37 ฉากเปน็ การใช้ฉาก ใชม้ ือจับทด่ี ้ามมือหนงึ่ สว่ นอีกมอื หนึ่งใชจ้ บั ชนิ้ งานใหอ้ ยู่น่ิง และวางฉากลงบนช้นิ งาน โดยให้ขอบแนบ สนทิ กับผิวงานด้านเรยี บ แล้ววัดระยะฉากหรือขดี เส้นบนช้นิ งานตามจดุ ทต่ี ้องการบนใบฉาก การบารงุ รักษา หลงั การใชง้ านตอ้ งทาความสะอาด ไมใ่ ช้ด้ามฉากเคาะหรอื ตอกแทนคอ้ น ระมัดระวงั อยา่ ใหฉ้ ากตกลงพ้นื เพราะจะทาให้เคล่ือนที่ได้ . ขอขดี ไม้ ใชข้ ีดทาแนวเพอ่ื เลื่อย ผา่ หรือทารูเดือย ลกั ษณะของขอขีดไมป้ ระกอบดว้ ยส่วนหวั และสว่ นแขน ซึ่งยดึ ตดิ กนั ดว้ ยสลกั หรอื ลมิ่ ปลายแขนขา้ งหน่ึงจะมีเข็มเหล็กปลายแหลมตดิ อยู่ สาหรบั ขีดให้เป็นรอย ขอขีดไม้ การใช้ขอขีดไม้ คลายสกั หรือลิ่มออก แลว้ วดั ระยะห่างจากปลายเข็มกบั ด้ายให้ไดข้ นาดตามแบบที่กาหนด แล้วลอ็ กให้ แนน่ จับขอขีดดา้ นท่ีมีเข็มให้แนบสนทิ กับไม้ กดดันไปข้างหนา้ ให้ปลายเขม็ ขีดผิวไมต้ ลอดแนวทต่ี อ้ งการ การบารงุ รกั ษา หลกั ใชง้ านใหเ้ ชด็ ทาความสะอาด ทาน้ามนั สว่ นท่เี ป็นโลหะ แล้วเกบ็ ให้เรียบรอ้ ย เอกสารประกอบการเรียน วชิ าการงานอาชพี 4 รหสั วิชา ง22102 สาหรับนักเรยี นระดับชั้นมัธยมศกึ ษาปีท่ี 2 โรงเรยี นมหาวชริ าวธุ จงั หวดั สงขลา ครผู ู้สอนนายชนินทร์ แท่งทอง
ใบงานท่ี 6 38 เร่ืองเครือ่ งมือสาหรับวัด คาช้ีแจง : ให้นกั เรยี นตอบคาถามต่อไปนี้ใหส้ มบูรณ์ท่สี ดุ ใหน้ ักเรียนบอกชื่อเคร่ืองมือสาหรบั วัด วิธกี ารใช้งาน การบารุงรักษา ลงในช่องว่างใหถ้ ูกต้อง 1.1 ชือ่ …………..............................………………………………………………….……………………………….……………..………………………… วิธีการใชง้ าน ………………………………………………….………………………………………………………………………..……………………… ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรกั ษา.................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................. 1.2 ช่ือ …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………....…… วธิ กี ารใช้งาน ………………………………………………….………………………………………………………………………………………….……. ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.3 ชื่อ …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………………. วธิ กี ารใชง้ าน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารงุ รกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.4 ช่อื …………..............................………………………………………………….……………………………………………………………………………. วธิ ีการใช้งาน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารงุ รกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.5 ช่ือ …………..............................………………………………………………….……………………………………………………………………………. วธิ กี ารใชง้ าน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. เอกสารประกอบการเรียน วชิ าการงานอาชีพ 4 รหัสวิชา ง22102 สาหรับนักเรยี นระดบั ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 2 โรงเรียนมหาวชริ าวธุ จงั หวดั สงขลา ครผู ู้สอนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
39 ใบความรู้ท่ี 7 เครื่องมือสาหรับตัดผ่า .เครอื่ งมือสาหรบั ตัดและผา่ เครอ่ื งมือสาหรบั ตดั และผ่า เครอ่ื งมือสาหรบั ตัดและผา่ มีดังน้ี มีด มีหลายชนิด มีดท่ใี ช้ในงานชา่ งพ้นื ฐานทวั่ ๆไป มกั มักจะเป็นมีดท่ีใช้งานได้อเนกประสงค์ ส่วนใหญใ่ ช้ ในการผา่ สับไม้ มีด การใชม้ ดี จบั ตรงดา้ มมีดโดยใช้มือที่ถนดั ใช้มอื อกี ขา้ งจับวสั ดุที่จะผ่า การบารงุ รักษา ควรลบั มีดให้คมอยเู่ สมอ หลงั การใช้งานควรใชน้ ้ามนั เพื่อป้องการสนิม เก็บในฝกั หรอื เสยี บไว้เปน็ ท่ีให้เรียบร้อย เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าการงานอาชพี 4 รหสั วิชา ง22102 สาหรับนักเรยี นระดับชัน้ มัธยมศึกษาปีท่ี 2 โรงเรยี นมหาวชิราวุธ จงั หวดั สงขลา ครผู ู้สอนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
40 เลื่อย มีช่ือเรยี กตามลักษณะการใชง้ านและลักษณะรปู รา่ ง ในการช่างพื้นฐานจะกลา่ วถึงเลื่อยท่ีใชก้ ันท่วั ๆไป ประกอบไปดว้ ย 2 สว่ น คือ ส่วนท่เี ป็นใบเล่ือยซ่งึ ทาดว้ ยเหล็กบาง มฟี ันคล้ายกับสิ่วเลก็ ๆเรียงกนั ตลอดความ ยาว และส่วนท่เี ปน็ ด้ามมือ ทาจากไม้หรอื พลาสตกิ เล่อื ยที่นิยมใชก้ ันแพรห่ ลาย มดี งั นี้ 2.1 เล่อื ยลนั ดา แบง่ ออกเป็น 2 ชนดิ คอื 2.1.1. เล่อื ยลันดาชนิดตัด ใชต้ ดั ขวางเสี้ยนไม้ ปลายของฟันจะแหลม เวลาตัดตอ้ งทแยงใบเลื่อยทา มุมกับช้นิ งานประมาณ 15 – 30 องศา 2.1.2. เล่ือยลันดาชนดิ โกรก ใชส้ าหรบั เลือ่ ยหรอื ผ่าตามเส้ียนไม้ เลอ่ื ยลนั ดา การใชเ้ ลอื่ ยลันดาชนิดตดั ขีดเสน้ แนวที่จะตดั โดยใชฉ้ าก ยดึ ไมต้ ดิ กบั แม่แรงหรอื โตะ๊ รองเล่อื ย วางฟนั เล่อื ยลงชนิดกับเส้นบนสว่ นท่จี ะตัดทิ้ง แล้วชกั เล่อื ยขึ้นก่อน โดยวางน้ิวหัวแม่มือนาแนวการ เลื่อย เลื่อยส่ันๆ หลายๆ ครั้ง จนแน่ใจวา่ ใบเลอ่ื ยจมลงไปในเนอื้ ไม่พอสมควร จึงเอาฉากเหลก็ มาทดสอบ เลื่อยยาวๆอย่างติดต่อกันอย่างสม่าเสมอ โดยเอยี งฟันเลอ่ื ยทามุมประมาณ 15-30 องศากบั ไม้หรือ ชน้ิ งาน ก่อนไม้จะขาดต้องเล่ือยสน่ั ๆ ใช้มอื ซ้ายจับส่วนท่ีตัดทงิ้ เพื่อกันมใิ ห้เกิดการฉีกของไม้ข้ึน การใช้เลือ่ ยลนั ดาชนิดโกรก กะขนาดท่ีจะโกรกและขดี เสน้ ไว้เปน็ แนวยาวตลอกระยะทต่ี ้องการ ยืดไมบ้ นแม่แรงหรือโต๊ะรองเล่ือย เร่มิ ตน้ โกรกโดยใชว้ ธิ กี ารเดยี วกนั กับเล่ือยตัดไมโ้ ดยใชเ้ ลอ่ื ยลดั ดาชนดิ ตัด แต่ตา่ งกนั ที่ให้เอียงใบเล่ือน ทามมุ ประมาณ 60 องศากับไม้ เล่ือยต่อไปโดยชกั สัน่ ๆ ใช้มอื จบั ส่วนทต่ี ัดทิ้งเพ่ือป้องกนั มใิ ห้เกิดการฉีกขาดของไม้ เอกสารประกอบการเรียน วชิ าการงานอาชีพ 4 รหัสวิชา ง22102 สาหรบั นักเรยี นระดับชน้ั มัธยมศึกษาปที ี่ 2 โรงเรียนมหาวชริ าวุธ จงั หวดั สงขลา ครูผ้สู อนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
41 2.2.เล่อื ยฉลุ เป็นเลื่อยขนาดเลก็ รปู รา่ งของโครงเล่ือยเปน็ ตวั อยู่ ทาด้วยโลหะ ใบเล่อื ยเล็กใช้ในงานฉลุ ลวดลายหรือเล่อื ยสง่ิ ของเล็กๆ เลื่อยฉลุ การใชเ้ ลอ่ื ยฉลุ ใส่ใบเลื่อยเขา้ กับโครงเล่อื ย โดยให้ฟันเล่ือยหันออกดา้ นหน้าและคมของใบเลื่อยพุ่งลงข้างล่าง ปรับสกรใู ห้ใบเลือ่ ยตึงพอสมควร ขณะเล่ือยชิน้ งานควรบังคับโครงเล่ือยใบเล่ือยให้ตรงและเคล่ือนไหวไปอยา่ งชา้ ๆ การบารงุ รกั ษา ระวงั อย่าให้สกรูจับใบเล่อื ยหลุดหาย ทาความสะอาดและทาน้ามนั ทุกครัง้ หลังการใชง้ าน 2.3.เลอื่ ยตดั เหล็ก โครงเลอ่ื ยเหลก็ มีรูปรา่ งลักษณะท่ีแตกต่างกนั แล้วแต่บริษัทผูผ้ ลิต แตช่ ว่ งทใ่ี สใ่ บเลื่อยจะมีระยะห่าง เท่ากนั มีรแู ละสลักสาหรบั ยึดให้ใบเลอ่ื ยตงึ และปรับระยะไดต้ ามขนาดความยาวของใบเล่ือย เล่อื ยตดั เหล็ก เอกสารประกอบการเรียน วิชาการงานอาชีพ 4 รหัสวิชา ง22102 สาหรับนกั เรยี นระดับชัน้ มัธยมศึกษาปที ่ี 2 โรงเรยี นมหาวชริ าวธุ จงั หวดั สงขลา ครูผสู้ อนนายชนินทร์ แท่งทอง
42 การใช้เลือ่ ยตดั เหลก็ ใส่ใบเลื่อยเข้ากับโครงเล่อื ย ขนั ยึดใหแ้ นน่ ดว้ ยนอต ปรับใบเลื่อยใหต้ ัง้ พอสมควร อย่าตึงมากเกินไป เพราะใบเล่ือยจะหักได้ การบารงุ รกั ษา หลงั จากการใช้งานใหค้ ลายใบเลื่อยออกเล็กน้อย เพ่ือยดื อายุใบเล่ือยให้ใชง้ านได้ยาวนานข้นึ ใช้แปรงปดั ทาความสะอาดทกุ สว่ น ทาดว้ ยน้ามนั แล้วเกบ็ ไวใ้ นท่ีเกบ็ หลงั การใชง้ าน เอกสารประกอบการเรยี น วิชาการงานอาชพี 4 รหสั วิชา ง22102 สาหรับนักเรียนระดบั ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 2 โรงเรยี นมหาวชริ าวธุ จงั หวดั สงขลา ครผู ้สู อนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
43 ใบงานท่ี 7 เร่ืองเคร่อื งมือสาหรับตัดและผ่า คาชแี้ จง : ใหน้ กั เรียนตอบคาถามต่อไปนใ้ี ห้สมบูรณท์ ี่สดุ ใหน้ ักเรียนบอกชื่อเครื่องมือสาหรบั ตดั และผ่า วธิ กี ารใช้งาน การบารงุ รกั ษา ลงในชอ่ งว่างให้ถูกต้อง 1.1 ชอ่ื …………..............................………………………………………………….……………………………….……………..…………………… วธิ กี ารใช้งาน ………………………………………………….………………………………………………………………………..……………………… ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรักษา.................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................. 1.2 ชื่อ …………..............................………………………………………………….……………………………….……………..…………………… วธิ กี ารใช้งาน ………………………………………………….………………………………………………………………………………………….……. ............................................................................................................................................................................................ การบารงุ รกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.3 ช่ือ …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วิธีการใชง้ าน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรักษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.4 ชือ่ …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วธิ ีการใชง้ าน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.5 ชือ่ …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วธิ กี ารใชง้ าน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารงุ รกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. เอกสารประกอบการเรยี น วิชาการงานอาชีพ 4 รหสั วิชา ง22102 สาหรบั นักเรยี นระดบั ช้ันมัธยมศึกษาปที ่ี 2 โรงเรียนมหาวชิราวุธ จังหวดั สงขลา ครผู ูส้ อนนายชนินทร์ แท่งทอง
44 ใบความรทู้ ี่ 8 เครื่องมอื สาหรบั ตอก .เครื่องมือสาหรับตอก เคร่ืองมอื สาหรบั ตอก เคร่ืองมอื สาหรบั ตอก มีดังน้ี ค้อน เป็นเครือ่ งมือสาหรบั ตอก มหี ลายชนิด เชน่ คอ้ นหัวกลม คอ้ นหัวยาง ค้อนหัวหงอน ค้อนไม้ คอ้ น ตีกฟ๊ิ ค้อนหงอน ค้อนหวั กลม เอกสารประกอบการเรยี น วิชาการงานอาชีพ 4 รหัสวชิ า ง22102 สาหรบั นักเรียนระดบั ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 2 โรงเรยี นมหาวชิราวธุ จังหวดั สงขลา ครผู ู้สอนนายชนินทร์ แท่งทอง
