การพลัดหลง

วิชบาทกคารวกาารมพลัดหลง 07 การพลัดหลง 105

ดูแู ลเด็ก็ อพย่า่ งลัไัรดไหม่ล่ให้ง้ สถานการณ์เ์ ด็ก็ เด็็กพลัดั หลงอาจเป็็นจุดุ เริ่ม�่ ต้น้ พลััดหลงในประเทศไทย ศููนย์ข์ ้อ้ มููลคนหายเพื่อ�่ การต่อ่ ต้า้ นการค้า้ ของการเกิิดอันั ตรายที่�่ร้า้ ยแรงมากกว่่าที่�่คิิด หากโชคดีีผู้้�ปกครองอาจได้พ้ บเด็ก็ แต่ถ่ ้า้ หาก มนุษุ ย์ข์ องมููลนิิธิิกระจกเงา มีีสถิิติิรับั แจ้ง้ เด็ก็ โชคร้า้ ยเด็ก็ พลัดั หลง อาจนำ�ำ ไปสู่เ�่ หตุกุ ารณ์์ หายในปีี พ.ศ. 2563 จำ�ำ นวน 197 ราย ซึ่ง�่ มีี เด็ก็ สููญหายได้ท้ ี่�่ ซึ่ง�่ ผู้้�ปกครองจะไม่ท่ ราบว่า่ เด็ก็ อายุรุ ะหว่า่ ง 0-10 ปีีจำ�ำ นวน 13 ราย แบ่ง่ เด็ก็ ๆ จะมีีชีีวิิตอยู่�อย่า่ งไร เมื่�่อห่า่ งไกลจากผู้้� เป็็นเพศชาย 9 ราย และเพศหญิิง จำ�ำ นวน 4 ราย ปกครอง และครอบครัวั ที่�่เป็็นดั่่�งที่�่พักั พิิง เด็ก็ โดยสถิิติิดังั กล่า่ วไม่ม่ ีีรายงานว่า่ มีีเด็ก็ สููญหาย อาจได้ร้ ับั บาดเจ็็บ หรืือเสีียชีีวิิตระหว่่างที่�่ จากเหตุกุ ารณ์ล์ ักั พาตัวั หรืือพลัดั หลง จำ�ำ นวน พลัดั หลงกับั ผู้้�ปกครอง ซึ่�ง่ คงไม่่มีีใครอยาก เท่า่ ไรอย่า่ งไรก็ต็ ามตั้้ง� แต่่ พ.ศ. 2558-2563 มีี สููญเสีียเด็ก็ ไปกับั เหตุกุ ารณ์เ์ หล่า่ นี้้อ� ย่า่ งแน่น่ อน รายงานเด็ก็ อายุรุ ะหว่า่ ง 0-10 ปีี สููญหาย เหตุกุ ารณ์เ์ ด็ก็ พลัดั หลงในประเทศไทย จากการพลัดั หลงรวม 11 ราย แบ่ง่ เป็็นเพศชาย ยังั คงเกิิดขึ้น� ทุกุ ๆ ปีี ซึ่ง�่ ปััญหาเหล่า่ นี้้ไ� ม่เ่ พีียง จำ�ำ นวน 6 รายและเพศหญิิงจำ�ำ นวน 5 ราย แต่ม่ ีีสาเหตุมุ าจากความประมาทของ ผู้้�ปกครอง เหตุกุ ารณ์เ์ ด็ก็ พลัดั หลงกับั ผู้้�ปกครอง หรืือความรู้�เท่่าไม่่ถึึงการณ์์ของเด็็กเพีียง มักั เกิิดขึ้น� ในช่ว่ งเทศกาลวันั หยุดุ ยาวที่ค�่ รอบครัวั เท่า่ นั้้น� แต่เ่ ด็ก็ พลัดั หลงอาจมีีสาเหตุจุ ากการ พากันั ไปเที่�่ยวพักั ผ่อ่ นอย่า่ งช่ว่ งปีีใหม่่ วันั เด็ก็ ล่อ่ ลวงเด็ก็ เพื่อ�่ จุดุ ประสงค์บ์ างอย่า่ ง โดยเฉพาะ วันั สงกรานต์์ ซึ่�่งรวมถึึงการพาเด็็กไปเที่�่ยว ในช่่วงเทศกาล หรืือช่่วงปิิดเทอมผู้้�ปกครอง ในสถานที่�่ต่่าง ๆ ที่�่มีีผู้้�คนพลุุกพล่่านในช่่วง ต้อ้ งตระหนักั ว่า่ เมื่�่อพาเด็ก็ ไปยังั สถานที่�่ท่อ่ ง ปิิดเทอม เช่น่ ห้า้ งสรรพสิินค้า้ สวนสนุกุ หรืือ เที่�่ยวยิ่�่งสมควรระมัดั ระวังั มากเป็็นพิิเศษ ซึ่ง�่ ทะเล ตลาด ซึ่ง�่ ช่ว่ งเวลาเหล่า่ นี้้ผ�ู้้�ปกครองควร ผู้้�ปกครอง และครููผู้้�ดูแลนั้้น� ควรหาทางป้อ้ งกันั ระมัดั ระวังั มากเป็็นพิิเศษ เพราะอาจทำ�ำ ให้เ้ ด็ก็ ไว้้ล่่วงหน้้าก่่อนเด็็กพลััดหลงไม่่เช่่นนั้้�นคง พลัดั หลงได้ห้ ากละสายตาจากพวกเขา สายเกิินไปจนอาจกลายเป็็นเด็็กสููญหายใน กรณีีตััวอย่่างเด็็กพลััดหลงจาก ที่�่สุดุ รายการครอบครััวข่่าว 3 ได้้เตืือนภััยถึึง เหตุกุ ารณ์เ์ ด็ก็ ชายวัยั 6 ขวบ พลัดั หลงจาก ญาติิระหว่า่ งเล่น่ น้ำ��ำ ที่�่ทะเลบางแสน โดยเด็ก็ คนดัังกล่่าวเดิินพลััดหลงตามลำ�ำ พัังบริิเวณ ชายหาด เนื่�อ่ งจากหาทางกลับั ไปหาครอบครัวั 106 คสู่่ำ��มืหือรครับููเพดี่�่เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้้�ปกครอง ชุุด รู้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

ไม่ถ่ ููกครอบครัวั จึึงรีีบแจ้ง้ ศููนย์บ์ ริิการนักั ท่อ่ งเที่�่ยวชายหาดบางแสน อ.เมืือง จ.ชลบุรุีี ว่า่ มีีเด็ก็ พลัดั หลงจากล็อ็ กที่�่ 44 ซึ่ง�่ ไม่ท่ ราบว่า่ พลัดั หลงอยู่�ที่�่ใดซึ่ง�่ ต่อ่ มาเจ้า้ หน้า้ ที่�่เทศกิิจเทศบาลเมืือง แสนสุขุ ได้อ้ อกติิดตามหานานเกืือบ 1 ชั่่�วโมง จึึงพบเด็ก็ ชายวัยั 6 ขวบ คนดังั กล่า่ วกำ�ำ ลังั เดิิน ร้อ้ งไห้อ้ ยู่่�คนเดีียวและมีีอาการหิิวน้ำ��ำ จากนั้้น� จึึงได้น้ ำ�ำ ตัวั เด็ก็ มาที่ศ�่ ููนย์บ์ ริิการนักั ท่อ่ งเที่ย�่ วชายหาด บางแสน และติิดต่อ่ กลับั ไปยังั ครอบครัวั ของเด็ก็ ทางด้า้ นครอบครัวั ได้ใ้ ห้ก้ ารว่า่ เดิินทางมาจากจังั หวัดั สมุทุ รปราการเพื่อ�่ ท่อ่ งเที่ย�่ วพักั ผ่อ่ น โดยให้เ้ ด็ก็ เล่น่ น้ำ��ำ และพักั ผ่อ่ นบริิเวณชายหาด ซึ่ง�่ ได้เ้ ห็น็ ว่า่ เด็ก็ ชายเล่น่ อยู่่�กับั ญาติิคนอื่�่น ๆ จึึง ไว้ว้ างใจ และคิดิ ว่า่ ปลอดภัยั