ่ื ย เมอ่ื มองเหน็ พระพกั ตรข์ องพระบาท สมเด็จพระเจา้ อยู่หัวแลว้ กห็ ายเหน่ือย ผมคิดวา่ ผมเป็นแค่สว่ นเล็กๆ เป็นแคล่ ูกทร่ี ักพอ่ ที่ไม่ใช่แค่พูด แตต่ อ้ งการทำ� ดใี หเ้ ปน็ ตน้ แบบใหค้ รอบครวั พนกั งาน และขยายผลสสู่ งั คมอยา่ งกวา้ งขวางตอ่ ไป และจะ ทำ� อยา่ งสดุ กำ� ลงั ความสามารถจนกวา่ จะหมดลมหายใจ ดว้ ยส�ำนกึ ในพระมหากรณุ าธคิ ณุ อยา่ งหาทเี่ ปรยี บมไิ ด้ ๒. การประยกุ ตใ์ ชท้ ฤษฎใีหม่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงเล็งเห็นปัญหาหลักของเกษตรกรท่ีส�ำคัญ ประการหนง่ึ คอื การขาดแคลนนำ�้ เพอื่ เกษตรกรรม และมีความเส่ียงกับความเสียหายอันเนื่องมา จากความแปรปรวนของดิน ฟา้ อากาศ และฝน ท้ิงช่วง จึงได้พระราชทาน “ทฤษฎีใหม่” เพื่อเป็นแนวทางบริหารการจัดการที่ดินและ น้�ำเพ่ือการเกษตรในท่ีดินขนาดเล็กให้เกิด ประโยชนส์ งู สดุ 199

จากการนอ้ มนำ� แนวพระราชดำ� ริ “ทฤษฎใี หม”่ มาเปน็ แนวทางในการดำ� รงชวี ติ ของเกษตรกร ในภมู ภิ าคตา่ งๆ พบวา่ ช่วยให้เกษตรกรสามารถบริหารจดั การทด่ี ินควบคกู่ ับการบริหารจดั การน้ำ� ในพน้ื ที่ ใหเ้ กดิ ประโยชนอ์ ยา่ งสงู สดุ สามารถดำ� รงชวี ติ อยไู่ ดต้ ามอตั ภาพ มงี านทำ� มอี าหารไวบ้ รโิ ภค มรี ายไดเ้ พยี งพอ ต่อการครองชีพตลอดท้ังปี ตามหลัก “ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง” ท่ีเน้นการด�ำรงชีวิตให้อยู่ในความ พ อดี ไม่เดอื ดรอ้ น สามารถอ้มุ ชตู นเองได้ ดงั ตวั อยา่ งความสำ� เรจ็ ของนายจนั ทรท์ ี ประทมุ ภา เกษตรกรตำ� บล ตลาดไทร อำ� เภอชมุ พวง จงั หวดั นครราชสมี า ผชู้ นะเลศิ การประกวดผลงาน ตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ด้านเกษตรทฤษฎีใหม่ ปี ๒๕๕๐ โดยสรุปไดด้ งั นี้ ผมพ้นวิกฤตชีวิตมาได้เพราะน้อมน�ำปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และทฤษฎใี หม่ ทพ่ี ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั พระราชทานใหแ้ กพ่ สกนกิ ร ชาวไทยมาใช้ พระองคท์ รงงานเหนด็ เหนอื่ ยเพอ่ื ปวงประชาชน ทรงเปน็ หว่ ง ประชาชน ถา้ เรารกั ในหลวงกค็ วรท�ำตามทพี่ ระองคท์ รงสอน ขยนั ประหยดั รบั ฟงั ความคดิ เหน็ จดุ เรม่ิ ตน้ ของความพอเพยี ง สมัยก่อนครอบครัวของผมค่อนข้างมีฐานะ แต่เพราะความโลภผมถูกหลอกให้เป็นนายหน้า หาคนไปท�ำงานต่างประเทศ แลว้ ไมไ่ ดไ้ ป ผมตอ้ งเอาเงินที่มอี ยูใ่ ช้หน้ี ท�ำใหเ้ ราหมดเนอื้ หมดตัว จึงเปลยี่ น อาชพี มาเปน็ กรรมกรรบั จา้ งเลอ่ื ยไม้ ขดุ ดนิ จากทเ่ี คยหาเงนิ ไดว้ นั ละ ๒๐๐-๔๐๐ บาท เหลอื เพยี ง ๒๐ บาท รบั จ้างอยู่ ๒-๓ ปี เพือ่ นสนทิ ชวนผมไปท�ำงานรับเหมาก่อสร้างที่ประเทศมาเลเซยี ความลำ� บากจากการรบั จา้ งขดุ ดนิ ทำ� ใหผ้ มตอ้ งเปลยี่ นตวั เอง ส่ิงแรกคือ มีความขยันหมั่นเพียรมากข้ึน ผมท�ำงานได้เงินค่าล่วงเวลา อนั ดบั ๑ ของพนกั งาน ๕๐๐ คน สง่ิ ทส่ี องคอื รจู้ กั การประหยดั การออม ไม่ใช้จ่ายฟุ่มเฟือย ผมท�ำงานอยู่ท่ีประเทศมาเลเซีย ๑ ปี เก็บเงินได้ ๑๕๐,๐๐๐ บาท และส่ิงท่ีสาม คือการวางแผนการเงินร่วมกับคนใน ครอบครัว ผมปรึกษากับคนในครอบครัวแล้วสรุปว่า เราควรท�ำส่ิง ท่เี ราถนดั จึงกลับมาทำ� นาอย่างเก่า และแบ่งเงินสว่ นหน่ึงใชห้ นี้ อกี สว่ นหนึง่ ไถท่ ่นี าคนื ยดึ หลักทฤษฎีใหม่ และเศรษฐกิจพอเพียงเลย้ี งชีวติ เมอื่ ไดน้ าคนื มาแลว้ แตไ่ มม่ อี ปุ กรณท์ ำ� นาเพราะเงนิ หมด จงึ ตดั สนิ ใจกเู้ งนิ ธ.ก.ส. ๕,๐๐๐ บาท นำ� เงนิ มาลงทนุ ทำ� นา และใชเ้ งนิ ทกุ บาททกุ สตางคอ์ ยา่ งคมุ้ คา่ ทสี่ ดุ ผา่ นไป ๓ ปี หนกี้ ลบั เพมิ่ ขน้ึ ผมจงึ ศกึ ษา 200

หาความรจู้ ากพอ่ ผาย สรอ้ ยสระกลาง ปราชญช์ าวบา้ น ที่ทา่ นท�ำเกษตรแลว้ ประสบความสำ� เร็จ พอ่ ผายบอกว่า ใหใ้ ชห้ ลกั เกษตรทฤษฎใี หม่ ปดิ รรู วั่ และวางแผนจดั พนื้ ท่ี สำ� หรบั ทำ� การเกษตร อนั ดบั แรกคอื ขดุ สระนำ�้ เอง และทำ� เกษตรผสมผสานแบบครบวงจร จากนั้น ผมได้ส�ำรวจข้อมูลรายรับรายจ่ายใน ครอบครวั เพอื่ อดุ รรู ว่ั และวางแผนการเพาะปลกู โดยปลกู ทกุ สงิ่ ทกุ อยา่ งทเี่ ราซอ้ื กนิ ปที ี่ ๒ ผมเรม่ิ หาตลาดขายพชื ผลใกลบ้ า้ น สำ� รวจรา้ นคา้ ใกลบ้ า้ นวา่ เขาขายอะไร จากน้ันจึงวางแผนขุดสระเพิ่ม น�ำเงินจากการเก็บออมมาซื้อปัจจัยการผลิต ผมสามารถเก็บเล็กผสมน้อย ไดเ้ งนิ กอ้ น และนำ� มาขยายพนื้ ทป่ี ลูกไมผ้ ล ไมย้ นื ตน้ ไมเ้ ศรษฐกิจ และเล้ียงสัตว์ จากพ้นื ท่ี ๕ ไร่เป็น ๒๒ ไร่ และสามารถใชห้ นไ้ี ด้หมดภายใน ๕ ปี หลกั ส�ำคญั ทผี่ มเนน้ คอื การลดรายจา่ ย เปลยี่ นจากการใชป้ ยุ๋ เคมมี าท�ำปยุ๋ ชวี ภาพใชเ้ อง ผลติ อาหารปลาและแปรรปู ผลผลติ เอง ประยกุ ต์ทฤษฎีและการปฏบิ ัติให้เขา้ กนั น�ำเทคโนโลยีสมยั ใหม่มาใช้ ใหส้ อดคลอ้ ง ด้วยความพอประมาณ และมีเหตุผล ในท่สี ุดผนื นาของเรามคี วามอดุ มสมบูรณ์ มีทกุ สงิ่ ทุกอยา่ งในพื้นทข่ี องเรา นคี่ ือภมู คิ มุ้ กนั ขยายความร้สู ่ชู ุมชนตอบแทนพระมหากรุณาธิคุณ ความส�ำเร็จของผมเกิดข้ึนได้เพราะได้น้อมน�ำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั มาปรบั ใชใ้ นการดำ� รงชวี ติ ผมคดิ วา่ หากประชาชนเปน็ ทกุ ข์ ในหลวง ก็ทรงเป็นทุกข์ด้วย ถ้าประชาชนมีความสุข พระองค์ก็ทรงมีความสุขด้วย ผมรู้สึกเป็นหนี้พระองค์ ผมจึงอยากตอบแทนพระมหากรณุ าธคิ ุณพระองคท์ ที่ รงทำ� ใหเ้ ราสามารถพน้ วกิ ฤตได้ ผมจงึ เรมิ่ ขยายความรสู้ ชู่ มุ ชน ใหเ้ ขามาเรยี นรสู้ ง่ิ ทเี่ ราทำ� จนประสบความสำ� เรจ็ โดยสอนให้ รจู้ กั ทำ� เกษตรผสมผสานตามแนวทฤษฏใี หมข่ องในหลวง ผมทมุ่ เทแรงใจแรงกายเพอื่ ถวายพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ใชบ้ า้ นของผมเปน็ แหลง่ ศกึ ษาดงู าน และนำ� เงนิ ทส่ี ะสมมาสรา้ งอาคาร เพอ่ื ขยายการฝกึ อบรม ใหก้ บั เกษตรกร มคี นมาศกึ ษาดงู านเปน็ จำ� นวนมาก ทง้ั หนว่ ยงานราชการ ชมุ ชน นกั เรยี น นกั ศกึ ษา รวมถงึ ลกู หลานและคนในครอบครวั ของผมกก็ ลบั มาชว่ ยงานทศี่ นู ยก์ ารเรยี นรเู้ ศรษฐกจิ พอเพยี ง หลักเศรษฐกิจพอเพยี งท�ำไมย่ ากถา้ มีใจ ผมพน้ วกิ ฤตชวี ติ มาไดเ้ พราะนอ้ มนำ� ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งและทฤษฎใี หม่ ทพี่ ระบาท สมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั พระราชทานใหแ้ กพ่ สกนกิ รชาวไทยมาใช้ พระองคท์ รงงานเหนด็ เหนอื่ ยเพอื่ ปวงประชาชน ทรงเปน็ หว่ งประชาชน ถา้ เรารกั ในหลวงกค็ วรทำ� ตามทพี่ ระองคท์ รงสอน ชวี ติ จติ ใจของผมเพอื่ ในหลวง ถา้ ไมม่ ี 201

พระองค์ผมคงไม่มวี นั น้ี หลกั เศรษฐกิจพอเพียงท�ำไม่ยากถ้ามีใจ และมคี วามเพยี ร ความรคู้ ู่คุณธรรมอย่ใู น นน้ั หมด หลายคนรกั ในหลวง แตไ่ มท่ ำ� ตาม ถา้ จะทำ� ขอใหอ้ นั ดบั แรกเรม่ิ จากพฒั นาตวั เอง จากนน้ั จงึ ขยาย ไปสคู่ นในครอบครวั แลว้ คอ่ ยขยายขบั เคลอื่ นสชู่ มุ ชน ในโอกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะทรงมีพระชนมพรรษาครบ ๘๔ พรรษา ขอเชิญ ชวนใหช้ าวไทยทกุ คนสรา้ งความสามคั คที กุ หมเู่ หลา่ อยา่ คดิ แตกแยก อยา่ คดิ สง่ิ ไมด่ ี ชว่ ยกนั ขบั เคลอื่ น ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ให้เห็นเป็นรูปธรรม เมื่อทุกคนมีความสุขพระองค์ก็ทรงมีความสุข เราควรท�ำให้ประสบความส�ำเร็จเพ่ือสนองพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอันเป็น ท่ีรกั ของคนไทยทกุ คน ๓. การบรหิ ารจัดการนำ�้ พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงตระหนกั ว่า “น�้ำคือชีวิต” จึงทรงสนพระทัยและ ทุ่มเท พระวรกายในการศึกษา ค้นคว้า และวิเคราะห์ ข้อมูลต่างๆ เกย่ี วกบั เร่อื งน�ำ้ จากทกุ แหลง่ โดยทรง ตรวจสภาพพ้ืนที่ภูมิประเทศด้วยพระองค์เอง แล้วจึงพระราชทานแนวพระราชด�ำริในการบริหาร จัดการน�้ำอย่างครบวงจรและเหมาะสมกับลักษณะ ปัญหา สภาพภูมิประเทศ และก่อเกิดประโยชน์ สูงสุดแก่ราษฎร ทั้งนี้ส�ำนักงานฯ ขอน�ำเสนอ ตัวอย่างการบริหารจัดการน�้ำตามแนวพระราชด�ำริ ทก่ี อ่ ใหเ้ กดิ ประโยชนม์ ากมายแกพ่ สกนกิ ร อนั ไดแ้ ก่ (๑) การจัดการน�้ำชุมชน (๒) โครงการฝนหลวง (๓) การแก้ไขปัญหาน�้ำท่วมที่หาดใหญ่ และการ ปรับปรุงคลองลัดโพธ์ิ (๔) การบ�ำบัดน�้ำเสีย ดังมี รายละเอียดแตล่ ะเรอื่ งดังน้ี ๓.๑ การจัดการทรพั ยากรน�ำ้ ชมุ ชน ตามแนวพระราชดำ� ริ แนวพระราชด�ำริในการจัดการทรัพยากรน�้ำของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้รับการ น้อมน�ำไปปฏิบัติในภาคส่วนต่างๆ และประสบความส�ำเร็จเป็นอย่างดี โดยเฉพาะอย่างย่ิงในระดับชุมชน เหน็ ผลอยา่ งเปน็ รปู ธรรมและเปน็ ตวั อยา่ งทช่ี ดั เจนในการประยกุ ตใ์ ชแ้ นวพระราชดำ� รอิ ยา่ งผสมผสานในการ บรหิ ารจดั การนำ้� ซง่ึ สถาบนั สารสนเทศทรพั ยากรนำ้� และการเกษตร (องคก์ ารมหาชน) รว่ มกบั หนว่ ยงานภาครฐั 202

และเอกชนได้จัดการประกวด “การจัดการทรัพยากรน้�ำ ชมุ ชนตามแนวพระราชดำ� ร”ิ อยา่ งตอ่ เนอื่ งตงั้ แตป่ ี ๒๕๕๐ เปน็ ตน้ มา ผลจากการจัดประกวดดังกล่าว ช่วยฉายภาพได้ชัด ยง่ิ ขน้ึ วา่ แนวพระราชดำ� รขิ องพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั เมอ่ื น�ำไปปฏบิ ตั แิ ลว้ เกดิ ผลไดจ้ รงิ อกี ทงั้ ยงั ประโยชนแ์ ละ ความสขุ แกผ่ นู้ อ้ มนำ� ไปปฏบิ ตั ดิ ว้ ย นอกจากน้ี การทสี่ ถาบนั ฯ ไดส้ รา้ งเครอื ขา่ ยผชู้ นะการประกวดในการ จดั การนำ้� ชมุ ชน ไดเ้ ปน็ จดุ เรม่ิ ตน้ ของการกอ่ กำ� เนดิ เครอื ขา่ ยการบรหิ ารจดั การทรพั ยากรนำ้� ชมุ ชน อนั นำ� ไปสู่ การขยายผลความสำ� เรจ็ ของการดำ� เนนิ งานทชี่ ว่ ยใหช้ มุ ชนมนี ำ้� เพยี งพอสำ� หรบั ทำ� การเกษตร และอปุ โภคบรโิ ภค ดังตัวอย่างบทสัมภาษณ์ของชุมชนท่ีชนะเลิศจากการประกวดดังกล่าว ๓ ชุมชน ที่ใช้วิธีการ บริหารจัดการทรัพยากรน้�ำตามแนวพระราชด�ำริ ในพ้ืนท่ีป่าต้นน�้ำ พื้นที่ชลประทาน พื้นท่ีน้�ำหลาก และ พ้ืนที่น�้ำแล้ง ซึ่งต่างได้รับประโยชน์มีน้�ำใช้ตลอดปี และสามารถป้องกันน้�ำหลากและน�้ำท่วม น�ำความสุข ความสามคั คมี าสูช่ มุ ชน ๓.๑.๑ นายทองคำ� ยมิ้ รมั ย์ ผแู้ ทนชมุ ชนบา้ นโนนขวาง ตำ� บลโนนขวาง อำ� เภอบา้ นดา่ น จงั หวดั บรุ รี มั ย์ รางวลั ชนะเลิศประกวดการจดั การทรัพยากรนำ้� ชมุ ชนในพน้ื ท่ีน�้ำแลง้ ตามแนวพระราชด�ำริ ปี ๒๕๕๐ จากสภาพปัญหาขาดน้�ำและดินเส่ือมสภาพท่ีบ้านโนนขวาง ทองค�ำ ยิ้มรมั ย์ ไดศ้ ึกษาและนอ้ มน�ำแนวพระราชด�ำริของพระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัว มาบริหารจัดการแหล่งน้�ำและดินจนประสบความส�ำเร็จ มรี ายไดจ้ ากผลผลติ เพม่ิ ขน้ึ ถงึ ๑๐ เทา่ ชาวบา้ นเหน็ ตวั อยา่ งน�ำไปปฏบิ ตั ติ าม จนสามารถฟน้ื ผนื ดนิ บา้ นโนนขวางใหก้ ลบั อดุ มสมบรู ณ์ มนี ำ�้ ใชต้ ลอดปแี ละ ขยายผลถา่ ยทอดความรสู้ ชู่ มุ ชนอนื่ สามารถตอ่ ยอดพฒั นาโครงการอน่ื ๆ น�ำ ความอบอุน่ กลบั สชู่ ุมชน เพราะไม่ต้องไปท�ำงานต่างถ่นิ จึงนับเปน็ บุญกศุ ล อันยิ่งใหญ่ท่ีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงชี้แนะและทรงเป็นต้นแบบ ให้กบั พสกนกิ ร ชว่ ยให้เหล่าพสกนกิ รมคี วามสุข และชุมชนมีความเข้มแขง็ ขาดแคลนน�้ำ ดินเส่อื มสภาพ... ปญั หาทร่ี มุ เร้าบ้านโนนขวาง ชมุ ชนบา้ นโนนขวางตง้ั อยบู่ นทดี่ อน มรี อ่ งนำ้� ทแี่ หง้ ขอด และเสน้ ทางนำ�้ อยไู่ กลออกไปถงึ ๑๐ กโิ ลเมตร จงึ มปี ญั หานำ�้ ไมเ่ พยี งพอตอ่ การปลกู ขา้ ว และทำ� การเกษตรอน่ื ๆ รวมทง้ั ประสบภยั แลง้ ซำ้� ซาก มาโดยตลอด ประกอบกบั สภาพดนิ สว่ นใหญเ่ ปน็ ดนิ เคม็ ดนิ ดาน และดนิ ทราย เมอ่ื ขาดทง้ั นำ้� และดนิ มปี ญั หา ทำ� การเกษตรไมไ่ ดผ้ ล ยงิ่ ทำ� กลบั ยง่ิ จน มรี ายไดไ้ มพ่ อกบั รายจา่ ย คนในชมุ ชนจงึ ตอ้ งละถนิ่ ฐานไปรบั จา้ ง 203

ผมจึงศึกษาพบว่า เกิดจากการที่เราใช้ดิน มานาน ประกอบกับหมู่บ้านมีสภาพพ้ืนที่ลาดชัน เวลา ไถนาท�ำให้ชะล้างหน้าดินท่ีมีธาตุอาหารท่ีพืชต้องการ หมดไป ผมจงึ ปลกู หญา้ แฝกทำ� แนวกนั ตลงิ่ เพอื่ ปอ้ งกนั การพังทลายของหน้าดิน และเลี้ยงสัตว์เพื่อน�ำ มูลสตั วม์ าท�ำปยุ๋ ปรับปรุงดนิ รวมทงั้ น�ำดนิ ในหมู่บา้ น ไปวิเคราะห์ว่าเหมาะสมแก่การปลูกพืชประเภทใด จนสามารถแก้ปัญหาได้ระดับหนึ่ง แต่พืชผลที่ได้ไม่ดี เทา่ ทคี่ วร เนอื่ งจากมนี ำ�้ ไมเ่ พยี งพอ จงึ ทำ� ใหพ้ บวา่ ถงึ ดนิ ดขี นาดไหน ถ้าไม่มนี �ำ้ กไ็ มส่ ามารถอยไู่ ด้ ดำ� เนนิ ตามแนวพระราชด�ำริ... ชมุ ชนมคี ณุ ภาพชีวติ ดีขึ้น จนกระทง่ั ปี ๒๕๒๖ ผมไดศ้ กึ ษาพบวา่ พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงใหค้ วามสำ� คญั กบั นำ�้ จงึ ศกึ ษาเรอ่ื งการบรหิ ารจดั การแหลง่ นำ้� และทด่ี นิ อยา่ งจรงิ จงั และตอ่ เนอื่ งมาตลอด และได้น้อมนำ� แนวพระราชดำ� รทิ ฤษฎใี หมม่ าใช้ เรม่ิ ดว้ ยการวางแผนขดุ สระเกบ็ น้�ำในไรน่ าดว้ ยตนเอง และไดเ้ ตมิ มลู สตั ว์ ลงไปเพ่ือปรับสภาพของดนิ และนำ�้ และเพ่อื เปน็ แหลง่ อาหารของปลาด้วย นอกจากน้ี ผมแก้สภาพปัญหาดินดานด้วยการ ปลูกพืชตระกลู ถวั่ และไมย้ นื ตน้ ตา่ งๆ เพอื่ แปลงผนื ดนิ แลง้ ให้ เปน็ สวนป่า แรกเริ่มพืชพันธุ์ล้มตาย แตด่ ้วยความอุตสาหะ และเชอ่ื ม่ันในพระราชด�ำรัสของในหลวงวา่ ต้นไม้งอกงาม และทนไดด้ ใี นสภาพภมู นิ เิ วศของทอ้ งถน่ิ ผมจงึ สดู้ ว้ ยสองมอื ปลูกต้นไม้นานนับสิบปี กระทั่งต้นไม้สามารถหย่ังราก ใหค้ วามร่มรน่ื ระบบนเิ วศได้ฟ้ืนฟู โดยเปน็ การใหธ้ รรมชาติ เยยี วยาธรรมชาตติ ามแนวพระราชดำ� ริ รวมท้ังขอฝนหลวงด้วย เราจึงมีน�้ำใชต้ ลอดปี ภายหลงั ปรบั ปรงุ คณุ ภาพดนิ และบรหิ ารจดั การนำ้� ตามแนวพระราชดำ� รแิ ลว้ สามารถปลกู พชื หมุนเวยี นได้ตลอดท้ังปี มีรายได้ถงึ ไร่ละ ๓๐,๐๐๐ บาทตอ่ ปี จากเคยปลกู พืชเชงิ เดี่ยวขายผลผลิตได้ ปีละ ๓,๐๐๐ บาทตอ่ ไร่ ชว่ ยให้มีคณุ ภาพชวี ติ ดขี น้ึ มาก เม่ือชาวบ้านเห็นผมมีรายได้และสภาพความเป็นอยู่ดีข้ึน จึงเห็นประโยชน์และเร่ิมน�ำไป ปฏิบัติตาม ส่งผลให้ชมุ ชนบา้ นโนนขวางมแี หล่งนำ้� และน�้ำไวใ้ ชเ้ พอื่ การเกษตร มรี ายไดเ้ พมิ่ ขึน้ ปัญหา วา่ งงานและการออกไปทำ� งานตา่ งถน่ิ ลดนอ้ ยลง ทส่ี ำ� คญั ชมุ ชนมคี วามรู้ เขา้ ใจ และรจู้ กั การอนรุ กั ษจ์ ดั การ ทรัพยากรน�ำ้ ให้เกดิ ประโยชนม์ ากทีส่ ดุ ตามแนวพระราชด�ำริของพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยหู่ ัว 204