45 ค้อนยาง คอ้ นไม้ ค้อนตีกฟิ๊ การใช้ค้อน ก่อนใชค้ วรตรวจหวั คอ้ นกับด้ามจบั วา่ สวมกันแน่นหรือไม่ ใช้มอื ขา้ งที่ถนัดจับค้อน น้วิ ก้อยอย่หู า่ งประมารณ 2.5 เซนติเมตร วางหน้าคอ้ นลงบนหัวตะปหู รอื ชน้ิ งานท่จี ะตอก ตามองท่ชี ้ินงาน หากมีการตอกตะปู ใหต้ อกเบาๆ ให้ตะปูเกาะเนื้อไมก้ ่อน ยกคอ้ นสงู ประมาณระดับไหล่ ด้ามคอ้ นอยู่ในแนวดงิ่ ในการตอกตะปูต้องใหน้ า้ หนกั ของค้อนเฉลย่ี ลงบนหัวตะปเู ท่าๆกัน มฉิ ะนน้ั จะทาใหต้ ะปูงอได้ ขณะตอกตามมองไปทต่ี าแหนง่ ที่ตอก การบารุงรักษา เลอื กชนดิ ของค้อนให้เหมาะกับงาน เมอ่ื ใช้งานเสรจ็ ควรเช็ดทาความสะอาด แลว้ ทานา้ มันที่หวั คอ้ นเพ่อื ป้องกนั สนมิ เอกสารประกอบการเรียน วิชาการงานอาชีพ 4 รหสั วิชา ง22102 สาหรบั นกั เรยี นระดบั ชนั้ มัธยมศึกษาปีท่ี 2 โรงเรียนมหาวชริ าวธุ จงั หวดั สงขลา ครูผสู้ อนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
46 ใบงานท่ี 8 เรือ่ งเคร่ืองมือสาหรับตอก คาชี้แจง : ใหน้ กั เรยี นตอบคาถามต่อไปน้ีให้สมบรู ณ์ทสี่ ดุ ให้นกั เรยี นบอกช่ือเคร่ืองมอื สาหรับตอก วธิ ีการใชง้ าน การบารุงรกั ษา ลงในช่องว่างให้ถกู ต้อง 1.1 ชื่อ …………..............................………………………………………………….……………………………….……………..…………………… วธิ กี ารใชง้ าน ………………………………………………….………………………………………………………………………..……………………… ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรักษา.................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................. 1.2 ช่ือ …………..............................………………………………………………….……………………………….……………..…………………… วิธกี ารใชง้ าน ………………………………………………….………………………………………………………………………………………….……. ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.3 ช่อื …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วิธีการใช้งาน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารงุ รกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.4 ชือ่ …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วธิ ีการใชง้ าน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารงุ รกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.5 ช่ือ …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วธิ กี ารใช้งาน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. เอกสารประกอบการเรียน วชิ าการงานอาชีพ 4 รหสั วชิ า ง22102 สาหรับนักเรียนระดับชัน้ มัธยมศึกษาปีท่ี 2 โรงเรียนมหาวชิราวธุ จังหวดั สงขลา ครูผ้สู อนนายชนินทร์ แท่งทอง
47 ใบความรทู้ ่ี 9 เครอ่ื งมอื สาหรับขันและไข .เครื่องมอื สาหรบั ขนั และไข เครอ่ื งมอื สาหรับขนั และไข เครอ่ื งมอื สาหรบั ขนั และไข มีดังน้ี ประแจ เปน็ เครือ่ งมือในการขนั หัวสกรูหรอื นอต ประแจมีหลายแบบ ขึ้นอยู่กบั ลกั ษณะงานที่ใช้ เช่น 1.1 ประแจปากตาย ใช้ขัน คลาย ในท่ีโล่งๆ กวา้ งๆ และข้อจากัด จะจับน็อตล่นื ไดง้ ่าย ซง่ึ ประแจแหวน โอกาสลน่ื ไดน้ อ้ ยกวา่ เริม่ จากเบอร์ท่ี 6 - 32 1.2 ประแจขอมา้ ใช้ในงานขันท่อโลหะ หรือขอ้ ตอ่ ทีม่ ีผวิ กลม ไม่เหมาะสาหรบั ใช้ขันน็อต เพราะจะทาให้ หวั นอ็ ตเสยี หาย 1.3 ประแจแหวน ใชข้ นั หรือคลายเข้าในทเ่ี ปน็ ซอกหรือหลุม แตล่ ึกไมม่ าก เรมิ่ จากเบอรท์ ี่ 6 - 32 1.4 ประแจบล็อก ใชแ้ ทนขนั หรือคลาย หรอื จับน็อต 1.5 ประแจเลอ่ื น ใช้ขนั เกลียว นอ๊ ต หรือ ยึด อปุ กรณต์ า่ งๆ มีลกั ษณะเปน็ ด้ามยาวสว่ นหวั มีรปู ทรงพอดกี บั อปุ กรณ์ เพ่ือใชส้ าหรบั ล็อกอุปกรณ์ เชน่ น๊อต ประแจปากตาย ประแจแหวน เอกสารประกอบการเรียน วิชาการงานอาชพี 4 รหัสวิชา ง22102 สาหรับนักเรียนระดับชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2 โรงเรยี นมหาวชิราวุธ จังหวดั สงขลา ครผู ู้สอนนายชนินทร์ แท่งทอง
48 ประแจเลอื่ น ประแจขอม้า ประแจบล็อก การบารุงรักษา ไมใ่ ชป้ ระแจตอกหรือตีแทนค้อน ทาความสะอาดหลงั เลกิ ใชง้ าน หลกี เลี่ยงการใช้ประแจท่ีมขี นาดใหญก่ วา่ สกรูหรือนอต เอกสารประกอบการเรยี น วิชาการงานอาชีพ 4 รหัสวชิ า ง22102 สาหรับนกั เรียนระดับชนั้ มัธยมศึกษาปที ี่ 2 โรงเรียนมหาวชิราวุธ จังหวดั สงขลา ครผู สู้ อนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
49 .ไขควง เปน็ เครื่องมือทีใ่ ช้ในการขันหรือคายตระปูเกลียว ไขควงแตล่ ะชนดิ มีลกั ษณะคล้ายๆกนั คือ มสี ว่ น ท่เี ป็นดา้ มจับทาด้วยไมห้ รือพลาสตกิ ส่วนทเี่ ป็นไขควงจะเป็นเหล็กกลมหรือส่เี หล่ียม ไขควงแบง่ ออกไดด้ ังน้ี 2.1.ไขควงแบน เปน็ ไขควงที่ใช้สาหรบั ขันสกรูทีม่ ชี ่องผา่ ตลอด 2.2.ไขควงแฉก มลี ักษณะเหมือนไขควงแบน ต่างกันตรงปลายไขควงจะเป็นสี่แฉกใช้ขันสกรูทมี่ ีชอ่ ง ผ่าสแี่ ฉก 2.3.ไขควงบล็อก มีลกั ษณะเหมือนไขควงแบน ต่างกนั ตรงปลายไขควงจะเปน็ หัวเหล่ียมใชส้ าหรบั นอตหัวเหล่ยี ม 2.4.ไขควงเชค็ ไฟ มลี ักษณะเหมอื นไขควงแบน แตจ่ ะมขี นาดเลก็ กว่าไขควงแบน สามารถเช็ควา่ สายไฟเส้นไหนมีกระแสไฟฟา้ ภายในไขควงเชค็ ไฟประกอบไปดว้ ย ปลายไขควง, ตัวตา้ นทาน, หลอดนอี อน ,สปรงิ และจุดสัมผัสทาจากโลหะ ไขควงแบน ไขควงแฉก เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าการงานอาชพี 4 รหัสวิชา ง22102 สาหรับนักเรยี นระดับช้ันมัธยมศกึ ษาปีที่ 2 โรงเรยี นมหาวชริ าวธุ จังหวดั สงขลา ครผู ูส้ อนนายชนินทร์ แท่งทอง