จนมาทราบอีีกครั้้ง� ว่า่ เด็ก็ หายไป จากนั้้น� ครอบครัวั ได้อ้ อกตามหาและ ติิดต่อ่ ประสานงานไปยังั เจ้า้ หน้า้ ที่�่จนกระทั่่�งพบตัวั เด็ก็ ในที่�่สุดุ พลััดสหาเลหตงุขุขอองงกเดา็ก็ร เว็บ็ ไซต์ด์ ิิเอเชี่�่ยนพาเรนท์์ (theAsianparent Thailand) และวารสารคณะพยาบาลศาสตร์์ มหาวิิทยาลัยั บููรพา ปีีที่�่ 24 ฉบับั ที่�่ 3 กล่า่ วถึึงข้อ้ สาเหตุทุ ี่�่เกิิดอุบุ ัตั ิิเหตุใุ นเด็ก็ เกิิดจากสาเหตุทุ ี่�่ เด็ก็ พลัดั หลง ดังั นี้้� 1. สาเหตุุเกิดิ จากตัวั เด็ก็ เด็ก็ ในช่ว่ งวัยั 1-6 ปีี มักั คิดิ อะไรง่า่ ย ๆ ไม่ซ่ ับั ซ้อ้ นมากนักั หากพบเห็น็ สิ่�ง่ ที่�่น่า่ สนใจ หรืือสิ่�ง่ แปลกใหม่่ ด้ว้ ยช่ว่ งวัยั ที่ม�่ ีีความอยากรู้อ� ยากเห็น็ ในบางครั้้ง� เด็ก็ อาจเผลอปล่อ่ ยมืือ หรืือหลงลืืม ข้อ้ ตกลงที่�่ผู้้�ปกครองกำ�ำ หนดไว้ว้ ่า่ ห้า้ มอยู่่�ห่า่ งจากผู้้�ปกครอง เด็ก็ มีีนิิสัยั ซุกุ ซน หรืือเด็ก็ ที่ม�่ ีีสมาธิิสั้น� มีีแนวโน้ม้ พลัดั หลงได้ง้ ่า่ ย เพราะพวกเขามักั เดิินเข้า้ ไป ยังั จุดุ ที่�่สนใจทันั ทีี รวมถึึงการเล่น่ สนุกุ และเพลิิดเพลิินจนไม่ท่ ันั ได้ร้ ะมัดั ระวังั และเผลอเดิิน ไปไกลจากจุดุ ที่�่มีีผู้้�ปกครองอยู่่�ด้ว้ ย 2. สาเหตุุจากผู้้�ปกครอง ผู้้�ปกครองปล่อ่ ยให้เ้ ด็ก็ อยู่่�ตามลำ�ำ พังั เช่น่ ไว้ว้ างใจเพราะเห็น็ ว่า่ เป็็นบริิเวณบ้า้ น หรืือบริิเวณ ที่ท�่ ำ�ำ งาน หรืือไม่ม่ ีีเวลาดููแลเด็ก็ หรืือให้เ้ ด็ก็ อยู่�บนรถตามลำ�ำ พังั เพราะรีีบเร่ง่ ไปทำ�ำ ธุรุ ะ รวมถึึง การพาเด็ก็ ไปท่อ่ งเที่ย�่ วและเข้า้ ไปในพื้้น� ที่ส�่ าธารณะที่ม�่ ีีผู้้�คนพลุกุ พล่า่ นซึ่ง�่ อาจเกิิดเหตุสุ ุดุ วิิสัยั จนทำ�ำ ให้เ้ กิิดการพลัดั หลงกันั ในที่�่สุดุ ผู้้�ปกครองประมาท โดยขาดความดููแลเอาใจใส่เ่ ด็ก็ อย่า่ งความรอบคอบ เผลอปล่อ่ ยมืือเด็ก็ หรืือปล่อ่ ยให้เ้ ด็ก็ คลาดสายตา รวมถึึงไม่ส่ นใจเด็ก็ ขณะที่อ�่ ยู่่�ด้ว้ ยกันั จนกระทั่่�งทำ�ำ ให้เ้ ด็ก็ เดิิน เลี่�ย่ งออกไปจากสถานที่�่ที่�่อยู่่�ด้ว้ ยกันั การพลัดหลง 107

3. สาเหตุุอื่น่� ๆ เด็ก็ ถููกบุคุ คลอื่�่น ทั้้ง� คนใกล้ต้ ัวั คนแปลกหน้า้ หรืือบุคุ คลอันั ตรายใช้ก้ ลอุบุ ายล่อ่ ลวง ชักั ชวน หรืือลักั พาตัวั ไปยังั สถานที่�่อื่�่น ครููพี่�่เลี้้ย� งไม่่สามารถดููแลเด็็กได้อ้ ย่่างทั่่�วถึึง ขาดการตรวจสอบจำ�ำ นวนเด็็ก หรืือละสายตา จากเด็็ก สภาพแวดล้อ้ มไม่เ่ หมาะสม ซึ่ง�่ เด็ก็ อาจหายไปในบริิเวณพื้้น� ที่�่เปลี่�ย่ ว รกร้า้ ง หรืือลับั ตาคน แม้ว้ ่า่ จะเป็็นสถานที่�่ที่�่เด็ก็ คุ้�นเคยก็็ตาม วิธิ ีีปฏิิบัตั ิิตนสำ�ำ หรัับเด็ก็ เพื่อ�่ ป้้องกัันการพลััดหลง เด็็กพลัดั หลงเป็็นอีีกสาเหตุุหนึ่�่งของเด็็ก 1. เด็ก็ ต้อ้ งรู้้�ว่า่ ตนเองคืือใคร สููญหาย ไม่เ่ พีียงแต่ผ่ ู้้�ปกครอง หรืือผู้้�ดููแลเท่า่ นั้้น� ที่�่ เด็ก็ ควรรู้้�ข้อ้ มููลเบื้้อ� งต้น้ เกี่�ย่ วกับั ต้อ้ งระมัดั ระวังั โดยตัวั เด็็กเองควรได้ร้ ับั คำ�ำ สั่่�งสอน ตนเอง โดยรู้ว� ่่าตนนั้้น� มีีชื่�่อเล่่น ชื่�่อจริิง ข้อ้ แนะนำ�ำ กฎ กติิกาที่ต�่ กลงระหว่า่ งเด็ก็ และผู้ใ้� หญ่่ นามสกุลุ อะไร อายุเุ ท่า่ ใด รวมถึึงสามารถ ก่อ่ นออกไปนอกบริิเวณบ้า้ น แม้ว้ ่า่ บางครั้้ง� เด็ก็ อาจ ตอบคำ�ำ ถามได้ว้ ่า่ ตนเองไปสถานที่�่นั้้น� ๆ ซุกุ ซน หรืือสนใจสิ่ง�่ รอบข้า้ งจึึงทำ�ำ ให้เ้ ด็ก็ เพลิิดเพลิิน กับั ใคร เพื่�่อที่�่จะได้ต้ อบคำ�ำ ถามผู้้ท� ี่�่เข้า้ จนหลงลืืมข้อ้ ตกลงไปบ้า้ ง แต่อ่ ย่า่ งไรก็ต็ ามผู้้�ปกครอง มาช่ว่ ยเหลืือ หรืือทำ�ำ ให้จ้ ุดุ ประชาสัมั พันั ธ์์ และครููพี่�่เลี้้ย� งควรสอนทักั ษะง่า่ ย ๆ ให้แ้ ก่่เด็ก็ เพื่�่อ สามารถประกาศตามหา ผู้้�ปกครองได้้ ที่�่พวกเขาจะได้น้ ำ�ำ ไปใช้ไ้ ด้้ หากเกิิดกรณีีฉุกุ เฉิินขึ้น� อย่า่ งถููกต้อ้ ง มาอย่า่ งที่�่ไม่อ่ าจคาดคิิด 108 คสู่่ำ��มืหือรครับููเพดี่�่เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้้�ปกครอง ชุุด รู้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

