หน่วยที่ 8 การเพิ่มประสิทธิภาพขององค์การ

แผนการจดั การเรียนรู้ ช1ือวชิ า การพฒั นาองค์การด้วยระบบบริหารคุณภาพ หน่วยท1ี 8 จาํ นวน 3 ชั1วโมง ชื1อหน่วย การเพ'ิมประสิทธิภาพขององคก์ าร สัปดาห์ที1 12 สาระการสําคญั ประสิทธิภาพขององคก์ าร คือ การที3องคก์ ารสามารถดาํ เนินงานต่างๆ ตามภารกิจหนา้ ที3ของ องคก์ ารโดยใชท้ รัพยากรปัจจยั ต่างๆ รวมถึงกาํ ลงั คนอยา่ งคุม้ ค่าท3ีสุด มีการสูญเปล่านอ้ ยที3สุดมีลกั ษณะการ ทาํ งานไปสู่ผลตามวตั ถุประสงคไ์ ดอ้ ยา่ งดีโดยประหยดั ทOงั เวลา ทรัพยากร และกาํ ลงั คน องคก์ ารมีระบบการ บริหารจดั การท3ีเอOือต่อการผลิตและบริการไดต้ ามเป้าหมายองคก์ ารมีความสามารถในยทุ ธศาสตร์ กลยทุ ธ์ เทคนิควธิ ีการ และเทคโนโลยอี ยา่ งฉลาด ทาํ ใหเ้ กิดวธิ ีการทาํ งานท3ีเหมาะสม มีความราบรื3นในการ ดาํ เนินงาน มีปัญหาอุปสรรคและความขดั แยง้ นอ้ ยที3สุด บุคลากรมีขวญั กาํ ลงั ใจดี มีความสุขความพอใจใน งานที3ทาํ สาระการเรียนรู้ 8.1 ความหมายของการเพ3ิมประสิทธิภาพในองคก์ าร 8.2 การพฒั นาประสิทธิภาพในการทาํ งานขององคก์ าร 8.3 การเพิ3มประสิทธิภาพการทาํ งานในองคก์ ารดว้ ยการสร้างบรรยากาศในการทาํ งาน 8.4 การพฒั นาศกั ยภาพของบุคลากรและพฤติกรรมในองคก์ าร 8.5 การนาํ ไอทีมาประยกุ ตใ์ ชใ้ นงานองคก์ าร สมรรถนะประจาํ หน่วย บอกความหมายของการเพิ3มประสิทธิภาพในองคก์ าร การพฒั นาประสิทธิภาพในการทาํ งานของ องคก์ รการเพิ3มประสิทธิภาพการทาํ งานในองคก์ รดว้ ยการสร้างบรรยากาศในการทาํ งานการพฒั นาศกั ยภาพ ของบุคลากรและพฤติกรรมในองคก์ ารและการนาํ ไอทีมาประยกุ ตใ์ ชใ้ นงานองคก์ าร จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายความหมายของการเพ3ิมประสิทธิภาพในองคก์ ารได้ 2. อธิบายการพฒั นาประสิทธิภาพในการทาํ งานขององคก์ ารได้ 3. อธิบายการเพ3ิมประสิทธิภาพการทาํ งานในองคก์ รดว้ ยการสร้างบรรยากาศในการทาํ งานได้ 4. อธิบายการพฒั นาศกั ยภาพของบุคลากรและพฤติกรรมในองคก์ ารได้ 5. อธิบายการนาํ ไอทีมาประยกุ ตใ์ ชใ้ นงานองคก์ ารได้

เนื<อหา 8.1 ความหมายของการเพม/ิ ประสิทธิภาพในองค์การ การเพิ3มประสิทธิภาพในองคก์ าร เป็นกระบวนการวางแผนท3ีมุ่งจะพฒั นาความสามารถขององคก์ าร เพ3ือใหส้ ามารถท3ีจะบรรลุและธาํ รงไวซ้ 3ึงระดบั การปฏิบตั ิงานท3ีพอใจท3ีสุด ซ3ึงสามารถวดั ไดใ้ นแง่ของ ประสิทธิภาพ ประสิทธิผล และความเจริญเติบโตขององคก์ าร การเพิ3ม หมายถึง จาํ นวนที3มากขOึน ผลผลิตที3มีคุณภาพสูงขOึน รูปแบบของผลผลิตสวยงามขOึน และการ บริการที3รวดเร็วขOึน ประสิทธิภาพ หมายถึง การทาํ งานท3ีมีการใชท้ รัพยากรการบริหารใหเ้ กิดประโยชนส์ ูงสุด ซ3ึงมีขอ้ แตกต่างจากคาํ วา่ ประสิทธิผล องคก์ าร หมายถึง หน่วยงานต่างๆ ท3ีปรากฏอยใู่ นสงั คมท3ีอาศยั อยู่ เช่น โรงเรียน บริษทั หา้ งร้าน หน่วยงานราชการต่างๆ โรงพยาบาล โรงงาน ประสิทธิภาพ เป็นเรื3องของการใชป้ ัจจยั และกระบวนการใน การดาํ เนินงานโดยมีผลผลิตที3ไดร้ ับเป็นตวั กาํ กบั การแสดง ประสิทธิภาพของการดาํ เนินงานใดๆ อาจแสดง ค่าของประสิทธิภาพในลกั ษณะการเปรียบเทียบระหวา่ งค่าใชจ้ ่ายในการลงทุนกบั ผลกาํ ไรท3ีไดร้ ับ ซ3ึงถา้ ผล กาํ ไรมีสูงกวา่ ตน้ ทุนเท่าไรกย็ ง3ิ แสดงถึงประสิทธิภาพมากขOึน ประสิทธิภาพอาจไม่แสดงเป็นค่าประสิทธิภาพ เชิงตวั เลข แต่แสดงดว้ ยการบนั ทึกถึงลกั ษณะการใชเ้ งิน วสั ดุ คน และเวลา ในการปฏิบตั ิงานอยา่ งคุม้ ค่า ประหยดั ไม่มีการสูญเปล่าเกินความจาํ เป็น รวมถึงมีการใชก้ ลยทุ ธ์หรือเทคนิควธิ ีการปฏิบตั ิที3เหมาะสมและ สามารถนาํ ไปสู่การบงั เกิดผลไดร้ วดเร็วตรงประเดน็ และมีคุณภาพ 8.1.1) ระดบั ของประสิทธิภาพ ประสิทธิภาพมี 2 ระดบั คือ ประสิทธิภาพของบุคคลและประสิทธิภาพขององคก์ าร (1) ประสิทธิภาพของบุคคล การมีประสิทธิภาพหมายความวา่ การทาํ งานเสร็จโดยสูญเสียเวลา และพลงั งานนอ้ ยท3ีสุด ค่านิยมที3ทาํ งานยดึ กบั สงั คม คือการทาํ งานไดร้ วดเร็ว และไดง้ านดี (วชั รี ธุวธรรม ,2523 : 246) บุคคลท3ีมีประสิทธิภาพในการทาํ งาน คือบุคคลที3ตOงั ใจปฏิบตั ิงานอยา่ งเตม็ ความสามารถ ใช้ กลวธิ ีหรือเทคนิคการทาํ งานที3จะสร้างผลงานไดม้ าก เป็นผลงานท3ีมีคุณภาพเป็นท3ีน่าพอใจโดยสิOนเปลืองทุน ค่าใชจ้ ่าย พลงั งาน และเวลานอ้ ย เป็นบุคคลที3มีความสุขและพอใจในการทาํ งาน เป็นบุคคลที3มีความพอใจจะ เพ3ิมพนู คุณภาพและปริมาณของผลงาน คิดคน้ ดดั แปลงวธิ ีการทาํ งานใหไ้ ดผ้ ลดียง3ิ ขOึนอยเู่ สมอ (2) ประสิทธิภาพขององคก์ าร คือ การที3องคก์ ารสามารถดาํ เนินงานต่างๆ ตามภารกิจหนา้ ท3ีของ องคก์ ารโดยใชท้ รัพยากรปัจจยั ต่างๆ รวมถึงกาํ ลงั คนอยา่ งคุม้ ค่าท3ีสุด มีการสูญเปล่านอ้ ยที3สุดมีลกั ษณะการ ทาํ งานไปสู่ผลตามวตั ถุประสงคไ์ ดอ้ ยา่ งดีโดยประหยดั ทOงั เวลา ทรัพยากร และกาํ ลงั คน องคก์ ารมีระบบการ บริหารจดั การท3ีเอOือต่อการผลิตและบริการไดต้ ามเป้าหมายองคก์ ารมีความสามารถในยทุ ธศาสตร์ กลยทุ ธ์ เทคนิควธิ ีการ และเทคโนโลยอี ยา่ งฉลาด ทาํ ใหเ้ กิดวธิ ีการทาํ งานท3ีเหมาะสม มีความราบรื3นในการ ดาํ เนินงาน มีปัญหาอุปสรรคและความขดั แยง้ นอ้ ยท3ีสุด บุคลากรมีขวญั กาํ ลงั ใจดี มีความสุขความพอใจใน งานท3ีทาํ 8.1.2) วธิ ีการเพ3ิมประสิทธิภาพในองคก์ าร

การท3ีองคก์ ารจะไปสู่คุณภาพหรือสามารถเพ3ิมประสิทธิภาพนOนั จาํ เป็นตอ้ งปรับองคก์ ารโดยทวั3 ไป นิยมใช้ 3 วธิ ี คือ (1) การลดตน้ ทุน (2) การเพ3ิมผลผลิตอยา่ งต่อเนื3อง (3) การปรับปรุงคุณภาพอยา่ งต่อเนื3อง 8.1.3) นิสยั แห่งคุณภาพของทรัพยากรบุคคลเพ3ือเพิ3มประสิทธิภาพขององคก์ าร วธิ ีการเพ3ิมประสิทธิภาพในองคก์ ารทOงั 3 วธิ ีการขา้ งตน้ จะตอ้ งขบั เคล3ือนดว้ ยทรัพยากรบุคคลท3ีมี คุณภาพ โดยเฉพาะ นิสยั แห่งคุณภาพทOงั 7ประการ ดงั นOี (1) ความเป็นระเบียบเรียบร้อย (2) การทาํ งานเป็นทีม (3) การปรับปรุงอยา่ งต่อเนื3อง (4) การมุ่งท3ีกระบวนการ (5) การศึกษาและฝึกอบรม (6) การประกนั คุณภาพ (7) การส่งเสริมใหพ้ นกั งานมีส่วนร่วมกลยทุ ธ์การบริหารคุณภาพ เป็นเพียงการนาํ เสนอ ดงั นOี ก) วงจร PDCA ข) ระบบ 5 ส หรือ 5 S ค) กลุ่มระบบ QCC (Quality Control Circle : QCC) ง) ระบบการปรับรOือ จ) ระบบ TQM (Total Quality Management) รูปท3ี 7.1 ระบบ 5 ส 8.1.4) เกณฑว์ ดั ประสิทธิภาพขององคก์ าร ประสิทธิภาพขององคก์ ารที3เกิดขOึนมีการใชเ้ กณฑว์ ดั คือ (1) เกณฑว์ ดั ผลตามเป้าหมาย (2) เกณฑก์ ารบริหารประสิทธิภาพเชิงระบบ (3) เกณฑก์ ารบริหารประสิทธิภาพโดยอาศยั กลยทุ ธ์ตามสภาพแวดลอ้ มเฉพาะส่วน (4) การใชว้ กี ารแข่งขนั คุณค่าการสร้างองคก์ ารแห่งคุณภาพ

