ชุดที่ 2 - ระบบย่อยอาหาร

47 ลาดับการย่อยอาหาร 1. ปาก การยอ่ ยเชิงกลโดยฟนั ทาหนา้ ทบ่ี ดเคีย้ วอาหารให้มีขนาดโมเลกุลเล็กลง ส่วนการย่อยเชิงเคมีนา้ ลายทาหน้าทค่ี ลุกเคล้าอาหารให้เปียกช้ืน และมีเอนไซม์ อะไมเลสยอ่ ยแปง้ ใหเ้ ปน็ น้าตาล 2. กระเพาะอาหาร การยอ่ ยเชงิ กลโดยกระเพาะบดี รัดตวั ทาใหอ้ าหารมีสภาพเหมอื นน้าซปุ ส่วนยอ่ ยเชิงเคมี โดยน้ายอ่ ยเพปซนิ ย่อยโปรตีนเป็นกรดอะมิโนและโปรตีน ขนาดเล็กลง 3. ลาไสเ้ ล็ก การยอ่ ยเชิงกล โดยลาไส้บีบรดั ตัว ส่วนการย่อยเชิงเคมี โดยน้ายอ่ ย จากตบั อ่อนมายอ่ ยอาหารทกุ ประเภทจนกลายเป็นสารอาหาร และดดู ซึม สารอาหาร 4. ลาไส้ใหญ่ ไมม่ ีการยอ่ ย มแี ตก่ ารดูดซมึ แร่ธาตแุ ละน้า ทาใหก้ ากอาหารมีลกั ษณะแขง็ ขึน้ และมจี ุลนิ ทรยี ์ท่ีมปี ระโยชนเ์ กาะอยู่ทผี่ นังลาไส้ 5. ทวารหนัก กากอาหารเม่ือมาถึงไส้ตรงจะทาให้ร้สู ึกอยากถ่าย ทวารหนกั เป็นทางออกของ กากอาหารหรอื อุจจาระ

48 แนวคาตอบบตั รกจิ กรรมท่ี 6 คาชีแ้ จง ให้นักเรียนสารวจและสืบค้นขอ้ มลู ทีเ่ กยี่ วกับ และเขยี นตอบคาถาม ให้ถูกตอ้ ง (10 คะแนน) 1. การพูดคยุ ขณะรบั ประทานอาหารจะทาให้เกิดอันตรายอยา่ งไร อาจทาใหอ้ าหารตกลงไปในหลอดลม สง่ ผลใหส้ าลกั อาหารและอาจหายใจไมอ่ อก อาจเสียชีวิตได้ 2. โรคกรดไหลยอ้ น คืออะไร ภาวะทกี่ รดหรือน้าย่อยในกระเพาะไหลย้อนมาในหลอดอาหาร ทาใหม้ ีอาการเจ็บ หนา้ อก 3. วธิ ปี อ้ งกันกรดไหลยอ้ น นกั เรียนจะปฏิบตั ติ นอยา่ งไร ปรบั พฤติกรรมการกิน เช่น งดนา้ อดั ลม สุรา และปรับพฤตกิ รรมการใชช้ วี ิต ออกกาลงั กาย 4. การสบู บหุ รแี่ ละดื่มแอลกอฮอล์จะทาให้มโี อกาสเปน็ โรคกระเพาะอาหารได้อยา่ งไร กระตุ้นการหลง่ั กรดเกลือ ทาใหก้ ระเพาะเกิดแผลได้งา่ ย 5. หากนักเรียนเปน็ โรคกระเพาะอาหาร ควรหลีกเล่ยี งอาหารประเภทใด อาหารท่มี ีรสเผด็ จดั อาหารที่ย่อยยาก เช่น เนื้อสัตว์ งดชา กาแฟ

49 จบชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ตามรปู แบบกระบวนการสืบเสาะหาความรู้ (5Es) รายวิชาวทิ ยาศาสตร์พ้นื ฐาน ชน้ั มัธยมศึกษาปที ี่ 2 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 ระบบต่าง ๆ ของมนษุ ยแ์ ละสตั ว์ ชดุ ท่ี 2 ระบบยอ่ ยอาหาร นายทวีทรพั ย์ สระแกว้ ตาแหน่งครู วทิ ยฐานะครชู านาญการ โรงเรียนพรมเทพพิทยาคม สานักงานเขตพ้ืนทก่ี ารศึกษามัธยมศึกษา เขต 33 สานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน กระทรวงศึกษาธกิ าร