50 ไขควงบล็อก ไขควงเชค็ ไฟ การบารุงรกั ษา ใชไ้ ขควงใหเ้ หมาะสมกบั กับลักษณะงานและร่องของนอตสกรู หลงั ใชง้ านเชด็ ทาความสะอาด แลว้ เกบ็ ใส่กล่องเครื่องมือ เอกสารประกอบการเรียน วิชาการงานอาชพี 4 รหัสวิชา ง22102 สาหรบั นกั เรียนระดบั ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ี่ 2 โรงเรยี นมหาวชริ าวธุ จงั หวดั สงขลา ครผู สู้ อนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
51 ใบงานที่ 9 เรื่องเครอ่ื งมือสาหรับขนั และไข คาชแี้ จง : ใหน้ กั เรียนตอบคาถามต่อไปน้ีให้สมบูรณ์ทีส่ ุด ใหน้ กั เรียนบอกช่ือเคร่ืองมือสาหรบั ขันและไข วธิ กี ารใชง้ าน การบารุงรกั ษา ลงในชอ่ งวา่ งใหถ้ ูกต้อง 1.1 ชื่อ …………..............................………………………………………………….……………………………….……………..…………………… วิธกี ารใชง้ าน ………………………………………………….………………………………………………………………………..……………………… ............................................................................................................................................................................................ การบารงุ รกั ษา.................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................. 1.2 ชื่อ …………..............................………………………………………………….……………………………….……………..…………………… วิธกี ารใช้งาน ………………………………………………….………………………………………………………………………………………….……. ............................................................................................................................................................................................ การบารงุ รักษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.3 ช่อื …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วธิ ีการใช้งาน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารงุ รกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.4 ช่อื …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วิธีการใชง้ าน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารงุ รกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.5 ชื่อ …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วธิ กี ารใชง้ าน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรักษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. เอกสารประกอบการเรยี น วิชาการงานอาชพี 4 รหสั วิชา ง22102 สาหรับนักเรยี นระดับช้นั มธั ยมศึกษาปที ี่ 2 โรงเรียนมหาวชิราวุธ จังหวดั สงขลา ครผู ู้สอนนายชนินทร์ แท่งทอง
52 ใบความรทู้ ี่ 10 เครอ่ื งมอื สาหรบั จับยึด .เคร่อื งมอื สาหรับจบั ยดึ เครือ่ งมือสาหรบั จบั ยึด เครือ่ งมือประเภทจบั ยึด มดี ังน้ี คีม เปน็ เครื่องจบั ยดึ ชิ้นงานใหต้ ดิ กนั หรือดึงช้ินงาน นอกจากน้ันยงั ใช้จับ บีบ ดัด ตดั คมี จะมดี า้ ม โลหะติดกับปากคมี ถ้าใชใ้ นงานไฟฟ้าจะมฉี นวนห้มุ ด้ามคีมทงั้ สองขา้ งอีกครั้ง คมี ทีน่ ิยมใชม้ ีดังน้ี 1.1.คมี ปากกลม ใช้สาหรบั บดิ หรอื มว้ นโลหะ 1.2.คีมปากเรียว ใช้สาหรับจับช้นิ งานชิ้นเลก็ ๆ หรือตะปูสั้น 1.3.คีมปากแบน ใช้สาหรบั จบั โลหะแบนหรอื สายไฟ 1.4.คีมตดั ใช้สาหรับตดั ลวดหรอื โลหะเน้ืออ่อน 1.5.คมี รวม ใชจ้ ับ ตดั มว้ นโลหะ 1.6.คีมปากเลอื่ น ใช้จบั นอตโดยสามารถเล่อื นความกว้างของคมี ได้ 1.7.คีมปากนกแกว้ ใชส้ าหรบั ถอนตะปู ตดั หวั ตะปู ตัดลวดและโลหะเน้ือแข็ง 1.8.คีมล็อก ใชจ้ บั นอตหรือชิน้ งานเพื่อป้องกันการหมุนหรอื เลอื่ นโดยปากปรับขยายให้กว้างได้ และล็อกให้แน่น 1.9คีมปากฉนวน ใชส้ าหรับงานไฟฟา้ โดยเฉพาะการปอกสายไฟฟา้ คมี ปากกลม เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าการงานอาชีพ 4 รหัสวิชา ง22102 สาหรับนกั เรยี นระดบั ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2 โรงเรียนมหาวชิราวุธ จังหวดั สงขลา ครูผู้สอนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
53 คมี ปากเรียว คมี ปากแบน คมี ตัด คีมรวม เอกสารประกอบการเรยี น วิชาการงานอาชพี 4 รหสั วิชา ง22102 สาหรับนักเรียนระดับช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2 โรงเรียนมหาวชริ าวธุ จงั หวดั สงขลา ครูผ้สู อนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
54 คีมปากเลื่อน คีมปากนกแก้ว คมี ล็อก เอกสารประกอบการเรียน วชิ าการงานอาชพี 4 รหัสวิชา ง22102 สาหรบั นักเรยี นระดบั ช้นั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 2 โรงเรียนมหาวชริ าวุธ จงั หวดั สงขลา ครูผสู้ อนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