8.1.5) องคป์ ระกอบที3ทาํ ใหก้ ารเพิ3มประสิทธิภาพในองคก์ ารบรรลุวตั ถุประสงค์ การเพ3ิมประสิทธิภาพในองคก์ ารจะเกิดขOึนไดห้ รือบรรลุวตั ถุประสงคห์ รือไม่นOนั มีองคป์ ระกอบที3 สาํ คญั ที3ตอ้ งศึกษา ดงั นOี (1) พฤติกรรมในองคก์ าร (2) วฒั นธรรมองคก์ าร (3) การจูงใจการทาํ งาน (4) การติดต่อสื3อสารในองคก์ าร (5) การฝึกอบรม (6) การวเิ คราะห์งาน รูปท3ี 8.2 การฝึกอบรม 8.2 การพฒั นาประสิทธิภาพในการทาํ งานขององค์การ การแข่งขนั ทางธุรกิจท3ีมีความรุนแรงมากขOึนในปัจจุบนั ส่งผลใหอ้ งคก์ ารต่างๆ เผชิญกบั ปัญหาและ ความทา้ ทาย ที3เพ3ิมขOึนเร3ือยๆ ปัญหาส่วนหน3ึงเกิดจากปัจจยั ภายนอกองคก์ รซ3ึงยากต่อการควบคุม แต่หลาย ปัญหากเ็ กิดจากปัจจยั ภายในองคก์ รที3สามารถควบคุมได้ พสุภาโกศลั ลกฎู ที3ปรึกษาอาวโุ ส ของบริษทั เฮย์ กรุ๊ปไดเ้ ผยถึงหลกั การพOืนฐาน 6 ประการ ซ3ึงจะช่วยประสานการทาํ งานระหวา่ ง ตาํ แหน่งงาน กระบวนการ และบุคลากร รวมไปถึงช่วยพฒั นาประสิทธิภาพในการทาํ งานขององคก์ ร ดงั นOี หลกั การที) 1 ใหค้ วามสาํ คญั กบั คุณค่าของงาน แมค้ าํ กล่าวท3ีวา่ \"โครงสร้างองคก์ าร ควรถูกออกแบบโดย พิจารณาจากกลยทุ ธ์ทางธุรกิจขององคก์ รเป็นสาํ คญั \" จะเคยถูกพดู ถึงมาแลว้ หลายต่อหลายครOัง แต่ส3ิงนOี ก็ ควรค่าต่อการนาํ มายOาํ เตือนใจ โดยใน ขOนั แรกนOนั องคก์ ารจะตอ้ งเขา้ ใจก่อนวา่ งานใดและความรู้ ความสามารถ ดา้ นไหนท3ีจาํ เป็นต่อการทาํ ใหก้ ลยทุ ธ์ขององคก์ รบรรลุผล รวมถึงสร้างความไดเ้ ปรียบทาง ธุรกิจใหก้ บั องคก์ าร ขอ้ มูลดงั กล่าวช่วยใหอ้ งคก์ ารตดั สินใจไดว้ า่ ธุรกิจหรืองานใด ที3ควรถูกพฒั นาขOึน ภายในองคก์ าร และธุรกิจหรืองานใดท3ีควรจา้ งคนภายนอกทาํ เมื3อหาคาํ ตอบตรงส่วนนOีไดแ้ ลว้ ความทา้ ทาย ต่อไปคือจะจดั โครงสร้างองคก์ ารอยา่ งไรใหเ้ กิดความสอดคลอ้ งกนั ระหวา่ งงาน หนา้ ท3ีความรับผดิ ชอบ และ ธุรกิจ เพ3ือใหก้ ลยทุ ธ์ขององคก์ ารสาํ เร็จตาม เป้าหมายอยา่ งมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลสูงสุด งานทุก งานตอ้ งมีความหมายและ มีคุณค่ากบั องคก์ าร กล่าวอีกนยั หน3ึงคือทุกๆงานที3องคก์ ารสร้างขOึนควรมี

วตั ถุประสงคท์ 3ีชดั เจน เฉพาะเจาะจง และเป็นประโยชนก์ บั องคก์ ร นอกจากนOีผบู้ ริหารในแต่ละระดบั ควรให้ การสนบั สนุน เพื3อส่งเสริมคุณค่าของแต่ละงานในการนาํ กลยทุ ธ์ขององคก์ ารไปปฏิบตั ิในองคร์ วม หลกั การท)ี 2 เขา้ ใจบทบาทในการทาํ งานร่วมกนั อยา่ งชดั เจน ปัจจยั หลกั ท3ีตอ้ งคาํ นึงถึงคือการไม่มีช่องวา่ งและ ความซOาํ ซอ้ นระหวา่ งงาน เมื3อใดที3เกิดช่องวา่ งระหวา่ งงาน การทาํ งานอาจเป็นไปอยา่ งล่าชา้ ใหผ้ ลที3ไม่น่า พอใจหรืออาจไม่สาํ เร็จตามเป้าท3ีตOงั ไว้ ในขณะท3ีความซOาํ ซอ้ นของงานจะก่อใหเ้ กิดความสบั สนและอาจ นาํ ไปสู่การปะทะกนั ระหวา่ งกลุ่ม อีกสิ3งหน3ึงที3มกั ถูกมองขา้ มในการออกแบบองคก์ ารคือบทบาทหนา้ ท3ีของ แต่ละหน่วยงานที3เกี3ยวขอ้ งตลอดกระบวนการทาํ งาน หากบทบาทหนา้ ท3ีและความสมั พนั ธ์ในการทาํ งาน ของแต่ละ หน่วยงานไม่ชดั เจนและไม่สอดคลอ้ งกนั อาจก่อใหเ้ กิดความสบั สนและความไม่ ร่วมมือขOึนได้ ส3ิงนOีถือเป็นประเดน็ ในเร3ืองของการออกแบบงานและเป็นความทา้ ทายของผบู้ ริหารท3ีตอ้ งทาํ ใหท้ ุกคนเขา้ ใจ วา่ งานของตนมีจุดเริ3มตน้ และจุดสิOนสุดตรงท3ีใด หลกั การที) 3 งานตอ้ งปฏิบตั ิไดจ้ ริง ส3ิงที3สาํ คญั ในการออกแบบงานคือตอ้ งมนั3 ใจวา่ บทบาทหนา้ ที3และความ รับผดิ ชอบของแต่ละงานนOนั มีความเหมาะสมและสามารถปฏิบตั ิได้ งานควรถูกออกแบบโดยคาํ นึงถึงความ ตอ้ งการขององคก์ รเป็นหลกั ไม่ใช่คาํ นึงถึงความสามารถของพนกั งานในตาํ แหน่งนOนั เป็นสาํ คญั แมใ้ นบาง สถานการณ์การออกแบบงานตามความสามารถของพนกั งานอาจจะใชไ้ ดด้ ี แต่ความเส3ียงคือหากมองถึง