E-Book เรื่อง การบันทึกรายการเกี่ยวกับการซื้อขายสินค้าในสมุดรายวันทั่วไป

การบนั ทึกรายการเกยี่ วกบั การซือ้ ขาย สินค้าในสมุดรายวันทว่ั ไป

การบนั ทึกรายการในสมุดรายวันท่ัวไปจุดประสงค์การเรยี นรู้นกั เรยี นสามารถ1. อธบิ ายความหมาย และประเภทของสมดุ รายวันข้นั ตน้ ได้2. สามารถกาหนดเลขท่ีบัญชีและจัดทาผังบญั ชไี ด้3. สามารถบันทึกรายการทางบญั ชใี นสมุดรายวันท่วั ไปได้การบนั ทึกบญั ชีในบัญชีตวั ที(T) ตามทีก่ ล่าวแล้วเมื่อการทีน่ อ้ ง ๆ ไดศ้ ึกษาครัง้ ทแ่ี ล้วเป็นการบันทึกแบบยอ่ ๆ เพ่ือความเขา้ ใจหลกั บนั ทกึ บัญชตี ามหลกั เดบติ -เครดติ ซ่งึ จะสรุปตามประเภทบัญชีบัญชีสินทรัพย์และบัญชีค่าใชจ้ ่าย จะบนั ทึกเดบิตเม่อื เพ่ิมขึ้นและเครดติ เมื่อลดลง ส่วนบญั ชีหนสี้ ินส่วนของเจา้ ของ (ทนุ ) และรายได้ จะบนั ทกึ เครดิตเมอ่ื เพิ่มขน้ึ และบันทกึ เดบิต เมื่อลดลงตอ่ ไปในทางปฏิบัตจิ รงิ จะต้องบันทกึ บัญชตี ามระบบบัญชีคู่ ซ่ึงจะต้องบันทกึ ตาม วงจรบัญชี เมื่อวเิ คราะห์รายการคา้ แลว้ ไปบันทึกในสมุดรายวนั ขัน้ ตน้ ตอ่ ไปความหมายและประเภทของสมุดรายวนั ขัน้ ต้นความหมายของสมดุ รายวนั ขนั้ ต้นสมุดรายวันขัน้ ตน้ (book of original entry) หมายถึง สมดุ บญั ชีเล่มแรกที่บันทึกรายการคา้ ท่ีเกดิ ขึน้ โดยบนั ทึกเก่ยี วกบั ชือ่ บญั ชีที่เดบติ และชือ่ บัญชีที่เครดิต หลังจากทไี่ ด้ผ่านการวิเคราะห์รายการคา้ แลว้ โดยเรยี งตามลาดับกอ่ นหลังประเภทของสมุดรายวันข้นั ตน้สมุดรายวนั ข้นั ตน้ แบ่งเปน็ 2 ประเภท ดงั นี้1. สมุดรายวนั เฉพาะ (special journal) เป็นสมุดรายวนั ทใ่ี ชบ้ ันทึกรายการค้าเฉพาะเรอื่ งใดเร่ืองหนง่ึ เฉพาะ เหมาะสาหรบั กจิ การซื้อขายสนิ ค้าและเปน็ กิจการขนาดใหญ่ดังน้ี1.1 สมดุ รายวันซื้อ (purchases journal) ใช้บนั ทึกรายการท่ีเกย่ี วกบั การซ้ือสินคา้ 78