ขยายผลการจัดการทรพั ยากรนำ้� ในชมุ ชนอยา่ งยงั่ ยืน ปจั จบุ นั ไดข้ ยายผลการดำ� เนนิ งานการจดั การทรพั ยากรนำ�้ ชมุ ชนอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง และนอ้ มนำ� หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งมาใชใ้ นการบรหิ ารจดั การนำ้� ผมใชบ้ า้ นจดั ตง้ั “ศนู ยเ์ รยี นรเู้ ศรษฐกจิ พอเพียง” และขยายเครือขา่ ยสู่โรงเรียนภายในชุมชนและชมุ ชนใกล้เคียง จนเกดิ การขยายเครอื ขา่ ยตอ่ ไป เรื่อยๆ โดยเริ่มจากการแก้ปัญหาเร่ืองน�้ำก่อน จากน้ันจึงแก้ปัญหาเร่ืองดินและป่า ท�ำให้หมู่บ้านท่ีเคย แหง้ แลง้ กลบั อดุ มสมบรู ณ์ และสามารถตอ่ ยอดพฒั นาโครงการอน่ื ๆ ต่อไปได้อกี ด้วย ดว้ ยพระมหากรณุ าธิคุณ... ทรงเปน็ ตน้ แบบใหก้ บั พสกนกิ ร ดว้ ยพระมหากรณุ าธคิ ณุ ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทพี่ ระราชทานแนวพระราชดำ� รใิ น เรอื่ งตา่ งๆ ซง่ึ ตวั ผมเองไดศ้ กึ ษาเรยี นรจู้ ากพระองคผ์ า่ นสอ่ื ตา่ งๆ และไดน้ อ้ มนำ� มาปรบั ใชใ้ นการพฒั นาคณุ ภาพ ชวี ติ ใหด้ ขี นึ้ ถา้ ไมม่ พี ระองคท์ รงเปน็ ตน้ แบบใหก้ บั พสกนกิ รแลว้ ผมไมร่ วู้ า่ จะแกไ้ ขปญั หาเหลา่ นไ้ี ดห้ รอื ไม่ แนวพระราชด�ำริของพระองคเ์ ม่ือเราน้อมน�ำมาปรับใช้ เกดิ ผลสมั ฤทธิ์ดลบนั ดาลใหพ้ สกนกิ รมอี ย่มู กี ิน และมีความเข้มแข็งอย่างยั่งยืน นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณที่พระองค์พระราชทานให้ และเป็นบุญกุศล อนั ยงิ่ ใหญท่ ชี่ าวไทยมพี ระองคท์ รงชแี้ นะ เราโชคดีที่เกิดมาเป็นคนไทย มีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ท่ีทรงช่วยปกปักษ์และดูแลพวกเรามาโดยตลอด ผมจึงขอเชิญชวนพ่ีน้องเกษตรกร และประชาชนชาวไทยทั้งประเทศร่วมกันเดินตามรอยพ่อ โดยน้อมน�ำแนวพระราชด�ำริมาใช้ในการด�ำรง ชวี ติ และลดการตดั ไมท้ �ำลายปา่ เพ่อื ตอบแทนพระมหากรณุ าธคิ ณุ ๓.๑.๒ นายประชวน แพงดา ผู้แทนชุมชนบ้านหนองปิ้งไก่ ตำ� บลนาบ่อคำ� อำ� เภอเมือง จังหวัด กำ� แพงเพชร รางวลั ชนะเลศิ ประกวดการจดั การทรพั ยากรนำ�้ ชมุ ชน ตามแนวพระราชดำ� ริ ครง้ั ที่ ๓ ปี ๒๕๕๒ ประเภทพน้ื ทช่ี ลประทาน เนอื่ งจากปญั หานำ้� หลากจนฝายกนั้ นำ้� พงั ทลายอยเู่ นอื งๆ ตอ้ งซอ่ มแซม เปน็ ประจ�ำทกุ ปี น�ำไปสปู่ ญั หาการท�ำนาไดเ้ พยี งปลี ะครง้ั เดยี ว ชาวบา้ นหนอง ปง้ิ ไก่ และประชวน แพงดา ไดน้ อ้ มน�ำแนวพระราชด�ำรขิ องพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ดา้ นการจดั การทรพั ยากรนำ้� มาชว่ ยกนั แกไ้ ขปญั หาและบรหิ าร จดั การระบบชลประทาน ดว้ ยการท�ำฝาย ขดุ คลองสง่ นำ้� และท�ำนบแบง่ นำ�้ ทเี่ รยี กวา่ “แต” จากความรว่ มแรงรว่ มใจชว่ ยใหช้ มุ ชนมนี ำ�้ กนิ นำ�้ ใชต้ ลอดปี ท�ำนาได้ถงึ ปีละ ๓ คร้ัง มรี ายไดเ้ พิ่มขน้ึ ๒ เทา่ จึงมชี วี ิตความเป็นอยทู่ ่ีดีขน้ึ ไม่ต้องอพยพย้ายถ่ินไปท�ำงานนอกพื้นท่ี ชาวหนองปิ้งไก่จึงขอสืบสานการ บรหิ ารจดั การทรพั ยากรนำ้� และปฏบิ ตั ติ ามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง เพอ่ื ตอบแทนพระมหากรณุ าธคิ ณุ อยา่ งหาทสี่ ดุ มไิ ดต้ ลอดชวั่ ลกู ชวั่ หลานสบื ไป 205

เมอื่ น�ำ้ หลากมาพาฝายพัง... ปัญหาใหญ่ท่ีชุมชนหนองป้งิ ไก่ตอ้ งเผชิญ ปี ๒๔๙๙ ชาวบ้านจากจังหวัดตากได้อพยพมาตั้งถิ่นฐานท่ีบ้านหนองปิ้งไก่ในจังหวัด กำ� แพงเพชร เป็นเหตุใหเ้ ริ่มมีการบกุ รุกปา่ หลังจากยา้ ยมาตงั้ ถ่ินฐานได้ ๑ ปี ชาวบ้านไดป้ ระชุมร่วมกัน เพื่อหาวิธีน�ำน�้ำจากคลองสวนหมาก สายน้�ำหลักอันเป็นแหล่งน้�ำส�ำคัญของชุมชนไปใช้ท�ำการเกษตร โดยเริ่มแรกชาวบ้านร่วมกันขุดคลองส่งน้�ำไปตามพ้ืนที่ท�ำการเกษตร จากนั้นได้ร่วมกันสร้างฝายกั้นน้�ำ สวนหมาก เพื่อกนั้ นำ้� ให้เข้าตามลำ� คลองท่ขี ดุ ขน้ึ เนื่องจากพน้ื ทีท่ �ำการเกษตรอย่สู ูงกว่าระดบั คลอง การสร้างฝายก้ันน�้ำสวนหมากครั้งแรก ใช้ไม้ไผ่ ไม่สามารถทนกระแสน้�ำในช่วงน�้ำหลากได้ จงึ เปลยี่ นมาใชไ้ มซ้ งุ และหนิ กพ็ งั ทลายอกี ตอ้ งซอ่ มแซม อยตู่ ลอดเวลา ตอ่ มาชมุ ชนรวมตวั กนั สรา้ งฝายคอนกรตี แตย่ งั ไมท่ นั สำ� เรจ็ ฝายพงั ทลายอกี ครงั้ เมอ่ื เกดิ นำ้� หลาก แต่ชุมชนไม่ย่อท้อต่ออุปสรรคที่เกิดข้ึน คิดหาวิธี ท�ำฝายด้วยการน�ำดินมาเทหน้าคอนกรีต ปรากฏว่า ดนิ โดนนำ้� กดั เซาะไปจนหมด จากปญั หาดงั กลา่ วจงึ ทำ� ใหช้ าวบา้ นทำ� นาไดแ้ คป่ ลี ะครง้ั เพราะหลงั จากทำ� นาเสรจ็ ตอ้ งมาชว่ ยกนั ซอ่ มแซมฝายเปน็ ประจำ� ทกุ ปี สร้างฝายถาวร ขุดคลองส่งนำ้� สร้างระบบนำ�้ ประปา... แกป้ ัญหาน้ำ� ของชมุ ชน ในปี ๒๕๓๒ ชาวบ้านหนองปิ้งไก่จึงได้ร่วมกันเขียนโครงการสร้างฝายถาวรเพ่ือขอรับ สนับสนุนงบประมาณจากกรมชลประทาน เพ่ือเป็นแหล่งน�้ำถาวร ต่อมาได้รับอนุมัติให้สร้างฝาย คลองสวนหมาก ซง่ึ สามารถน�ำไปใชใ้ นพน้ื ทก่ี ารเกษตรไดป้ ระมาณ ๑,๐๐๐ ไร่ แตพ่ นื้ ทท่ี �ำการเกษตรทง้ั หมด มีประมาณ ๓,๕๐๐ ไร่ ชาวบา้ นจงึ รว่ มกันขุดคลองส่งน้�ำเพ่ิมเป็นระยะทาง ๒๐ กโิ ลเมตร เพอ่ื น�ำนำ้� เขา้ สู่ พื้นทีก่ ารเกษตรอีก ๒,๕๐๐ ไร่ คลองส่งน�้ำและคลองซอยแต่ละสาย จะมผี ดู้ แู ลบรหิ ารจดั การในการใชน้ �้ำอยา่ งเพยี งพอ และร่วมกันก�ำจัดวัชพืช ช่วยให้คลองส่งน้�ำมีสภาพท่ีดีตลอดปี และองค์การบริหารส่วนต�ำบลนาบ่อค�ำ ได้สร้างระบบนำ้� ประปาส�ำหรับชาวบ้านใชอ้ ปุ โภคบริโภคด้วย นอกจากนี้ ชาวบ้านหนองปิ้งไก่ได้ร่วมกันบริหารจัดการน้�ำจากฝายคลองสวนหมากผ่าน คลองส่งน�้ำภายในชุมชน โดยน้อมน�ำแนวพระราชด�ำริมาประยุกต์ใช้ในการแก้ไขปัญหา ผสานกับ ภมู ปิ ญั ญาชาวบา้ น คดิ คน้ วธิ แี บง่ นำ้� ทเี่ รยี กวา่ “แต” ซง่ึ หมายถงึ ทำ� นบกนั้ นำ้� ในลำ� เหมอื ง ทำ� หนา้ ทคี่ วบคมุ ปรมิ าณนำ้� และแบง่ นำ�้ ใหแ้ ตล่ ะพน้ื ทอี่ ยา่ งเปน็ ธรรมและเทา่ เทยี มกนั การจดั สรรนำ�้ ผา่ นระบบแตน้ี ทำ� ให้ ชุมชนไดร้ ับน้�ำอยา่ งพอเพียง และเปน็ ไปตามสภาพความเปน็ จริงของการใช้น�ำ้ ในพ้ืนทเ่ี กษตร 206

ความสำ� เรจ็ ในชมุ ชน... ขยายผลจากรุน่ สรู่ ุ่นอย่างย่ังยืน ผลจากการร่วมบริหารจัดการน�้ำ ของชุมชน ช่วยให้ชาวบ้านหนองปิ้งไก่มีรายได้ และความเปน็ อยทู่ ด่ี ขี น้ึ จากเดมิ ทที่ ำ� นาไดเ้ พยี ง ปลี ะ ๑ ครัง้ และต้องซอ่ มฝายเป็นประจำ� ทกุ ปี ปจั จบุ นั สามารถท�ำนาไดถ้ งึ ปลี ะ ๓ ครงั้ รวมทงั้ มีเวลาและมีน้�ำเพ่ือปลูกพืชผักสวนครัวส�ำหรับ รับประทานในครอบครัว และเหลือไว้ขายใน ชุมชน นอกจากนี้ สภาพแวดลอ้ มในชมุ ชน มีความสะอาด สวยงาม มกี ารจดั สรรที่ดนิ ของชุมชนอยา่ งเปน็ ระเบียบ ความเปลยี่ นแปลงทางสงั คมที่เหน็ อยา่ งชัดเจน คอื ชาวบ้านหนองปิง้ ไก่ไม่ตอ้ งอพยพยา้ ยถิ่นฐานไปทำ� งานนอกพ้นื ที่ นับต้ังแต่ปี ๒๕๐๐ ท่ีชุมชนหนองปิ้งไก่ได้จัดต้ังกลุ่มผู้ใช้น�้ำ เพื่อดูแลการจัดสรรน�้ำในชุมชน ไดส้ บื ตอ่ กันเรือ่ ยมาจากร่นุ ส่รู ุ่น ปัจจุบนั นับเปน็ รุน่ ท่ี ๓ แล้ว ซงึ่ ยงั คงนอ้ มนำ� แนวพระราชด�ำรกิ ารบรหิ าร จดั การทรพั ยากรนำ�้ ชมุ ชนของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั มาปรบั ใชใ้ นการพฒั นาชมุ ชน และถา่ ยทอด แนวพระราชด�ำริ ตลอดจนภูมิปัญญาชาวบา้ นตา่ งๆ จากรุ่นสูร่ ่นุ จนถงึ เยาวชนในปจั จุบัน ดว้ ยพระมหากรุณาธิคุณ... ขอรว่ มนอ้ มนำ� พระราชดำ� ริมาปฏบิ ัติช่ัวลกู ชวั่ หลาน จากการน้อมน�ำแนวพระราชด�ำริพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เร่ืองการบริหารจัดการ ทรพั ยากรนำ�้ และหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งมาปฏบิ ตั ิ ไดช้ ว่ ยใหช้ มุ ชนมนี ำ้� กนิ นำ�้ ใชต้ ลอดทง้ั ปี มชี วี ติ ความเปน็ อยทู่ ดี่ ขี นึ้ และมรี ายได้เพ่ิมขึน้ ถงึ ๒ เทา่ ดว้ ยพระมหากรณุ าธคิ ณุ ของพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หัว หมู่บ้านหนองปิ้งไก่ขอร่วมกันน้อมน�ำ แนวพระราชด�ำริมาปฏิบัติต่อไปจนช่ัวลูกช่ัวหลาน ร่วมมือ ร่วมใจกันรักษาดูแลทรัพยากรน้�ำของชุมชน และท�ำการเกษตรอย่างพอเพียง ไม่ท�ำเกินก�ำลัง ท่ีมีอยู่ และพร้อมใจถวายความจงรักภักดีต่อในหลวง ของปวงชนชาวไทย ตลอดจนขอถวายพระพรให้ พระองค์มีพระชนมพรรษายิ่งยืนนาน และทรงเป็น ร่มโพธ์ิรม่ ไทรของเหล่าพสกนิกรทุกหมเู่ หล่าตลอดไป 207

๓.๑.๓ นายมนสั คลา้ ยรงุ่ ผแู้ ทนชมุ ชนบา้ นคลองเรอื ตำ� บลปากทรง อ�ำเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร ชนะเลิศประกวดการจัดการทรัพยากรน�้ำ ชุมชนตามแนวพระราชด�ำริ คร้ังท่ี ๔ ปี ๒๕๕๔ ประเภทพืน้ ที่ตน้ นำ้� พนื้ ทป่ี า่ บา้ นคลองเรอื ถกู ถางท�ำลายเพอื่ การตง้ั ถน่ิ ฐานอยอู่ าศยั จนเกดิ ภาวะขาดแคลนนำ้� มนสั คลา้ ยรงุ่ และชาวบา้ น จงึ ไดร้ ว่ มใจนอ้ มน�ำ แนวพระราชด�ำรขิ องพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั มาปฏบิ ตั ิ ทง้ั การจดั การ ดแู ลรกั ษาปา่ และแหลง่ น้�ำ เศรษฐกจิ พอเพยี ง และทฤษฎใี หม่ น�ำความสขุ และความอบอุ่นสู่ชุมชน เพราะการมีนำ�้ ใช้ตลอดปี น�ำไปสู่การผลิตไฟฟ้า พลังน�้ำตามแนวพระราชด�ำริ ช่วยสร้างอาชีพและรายได้ ไม่ต้องไปท�ำงานตา่ งถนิ่ เป็นความภาคภมู ใิ จทส่ี ดุ ในชีวิตที่เขาได้น้อมน�ำแนวพระราชด�ำริมาใช้พัฒนาชุมชนนานกว่า ๑๐ ปี จึงเช่ือมั่นว่าการพัฒนา ตามแนวทางนีจ้ ะช่วยให้ประเทศมีความม่ันคง นับเป็นพระมหากรุณาธคิ ณุ อนั ยงิ่ ใหญ่ น้อมนำ� แนวพระราชด�ำริมาปฏิบตั .ิ .. “คนอยู่ ปา่ ยงั ” บ้านคลองเรือเป็นหมู่บ้านที่เกิดจากการรวมตัวของคนต่างถ่ินจาก ๔ ภาค อพยพเข้ามาตั้ง ถิ่นฐานต้ังแต่ปี ๒๕๑๘ ท�ำให้เกิดการบุกรุกป่าเพื่อใช้พ้ืนที่ในการสร้างบ้านและท�ำการเกษตร ท�ำให้เกิด สภาวะขาดแคลนน�ำ้ ประสบปญั หาฝนท้งิ ช่วง น้�ำแลง้ เนอ่ื งจากขาดความรูค้ วามเขา้ ใจในการบรหิ าร จดั การทรพั ยากรนำ้� ปี ๒๕๓๖ หนว่ ยอนรุ กั ษแ์ ละจดั การต้นน้�ำพะโต๊ะ ไดเ้ ขา้ มา ใหค้ วามรกู้ บั ชมุ ชนเพอื่ ใหห้ ยดุ การถางปา่ เพอ่ื ใหส้ ามารถอยใู่ นพนื้ ทตี่ อ่ ไปได้ แทนการอพยพคนออกจากพ้ืนท่ีป่าตามนโยบายของรัฐใน ขณะนน้ั ผมจงึ นอ้ มนำ� แนวพระราชดำ� รพิ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั คือ “ป่า ๓ อย่าง ประโยชน์ ๔ อย่าง” และโครงการอันเนื่อง มาจากพระราชดำ� ริ “บา้ นเลก็ ในปา่ ใหญ”่ ของสมเดจ็ พระนางเจา้ ฯ พระบรมราชินีนาถ มาจดั ท�ำโครงการร่วมกบั ชมุ ชน คือ โครงการ “คนอยู่ ปา่ ยงั ” ทำ� อยา่ งไรใหค้ นอยไู่ ด้ และยงั คงมีปา่ อย่ดู ้วย นอกจากน้ี ผมไดน้ �ำตัวอย่างความส�ำเร็จของชุมชนหลายแห่ง ที่น้อมนำ� หลักปรัชญาของ เศรษฐกจิ พอเพยี งและทฤษฎีใหมม่ าปฏบิ ตั ิ มาปรับใชใ้ นที่ดนิ ทำ� กิน โดยท�ำเกษตรผสมผสานแทนการ ปลูกพืชเชิงเด่ียว และดำ� เนินชีวิตตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง รวมทั้งได้น้อมนำ� แนวพระราชด�ำริด้าน การจัดการปา่ ตน้ น้ำ� และทรัพยากรน�ำ้ ชุมชน มาปรบั ใชใ้ นการพัฒนาด้านต่างๆ ในชุมชน โดยปี ๒๕๒๗ เรม่ิ สรา้ งฝายชะลอนำ�้ จนปจั จบุ นั มฝี ายชะลอนำ้� เปน็ ระยะๆ ตลอดลำ� หว้ ยทง้ั ๔ หว้ ย และไดต้ อ่ ทอ่ เพอื่ ทำ� ประปา ภูเขา จัดสรรน�้ำใช้ภายในชุมชน รวมถึงไดร้ ่วมกันสร้างฝายกักเก็บน�ำ้ ขนาดใหญ่ เป็นฝายนำ�้ ลน้ สามารถใช้ ประโยชน์จากตัวฝายเป็นถนนและสะพานในการสญั จรไปมาได้อีกดว้ ย 208

ชุมชนคลองเรอื คนื สคู่ วามสมบรู ณ์ จากการมีน้�ำใช้ตลอดท้ังปี จึงเป็นจุดเปลี่ยนความคิดของคนในชุมชนว่า เพียงไม่บุกรุกป่า มกี ารบรหิ ารจดั การทด่ี ี กส็ ามารถมนี ำ้� ไวใ้ ชใ้ นชมุ ชนมากขนึ้ ชมุ ชนจงึ หยดุ บกุ รกุ พนื้ ทปี่ า่ และหนั มาชว่ ยกนั รกั ษาตน้ นำ�้ ไวไ้ มใ่ หถ้ กู ทำ� ลาย โดยรว่ มมอื รว่ มใจกนั ฟน้ื ฟู ดแู ลรกั ษาปา่ เปน็ อยา่ งดี จนไดร้ บั พระราชทานธง “พทิ ักษป์ ่า เพื่อรักษาชีวิต” จากสมเด็จพระนางเจา้ ฯ พระบรมราชินนี าถ และชมุ ชนได้ใช้ประโยชน์จากปา่ ในการท�ำมาหากินดว้ ย เม่ือผืนป่าคืนความอุดมสมบูรณ์ ความชมุ่ ชนื้ กก็ ลบั คนื สบู่ า้ นคลองเรอื สง่ ผลใหม้ นี ำ้� ใช้ และทำ� เกษตรผสมผสานและพชื หมนุ เวยี นไดต้ ลอดทงั้ ปี คนในชมุ ชนมรี ายได้ ไมเ่ ดอื ดรอ้ นเรอื่ งการท�ำมา หากนิ ชว่ ยใหส้ ามารถพฒั นาเรอ่ื งอนื่ ๆ ตอ่ ไปได้ ขยายผลการจดั การน้ำ� ... สูก่ ารผลติ ไฟฟ้าใช้ในชมุ ชน และแบง่ ปันแก่ชมุ ชนอ่นื ๆ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวตรัสเสมอว่า “นำ�้ คอื ชวี ติ ” ผมไดป้ ระจกั ษแ์ ลว้ การดแู ลรกั ษาปา่ ไมเ่ พยี ง ชว่ ยใหม้ นี ำ�้ เพอ่ื ใชท้ ำ� การเกษตรและอปุ โภคบรโิ ภคเทา่ นนั้ เราสามารถน�ำน�้ำมาผลิตไฟฟ้าใช้ได้ด้วย เมื่อผมได้ศึกษา ดูงานเร่ืองไฟฟ้าพลังน้�ำท่ีบ้านแม่ก�ำปอง จังหวัดเชียงใหม่ จงึ กลบั มาประดษิ ฐเ์ ครอื่ งใชไ้ ฟฟา้ ขนาดเลก็ ทดลองใชก้ บั บา้ น ตนเองกอ่ น เมอ่ื เหน็ ผลแลว้ ชาวบา้ นจงึ ทำ� ตาม ต่อมากรรมการหมู่บ้านมีความเห็นร่วมกันว่าควรสร้างโรงไฟฟ้าพลังน้�ำชุมชนคลองเรือ เพอ่ื ใหท้ งั้ ชมุ ชนมไี ฟฟา้ ใช้ จงึ รว่ มกนั ทำ� ฝายแมว้ ขนึ้ มาเพอ่ื เกบ็ กกั นำ�้ โดยรว่ มกนั บรจิ าคเงนิ เพอื่ ซอื้ เสาไฟฟา้ และสรา้ งอาคาร และไดร้ บั การสนบั สนนุ เครอ่ื งผลติ กระแสไฟฟา้ พลงั นำ�้ จากการไฟฟา้ ฝา่ ยผลติ แหง่ ประเทศไทย โดยชมุ ชนเกบ็ คา่ ใชไ้ ฟกนั เอง รายได้จากค่าไฟ สว่ นหนึ่งนำ� มาใช้บำ� รุงรกั ษาอุปกรณ์ และอีกส่วนหนง่ึ จดั ตงั้ เปน็ กองทุนดูแล เดก็ นกั เรยี นและสวสั ดกิ ารดแู ลผสู้ งู อายุ ทนุ การศกึ ษา และ “กองทนุ หมนุ ไป” สำ� หรบั สนบั สนนุ ใหห้ มบู่ า้ น ท่ียังไม่มีไฟฟ้าใช้ นำ� ไปดำ� เนินการในลักษณะเดยี วกัน และเม่อื มีไฟฟ้าใช้และมีรายได้แลว้ ก็ให้จัดตง้ั เป็น กองทุนเพอ่ื สนับสนนุ หมู่บา้ นอ่ืนๆ ต่อไป ภมู ิใจทไ่ี ดป้ ฏบิ ตั ิตามแนวพระราชด�ำร.ิ .. ชมุ ชนอยู่ดมี สี ขุ ความภาคภูมิใจที่สุดของผม คือการได้น้อมน�ำแนวพระราชด�ำริของพระองค์มาปฏิบัติใน การพฒั นาชุมชนมานานกว่า ๑๐ ปี สิ่งท่ไี ด้รบั คอื ชมุ ชนมีรายไดเ้ พมิ่ ขน้ึ คนอยกู่ ับถ่นิ ไม่อพยพไปขาย 209

แรงงานทอี่ น่ื มคี วามมนั่ คงดา้ นอาหาร และคนในชมุ ชนมคี วามสามคั คี โดยขณะนี้ ชมุ ชนไดร้ ว่ มกนั ทำ� ให้ บ้านคลองเรือเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ขณะนี้ชุมชนของเรามีชีวิตความเป็นอยู่ท่ีดีขึ้น หลังจาก ทไ่ี ดอ้ นรุ ักษท์ กุ สิ่งทกุ อย่างไว้ ไม่หลงไปตามกระแสที่ฟงุ้ เฟ้อ ท�ำหนา้ ที่ของตนเองใหด้ ีท่สี ุด… ถวายในหลวง ผมจะปฏิบัติตามแนวพระราชด�ำริและขยายผลการพัฒนาหมู่บ้านเล็กๆ น้ี ให้เป็น แบบอยา่ งขยายผลสชู่ มุ ชนอนื่ ๆ ตอ่ ไป และเชอื่ วา่ ถา้ พฒั นาไปตามแนวทางนปี้ ระเทศจะมคี วามมน่ั คง กลบั สู่ วิถเี ดิมที่มคี วามเป็นไทย มคี วามอบอ่นุ และมีความสุขทพี่ อเพียงอย่างย่ังยนื ในโอกาสท่ีพระองคท์ รงมี พระชนมพรรษาครบ ๘๔ พรรษา ขอเชิญชวนให้พสกนิกรชาวไทยท�ำหนา้ ที่ของตัวเองให้ดีทสี่ ุด ซึ่งคอื หัวใจของชาวชุมชนคลองเรอื ๓.๒ “ฝนหลวง”... สายฝนสปู่ วงประชาในถิน่ ทรุ กันดาร พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานแนวพระราชดำ� ริใน การจัดท�ำ “ฝนหลวง” หรอื “ฝนเทยี ม” เพือ่ ช่วยเหลือเกษตรกรทีป่ ระสบภยั แลง้ ซง่ึ ฝนหลวงได้สร้างประโยชนส์ ุขใหแ้ กร่ าษฎร ที่มีปญั หาขาดแคลนน้ำ� สภาพพ้ืนที่ความแหง้ แลง้ อนั เป็นภัยพบิ ัติจากธรรมชาติ ให้สามารถเพาะปลูก ได้แม้ในฤดแู ลง้ ช่วยให้มรี ายไดเ้ พิ่มขึน้ ครอบครัวอย่ดู ีกนิ ดี ร่มเย็นเป็นสุข ลูกหลานไดเ้ รยี นหนงั สอื และ มีคุณภาพชวี ติ ดีขนึ้ ทง้ั ยงั ชว่ ยปกป้องผนื ปา่ จากไฟ แมช้ าวนาชาวไร่ทีห่ ่างไกลพน้ื ท่ีชลประทาน สามารถมี น้�ำกินน�ำ้ ใช้ ดว้ ยพระราชด�ำริ “ฝนหลวง” อันเกิดจากน�ำ้ พระทยั ทเี่ ป่ียมด้วยพระเมตตาท่ีทรงสอดสอ่ งดูแล ทกุ ขส์ ุขของพสกนกิ ร และนับเปน็ ทพี่ ่ึงของเกษตรกรยามเกิดภยั แลง้ ไดอ้ ยา่ งแทจ้ ริง ทง้ั นี้ เกษตรกรและอาสาสมคั รฝนหลวง จะไดบ้ อกเลา่ ใหท้ ราบถงึ ประโยชนข์ องฝนหลวงทพ่ี วก เขาไดร้ บั สรุปไดด้ ังน้ี 210

๓.๒.๑ นายเสร ี พงษพ์ ทิ กั ษ์ เกษตรกร อำ� เภอสวา่ งอารมณ์ จงั หวดั อทุ ยั ธานี และประธานอาสาสมคั ร ฝนหลวงจังหวดั อทุ ัยธานี ด้วยทรงห่วงใยพสกนิกร ประกอบกับพระวิริยะอุตสาหะและ พระอจั ฉรยิ ภาพ พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ไดพ้ ระราชทาน “ฝนหลวง” เสริมฝนธรรมชาติ ช่วยให้ชาวไร่ชาวนาไม่ต้องรอฝน สามารถเพาะปลูก ได้แม้ในฤดูแล้ง ท้ังยังสร้างความร่มเย็นแก่ผืนดิน และปกป้องผืนป่า จากไฟ แม้ชาวนาชาวไร่ที่ห่างไกลพื้นที่ชลประทาน สามารถมีน�้ำกินน�้ำ ใช้ ดังเช่น เสรี พงษ์พิทักษ์ และเกษตรกรในอ�ำเภอสว่างอารมณ์ จังหวัด อุทัยธานี ท่ีได้รับประโยชน์จากฝนหลวง ช่วยให้อยู่ดีกินดี ได้ผลผลิตสูง เกินคาดหมาย “ฝนหลวง” ชว่ ยเกษตรกร เพาะปลูกได้แม้ในฤดแู ลง้ กอ่ นนช้ี าวนาชาวไรไ่ ดร้ บั ความเดอื ดรอ้ นเพราะตอ้ งรอใหฝ้ นตกลงมากอ่ นจงึ จะไถไรไ่ ถนา และถา้ ปใี ดฝนไมต่ กตอ้ งตามฤดกู าล ตอ้ งไปหางานทำ� ตา่ งถนิ่ แตป่ จั จบุ นั มี “ฝนหลวง” ชว่ ยใหช้ าวไรช่ าวนาไมต่ อ้ ง รอฝน สามารถเพาะปลกู ไดเ้ ลยแมใ้ นฤดแู ลง้ นอกจากน้ี ฝนหลวงยงั ชว่ ยบรรเทาปญั หาอน่ื ๆ ในฤดแู ลง้ อาทิ ชว่ ยใหแ้ ผน่ ดนิ เยน็ และชมุ่ ชนื้ และปอ้ งกนั ไมใ่ หเ้ กดิ ไฟไหมป้ า่ สงวน (ปา่ หว้ ยขาแขง้ ) แมแ้ ตช่ าวนาชาวไรท่ ม่ี ี พน้ื ทท่ี ำ� กนิ หา่ งจากคลอง หนอง บงึ หรอื หา่ งจากพน้ื ทช่ี ลประทาน กส็ ามารถมนี ำ้� กนิ นำ้� ใช้ ไมอ่ ดนำ�้ อยา่ งแตก่ อ่ น “อาสาสมคั รฝนหลวง” ประสานความตอ้ งการฝนหลวงทุกพนื้ ท่ี ทุกต�ำบลในพ้ืนที่อ�ำเภอสว่างอารมณ์ จังหวัดอุทัยธานี มี “อาสาสมัครฝนหลวง” คอยช่วยเหลอื ดแู ลชาวไรช่ าวนา โดยจะเปน็ ผู้ประเมินความต้องการขอฝนหลวง และเป็นผู้แทนชุมชนในการแจ้ง ความตอ้ งการ หรอื ไม่ตอ้ งการขอฝนหลวงของชมุ ชนต่อคณะปฏิบัตกิ าร ฝนหลวงในพ้ืนท่ี รวมท้ังให้ความรู้ความเข้าใจแก่ชุมชนในการปฏิบัติการ ฝนหลวงในพื้นท่ี และประสานระหว่างชุมชนกับคณะปฏิบัติการฝนหลวง เพอ่ื พฒั นาการบรกิ ารฝนหลวงอยา่ งตอ่ เนอื่ ง “ฝนหลวง” ชว่ ยให้เกษตรกรอยดู่ กี ินดี ต้ังแต่มีฝนหลวง เกษตรกรในจังหวัดอุทัยธานี ต่างอยู่ดีกินดี มีเงินใช้ ท�ำการเพาะปลูก ได้ผลผลิตสูงข้ึนเกินความคาดหมาย เมื่อก่อนไม่มีฝนหลวง การท�ำไร่มันส�ำปะหลังมักประสบปัญหา ความแห้งแล้ง เนื่องจากฝนท้ิงช่วง ปัจจุบันฝนหลวงได้ช่วยให้การท�ำไร่มันส�ำปะหลังได้ผลผลิตไม่ต่�ำกว่า ๔ ตันต่อไร่ รวมท้ังแป้งท่ีได้จากหัวมนั มคี ุณภาพและมีนำ้� หนกั ดี 211

ดำ� รงตนเปน็ คนดี สานต่องานอาสา... ตอบแทนพระมหากรณุ าธิคณุ ด้วยน้�ำพระราชหฤทัยท่ีเปี่ยมล้นของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวท่ีทรงห่วงใยพสกนิกร ประกอบกับพระวิริยะอุตสาหะและพระอัจฉริยภาพ จึงได้พระราชทานพระราชดำ� รินานัปการท่ีเกี่ยวกับ การจัดการทรัพยากรน�้ำ โดยเฉพาะอย่างย่ิง พระราชด�ำริ “ฝนหลวง” ซึ่งช่วยเสริมฝนธรรมชาติ อันช่วยน�ำพาให้เหล่าพสกนิกรและประเทศชาติรอดพ้นจากปัญหาภัยแล้ง และฝนท้ิงช่วงในทุกภาค ของประเทศ จึงขอตอบแทนพระมหากรุณาธิคุณด้วยการด�ำรงตนเป็นคนดี และเป็นอาสาสมัครฝนหลวง สานตอ่ แนวพระราชดำ� รติ ามพระราชประสงคข์ องพอ่ แห่งแผน่ ดินตลอดไป ๓.๒.๒ นายบญุ ท้ิง บวั ป้นั เกษตรกร และอาสาสมคั รฝนหลวง อ�ำเภอเมอื ง จงั หวดั สระแกว้ “ฝนหลวง” ไดช้ ว่ ยคนื ความชมุ่ ชนื้ และชบุ ชวี ติ ใหแ้ กพ่ ชื ผลของ ชาวนาชาวไร่ในจงั หวดั สระแกว้ ซง่ึ เปน็ จงั หวดั ทแ่ี หง้ แลง้ มากไดอ้ ยา่ งรวดเรว็ และทันการณ์ บุญทิ้ง บัวปั้น กล่าวว่า การได้รับพระราชทานฝนหลวง เป็นสงิ่ ท่หี าที่เปรยี บมิได้ กอ่ ใหเ้ กดิ ประโยชนม์ หาศาลกบั เกษตรกร ผลผลิต ดีขึ้นโดยลำ�ดับ ชาวสระแก้วได้ยึดฝนหลวงเป็นหลักพึ่งพิง ล้วนซาบซึ้งใน พระมหากรณุ าธคิ ณุ อนั ใหญห่ ลวงของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ตลอดมา ที่ทรงห่วงใยพสกนิกรในถ่ินทุรกันดารที่ขาดแคลนนำ้�ในการอุปโภคบริโภค และท�ำ การเกษตร “ฝนหลวง” ช่วยใหม้ ีรายไดเ้ พิ่มขึน้ ครอบครวั อยู่ดีกนิ ดี รม่ เยน็ เปน็ สขุ ลกู หลานไดเ้ รยี นหนังสอื และมคี ุณภาพชวี ติ ดีขึ้น สภาพปญั หาในพนื้ ที่ทำ� กนิ กอ่ นมีฝนหลวง เมอื่ กอ่ นพน้ื ทใี่ นจงั หวดั สระแกว้ แหง้ แลง้ มาก พอถงึ ชว่ งฤดฝู น บางครง้ั ฝนทงิ้ ชว่ งยาวนาน ท�ำให้การปักด�ำของเกษตรกรเสียหาย พื้นท่ีแถบน้ีซ่ึงส่วนใหญ่ปลูกพืชหลัก อาทิ ข้าวโพด อ้อย ไดผ้ ลผลติ ไมเ่ ตม็ เมด็ เตม็ หนว่ ย โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ ปี ๒๕๔๗ เปน็ ปที แี่ ลง้ มาก และเปน็ ปแี รกทฝ่ี นหลวงเรม่ิ เขา้ มา ซ่ึงผมไดร้ บั การติดตอ่ ใหเ้ ปน็ ตัวแทนอาสาสมคั รฝนหลวง ผมจงึ ลองดู เพราะคดิ วา่ เราเปน็ เกษตรกร นา่ จะเกย่ี วข้องกับเร่ืองน้�ำ เรอ่ื งฝน การเปน็ อาสาสมคั รฝนหลวงตอ้ งอธบิ ายใหช้ าวบา้ นเขา้ ใจ เพราะมคี วามเขา้ ใจผดิ วา่ ฝนหลวง มีความเคม็ จดั ท�ำใหพ้ ชื ผักท่โี ดนนำ�้ ฝนเนา่ ตาย เกดิ เชอ้ื รา และโรคต่างๆ ความจรงิ แลว้ ไม่ใช่ แตเ่ ป็นเร่อื ง ของสภาพความแหง้ แลง้ เหมอื นกบั รา่ งกายเรารอ้ นจดั แลว้ มากระทบความเยน็ จะปรบั ตวั ไมท่ นั การประเมนิ ความต้องการหรือไม่ต้องการฝนหลวง ต้องพิจารณาจากช่วงเวลาของการทำ� เกษตรกรรมแต่ละชนิด แล้วนำ� ไปประสานกับสำ� นักฝนหลวงฯ พร้อมทั้งแจ้งสภาพความชื้นทางอากาศ ซ่ึงหากไม่มีความชื้นจะทำ� ฝนหลวงไดย้ าก 212

“ฝนหลวง” คนื ความช่มุ ชน้ื ฟ้นื ชีวิตเกษตรกร การได้รับพระราชทาน ฝนหลวงเป็นส่ิงที่หาท่ีเปรียบมิได้ ก่อให้เกิดประโยชน์มหาศาลกับ เกษตรกร เป็นการชุบชีวิตใหม่ให้ พืชผล ผลผลิตดีข้ึน ช่วยให้มีรายได้ เพิ่มข้ึน ครอบครัวอยู่ดีกินดี ร่มเย็น เปน็ สขุ ลกู หลานไดเ้ รยี นหนงั สอื และ คุณภาพชีวิตดีขึ้น นอกจากนี้ ยังให้ ความชุ่มช้ืนและร่มเงา ชาวสระแก้ว ทกุ คนไดป้ ระโยชนแ์ ละตา่ งยดึ ฝนหลวง เป็นหลกั พ่งึ พิง เดนิ ตามรอยพ่อ สานงานต่อให้ลลุ ว่ ง ถวายพ่อหลวงของเรา ชาวบา้ นในพนื้ ทท่ี ไี่ ดร้ บั พระราชทานฝนหลวงลว้ นรสู้ กึ ตน้ื ตนั ทไี่ ดร้ บั การชว่ ยเหลอื อยา่ งฉบั พลนั และปลาบปลมื้ ทพี่ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงพระปรชี าสามารถ และซาบซงึ้ ในพระมหากรณุ าธคิ ณุ ของ พระองค์เสมอมาตลอดมา ที่ทรงห่วงใยพสกนิกรในถิ่นทุรกันดารท่ีขาดแคลนน้�ำในการบริโภค อุปโภค ท�ำไร่ ท�ำนา ในโอกาสที่พระองค์จะทรงมีพระชนมพรรษา ๘๔ พรรษา จึงขอให้คนไทยมีความร่วมมือ ร่วมใจกัน น้อมน�ำแนวพระราชด�ำริของพระองค์ ต้ังแต่เร่ืองเศรษฐกิจพอเพียง ทฤษฎีใหม่ และ พระราชด�ำรสั มาปฏบิ ัติ ซ่งึ จะช่วยใหช้ ีวติ อยูเ่ ยน็ เป็นสขุ พระมหากรุณาธิคุณอันใหญ่หลวงนี้ เราทุกคนขอน้อมร�ำลึกและภาวนาอยู่เสมอว่า บุญกุศล ทเ่ี ราไดส้ รา้ งไดท้ �ำรว่ มกนั ขอไดส้ ง่ ผลดลบนั ดาลใหพ้ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงมพี ระชนมพรรษา ยิ่งยืนนาน และทรงเป็นพระมิ่งขวัญของชาวไทยตราบนานเท่านาน และขอเชิญชวนให้คนไทยทุกคน รว่ มถวายความจงรกั ภักดี ดว้ ยการคดิ ดี ท�ำดี ๓.๓ การแกไ้ ขปัญหาน้ำ� ทว่ ม… บรรเทาความเดือดรอ้ นพสกนกิ ร พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงห่วงใยในปัญหาภัยธรรมชาติ ทั้งอุทกภัย และดินถล่ม ในพ้ืนที่ต่างๆ ซึ่งก่อให้เกิดปัญหาน�้ำท่วม ท�ำให้ประชาชนได้รับความเดือดร้อนในหลายจังหวัด พระองค์ จึงพระราชทานวิธีแก้ไขและป้องกันอันหลากหลายตามสภาพพ้ืนที่และสถานการณ์ ให้แก่หน่วยงาน ทร่ี ับผิดชอบรบั ไปพิจารณาดำ� เนินการตามความเหมาะสม 213

แนวพระราชด�ำริเก่ียวกับการบริหารจัดการน�้ำเพื่อป้องกันและแก้ไขปัญหาน�้ำท่วมท่ี หลากหลายตามสภาพปญั หาและพน้ื ทน่ี น้ั สามารถบรรเทาปญั หาและชว่ ยใหร้ าษฎรพน้ จากความเดอื ดรอ้ น โดยในที่น้ีขอเสนอประโยชน์สุขท่ีประชาชนได้รับจากโครงการพระราชด�ำริ ๒ โครงการ อนั ไดแ้ ก่ โครงการบรรเทาอทุ กภยั อ�ำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา และโครงการปรับปรงุ คลองลดั โพธ์ิ อนั เนือ่ งมากจากพระราชดำ� ริ เพอื่ เปน็ ตวั อย่าง ดังนี้ ๓.๓.๑ ชาวหาดใหญพ่ น้ ภัยนำ้� ท่วม ด้วยพระอัจฉรยิ ภาพ เมอื่ ปลายเดอื นพฤศจกิ ายน ๒๕๓๑ ไดเ้ กดิ อทุ กภยั อยา่ งรนุ แรงในพนื้ ทอี่ ำ� เภอหาดใหญ่ จงั หวดั สงขลา สร้างความเสยี หายเป็นอยา่ งมาก ประกอบกบั มักจะเกิดอทุ กภยั ในพื้นท่อี ำ� เภอหาดใหญ่เกอื บทกุ ปี พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั จงึ ไดพ้ ระราชทานแนวทางและวธิ กี ารแกไ้ ข หลายประการ อาทิ การขดุ ลอก คลองธรรมชาติเดิม การขุดลอกคลองระบายน้�ำสายใหม่ การก่อสร้างประตูระบายน�้ำ การติดต้ังระบบ เตือนภัย และการก่อสรา้ งอ่างเก็บนำ�้ และสระเกบ็ น้�ำขนาดใหญใ่ นรูปแบบแกม้ ลงิ ภายหลังจากดำ� เนนิ การแล้วเสรจ็ ไดช้ ่วยบรรเทาวกิ ฤตน้ำ� ท่วมในปี ๒๕๕๓ ที่มปี ริมาณน�ำ้ สูงถึง ๑,๖๒๓.๕๐ ลูกบาศก์เมตรต่อวินาที สูงมากกว่าปี ๒๕๓๑ ท่ีมีปริมาณน�้ำ ๘๓๙ ลูกบาศก์เมตร ตอ่ วนิ าที โดยสามารถแบง่ รบั น�้ำและระบายนำ้� ไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ลดความรนุ แรงของอทุ กภยั ทเ่ี กดิ ขน้ึ กลา่ วคือ นำ�้ ลดลงภายใน ๑-๓ วนั ซงึ่ ก่อนหน้าน้ใี ช้เวลาถึง ๗ วัน 214

ปจั จบุ นั นอกจากจะชว่ ยบรรเทาปญั หานำ้� ทว่ มแลว้ ยงั เปน็ แหลง่ ประมงนำ้� จดื และแหลง่ สำ� รอง นำ้� จดื เพอ่ื การเกษตรในฤดูแลง้ รวมทง้ั เปน็ สถานทท่ี ่องเท่ยี วพักผอ่ นหยอ่ นใจใหก้ บั ประชาชนชาวหาดใหญ่ ได้ใช้ชีวิตอย่างมีความสุข นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณแก่ชาวหาดใหญ่อย่างหาท่ีสุดมิได้ ดังความเห็นของ เจ้าหนา้ ที่ ผูป้ ระกอบการ และผนู้ �ำชนในพนื้ ทหี่ าดใหญ่ ดงั นี้ (๑) นายดิเรกฤทธ์ิ ทวะกาญจน์ ผู้อำ� นวยการสว่ นชา่ งสุขาภิบาล เทศบาลนครหาดใหญ่ ดว้ ยสภาพพนื้ ทต่ี ำ่� ของอ�ำเภอหาดใหญ่ และการเตบิ โตของเมอื ง ทขี่ วางกน้ั ทางนำ�้ ไหล ท�ำใหน้ ำ�้ ทว่ มหาดใหญอ่ ยา่ งหนกั แสนสาหสั หลายครงั้ สรา้ งความเสยี หายเปน็ อย่างมาก จึงนบั เป็นพระมหากรณุ าธิคุณอย่างใหญ่ หลวงตอ่ ชาวหาดใหญ่ ทพ่ี ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ไดพ้ ระราชทานแนว พระราชด�ำริและโครงการแก้ไขปัญหา ได้ช่วยป้องกันและบรรเทาอุทกภัย ในอ�ำเภอหาดใหญ่และพ้ืนที่ใกล้เคียงอย่างดียิ่ง รวมทั้งยังได้รับประโยชน์ ต่อเนือ่ งมากมาย การแกไ้ ขปัญหาน�้ำทว่ มตามแนวพระราชดำ� ริ ก่อเกิดประโยชน์นานปั การ อทุ กภยั ในพน้ื ทอ่ี ำ� เภอหาดใหญเ่ กดิ ขน้ึ เนอ่ื งจากมกี ารพฒั นาทดี่ นิ จากทงุ่ นาและพนื้ ทรี่ กรา้ ง มาเป็นที่อยู่อาศัยมากข้ึน ท�ำให้ขวางทางน้�ำไหลตามธรรมชาติ ส่งผลให้น้�ำจากคลองอู่ตะเภาไหลบ่า เขา้ ทว่ มท่พี กั อาศัย และพน้ื ท่พี าณิชยกรรมในบริเวณกว้าง การด�ำเนินกิจกรรมต่างๆ ตามโครงการบรรเทาอุทกภัยอ�ำเภอหาดใหญ่ฯ ได้ก่อให้เกิด ประโยชนน์ านปั การแก่ชาวหาดใหญ่ โดยการขดุ คลองระบายนำ�้ ขนาดใหญ่ ท�ำหน้าทีแ่ บ่งปริมาณนำ�้ จาก คลองอู่ตะเภา และช่วยรองรับน้�ำที่ไหลลงมาท่วมอ�ำเภอหาดใหญ่ ใหร้ ะบายลงสทู่ ะเลสาบสงขลาอยา่ งรวดเรว็ สว่ นคนั กนั้ นำ้� รอบชมุ ชนและ แก้มลิง ท�ำหน้าท่ีตัดลดปริมาณนำ�้ หลากไม่ให้ไหลเข้าท่วมชุมชน ซึ่งนับ เปน็ การสร้างเกราะป้องกันนำ�้ ท่วมได้เป็นอยา่ งดี นอกจากนี้ บริเวณคลองระบายน�้ำต่างๆ มีทัศนียภาพ ท่ีสวยงามกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยว และสามารถพัฒนาเป็นเส้นทาง คมนาคมทางน้�ำต่อไปในอนาคต อีกทั้งการปลูกต้นไม้ริมคลองนับเป็น การเพม่ิ พน้ื ทสี่ เี ขยี วใหก้ บั อำ� เภอหาดใหญ่ ตลอดจนเปน็ แหลง่ นำ�้ สำ� หรบั เกษตรกรรมให้กับชุมชนโดยรอบอ�ำเภอหาดใหญ่ และแหล่งน�้ำส�ำรอง ของชมุ ชนไวใ้ ชใ้ นชว่ งฤดแู ลง้ รวมทง้ั ใชใ้ นการดบั เพลงิ 215

ขอถวายความจงรักภักดี และปฏิญาณตนเป็นคนดี เนอื่ งในวโรกาสเฉลมิ พระชนมพรรษา ๘๔ พรรษา เทศบาลนครหาดใหญจ่ งึ ไดจ้ ดั ทำ� “โครงการ หาดใหญง่ ามตาเฉลมิ ฉลอง ๘๔ พรรษา เทดิ ไทอ้ งคม์ หาราชนั ” โดยมกี ารทาสบี า้ นเรอื นประชาชนในถนน นพิ ทั ธอ์ ทุ ศิ ๑ ตลอดทง้ั สาย ใหม้ คี วามสดใสและความสวยงามนา่ อยู่ และในวนั ท่ี ๕ ธนั วาคม ประจำ� ทกุ ปี พสกนิกรชาวเทศบาลนครหาดใหญ่จะจัดงานวันพ่อ ถวายความจงรักภักดีและปฏิญาณตนเป็นคนดี เพอื่ แสดงใหพ้ ระองคท์ รงเหน็ วา่ พวกเราส�ำนกึ ในพระมหากรณุ าธคิ ณุ ของพระองคจ์ นกวา่ ชวี ติ จะหาไม่ (๒) นางสาวสทุ ธนิ าถ ลกั ษณะจนั ทร์ ผจู้ ดั การหา้ งสรรพสนิ คา้ เซน็ ทรลั สาขาหาดใหญ่ จงั หวดั สงขลา น้�ำท่ีท่วมอย่างหนักและรวดเร็วในอ�ำเภอหาดใหญ่เมื่อปี ๒๕๕๓ ลดลงในชั่วข้ามคืน รวดเร็วมากเป็นประวัติการณ์ ต่างจาก ครั้งก่อนๆ ท่ีท่วมขังอยู่หลายวัน และสร้างความเสียหายแก่ชีวิตและ ทรัพย์สินของประชาชนเป็นอย่างมาก ชาวหาดใหญ่ทุกคนต่างรู้สึก ซาบซ้ึงในพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ท่ีทรง มีพระราชด�ำริในการแก้ไขและป้องกันน�้ำท่วม ซึ่งได้บังเกิดผลอย่างดีย่ิง ช่วยสร้างความม่ันใจและอุ่นใจในการด�ำรงชีวิต อทุ กภยั หาดใหญ่ปี ๒๕๔๓ นำ้� ทว่ มขงั นานวัน สรา้ งความเสยี หายอยา่ งใหญ่หลวง ในปี ๒๕๔๓ เป็นปที ่ีเกดิ น้ำ� ท่วมคร้ังใหญ่คร้ังหนึ่ง ในอำ� เภอหาดใหญ่ และเป็นปีท่ีหา้ งสรรพสนิ คา้ เซน็ ทรลั สาขา หาดใหญ่ และยา่ นธรุ กจิ รวมทง้ั พน้ื ทอี่ ยอู่ าศยั ไดร้ บั ผลกระทบ อยา่ งหนกั นำ�้ ไหลทว่ มบรเิ วณชน้ั ๑ และขงั อยใู่ นชน้ั ใตด้ นิ ของหา้ งฯ เป็นเวลา ๓ คืน ก่อให้เกิดความเสียหายอย่างหนัก โดยเฉพาะ รา้ นคา้ ทอี่ ยชู่ น้ั ใตด้ นิ ตอ้ งปดิ จำ� หนา่ ยหลายเดอื น สำ� หรบั พนกั งาน ของบรษิ ทั ฯ กถ็ กู นำ้� ทว่ มบา้ นพกั อาศยั ในบางทอ้ งทท่ี ว่ มนานเปน็ สปั ดาห์ จงั หวดั ไดส้ รปุ ความเสยี หายทางเศรษฐกจิ ในอำ� เภอหาดใหญร่ วมทง้ั สน้ิ ประมาณ ๑๘,๐๐๐ ลา้ นบาท จากอุทกภัยดังกล่าว ท�ำให้ชาวหาดใหญ่ทราบว่า พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมี พระราชดำ� รแิ กไ้ ขและปอ้ งกนั นำ้� ทว่ มหาดใหญต่ งั้ แตป่ ี ๒๕๓๑ และไดม้ กี ารศกึ ษาพน้ื ที่ เพอ่ื จดั ทำ� แผนงาน และโครงการตา่ งๆ สนองพระราชดำ� รมิ าโดยตลอด และเรม่ิ ดำ� เนนิ การอยา่ งจรงิ จงั ในปี ๒๕๔๓ ประกอบ กบั ทางเทศบาลนครหาดใหญ่ ไดม้ ีโครงการขดุ วางทอ่ ระบายนำ�้ ใหมเ่ พ่ือรองรบั ปญั หาน้ำ� ทว่ ม หลังจากนนั้ จะเห็นได้ว่า เม่ือเกิดฝนตกหนักติดต่อกันจะไม่มีน�้ำท่วมขังในเขตตัวเมือง เนื่องจากคลองตาม แนวพระราชด�ำรสิ ามารถระบายน�ำ้ ได้ทัน 216