ภาพรวมขององคก์ รแลว้ งานท3ีถูกออกแบบโดยพิจารณาจากพสุภา โกศลั ลกฎู ความสามารถของพนกั งาน เหล่านOีอาจขาดความสอดคลอ้ งเช3ือมโยงกนั หลกั การที) 4 อาํ นาจการตดั สินใจตอ้ งเหมาะสม งานท3ีถูกออกแบบมาอยา่ งดีจะตอ้ งมีการกาํ หนดอาํ นาจ ตดั สินใจท3ีชดั เจนและมีความเหมาะสมกบั ความรับผดิ ชอบนOนั ๆ หากขาดอาํ นาจการตดั สินใจที3เหมาะสม พนกั งานจะไม่สามารถปฏิบตั ิงานตามท3ีไดร้ ับมอบหมายได้ เม3ือขอบเขตของการตดั - สินใจไม่ชดั เจน หรือ ผจู้ ดั การและพนกั งานไดร้ ับขอ้ มูลที3สบั สน พวกเขากจ็ ะไม่กลา้ เส3ียงท3ีจะตดั สินใจ และเช่นเดียวกนั กบั หนา้ ท3ี ความรับผดิ ชอบของงาน อาํ นาจการตดั สินใจควรมีความสอดคลอ้ งกนั ทOงั ภายใน หน่วยงานเดียวกนั และขา้ ม หน่วยงาน เพ3ือใหม้ นั3 ใจวา่ จะไม่มีช่องวา่ งและความซOาํ ซอ้ นในอาํ นาจการตดั สินใจเกิดขOึนในองคก์ ร หลกั การท)ี 5 มีความชดั เจนใน ความรับผดิ ชอบร่วมกนั หากร่วมกนั ตดั สินใจมากกวา่ สองฝ่ าย นอกจาก จะตอ้ งมีการกาํ หนดความรับผดิ ชอบ ท3ีชดั เจนแลว้ ยงั ตอ้ งมีการกาํ หนดผทู้ 3ีมีอาํ นาจในการตดั สินใจเดด็ ขาด ซ3ึงเป็นผทู้ ี3อยู่ ในระดบั ท3ีสูงกวา่ ท3ีจะสามารถระงบั ขอ้ พิพาทไดอ้ ยา่ งรวดเร็วและเดด็ ขาด หากไม่มีผมู้ ีอาํ นาจ การตดั สินใจท3ีอยใู่ นระดบั สูงกวา่ แลว้ การตดั สินใจท3ีไม่ลงรอยกนั หรือความ ขดั แยง้ ทางธุรกิจอาจนาํ ไปสู่ การมีปัญหา ต่อเน3ืองในทางส่วนตวั ได้ หลกั การท)ี 6 ทีมงานตอ้ งมีความ รับผดิ ชอบ จากผลการศึกษาของเฮยก์ รุ๊ปร่วมกบั มหาวทิ ยาลยั ฮาร์วาร์ด ศาสตราจารยร์ ิชาร์ด แฮคแมน ชOีใหเ้ ห็นวา่ ทีมงานท3ีมีประสิทธิภาพสูงสุดคือทีมงานท3ีมีความชดั เจนใน วตั ถุประสงคแ์ ละบทบาทของทีม ตลอดจนผลท3ีคาดวา่ จะไดร้ ับตามหนา้ ที3และความรับผดิ ชอบของสมาชิก ในทีมแต่ละคน จุดมุ่งหมายหลกั ของทีมคือการสร้างคุณค่าท3ีมากกวา่ แค่ผลรวมของความรับผดิ ชอบของ สมาชิกในทีม ซ3ึงการท3ีจะทาํ จุดมุ่งหมายนOีใหส้ าํ เร็จ ตอ้ งมีการออกแบบขอบเขตงานของทีมที3มีความ เหมาะสมและปฏิบตั ิได้ นอกจากนOีการทาํ งานเป็นทีมจาํ เป็นตอ้ งเอาชนะปัญหาที3เกิดขOึนเพ3ือบรรลุเป้าหมาย

โดยรวม ทOงั นOีทีมงานขององคก์ รที3ประกอบดว้ ยสมาชิกจากหลายสายงานควรมีเป้าหมายและตวั ชOีวดั ที3 มุ่งเนน้ ถึงผลลพั ธ์ของ ทีมเป็นหลกั 8.3 การเพม/ิ ประสิทธิภาพการทาํ งานในองค์การด้วยการสร้างบรรยากาศในการทาํ งาน การเพ3ิมประสิทธิภาพการทาํ งานในองคก์ ารดว้ ยการสร้างบรรยากาศในการทาํ งาน หมายถึงการท3ี องคก์ ารไดแ้ สดงความสมั พนั ธ์กบั สภาพแวดลอ้ มโดยใชว้ ธิ ีการริหารท3ีองคก์ ารไปเกี3ยวขอ้ งกบั สภาพแวดลอ้ มที3มีกลุ่มต่าง ๆ ตวั บุคคล องคก์ รอ3ืนและสถาบนั ประเภทอ3ืนทOงั หลายท3ีอยภู่ ายในองคก์ ารและ นอกองคก์ าร 8.3.1) การบริหารองคก์ ารใหม้ ีประสิทธิภาพมีเรื3องท3ีสาํ คญั ที3ตอ้ งพิจารณา 2 ประการคือ (1) ประการแรก ผบู้ ริหารตอ้ งเขา้ ใจถึงลกั ษณะสภาพแวดลอ้ มที3เก3ียวขอ้ ง (2)ประการที3สอง ผบู้ ริหารตอ้ งเขา้ ใจวา่ องคก์ รสมั พนั ธ์กบั สภาพแวดลอ้ มอยา่ งไร โดยพิจารณาใน แง่ของการพิจารณาปัจจยั สาํ คญั ต่าง ๆ ตามความหมายของพฤติกรรมองคก์ าร 8.3.2) การจดั ชุดของทรัพยากรที3จะใชง้ านในองคก์ าร ในการจดั ชุดทรัพยากร เพื3อใชใ้ นการบริหาร องคก์ ารจะมีวธิ ีการจดั ที3แตกต่างกนั ออกไป โดย ทรัพยากรต่าง ๆ สามารถท3ีจะนาํ มาพลิกแพลงและจดั ทาํ ขOึน เพื3อสนองต่อแผนงานในรูปแบบที3แตกต่างกนั ออกไปสุดแต่ความเหมาะสม