เป็นเงนิ เชอ่ื เทา่ นนั้ โดยมีวัตถุประสงค์ซือ้ มาเพอื่ ขาย1.2 สมุดรายวันขาย (sales journal) ใชบ้ นั ทึกรายการคา้ เก่ียวกับการขายสินค้าเป็นเงินเชื่อเท่านัน้1.3 สมุดรายวนั ส่งคนื และสว่ นลด (purchases return and allowances journal) ใชบ้ นั ทึกรายการค้าท่ีเกีย่ วกบั การส่งคืนสนิ คา้ ที่เคยซอื้ มาเปน็ เงินเช่ือเท่าน้ัน1.4 สมุดรายวันรบั คนื และส่วนลด (sales return and allowances journal) ใช้บนั ทกึ รายการค้าทเี่ กีย่ วกบั การรับคืนสินคา้ ทเ่ี คยขายไปเปน็ เงนิ เช่อื เท่านน้ั1.5 สมุดรายวันรบั เงนิ (cash receipts journal) ใชบ้ นั ทึกรายการค้าเกีย่ วกับการรบั เงินในกรณีต่าง ๆ เชน่ การรับเงนิ จากการขายสนิ คา้ และบริการ การรับชาระหน้ี เปน็ ต้น ซงึ่ การรับเงนิ หมายรวมทัง้ เงินสดและเงินฝากธนาคาร1.6 สมดุ รายวันจ่ายเงิน (cash payment journal) ใชบ้ นั ทกึ รายการค้าเก่ียวกับการจ่ายเงนิ ในกรณตี ่าง ๆ เช่น การจ่ายเงนิ ซ้ือวสั ดสุ านักงาน จ่ายค่าน้า ไฟฟา้ โทรศพั ท์ เปน็ ต้นซ่งึ การจา่ ยเงนิ น้หี มายรวมถึงการจ่ายเงนิ สดและการจ่ายเช็ค(เงนิ ฝากธนาคาร)2. สมดุ รายวนั ทั่วไป (general journal) เปน็ สมุดรายวันข้นั ตน้ ทใ่ี ช้บนั ทกึ รายการบัญชที ่ีบันทกึในสมุดรายวนั เฉพาะไม่ได้ (ในกรณีทก่ี ิจการใช้สมุดรายวนั ข้ันตน้ ทัง้ 2 ประเภท) เชน่ รายการเปดิรายการ รายการปรบั ปรุงบัญชี รายการปดิ บัญชี เป็นตน้ แต่ถา้ เป็นกจิ การขนาดเลก็ จะใช้สมุดรายทัว่ ไปเป็นสมุดรายวันข้นั ต้นเพยี งเลม่ เดยี วสาหรบั กิจการประเภทธุรกจิ บรกิ ารจะใช้สมดุ รายวันทวั่ ไปเป็นสมดุ บนั ทกึ รายวันขนั้ ต้นเท่านัน้ผงั บัญชีผงั บญั ชี(chart of account) หมายถึงรายช่อื บญั ชีท้งั หมดของกิจการทีจ่ ดั หมวดหมู่และกาหนดเลขที่หรอื รหัสบัญชตี ามมาตรฐานโดยท่ัวไป ซ่ึงจะกาหนดประเภทของบญั ชีเป็น 5 หมวดดงั น้ี1. สนิ ทรัพย์ ให้เป็น หมวด 12. หนสี้ ิน ให้เป็น หมวด 23. สว่ นของเจา้ ของ ให้เปน็ หมวด 34. รายได้ ใหเ้ ปน็ หมวด 45. ค่าใช้จา่ ย ใหเ้ ป็น หมวด 5การกาหนดเลขที่บัญชี แบบ 2 หลกั 3 หลกั 79

การกาหนดเลขท่ีบญั ชีอาจจะกาหนดเป็น 2 หลัก 3 หลักหรือมากกว่าข้นึ อยกู่ ับความซับซ้อนของขนาดและประเภทของกจิ การ ซง่ึ จะศึกษาเฉพาะแบบ 2 หลกั เท่านน้ัเลขท่บี ัญชีแบบ 2 หลกั หลกั แรกหมายถงึ หมวดบัญชี หลกั ตอ่ มาหมายถึงลาดับท่ขี องบัญชีตัวอยา่ ง การกาหนดเลขท่ีบญั ชี แบบ 2 หลัก 3 หลกั1. หมวดสินทรพั ย์ เลขทบี่ ัญชี แบบ 2 หลัก เลขท่ีบญั ชี แบบ 3 หลักเงินสด 11 101ธนาคาร 12 102ลูกหนี้ 13 103ตั๋วเงนิ รับ 14 104 วัสดสุ านักงาน 15 105ฯลฯ2. หมวดหนสี้ นิ เลขทีบ่ ัญชี แบบ 2 หลัก เลขท่บี ญั ชี แบบ 3 หลักเงินเบิกเกินบัญชีธนาคาร 21 201เจา้ หนี้ 22 202 80

ตว๋ั เงนิ จ่าย 23 203รายไดร้ บั ลว่ งหน้า 24 204เงนิ กูจ้ านอง 25 205ฯลฯ3. หมวดส่วนของเจา้ ของ เลขทีบ่ ัญชี แบบ 2 หลัก เลขทบี่ ัญชี แบบ 3 หลักทนุ 31 301ถอนใชส้ ว่ นตัว 32 302กาไรขาดทนุ 33 3034. หมวดรายได้ เลขทีบ่ ัญชี แบบ 2 หลัก เลขทบี่ ญั ชี แบบ 3 หลกัรายไดค้ ่าบรกิ าร 41 401รายไดอ้ ่นื ๆ 42 402ฯลฯ5. หมวดค่าใชจ้ ่าย เลขทีบ่ ัญชี แบบ 2 หลัก เลขทบี่ ญั ชี แบบ 3 หลัก 81

เงนิ เดอื นค่าจ้าง 51 501คา่ เช่า 52 502คา่ โฆษณา 53 503คา่ สาธารณูปโภค 54 504คา่ พาหนะ 55 505ฯลฯแบบฟอรม์ สมุดรายวนั ทว่ั ไป (general journal form)สมุดรายวนั รายการ เลขท่ี เดบติ เครดติ (7)ทั่วไป (1) (2) บัญชีหน้า … วนัเดอื น ปี(3) (4) (5) (6)