พระอภัยมณี-ตอน-พระอภัยมณีหนีนางผีเสื้อ (2)

นทิ านคากลอนเร่อื งพระอภัยมณี เป็นจนิ ตนยิ ายท่มี ีแนวคดิ แปลกใหม่ โดยได้ ประสมประสานเหตกุ ารณ์ในชีวิตจรงิ และ จินตนาการมาเรยี งรอ้ ยเปน็ เรอ่ื งราวท่ี สนุกสนาน ให้ข้อคดิ คตธิ รรมในการ ดาเนินชวี ิต ๑๒

ความเป็ นมา ประวตั ผิ ู้แต่ง นิทานคากลอนเรื่ องพระอภัยมณีเป็ น พระสุนทรโวหาร (ภู่) หรือสุนทรภู่ เกิด วรรณคดีที่ไดร้ ับการยกยอ่ งวา่ เป็นผลงาน เมื่อวันท่ี ๒๖ มิถุนายน พ.ศ. ๒๓๒๙ ที่ดีเด่นเรื่องหน่ึงของสุนทรภู่ เป็ นเร่ืองที่ องคก์ ารยเู นสโกยกยอ่ งให้ท่านเป็ นกวเี อก แสดงให้เห็นแนวคิดแปลกใหม่เก่ียวกับ ของโลกในฐานะผมู้ ีผลงานดีเด่นทางดา้ น ตวั ละคร ฉาก สถานท่ีและให้ความรู้ใน วรรณกรรม เรื่องคติธรรมสอนใจในการดาเนินชีวติ ได้ เป็ นอยา่ งดี ๔ ๓

ผลงานสุนทรภู่ ผลงานสุนทรภู่ ประเภทนิราศ ประเภทนิราศ • นิราศเมืองแกลง ๖ • นิราศพระบาท • นิราศภเู ขาทอง • นิราศวดั เจา้ ฟ้า • นิราศอิเหนา • นิราศสุพรรณ • นิราศพระประธม • นิราศเมืองเพชร ๕

ผลงานสุนทรภู่ ผลงานสุนทรภู่ ประเภทนทิ าน ประเภทเบด็ เตลด็ • โคบุตร • สวสั ดิรักษา • ลกั ษณวงศ์ • เพลงยาวถวายโอวาท • สิงหไกรภพ • ราพนั พลิ าป • กาพยพ์ ระไชยสุริยา • เสภาเรื่องขนุ ชา้ งขนุ แผน • พระอภยั มณี • บทละครเร่ืองอภยั นุราช ตอนกาเนิดพลายงาม ๗ • เสภาเรื่องพระราชพงศาวดาร • บทเห่กล่อมพระบรรทม ๘

ลกั ษณะคาประพนั ธ์ เร่ืองพระอภยั มณีเป็ นกลอนนิทานท่ีประพนั ธ์ ดว้ ยกลอนสุภาพท่ีเป็นเอกลกั ษณ์เฉพาะตวั ของสุนทรภู่ คือ แต่ละวรรคจะมีสัมผสั ใน ท้งั สัมผสั สระและสัมผสั อกั ษร ทาให้คากลอนมีความไพเราะ ๙ ๑๐

เรื่องย่อ เร่ืองย่อ ทา้ วสุทศั นแ์ ห่งเมืองรัตนามีพระราชโอรส ๒ องค์ พระอภยั มณีและศรีสุวรรณออกจากเมือง คือ พระอภยั มณีและศรีสุวรรณ พระอภยั มณี เดินทางมาพบกบั พราหมณ์ พระอภยั มณี เรียนวชิ าเป่ าปี่ ส่วนศรีสุวรรณเรียนวชิ ากระบี่ เป่ าปี่ เพอื่ แสดงความสามารถให้พราหมณ์ กระบอง แต่พระราชบิดากริ้วท่ีพระราชโอรสท้งั ท้งั สามฟัง นางผีเส้ือสมทุ รไดย้ นิ เสียงปี่ สองเรียนวชิ าไมเ่ หมาะสมกบั การเป็ นกษตั ริย์ จึง และเห็นรูปโฉมกร็ ักใคร่ จึงจบั ไปอยใู่ นถ้า ขบั ไล่ออกจากเมือง ๑๒ ๑๑

เรื่องย่อ เร่ืองย่อ พระอภยั มณีไดม้ าอยกู่ บั นาง ส่วนนางผเี ส้ือสมทุ รฝันร้ายวา่ เทวดาท่ีเกาะเหาะมา ผเี ส้ือสมุทรที่แปลงกายเป็น ทาลายถ้าและทุบนางเกือบตาย แลว้ เทวดากค็ วกั หญงิ งามจนมีลูกชาย ๑ คน ดวงตาเหาะหายไป พระอภยั มณีไดท้ ีจึงออกอุบาย ช่ือสินสมุทร มลี กั ษณะ คือ ใหน้ างไปสะเดาะเคราะหร์ ักษาศีล ๓ วนั แลว้ ตาแดง กาลงั ดงั่ ชา้ งสาร มีเข้ียวคลา้ ยนางผเี ส้ือ พระอภยั มณีกบั สินสมุทรกห็ นีไปโดยความ สมุทร เม่อื สินสมุทรอายไุ ด้ ๘ ปี เปิ ดถ้าไปเที่ยว ช่วยเหลือของเงือกผวั เมยี และลูกสาวเงือก นอกถ้าพบเงือกจึงจบั ตวั มาใหพ้ ระอภยั มณีดู เงือกขอชีวติ ไวแ้ ละอาสาพา พระอภยั มณีหนีไป ๑๔ เกาะแกว้ พิสดาร ๑๓

เร่ืองย่อ เร่ืองย่อ ฝ่ ายผเี ส้ือสมุทรเมอ่ื รักษาศีลครบ ๓ วนั นางเงือกพาพระอภยั มณีหนีไปจนถึงเกาะแกว้ กลบั มาไมพ่ บพระอภยั มณีก็ตามหา สินสมุทร พสิ ดาร เม่ือนางผเี ส้ือสมทุ รตามมาทนั และ มาขดั ขวาง เพือ่ ถ่วงเวลา นางผเี ส้ือสมทุ รอ่าน อาละวาด พระโยคีจึงเสกทรายขวา้ งมากลางคล่ืน พระเวทแลว้ มองไปไกลเห็นพระอภยั มณี จึงไล่ นางผเี ส้ือสมทุ รกลวั หลบหนีไป ติดตามและจบั เงือกผวั เมยี กิน ๑๖ ๑๕

ข้อคดิ นาชีวติ ข้อคดิ นาชีวติ ๑. ความมีน้าใจและเสียสละใหผ้ อู้ ื่นเป็ น ๓. บิดามารดาคือตวั อยา่ งท่ีดีสาหรับบุตร ส่ิงท่ีควรทา ๔. การทางานร่วมกนั ตอ้ งรับฟังความ ๒. ชีวติ คูท่ ี่ไม่ไดเ้ กิดจากความรักไม่ได้ คิดเห็นของผอู้ ื่น เกิดจากความเตม็ ใจยอ่ มไมย่ งั่ ยนื ๑๘ ๑๗

อา้ งองิ แหล่งทม่ี า (พว.) (อจท.) ครนู ิสาชล