เช่น อาจจะจดั เพ3ือมุ่งใหเ้ กิดการสนใจต่อผลิตภณั ฑ์ หรือจดั เพ3ือทุ่มเทมุ่งสู่ ตลาดใดตลาดหน3ึงที3ตOงั เป้าหมายไว้ หรืออาจจะจดั ขOึนเพ3ือทุ่มเทไปกบั เทคโนโลยอี ยา่ งใดอยา่ งหน3ึงเป็นพิเศษ หรืออาจจะนาํ มาใชก้ ระจายไปยงั ส3ิงต่าง ๆ ที3กล่าวมาใหค้ รบทุกดา้ น รูปท3ี 8.1 การบริหารองคก์ าร 8.3.3) กลยทุ ธ์ในฐานะเป็นเคร3ืองมือสาํ หรับใชจ้ ดั ใหส้ ภาพแวดลอ้ มสอดคลอ้ งกบั ทรัพยากร การกาํ หนดจุดมุ่งหมายและนโยบายที3เกี3ยวกบั ความตอ้ งการจะของบริษทั และธุรกิจท3ีบริษทั จะ ดาํ เนินนOนั เอง จากท3ีกล่าวมา ถา้ หากนาํ มากาํ หนดเป็นกรอบการคิดเกี3ยวกบั กลยทุ ธ์แลว้ จะปรากฏตาม รูปแบบต่างๆ องคก์ ารจะมีการพิจารณาวเิ คราะห์สภาพแวดลอ้ ม เพ3ือท3ีดูถึงขอ้ จาํ กดั ต่างๆ ความตอ้ งการและ โอกาสต่างๆ ที3มีอยู่ การตรวจสอบสภาพแวดลอ้ มนOี ในบางครOังอาจจะมีการวเิ คราะห์อยา่ งละเอียดและจดั ทาํ เป็ นระบบ 8.3.4) กลยทุ ธ์การบริหารท3ีทรงประสิทธิภาพ ปัญหาหนกั อกของผบู้ ริหารที3เผชิญอยู่ คือ ปัญหาประสิทธิภาพทางการบริหาร โดยเฉพะในดา้ น ท3ีเกี3ยวกบั ผลผลิต ท3ีตกต3าํ กวา่ เดิม กลยทุ ธ์การบริหารที3ทรงคุณภาพ คือ การมีประสิทธิผล ท3ีสามารถกาํ หนด เป้าหมายท3ีดี และสามารถบรรลุผลสาํ เร็จในเป้าหมายนOนั ๆ ได้ และการมีประสิทธิภาพ ที3สามารถทาํ สาํ เร็จ

ในเป้าหมายเหล่านOนั โดยมีตน้ ทุนค่าใชจ้ ่ายต3าํ ที3สุดดว้ ย ลกั ษณะของกลยทุ ธ์การบริหารที3ทรงประสิทธิภาพท3ี จะทาํ ใหก้ ารบริหารสามารถประสบผลสาํ เร็จไดอ้ ยา่ งดีในทุกสถานการณ์ (1) เงื3อนไขของสภาพแวดลอ้ ม ก) เป็นการบริหารเชิงรวมท3ีกระทาํ อยา่ งเป็นระบบท3ีมีการบริหารครบสมบูรณ์ทุกดา้ น ข) เป็นการบริหารที3พร้อมสมบูรณ์ดว้ ย \"แผนงาน\" ท3ีมีประสิทธิภาพ ท3ีซ3ึงระบุออกมาโดย อาศยั \"เป้าหมาย\"เป็นเคร3ืองมือ แผนงานท3ีมีประสิทธิภาพเหล่านOีจะเกิดขOึนไดโ้ ดยการใหผ้ ปู้ ฎิบตั ิไดม้ ีส่วน ร่วมในการพิจารณากาํ หนดเป้าหมายเหล่านOีดว้ ย ค) เป็นการบริหารท3ีพร้อมสมบูรณ์ดว้ ยเทคนิคการจดั ทาํ แผน การวดั ผล การจูงใจ การควบคุม การพฒั นา นกั บริหาร และการสามารถแสวงหาประโยชนจ์ ากสภาพแวดลอ้ มที3เปลี3ยนแปลงไปอีกดว้ ย รูปที3 8.2 เทคนิคการจดั ทาํ แผน (2) กลยทุ ธ์การบริหาร ก) การใชว้ ธิ ีการบริหารอยา่ งเป็นระบบโดยอาศยั การบริหารโดยเป้าหมาย(MBO) เป็นเคร3ืองมือ ข) การอาศยั \"แผนกลยทุ ธ์\" เป็นเคร3ืองมือเสริมสร้างประสิทธิภาพผลผลิตระยะยาว ค) การอาศยั โครงสร้างเป้าหมายผลสาํ เร็จเป็นตวั เร่งผลผลิต ง) การอาศยั กระบวนการร่วมวางแผน และตOงั เป้าหมาย เพื3อใหพ้ นกั งานผกู พนั ต่อเป้าหมาย ผลสาํ เร็จ จ) การใชว้ ธิ ีจูงใจคนเพื3อเพิ3มผลผลิต ฉ) การอาศยั ระบบการควบคุมแบบสร้างสรรค์ ช) การเพิ3มประสิทธิภาพ โดยการวางแผนทรัพยากรบุคคล และพฒั นาความสามารถทางการ บริหาร ซ) การเพ3ิมประสิทธิภาพ ดว้ ยวธิ ีเสริมขวญั และกาํ ลงั ใจ โดยอาศยั การใหโ้ อกาสกา้ วหนา้ ในหนา้ ที3 งานบริหาร ฌ) การใชก้ ลยทุ ธ์เพ3ิมประสิทธิภาพจากการบริหารพฤติกรรมองคก์ รโดยส่วนร่วม ฐ) การเพิ3มประสิทธิภาพ โดยปรับการบริหารใหส้ อดคลอ้ งกบั ปัญหาในอนาคต