2. เด็ก็ ต้อ้ งรู้�ชื่อ� ของผู้ป้� กครอง หรืือ 3. เด็ก็ ต้อ้ งจดจำ�ำ ว่า่ ไม่เ่ ดินิ ห่า่ งจาก ครููพี่่เ� ลี้้ย� ง ผู้ป้� กครอง นอกจากเด็็กควรรู้้�ข้้อมููลเกี่�่ยวกัับ เมื่�่อจำ�ำ เป็็นต้อ้ งออกไปยังั สถานที่�่ที่�่มีี ตนเองแล้ว้ เด็็กควรจำ�ำ ชื่�่อจริิง และนามสกุลุ คนพลุุกพล่่าน ไม่่ว่่าจะเป็็นแหล่่งท่่องเที่�่ยว ของผู้้�ปกครองให้ไ้ ด้้ หากเด็ก็ ยังั คงเล็ก็ เกิินไป ห้า้ งสรรพสิินค้า้ สวนสนุกุ หรืือบริิเวณที่�่มีีการ ให้ผ้ ู้้�ปกครองเขีียนชื่�่อ นามสกุลุ ช่อ่ งทางการ จัดั กิิจกรรม ผู้้�ปกครองควรย้ำ��ำ เตืือนเด็ก็ ไว้เ้ สมอ ติิดต่อ่ เช่น่ เบอร์โ์ ทรศัพั ท์์ และที่อ�่ ยู่�ใส่น่ ามบัตั ร ว่่าควรจับั มืือผู้้�ปกครองไว้ต้ ลอดเวลารวมถึึง หรืือกระดาษให้เ้ ด็็กนำ�ำ ติิดตัวั เอาไว้เ้ สมอ ถ้า้ ไม่ค่ วรวิ่ง�่ ออกไปจากจุดุ ที่ผ�่ ู้้�ปกครองอยู่� เมื่อ�่ พบ หากเด็็กยังั อยู่�ในความดููแลของครูู ครููควรมีี สิ่�ง่ ที่�่น่า่ สนใจ เช่น่ ของเล่น่ มาสคอต ตุ๊๊�กตา ป้า้ ยชื่�อ่ สำ�ำ หรับั เด็ก็ โดยในป้า้ ยชื่�อ่ ระบุุ ชื่�อ่ ของ หรืือตัวั การ์ต์ููน ซึ่ง�่ ถ้า้ หากเด็ก็ ยังั เล็ก็ มากอาจ ครูู เบอร์โ์ ทรติิดต่อ่ แล้ว้ นำ�ำ ไปให้เ้ ด็ก็ ทุกุ คนใส่่ สื่�อ่ สารกันั ไม่เ่ ข้า้ ใจ ผู้้�ปกครองอาจใช้อ้ ุปุ กรณ์์ กระเป๋๋ าตนเองไว้้ เพื่�่อป้อ้ งกันั การเกิิดเหตุรุ ้า้ ย อื่น�่ ๆ ช่ว่ ยเหลืือ อย่า่ งเช่น่ สายจููงเด็ก็ ที่จ�่ ะทำ�ำ ให้้ ขึ้น� ในอนาคต เด็ก็ อยู่่�ห่า่ งจากตัวั ไม่ก่ี่เ�่ มตร แต่ท่ างที่ด�่ ีีผู้้�ปกครอง ควรอยู่�ใกล้ช้ ิิดเด็็กให้ม้ ากที่�่สุุด เพื่�่อป้้องกััน การเกิิดเหตุกุ ารณ์ร์ ้า้ ยที่�่ไม่ค่ าดคิดิ 4. เด็ก็ ต้อ้ งรู้้�จักั ที่่ป� ลอดภัยั 5. เด็ก็ ต้อ้ งรู้้�จักั วิธิ ีขี อความช่ว่ ยเหลืือ ผู้้�ปกครองและเด็็กควรมีีพื้้น� ที่�่ที่�่ จากบุุคคลที่่น� ่่าไว้้วางใจ ปลอดภัยั ไว้ใ้ ช้ส้ ื่�อ่ สารกันั โดยทำ�ำ ข้อ้ ตกลง เด็็กควรรู้้�จัักขอความช่่วยเหลืือจาก กับั เด็ก็ ในกรณีีที่�่พลัดั หลง หรืือเรีียกได้ว้ ่า่ บุคุ คลที่เ�่ ด็ก็ คิดิ ว่า่ สามารถพึ่ง�่ พาได้้ โดยผู้้�ปกครอง เป็็นจุดุ นัดั พบ ซึ่ง�่ ต้อ้ งเป็็นบริิเวณที่ส�่ ามารถ ควรสอนให้เ้ ด็ก็ รู้�จักั คนในเครื่อ�่ งแบบ เช่น่ เจ้า้ หน้า้ ที่�่ สังั เกตเห็น็ ได้โ้ ดยง่า่ ย รวมถึึงผู้้�ปกครองควร รักั ษาความปลอดภัยั หรืือเจ้า้ หน้า้ ที่�่ตำ�ำ รวจ เพื่�่อ พาเด็็กไปยังั จุดุ ประชาสัมั พันั ธ์์ เพื่�่อบอก ให้้พวกเขาพาเด็็กไปยัังจุุดนััดพบ หรืือจุุด กล่า่ วเด็ก็ ว่า่ สถานที่ต�่ รงนี้้� สามารถช่ว่ ยเหลืือ ประชาสัมั พันั ธ์์ หากไม่พ่ บเจ้า้ หน้า้ ที่�่ ให้เ้ ด็ก็ เข้า้ ไป พวกเขาได้้ หากเด็ก็ พลัดั หลงจากผู้้�ปกครอง ขอความช่่วยเหลืือจากพนักั งานขายสิินค้า้ ที่�่อยู่� ให้ม้ าตรงนี้้�ไม่เ่ ดิินไปทางอื่น�่ อย่า่ งไม่รู่้�ทิศทาง บริิเวณนั้้น� หรืือครอบครัวั ที่ม�่ าพร้อ้ มกับั เด็ก็ คนอื่น�่ ๆ เพื่�่อที่�่จะได้ต้ ามหากันั ได้ง้ ่า่ ยมากยิ่�่งขึ้น� โดยเน้น้ ย้ำ��ำ กับั เด็ก็ ว่า่ ไม่ค่ วรไปขอความช่ว่ ยเหลืือ จากคนแปลกหน้้าที่�่มีีท่่าทางดููไม่่น่่าไว้้วางใจ หรืือเดิินตามใครก็็ตามที่�่เข้า้ มาบอกว่า่ ผู้้�ปกครอง ให้ม้ ารับั เพราะคนคนนั้้น� อาจเป็็นมิิจฉาชีีพที่�่เข้า้ มาเพื่�่อล่อ่ ลวงเด็ก็ การพลัดหลง 109

1. ผลกระทบทางด้า้ นสุุขภาพร่่างกาย หากเด็็กเดิินพลััดหลงจากผู้้�ปกครองในพื้้น� ที่�่ที่�่มีี ผลกระทบ อากาศร้อ้ น หรืือพื้้น� ที่ก�่ ลางแจ้ง้ อาจทำ�ำ ให้เ้ ด็ก็ เกิิดอาการ เหนื่อ�่ ยล้า้ และกระหายน้ำ��ำ ยิ่ง�่ เมื่อ�่ เด็ก็ ร้อ้ งไห้้ จะยิ่ง�่ ทำ�ำ ให้้ หากเด็ก็ พลััดหลง สููญเสีียพลังั งานมากขึ้น� รวมถึึงอาจเสี่ย�่ งต่อ่ การหน้า้ มืืด เป็็นลมได้้ ถ้า้ หากเด็ก็ อยู่�กลางแจ้ง้ เป็็นเวลานาน ข้้อแนะนำ�ำ และ เด็็กอาจเสี่�่ยงต่่อการได้้รัับบาดเจ็็บจากการเกิิด แนวทางการป้้องกััน อุบุ ัตั ิิเหตุุ โดยหกล้ม้ จากการวิ่ง�่ ตามหาผู้้�ปกครอง หรืือ พลัดั หลงไปยังั พื้้น� ที่�่เสี่�่ยงอันั ตราย เช่่น พื้้น� ที่�่ใกล้้ แหล่ง่ น้ำ��ำ บันั ไดเลื่�อ่ น หรืือริิมถนน ซึ่ง�่ อาจเป็็นภัยั อันั ตรายถึึงขั้น� เสีียชีีวิิตได้้ 2. ผลกระทบทางด้า้ นอารมณ์-์ จิติ ใจ แนวทางการปฏิบิ ัตั ิสิ ำ�ำ หรัับ เด็ก็ เกิิดความวิิตกกังั วล และหวาดกลัวั หากต้อ้ งอยู่� ผู้�้ปกครอง คนเดีียว อาจรู้�สึกว่า่ ถููกทอดทิ้้ง� จนทำ�ำ ให้เ้ กิิดอาการ เศร้า้ เสีียใจ ซึ่ง�่ ทำ�ำ ให้เ้ ด็ก็ มีีอารมณ์แ์ ปรปรวนในที่�่สุดุ ผู้้�ปกครองจำ�ำ เป็็นต้้องทราบ เด็ก็ อาจจำ�ำ ฝัังใจ และหวาดกลัวั กับั เหตุกุ ารณ์ท์ ี่�่พบ รููปพรรณของเด็ก็ ทั้้ง� เรื่อ�่ งของ และหวาดกลัวั หากต้อ้ งไปยังั สถานที่ท�่ ี่ม�่ ีีคนพลุกุ พล่า่ น น้ำ��ำ หนักั ส่ว่ นสููง เสื้้อ� ผ้า้ เครื่อ�่ ง หรืือสถานที่�่แบบเดีียวกันั กับั ที่�่พวกเขาเคยพลัดั หลง แต่ง่ กาย ซึ่ง�่ ข้อ้ มููลดังั กล่า่ วควร มาก่่อนหน้า้ นี้้� เป็็นปััจจุบุ ันั ให้ม้ ากที่ส�่ ุดุ เพื่อ�่ 3. ผลกระทบทางด้า้ นสัังคม เป็็นประโยชน์ใ์ นการยืืนยััน ตัวั บุุคคล ส่่งผลให้เ้ จ้า้ หน้า้ ที่�่ เด็็กอาจหวาดกลััวการเข้า้ สัังคม หรืือไม่่กล้า้ อยู่� ติิ ด ต า ม เ ด็็ ก ที่�่ พ ลัั ด ห ล ง ไ ด้้ คนเดีียวเพีียงลำ�ำ พังั กลัวั การถููกทอดทิ้้ง� รวมถึึงไม่ช่ อบ ความรู้ �สึ กโดดเดี่�่ยว ง่่ายขึ้ น� ผู้้�ปกครองควรถ่่ายภาพ ก่อ่ น พาเด็็กออกจากบ้้านไปยััง 4. ผลกระทบด้า้ นสติปิ ััญญา สถานที่�่ด้า้ นนอก หากเด็ก็ ได้ร้ ับั บาดเจ็็บระหว่า่ งพลัดั หลง อาจส่ง่ ผล ผู้้�ปกครองควรทำ�ำ ป้า้ ยชื่�่อ และ ต่อ่ พัฒั นาการการเรีียนรู้�ตามช่ว่ งวัยั ของเด็ก็ รวมถึึง หมายเลขโทรศัพั ท์เ์ พื่�่อติิดต่่อ ถ้า้ หากเด็็กไม่่กล้า้ เข้า้ สังั คม หรืือไม่่กล้า้ ไปเรีียนรู้� ไว้้ในกระเป๋๋ าเสื้้�อของเด็็ก โลกกว้า้ ง ซึ่ง�่ อาจทำ�ำ ให้ก้ ารเรีียนรู้� หรืือความอยากรู้� ครอบครัวั เพื่�่อที่�่ผู้พ้� บเห็็นเด็็ก อยากเห็น็ ลดน้อ้ ยลงไม่เ่ หมาะสมกับั ช่ว่ งวัยั ที่�่พลััดหลงจะได้้มีีช่่องทาง 110 คสู่่ำ��มืหือรครับููเพดี่�่เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้้�ปกครอง ชุุด รู้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย ติิดต่อ่ กลับั ได้อ้ ย่า่ งถููกต้อ้ ง

ผู้้�ปกครองควรมีีข้อ้ ตกลงกับั เด็ก็ เมื่อ�่ เด็ก็ พลัดั หลง เช่น่ จุดุ นัดั พบที่�่สามารถสังั เกตได้ง้ ่า่ ยหรืือให้เ้ ด็ก็ พกนกหวีีดเอาไว้้ หาก พลัดั หลงกับั ผู้้�ปกครองให้เ้ ด็็กเป่่ านกหวีีดขอความช่่วยเหลืือ เพื่�่อให้ผ้ ู้้�ปกครองทราบว่า่ เด็ก็ อยู่่�จุดุ ใด ผู้้�ปกครองควรย้ำ��ำ เตืือนให้เ้ ด็ก็ คอยระมัดั ระวังั คนแปลกหน้า้ ที่�่ เข้า้ มาพููดคุุย หากรู้�สึึกไม่่ดีี หรืือไม่่ปลอดภััย ให้เ้ ด็็กรู้�จััก ปฏิิเสธและรีีบหนีีออกมาจากคน ๆ นั้้น� ทันั ทีี จากนั้้น� จึึงไปขอ ความช่ว่ ยเหลืือจากบุคุ คลที่น�่ ่า่ ไว้ว้ างใจ เช่น่ เจ้า้ หน้า้ ที่ร�่ ักั ษา ความปลอดภัยั พ่อ่ ค้า้ แม่ค่ ้า้ หรืือพนักั งานตามร้า้ นค้า้ ต่า่ ง ๆ แนวทางการปฏิบิ ัตั ิสิ ำ�ำ หรัับสถานศึกึ ษา หากพบเห็น็ เด็ก็ พลัดั หลง จากผู้้�ปกครอง สิ่�่งที่�่ควรทำ�ำ คืือ ครููพี่�่เลี้้ย� งไม่่ควรปล่่อยให้เ้ ด็็กคลาดสายตา และควร การเข้า้ ไปช่่วยเหลืือด้ว้ ยเจตนาดีี ดููแลเอาใจใส่เ่ ด็ก็ อยู่�เสมอ นับั ตั้้ง� แต่เ่ ด็ก็ มาถึึงโรงเรีียน ไม่่ว่่าจะเป็็นการนำ�ำ เด็็กไปส่่งยััง จนถึึงเวลากลับั บ้า้ น โดยสถานศึึกษาควรจััดครููเวร จุดุ ประชาสัมั พันั ธ์์ ติิดต่อ่ ผู้้�ปกครอง ประจำ�ำ วัันเพื่�่อตรวจเช็็กเด็็กทุุกวััน และรอจนกว่่า ของเด็ก็ และรอจนกว่า่ เด็ก็ จะกลับั ผู้้�ปกครอง หรืือพนักั งานขับั รถจะมารับั เด็ก็ กลับั บ้า้ นจน สู่่�อ้อ้ มอกของผู้้�ปกครอง หรืือครููผู้แ้� ล ครบทุกุ คน อย่่างปลอดภััย ซึ่�่งกรณีีที่�่มีีเด็็ก ครููพี่�่เลี้้ย� งควรจััดกิิจกรรมเสริิมสร้า้ งทัักษะการคิิด สููญหายไม่่ว่่าจากการพลัดั หลง วิิเคราะห์์ การแก้้ปััญหาเฉพาะหน้า้ การตััดสิินใจ หรืือถููกลักั พาตัวั เมื่อ�่ ค้น้ หาในพื้้น� ที่�่ การขอความช่ว่ ยเหลืือจากบุคุ คลที่น�่ ่า่ เชื่อ�่ ถืือ หรืือทักั ษะ แล้ว้ ไม่พ่ บตัวั เด็ก็ ให้ร้ีีบไปแจ้ง้ ความ การป้้องกัันตนเองให้้พ้้นจากการถููกล่่อลวงและ ที่�่สถานีีตำ�ำ รวจในพื้้น� ที่�่นั้้�นทัันทีี ลักั พาตัวั รวมถึึงวิิธีีปฏิิบัตั ิิตนหากพลัดั หลงจากผู้้�ปกครอง โดยไม่ต่ ้อ้ งรอให้ค้ รบ 24 ชั่่�วโมง หรืือครููผู้้�ดููแลให้แ้ ก่่เด็ก็ หรืือโทรศัพั ท์ป์ รึึกษาได้ท้ี่�่ ศููนย์ข์ ้อ้ มููล กรณีีครููพี่เ�่ ลี้้ย� งไปร่ว่ มกิิจกรรมสำ�ำ คัญั หรืือไปทัศั นศึึกษา คนหาย มููลนิิธิิกระจกเงา นอกสถานศึึกษา ครููผู้้�ดูแลต้อ้ งเตรีียมการ และวางแผน 080-775-2673 ดำ�ำ เนิินการอย่า่ งเคร่ง่ ครัดั และชัดั เจน โดยจัดั ทำ�ำ ประวัตัิิ เด็ก็ ที่ร�่ ่ว่ มเดิินทาง จัดั ทำ�ำ ป้า้ ยชื่�อ่ ประจำ�ำ ตัวั หมายเลข การพลัดหลง 111 โทรศัพั ท์ส์ ำ�ำ หรับั ติิดต่่อหากเกิิดกรณีีฉุกุ เฉิินให้แ้ ก่่เด็็ก ทุกุ คน และควรจัดั ระบบดููแลเด็ก็ อย่า่ งใกล้ช้ิิด รวมถึึง ประสานงานกับั เจ้า้ หน้า้ ที่�่ที่�่เกี่�่ยวข้อ้ ง เพื่�่อให้ท้ ุกุ ฝ่่ าย รับั รู้โ� ดยทั่่�วกันั