ตอ่ มาไดเ้ กดิ นำ�้ ทว่ มใหญอ่ กี ครงั้ ในปี ๒๕๕๓ เนอื่ งดว้ ยไมส่ ามารถตา้ นปรมิ าณนำ้� ฝนทต่ี กตดิ ตอ่ กนั เปน็ เวลานานทว่ั ทุกพน้ื ที่ในภาคใต้ และพายทุ ่ีกระหน�ำ่ อยา่ งหนัก ดว้ ยพระมหากรุณาธิคุณ น้�ำไดไ้ หลบ่า และทว่ มอำ� เภอหาดใหญ่เพยี งชัว่ ขา้ มคืน และลดลงภายในวันเดยี วกนั รวดเร็วเป็นประวตั ิการณ์ สำ� หรบั บา้ นพกั อาศยั ของพนกั งานบรษิ ทั ฯ กวา่ ๗๐๐ คน ซงึ่ กระจายอยใู่ นอำ� เภอหาดใหญ่ กไ็ ดร้ บั ผลกระทบนอ้ ยลงเชน่ กัน จากท่ีเคยท่วมขังบา้ นพกั กวา่ ๕ วันในปี ๒๕๔๓ เหลือเพียง ๑-๒ วัน สว่ นพนกั งานทอี่ ยบู่ รเิ วณรอบนอกสว่ นใหญน่ ำ�้ ทว่ มไปไมถ่ งึ จากทเ่ี คยตอ้ งประสบปญั หานำ้� ทว่ มขงั ในปี ๒๕๔๓ อุ่นใจในการด�ำรงชีวติ ดว้ ยน้ำ� พระทัยของในหลวง ประชาชนชาวหาดใหญท่ ุกคนต่างซาบซง้ึ ในพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัว หลังจากที่ได้ด�ำเนินการตาม โครงการฯ ได้สร้างความมั่นใจและอุ่นใจในการ ด�ำรงชีวิตของชาวหาดใหญ่ แม้จะมีฝนตกหนัก เพียงใด คลองระบายน�้ำตามพระราชด�ำริจะ สามารถระบายน�ำ้ ไดท้ นั ทว่ งที หรือถ้าท่วมขงั กล็ ด ลงอย่างรวดเร็ว เพิ่มพื้นทีส่ เี ขยี ว ปฏิบตั ิตนตามพระราชด�ำรสั ตอบแทนพระมหากรุณาธคิ ณุ ในปมี หามงคลน้ี ทางห้างฯ ขอตอบแทน พระมหากรุณาธิคุณ โดยจัดทำ� โครงการมอบต้นไม้ให้ กบั ลกู คา้ น�ำกลบั ไปปลกู ในบรเิ วณทพ่ี กั อาศยั เพอื่ เพมิ่ พ้ืนท่ีสีเขียว และขออาราธนาคุณพระศรีรัตนตรัย และสิ่งศักด์ิทั้งหลาย โปรดดลบันดาลให้พระบาท สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีพระพลานามัยท่ีแข็งแรง สมบูรณ์ เป็นร่มโพธ์ิ ร่มไทรของปวงชนชาวไทย ตลอดกาลนาน และขอรว่ มถวายความจงรกั ภกั ดดี ว้ ย การประพฤตปิ ฏบิ ตั ติ นตามพระราชดำ� รสั ในทกุ ๆ ดา้ น ตลอดไป 217

(๓) นายสุเชษฐ์พงษ์ ภู่เมธากุล ผปู้ ระกอบการร้านขายทองค�ำ จังหวดั สงขลา วิกฤตน�้ำท่วมหาดใหญ่แต่ละคร้ังในช่วงกว่าย่ีสิบปีท่ีผ่านมา เป็นความทรงจ�ำอันยากจะลืมเลือนในความทุกข์ยากอย่างแสนสาหัส แตแ่ ลว้ ชาวหาดใหญไ่ ดค้ ลายจากทกุ ขแ์ ละวติ กกงั วล ดว้ ยพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หัวทรงให้ความห่วงใยพระราชทานพระราชด�ำริแก้ไขปัญหา น�้ำท่วมให้เบาบางลง ทุกวันนี้ ชาวหาดใหญ่ยิ้มได้อย่างสุขใจ และได้รับ ประโยชน์อย่างมหาศาลจากโครงการอันเนื่องมาจากพระราชด�ำริ สุเชษฐ์พงษ์ ภเู่ มธากลุ ชาวหาดใหญ่ คดิ เสมอวา่ โชคดที มี่ พี ระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หัวเป็นท่ีพ่ึงของแผ่นดิน ทรงท�ำทุกอย่างให้ประชาชนในทุก พนื้ ทีข่ องประเทศไทยมีชีวิตความเปน็ อยทู่ ่ดี ีขึ้นและมีความสุข ดว้ ยพระมหากรณุ าธิคุณ เมอื งหาดใหญก่ ลบั ฟน้ื ฟูและเปน็ เมืองแห่งการค้าอกี ครงั้ โครงการต่างๆ ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมี พระราชด�ำริให้จัดท�ำ ช่วยบรรเทาความเสียหาย ที่เกิดจากอุทกภัย ในอ�ำเภอหาดใหญ่และพ้ืนท่ีใกล้เคียงอย่างมีประสิทธิภาพ ท�ำให้ ปริมาณน�้ำท่ีท่วมขังระบายไปสู่ทะเลสาบได้อย่างรวดเร็ว บ้านเรือน และธุรกิจได้รับความเสียหายลดลงอย่างมาก ช่วยให้สามารถฟื้นฟู และพัฒนาได้ภายในระยะเวลาอันส้ัน ไม่นานทุกอย่างกลับมา สู่สภาพปกติ โครงการอันเน่อื งมาจากพระราชด�ำริสร้างประโยชนส์ ุขแก่ชาวหาดใหญ่ โครงการบรรเทาอุทกภัยอ�ำเภอหาดใหญ่ฯ ช่วยให้ชาวหาดใหญ่รอดพ้นจากทุกข์ภัยที่น�ำ ความเดอื ดรอ้ นแสนลำ� เคญ็ มคี วามอนุ่ ใจมากขน้ึ กลบั มาสชู่ วี ติ ทอ่ี บอนุ่ ปลอดภยั การคา้ ขายดขี น้ึ และ สร้างประโยชน์สุขอย่างมหาศาล ช่วยให้รอบโครงการมีพื้นที่เพาะปลูก มีน�้ำอุดมสมบูรณ์ สามารถ เพาะปลกู ไดท้ ัง้ ฤดฝู นและฤดูแล้ง ช่วยสร้างอาชพี ใหค้ นในพนื้ ทีม่ ากขนึ้ ภมู ิใจทีเ่ กิดเป็นคนไทย โชคดที ่มี ีพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หัวเปน็ ทพ่ี ่งึ พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงทำ� ทกุ อยา่ งใหป้ ระชาชนในทกุ พน้ื ทขี่ องประเทศไทยมชี วี ติ ความเป็นอยู่ที่ดีข้ึน ไม่ว่าที่ใดมีปัญหาเกิดข้ึน พระองค์จะทรงตามไปแก้ไขปัญหาให้ประชาชนในทุกพ้ืนท่ี ทรงหว่ งใยพสกนกิ รชาวไทยทกุ ชาติ ทกุ ศาสนา ทกุ พนื้ ทใี่ นประเทศนี้ ไมท่ รงหยดุ ทจ่ี ะท�ำ และทรงทำ� ทกุ อยา่ ง 218

เพยี งเพอื่ ใหป้ ระชาชนของพระองคอ์ ยอู่ ยา่ งมคี วามสขุ โดยไมเ่ คยทรงคดิ ถงึ ความยากลำ� บาก ทกุ นาทขี อง พระองค์ จะทรงคดิ ถงึ ประชาชนอยเู่ สมอ ผมภมู ใิ จทเี่ กดิ เปน็ คนไทย และโชคดที ม่ี พี ระเจา้ อยหู่ วั เปน็ ทพี่ ง่ึ เปน็ พอ่ ของแผน่ ดนิ ผมพรอ้ มแลว้ ทจี่ ะมงุ่ มนั่ ดำ� เนนิ ตามคำ� พอ่ สอน เพอ่ื ใหพ้ ระองคท์ รงหายเหนอื่ ย (๔) นายเจริญ พู่พงศ์ศิริพันธ์ ประธานชุมชนหนา้ วดั หาดใหญใ่ นจังหวัดสงขลา เวลาฝนตกในอ�ำเภอหาดใหญ่ น้�ำจะไหลจากสายน�้ำล�ำคลอง เล็กๆ ระบายสคู่ ลองที่ไดร้ บั การขดุ ลอกและขยายใหใ้ หญข่ นึ้ รวมถงึ คลอง ทขี่ ดุ เพม่ิ เตมิ ตามโครงการอนั เนอ่ื งมาจากพระราชด�ำริ ๕ สายอยา่ งรวดเรว็ น้�ำจึงลดและแห้งภายใน ๑-๒ วัน ไม่เป็นสัปดาห์อย่างในอดีต ได้ช่วย บรรเทาความเดือดร้อนและสร้างความสุขให้แก่ประชาชนรวมถึง เจรญิ พพู่ งศศ์ ริ พิ นั ธ์ ซงึ่ ซาบซง้ึ ในพระมหากรณุ าธคิ ณุ ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยู่หัวอยา่ งลน้ พ้น โครงการอันเน่ืองมาจากพระราชดำ� ริ ดบั ทุกขแ์ กป่ ระชาราษฎร์ ปัญหาส�ำคัญของหาดใหญ่คือ ในฤดูฝนน�้ำจะท่วมขังหลายวันก่อนไหลลงสู่ทะเลสาบ สงขลา ภายหลังจากมีโครงการบรรเทาอุทกภัยอ�ำเภอหาดใหญ่ฯ เวลาฝนตกน�้ำจะไหลจากสายน�้ำ ลำ� คลองเลก็ ๆ ระบายสคู่ ลองในโครงการอนั เนอื่ งมาจากพระราชดำ� ริ ๕ สาย ซง่ึ เปน็ คลองขนาดใหญ่ และยาว เป็นคลองเส้นตรง มีความลึกมาก สามารถรองรับน�้ำได้มาก และสามารถระบายน�้ำลงสู่ทะเลสาบสงขลา ได้อย่างรวดเร็วภายใน ๑-๒ วัน ไม่ท่วมขังเป็นสัปดาห์เหมือนในสมัยก่อน นอกจากน้ี สภาพพื้นที่ ใกล้เคียงมีความเจริญข้ึน พระมหากรณุ าธคิ ุณ สร้างความสุขแก่ปวงประชา ดว้ ยพระมหากรณุ าธคิ ณุ ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ท�ำให้พสกนิกรชาวไทยมีความสุขกว่าเดิม เพราะนอกจากโครงการ อันเน่ืองมาจากพระราชด�ำริ จะช่วยบรรเทาความเดือดร้อนของชาวบ้าน ในกรณนี ้�ำท่วมขงั แล้ว ยงั เกิดประโยชนอ์ นื่ ๆ อีกมากมาย ในโอกาสพระราชพธิ มี หามงคลเฉลมิ พระชนมพรรษา ๗ รอบน้ี ผมขอเชญิ ชวนพสกนกิ รทกุ ชมุ ชนรว่ มถวายความจงรกั ภกั ดตี อ่ พระบาท สมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั โดยท�ำกิจกรรมท่ีมีประโยชน์ตอ่ ตนเอง ครอบครวั และสังคม รวมถึงร่วมกันจุดเทียนชัยถวายพระพรให้พระองค์ทรงมี พระชนมพรรษายงิ่ ยนื นาน 219

๓.๓.๒ แนวพระราชดำ� ริปรบั ปรงุ คลองลดั โพธ์.ิ .. น�ำความสขุ สชู่ าวพระประแดง จากสภาพของแม่น้�ำเจ้าพระยา ตอนลา่ งในเขตจงั หวดั สมทุ รปราการ ทม่ี ลี กั ษณะ ไหลคดเค้ียวท�ำให้การระบายน�้ำที่ท่วมพ้ืนท่ี ชนั้ ในลา่ ชา้ สง่ ผลใหเ้ กดิ ปญั หานำ้� ทว่ มขงั ในพนื้ ที่ ลุ่มน้�ำเจ้าพระยา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จึงมีพระราชกระแสรับสั่งให้หน่วยงานที่ เก่ียวข้องร่วมกันจัดท�ำโครงการขุดลอกคลอง ลัดโพธ์ิอันเนื่องมาจากพระราชดำ� ริขึ้น เพื่อช่วย ย่นระยะทางระบายน้�ำให้ส้ันลงและเร็วขึ้น ซึง่ จะช่วยบรรเทาปัญหาน�้ำทว่ มได้ โดยด�ำเนนิ การแล้วเสรจ็ ในปี ๒๕๔๙ หลังจากมีโครงการประตูระบายน�้ำคลองลัดโพธิ์อันเน่ืองมาจากพระราชด�ำริ ช่วยร่นเวลา การไหลของน�้ำในแมน่ ้�ำเจ้าพระยาสูอ่ ่าวไทย จาก ๕ ชวั่ โมงเหลือเพียง ๑๐ นาทเี ทา่ นน้ั และสามารถ ระบายน้�ำที่ท่วมขังในพ้ืนท่ีกรุงเทพฯ และปริมณฑลได้เร็วขึ้น ๑ - ๒ วัน เน่ืองจากสามารถระบายน้�ำ ออกสู่อ่าวไทยได้เฉล่ียวันละประมาณ ๔๐ ล้านลูกบาศก์เมตร ช่วยให้ประชาชนมีความสุขมากข้ึน ไม่มี ปัญหานำ้� ทว่ มขงั ในพน้ื ทนี่ านวนั อกี เลย ในชว่ งฤดนู ำ้� หลากสามารถระบายนำ้� ไดเ้ รว็ สว่ นในชว่ งนำ้� ทะเล หนนุ สงู น้�ำเค็มก็ไม่ไหลท่วมพื้นท่ีเกษตร ประชาชนในพื้นท่ีสามารถประกอบอาชีพเกษตรกรรม ได้ผลผลิตดี สร้างรายได้ รวมท้ังยังได้รับผลพลอยได้จากการดำ� เนินโครงการคือ มีสถานที่พักผ่อนที่มี ทศั นยี ภาพสวยงาม ดงึ ดดู นกั ทอ่ งเทยี่ วใหม้ าเยยี่ มชม กอ่ ใหเ้ กดิ รายไดแ้ กป่ ระชาชนในพน้ื ทอี่ กี ทางหนงึ่ ดว้ ย ประชาชนทไี่ ดร้ บั ประโยชนต์ า่ งซาบซง้ึ ในพระมหากรณุ าธคิ ณุ และพระอจั ฉรยิ ภาพแหง่ พระบาท สมเด็จพระเจ้าอย่หู วั ท่ีทรงบริหารจดั การน�ำ้ ท่วมลน้ ได้อยา่ งมีประสิทธิภาพ โดยขอน�ำเสนอความเห็นของ ผบู้ ริหารสว่ นท้องถ่นิ และประชาชนในพน้ื ท่ีต�ำบลทรงคนอง ดังนี้ (๑) นายวัชระ เติมวรรธนภทั ร์ นายกองค์การบริหารสว่ นตำ� บล ทรงคนอง จงั หวดั สมทุ รปราการ ในอดีตชาวทรงคนองและพื้นที่บริเวณใกล้เคียงในอ�ำเภอ พระประแดง ต้องประสบภาวะน�้ำท่วมหลายเดือนในแต่ละปี ได้รับความ เดือดร้อนอย่างแสนสาหัส ด้วยพระอัจฉริยภาพของพระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัวทรงให้ขุดลอกและขยายคลองลัดโพธ์ิ และสร้างประตู ระบายนำ้� วชั ระ เตมิ วรรธนภทั ร์ กลา่ ววา่ เหมอื นฟา้ ประทาน ทกุ ขท์ เ่ี คย 220

เผชญิ อยหู่ ายไปสนิ้ ไมต่ อ้ งทนทกุ ขก์ บั นำ้� ทว่ มอกี ตอ่ ไป อกี ทง้ั ชว่ ยใหค้ ณุ ภาพชวี ติ ของประชาชนดขี น้ึ เขามนั่ ใจ วา่ ไมม่ ใี ครทร่ี กั ประชาชนเทา่ กบั พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั พระองคท์ รงดแู ลพสกนกิ รอยา่ งใกลช้ ดิ เพอ่ื ให้ อยดู่ กี นิ ดแี ละมคี วามสขุ ความสขุ ของประชาชนคอื ความสขุ ทแี่ ทจ้ รงิ ของพระองค์ ไมม่ พี ระมหากษตั รยิ พ์ ระองค์ ไหนทที่ รงงานหนกั เพอ่ื ประชาชนมากเพยี งนี้ ปญั หาน�ำ้ ๓ น้ำ� ทำ� ใหน้ �้ำทว่ ม “บางกระเจ้า” ทุกปี เมอื่ กอ่ นชาวทรงคนองและพน้ื ทใ่ี กลเ้ คยี งในอ�ำเภอพระประแดง ตอ้ งเผชญิ กบั ปญั หานำ้� ทว่ มอยเู่ สมอ เนอ่ื งจากสภาพพนื้ ทตี่ ำ� บลทรงคนองและ บรเิ วณใกลเ้ คยี งเปน็ ทลี่ มุ่ และเมอ่ื มนี ำ�้ ฝนทต่ี กลงมาและนำ�้ เหนอื ทไ่ี หลบา่ นำ�้ ตลอดจน น้�ำทะเลหนุน ยิ่งท�ำให้ปริมาณน้�ำสะสมเพ่ิมมากขึ้น ดังน้ัน พื้นท่ี “บางกระเจ้า” จึงประสบปัญหาน้�ำท่วม และเกิดอยู่เป็นประจ�ำเช่นน้ีมา โดยตลอด ปัญหาเหล่าน้ีเกิดข้ึนซ้�ำๆ อยู่ทุกปี ตั้งแต่ผมจ�ำความได้ โดยปีหนึ่งจะท่วมประมาณ ๓ เดือน ท่วมแล้วมีขึ้นและลงตามกระแสน้�ำ ซงึ่ กอ่ ใหเ้ กดิ ความเดอื ดรอ้ นในวถิ ชี วี ติ ของคนในชมุ ชน เชน่ นำ้� ทว่ มถงึ เอว การสญั จรไปมาไมส่ ะดวก ตอ้ งยก ของหนีน�้ำ และท่ีส�ำคัญคือท�ำให้ผลิตผลทางการเกษตรลดลง ชาวสวนต้องหันไปประกอบอาชีพอ่ืน และ บางสว่ นย้ายหนอี อกจากพ้ืนท่ี เหมือนฟา้ ประทาน... ช่วยชาวบา้ นคลายความเดอื ดร้อน เม่ือพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีพระราชด�ำริให้ขุดคลองลัดโพธิ์ เหมือนฟ้าประทาน ทกุ ขท์ ่เี คยเผชญิ อยูห่ ายไปสิ้น น�ำ้ สามารถไหลลดั ลงสูอ่ ่าวไทยได้เร็วขึน้ จากทเ่ี คยต้องจมอยกู่ บั น้ำ� นาน เปน็ เดอื น แม้น�้ำจะยังคงทว่ มอยู่บา้ งกเ็ พียงเล็กน้อยและท่วมอยเู่ พยี งวันสองวัน ดังนน้ั ชาวบ้านจึงคลาย ความเครยี ดและความเดือดรอ้ น สามารถดำ� เนินชีวิตไดอ้ ยา่ งปกตสิ ขุ ความสุขของประชาชนคอื ความสขุ ที่แท้จริงของพระองค์ นบั เปน็ พระมหากรณุ าธคิ ณุ อยา่ งลน้ พน้ ตอ่ ชาวทรงคนอง และชาวพระประแดง ซ่ึงไม่ได้ช่วยเฉพาะแก้ไขปัญหาน�้ำท่วม เท่าน้ัน แต่ยังช่วยให้คุณภาพชีวิตของประชาชนดีขึ้นในทุกมิติ ผมเช่ือว่าไม่มีใครรักประชาชนเท่ากับพระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัว พระองค์ทรงดูแลพสกนิกรอย่างใกล้ชิดเพ่ือ ให้อยู่ดีกินดี มีความสุขอย่างพอเพียงบนพ้ืนฐานของความ 221

เสมอภาค ไมม่ พี ระมหากษตั รยิ พ์ ระองคไ์ หนทที่ รงงานหนกั เพอ่ื ประชาชนมากเพยี งน้ี พระราชวงั ของพระองค์ ไมใ่ ชว่ งั ทส่ี วยงาม แตเ่ ปน็ วงั แหง่ การเรยี นรเู้ พอื่ ประโยชนส์ ขุ ของประชาชน คนไทยและประเทศไทยโชคดที สี่ ดุ ทมี่ พี ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ขอเชิญชวนทุกท่านร่วมกันน้อมน�ำแนวพระราชด�ำริมาปฏิบัติในชีวิตประจ�ำวัน ท�ำความดี ทำ� ประโยชน์เพอ่ื ส่วนรวม รู้ รัก สามคั คี ช่วยกันพฒั นาประเทศตามแนวพระราชด�ำริ ซึ่งเป็นของขวัญ ที่ดีท่ีสุดส�ำหรับพระองค์ ผมเช่ือว่าความสุขของประชาชนคือความสุขท่ีแท้จริงของพระองค์ พระองค์ ทรงเหนอ่ื ยเพราะพวกเรามามากแลว้ ขอใหพ้ วกเรารว่ มกนั ตอบแทนพระองค์ ดว้ ยการดำ� เนนิ ชวี ติ ตามแนว พระราชดำ� ริ เพื่อการพฒั นาทย่ี ง่ั ยนื ของประเทศไทย (๒) นางประนอม ถิระรัตน์ สมาชกิ องคก์ ารบรหิ ารสว่ นตำ� บลทรงคนอง จังหวัดสมุทรปราการ สภาพน�้ำท่วมท่ีประสบแต่วัยเด็กท�ำให้ ประนอม ถิระรัตน์ ได้สัมผัสถึงความยากล�ำบากของชาวชุมชน ต้องเดินลุยน้�ำ หรือใช้เรือใน การสัญจร เรือกสวนเสียหาย ป่วยด้วยโรคภัยจากน�้ำท่วม และบางราย ตอ้ งเสยี ชวี ติ เพราะเดนิ ทางไปโรงพยาบาลไมท่ นั ภายหลงั จากการขดุ คลอง ลัดโพธิ์และสร้างประตูระบายน้�ำตามพระราชด�ำริ น้�ำไม่เอ่อล้นข้ึนท่วม สงู อกี ชาวสวนกลบั มาปลกู ไมผ้ ลไดใ้ หม่ ไมต่ อ้ งวติ กกงั วลวา่ น้�ำจะทว่ มหรอื ไม่ สภาพชวี ติ ความเปน็ อยดู่ ขี น้ึ มาก และมคี วามสขุ ไมค่ ดิ โยกยา้ ยออกจาก พ้นื ที่ ด้วยพระมหากรณุ าธคิ ุณของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ ัวท่ที รงท�ำ ทกุ อยา่ งเพอื่ ให้ประชาชนมีความสุข น�ำ้ ทว่ ม... การสัญจรล�ำบาก เรือกสวนเสยี หาย ตอนเปน็ เดก็ กส็ นกุ กบั นำ้� ทว่ ม จนเข้าโรงเรียนการเดินทางจากซอยออก สู่ถนนใหญ่เป็นไปด้วยความยากล�ำบาก ไดร้ บั ความเดอื ดรอ้ นมาก ผปู้ ว่ ยบางราย ต้องเสียชีวิตเนื่องจากไปโรงพยาบาล ไม่ทัน ส่วนใหญ่ท่วมเลยเอวขึ้นมา ต้อง ใช้เรือพายสัญจรไปมา และชาวบ้านต้อง ถมดินยกพ้ืนบ้านให้สูงข้ึนอีกประมาณ ๒ เมตร และในชว่ งทน่ี ำ้� ทว่ มขงั เปน็ เวลา นาน โดยเฉพาะเมื่อนำ้� ทะเลหนุน ท�ำให้ น�้ำเค็มท่วมสวนผลไม้ สรา้ งความเสยี หายอยา่ งมาก 222