รูปท3ี 8.3 การใชก้ ลยทุ ธ์เพ3ิมประสิทธิภาพ (3) การสร้างบรรยากาศในองคก์ รกบั ความกา้ วหนา้ ของบุคลากร การสร้างบรรยากาศในองคก์ ารกบั ความกา้ วหนา้ ของบุคลากร และการพฒั นาองคก์ รจาํ เป็นตอ้ งมี ลาํ ดบั ขOนั ตอนในการดาํ เนินงาน เพ3ือนาํ ไปสู่ความสาํ เร็จขององคก์ ร ซ3ึงพอสรุปได้ คือ ก) องคก์ ารควรจะกาํ หนดแผนระยะยาว ซ3ึงในแผนนOนั จะตอ้ งมีเป้าหมาย และวตั ถุประสงค์ เฉพาะเจาะจง ข) องคก์ ารจะตอ้ งกาํ หนดความตอ้ งการดา้ นกาํ ลงั คนจากวตั ถุประสงคแ์ ละเป้าหมาย เพ3ือบุคลากร คนปัจจุบนั จะไดเ้ ตรียมตวั หรืออาจแสวงหาความรู้เพ3ิมเติม เพ3ือความกา้ วหนา้ ในการทาํ งานของเขา ค) องคก์ ารควรทาํ การสาํ รวจบุคลากรที3มีอยู่ เพื3อจะไดร้ ู้วา่ ปัจจุบนั มีกาํ ลงั คนลกั ษณะและ คุณสมบตั ิอยา่ งไร ง) องคก์ ารควรคาํ นึงถึงกาํ ลงั คนที3มีปัจจุบนั กบั ความตอ้ งการกาํ ลงั คนขององคก์ รในกิจการงานที3 สาํ คญั ต่างๆ เพ3ือจะไดจ้ ดั คนใหเ้ หมาะสมกบั งานหรือหนา้ ท3ี จ) องคก์ ารควรจะกาํ หนดโครงการฝึกอบรมตามความตอ้ งการ เพื3อส่งเสริมบุคลากรใหม้ ี ความกา้ วหนา้ ในการทาํ งาน หรือปรับตวั ใหท้ นั กบั เทคโนโลยสี มยั ใหม่ หรือการสรรหาบุคลากรเพิ3มเติมตาม ความจาํ เป็นขององคก์ ร ฉ) องคก์ ารควรจะส3ือสารบอกกล่าวใหบ้ ุคลากรรู้ถึงความตอ้ งการกาํ ลงั คนประเภทต่าง ๆ เพ3ือให้ บุคลากรไดม้ ีความกระตือรือร้นในการพฒั นาตนเองเสมอ ช) องคก์ ารควรจดั รับสมคั ร สมั ภาษณ์ คดั เลือก และตระเตรียมบุคลากรใหอ้ ยใู่ นสภาพพร้อมท3ี ทาํ งาน จดั ทาํ คาํ บรรยายลกั ษณะงานไวอ้ ยา่ งชดั เจน วางแผนงานใหเ้ หมาะสมตามสภาพกาํ ลงั คนท3ีมีอยู่ และ ที3รับเขา้ มาใหม่ ซ) องคก์ ารควรมีระบบตรวจสอบการส3ือภายใน เพื3อรักษาบรรยากาศขององคก์ าร

รูปที3 8.4 บรรยากาศขององคก์ าร 8.4 การพฒั นาศักยภาพของบุคลากรและพฤตกิ รรมในองค์การ องคก์ ารจะสร้างรูปแบบของการดาํ เนินงาน ตลอดจนการปฏิบตั ิงานต่าง ๆ ขOึน เพื3อสนองตอบการ เปล3ียนของ ส3ิงแวดลอ้ ม และสภาวะท3ีเกิดจากการดาํ เนินงานของบุคคลและของกลุ่ม หรืออาจจะกล่าวอีกนยั หน3ึงวา่ รูปแบบเฉพาะในการดาํ เนินงานที3องคก์ รสร้างขOึนนOนั เป็นผลมาจากการปรับองคป์ ระกอบต่าง ๆ ให้ สอดคลอ้ งกนั และกนั ไดก้ ารศึกษาพฤติกรรมต่าง ๆ ในองคก์ ร 3 ระดบั คือ 8.4.1) พฤติกรรมบุคคล 8.3.2) พฤติกรรมกลุ่ม รูปท3ี 8.5 พฤติกรรมบุคคล 8.3.3) พฤติกรรมองคก์ าร รูปที3 8.6 พฤติกรรมกลุ่ม รูปที3 8.7 พฤติกรรมองคก์ าร ความพงึ พอใจในการทาํ งาน หมายถึง สภาวะของอารมณ์ ความรู้สึก และเจตคติของบุคคลที3มีต่องาน ท3ีเขาปฏิบตั ิอยู่ โดยแสดงออกมาเป็นความสนใจ กระตือรือร้น เตม็ ใจและสนุก ร่าเริง เป็นตน้ เม3ือ ผปู้ ฏิบตั ิงานเกิดความพึงพอใจในงานที3ทาํ เขากจ็ ะมีความพยายาม อุตสาหะ มีความสุขในการทาํ งาน และ

ความมุ่งมน3ั จนงานนOนั สาํ เร็จตามวตั ถุประสงคค์ วามสาํ คญั ของความพึงพอใจในการทาํ งาน วธิ ีการท3ีจะ ปรับปรุงประสิทธิภาพการทาํ งานของบุคคลมี 3 วธิ ีการ คือ (1) วธิ ีการบริหารแบบวทิ ยาศาสตร์ (2) วธิ ีการมนุษยพ์ นั ธ์ (3) วธิ ีการบริหารทรัพยากรมนุษย์ 8.3.4) การพฒั นาศกั ยภาพของบุคลากรในองคก์ าร กลยทุ ธ์ในการพฒั นาตนเองเพ3ือใหก้ ารพฒั นาตนเองประสบผลสาํ เร็จ จึงขอเสนอหลกั การเพิ3มเติม เพื3อการพฒั นาตนเองไปถึงจุดที3ควรจะเป็น และพยายามหาวธิ ีการพฒั นาตนเองอยเู่ สมอ โดยบุคคลจะตอ้ ง เรียนรู้ตวั เราใหด้ ีก่อน แลว้ จึงนาํ ความเขา้ ใจกบั สิ3งท3ีเรารู้ จากตวั บุคคลจาสิ3งท3ีตวั เราท3ีแทจ้ ริงก่อน เม3ือเป็น เช่นนOีจะทาํ ใหเ้ ราสามารถมองเห็นขอ้ บกพร่อง แลว้ จึงยดึ หลกั เพื3อปฏิบตั ิตนเอง เพ3ือใหป้ ระสบผลสาํ เร็จใน การประกอบอาชีพ หรือการดาํ เนินชีวติ ดงั นOีการเป็นผมู้ ีจิตใจสงบการเป็นผมู้ ีจิตใจเบิกบานความเป็นผไู้ ม่ หวาดหวน3ั ต่อความยากลาํ บากเป็นผตู้ รงต่อเวลา ความเป็นผมู้ ีความเช3ือมน3ั ในตนเองความเป็นผลู้ ะเอียด รอบคอบการเป็นคนขยนั ขนั แขง็ ความเป็นผเู้ ชื3อถือของผอู้ 3ืนการสร้างทีมงานความสาํ เร็จของงานขOึนอยกู่ บั ปัจจยั การทาํ งานเป็นทีม ภารกิจสาํ เร็จของนกั บริหารจดั การคือ การพยายามทาํ ความเขา้ ใจกบั ส่วนประกอบ ของทีมงาน การกาํ หนดวตั ถุประสงคข์ องทีมงานใหช้ ดั จน และการทาํ งานอยา่ งต่อเนื3อง เพื3อใหบ้ รรลุ วตั ถุประสงคต์ ามเป้าหมายขององคก์ รนกั บริหารจะตอ้ งไม่ลืมความสมั พนั ธ์ลกั ษณะระหวา่ งคุณลกั ษณะของ การทาํ งานเป็น กบั ความสาํ เร็จงานบนพOืนฐานง่ายๆ ดงั นOี การสร้างทีมงาน (1) การสร้างทีมงาน (2) การทาํ งานเป็นทีม รูปที3 8.8 การสร้างทีมงาน วตั ถุประสงคใ์ นการสร้างทีมงานลกั ษณะงานที3ตอ้ งการสร้างสรรคใ์ หม่ ๆ จะตอ้ งจดั ระบบในเรื3องต่าง ๆ ไดแ้ ก่ การติดต่อสื3อสารกระบวนการแกป้ ัญหา และการทาํ งานเป็นลกั ษณะงานประจาํ และการบริการท3ีอยู่ ภายใตส้ ถานการณ์ที3เปลี3ยนแปลงอยตู่ ลอดเวลานOี เราจะตอ้ งใชค้ วามคิดสร้างสรรคแ์ ละสติปัญญา ในอนั ที3จะ เร3ิมสร้างส3ิงใหม่ ๆ รวมทOงั เตรียมรับมือกบั เหตุการณ์ที3ไม่คาดคิด และยงั ตอ้ งอาศยั ความสามารถอยา่ งเตม็ ที3 เพ3ือบรรลุวตั ถุประสงคร์ ่วมกนั ดงั นOนั การตระหนกั ถึงความจาํ เป็นในการทาํ งานร่วมกนั การสร้างทีมงานจึง มีวตั ถุประสงค์ ดงั นOี เพ3ือสร้างความไวว้ างใจในหมู่สมาชิกทีมงานเดียวกนั ดว้ ยการเห็นคุณค่าของคน และ

ยอมรับในศกั ยภาพของแต่ละบุคคลการทาํ งานเป็นทีมมีประสิทธิผลมากขOึน เม3ือสมาชิกทีมไดเ้ สริมสร้าง ทกั ษะความเช3ียวชาญมากขOึนประสิทธิภาพการทาํ งานจะเพิ3มขOึน เม3ือการแสดงความคิดเห็นในลกั ษณะขอ้ มูล ป้อนกลบั ขอทีมงานถือวา่ เป็นสิ3งจาํ เป็นคนเราจะทาํ งานร่วมกนั ไดด้ ีขOึน เม3ือมีการเปิ ดเผยและจริงใจต่อกนั โดยเฉพาะตอนที3มีปัญหาเพื3อใหก้ ารสนบั สนุนดา้ นพฒั นาบุคลิกภาพ รู้จกั เปิ ดหนา้ ต่างการเรียนรู้ โดยรับฟัง ความคิดเห็นข่าวสารเพ3ือการพฒั นาทกั ษะในการแกไ้ ขปัญหาร่วมกนั เป็นการช่วยลดการขดั แยง่ ระหวา่ ง บุคคลเน3ืองจากสมาชิกของทีมงานไดเ้ รียนรู้ถึงทกั ษะความสมั พนั ธ์ระหวา่ งบุคคลมากขOึนส่งเสริมความริเริ3ม สร้างสรรคใ์ นหมู่สมาชิกของทีม และเป็นการสร้างความพึงพอใจในการปฏิบตั ิงานลกั ษณะของทีมงานที3ดี ทีมงานท3ีดี จะมีความสมดุลท3ีเหมาะสมองทกั ษะความสามารถ รวมทOงั ความพอใจทุกคนสามารถแสดงออก ดว้ ยความซ3ือสตั ยแ์ ละเปิ ดเผย การสนทนาเกี3ยวกบั งานจะเหมือนกนั ทOงั ภายในและภายนอก องคก์ รมีการ เผชิญหนา้ และเปิ ดเผย และใชส้ ื3อกลางสาํ หรับการเรียนรู้ และเมื3อเผชิญกบั สถานการท3ียากลาํ บาก ดงั นOนั การ สร้างทีมงานท3ีดีควรมีลกั ษณะ ดงั นOีประโยชนข์ องการทาํ งานเป็นทีมงานดีมีคุณภาพเพิ3มผลผลิตของตนลด ความขดั แยง้ ในองคก์ รรู้บทบาทหนา้ ที3ของตนเองปลูกฝังความรับผดิ ชอบสร้างมิตรสมั พนั ธ์พฒั นาความคิด สร้างสรรค์ 8.3.5) บุคลิกภาพแนวคิดเกี3ยวกบั บุคลิกภาพ บุคลิกภาพ มาจากคาํ บาลี 2 คาํ คือ บุคลิก กบั ภาวะหรือภาพ เม3ือนาํ มารวมกนั หรือสมาสกนั เป็น บุคลิกภาพ ตรงกบั ภาษาองั กฤษวา่ Personality แปลวา่ ลกั ษณะเฉพาะตวั ของบุคคลซ3ึงแต่ละคนจะมี ลกั ษณะเฉพาะไม่ตรงกนั นอกจากนOี นกั จิตวทิ ยาไดใ้ หค้ วามหมายบุคลิกภาพไวห้ ลายทศั นะดว้ ยกนั เช่น บุคลิกภาพ คือ ผลรวมของพนั ธุกรรม และประสบการณ์ทOงั หมดของบุคคลบุคลิกภาพ คือ ลกั ษณะรวมของ บุคคล และวธิ ีการแสดงออกทางพฤติกรรม ซ3ึงกาํ หนดการปรับตวั ตามแบบฉบบั ของแต่ละบุคคลตอ้ ง สิ3งแวดลอ้ มบุคลิกภาพ คือ กระบวนการสร้างหรือการจดั ส่วนประกอบของแต่ละคน ทOงั ภายในและภายนอก (จิตใจและร่างกาย) ซ3ึงบุคลิกภาพนOีจะทาํ หนา้ ที3เป็นเครื3องกาํ หนด ตดั สินพิจารณาลกั ษณะพฤติกรรม และ ความนึกคิดของบุคคลนOนั สรุป บุคลิกภาพ คือ ลกั ษณะพิเศษเฉพาะของบุคคลแต่ละบุคคล อนั ทาํ ใหบ้ ุคคล นOนั แตกต่างจากบุคคลอื3น ๆ บุคลิกภาพประกอบดว้ ยรูปสมบตั ิและคุณสมบตั ิองคป์ ระกอบของบุคลิกภาพ บุคลิกภาพ ประกอบไปดว้ ยลกั ษณะต่าง ๆ ดงั นOี (1) ลกั ษณะท่าทาง (2) ลกั ษณะทางใจ (3) ลกั ษณะทางสงั คม (4) ลกั ษณะทางอารมณ์ลกั ษณะของผมู้ ีบุคลิกภาพท3ีดี มกั จะเป็นคนที3มีพOืนฐานดา้ นสุขภาพจิตดี ทาํ ใหม้ ีการปรับตวั ท3ีดี และส่งผลถึงการมีบุคลิกภาพท3ีดีดว้ ย ผทู้ ี3มีบุคลิกภาพท3ีดี จะมีคุณลกั ษณะและ ความสามารถทางจิตที3สาํ คญั 6 ประการ ดงั ต่อไปนOี ก) ความสามารถในการรับรู้และเขา้ ใจสภาพความจริงอยา่ งถูกตอ้ ง ข) การแสดงอารมณ์ในลกั ษณะและขอบเขตท3ีเหมาะสม ค) ความสามารถในการสร้างความสมั พนั ธ์ทางสงั คม

ง) ความสามารถในการทาํ งานท3ีอาํ นวยคุณประโยชน์ จ ) ความรักและการตอ้ งการทางเพศ ฉ) ความสามารถในการพฒั นาตน 8.5 การนําไอทมี าประยุกต์ใช้ในงานองค์การ ในแต่ละองคก์ าร จะมีแนวทางในการนาํ ไอทีมาใชท้ 3ีแตกต่างกนั ไป ประโยชนท์ 3ีองคก์ รจะไดร้ ับกจ็ ะ แตกต่างกนั ไปตามลกั ษณะการใชง้ าน แต่กพ็ อจะสรุปเป็นประเดน็ หลกั ๆ ไดด้ งั นOี 8.5.1) ลดเวลาและค่าใชจ้ ่ายในการดาํ เนินงาน ซ3ึง เป็นเหตุผลลาํ ดบั ตน้ ๆ ที3มกั จะนึกถึงได้ ถา้ เรามีการนาํ ไอทีเขา้ มาใชอ้ ยา่ งถูกวธิ ี และดว้ ยความ เขา้ ใจแลว้ เราจะสามารถลดเวลาและค่าใชจ้ ่ายในการดาํ เนินงานไดม้ าก ถึงแมจ้ ะเคยมีคนกล่าววา่ การลงทุน ดา้ นไอทีในระยะแรกอาจจะมีมูลค่าสูง แต่ผมคิดวา่ ไม่น่าจะเป็นเหตุผลสาํ คญั สาํ หรับภาวะปัจจุบนั ท3ีราคา ฮาร์ดแวร์และซอฟตแ์ วร์ถูกกวา่ สมยั ก่อนมาก 8.5.2) เพิ)มศกั ยภาพและทกั ษะในการทาํ งานใหก้ บั บุคลากร เมื3อ บุคลากรจะตอ้ งปฏิบตั ิงานกบั เครื3องมือที3ทนั สมยั บวกกบั การไดร้ ับการสนบั สนุนจากองคก์ ร จะส่งผลใหเ้ กิดการเรียนรู้และพฒั นาทกั ษะในการทาํ งานใหม้ ีคุณภาพดียงิ3 ขOึน 8.5.3) ยกระดบั องคก์ ารใหเ้ หนือกวา่ คู่แข่ง เน3ือง จากบุคลากรเป็นปัจจยั สาํ คญั ในการขบั เคลื3อนองคก์ ร เมื3อบุคลากรไดร้ ับการพฒั นาอยา่ ง ต่อเนื3อง ยอ่ มตอ้ งส่งผลใหอ้ งคก์ รไดร้ ับอานิสงคด์ งั กล่าวตามไปดว้ ย 8.5.4) เพ)ิมประสิทธิภาพการส)ือสารภายในองคก์ าร ดว้ ย ระบบอีเมล์ อินทราเน็ต หรือซอฟตแ์ วร์ประเภท Workgroup Solution จะสามารถช่วยใหบ้ ุคลากรใน องคก์ ารไม่พลาดการติดต่อส3ือสารใดๆ เพ3ิมความสะดวกรวดเร็วในการตดั สินใจ 8.5.5) ช่วยใหก้ ารใชง้ บประมาณมีประสิทธิภาพมากยงิ) ขVึน เม3ือมีการลงทุนไปแลว้ และไดม้ ีการนาํ มาใชใ้ หเ้ กิดประโยชนส์ ูงสุด กถ็ ือวา่ เป็นความคุม้ ค่าของ การลงทุน เป็นการสร้างผลกาํ ไรใหก้ บั องคก์ รอีกทางหน3ึงดว้ ยอยา่ งไรกต็ าม การที3องคก์ รใดๆ จะประสบ ความสาํ เร็จในการนาํ ไอทีเขา้ มาใชง้ านนOนั นโยบายและทศั นคติของผบู้ ริหารระดบั สูงตอ้ งชดั เจน ผลกั ดนั ให้ บุคลากรเห็นความสาํ คญั และส่งเสริมการเรียนรู้ใหเ้ กิดขOึนในบุคลากรทุกระดบั ภายใตก้ ารนาํ ของผบู้ ริหาร ระดบั สูง มิฉะนOนั แลว้ จะไม่มีความเปลี3ยนแปลงใดๆ ท3ีเป็นรูปธรรมเกิดขOึนในองคก์ รไดเ้ ลย