กรณีีตัวั อย่า่ งจากข่่าว การดููแลเด็ก็ จะปล่อ่ ยปละละเลยไม่ไ่ ด้เ้ด็ด็ ขาด เพราะถ้า้ เด็ก็ ไม่อ่ ยู่� ในสายตาเพีียงไม่ก่ ี่�ว่ ิินาทีีก็อ็ าจทำ�ำ ให้เ้ กิิดอุบุ ัตั ิิเหตุุ หรืือเกิิดสิ่ง�่ ร้า้ ยแรง ที่�่ไม่่คาดฝัันได้้ ดังั เช่่นกรณีีตัวั อย่่างจากข่่าวเมื่�่อช่่วงเดืือนเมษายน พ.ศ. 2563 ศููนย์ร์ ับั แจ้ง้ เหตุุ หน่ว่ ยกู้ภ้� ัยั มููลนิิธิิสว่า่ งโรจนธรรมสถาน สัตั หีีบ ได้ร้ับั การประสานจากชาวบ้า้ นอายุุ 66 ปีี ที่พ�่ ักั อาศัยั อยู่่�อำ�ำ เภอ สัตั หีีบ จังั หวัดั ชลบุรุีี ว่า่ พบเด็ก็ ชายวัยั 2 ปีี พลัดั หลงมาอยู่่�ภายในบ้า้ น หลังั จากนั้้น� เจ้า้ หน้า้ ที่�่ก็็ไปตรวจสอบที่�่บ้า้ นชายคนดังั กล่า่ ว โดยชาวบ้า้ นรายนี้้เ� ล่า่ ว่า่ หลังั ตื่�่นนอนมาช่ว่ งเวลา 06.00 น. ก็เ็ ห็น็ เด็ก็ คนหนึ่ง�่ สวมเสื้้อ� แขนยาวสีีฟ้า้ และใส่แ่ พมเพิิส ในมืือถืือของเล่น่ กำ�ำ ลังั วิ่�่งเล่น่ อยู่�ในบ้า้ นอย่า่ งสนุกุ สนาน ระหว่า่ งนั้้น� ได้ม้ ีีเด็ก็ หญิิงวัยั 14 ปีี อยู่่�บ้า้ นห่า่ งออกไปประมาณ 1 กิิโลเมตร ขี่�่รถจักั รยานยนต์เ์ ข้า้ มาจอด พร้อ้ มแสดงตนเองว่่าเป็็นพี่�่สาวของเด็็กคนนี้้พ� ร้อ้ มบอกชื่�่อ และอายุขุ องเด็ก็ ได้ค้ รบถ้ว้ น ตอนนั้้น� ชายเจ้า้ ของบ้า้ นรู้�สึกตกใจ เพราะกลัวั คนนำ�ำ มาทิ้้ง� ไว้จ้ ึึงรีีบโทรแจ้ง้ 191 และหน่่วยกู้้ภ� ััยให้ม้ าตรวจสอบ ระหว่า่ งนั้้น� ทางญาติิมาขอติิดต่อ่ รับั เด็ก็ กลับั แต่เ่ ขาไม่แ่ น่ใ่ จว่า่ ใช่ญ่ าติิ จริิงไหม จึึงแจ้ง้ เจ้า้ หน้า้ ที่�่มาร่ว่ มตรวจสอบ และเป็็นสักั ขีีพยานก่่อน ส่ง่ มอบเด็ก็ คนนี้้ค�ืืนสู่่�ครอบครัวั 112 คสู่่ำ��มืหือรครับููเพดี่�่เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้้�ปกครอง ชุุด รู้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

การพลัดหลง ทั้้ง� นี้้พ� ี่�่สาวของเด็ก็ วัยั 2 ขวบ เล่า่ เหตุกุ ารณ์ต์ อนเกิิดเหตุวุ ่า่ ช่ว่ งเช้า้ มืืดพ่อ่ กับั แม่ไ่ ด้อ้ อก ไปขายของที่ต�่ ลาด แล้ว้ ปล่อ่ ยน้อ้ งให้ต้ นดููแล ระหว่า่ งที่น�่ อนหลับั อยู่�ในบ้า้ นนั้้น� ตื่น�่ มาก็พ็ บว่า่ น้อ้ ง ได้ห้ ายตัวั ไปแล้ว้ จึึงออกตามหาจนพบสุนุ ัขั ที่�่เลี้้ย� งไว้ว้ิ่�่งเล่น่ อยู่�บริิเวณบ้า้ นเกิิดเหตุุ เพราะน้อ้ งได้้ เดิินตามสุนุ ัขั ออกมาจากบ้า้ น มาเล่น่ อยู่�ในบ้า้ นหลังั ดังั กล่า่ ว ตนจึึงขอบคุณุ ที่�่ช่ว่ ยดููแลน้อ้ งไม่ใ่ ห้้ ได้ร้ ับั อันั ตราย นอกจากสาเหตุทุ ี่�่เด็็กพลัดั หลงบริิเวณบ้า้ นของตนแล้ว้ ยังั มีีกรณีีที่�่ออกไปข้า้ งนอกกับั ครอบครัวั แล้ว้ พลัดั หลงกับั ผู้้�ปกครอง ดังั เช่น่ กรณีีตัวั อย่า่ งที่เ�่ กิิดขึ้น� ช่ว่ งเดืือนธันั วาคม พ.ศ. 2562 เมื่อ�่ เด็ก็ ชายวัยั 5 ขวบ พลัดั หลงกับั ผู้้�ปกครองในห้า้ งสรรพสิินค้า้ ย่า่ นสาทร จนผู้้�คนในโลกออนไลน์์ ต้อ้ งช่ว่ ยกันั เผยแพร่เ่ รื่อ�่ งราวและตามหา โดยกล้อ้ งวงจรปิิดของห้า้ งจับั ภาพของเด็ก็ ได้ค้ รั้้ง� สุดุ ท้า้ ย ที่�่ลานจอดรถ แล้ว้ ได้ม้ าพบตัวั เด็ก็ อีีกครั้้ง� ที่ห�่ ้า้ งสรรพสิินค้า้ แห่ง่ หนึ่ง�่ ย่า่ นพระราม 3 ซึ่ง�่ เมื่อ�่ ครอบครัวั กทราบเรื่อ�่ งก็็ประสานกับั เจ้า้ หน้า้ ที่�่และรับั ตัวั เด็ก็ กลับั บ้า้ นอย่า่ งปลอดภัยั รณีีตัวั อย่า่ งสุดุ ท้า้ ย ขอหยิิบยกรายงานข่า่ วจากสำ�ำ นักั ข่า่ วในสาธารณรัฐั ประชาชนจีีน เมื่�่อเจ้า้ หน้า้ ที่�่ตำ�ำ รวจเขตอู๋๋�จง เมืืองซููโจว มณฑลเจีียงซูู ออกปฏิิบัตั ิิหน้า้ ที่�่ลาดตระเวนแล้ว้ พบ เด็ก็ หญิิงคนหนึ่ง�่ อายุปุ ระมาณ 4 ปีี หลงทางยืืนอยู่�บนเลนจักั รยานกลางดึึกเพีียงลำ�ำ พังั ด้ว้ ยสีีหน้า้ ตื่�่นกลัวั เคร่ง่ เครีียด และกังั วลเป็็นอย่า่ งมาก เมื่�่อตำ�ำ รวจถามก็็ไม่ส่ ามารถพููดหรืือบอกหมายเลข โทรศัพั ท์ข์ องคุณุ พ่อ่ คุณุ แม่ไ่ ด้้ ตำ�ำ รวจจึึงต้อ้ งพาเดิินตามหาบริิเวณใกล้เ้ คีียง พร้อ้ มกับั ตรวจสอบ และลงประกาศ จนในที่�่สุดุ ก็็พบพ่อ่ แม่ข่ องเธอซึ่ง�่ อยู่่�ห่า่ งออกไปราว 300 เมตร โดยเหตุกุ ารณ์ด์ ังั กล่า่ วเกิิดขึ้น� เมื่�่อพ่อ่ กับั แม่ข่ องเด็ก็ พููดคุยุ และเล่น่ โทรศัพั ท์ใ์ นขณะที่�่รับั ประทานอาหารจึึงไม่ส่ ังั เกตลููกของตนเดิินออกไปข้า้ งนอก และเนื่�่องด้ว้ ยเป็็นเวลาค่ำ��ำ เด็ก็ จึึงหา ทางกลับั บ้า้ นไม่ไ่ ด้้ จากสามกรณีีตัวั อย่า่ งที่�่กล่า่ วมาข้า้ งต้น้ คงทำ�ำ ให้ผู้้้�ปกครองและผู้ท้� ี่�่อยู่�ใกล้ช้ิิดเด็ก็ หันั มา ใส่ใ่ จและดููแลเด็ก็ อย่า่ งจริิงจังั เสีียทีี เพราะเด็ก็ แต่ล่ ะคนอาจไม่โ่ ชคดีีได้พ้ บพลเมืืองดีีเหมืือนดังั เช่น่ ทั้้ง� สามกรณีีตัวั อย่า่ งที่ส�่ ามารถพบเด็ก็ พลัดั หลงได้้ ดังั นั้้น� คุณุ พ่อ่ คุณุ แม่ผ่ ู้้�ปกครอง และครููพี่เ�่ ลี้้ย� ง จึึงควรตระหนักั ในเรื่อ�่ งนี้้ใ� ห้ม้ ากยิ่�่งขึ้น� การพลัดหลง 113

วิธิ ีีการป้้องกัันเด็็กพลััดหลง 1. สอนให้เ้ ด็็กจำ�ำ ชื่�่อ-นามสกุลุ จริิงของตัวั เองรวมถึึงของพ่่อแม่่ให้ไ้ ด้้ นอกจากนี้้ข� ้อ้ มููล สำ�ำ คัญั อื่�่น ๆ เช่น่ หมายเลขโทรศัพั ท์ท์ี่ต�่ ิิดต่อ่ ได้้ หรืือหมายเลขสำ�ำ คัญั อย่า่ ง 191 หรืือ 1599 (ศููนย์์ ปฏิิบัตั ิิการตำ�ำ รวจแห่ง่ ชาติิ) เป็็นเรื่อ�่ งสำ�ำ คัญั ที่ผ�่ ู้้�ปกครองต้อ้ งสอนให้เ้ ด็ก็ จำ�ำ ให้ไ้ ด้้ เพื่อ�่ เกิิดประโยชน์์ ต่อ่ เด็ก็ เอง 2. ห้า้ มปล่อ่ ยให้เ้ ด็ก็ อยู่่�บ้า้ นตามลำ�ำ พังั แต่ห่ ากมีีความจำ�ำ เป็็นที่�่ไม่อ่ าจ หลีีกเลี่�ย่ งได้้ ต้อ้ งสอนให้เ้ ด็ก็ รู้�จักั ระมัดั ระวังั ตัวั เอง เมื่�่อพบคนแปลกหน้า้ อย่า่ บอกว่า่ อยู่่�คนเดีียว และอย่า่ เปิิดประตููบ้า้ นให้ค้ นแปลกหน้า้ เด็ด็ ขาด หรืือหาก อยู่�โรงเรีียนอย่า่ ออกมายืืนรอผู้้�ปกครอง และขอให้อ้ ยู่�โดยลำ�ำ พังั ให้อ้ ยู่�ในเขตรั้้ว� โรงเรีียนเท่า่ นั้้น� 3. สอนให้เ้ ด็็กอยู่่�ห่่างจากรถที่�่มาจอดเทีียบใกล้ต้ ัวั ไม่่ว่่าจะเป็็นรถตู้้� หรืือรถจักั รยานยนต์์ แม้ว้ ่า่ เด็ก็ จะรู้�จักั ผู้้�ขับั ขี่�่มาก่่อนก็็ตาม ควรสอนให้เ้ ด็ก็ รู้�จักั วิิธีีการหลบหลีีกโดยเดิินไปในที่ท�่ ี่ม�่ ีีคนพลุกุ พล่า่ น หรืือเดิินไปแจ้ง้ เจ้า้ หน้า้ ที่ร�่ ักั ษา ความปลอดภัยั หรืือตำ�ำ รวจ 4. ห้า้ มเด็ก็ ไม่ใ่ ห้ไ้ ปเล่น่ ในที่�่เปลี่�ย่ ว ที่�่รกร้า้ ง ที่�่ลับั ตาคน แม้ว้ ่า่ ที่�่นั่่�นจะ เป็็นที่ท�่ ี่ค�ุ่้�นเคยก็ต็ าม อีีกทั้้ง� ห้า้ มเด็ก็ ไม่ใ่ ห้อ้ ยู่่�ห่า่ งจากผู้้�ปกครองหรืือเดิินโดยลำ�ำ พังั เมื่�่อต้อ้ งไปในสถานที่�่พลุกุ พล่า่ น 5. หากต้อ้ งการนััดกัับเด็็ก ให้น้ ััดในที่�่ที่�่เด็็กคุ้�นเคย เช่่น ร้า้ นประจำ�ำ ร้า้ นสะดวกซื้อ� ป้อ้ มตำ�ำ รวจ หรืือสถานที่ท�่ ี่ค�่ ิดิ ว่า่ ปลอดภัยั ที่ส�่ ุดุ แต่ท่ างที่ด�่ ีีควรไปรับั เด็ก็ ยังั บ้า้ นหรืือโรงเรีียนจะเป็็นการป้อ้ งกันั การพลัดั หลงได้ด้ ีีที่�่สุดุ 6. อย่า่ ปล่อ่ ยให้เ้ ด็ก็ รอในรถโดยลำ�ำ พังั แม้จ้ ะไปทำ�ำ ธุรุ ะเพีียงไม่ก่ ี่น�่ าทีีก็ต็ าม เพราะคนร้า้ ยอาจใช้ช้ ่ว่ งเวลานี้้ล� ักั พาตัวั เด็ก็ หรืือขโมยรถหรืือทรัพั ย์ส์ ิินในรถ 7. อย่า่ ปล่อ่ ยให้เ้ ด็ก็ ไปเข้า้ ห้อ้ งน้ำ��ำ สาธารณะตามลำ�ำ พังั เพราะเด็ก็ อาจ จำำ�ทางกลัับไม่่ได้้หรืือขึ้ น� รถผิิด สิ่�่งที่�่ควรทำำ�คืือการไปกัับเด็็กด้้วยจึึงจะ ปลอดภัยั ที่�่สุดุ 8.หากเด็ก็ จำ�ำ เป็็นต้อ้ งไปพักั แรมควรมีีผู้ใ้� หญ่ด่ ููแลใกล้ช้ิิดเสมอเนื่�อ่ งจาก เป็็นสถานที่�่ที่�่เด็ก็ ไม่คุ่้�นเคย จึึงอาจพลัดั หลงได้ง้ ่า่ ย 9. ควรปรับั ข้อ้ มููลเด็ก็ ให้ท้ ันั สมัยั อยู่�เสมอ เช่น่ ภาพถ่่ายปััจจุบุ ันั ประวัตั ิิ ทางการแพทย์ข์ ้อ้ มููลการพิิมพ์ล์ ายนิ้้ว� มืือ หรืือดีีเอ็น็ เอ เพื่อ�่ ประโยชน์ใ์ นการยืืนยันั ตัวั บุคุ คล 10. หากรู้ว� ่า่ สถานที่ท�่ ี่จ�่ ะพาเด็ก็ ไปมีีผู้้�คนพลุกุ พล่า่ นเสี่ย�่ งที่เ�่ ด็ก็ จะพลัดั หลง ได้ง้ ่า่ ย จึึงควรเขีียนชื่อ�่ ที่อ�่ ยู่� และข้อ้ มููลที่ต�่ ิิดต่อ่ กับั ผู้้�ปกครองได้้ ใส่ใ่ นกระเป๋๋ าเด็ก็ ไว้้ 114 สคู่่ำ��มืหือรครับููเพดี่�่เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้้�ปกครอง ชุุด รู้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