สภาพชีวติ ดีขนึ้ ชาวสวนเรมิ่ ปลูกไม้ผลได้ ไมม่ ใี ครคดิ โยกย้ายอกี กอ่ นทจี่ ะมกี ารขดุ คลองลดั โพธ์ิ ชาวบา้ นตอ้ งคอยพะวงวางแผนและเตรยี มการตา่ งๆ เพอื่ รับ สภาพน้�ำท่วม แต่เดี๋ยวน้ีมีสภาพชีวิตความเป็นอยู่ดีขึ้นมาก ไม่ต้องห่วงวิตกกังวลว่าน�้ำจะท่วมหรือไม่ จะมีท่วมเฉพาะชาวบ้านที่อาศัยอยู่ริมน�้ำ และท่วมน้อยลงมาก ชาวสวนหันมาปลูกไม้ผลกันมากข้ึน ที่มี ช่ือเสียงคือมะม่วงน้�ำดอกไม้ เม่ือมีความสะดวกสบายและมีความสุขมากขึ้น จึงไม่ด้ินรนหาทาง ย้ายออกจากพื้นท่ีอีก ขอถวายความจงรกั ภกั ด.ี .. ด้วยความเทิดทนู และตืน้ ตันในน�้ำพระทยั ของพระองค์ พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หวั ทรงมีพระวิสยั ทศั นท์ ่กี ว้างไกล ทรงด�ำริและทรงท�ำทกุ อยา่ ง เพ่ือให้ประชาชนมีความสุข จึงขอถวายความจงรักภักดีตอบแทนพระมหากรุณาธิคุณ ด้วยความรู้สึก เทิดทูนและต้ืนตันใจในน้�ำพระทัยของพระองค์ พวกเราชาวทรงคนองทุกคนต่างมีความจงรักภักดีต่อ พระองค์เสมอมา และขอถวายพระพรให้พระองคท์ รงพระเกษมส�ำราญ มีพระชนมายุยิง่ ยืนนาน ทรงเป็น ม่งิ ขวัญของประชาชนตลอดไป (๓) นางเตือนใจ เสกตระกูล ประชาชนตำ� บลทรงคนอง จงั หวดั สมทุ รปราการ เมื่อถึงหนา้ นำ�้ ชาวสวนในอ�ำเภอพระประแดง ต้องคอยพะวง ท�ำคันดินกั้นน้�ำ และเมื่อน�้ำทะลักท�ำลายคันดิน จ�ำต้องหยุดภารกิจทุก อยา่ ง เตือนใจ เสกตระกลู จงึ มีความคดิ ต้งั แต่ยังเดก็ เหมอื นคนในพนื้ ท่ี ว่าอยากโยกย้ายออกจากถิ่นพ�ำนัก แต่ด้วยพระมหากรุณาธิคุณของ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่ท่ีทรงให้ความส�ำคัญกับความทุกข์ยากของ ประชาชนในทุกพื้นท่ี โครงการปรับปรุงคลองลัดโพธ์ิฯ ที่พระราชทาน มานน้ั มคี ณุ คา่ มหาศาลตอ่ คณุ ภาพชวี ติ และจติ ใจของชมุ ชน ชว่ ยใหพ้ น้ จาก ภัยน้�ำท่วมอย่างเห็นผลทันตา สามารถด�ำรงชีวิตเป็นปกติสุขในบ้านเกิด ของตนเอง ทุกคนต่างซาบซง้ึ จนไม่สามารถอธิบายเป็นค�ำพดู ได้ จากน้�ำท่ีท่วมถงึ ระดับอก... วนั นี้ อยไู่ ด้อย่างปกติสขุ สมัยก่อนต้องเผชิญกับปัญหาน้�ำท่วมอย่างหนัก บ้านอยู่ในสวนน้�ำสูงถึงหน้าอก ไม่สามารถ ปฏิบตั ิภารกิจในชวี ิตประจำ� วันได้ ทกุ อย่างต้องหยุดหมดในช่วงหนา้ น�้ำ คนในพื้นทม่ี ีความรู้สึกวา่ ไมเ่ หมาะ ท่ีจะใช้ชีวิตอยู่ทน่ี ่ี ต่างอยากย้ายออกไปจากพืน้ ท่ี ตอนเดก็ ๆ กม็ คี วามคดิ เชน่ นเี้ หมือนกัน 223

หลังจากโครงการปรับปรุงคลองลัดโพธฯ์ิ เปิดใช้ เหน็ ผลทนั ตา นำ้� ทีเ่ คยทว่ มมากๆ ทกุ ปี กท็ ว่ มนอ้ ยลงมาก ไม่สรา้ งความเดือดร้อนในการด�ำรงชวี ติ ประจำ� วัน จากสมยั ก่อน หน้าน้�ำตอ้ งคอยท�ำ คันดินกั้นน้�ำ พอน�้ำขึ้นสูงมากก็จะพัง แต่เดี๋ยวน้ีไม่ท่วมแล้ว แม้อาจจะมีน้�ำไหลเอ่ออยู่บ้าง ก็จะลดอย่าง รวดเรว็ นอกจากน้ี การเปดิ -ปดิ ประตรู ะบายนำ�้ คลองลดั โพธยิ์ งั ชว่ ยใหน้ ำ้� เคม็ ไมล่ น้ ทะลกั เขา้ ทว่ มพนื้ ทสี่ วน ช่วยใหช้ าวบา้ นกลบั มาทำ� สวนผลไมต้ า่ งๆ ต่อไปได้ ทรงเห็นความส�ำคญั ของประชาชนทุกพ้นื ที่ แมเ้ ป็นเพียงจุดเลก็ ๆ ในประเทศ พระมหากรณุ าธคิ ณุ ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทที่ รงเลง็ เหน็ ความส�ำคญั ของพน้ื ทที่ เี่ รา อยอู่ าศยั ไดก้ อ่ ใหเ้ กดิ ความรสู้ กึ ตนื้ ตนั ใจแกช่ าวทรงคนองและชาวพระประแดงทกุ คน ซงึ่ แมเ้ ปน็ พนื้ ทเ่ี ลก็ ๆ จดุ หนงึ่ ในประเทศ แตส่ ง่ิ ทที่ รงมพี ระราชดำ� รแิ ละพระราชทานใหน้ นั้ เปน็ เรอ่ื งทยี่ งิ่ ใหญ่ มคี ณุ คา่ มหาศาล ตอ่ คณุ ภาพชวี ติ และจติ ใจของพวกเรา ทุกคนตา่ งซาบซงึ้ จนไมส่ ามารถอธิบายเป็นคำ� พูดได้ ดว้ ยพระมหากรณุ าธคิ ณุ อนั สงู สดุ ทท่ี รงชว่ ยเหลอื พสกนกิ รอยา่ งมากมาย พระองคไ์ มไ่ ดท้ รง ตอ้ งการสง่ิ ใดมากไปกวา่ ขอใหพ้ สกนกิ รของพระองคม์ คี วามสขุ ในแผน่ ดนิ บา้ นเกดิ จงึ ขอเชญิ ชวนใหท้ กุ คน ทำ� ในสงิ่ ทค่ี ดิ วา่ มปี ระโยชนต์ อ่ ตนเองและผอู้ นื่ ไมส่ รา้ งความเดอื ดรอ้ นใหผ้ ใู้ ด มคี วามสามคั คี รวมทงั้ ชว่ ยกนั ดูแลปกปอ้ งรักษาบา้ นเมอื งใหค้ งไว้อย่างยั่งยนื เพอ่ื พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยู่หัวทรี่ ักยิ่งของเรา ๓.๔ การบ�ำบดั นำ้� เสยี ... คืนคุณภาพนำ�้ สปู่ ระชาชน นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณอันยิ่งใหญ่ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงคิดค้นหาวิธีการ แกไ้ ขและปรบั ปรงุ คณุ ภาพน�้ำใหด้ ขี นึ้ ดว้ ยทรงเหน็ วา่ “น้�ำ” มคี วามส�ำคญั ตอ่ การด�ำรงชวี ติ ของมนษุ ย์ 224

เพราะ “นำ้� คอื ชวี ติ ” พระองคจ์ งึ ทรงมงุ่ มนั่ ทจี่ ะแกไ้ ขและปรบั ปรงุ แหลง่ น้�ำทกุ ภมู ภิ าคทว่ั ประเทศ เพอ่ื ชว่ ยเหลอื พสกนกิ รใหไ้ ดใ้ ชน้ ้�ำทม่ี คี ณุ ภาพดใี นการด�ำรงชวี ติ และประกอบอาชพี รวมทงั้ อยใู่ นสง่ิ แวดลอ้ มทดี่ ี ทง้ั น้ี ไดม้ หี นว่ ยงาน องคก์ ร สถาบนั การศกึ ษา และบรษิ ทั ตา่ งๆ นอ้ มน�ำ “กงั หนั นำ�้ ชยั พฒั นา” และ “เครอื่ งกลเตมิ อากาศแบบอดั อากาศและดดู นำ้� อารเ์ อก็ ซ์ – ๕ ซ”ี ไปใชป้ ระโยชนใ์ นหนว่ ยงาน และ บังเกิดผลเป็นที่ประจักษ์แก่เหล่าพนักงานในองค์กรและชุมชนบริเวณใกล้เคียง ท่ีช่วยท�ำให้มีคุณภาพชีวิต และสงิ่ แวดล้อมดขี น้ึ อย่างเห็นไดช้ ัดเจน ดงั ค�ำบอกเล่าจากผูท้ ีไ่ ดน้ ้อมน�ำไปใชป้ ระโยชน์ ๓.๔.๑ นายแพทย์ วิโรจน์ วีรชัย ผู้อ�ำนวยการสถาบนั ธัญญารกั ษ์ วิกฤตน�้ำเน่าในบ่อพักน�้ำขนาดใหญ่หน้าสถาบันธัญญารักษ์ ได้ส่ง กลนิ่ เหมน็ รบกวนชมุ ชน คนไข้ และเจ้าหนา้ ท่ขี องสถาบนั ฯ เป็นอยา่ งมาก หลังจากพยายามใช้วิธีบ�ำบัดน�้ำเสียหลายวิธีไม่ได้ผล จนเกือบจะสิ้นหวัง ในท่ีสุดได้น้อมน�ำ “กงั หนั นำ้� ชัยพฒั นา” ท่ีพระบาทสมเด็จพระเจา้ อยู่หวั ได้พระราชทานพระราชด�ำริให้ประดิษฐ์ขึ้นมาใช้แก้ไขปัญหา ปรากฏ ผลสัมฤทธ์ิอย่างดีย่ิง น้�ำกลับคืนสู่สภาพปกติในเวลาอันรวดเร็ว ทุกวันนี้ สถาบนั ฯ จงึ สนิ้ ความกงั วลในเรอ่ื งนำ�้ เนา่ เสยี อกี ทงั้ ยงั ไดภ้ มู ทิ ศั นท์ สี่ ดชน่ื และ สวยงาม ดว้ ยพระอจั ฉรยิ ภาพและพระมหากรณุ าธคิ ณุ ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทที่ รงเปรยี บเสมอื นพอ่ ของเรา วกิ ฤตน�ำ้ เน่า สง่ ผลต่อชุมชน คนไข้ และเจา้ หนา้ ที่ของสถาบนั ฯ สถาบนั ธญั ญารกั ษ์ เปน็ ทง้ั สถานทฝ่ี กึ อบรมบคุ ลากรเกยี่ วกบั เรอ่ื งยาเสพตดิ และสถานพยาบาล ดูแลรักษาผู้ติดยาเสพติด มีบ่อพักนำ�้ ขนาดใหญ่ ซ่ึงเดิมใช้เล้ียงปลาและจัดกิจกรรมต่างๆ บ่อนี้จึงมีความ สำ� คัญตอ่ สถาบนั ฯ และชุมชน แต่เนื่องจากสภาพพ้นื ทีข่ องสถาบนั ฯ เปน็ ทต่ี �่ำ เมอื่ ถึงหน้าน�้ำจงึ เปน็ ทรี่ วม ของน้ำ� ทั้งจากน้�ำฝนและนำ้� ที่เอ่อลน้ จากคลองตา่ งๆ และพอถงึ หน้าแล้ง น้ำ� ก็แหง้ และเนา่ เดิมทางสถาบันฯ แก้ไขปัญหา โดยใชส้ ารชวี ภาพตา่ งๆ พรอ้ มทง้ั ปลกู ผกั ตบชวา ในระยะแรกดีข้ึน แต่ต่อมาไม่สามารถต้าน ความเน่าเสียของนำ้� ท่ีทวีความรุนแรงมากขึ้น และเม่ือปี ๒๕๕๑ เป็นปีท่ีน�้ำเน่าเสียมาก ปลาตายลอยเกล่ือน ส่งกลิ่นเหม็นจนได้รับ การร้องเรียนจากคนในชุมชน คนไข้ และ แม้แต่เจา้ หนา้ ที่ของสถาบนั ฯ 225

เห็นผลประจกั ษ์ชดั ... ได้น้ำ� ดกี ลับคนื มา เสรมิ ภมู ิทัศน์สวยงาม ภายหลงั จากทไ่ี ดห้ าวธิ บี ำ� บดั นำ้� เสยี หลายวธิ มี าดำ� เนนิ การ กไ็ มส่ ามารถแกไ้ ขปญั หาน�้ำเนา่ เสียได้ จนเกอื บจะส้ินหวงั ผมเหน็ เรอื่ งราวเกีย่ วกับ “กังหันนำ้� ชัยพัฒนา” ในหนังสือพมิ พ์ จงึ คิดไดว้ า่ ควรนอ้ มนำ� แนวพระราชดำ� รนิ ม้ี าชว่ ยบำ� บดั นำ�้ เสยี จงึ ประสานไปยงั มลู นธิ ิชัยพัฒนาและกรมชลประทาน เพือ่ ติดต้งั กงั หันนำ�้ ชยั พฒั นา สง่ิ ทเ่ี หน็ ผลทนั ทใี นเดอื นแรกหลงั จากตดิ ตงั้ กงั หนั น�้ำ ชัยพัฒนาแล้วคือ กล่ินเหม็นท่ีเกิดจากการเน่าเสียของนำ้� จางลง และสภาพน้�ำค่อยๆ ลดความด�ำคล�้ำลงอย่างเห็นได้ชัด พอย่าง เข้าเดือนท่ีสาม นำ�้ ในบอ่ กลบั มาดีเป็นปกติ และไมม่ ปี ลาตายอกี เลยจนทุกวันนี้ ทางสถาบันฯ ได้ประโยชน์จากกังหันน�้ำชัยพัฒนาเป็นอย่างมาก จากเดิมที่ต้องคอยวิตก กังวลว่าน้�ำจะเสียหรือไม่ พอมีระบบบ�ำบัดน้�ำเสียด้วยเคร่ืองกังหันน�้ำชัยพัฒนา ท�ำให้สบายใจ และ มั่นใจได้ว่าจะไม่มีปัญหาจากน้�ำเน่าเสีย อีกทั้งยังได้ภูมิทัศน์ที่สวยงาม และสามารถกลับมาใช้ในการ จัดกิจกรรมต่างๆ ได้ดังเดิม นบั เป็นพระมหากรณุ าธิคณุ อยา่ งย่งิ ตอ่ สถาบนั ฯ ตามท่ีสถาบันฯ ได้รับพระมหากรุณาธิคุณในเรื่องกังหันน�้ำชัยพัฒนา ช่วยบรรเทาความ เดอื ดรอ้ น บำ� บดั นำ้� เสยี จนไดน้ ำ�้ คณุ ภาพดกี ลบั คนื มา ตลอดจนชว่ ยใหน้ ้�ำในบอ่ อนื่ ๆ ในบรเิ วณใกลเ้ คยี ง ที่มีทางไหลน�้ำเช่ือมต่อกันในฤดูน�้ำหลาก รวมถึงคลองอีกมากมาย พลอยได้รับประโยชน์ ได้น้�ำดี กลับคนื มาดว้ ยเช่นกัน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเปรียบ เสมือนพ่อของเรา และเราเองทราบอยู่แล้วว่าสิ่งท่ี พระองค์ทรงมีพระราชประสงค์คือ การปฏิบัติดี ในโอกาสนี้ จึงขอเชิญชวนให้เราปฏิบัติดี ท�ำสิ่ง ท่ีดีให้แก่บ้านเมือง และท่ีพระองค์ทรงห่วงใยคือ ให้เรามีความสามัคคีเหมือนพี่น้องในครอบครัว เดียวกันภายใตร้ ม่ พระบรมโพธิสมภาร ผมในนาม ขา้ ราชการและเจ้าหน้าที่สถาบันธัญญารักษ์ ขอถวายพระพรให้พระองค์ทรงพระเกษมส�ำราญ มพี ระพลานามัยสมบูรณแ์ ข็งแรง อย่เู ป็นพระมงิ่ ขวัญของเราชาวไทยตลอดไป 226

๓.๔.๒ นายปรชี า รวยประสทิ ธ์ิ ผจู้ ดั การฝา่ ยความปลอดภยั และผจู้ ดั การฝา่ ยวศิ วกรรมและสงิ่ แวดลอ้ ม บริษัท สยาม ไวเนอร่ี จำ� กัด จังหวดั สมุทรสาคร ก่อนหน้านี้ ทุกปีในช่วงฤดูฝนต่อกับฤดูหนาว บริษัท สยาม ไวเนอรี่ จ�ำกดั จะมปี ญั หาเรอื่ งคณุ ภาพนำ้� ในบอ่ พกั นำ้� เสยี จากการผลติ ไวน์ ท�ำให้ปลาท่ีเลี้ยงไว้เป็นตัวชี้วัดคุณภาพน�้ำตาย หลังพยายามหาสาเหตุ จึงพบวา่ น้ำ� ขาดออกซิเจน บรษิ ัทฯ ไดน้ ้อมน�ำ “เครือ่ งกลเติมอากาศแบบ อัดอากาศและดูดน้ำ� รนุ่ อารเ์ อก็ -๕ ซ”ี มาใช้ เพือ่ สนองพระราชด�ำริและ เทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ผลปรากฏว่าได้ประโยชน์ อย่างมาก คุ้มคา่ ทั้งในเชงิ เศรษฐศาสตรแ์ ละสงั คม มีค่าใชจ้ ่ายน้อยและได้ สงิ่ แวดลอ้ มทด่ี ี เราชาวไทยตา่ งประจกั ษช์ ดั และซาบซง้ึ ในพระเมตตาและ ความห่วงใยต่อพสกนกิ ร เสมือนพอ่ หว่ งใยลกู น้�ำเสีย ปลาตาย เน่อื งด้วยน้ำ� ขาดออกซเิ จน ในข้ันตอนการผลิตไวน์ส่วนหนึ่งจะมีน�้ำเสียออกมา ซ่ึงบริษัทฯ จะบ�ำบัดก่อนที่จะน�ำมาปล่อยลงท่ีบ่อพักนำ้� เสียบริเวณ หนา้ อาคารของบรษิ ทั ฯ และโดยปกตจิ ะสามารถรองรบั น้�ำไวใ้ นบอ่ ได้ ทง้ั หมด แต่ในชว่ งฤดูฝนตอ่ กับฤดหู นาว จะมปี ญั หาเรอ่ื งคณุ ภาพ น้�ำ เน่ืองจากเม่ือฝนตกหนักปลาที่เล้ียงในบ่อจะตายและลอยขึ้น มาเต็มท่ัวท้ังสระ ต้องตักท้ิงเป็นจ�ำนวนมาก จึงพยายามหาสาเหตุ ที่ทำ� ให้ปลาตาย วิเคราะหก์ นั ไปต่างๆ นานา ในท่ีสดุ สรุปได้ว่า เนื่องจากนำ้� ขาดออกซเิ จน ผมจงึ ตดิ ตอ่ มลู นธิ ชิ ยั พฒั นา ใหช้ ว่ ยออกแบบเครอ่ื งมอื เตมิ ออกซเิ จน ซง่ึ เดมิ ทเี ราเขา้ ใจและรจู้ กั กันคอื กงั หนั น�ำ้ ชัยพฒั นา แตเ่ มอ่ื มลู นธิ ิฯ ส่งผเู้ ช่ยี วชาญมาตรวจสอบ พบวา่ บ่อของบริษัทฯ ตน้ื ความลึก ไมเ่ กิน ๒ เมตร ไม่เหมาะกบั กงั หันนำ�้ ชยั พัฒนา จึงได้แนะน�ำให้ใช้เครื่องกลเติมอากาศแบบอัดอากาศ และดูดน้�ำ รุ่นอาร์เอ็ก-๕ ซี ในการบ�ำบัดน้�ำในบ่อพักน้�ำดังกล่าว จากน้ันเจ้าหน้าที่จากกรมชลประทาน เข้ามาติดต้งั เคร่ือง พรอ้ มทง้ั สอนการใชง้ านและการดูแล ต้นกกในแปลง และปลาในบอ่ ... ตัวช้ีวัดคุณภาพน้ำ� การติดตั้งเครือ่ งกลเติมอากาศดังกล่าว ต้องจดั ทำ� แปลงบำ� บัดนำ้� ด้วยพืชน�้ำ โดยใช้ “ตน้ กก” เพอ่ื ดดู ซบั สารพษิ และสงิ่ สกปรกตา่ งๆ กอ่ นปลอ่ ยน้�ำออกมา ซง่ึ ตน้ กกนส้ี ามารถใชเ้ ปน็ ตวั ชว้ี ดั คณุ ภาพ ได้ด้วย กล่าวคือ ถ้าต้นกกเจริญเติบโตได้ดี แสดงว่าแหล่งน้�ำนั้นยังคงเป็นน�้ำเสีย เนื่องจากมีธาตุอาหาร ซึ่งเป็นของเสียส�ำหรับต้นกกอยู่ แต่ถ้าต้นกกเริ่มแคระแกร็นหรือเฉาตาย แสดงว่าน้�ำน้ันมีคุณภาพดีข้ึน ดังนนั้ เมื่อน้ำ� มีคุณภาพดีขนึ้ ต้นกกจะเริม่ แคระแกร็น จงึ ต้องเปลีย่ นใหม่ หมุนเวยี นเช่นนี้เร่อื ยไป 227

นอกจากน้ี เรายังคงเลี้ยงปลาไว้เป็นตัวช้ีวัดด้วย ซ่ึงที่ผ่านมาตั้งแต่ติดตั้งเคร่ืองกลเติม อากาศแลว้ ไม่มปี ลาลอยใหเ้ ห็นอีก เมือ่ นำ้� กลับคืนส่สู ภาพดแี ล้ว บรษิ ัทฯ จึงมโี ครงการท่จี ะน�ำน้�ำท่ผี า่ น การบ�ำบัดกลับมาใช้ในห้องนำ�้ เพ่ือให้เกิดประโยชน์สูงสดุ เคร่อื งกลเตมิ อากาศฯ... คุ้มค่าท้งั เชิงเศรษฐศาสตร์และสังคม เม่ือพิจารณาความคุ้มค่าในการน�ำเครื่องกลเติมอากาศแบบอัดอากาศ และดูดน้�ำมาใช้ ในทางธุรกิจถือว่าได้ประโยชน์คุ้มค่ามาก โดยเฉพาะอย่างย่ิง หากน�ำไปเปรียบเทียบกับกรณีท่ีเกิดปัญหาน้�ำเน่าเสีย ซ่ึงต้องเสียค่าใช้จ่าย ๕๐,๐๐๐ - ๖๐,๐๐๐ บาท ในการทำ� ความสะอาดบอ่ หรอื ตากบอ่ แตล่ ะครง้ั โดยตอ้ ง ตากบ่อเกือบทุกปี ภายหลังมีเครื่องกลเติมอากาศดังกล่าว เสียค่าใช้จ่ายในการ ดูแลบ�ำรงุ รกั ษาเครือ่ งเพยี ง ๕,๐๐๐ บาทตอ่ เครือ่ งตอ่ ปเี ท่านั้น ดังน้ันไม่ว่าจะเป็นเชิงเศรษฐศาสตร์หรือสังคม นับว่าคุ้มค่ามาก เนอ่ื งจากมคี ่าใช้จา่ ยเพียงเลก็ น้อย อกี ทงั้ ยงั ไดส้ ิ่งแวดล้อมท่ีดีให้กบั ชมุ ชนรอบ บรษิ ทั ฯ ซึง่ ผมคิดวา่ ได้ประโยชน์อย่างลน้ เหลอื โครงการตา่ งๆ คือรปู ธรรมปลายทาง ท่ีสำ� คัญกว่าคอื พระเมตตาตอ่ ประชาชน สงิ่ ทผ่ี มไดเ้ รยี นรมู้ าตง้ั แตเ่ ดก็ คอื พระองคม์ พี ระราชประสงคใ์ หป้ ระชาชนมคี ณุ ภาพชวี ติ ทดี่ ี ข้ึน โครงการตา่ งๆ เป็นปลายทางท่เี ปน็ รปู ธรรม ส่วนนามธรรมทีเ่ รามองไมเ่ ห็นคอื พระวิจารณญาณของ พระองคท์ ท่ี รงคดิ คน้ ไตรต่ รองขอ้ เทจ็ จรงิ ดว้ ยเหตผุ ลรอบคอบและรอบดา้ น กอ่ นพระราชทานพระราชด�ำริ หรอื โครงการตา่ งๆ ใหก้ บั ประชาชน ซง่ึ ลว้ นแสดงใหเ้ หน็ ถงึ พระเมตตาและความหว่ งใยตอ่ พสกนกิ รเสมอื น พอ่ หว่ งใยลูก เน่อื งในโอกาสทพ่ี ระองค์ทรงเจรญิ พระชนมพรรษา ๘๔ พรรษา ซ่ึงพระองคท์ รงงานมาอยา่ ง เหน็ดเหนื่อยมากแล้ว ด้วยความซาบซ้ึงในพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ จึงขอตอบแทนพระมหา กรณุ าธคิ ณุ ดว้ ยการทำ� ความดี เพอ่ื แสดงออกถงึ ความจงรกั ภกั ดี และขอเชญิ ชวนทกุ ทา่ นวา่ ใครสามารถ ท�ำอะไรได้ ควรจะช่วยกันท�ำ เพ่อื ให้พระองค์ทรงทราบวา่ พวกเราก็รกั พอ่ หลวงด้วยเหมอื นกนั ๔. การพฒั นาพลงั งานทดแทนเพ่ือชาวไทย พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงรเิ รมิ่ การศกึ ษาวจิ ยั เรอื่ งพลงั งานทดแทนรปู แบบตา่ งๆ อย่างต่อเนื่องกว่า ๓๐ ปีจากผลการด�ำเนินงานโครงการตามแนวพระราชด�ำริต่างๆ แสดงถึง พระอจั ฉรยิ ภาพของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั และสายพระเนตรอนั ยาวไกล ทท่ี รงคาดการณอ์ นาคต 228