55 คีมปากฉนวน การบารุงรกั ษา ใชค้ ีมใหถ้ กู ประเภทกับงาน ไม่ควรบีบคีมแรงเกินไปเพราะจะทาให้คีมหกั ไมค่ วรใชค้ ้อนทบุ คีมแทนการตัด ไม่ใช้คมี แทนค้อนหรือเคร่ืองมืออื่นๆ เช็ดทาความสะอาด หยดนา้ มนั ท่จี ดุ หมนุ แลว้ ชโลมน้ามันหลังการใช้งาน เอกสารประกอบการเรยี น วิชาการงานอาชีพ 4 รหสั วชิ า ง22102 สาหรับนักเรยี นระดับชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 2 โรงเรยี นมหาวชิราวุธ จังหวดั สงขลา ครูผู้สอนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
56 ใบงานท่ี 10 เรือ่ งเครอื่ งมือสาหรับจบั ยึด คาชแ้ี จง : ใหน้ กั เรยี นตอบคาถามต่อไปนี้ใหส้ มบูรณ์ทีส่ ุด .ให้นกั เรยี นบอกชื่อเคร่ืองมือสาหรับจบั ยดึ วิธีการใช้งาน การบารงุ รกั ษา ลงในช่องว่างให้ถูกต้อง 1.1 ช่ือ …………..............................………………………………………………….……………………………….……………..…………………… วธิ ีการใช้งาน ………………………………………………….………………………………………………………………………..……………………… ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรักษา.................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................. 1.2 ชื่อ …………..............................………………………………………………….……………………………….……………..…………………… วิธกี ารใชง้ าน ………………………………………………….………………………………………………………………………………………….……. ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.3 ช่อื …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วิธกี ารใช้งาน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรักษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.4 ชอื่ …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วิธีการใช้งาน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.5 ช่ือ …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วิธีการใชง้ าน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรักษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. เอกสารประกอบการเรียน วิชาการงานอาชีพ 4 รหัสวิชา ง22102 สาหรบั นักเรยี นระดบั ช้ันมธั ยมศึกษาปที ่ี 2 โรงเรียนมหาวชิราวุธ จงั หวดั สงขลา ครูผสู้ อนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
57 ใบความรทู้ ี่ 11 เครอื่ งมอื สาหรบั ไสตกแตง่ .เคร่ืองมอื สาหรบั ไสตกแตง่ เคร่ืองมือสาหรบั ไสตกแตง่ เครือ่ งมอื ประเภทไสและตกแต่ง มดี งั นี้ กบไสไม้ ใชส้ าหรับปาดผิวไม้ออกเพื่อให้เรียบร้อยและไลร่ ะดบั มีดงั น้ี 1.1 กบลา้ งสน้ั มคี วามยาว 6-8 นิว้ ใช้ไสไม้ทีม่ ีขรขุ ระ แอน่ บดิ งอ ซ่ึงกบชนิดอื่นไมส่ ามารถไสได้ ใบกบทามมุ กับตวั กบ 45 องศา 1.2 กบล้างยาว มีลักษณะคลา้ ยกบลา้ งส้นั มีความยาว 16-18 น้วิ ใช้ลา้ งแนวไม้ใหต้ รงใชไ้ สไม้กอ่ น เพราะติดลา้ งกนั 1.3กบขูดหรือกบแต่ง ใชแ้ ต่งไมโ้ ค้งเพื่อผวิ เรยี บซ่งึ กบธรรมดาไม่อาจแต่งได้ กบล้างยาว กบขูด เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าการงานอาชพี 4 รหัสวิชา ง22102 สาหรับนกั เรียนระดับชนั้ มัธยมศกึ ษาปที ี่ 2 โรงเรยี นมหาวชริ าวธุ จงั หวดั สงขลา ครผู ู้สอนนายชนินทร์ แท่งทอง
58 การใช้กบไสไม้ ใช้มือสองข้างจับกบให้แน่น ดันกบด้วยองุ้ มอื ท้ังสองไปข้างหน้า ใชผ้ ้าขีร้ ้ิวประคองตวั กบให้ตรง ใหต้ ัวกบเล่อื นไปบนผิวไม้อย่างสม่าเสมอ อย่าให้กบเอียงหรือตะแคง ขณะท่ีไสกบให้โนม้ ตัวตามกบไปดว้ ย แล้วคอ่ ยๆ ก้าวเท้าไปข้างหนา้ เพื่อใหน้ า้ หนักตวั ช่วยออกแรงไสไป ดว้ ย สงิ่ ที่ใช้แทนกบไสไม่หากไม่มี ใชส้ ่วิ แทนกบไสไม้ การบารุงรกั ษา หลังการใช้งานตอ้ งทาความสะอาดและชโลมนา้ มนั บางๆ บนส่วนทีเ่ ป็นโลหะ ควรสารวจความคมของใบกบก่อนใช้งานทุกคร้งั ตะไบ เปน็ เครือ่ งมือทที่ าหนา้ ท่ปี รับผิวช้ินงานใหเ้ รยี บหรือตกแต่งช้ินงานให้มีขนาดตามต้องการ ตะไบทาจาก เหล็กผสมคาร์บอน ส่วนตะไบที่ต้องการความคงทนสูงทาด้วยเหล็กกล้า รูปร่างของตะไบนอกจากถูกกาหนด โดยลายตัดขวาง ความถี่ และความลึกของร่องตัด ยังมีผลต่อขนาดของฟันอีกด้วย คือ ตะไบหยาบจะมีฟันลึก และห่างใชส้ าหรับงานปาด ส่วนตะไบละเอยี ดจะมีฟนั ตดั ตื้นและถ่ี เหมาะสาหรบั งานตกแต่งข้ันสดุ ทา้ ย ตะไบมี หลายแบบ ดงั นี้ ตะไบแบน ตะไบทอ้ งปลงิ ตะไบสามเหล่ียม ตะไปกลม ส่วนตะไบทใี่ ชใ้ นงานไม้ เรยี กวา่ บ้งุ ตะไบแบน ใช้กบั โลหะท่เี ปน็ รปู ทรงแนวนอนหรือแนวตัง้ เอกสารประกอบการเรียน วชิ าการงานอาชพี 4 รหสั วิชา ง22102 สาหรบั นกั เรียนระดับชั้นมธั ยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนมหาวชิราวุธ จังหวดั สงขลา ครผู สู้ อนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