11. สำ�ำ หรับั เด็ก็ วัยั ซนที่ไ�่ ม่อ่ ยู่่�นิ่ง� ผู้้�ปกครองควรจููงมืือเด็ก็ ไว้เ้ สมอ หรืือใช้อ้ ุปุ กรณ์ช์ ่ว่ ยอย่า่ ง สายจููงสำ�ำ หรับั เด็ก็ โดยเฉพาะในสถานที่ท�่ ี่ค�่ นพลุกุ พล่า่ นและง่า่ ยต่อ่ การพลัดั หลง เช่น่ ห้า้ งสรรพสิินค้า้ สวนสนุกุ หรืืองานวันั เด็ก็ 12. สอนเด็ก็ ว่า่ อย่า่ หลงเชื่�่อและไปกับั คนที่�่ไม่รู่้�จักั หรืือคนแปลกหน้า้ หรืือคนที่�่หลอกว่า่ จะพาไปหาพ่อ่ แม่่ 13. ควรสอนให้เ้ ด็ก็ บอกผู้้�ปกครองก่่อนที่�่จะไปที่�่ไหน หรืือต้อ้ งการอะไร เช่น่ หิิวข้า้ ว ปวดปััสสาวะ ห้า้ มเดิินไปเองโดยไม่บ่ อก 14. ควรแลกเปลี่�ย่ นความคิิดเห็น็ และวิิธีีแก้ไ้ ขปััญหา หรืือสร้า้ งสถานการณ์จ์ ำ�ำ ลองเพื่�่อ ทดสอบความพร้อ้ มของเด็ก็ เช่น่ ถ้า้ พลัดั หลงแล้ว้ ต้อ้ งปฏิิบัตั ิิตนอย่า่ งไร ซึ่ง�่ การสร้า้ งสถานการณ์์ จำ�ำ ลองให้เ้ ด็ก็ คุ้�นเคยจะช่ว่ ยให้เ้ ด็ก็ รับั มืือกับั สถานการณ์จ์ ริิงได้ด้ีีขึ้้น� วิธิ ีีปฏิบิ ัพตั ิหิลาัดกหเดล็ก็ ง วิธิ ีีปฏิบิ ัตั ิหิ ากเด็ก็ พลััดหลง (กรณีีแนะนำ�ำ วิธิ ีปี ฏิบิ ัตั ิหิ ากเด็ก็ พลัดั หลง (สำ�ำ หรับั ผู้ใ�้ หญ่)่ เด็ก็ เมื่อ่� พลััดหลง) 1. สอบถามผู้ท้� ี่�่อยู่�บริิเวณนั้้น� เพื่�่อ 1. สอนให้้เด็็กตั้้�งสติิ อย่่าร้้องไห้้ สอบถามว่่ามีีใครพบเด็็กบ้า้ ง โดยบอกราย ฟููมฟายจนพููดไม่รู่้เ� รื่อ�่ ง แล้ว้ ตะโกนดังั ๆ เรีียก ละเอีียดเด็ก็ ทั้้ง� รููปพรรณสัณั ฐาน หรืือเปิิดรููป พ่อ่ แม่ท่ ันั ทีี ให้ดูู้พร้อ้ มบอกว่า่ เด็ก็ สวมใส่ช่ ุดุ แบบไหน สีีอะไร 2. ให้เ้ ดิินไปยังั จุดุ ที่�่มีีคนพลุกุ พล่า่ น 2. หากอยู่�ในสถานที่�่ที่�่แจ้ง้ หน่ว่ ย หรืือบริิเวณที่�่เป็็นจุดุ ที่�่คนจะสังั เกตเห็น็ ได้ง้ ่า่ ย งานช่ว่ ยเหลืือโดยตรงได้ใ้ ห้ร้ีีบไปจุดุ นั้้น� เช่น่ 3. ขอความช่ว่ ยเหลืือจากผู้ใ้� หญ่่ที่�่อยู่� ประชาสัมั พันั ธ์ข์ องห้า้ ง ใกล้ต้ ัวั มากที่ส�่ ุดุ หรืือมองหาตำ�ำ รวจ ป้อ้ มตำ�ำ รวจ 3. หากยังั ไม่พ่ บเบาะแสให้ร้ีีบโทรศัพั ท์์ เพื่�่อขอความช่ว่ ยเหลืือ แจ้ง้ สำ�ำ นักั งานตำ�ำ รวจแห่ง่ ชาติิ 1599 โดยไม่่ 4. บอกเล่่าสถานการณ์์ที่�่เกิิดขึ้ �น ต้อ้ งรอให้ค้ รบ 24 ชั่�วโมง พร้อ้ มบอกข้อ้ มููลสำ�ำ คัญั ที่�่จำ�ำ ได้แ้ ก่่ผู้ท้� ี่�่ให้ค้ วาม ทั้้ง� หมดที่�่บอกเล่า่ มานั้้น� ถืือเป็็นสิ่�ง่ ที่�่ ช่ว่ ยเหลืือ ต้อ้ งระลึึกเอาไว้้ และนำ�ำ ไปปฏิิบัตั ิิให้คุ้้�นชิิน 5. หยุุดรอจนกว่า่ ผู้้�ปกครองจะมารับั ตลอดเวลา ทั้้ง� ยามที่�่อยู่�ในที่�่พักั อาศัยั หรืือ และไม่เ่ ดิินหรืือวิ่�่งไปเรื่อ�่ ย ๆ ออกไปสถานที่�่ต่่าง ๆ ที่�่คนพลุุกพล่่าน ดังั 6. หากพลัดั หลงแล้ว้ พบคนแปลกหน้า้ ที่�่ นั้้�นผู้้�ปกครองและผู้้�ดููแลเด็็กต้อ้ งใส่่ใจเป็็น ชักั ชวนให้ไ้ ปหาผู้้�ปกครองให้เ้ ด็ก็ ตะโกนร้อ้ งขอ พิิเศษเพื่�่อไม่ใ่ ห้เ้ ด็ก็ สููญหาย ความช่ว่ ยเหลืือจากคนรอบข้า้ ง การพลัดหลง 115

สาเหตุกุ ารพลััดหลง มลู นิธิกระจกเงา 25อ6า3ยุุจ0ำ�-ำ 1น3วปนีี 11397รารยาย theAsianparent Thailand 9 4ชาย หญิิง - ผู้้�ปกครองปล่อ่ ยให้้ ใช้ก้ ลอุบุ าย วิ่ง� ไปหาคนที่่ช� ่่วยได้้ เด็ก็ อยู่่�ตามลำ�ำ พังั ล่อ่ ลวงชักั ชวน - ผู้้�ปกครองประมาท - สภาพแวดล้อ้ ม - คนแปลกหน้า้ มักั ไม่เ่ หมาะสม พ่ออ่ ะแไมร่น่ชื่่อ�ะ เพวิธอื่ ีปป้ ฏอิงบกตั ันิตกนาสรำ�พหลรัดับเหดล็กง - เด็ก็ ต้อ้ งรู้้�ว่่าตนเองคืือใคร - เด็ก็ ต้อ้ งรู้�ชื่อ่� ของผู้�้ปกครอง - เด็ก็ ไม่่ควรเดินิ ห่า่ งจากผู้�้ปกครอง - เด็ก็ ต้อ้ งรู้้�จักั ที่่ป� ลอดภัยั - เด็ก็ ต้อ้ งรู้้�จักั วิธิ ีีขอความช่่วยเหลืือจาก บุุคคลที่่น� ่่าไว้้วางใจ ฉัันคืือใครนะ โทรหาคนมาช่่วย ผลกระทบหากเด็กพลัดหลง 116 สคู่่ำ��มืหือรครับููเพดี่�่เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้้�ปกครอง ชุุด รู้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