เขม้ แข็งและสามารถพง่ึ พาตนเองดา้ นพลงั งาน ไดอ้ ยา่ งแมน่ ยำ� และทรงศกึ ษาคน้ ควา้ ทดลอง หาวิธี เพ่ือรองรับปัญหาท่ีจะเกิดขึ้นจากการ พึ่งพาพลังงานน�ำเข้า ซึ่งส่งผลให้สามารถ นำ� แนวพระราชดำ� รจิ ากโครงการตา่ งๆ มาแกไ้ ข ปัญหาด้านพลังงานของประเทศเห็นผลอย่าง เป็นรูปธรรม ซ่ึงมีหน่วยงานและประชาชน ท่ีสนใจน้อมน�ำไปปฏิบัติ จนบังเกิดผลส�ำเร็จ ดังตัวอย่างของผู้บริหารส่วนท้องถิ่นและ ประชาชนที่ต่างได้รับประโยชน์สุขในการช่วย ลดคา่ ใชจ้ า่ ย ลดมลพษิ สง่ เสรมิ ใหช้ มุ ชนมคี วาม ๔.๑ นายชวิน ค�ำบุญเรือง นายกเทศมนตรเี ทศบาลตำ� บลอโุ มงค์ อำ� เภอเมอื งลำ� พนู จงั หวดั ลำ� พนู จากแนวพระราชด�ำริด้านพลังงานทดแทนที่พระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัวได้ทรงศึกษาวิจัยและทดลองใช้ด้วยพระองค์เอง ก่อนพระราชทานให้พสกนิกรชาวไทย ได้เป็นท่ีมาของ “โครงการน�้ำมัน ไบโอดีเซลชุมชน ทดแทนพลังงานไทย” ที่ ชวิน ค�ำบุญเรือง ได้น้อมน�ำ มาด�ำเนินการในต�ำบลอุโมงค์ เพ่ือแก้ไขปัญหาราคานำ้� มันดีเซลท่ีพุ่งสูงขึ้น เปน็ อนั มาก ชว่ ยลดคา่ ใชจ้ า่ ยในครวั เรอื น ลดมลพษิ และลดปจั จยั กอ่ มะเรง็ อีกทั้งการใช้วัตถุดิบท่ีมีในชุมชนมาผลิตเป็นนำ้� มันไบโอดีเซล ส่งเสริมให้ ชุมชนมีความเขม้ แขง็ และสามารถพง่ึ พาตนเองได้ น้อมน�ำแนวพระราชด�ำริ... สู่โครงการน้�ำมันไบโอดีเซลชมุ ชนฯ ในปี ๒๕๔๙ น้�ำมันดีเซลมีราคาสูงข้ึนอย่างมาก เป็นปัญหาสำ� คัญของชาวบ้านในต�ำบล อโุ มงค์ จังหวดั ล�ำพูน เน่อื งจากสว่ นใหญ่ประกอบอาชพี ปลูกล�ำไย ท�ำสวน ทำ� ไร่ และท�ำนา ตอ้ งใช้น�้ำมนั ดเี ซลในการเดินเครื่องจักรกลและการขนสง่ ผลผลติ โดยพบว่าภายในเทศบาลต�ำบลอโุ มงค์ มีการใช้น้�ำมัน ดีเซลไม่ต�ำ่ กว่าปลี ะ ๒๐,๐๐๐ ลิตร คิดเปน็ เงนิ ประมาณ ๖๐๐,๐๐๐ บาทต่อปี เทศบาลตำ� บลอโุ มงค์ จงึ ไดน้ อ้ มนำ� แนวพระราชดำ� รกิ ารพฒั นาพลงั งานทดแทน มากำ� หนด เป็นนโยบายของเทศบาล เพื่อส่งเสริมการผลิตและการใช้น้�ำมันไบโอดีเซลทดแทนน�้ำมันดีเซล และ ได้ศึกษาหาวิธีด�ำเนินการผลิตน้�ำมันไบโอดีเซลจากน้�ำมันพืชหรือน�้ำมันสัตว์ที่ใช้แล้วในครัวเรือนของ 229

ประชาชน เพอื่ ทดแทนน�้ำมนั ดเี ซล โดยขอความรว่ มมอื ให้ชุมชนรวบรวมปริมาณน้�ำมันพืชหรือน�้ำมันสัตว์ท่ีใช้ แล้ว จากนน้ั จงึ ทำ� หนังสือถงึ กรมพัฒนาพลงั งานทดแทน และอนรุ ักษ์พลงั งาน ขอรบั การสนบั สนนุ เครื่องจักรผลติ นำ้� มนั ไบโอดเี ซล จ�ำนวน ๑ เครอ่ื ง ขนาดก�ำลงั ผลติ ๑๐๐ ลติ รต่อคร้ัง และได้เรม่ิ ผลิตทันที ต่อมาเทศบาลได้ร่วมกับส�ำนักงานพลังงาน จังหวดั ล�ำพนู ดำ� เนิน “โครงการนำ�้ มนั ไบโอดีเซลชมุ ชน ทดแทนพลังงานไทย” โดยบริษัทเอกชนได้ขายนำ้� มันพืชใช้แล้วจำ� นวนมากในราคาถูก จึงขยายการผลิต เป็นวนั ละ ๓๐๐ ลติ ร และจ�ำหนา่ ยใหก้ บั ประชาชนในพน้ื ที่และนอกพื้นที่ ประหยดั คา่ ใช้จา่ ย ลดมลพษิ และลดปัจจยั ก่อโรคมะเรง็ นบั ตงั้ แตไ่ ดด้ ำ� เนนิ โครงการดงั กลา่ ว ชว่ ยให้ เทศบาลสามารถประหยัดค่าใช้จ่ายได้ถึงปีละ ประมาณ ๒๐๐,๐๐๐ บาท สามารถนำ� เงนิ ทปี่ ระหยดั ได้ ไปพฒั นาชมุ ชนตามภารกจิ อน่ื ๆ ของเทศบาล รวมทงั้ ปรบั ปรงุ เครอื่ งจกั รผลติ ไบโอดเี ซลใหม้ คี ณุ ภาพและได้ มาตรฐานยงิ่ ขน้ึ ทสี่ ำ� คญั ชว่ ยลดคา่ ใชจ้ า่ ยในครวั เรอื น ของชุมชนในพื้นท่ีและพื้นที่ใกล้เคียง เนื่องจาก เทศบาลจ�ำหน่ายน�้ำมันให้ในราคาถูกกว่าท้องตลาด นอกจากนี้ ยงั ชว่ ยลดปญั หามลพษิ สง่ิ แวดลอ้ มจากการเผาไหมข้ องเครอื่ งยนต์ ตลอดจนลดปญั หาการน�ำ น้ำ� มนั ทใี่ ช้แลว้ ไปใชท้ อดซ�ำ้ ซึง่ มีผลเสยี ตอ่ สขุ ภาพและเปน็ ปจั จัยหนง่ึ ท่กี ่อใหเ้ กดิ โรคมะเรง็ เทศบาลได้สง่ ตวั อยา่ งน้�ำมนั ท่ผี ลติ ไปให้บรษิ ัท ปตท. จ�ำกดั (มหาชน) ตรวจสอบรับรอง คณุ ภาพมาตรฐานเรียบร้อยแลว้ และขยายผลการด�ำเนินงาน โดยการจดั วิทยากรบรรยายให้ความรูแ้ ก่ ผศู้ กึ ษาดงู าน ด้วยพระมหากรณุ าธิคณุ ... พัฒนาพลงั งานทดแทนลดการน�ำเข้าจากตา่ งประเทศ ด้วยพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ท่ีได้พระราชทานแนว พระราชดำ� รใิ นการพฒั นาพลงั งานทดแทน ซง่ึ ก่อใหเ้ กดิ ประโยชน์มากมายแกพ่ สกนิกร ดังนน้ั เพื่อสนอง แนวพระราชดำ� รใิ นการสรา้ งประโยชนส์ ขุ ใหแ้ กป่ ระชาชน เราควรหนั มาใสใ่ จและจรงิ จงั กบั การใชพ้ ลงั งาน ทดแทนจากสง่ิ ทมี่ อี ยใู่ นประเทศ เพอื่ ทดแทนการพง่ึ พาตา่ งประเทศ ซง่ึ นอกจากชว่ ยลดการน�ำเขา้ นำ�้ มนั 230

เชื้อเพลิงท่ีนับวันจะมีราคาสูงข้ึนแล้ว ยังเป็นการพ่ึงพาทรัพยากรของคนไทย โดยเฉพาะเกษตรกรไทย ท่ีส�ำคัญคือการใช้วัตถุดิบที่มีในชุมชนเองมาผลิตเป็นน�้ำมันไบโอดีเซลนั้น เป็นการส่งเสริมให้ชุมชน มีความเข้มแข็งและสามารถพึ่งพาตนเองด้านพลังงานได้ และมุ่งหวังให้ประเทศไทยสามารถพึ่งพา ตนเองดา้ นพลงั งานทดแทนได้อยา่ งยง่ั ยืน เน่ืองในโอกาสท่ีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระชนมพรรษาครบ ๘๔ พรรษา ผม ขอเชิญชวนให้พสกนิกรชาวไทยร่วมถวายความจงรกั ภักดี น้อมน�ำแนวพระราชดำ� ริในเรอ่ื งการพ่ึงพา ตนเองด้านพลังงาน ด้วยการใช้พลังงานทดแทน เพ่ือแก้ไขวิกฤตการณ์ด้านพลังงานที่ก่อตัวและทวี ความรุนแรงเพิ่มมากข้ึนทุกขณะ อันเป็นการด�ำเนินตามรอยพระยุคลบาทตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง ที่น�ำไปสูก่ ารพัฒนาชุมชนและสงั คมให้สามารถพง่ึ พาตนเองไดอ้ ยา่ งย่ังยืนในที่สุด ๔.๒ นางละมุล แก้วตาล ผู้แทนชุมชนบ้านทรัพย์ตะเคียน ต�ำบลซับมะกรูด อ�ำเภอคลองหาด จังหวดั สระแก้ว จากการศึกษาดูงานโครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา ได้สร้างแรงบันดาลใจให้ ละมุล แก้วตาล น้อมน�ำแนวพระราชด�ำริ การท�ำบ่อหมักแก๊สชีวภาพจากมูลโคนมมาศึกษาและทดลองในหมู่บ้าน ทรัพย์ตะเคียน ซึ่งชาวบ้านส่วนใหญ่มีอาชีพเล้ียงโคนม โคเนื้อ และสุกร โดยดดั แปลงใช้โอ่งขนาดใหญ่มาท�ำเปน็ บอ่ หมัก บังเกดิ ผลนา่ ภาคภมู ใิ จท่ี ได้น้อมน�ำแนวพระราชด�ำริมาปฏิบัติได้ส�ำเร็จ และได้ถ่ายทอดสู่ชาวบ้าน ในชุมชนและชุมชนใกล้เคียง ช่วยให้ชีวิตมีความสุข ด้วยสามารถลด ค่าใช้จ่าย และต้นทนุ ทางการเกษตร ดูงานโครงการสว่ นพระองค์ สวนจติ รลดา... จดุ ประกายความคิดผลติ โอ่งงามละมุล ปัญหาของชุมชนในหมู่บ้านทรัพย์ตะเคียนประการหน่ึงคือ ต้องเสียค่าใช้จ่ายสูงกว่าปกติ ในการซอ้ื แกส๊ สำ� หรบั ใชเ้ ปน็ เชอื้ เพลงิ ในการหงุ ตม้ ประกอบอาหารภายในครวั เรอื น เนอ่ื งจากหมบู่ า้ นอยหู่ า่ ง ไกลตลาด ท�ำใหต้ อ้ งเสียค่าขนส่งเพ่ิมข้ึน และบางครัวเรอื นทใี่ ช้ถา่ นก็ประสบปัญหาถ่านมรี าคาแพง ก่อให้ เกดิ ปญั หาการตัดไมท้ ำ� ลายป่า และเขม่าควนั จากการเผาถ่าน ดิฉันได้มีโอกาสศึกษาดูงานโครงการส่วนพระองค์ สวนจติ รลดา ซง่ึ เปน็ โครงการทพี่ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ไดท้ รง รเิ รม่ิ และดำ� เนนิ การทดลองการแปรรปู ผลติ ผลการเกษตรและอน่ื ๆ ได้เห็นการท�ำบ่อหมักแก๊สชีวภาพจากมูลโคนม ซึ่งเม่ือนำ� มาหมัก จะได้ “แกส๊ ชวี ภาพ” จงึ เกดิ แรงบนั ดาลใจในการน้อมน�ำโครงการ ดังกล่าวมาลองท�ำดูบ้าง เน่ืองจากอาชีพหลักของหมู่บ้าน 231

ทรัพย์ตะเคียน คือการเลี้ยงโคนม โคเน้ือ และสุกร จึงมีมูลโคนม โคเนอ้ื และสุกรเป็นจ�ำนวนมาก จึงคิดว่าน่าจะน�ำมาท�ำแก๊ส ชีวภาพเพ่ือใช้ประกอบอาหารได้ เมอื่ กลบั มาจงึ คดิ หาหนทางวา่ ทำ� อยา่ งไรจงึ จะทำ� บอ่ หมกั แกส๊ ชวี ภาพเหมอื นโครงการสว่ นพระองคฯ์ ทม่ี บี อ่ หมกั ขนาดใหญ่ ในขณะ ทค่ี ดิ เหลอื บไปเหน็ โอง่ เกบ็ นำ้� ฝนขนาด ๒,๐๐๐ ลติ ร จงึ นำ� มาทดลอง ท�ำแก๊สชีวภาพหมักมูลสัตว์ในโอ่ง ลองผิดลองถูกอยู่หลายครั้ง จนสามารถทำ� “โอง่ งามละมลุ ” ไดส้ ำ� เรจ็ ซงึ่ ใชง้ านไดด้ แี ละไดร้ บั หนงั สอื รบั รองการแจง้ ขอ้ มลู ภมู ปิ ญั ญา ทอ้ งถนิ่ ไทย ประเภทองคค์ วามรกู้ ลมุ่ บุคคลท้องถ่ิน สาขาการผลิตผลิตภัณฑ์จากวัสดุเหลือใช้ เรื่องการ ทำ� แกส๊ ชวี ภาพหมกั มลู สตั ว์ จากกรมทรพั ยส์ นิ ทางปญั ญา ประหยัดพลังงาน ลดค่าใช้จ่าย... ขยายผลสชู่ ุมชน เม่ือประสบผลส�ำเร็จดีแล้ว ได้ชักชวน แนะน�ำ และถ่ายทอดวิธีการท�ำแก๊สชีวภาพจาก มูลสัตว์ท่ีผลิตจากโอ่งแก๊สชีวภาพงามละมุลให้กับคนในชุมชนบ้านทรัพย์ตะเคียน ช่วยให้แต่ละบ้าน ประหยัดพลังงานและลดค่าใช้จ่ายแก๊สหุงต้มส�ำหรับการประกอบอาหารได้ถึงปีละ ๓,๐๐๐ บาท นอกจากน้ีกากมูลสตั วแ์ ละนำ�้ ทีเ่ หลอื จากการหมักเพื่อท�ำแกส๊ แลว้ สามารถน�ำไปใช้ผลิตเป็นปุ๋ยหมักและ น�้ำหมักชีวภาพเพื่อใช้แทนปุ๋ยเคมี ส�ำหรับเพ่ิมผลผลิตทางการเกษตรได้อีกด้วย ซ่งึ ช่วยให้ลดคา่ ใช้จ่าย ทดแทนการซื้อปุ๋ยเคมีถึงปีละ ๕,๐๐๐ บาทต่อครอบครัว รวมถึงช่วยลดปัญหาด้านดินแข็งและดินเค็ม ซึง่ เกิดจากการใชป้ ุย๋ เคมี ปัจจุบันได้มีการขยายผลไปยังชุมชนท้องถ่ิน ข้างเคียงทั้งในจังหวัดสระแก้ว รวมถึงจังหวัดใกล้เคียง โดย จังหวัดสระแก้วสนับสนุนงบประมาณจัดตั้งศูนย์เรียนรู้ปราชญ์ ชาวบา้ น และศนู ยเ์ รยี นรถู้ า่ ยทอดเทคโนโลยดี า้ นการเลย้ี งสตั ว์ และพลังงานทดแทน ตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง ซ่ึงมี ผ้สู นใจเดินทางมาศึกษาดงู านปลี ะกว่า ๑,๐๐๐ คน ท�ำตามค�ำพ่อสอน... ชมุ ชนอย่ดู ี กินดี ชีวิตมีความสุข การทดี่ ฉิ นั และประชาชนบา้ นทรพั ยต์ ะเคยี น ไดน้ อ้ มนำ� แนวพระราชดำ� รใิ นการพฒั นาพลงั งาน ทดแทน หรือโครงการต่างๆ อันเน่ืองมาจากพระราชดำ� ริมาใช้ประโยชน์ในการประกอบอาชีพและพัฒนา ชุมชนน้ัน ได้น�ำมาซ่ึงความอยู่ดี กินดี และเป็นความสำ� เร็จท่ีน่าภาคภูมิใจของโครงการโอ่งหมักแก๊ส ชีวภาพ ที่ได้น้อมน�ำแนวพระราชด�ำริมาปฏิบัติ ช่วยลดค่าใช้จ่าย ลดต้นทุนทางการเกษตร 232

เพ่ิมผลผลิต ช่วยให้ชีวิตมีความสุข และสามารถแก้ไขปัญหาท่ีเกิดข้ึนในการประกอบอาชีพได้โดย ยึดหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง เนอื่ งในโอกาสพระราชพธิ มี หามงคลเฉลมิ พระชนมพรรษา ๗ รอบ ๕ ธนั วาคม ๒๕๕๔ ขอเชญิ ชวนประชาชนร่วมถวายความจงรกั ภกั ดีพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยู่หวั ดว้ ยการนอ้ มนำ� แนวพระราชดำ� ริ นำ� มาปฏบิ ตั ิ ดว้ ยความเพยี ร มคี วามอดทน เมอ่ื ทำ� แลว้ ชมุ ชนจะมคี วามสขุ มคี วามรกั ความสามคั คี และ ชวี ติ ครอบครวั อบอนุ่ ดว้ ยการยดึ ถอื หลกั งา่ ยๆ วา่ “ทำ� ตามคำ� พอ่ สอน” ๕. การแก้ไขปัญหาจราจร พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีพระราชดำ� ริ ให้หน่วยราชการท่ีเกี่ยวข้องพิจารณาความ เหมาะสมของการเพ่ิมผิวการจราจร ตลอดจนการก่อสร้างถนนหลายสาย ซ่ึงนอกเหนือจากเพื่ออ�ำนวย ความสะดวกด้านการสัญจรของประชาชน ยังรวมถึงเพื่อความม่ันคงของประเทศชาติอีกด้วย อันส่งผลให้ เศรษฐกจิ และความเปน็ อย่ขู องของราษฎรดขี ึน้ เพอ่ื ใหต้ ระหนกั ถงึ ประโยชนอ์ นั ใหญห่ ลวงของโครงการพระราชดำ� รดิ า้ นการเพม่ิ พน้ื ทผี่ วิ จราจร อย่างเป็นรูปธรรม ส�ำนักงานฯ ได้ขอเรียนสัมภาษณ์ผู้บังคับการต�ำรวจจราจร ซึ่งช่วงชีวิตส่วนใหญ่ในการ ท�ำงานได้ดูแลรับผิดชอบเร่ืองการจราจรในกรุงเทพฯ รวมทั้งได้สัมภาษณ์ประชาชนท่ีได้รับประโยชน์จาก ทางคขู่ นานลอยฟ้า ถนนบรมราชชนนี สะพานพระราม ๘ สะพานภมู พิ ล ๑ และสะพานภมู พิ ล ๒ ทีล่ ้วน พบว่าไดช้ ว่ ยลดเวลาการเดนิ ทางลง มที างเลือกให้ไมต่ อ้ งฟนั ฝ่ากับการจราจรท่แี ออัดบนถนน อันสง่ ผลให้ ประชาชนมคี ณุ ภาพชวี ติ ท่ดี ขี น้ึ และปัญหาจราจรตดิ ขดั ไม่เป็นอปุ สรรคต่อการประกอบธุรกจิ อกี ตอ่ ไป 233

๕.๑ พลต�ำรวจตรี อุทัยวรรณ แก้วสอาด ผู้บงั คบั การตำ� รวจจราจร ด้วยทรงเข้าพระทัยในความล�ำบากและความเดือดร้อนของ ประชาชนที่ต้องประสบกับปัญหาการจราจรติดขัด พระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานแนวพระราชด�ำริในการเพ่ิมผิวการจราจร เสน้ ทางคมนาคม รวมถงึ การสรา้ งสะพานเพอ่ื เพม่ิ จดุ เชอื่ มตอ่ การจราจร ใหส้ ะดวกและคลอ่ งตวั ยง่ิ ขนึ้ ดว้ ยพระวสิ ยั ทศั นท์ ท่ี รงมองการณไ์ กลอยา่ ง ละเอียดลึกซึ้ง และพระปรีชาสามารถที่ทรงช้ีแนะการเช่ือมโยงเส้นทาง ตา่ งๆ ไดอ้ ยา่ งสมบรู ณ์ ชว่ ยใหก้ ารจราจรในเขตกรงุ เทพฯ และปรมิ ณฑล รวมถึงจังหวัดใกล้เคียงโดยรอบ เดินทางถึงกันได้อย่างสะดวกรวดเร็ว ส่งผลให้ประชาชนมีคุณภาพชีวิตที่ดีข้ึน และช่วยให้ประเทศ ประหยัดพลังงาน นบั เป็นพระมหากรณุ าธิคณุ อยา่ งหาทเี่ ปรยี บมิได้ ทางคู่ขนานลอยฟ้า... ลดความคับคง่ั แบง่ เบาการจราจร ย้อนไปเมื่อปี ๒๕๓๘ สะพานกรุงธนบุรี และสะพานสมเด็จพระปิ่นเกล้าไม่สามารถรองรับ ปริมาณการจราจรที่เพิ่มข้ึนได้ จึงนับเป็นพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวต่อ พสกนิกรที่ได้พระราชทานพระราชด�ำริ “ทางคู่ขนานลอยฟ้า ถนนบรมราชชนนี” ซึ่งได้ช่วยสร้าง ประโยชนส์ ขุ ใหก้ บั ประชาชนในดา้ นคณุ ภาพชวี ติ ของชมุ ชนเมอื งเปน็ อยา่ งยง่ิ เนอ่ื งจากการจราจรสะดวก สบายขนึ้ ประชาชนจงึ ปลกู สรา้ งบา้ นพกั อาศยั ในฝง่ั ธนบรุ เี พม่ิ ขนึ้ ชว่ ยลดความแออดั ของชมุ ชนฝง่ั พระนคร ส่งผลต่อคุณภาพชีวติ และสภาพเศรษฐกจิ โดยรวมดขี ึ้น สะพานพระราม ๘... บรรเทาปัญหาจราจรบนสะพานสมเดจ็ พระป่ินเกล้า ด้านการก่อสร้าง “สะพานพระราม ๘” ตามพระราชด�ำริของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยูห่ ัว ช่วยลดปริมาณการจราจรท่ีติดขัดบริเวณสะพานกรุงธนบุรีและสะพานสมเด็จพระปิ่นเกล้าได้มาก โดยสามารถแบ่งเบาการจราจรในส่วนของสะพานพระปิ่นเกล้าประมาณ ๓๐ เปอร์เซ็นต์ สะพานกรุงธน ๒๐ เปอร์เซ็นต์ และช่วยลดปริมาณการจราจรที่เข้าไปสู่ เกาะรตั นโกสนิ ทร์หรอื ฝง่ั พระนครด้วย นอกจากนี้ การท่สี ะพานพระราม ๘ และทาง คขู่ นานลอยฟา้ เชอื่ มตอ่ เสน้ ทางสายใต้ ไดช้ ว่ ยใหก้ ารจราจร และการคมนาคมการขนส่งสะดวกและรวดเร็ว ตลอดจน เชอ่ื มตอ่ โครงขา่ ยถนนวงแหวนโดยรอบสมบรู ณม์ ากขึน้ 234