ตะไบท้องปลงิ ใช้กบั โลหะทมี่ ีรูปทรงเปน็ วงรี 59 ตะไบสามเหลีย่ ม ใช้กับโลหะทีเ่ ปน็ รปู สามเหล่ยี ม ตะไบกลม ใชก้ ับโลหะทมี่ รี ปู ทรงเป็นวงกลม ขนาดของตะไบ มี 4 ขนาด หยาบมาก หยาบปลานกลาง ละเอียดมาก ละเอยี ดปลานกลาง วธิ ีใช้ตะใบ การใช้ตะไบต้องตรวจสอบช้ินงานให้ยดึ ติดกับปากกาใหแ้ นน่ มอื ซ้ายจับที่ปลายตะไบ สว่ นมอื ขวาจบั ทดี่ ้ามตะไบ วางตะไบใหส้ ัมผสั กับผวิ ชิน้ งานแล้วดนั ไปขา้ งหน้า เมื่อสน้ิ สดุ ช้นิ งานใหด้ งึ กลบั ท้ังน้ีจะตอ้ งถูไปมาให้ หน้าตะไบสัมผสั กับชน้ิ งานตลอด การใชต้ ะไบควรเลอื กตะไบใหเ้ หมาะสมกบั ลักษณะงาน การตะไบทุกครงั้ จะต้องดนั ตะไบไปข้างหน้าแล้วดงึ กลับ ไม่ควรถูตะไบไปมาอย่างรวดเร็ว เอกสารประกอบการเรียน วชิ าการงานอาชพี 4 รหสั วิชา ง22102 สาหรับนกั เรียนระดับชนั้ มัธยมศึกษาปีท่ี 2 โรงเรยี นมหาวชริ าวุธ จังหวดั สงขลา ครผู ู้สอนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
ก่อนใช้ตะไบและกบทุกคร้งั ควรตรวจสอบสภาพให้พร้อมใชง้ าน เพื่อความปลอดภัยต่อตนเองและผู้อ6น่ื 0 การจัดเกบ็ บารุงรักษา ตรวจดูความเรียบรอ้ ยของใบกบกอ่ นเกบ็ เขา้ ที่ ทาความสะอาดตัวกบโดยใชแ้ ปรงปัดเศษไม้ออก ชโลมน้ามันใบกบก่อนเก็บเขา้ ที่เกบ็ ทาความสะอาดตะไบโดยใชแ้ ปรงทองเหลืองปดั เศษโลหะออก ไมค่ วรวางตะไบทบั กันเพราะจะทาใหค้ มตะไบสึกหรอไดง้ ่าย เอกสารประกอบการเรียน วิชาการงานอาชีพ 4 รหสั วชิ า ง22102 สาหรับนกั เรยี นระดบั ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 2 โรงเรียนมหาวชิราวธุ จังหวดั สงขลา ครผู สู้ อนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
ใบงานท่ี 11 61 เร่ืองเคร่อื งมือสาหรับไสตกแตง่ คาช้แี จง : ให้นกั เรยี นตอบคาถามต่อไปนี้ใหส้ มบูรณท์ ีส่ ุด ใหน้ กั เรยี นบอกชื่อเคร่ืองมอื สาหรับไสตกแต่ง วิธกี ารใช้งาน การบารุงรกั ษา ลงในชอ่ งว่างใหถ้ กู ต้อง 1.1 ชอื่ …………..............................………………………………………………….……………………………….……………..…………………… วิธกี ารใชง้ าน ………………………………………………….………………………………………………………………………..……………………… ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรกั ษา.................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................. 1.2 ช่ือ …………..............................………………………………………………….……………………………….……………..…………………… วธิ กี ารใช้งาน ………………………………………………….………………………………………………………………………………………….……. ............................................................................................................................................................................................ การบารงุ รักษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.3 ชอ่ื …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วิธีการใชง้ าน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารงุ รักษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.4 ช่อื …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วธิ กี ารใชง้ าน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรักษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.5 ชอื่ …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วธิ กี ารใชง้ าน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. เอกสารประกอบการเรียน วิชาการงานอาชีพ 4 รหัสวิชา ง22102 สาหรบั นกั เรียนระดับชน้ั มธั ยมศึกษาปีท่ี 2 โรงเรียนมหาวชริ าวุธ จังหวดั สงขลา ครผู สู้ อนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
ใบความรทู้ ี่ 12 เครื่องมือสาหรบั เจาะ 62 .เครอื่ งมือ วสั ดุ และอปุ กรณ์งานชา่ ง เครอ่ื งมอื สาหรับเจาะ เครื่องมือประเภทเจาะ มดี ังน้ี สวา่ น ใชส้ าหรบั เจาะรเู พื่อใส่สกรหู รอื เดอื ย มีดงั นี้ สวา่ นมือหรือสว่านเฟอื ง ใช้สาหรับเจาะรูขนาดเล็ก สว่านไฟฟ้า เปน็ เคร่ืองมือเจาะทีน่ ิยมใชก้ ันมากในปัจจุบนั ใช้เจาะวสั ดตุ า่ งๆ เชน่ คอนกรีต ปูน โลหะ ไม้ และพลาสติก ใชง้ านได้สะดวกและรวดเร็ว เพราะใชพ้ ลังงานไฟฟ้าในการทางาน สวา่ นข้อเสือ มลี ักษณะเป็นรปู ตวั ยู มคี ันหมุน ตอ้ งใช้ร่วมกบั ดอกสวา่ นทมี่ ีขนาด ระหวา่ ง ¼ - 1 น้วิ มัก ใช้ในงานไม้ สวา่ นมอื หรือสว่านเฟือง เอกสารประกอบการเรียน วชิ าการงานอาชีพ 4 รหัสวชิ า ง22102 สาหรบั นักเรียนระดบั ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2 โรงเรยี นมหาวชิราวุธ จงั หวดั สงขลา ครูผ้สู อนนายชนินทร์ แท่งทอง
63 สวา่ นไฟฟา้ ดอกจาปา ดอกสวา่ น เจาะไม้,เจาะเหล็ก ดอกสว่าน เจาปนู เอกสารประกอบการเรยี น วิชาการงานอาชีพ 4 รหสั วชิ า ง22102 สาหรบั นกั เรียนระดับช้นั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 2 โรงเรียนมหาวชริ าวุธ จงั หวดั สงขลา ครผู ู้สอนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
64 สวา่ นขอ้ เสอื ดอกสว่านมี 19 เบอร์ เร่ิมจากเบอรท์ ่ี 1-1.5-2-2.5-3 จนกระทัง้ ถึงเบอร์ท่ี 10 ดอกสวา่ น มี 3 ชนิด ดอกสวา่ นเจาะโลหะ - ดอกสว่านแบบ HS High Speed ใชส้ าหรบั เจาะวัตถุเชน่ ไม้ พลาสตกิ - ดอกสวา่ นแบบ HSS Hih Speed Steel ใช้สาหรบั เจาะเหลก็ ชนดิ ต่าง ๆ เช่น เหลก็ แผ่น เหลก็ ออ่ น เหลก็ เหนียว เหลก็ หลอ่ มีความแขง็ สงู มาก ดอกสวา่ นเจาะปนู ดอกสวา่ นเจาะไม้ ดอกสว่านทีใ่ ชง้ านจะมีหลายขนาด การนาไปใชง้ านตอ้ งคานึงถึงความเรว็ ทีจ่ ะใช้ เจาะรดู ้วย - ดอกสว่าน ขนาดเล็ก ใชค้ วามเร็วในการเจาะ สงู - ดอกสวา่ น ขนาดใหญ่ ใช้ความเร็วในการเจาะ ตา่ การใช้และบารงุ รักษา ลบั ดอกสวา่ นใหค้ มอยู่เสมอ โดยการใชห้ ินเจยี ร ถอดดอกสว่านออก แลว้ หมนุ หัวจบั ดอกสวา่ นให้เข้าที่ หลังการใชง้ านทุกคร้ัง ทาจารบีทเ่ี ฟอื งและหัวจบั ดอกสวา่ นเดอื นละครั้ง เลือกดอกสวา่ นให้มีฟันเล่ือยและคมจกิ ทเี่ หมาะสมกับงาน เลอื กความเรว็ รอบใหเ้ หมาะสมกบั ชนิดของวัสดุ และขนาดของรูทีจ่ ะเจาะ ไมค่ วรใช้มือดงึ เศษโลหะในขณะทาการเจาะ ถ้าสวา่ นตดิ ขัดกับรูเจาะควรปิดสวทิ ชท์ นั ที กอ่ นเจาะควรตอกเหล็กนาศนู ยต์ ามตาแหนง่ ต้องการเจาะเสยี ก่อน จบั ชิ้นงานให้แน่น ควรใหค้ มตัดท้งั สองเริ่มตัดเจาะในตาแหน่งท่ีถูกตอ้ ง เอกสารประกอบการเรียน วิชาการงานอาชพี 4 รหสั วชิ า ง22102 สาหรบั นกั เรยี นระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีที่ 2 โรงเรียนมหาวชิราวธุ จังหวดั สงขลา ครูผสู้ อนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
ใบงานท่ี 12 65 เรอื่ งเครอื่ งมือสาหรับเจาะ คาชี้แจง: ใหน้ กั เรียนตอบคาถามต่อไปนี้ใหส้ มบรู ณท์ ่ีสุด ให้นกั เรียนบอกช่ือเครื่องมือสาหรบั เจาะวิธีการใช้งาน การบารุงรักษา ลงในช่องว่างใหถ้ กู ต้อง 1.1 ชอ่ื …………..............................………………………………………………….……………………………….……………..…………………… วิธีการใชง้ าน ………………………………………………….………………………………………………………………………..……………………… ............................................................................................................................................................................................ การบารงุ รักษา.................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................. 1.2 ชื่อ …………..............................………………………………………………….……………………………….……………..…………………… วิธีการใช้งาน ………………………………………………….………………………………………………………………………………………….……. ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.3 ชื่อ …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วิธกี ารใชง้ าน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรักษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.4 ชอื่ …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วธิ ีการใช้งาน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารงุ รักษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. 1.5 ชื่อ …………..............................………………………………………………….…………………………………………………………………… วธิ ีการใช้งาน ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................................................................................ การบารุงรกั ษา.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าการงานอาชีพ 4 รหสั วชิ า ง22102 สาหรับนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2 โรงเรียนมหาวชริ าวธุ จังหวดั สงขลา ครูผู้สอนนายชนินทร์ แท่งทอง
66 ใบความรทู้ ่ี 13 การออกแบบช้ินงาน และปฏิบตั งิ านชา่ ง การออกแบบผลติ ภัณฑ์ การออกแบบ (Design) หมายถงึ การถา่ ยทอดรูปแบบจากความคิดออกมาเปน็ ผลงาน โดยวางแผน สรา้ งสรรค์รูปแบบ จดั สว่ นประกอบ ให้สัมพันธ์กับประโยชน์ใชส้ อยวสั ดุ ซึ่งการออกแบบทดี่ จี าเปน็ ต้องนา องค์ประกอบศลิ ป์มาใช้ร่วมในการออกแบบดว้ ย ผลิตภณั ฑ์ (Product) หมายถงึ ส่งิ ท่ีมนุษย์ประดษิ ฐ์ขนึ้ เพอื่ อานวยความสะดวกสบายในการดารง ชพี เช่น เสอ้ื ผา้ เครือ่ งแต่งกาย, เครื่องจกั รอตุ สาหกรรม, ยารกั ษาโรค, การบริการ, ขอ้ มลู และแนวความคิด องคป์ ระกอบของงานออกแบบผลติ ภณั ฑ์ท่ีสาคญั ได้แก่ หน้าท่ใี ชส้ อย (Function), ความสวยงามน่า ใช้ (Aesthetics or sales appeal), ความสะดวกสบายในการใช้ (Ergonomics), ความปลอดภยั (Safety), ความแข็งแรง (Construction), ราคา (Cost), วสั ดุ (Materials), การบารุงรักษาและซ่อมแซม (Maintenance) และ การขนส่ง (Transportation) หลักการพน้ื ฐานของการออกแบบ ต้องอาศยั ส่วนประกอบขององค์ประกอบศลิ ป์ คอื จุด เส้น รูปรา่ ง รูปทรง นา้ หนกั สี และพ้นื ผวิ นามาจัดวางเพอ่ื ให้เกิดความสวยงามโดยมีหลักการคือ 1. ความเป็นหน่วย (Unity) 2. ความสมดลุ หรอื ความถ่วง (Balancing) และ 3. ความสัมพันธ์ทางศิลปะ (Relativity of Arts) การใช้คอมพิวเตอรใ์ นงานออกแบบ (Computer Aided Design) มีช่อื ยอ่ ว่า แคด (CAD) เปน็ การ ประยกุ ตใ์ ช้คอมพิวเตอร์ ในการพฒั นาเทคโนโลยแี ละอุตสาหกรรม โดยเฉพาะอยา่ งย่งิ เมือ่ นาคอมพิวเตอรม์ า ช่วยในการผลิต (Computer Aided Manufacturing) ซ่ึงมีชอื่ ยอ่ วา่ แคม (CAM) คอมพิวเตอร์จะมีบทบาททุก ข้นั ตอนในการผลิต นับตั้งแต่การออกแบบจนถึงกระบวนการผลิตข้นั สดุ ทา้ ย ท้ังนี้อยู่ภายใต้ระบบการสั่งงาน และควบคุมของมนุษย์ เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าการงานอาชีพ 4 รหัสวิชา ง22102 สาหรับนกั เรียนระดบั ช้ันมัธยมศึกษาปที ี่ 2 โรงเรยี นมหาวชิราวุธ จงั หวดั สงขลา ครผู ้สู อนนายชนินทร์ แท่งทอง