แผนการจัดั ประสบการณ์์ เรื่�่องที่่� 7 สำ�ำ หรัับครููพี่่เ� ลี้้ย� ง “การพลััดหลง” สาระการเรีียนรู้ � กิจิ กรรมการเรีียนรู้� แหล่ง่สื่เอ่�รี/ยี นรู้� การวัดั และ วััตถุุประสงค์์ สาระที่่ค� วรเรียี นรู้� ประสสำ�บำ คกัญั ารณ์์ ประเมินิ ผล 1. เด็ก็ - เด็ก็ ป้อ้ งกันั การป้อ้ งกันั ขั้้น� นำ�ำ 1. สื่�อ่ นิิทาน สังั เกตจาก สามารถตอบ ตนเองจาก ตนเองไม่ใ่ ห้พ้ ลัดั ครููแจ้ง้ เด็ก็ ว่า่ เดี๋๋�ยวจะพาออก เรื่อ�่ ง “การพลัดั 1. เด็ก็ ตอบ คำ�ำ ถามจาก เหตุกุ ารณ์์ หลง ไปนอกโรงเรีียน (สถานที่ใ�่ กล้้ ๆ หลง” คำ�ำ ถามถููกต้อ้ ง เนื้้อ� เรื่อ�่ งได้้ การพลัดั หลง โรงเรีียน) เด็ก็ และครููร่ว่ มกันั ควรปฏิิบัตัิิ ดังั นี้้� สร้า้ งข้อ้ ตกลงในการออกไปข้า้ งนอก 2. สมุดุ บันั ทึึก 2. เด็ก็ บอกและ 2. เด็ก็ บอก 1. เวลาออกไปข้า้ งนอก การสังั เกต แสดงวิิธีีการ วิิธีีการ 1. ปฏิิบัตั ิิตาม ห้อ้ งเรีียนต้อ้ งเดิินแถวให้เ้ป็็นระเบีียบ พฤติิกรรมเด็ก็ ป้อ้ งกันั ตนเอง ป้อ้ งกันั ข้อ้ ตกลงก่่อนออก 2. หากใครพลัดั หลงกับั จาก ตนเองจาก จากบ้า้ นหรืือ เพื่�่อนและครููให้เ้ ดิินมาที่�่จุดุ สถานการณ์ไ์ ด้้ การพลัดั หลง โรงเรีียน ประชาสัมั พันั ธ์์ (ครููสมมติิจุดุ ได้้ ประชาสัมั พันั ธ์โ์ ดยมีีสัญั ลักั ษณ์์ 2. จดจำ�ำ สถานที่�่ ให้เ้ ด็ก็ จดจำ�ำ ) ใกล้บ้ ้า้ นหรืือ 3. ครููเขีียนบัตั รรายชื่�่อพร้อ้ ม โรงเรีียนของ หมายเลขโทรศัพั ท์ใ์ ส่ก่ ระเป๋๋ าเสื้้อ� ให้้ ตนเอง เด็ก็ ทุกุ คน ขั้้น� สอน 3. จดจำ�ำ หมายเลข 1. สร้า้ งข้อ้ ตกลงเกี่�่ยวกับั โทรศัพั ท์ข์ องคุณุ การดููนิิทาน เรื่อ�่ ง “การพลัดั หลง” พ่อ่ คุณุ แม่่ 2. เปิิดนิิทาน เรื่อ�่ ง “การ พลัดั หลง” ให้เ้ ด็ก็ ดูู 4. สังั เกตจุดุ 3. เมื่�่อดููจบ ตั้้ง� คำ�ำ ถามและ ประชาสัมั พันั ธ์์ สนทนาพููดคุยุ กับั เด็ก็ ถึึงเนื้้อ� เรื่อ�่ ง เวลาไปสถานที่�่ ในนิิทาน และพููดคุยุ เชื่อ�่ มโยงกับั ต่า่ ง ๆ เหตุกุ ารณ์ใ์ นชีีวิิตประจำ�ำ วันั ที่�่ อาจพบกับั เหตุกุ ารณ์ด์ ังั กล่า่ ว 5. หากเกิิดการ ขั้้น� สรุุป พลัดั หลงควร ครููสร้า้ งสถานการณ์พ์ าเด็ก็ ๆ ระมัดั ระวังั คน ออกไปข้า้ งนอกห้อ้ งเรีียน ตามที่�่ แปลกหน้า้ ด้ว้ ย ตกลงในขั้น� นำ�ำ และให้เ้ ด็ก็ ๆ ปฏิิบัตั ิิตามวิิธีีการที่�่ตกลงกันั ไว้้ จากนั้้น� ร่ว่ มกันั สรุุปทบทวนวิิธีี การปฏิิบัตั ิิตนที่�่ถููกต้อ้ งอีีกครั้้ง� การสะท้อ้ นหลัังการสอน การพลัดหลง 117

ผู้้ป� กคู่่ค�มืรอื อสำง�ำ หรัับ ผู้้�ปกครองสามารถนำ�ำ แผนการจััดประสบการณ์์สำ�ำ หรัับครููพี่�่เลี้้ย� ง มาปรัับใช้้ได้้เช่่นเดีียวกััน หรืือสามารถนำ�ำ สื่�่อชุุด รู้�ทัันสถานการณ์์สร้า้ ง ความปลอดภัยั สำ�ำ หรับั เด็ก็ ปฐมวัยั ซึ่ง�่ ประกอบด้ว้ ย เนื้้อ� หา 9 เรื่อ�่ ง คืือ 1. การติิดอยู่�ในรถ 2. การจมน้ำ��ำ 3. การถููกล่อ่ ลวง 4. การถููกล่ว่ งละเมิิดทางเพศ 5. การดููแลผู้้�ป่วยในบ้า้ น 6. เบอร์โ์ ทรฉุกุ เฉิิน 7. การพลัดั หลง 8. อุบุ ัตั ิิเหตุใุ นบ้า้ น 9. ไฟฟ้า้ เมื่�่อให้เ้ ด็ก็ ๆ ดูู สื่�อ่ แอนิิเมชันั เรื่อ�่ ง การพลัดั หลงแล้ว้ ผู้้�ปกครอง ควรมีีการสนทนาและสร้า้ งสถานการณ์จ์ ำ�ำ ลองในเรื่อ�่ งต่า่ ง ๆ ขึ้น� เพื่อ�่ สอน และทบทวนความรู้ใ� ห้ก้ ัับเด็็ก เพื่�่อให้เ้ ด็็กสามารถนำ�ำ ความรู้ม� าใช้ใ้ น สถานการณ์จ์ ริิงที่อ�่ าจเกิิดขึ้น� กับั เด็ก็ ได้้ โดยการยกตัวั อย่า่ งง่า่ ย ๆ เพื่อ�่ สื่อ�่ ความหมาย 7การพลัดหลง เรื่่�องการพลััดหลง หลังั จากเด็ก็ ดููสื่อ�่ จบแล้ว้ ให้ผู้้้�ปกครองสร้า้ งข้อ้ ตกลงกับั เด็ก็ ว่า่ เด็ก็ ต้อ้ งเดิินจููงมืือกับั ผู้้�ปกครอง และไม่ค่ วรเดิินตามลำ�ำ พังั ให้เ้ ด็ก็ จดจำ�ำ หมายเลขโทรศัพั ท์ข์ องผู้้�ปกครอง โดยเขีียนชื่อ�่ และหมายเลขโทรศัพั ท์์ ในกระดาษใส่ใ่ นกระเป๋๋ าของเด็ก็ ซึ่ง�่ ผู้้�ปกครองควรปฏิิบัตั ิิ ดังั นี้้� 7.1 สร้า้ งข้อ้ ตกลงก่่อนออกจากบ้า้ น 7.4 ฝึึกให้เ้ ด็ก็ สังั เกตจุดุ ประชาสัมั พันั ธ์เ์ วลา 7.2 ให้เ้ ด็ก็ จดจำ�ำ สถานที่�่ใกล้บ้ ้า้ น ไปสถานที่�่ต่า่ ง ๆ 7.3 ให้เ้ ด็ก็ จดจำ�ำ เบอร์โ์ ทรของพ่อ่ แม่่ 7.5 บอกเด็็กว่่าหากเกิิดการพลัดั หลงควร 118 สคู่่ำ��มืหือรครับููเพดี่�่เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้้�ปกครอง ชุุด รู้�ทัันสถานการณ์์สร้้างควารมะปมลัดอั ดระภััยวังั คนแปลกหน้า้ ด้ว้ ย