สะพานภมู ิพล ๑ และสะพานภูมพิ ล ๒… แก้ปัญหาเสน้ ทางขนสง่ สินค้าและลดเวลาการสญั จร สำ� หรบั สะพานภมู พิ ล ๑ และ ๒ เปน็ โครงการทพ่ี ระองคม์ พี ระราชดำ� รใิ หข้ ยายถนนวงแหวน อุตสาหกรรมให้ครบรอบ ช่วยให้การเดินทางจากถนนปู่เจ้าสมิงพรายมาท่าเรือกรุงเทพฯ สะดวกและ รวดเรว็ ยง่ิ ขนึ้ จากการสำ� รวจผใู้ ชป้ ระโยชน์ พบวา่ มปี รมิ าณรถทใ่ี ชส้ ะพานทง้ั ๒ เฉลยี่ ประมาณ ๗๐,๐๐๐ คนั ตอ่ วนั ซง่ึ สว่ นใหญเ่ ปน็ รถสบิ ลอ้ และรถพว่ ง เนอ่ื งจากเปน็ เสน้ ทางทร่ี องรบั รถขนสง่ จากถนนปเู่ จา้ สมงิ พราย เชื่อมตอ่ เป็นวงรอบ ลดปัญหาจราจรในเมอื ง ประหยดั เวลา คา่ ใช้จ่าย ตามแนวพระราชด�ำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จะมีวงแหวนรอบนอกเป็นวงแหวน กาญจนาภเิ ษก และมวี งแหวนอุตสาหกรรม ซึ่งตามพระราชประสงค์คือ ให้เช่ือมโยงกันเพื่ออ�ำนวย ความสะดวกการจราจร โดยรถใหญ่ให้วิ่งอ้อมเมืองแล้วมุ่งตรงสู่ท่าเรือคลองเตยได้ เพื่อไม่ให้ไปสร้าง ปัญหาจราจรภายในใจกลางเมอื ง ดังน้ัน การสรา้ งสะพานดังกล่าว จงึ ก่อให้เกดิ ประโยชน์ ได้แก่ ประการแรก เป็นการเชื่อมต่อถนนวงแหวนอุตสาหกรรมทางตอนใต้คือ เขตพระประแดง เขตปเู่ จา้ สมงิ พราย มาบรรจบกบั ทา่ เรอื คลองเตยเพอ่ื ใหส้ ะดวกตอ่ การขนสง่ อตุ สาหกรรมขนาดใหญล่ ำ� เลยี ง สินค้าไปขายต่อต่างประเทศ และจากท่าเรือเข้ามาในประเทศ ช่วยย่นระยะเวลาและเส้นทางการจราจร ขนส่งทั้งทางบกและทางเรือ ซ่ึงขณะนี้อยู่ในระหว่างเช่ือมต่อกับถนนกาญจนาภิเษกวงแหวนฝั่งใต้ ซ่ึงคาดวา่ ปีหน้าจะเปดิ ใชไ้ ดส้ มบูรณแ์ บบ ซึ่งจะช่วยลดปญั หาดา้ นการจราจรเปน็ อยา่ งมาก ประการที่สอง เป็นการเช่ือมต่อถนนพระราม ๓ กับท่าเรือคลองเตย ซ่ึงช่วยให้ประหยัด ทง้ั เวลาและนำ�้ มัน โดยก่อนน้ีใชเ้ วลาเดนิ ทางจากปเู่ จา้ สมงิ พรายไปท่าเรอื คลองเตยเกอื บ ๒ ชวั่ โมง ขณะนี้ เหลอื เพยี งประมาณ ๒๐-๓๐ นาที เทา่ นน้ั และประการทสี่ าม คอื พนื้ ทโ่ี ดยรอบไดจ้ ดั ทำ� เปน็ สวนสาธารณะ ชว่ ยสร้างทัศนยี ภาพใหส้ วยงาม และเป็นปอดใจกลางเมอื งกรุงเทพฯ 235

ทรงมพี ระวสิ ัยทศั น์ และทรงพระปรีชาสามารถอย่างยิ่ง พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั มพี ระวสิ ยั ทศั นท์ ลี่ ะเอยี ดลกึ ซง้ึ จะเหน็ วา่ แนวพระราชดำ� รทิ กุ เรอื่ ง ลว้ นมงุ่ แกไ้ ขปญั หาใหก้ บั ประชาชนและเกดิ ประโยชนต์ อ่ สว่ นรวม โดยทรงมองเรอื่ งความล�ำบากและความ เดอื ดรอ้ นของประชาชนเปน็ ตวั ตง้ั ทจ่ี ะทรงแกไ้ ขปญั หา แลว้ จงึ พระราชทานแนวพระราชดำ� รติ า่ งๆ เพอื่ ให้ ประชาชนได้รับความสะดวกและมีความเป็นอยู่ท่ีดีขึ้น พระองค์ทรงมีพระปรีชาสามารถมาก ทรงมอง การณไ์ กลและตอ่ เนอ่ื งกนั ไมใ่ ชเ่ ฉพาะจดุ และทรงสามารถทจ่ี ะไปเชอ่ื มโยงกนั ไดห้ มด เนอ่ื งในวโรกาสเฉลมิ พระชนมพรรษา ๗ รอบ ขอเชญิ ชวนใหพ้ สกนกิ รชาวไทย รว่ มถวายความ จงรกั ภกั ดี โดยขอใหเ้ ออื้ เฟอ้ื ซงึ่ กนั และกนั ในการใชร้ ถใชถ้ นน และเคารพกฎจราจรอยา่ งเครง่ ครดั รวมทง้ั รจู้ กั ความพอเพยี ง เป็นสาระสำ� คญั ทพ่ี ระองค์ตรัสว่าทกุ อย่างตอ้ งพอเพียง ซึ่งเรานอ้ มนำ� มาประยกุ ตใ์ ช้ได้ ในทกุ เรอ่ื ง ถา้ เรารจู้ กั พอไมว่ า่ เรอื่ งอะไรกต็ าม ทง้ั เรอื่ งเศรษฐกจิ สงั คม เราจะอยรู่ ว่ มกนั อยา่ งมคี วามสขุ ๕.๒ นายสุรพล เลอวิศิษฎ์ ผู้ประกอบการธุรกจิ อัญมณี ปัญหาการจราจรที่ติดขัดในกรุงเทพฯ ทำ�ให้ครอบครัวของ สุรพล เลอวศิ ิษฎ์ ตอ้ งใชช้ ีวติ อยบู่ นถนนถึงวนั ละ ๕-๖ ชั่วโมง ส่งผลต่อ สขุ ภาพและสมั พนั ธภาพในครอบครวั รวมถงึ การประกอบธรุ กจิ ภายหลงั จากมีถนนคู่ขนานลอยฟ้าและสะพานพระราม ๘ อันเนื่องมาจาก พระราชดำ�ริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สามารถบรรเทาปัญหา รถติดลงไปได้มาก ช่วยให้คุณภาพชีวิตของคนในครอบครัวดีขึ้น สุรพล กล่าวว่า พระองค์ทรงตรากตรำ�เพื่อช่วยเหลือราษฎรมาแล้วกว่า ๖๕ ปี เขาและครอบครัวซาบซ้ึงและสำ�นึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ แทนคนไทยทงั้ ประเทศ พระองคท์ รงประทบั อยกู่ ลางใจของพวกเขาเสมอ ปญั หาจราจรตดิ ขัด ส่งผลต่อสุขภาพ การประกอบธรุ กิจ และคณุ ภาพชีวติ ก่อนที่จะมีถนนค่ขู นานลอยฟา้ และสะพานพระราม ๘ อนั เนือ่ งมาจากพระราชดำ� ริ ผมและ ประชาชนที่อาศัยอยู่บนเส้นทางถนนบรมราชชนนี โดยเฉพาะในช่วงที่จะเข้ากรุงเทพฯ คือบริเวณถนน พุทธมณฑลสาย ๒ มีปัญหาในการเดินทางเป็นอย่างมาก เพราะคนส่วนใหญ่จะมุ่งหน้าเข้าไปท�ำงาน ในตัวเมือง ท�ำให้รถติดอย่างแสนสาหัส เวลาตีห้าคร่ึงรถก็เริ่มติดต้ังแต่หน้าหมู่บ้านแล้ว ซ่ึงในตอนเช้า ผมจะตอ้ งไปสง่ ลกู ๆ ทงั้ ๔ คนไปโรงเรยี นในฝง่ั พระนคร จงึ มคี วามจ�ำเปน็ ตอ้ งใชส้ ะพานสมเดจ็ พระปน่ิ เกลา้ เป็นประจ�ำ ซึ่งการจราจรตดิ ขดั เป็นอย่างมาก ครอบครัวของเราจึงต้องเดินทางออกจากบ้านเช้ามาก แต่ก็ยังมีบ่อยครั้งที่ไปส่งลูกๆ ไม่ทัน เวลาเข้าเรียน ส่วนตัวผมเองก็เข้าบริษัทสายไปด้วย ดังนั้น ครอบครัวของเราจึงจ�ำเป็นต้องต่ืนนอนตั้งแต่ 236

ตี ๓ คร่ึง เพ่ือใช้เวลาเดินทางอย่างน้อย ๒-๓ ชั่วโมง จึงจะไปส่งลูกๆ เข้าเรียน ผมเองและภรรยา เขา้ ท�ำงานไดท้ ันเวลา ในชว่ งเยน็ ก็ตอ้ งใชเ้ วลาเดินทางอกี ประมาณ ๒-๓ ช่วั โมง ในวนั หนง่ึ เราจึงใชช้ วี ิตอยู่ บนถนนราว ๕-๖ ชว่ั โมง จากสภาพดังกล่าว ได้ ส่งผลกระทบต่อผมและครอบครัวเป็น อยา่ งมาก คอื ลกู ๆ พกั ผอ่ นไม่เพยี งพอ ส่งผลกระทบต่อการเรียน ภรรยาและ ลูก ๒ คนเป็นโรคกระเพาะ โดยเฉพาะ ภรรยาของผมเป็นโรคกระเพาะ ปัสสาวะอักเสบ ส่วนตัวผมเองก็ ท�ำงานได้ไม่เต็มท่ีในเวลางาน ต้อง ย้อนกลับเข้ามาสะสางงานที่บริษัท หลังรับประทานอาหารค�่ำอยู่เสมอ จึง ไมม่ เี วลาไดอ้ ยกู่ นั พรอ้ มหนา้ พรอ้ มตาในบา้ น ซง่ึ ขณะนนั้ ลกู ๆ อยใู่ นชว่ งวยั รนุ่ ควรใหก้ ารดแู ลอยา่ งใกลช้ ดิ ดว้ ยพระมหากรุณาธิคณุ ... ช่วยใหเ้ กดิ ความอบอ่นุ ในครอบครัว ภายหลังจากมีถนนคู่ขนานลอยฟ้า และสะพานพระราม ๘ อันเนื่องมาจากพระราชด�ำริ สามารถบรรเทาปญั หารถตดิ ลงไปไดม้ าก และเกดิ ความสะดวกยงิ่ ขนึ้ โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ พระอจั ฉรยิ ภาพ ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทพี่ ระราชทานพระราชดำ� รใิ หเ้ ชอ่ื มโยงทางยกระดบั เขา้ กบั สะพานพระราม ๘ ช่วยให้รถที่มาจากพุทธมณฑลสามารถข้ามไปยังฝั่งพระนครได้ โดยไม่ต้องลงมาว่ิงบนถนนบรมราชชนนี ลดเวลาเดนิ ทางลงไปคร่ึงหน่ึงของทเี่ คยใช้ ครอบครัวของเราจึงไมต่ ้องตนื่ เช้าเกินไป มีเวลารบั ประทาน อาหารเช้าด้วยกัน ชว่ ยใหเ้ กิดความอบอนุ่ ในครอบครวั ไมเ่ ครียด และชว่ ยให้ประหยัดนำ้� มันได้มาก นอกจากน้ี ผมกบั ภรรยามเี วลาดแู ลเอาใจใสล่ กู มากขนึ้ ลกู ๆ มสี ขุ ภาพแขง็ แรงและผลการเรยี น ดีขน้ึ ตามลำ� ดับ สง่ ผลให้ลกู ท้ัง ๔ คนสอบเขา้ มหาวทิ ยาลัยชนั้ น�ำได้ นอกจากนี้ ภรรยาของผมกไ็ ม่กลบั ไป เปน็ โรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบอีก ทางด้านธุรกิจ ลูกค้าที่มาติดต่อกับบริษัทก็ไม่ต้องเผชิญกับปัญหา รถตดิ มากเหมอื นแต่กอ่ น พระมหากษตั รยิ ท์ ท่ี รงประทบั อยู่กลางใจพสกนกิ ร จากโครงการอนั เนอื่ งมาจากพระราชดำ� รขิ องพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทผ่ี มกลา่ วถงึ และ โครงการดา้ นอนื่ ๆ อกี มากมายทพ่ี ระองคท์ รงตรากตร�ำ หนกั เกนิ กวา่ ทพ่ี ระมหากษตั รยิ พ์ ระองคห์ นงึ่ จะ ทรงงานให้แก่ราษฎร แต่พระองค์ก็ทรงปฏิบัติมาแล้วกว่า ๖๕ ปี แม้กระท่ังประทับอยู่โรงพยาบาลก็ยัง มีพระราชดำ� รเิ พอื่ ชว่ ยบรรเทาปญั หาจราจรบรเิ วณรอบโรงพยาบาลศริ ริ าช ผมคดิ ไมอ่ อกวา่ จะมใี ครทรี่ กั เราได้ มากขนาดนี้ 237

เรามีความซาบซ้ึงและส�ำนึกในพระมหา กรุณาธิคุณของพระองค์แทนคนไทยท้ังประเทศ ทุกๆ คร้ังที่ผมได้ใช้ถนนตามพระราชด�ำริ หรือแม้ กระท่ังการน้อมน�ำหลักการทรงงานและปรัชญาของ เศรษฐกจิ พอเพยี งมาปฏบิ ตั ิ จะเหน็ พระองคป์ ระทบั อยู่ กลางใจของเราเสมอ เกดิ ความรสู้ กึ ภาคภมู ใิ จเปน็ อยา่ ง ยิ่งที่ได้เกิดบนแผ่นดินของพระองค์ และทุกครั้งท่ีเรา ได้เล่าถึงการทรงงานของพระองค์ให้ลูกค้าชาวต่างชาติ ไดเ้ ขา้ ใจในพระมหากรณุ าธคิ ณุ ทมี่ ตี อ่ พสกนกิ รชาวไทย ผมและครอบครวั ขอบอกวา่ “เรารกั พระเจา้ อยหู่ วั ยิ่งกวา่ ชีวิตของเราครับ” ในโอกาสน้ี ผมขอเชญิ ชวนพนี่ อ้ งชาวไทยทง้ั ทอ่ี าศยั อยใู่ นประเทศไทยและตา่ งประเทศรว่ มกนั ถวายความจงรักภักดี ด้วยการปฏิบัติตามค�ำสอนของพระองค์ และร่วมกันถวายพระพรให้พระองค์ มีพระสขุ ภาพที่แขง็ แรง สถติ เป็นพระมิง่ ขวญั ของปวงชนชาวไทยตลอดไป ๕.๓ นายปรีชา ธรรมทักษา ผูป้ ระกอบการขนสง่ และสมาชกิ อบต. ทรงคนอง การพระราชทานสะพานภูมิพล ๑ และสะพานภูมิพล ๒ ได้ช่วยให้ พสกนิกรได้รับความสุขอย่างย่ิง จากที่เคยต้องประสบปัญหาการจราจรติดขัด และมลภาวะที่เกิดจากควันรถยนต์ ทุกวันน้ีการเดินทางและการขนส่งในพ้ืนท่ี ต�ำบลทรงคนอง รวมถึงพระประแดงซึ่งเป็นเขตอุตสาหกรรม มีความคล่องตัว สะดวก และรวดเรว็ นับเป็นพระมหากรุณาธคิ ุณอย่างหาท่ีสดุ มไิ ด ้ เดมิ เสน้ ทางทรี่ ถใช้คอื ข้ามแพขนานยนต์ ระยะแรกกอ่ นทจี่ ะมโี ครงการอนั เนอื่ งมาจากพระราชด�ำรเิ กดิ ขน้ึ การจราจรในยา่ นพระประแดง ตดิ ขดั มาก เนอื่ งจากการสญั จรของประชาชนและการขนสง่ สนิ คา้ ไมว่ า่ จะขา้ มไปถนนปเู่ จา้ สมงิ พราย หรอื ถนน พระราม ๓ ใชแ้ พขนานยนตข์ า้ มฟากไดเ้ พยี งอยา่ งเดยี ว กอ่ ใหเ้ กดิ รถคบั คงั่ ถนนภายในพระประแดงทนี่ ำ� รถมา รอขา้ มแพขนานยนต์ ประมาณ ๑-๒ ชว่ั โมง และเปน็ ผลใหเ้ กดิ มลพษิ ทางอากาศแกช่ มุ ชนบรเิ วณนน้ั ดว้ ย โครงการอันเน่อื งมาจากพระราชด�ำริช่วยลดเวลา และคา่ ใชจ้ ่าย หลงั จากโครงการวงแหวนอตุ สาหกรรม สะพานภมู พิ ล ๑ และสะพานภมู พิ ล ๒ เกดิ ขน้ึ สภาพ การจราจรและการขนสง่ สินค้าดีข้นึ กว่าแต่ก่อนมาก โดยปจั จบุ นั การเดนิ ทางข้ามจากฝัง่ พระประแดง 238

ไปโรงงานยา่ นถนนปเู่ จา้ สมงิ พรายใชเ้ วลาเพยี ง ๑๕-๒๐ นาที เปรยี บเทยี บกบั เมอ่ื กอ่ นใชเ้ วลา ๑-๒ ชว่ั โมง ชว่ ย ประหยดั เวลา คา่ ใชจ้ า่ ย และลดตน้ ทนุ ในการขนสง่ ไดม้ าก โดยเฉพาะค่าน้ำ� มนั รถทตี่ อ้ งเสียไปเวลารถตดิ นอกจากน้ี ถนนปู่เจ้าสมิงพรายยังเชื่อมกับ ถนนวงแหวนรอบนอกไปสถู่ นนกาญจนาภเิ ษกได้ รวมถงึ เชอ่ื มไปทางจงั หวดั สมทุ รสาคร ซง่ึ สะดวกและมปี ระโยชน์ อย่างมากต่อการขนส่งของผู้ประกอบการ ส�ำหรับ การขนสง่ สนิ คา้ ในองคก์ ารบรหิ ารสว่ นต�ำบลทรงคนอง ซง่ึ มที า่ เรอื และใชเ้ รอื ในการขนสง่ ทงั้ การน�ำเขา้ และสง่ ออก ช่วยใหก้ ารขนส่งสะดวกขน้ึ เปน็ ไปอย่างรวดเรว็ ตามก�ำหนดเวลา เชิญชวนชาวไทยท�ำความดีถวายในหลวง การมีสะพานภูมิพล ๑ และสะพานภมู ิพล ๒ นบั เปน็ พระมหากรุณาธิคุณอยา่ งทีส่ ุด ชว่ ยให้ พสกนิกรได้รับความสุขเพิ่มขึ้น จากเดิมที่ผู้พักอาศัยอยู่ย่านนี้ต้องประสบกับสภาพแวดล้อมท่ีมีมลภาวะ ต่างๆ รวมท้ังช่วยให้การเดินทางเพื่อประกอบภารกิจในเขตอุตสาหกรรมคล่องตัวขึ้น จึงขอเชิญชวน พสกนิกรชาวไทยทุกคนถวายความจงรักภักดี และท�ำความดีเพ่ือถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว โดยเฉพาะดา้ นสงิ่ แวดลอ้ ม และการพฒั นาทอ้ งถนิ่ ๕.๔ นายตฤณสิทธิ์ ไตรวีระพงศ์ ผปู้ ระกอบการธุรกิจส่วนตวั และจิตอาสา อบต.ทรงคนอง หากดภู าพถา่ ยจากดาวเทยี มจะพบวา่ พนื้ ทใี่ นเขตพระประแดง ทเี่ คยเปน็ สดี �ำดว้ ยกลมุ่ หมอกควนั รถยนตท์ ต่ี ดิ ขดั เกอื บตลอดทง้ั วนั ไดแ้ ปร เปล่ียนเป็นสีเขียวน้ัน เนื่องด้วยพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัวที่ทรงห่วงใยประชาชน เสมือนพ่อท่ีห่วงลูกๆ ทรงห่วงใย ประชาชนท่ีเจ็บป่วยและต้องเดินทางเข้ารับการรักษาที่ประสบปัญหา การจราจรติดขัด โดยจะทรงงานอยู่ตลอดเวลาเพ่ือหาทางแก้ไข พวกเรา จงึ ควรตระหนักถึงความห่วงใยและการทรงงานอย่างหนักของพระองค์ ขอให้ทกุ คนท�ำความดีเพอ่ื ถวายในหลวงของเรา เดมิ รถติดมคี วนั พิษมาก ปัจจุบันสะดวก รวดเรว็ และสภาพแวดล้อมดีข้ึน เมื่อก่อนนี้ย่านพระประแดงประสบปัญหารถติดมาก จะเห็นกลุ่มควันมหาศาลลอยแออัด คนในชุมชนต้องสูดดมควันพิษท้ังวันและทุกวัน เมื่อมีสะพานภูมิพล ๑ และสะพานภูมิพล ๒ แล้ว 239

ส่งิ แวดลอ้ มดีข้ึนมาก ประการส�ำคญั การสัญจรไปมาสะดวกขึ้นมาก สามารถเดนิ ทางผา่ นไปขนึ้ สะพาน ดา้ นถนนสขุ สวสั ดิ์ โดยไมต่ อ้ งฝา่ เขา้ ไปในตวั อำ� เภอพระประแดง ชว่ ยใหก้ ารจราจรไมต่ ดิ ขดั ผดิ กบั สมยั กอ่ นซงึ่ การจราจรติดขัดมาก โดยเฉพาะรถสิบล้อเข้าแถวยาวเหยียด จากสามแยกพระประแดงมาตลาด ติดขัด คร้ังละกว่า ๒ ชั่วโมง ก่อนน้ันเวลาเรียกรถแท็กซ่ีเพื่อใช้บริการ หากบอกว่าไปพระประแดงเขาจะไม่มา เด๋ยี วนีเ้ รยี กแล้วมาทนั ที ขอให้คิดอภัยซึง่ กันและกนั อย่ามองผลประโยชน์ตนเอง ผมรู้สึกซาบซ้ึงในพระมหากรุณาธิคุณของในหลวง พระองค์ทรงงานเหน่ือยมากเพื่อปวงชน ชาวไทยทุกคน พระองค์ทรงเปรียบเสมือนพ่อ ประชาชนคือลูกๆ ท�ำอย่างไรให้ลูกๆ สบาย มีความสุข จงึ อยากใหพ้ วกเราตระหนกั ถงึ ความหว่ งใยของพระองค์ ในขณะทพ่ี ระองคท์ รงงานอยา่ งเหนอ่ื ยยาก ขอให้ ทกุ คนคดิ ใหอ้ ภยั ซง่ึ กนั และกนั อยา่ มองผลประโยชนต์ วั เอง ทำ� ความดใี หม้ ากทส่ี ดุ เพอ่ื ถวายในหลวงของเรา ๖. หญา้ แฝก... หญา้ มหศั จรรย์ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรง ตระหนักถึงสภาพปัญหาการชะล้างพังทลาย ของดิน และการสูญเสียหน้าดินท่ีอุดม สมบูรณ์ ซึ่งเกิดจากน้�ำฝนที่ไหลบ่ากัดเซาะ และพัดพาหน้าดินซึ่งมีธาตุอาหารของพืช และปุ๋ยไป รวมทั้งขาดการดูแลรักษา และมี การบกุ รกุ ทำ� ลายปา่ ทำ� ใหก้ ารเพาะปลกู ไดร้ บั ผลผลิตต่�ำ และถ้าปล่อยทิ้งไว้หน้าดินจะถูก ชะลา้ งไปจนหมด จนไมส่ ามารถทำ� การเกษตร ได้อกี ตอ่ ไป พระองค์จึงทรงส่งเสริมให้ปลูก “หญา้ แฝก” เพอื่ ชว่ ยรกั ษาหนา้ ดนิ รวมทงั้ ปรับสภาพแวดล้อมดินให้ดีขึ้น เนื่องจาก สามารถอนรุ กั ษด์ นิ และนำ�้ ดว้ ยการยดึ เกาะดนิ ป้องกันการสูญเสียจากการกัดเซาะได้อย่าง ดยี งิ่ ประชาชนและหน่วยงานต่างๆ ท่ีน�ำหญ้าแฝกไปปลูกต่างพบว่า หญ้าแฝก 240

เปน็ เสมอื นหญา้ มหศั จรรย์ ทส่ี ามารถแกป้ ญั หาเรอ่ื งดนิ น้�ำ และสงิ่ แวดลอ้ ม นอกจากชว่ ยพลกิ ฟน้ื ผนื ดนิ ให้ กลับมามีสภาพอุดมสมบูรณ์แล้ว ยังสามารถขายกล้าแฝกและน�ำไปท�ำผลิตภัณฑ์ช่วยเพ่ิมรายได้ ส่งผลให้ มีชีวิตความเป็นอยู่ดีขึ้น ดังประสบการณ์ของเกษตรกร และผู้ดูแลการปลูกหญ้าแฝก ของโรงเรียนต�ำรวจ ตระเวนชายแดน ๖.๑ นายโกศล หมายทอง ต�ำบลโชคนาสาม อ�ำเภอปราสาท จังหวัดสุรินทร์ ได้รับรางวัล การประกวดการปลูกหญ้าแฝกเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เน่ืองในวโรกาสทรงครอง สริ ริ าชสมบัตคิ รบ ๖๐ ปี ปี ๒๕๔๙ ประเภทการปลกู และส่งเสริมการปลกู (ชุมชน) นายโกศล หมายทอง จากเดิมท่ีมองเร่ืองเงนิ เป็นหลกั ทำ�ให้ ชีวิตและครอบครัวแย่ลง เมื่อหันมาดำ�เนินชีวิตตามรอยพระยุคลบาท พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จึงทำ�ให้ค้นพบว่า เดินตามรอยพ่อแล้ว มีความสุขและอิ่ม เป็นแค่เกษตรกรที่มีความรู้น้อย ก็สามารถพัฒนา ตนเองได้ เนื่องด้วยความรู้มีอยู่รอบตัวเรา โดยเฉพาะ “หญ้าแฝก” ที่พระองค์พระราชทานพระราชดำ�ริให้ปลูกนน้ั ได้พลิกผันชวี ิตและชมุ ชน บา้ นมะเมยี ง ให้มีรายได้ มีความอบอุ่น และมีผืนดินท่ีอุดมสมบูรณ์กลับ คืนมาได้อยา่ งมหัศจรรย์ ทฤษฎใี หม่... จุดประกายความคิดสกู่ ารปลูกหญา้ แฝก เดมิ ผมปลกู พชื เชงิ เดยี่ ว ทำ� นาไดป้ ลี ะครงั้ เมอ่ื ถงึ ชว่ งหนา้ แลง้ จงึ ตอ้ งเดนิ ทางเขา้ มาทำ� งานเปน็ กรรมกรรับจ้างในกรุงเทพฯ และปริมณฑล และท่จี ังหวัดนครปฐม ผมได้พบคุณยายทา่ นหนง่ึ ซงึ่ ทำ� ไร่ตาม หลกั เกษตรทฤษฎใี หมต่ ามแนวพระราชดำ� ริ มพี นื้ ทเี่ พยี ง ๑ ไร่ แตส่ ามารถมเี งนิ เกบ็ สง่ ลกู เรยี นจบปรญิ ญาโท คณุ ยายถามผมวา่ “อยทู่ างโนน้ มที ถี่ งึ ๑๐ ไร่ ทำ� ไมตอ้ งลำ� บากมาหากนิ ถงึ น่ี ทตี่ รงนนั้ เปน็ บอ่ เงนิ บอ่ ทอง ขอให้มนี ้�ำ และท�ำตามหลกั ทฤษฎใี หม่ของในหลวงกจ็ ะมคี วามสขุ เหมือนยาย ไมต่ อ้ งเพยี รพยายามมา หาเงินถึงท่ีนห่ี รอก” ตรงน้ีเองได้จดุ ประกายให้ผมได้คิดและกลับบา้ นท่ีจังหวดั สรุ นิ ทร์ ผมคิดจะพัฒนาแหล่งน�้ำ จึงไปดูงานที่วัดมงคลชัยพัฒนา ซ่ึงเป็นวัดต้นแบบเก่ียวกับเร่ือง เศรษฐกจิ พอเพยี งและเกษตรทฤษฎใี หม่ ผมไดศ้ กึ ษาและน�ำกลบั มาปรบั ใชก้ บั พน้ื ทข่ี องตนเอง ไดพ้ ฒั นา แหลง่ น�้ำ ต่อเนอ่ื งมาจนกระทั่งถงึ การแก้ปัญหาการพังทลายของดินด้วยการปลูกหญา้ แฝก ชว่ งปี ๒๕๔๒ จากจดุ เรม่ิ ตน้ ทพ่ี อจะมคี วามรเู้ รอ่ื งดนิ และเปน็ หมอดนิ อาสา ประกอบกบั ไดร้ บั การอบรมเรอื่ งหญา้ แฝก ผมจงึ เรม่ิ เหน็ ความสำ� คญั ของหญา้ แฝก ผมพบวา่ หญา้ แฝกนน้ั มหศั จรรย์ สามารถ แกป้ ญั หาเรอ่ื งสงิ่ แวดลอ้ ม นำ�้ และเรอ่ื งอน่ื ๆ ได้ เพยี งปลกู บรเิ วณขอบสระ ตามคนั นา กส็ ามารถทจ่ี ะปรบั สภาพนำ้� ดนิ และสงิ่ แวดลอ้ มได้ ผมจงึ ชกั ชวนเกษตรกรมารวมตวั กนั เปน็ กลมุ่ เพอ่ื เขา้ รบั การอบรมเรอื่ งหญา้ แฝก ปี ๒๕๔๗ เราเรมิ่ ปลกู หญา้ แฝก โดยสถานพี ฒั นาทดี่ นิ จงั หวดั สรุ นิ ทรส์ นบั สนนุ กลา้ หญา้ แฝกจำ� นวนมาก 241

สระนำ้� พัง ทางขาด... หญา้ แฝกป้องกนั ได้ ช่วงแรกเกษตรกรไม่เขา้ ใจเรอื่ งหญา้ แฝก ต่างเหน็ วา่ ปลกู แลว้ ไม่สามารถน�ำไปท�ำอะไรไดแ้ ละ ท�ำให้รก ผมต้องพยายามผลักดัน โดยชักชวนญาติๆ ให้มาช่วยปลูก โดยช้ีแจงว่าหญ้าแฝกสามารถแก้ ปญั หาความแหง้ แลง้ และภาวะโลกรอ้ นได้ ประโยชนข์ องหญา้ แฝกมมี ากมาย ใบใชเ้ ปน็ ปยุ๋ เปน็ อาหาร โค กระบือ และน�ำไปทำ� ผลติ ภัณฑต์ ่างๆ รวมท้ังปลูกเปน็ สายพันธ์ไุ วข้ ายได้ ผมกบั พนี่ อ้ งและกลมุ่ เครอื ขา่ ยชว่ ยกนั ปลกู หญา้ แฝกตามขอบสระและคนั นา ในคู ทางลำ� เลยี ง และในแปลงอย่างน้อยคนละ ๑ ถึง ๒ งาน เพ่ือทำ� ให้ชุมชนเห็นและเชื่อว่าหญ้าแฝกสามารถช่วยในเร่ือง ต่างๆ ดังกลา่ วได้ เม่อื เกดิ น้�ำทว่ มในปี ๒๕๔๘ หมบู่ า้ นเราตรงไหนทีไ่ มป่ ลูกหญา้ แฝก ขอบสระพังทลาย และทางขาด แต่ตรงไหนท่ีปลูกหญ้าแฝก ขอบสระไม่พัง และทางยังสามารถใช้สัญจรได้ ชาวบ้าน จึงเริม่ เห็นประโยชน์ของการปลูกหญ้าแฝก และหนั มาปลูกกันมากขนึ้ จากน้ันเราพยายามสร้างเครือข่ายจากชุมชนบ้านมะเมียง ไปชุมชนที่อยู่รอบๆ และจาก หมบู่ า้ นไปสตู่ ำ� บล จากตำ� บลไปสตู่ ำ� บลใกลเ้ คยี ง และอำ� เภอใกลเ้ คยี ง ขณะนก้ี ระจายไปถงึ อำ� เภอปกั ธงชยั แลว้ เราสรา้ งจากจุดศูนยก์ ลางแลว้ กระจายออกไปรอบๆ เปน็ วงแหวน สร้างมูลค่าเพมิ่ จากใบหญ้าแฝก หญ้าแฝกมีประโยชน์มาก นอกจากน�ำมาซึ่งความอุดมสมบูรณ์ของระบบนิเวศช่วยให้ฝน ตกถูกต้องตามฤดูกาล ยังเป็นพืชมหัศจรรย์ที่สามารถแก้ปัญหาเรื่องดิน น้�ำ และสิ่งแวดล้อม รวมถึง ปรบั นิสัยคนไมใ่ ห้ทะเลาะกัน เน่ืองจากมรี ายได้เพ่มิ ขนึ้ ส่งผลให้มชี วี ติ ความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น เราคดิ ตอ่ ไป อกี วา่ ใบหญา้ แฝกสามารถน�ำไปท�ำอะไรไดอ้ กี และทำ� อยา่ งไรจะสามารถให้คนในชมุ ชนคืนถ่ินเดิม ผมไดป้ ระสานงานกบั บรษิ ทั ปตท. และมลู นธิ ิ ชยั พฒั นา เรอื่ งการนำ� หญา้ แฝกมาทำ� เปน็ ผลติ ภณั ฑ์ หนว่ ยงาน ทั้งสองแห่งได้จัดหาอาจารย์มาสอน จากนั้นได้น�ำความ รู้น้ันมาถ่ายทอด และสร้างเครือข่าย จนท�ำให้ชุมชนมี ผลิตภัณฑ์ที่ผลิตจากใบหญ้าแฝก ท�ำให้เดี๋ยวน้ีคนรัก หญ้าแฝก เพราะว่าส่วนหน่ึงช่วยให้ชาวบ้านมีรายได้ บางคนขายกลา้ ได้ ๕๐,๐๐๐-๘๐,๐๐๐ บาทตอ่ ปี เดินตามรอยพอ่ ... ชวี ติ และครอบครวั มีความสขุ และอมิ่ ใจ โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำ� รชิ ่วยทำ� ให้ชุมชนสามารถผ่านพน้ วกิ ฤตต่างๆ เราจงึ มคี วามศรทั ธาและมคี วามเชอื่ มน่ั ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวว่าทรงเป็นพ่อที่ช่วยลูกหลานที่ทุกข์ยาก 242

เมอื่ กอ่ นผมมองเรอื่ งเงนิ เปน็ หลกั ทำ� ใหช้ วี ติ ครอบครวั ผมแยล่ งๆ ผมจงึ หนั มายดึ หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียงซ่ึงช่วยให้ครอบครัวมีความสุข เมื่อเราเดินตามรอยพ่อแลว้ รสู้ กึ อม่ิ ใจ แมก้ ระทงั่ ถนิ่ ทรุ กนั ดาร พระองคย์ งั เสดจ็ ฯ ไปทกุ แหง่ หน พระองคท์ รงเหนอ่ื ยมาตลอด พวกเราตอ้ งชว่ ยกนั เราเปน็ แคเ่ กษตรกรทม่ี ี ความรนู้ อ้ ย เรากส็ ามารถทจี่ ะเรยี นรแู้ ละเดนิ ตามรอยพอ่ ได้ เราสามารถทจ่ี ะพฒั นาจากความรมู้ อี ยรู่ อบ ตวั เรา โดยไมจ่ ำ� เปน็ ตอ้ งเรยี นจบระดบั ดอกเตอร์ ทกุ คนบอกวา่ รกั พอ่ แตไ่ มไ่ ดเ้ ดนิ ตามรอยพอ่ อยา่ งแทจ้ รงิ ไมเ่ คยน�ำโครงการพอ่ มาปรบั ใช้ เราต้องน�ำมาใช้แล้วเราจะมีความสุข เราต้องมองอนาคตข้างหน้า ประเทศไทยไม่ใช่เป็นประเทศ อุตสาหกรรม เราต้องเน้นท่ีเกษตรกรรมก่อน ถ้าเราปฏิบัติตามแนวทางของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในทุกระดับและหน่วยงานต่างๆ น�ำมาปรับใช้จริงๆ ประเทศไทยจะเป็นประเทศมหาอ�ำนาจด้านชีวภาพ สิง่ แวดลอ้ ม และอาหารได้ในท่ีสุด ๖.๒ ด.ต.สุพัฒน์กิจ โนนทิง โรงเรยี นต�ำรวจตระเวนชายแดนบา้ นหมอ่ งกว๊ั ะ หมู่ ๗ ต�ำบลแมจ่ นั อ�ำเภออุ้มผาง จงั หวัดตาก ไดร้ บั รางวัลการประกวดการพัฒนาและรณรงคก์ ารใชห้ ญา้ แฝก อนั เนอ่ื งมาจาก พระราชด�ำริ ครั้งท่ี ๔ ปี ๒๕๕๒ ประเภทการปลกู และส่งเสรมิ การปลูก (โรงเรียน) ด.ต.สพุ ฒั น์กิจ โนนทิง เร่มิ ต้นลงมอื ปลูกหญา้ แฝก เพอื่ การ สาธติ ตามโครงการพัฒนาและรณรงค์การใช้หญ้าแฝกอันเนื่องมาจาก พระราชด�ำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เม่ือได้เห็นคุณประโยชน์ ทท่ี รงคณุ คา่ มหาศาล จงึ ตงั้ ใจขยายพนื้ ทปี่ ลกู อยา่ งจรงิ จงั ทา้ ทายกบั ความ เชื่อของชุมชน จนปัจจุบันชาวบ้านได้รับประโยชน์มากมาย และเห็นว่า หญา้ แฝกเปน็ พชื มงคลของคนบนดอย ทหี่ ยงั่ รากลกึ และแผก่ า้ นใบเสมอื น ความรักและพระเมตตาของพระองค์ที่ทรงเป็นร่มโพธิ์ร่มไทรของคนไทย ภเู ขาตราบจนทุกวันนี้ ทา่ มกลางภเู ขาทสี่ ลับซับซ้อน... กบั ปัญหาท่ซี �้ำซอ้ นของบา้ นหมอ่ งกวั๊ ะ บา้ นหมอ่ งกว๊ั ะ เปน็ ชมุ ชนบนทร่ี าบเชงิ เขาและบนภเู ขา สลบั ซบั ซอ้ น ซง่ึ สว่ นใหญเ่ ปน็ ชาวสกอรแ์ ละโปว์ ทไี่ ดร้ บั สญั ชาตไิ ทย ประกอบอาชพี ทำ� ไรแ่ ละทำ� นา สภาพพน้ื ทอ่ี ยอู่ าศยั และพนื้ ทท่ี ำ� การ เกษตรมคี วามลาดเอียงเกือบทง้ั หมด ทำ� ให้หม่บู า้ นประสบปัญหา การพงั ทลายของหนา้ ดนิ ในพน้ื ทเี่ กษตรกรรมในชว่ งฤดฝู น และการ กดั เซาะของนำ�้ รมิ ตลงิ่ ในหมบู่ า้ น ปญั หาถนนทางเขา้ หมบู่ า้ นซง่ึ ไป มาลำ� บากอยแู่ ลว้ ยง่ิ มอี ปุ สรรคมากขน้ึ และบรเิ วณคอสะพานเกดิ การขาดชำ� รดุ อยบู่ อ่ ยครงั้ 243

สาธิต... สอนใหร้ ูจ้ ักและลงมอื ทำ� จริง เม่ือพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานแนวพระราชด�ำริเร่ืองหญ้าแฝก ท�ำให้ หญา้ แฝกเรม่ิ เขา้ มามีบทบาทในโรงเรยี นตั้งแต่ปี ๒๕๔๐ ในชว่ งแรกทางโรงเรียนฯ ไดม้ อบหมายใหผ้ มจัด ทำ� แปลงปลกู หญา้ แฝก เพื่อเป็นการสาธิตและขยายพันธุ์ในพ้ืนท่ีของโรงเรียนที่มีความลาดเท เน่ืองจาก ไม่เคยมกี ารปลูกหญา้ แฝกในพื้นทีน่ ม้ี ากอ่ น ชาวบ้านมีความเข้าใจผิดเพราะความเชือ่ และประเพณีทยี่ ึดถอื ของชนเผ่ามาตั้งแต่โบราณว่า ถ้าน�ำสิ่งใหม่ๆ เข้ามาในหมู่บ้าน จะน�ำความเจ็บป่วยมาสู่คนในหมู่บ้าน จึงต้องใช้วิธีปลูกสาธิต แล้วสอนให้เด็กนักเรียนรู้จักด้วยการลงมือท�ำจริง ให้เด็กได้สัมผัสและรู้ว่า หญา้ แฝกมีประโยชนจ์ ริงๆ แล้วเดก็ จะเปน็ ปากเปน็ เสียงแทนเรา หลงั จากปลกู ที่โรงเรยี นเร่ิมเหน็ ผล จงึ มคี วามคิดทีจ่ ะน�ำเข้าไปปลูกในหมูบ่ ้าน ดงั นั้น คณะครู จึงไดร้ ว่ มกนั ประชาสัมพนั ธ์กับชาวบ้าน อาศัยเด็กนักเรียนเป็นศูนยก์ ลางการถา่ ยทอดกับชุมชน ใช้วธิ ีการ ให้เด็กนักเรียนน�ำกลับไปปลูกที่บ้านคนละ ๑ กอ และคณะครูออกติดตามด้วยการเยี่ยมบ้านเด็กและ พบปะผ้ปู กครองเดือนละครัง้ ซง่ึ ทำ� ใหไ้ ด้มีโอกาสพดู คยุ แนะน�ำประโยชน์ของหญา้ แฝก รวมถึงการตัด แต่งใบหญ้าแฝกและก�ำจดั วชั พืช ปรบั เปล่ยี นความคดิ ชาวบ้าน... ให้หญ้าแฝกกลายเป็น “พชื มงคล” การปลูกหญ้าแฝกช่วยลดปัญหาดินพงั ทลาย และหนา้ ดนิ เสอื่ มคณุ ภาพ อีกท้งั ชว่ ยใหด้ ิน ในแปลงปลกู ไมผ้ ลในโครงการเกษตรเพอ่ื อาหารกลางวนั เกดิ ความชมุ่ ชนื้ ในฤดแู ลง้ สามารถปลกู พชื ผกั สวน ครัวน�ำมาท�ำอาหารให้นักเรียนรับประทาน และมีน้�ำส�ำหรับอุปโภคบริโภคในฤดูแล้งอย่างพอเพียง ถนนและตลิ่งตามล�ำน้�ำในหมู่บ้านไม่ถูกน�้ำกัดเซาะพังทลาย ช่วยประหยัดงบประมาณในการซ่อมแซม ผลิตภัณฑ์จากการ ทำ� หลังคาหญ้าแฝกช่วยให้เด็กนักเรียนเกิดรายได้ นอกจากนี้ ใบหญ้าแฝกยังสามารถนำ� มาท�ำปุ๋ยหมักได้อกี ด้วย ในท่ีสุดชาวบ้านเกิดความเช่ือว่า หญ้าแฝกซึ่งเป็นสิ่งใหม่ ท่ีน�ำเข้ามาในชุมชน ไม่ได้ก่อให้เกิดความไม่เป็นมงคลใน หมู่บ้าน แต่เป็น “พืชมงคลของคนบนดอย และเป็นหญ้าของ พ่อหลวงท่ีทรงให้ชาวดอยปลูก” พระเมตตาของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ... เสมอื นรากหญา้ แฝกทห่ี ยง่ั ลกึ ลงในดนิ ชาวบา้ นมคี วามรคู้ วามเขา้ ใจและซาบซงึ้ ในพระมหากรณุ าธคิ ณุ ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั มกี ารปลกู หญา้ แฝกในทกุ สว่ นราชการและบรเิ วณพนื้ ทลี่ าดชนั ตามทางทเี่ ทคอนกรตี ทงั้ สองขา้ งทาง บรเิ วณ 244

คอสะพาน และที่ต่างๆ ที่เห็นว่าเป็นประโยชน์ เพ่ือใหห้ ญ้าแฝกเป็นก�ำแพงท่ีมีชีวิต เป็นเข่ือนธรรมชาติ สมกับความรักความเมตตาที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวหรือพ่อหลวงของคนไทยท่ีทรงเป็นร่มโพธิ์ รม่ ไทรของคนบนดอย เสมอื นรากหญา้ แฝกทห่ี ยงั่ ลกึ ลงในดนิ ใหแ้ ขง็ แกรง่ ตราบนานเทา่ นาน ๗. การขยายโอกาสทางการศึกษา พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงตระหนกั วา่ การศกึ ษาเปน็ ปจั จยั สำ� คญั ในการเสรมิ สรา้ ง และพฒั นาความคดิ สตปิ ญั ญา ความประพฤตแิ ละคณุ ธรรมของคนในชาติ ซง่ึ จะเปน็ กำ� ลงั สำ� คญั ในการ พฒั นาประเทศต่อไป จึงมีพระราชปณธิ านที่จะสง่ เสริมการศกึ ษาใหแ้ พร่หลาย ทั้งในเมอื งและในชนบท ที่ทรุ กันดาร โดยเฉพาะแก่เดก็ ยากจนและด้อยโอกาส เพือ่ จะได้มคี ุณภาพชวี ติ ท่ีดีขึ้นตอ่ ไป ในทน่ี ข้ี อนำ� เสนอการจดั การเรยี นการสอนตามแนวพระราชดำ� ริ ๒ เรอื่ ง ไดแ้ ก่ มลู นธิ กิ ารศกึ ษา ทางไกลผา่ นดาวเทยี ม ซง่ึ เปน็ ตน้ แบบการบรหิ ารจดั การการศกึ ษาทนี่ ำ� เทคโนโลยมี าชว่ ยขยายโอกาสทางการ ศกึ ษาใหแ้ กน่ กั เรยี นทว่ั ประเทศ และนกั เรยี นไดม้ โี อกาสเรยี นในมาตรฐานเดยี วกนั แลว้ ยงั เปน็ การบรรเทา ปญั หาของโรงเรยี นในจงั หวดั หา่ งไกล และโรงเรยี นในชนบททข่ี าดแคลนครสู อนวชิ าเฉพาะ หรอื สอนวชิ า สามญั รวมทง้ั ไดถ้ า่ ยทอดไปยงั โรงเรยี นและมหาวทิ ยาลยั ในประเทศตา่ งๆ อกี ดว้ ย และโรงเรยี นพระดาบส ซงึ่ เปดิ โอกาสใหผ้ พู้ น้ วยั เรยี น หรอื อยนู่ อกระบบโรงเรยี นไดเ้ ขา้ รบั การฝกึ อบรมอาชพี วชิ าชา่ งตามความสนใจ 245

โดยไมเ่ สยี คา่ ใชจ้ า่ ยใดๆ ในโอกาสนี้ สำ� นกั งานฯ ไดข้ อสมั ภาษณผ์ บู้ รหิ าร อาจารย์ และนกั เรยี นทสี่ ำ� เรจ็ การศกึ ษา ดว้ ยระบบทางไกลผา่ นดาวเทยี มและโรงเรียนพระดาบส และไดป้ ระกอบอาชพี ตามความใฝฝ่ นั ซง่ึ ลว้ นไดร้ บั ประโยชน์สุขอย่างยั่งยืน ซ่ึงประสบความส�ำเร็จในชีวิตและมีอาชีพม่ันคง มาร่วมเป็นพลังของแผ่นดิน ตอ่ ไป ดงั นี้ ๗.๑ มลู นธิ ิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม... ขยายโอกาสทางการศึกษาอยา่ งทวั่ ถงึ และเทา่ เทยี ม ๗.๑.๑ นายอนสุ รณ ์ ฟเูจรญิ ผอู้ ำ� นวยการสำ� นกั งานเขตพนื้ ทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาสพุ รรณบรุ ี เขต ๑ พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงเปน็ ครขู องแผน่ ดนิ อยา่ งแทจ้ รงิ ไดพ้ ระราชทานการศกึ ษาทางไกลผ่านดาวเทียมจากโรงเรียนวังไกลกังวล ซ่ึงมีท่ีเดียวในโลก ช่วยให้โรงเรียนในเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษา สพุ รรณบรุ ี เขต ๑ จ�ำนวน ๑๔๖ แหง่ สามารถแกป้ ญั หาการขาดแคลนครู และนกั เรยี นไดเ้ รยี นกบั ครทู มี่ คี ณุ ภาพและมาตรฐานเดยี วกบั โรงเรยี นวงั ไกล กงั วล ซงึ่ ปรากฏผลสมั ฤทธท์ิ างการเรยี นของนกั เรยี นสงู ขน้ึ โรงเรยี นตา่ งๆ จงึ สนใจน�ำไปใชแ้ กไ้ ขปญั หาของโรงเรยี น อนั จะชว่ ยยกระดบั คณุ ภาพการศกึ ษา ของโรงเรยี นใหไ้ ดม้ าตรฐานและเทา่ เทยี มกนั ตามพระราชประสงคส์ บื ไป นอ้ มน�ำการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทยี ม... แก้ปัญหาขาดแคลนครู ยกระดบั คณุ ภาพการศกึ ษา ปัจจุบัน ประเทศไทยก�ำลังเผชิญกับปัญหาการขาดแคลนครู และครูไม่มีความช�ำนาญใน การสอน โดยเฉพาะวชิ าสำ� คญั ๆ อาทิ ภาษาองั กฤษ วทิ ยาศาสตร์ คณติ ศาสตร์ เนอ่ื งจากครสู ำ� เรจ็ การศกึ ษา ไมต่ รงกบั วชิ าทส่ี อน เมอ่ื ๕ - ๖ ปกี อ่ น ขณะทผ่ี มทำ� งานในเขตพน้ื ที่ การศกึ ษาสพุ รรณบรุ ี เขต ๒ ไดม้ ีโอกาสเดินทางไปสำ� รวจ โรงเรียนตามโครงการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม พบว่า โรงเรยี นทม่ี ีครไู ม่เพยี งพอ สามารถจดั การเรียนการสอน ให้นักเรียนได้เรียนครบตามหลักสูตร ท่ีส�ำคัญนักเรียน มีผลการเรียนดี เมื่อผมมาด�ำรงต�ำแหน่งผู้อ�ำนวยการเขต พ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาสุพรรณบุรี เขต ๑ จึงได้ ทดลองใช้ระบบการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมประมาณ ๑๐ โรงเรียน 246