ประเภทของการออกแบบ 67 การออกแบบทางสถาปัตยกรรม (Architecture Design) เปน็ การออกแบบเพ่อื ก่อสรา้ ง อาคาร การออกแบบผลิตภัณฑ์ (Product Design) นกั ออกแบบรบั ผดิ ชอบเกี่ยวกบั ประโยชน์ใชส้ อย และความสวยงามของผลติ ภัณฑ์ การออกแบบทางวิศวกรรม (Engineering Design) ตอ้ งออกแบบให้ผลิตภัณฑ์มีประโยชนใ์ ช้ สอยและมีความปลอดภยั เปน็ สาคัญ การออกแบบตกแต่ง (Decorative Design) ตกแตง่ สง่ิ ต่าง ๆ ให้สวยงามและเหมาะสมกับ ประโยชนใ์ ช้สอย เอกสารประกอบการเรยี น วิชาการงานอาชพี 4 รหัสวิชา ง22102 สาหรับนกั เรยี นระดบั ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 2 โรงเรียนมหาวชิราวุธ จงั หวดั สงขลา ครผู ้สู อนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
68 การออกแบบสง่ิ พิมพ์ (Graphic Design) วิธีการออกแบบผลติ ภัณฑ์ เป็นปัจจยั สาคญั ทีจ่ ูงใจใหผ้ ู้บรโิ ภคเกดิ ความต้องการทจ่ี ะจา่ ยเงนิ ซื้อผลิตภัณฑน์ ัน้ ๆ มีดงั น้ี . การออกแบบทส่ี มั พันธก์ ับคุณภาพของผลติ ภัณฑ์ การออกแบบท่สี ัมพนั ธ์กับวสั ดแุ ละกระบวนการผลติ การออกแบบทีส่ มั พันธ์กับความต้องการของผ้บู ริโภค การออกแบบทีม่ คี ุณคา่ ทางความงาม การออกแบบผลิตภัณฑต์ อ้ งคานึงถึง หนา้ ทีใ่ ชส้ อย (Function) ความปลอดภัย (Safety) ความแขง็ แรง (Construction) ความสะดวกสบายในการใช้ (Ergonomics) ความสวยงาม (Aesthetics) ราคาพอสมควร (Cost) ซอ่ มแซมได้งา่ ย (Ease of Maintennance) วสั ดุและวธิ กี ารผลติ (Materials and Production) การ ขนส่ง (Transportation) เอกสารประกอบการเรียน วชิ าการงานอาชีพ 4 รหัสวิชา ง22102 สาหรบั นักเรียนระดับช้ันมัธยมศกึ ษาปีที่ 2 โรงเรียนมหาวชิราวุธ จงั หวดั สงขลา ครผู ู้สอนนายชนินทร์ แท่งทอง
69 ใบงานท่ี 13 เรอื่ ง การออกแบบชน้ิ งาน คาช้ีแจง : ให้นกั เรยี นตอบคาถามต่อไปน้ีใหส้ มบูรณ์ท่สี ุด .ใหน้ กั เรยี นออกแบบช้ินงาน ชื่อ.......................................................................ชั้น.....................เลขที่..................... เอกสารประกอบการเรยี น วิชาการงานอาชีพ 4 รหัสวชิ า ง22102 สาหรบั นักเรยี นระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2 โรงเรยี นมหาวชิราวธุ จงั หวดั สงขลา ครูผสู้ อนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
แบบทดสอบกอ่ นเรียน 70 ความรู้เบอ้ื งตน้ เกยี่ วกับงานชา่ งและ การสร้างเสรมิ ประสบการณอ์ าชีพ คาชีแ้ จง : จงทาเคร่ืองหมาย ทับข้อท่ีถกู ท่ีสุดเพยี งขอ้ เดียว ความสาคัญของงานชา่ งมีลกั ษณะตรงกับข้อใด ก. ทาให้รายได้ลดน้อยลง ข. ไม่สามารถพึง่ พาตนเองได้ ค. ชว่ ยทาให้มีการเพม่ิ รายจา่ ย ง. ซอ่ มโตะ๊ เก้าอี้และทาสใี นบ้านได้ ข้อใดคือลกั ษณะของงานไม้ ก. การก่ออฐิ ข. การต่อท่อประปา ค. การซ่อมรถจกั รยาน ง. การซ่อมบารุงรกั ษาเฟอร์นิเจอร์ การปฏิบัติเพ่ือใหเ้ กิดนิสัยท่ีดใี นการทางานช่างขอ้ ใดท่ีมีความสาคัญท่ีสดุ ก. รจู้ กั รกั ษาความสะอาด ข. รจู้ ักระมดั ระวังเครื่องแตง่ กาย ค. มวี ินยั ในการปฏิบัตงิ านทกุ ขน้ั ตอน ง. ประหยดั คา่ ใชจ้ ่ายในการจดั ซื้อในการจดั หาอุปกรณ์ ข้อใดคือความหมายของงานชา่ ง ก. งานพ้ืนฐานเกี่ยวกบั การซอ้ื การขาย การผลติ ข. งานพ้ืนฐานเก่ียวกับการสร้าง การผลติ การซ่อม ค. งานพนื้ ฐานเก่ยี วกับการรบั เหมา การผลิต การซ่อม ง. งานพ้นื ฐานเกีย่ วกบั การซื้อ การแลกเปลย่ี น การซ่อม ข้อใดเปน็ งานเขยี นแบบทางสถาปตั ยกรรม ก. แบบบ้าน ข. แบบไฟฟ้า ค. แบบงานโลหะ ง. แบบเครอ่ื งยนต์ เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าการงานอาชีพ 4 รหัสวชิ า ง22102 สาหรบั นกั เรียนระดับชั้นมัธยมศกึ ษาปที ี่ 2 โรงเรียนมหาวชิราวธุ จังหวดั สงขลา ครูผู้สอนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
71 ในกรณที ีผ่ ู้ปว่ ยถูกไฟฟา้ ดดู และหมดสติ ใบหน้าซดี ควรปฐมพยาบาลขั้นแรกอย่างไร ก. จับชีพจรดวู า่ ยังเต้นอยู่หรือไม่ ข. ทาการผายปอดด้วยการเปา่ ลมทางปาก ค. ถอดเสื้อผ้าของผปู้ ว่ ยเพื่อให้หายใจสะดวก ง. สารวจดูว่าผู้ปว่ ยมบี าดแผลและเลือดไหลหรือไม่ การปฐมพยาบาลผู้ป่วยประสบอบุ ตั ิเหตุกระดูกหกั นั้น มปี ระโยชนม์ ากท่ีสดุ ในแงใ่ ด ก. ชว่ ยให้ผปู้ ่วยรอดชีวิตทุกราย ข. ช่วยให้ปว่ ยไม่พิการตลอดชีวติ ค. ช่วยใหผ้ ้ปู ่วยระมัดระวงั ตัวมากขึ้น ง. ชว่ ยให้แพทย์รักษาอาการไดง้ ่ายข้ึน การประกอบอาชีพทส่ี อดคล้องกับสาขาทเ่ี รียนมาจะสง่ ผลอย่างไร ก. ไดผ้ ลตอบแทนสงู ข. เกิดความเบือ่ หนา่ ยตอ่ งานได้งา่ ย ค. เล่ือนตาแหน่งเร็วกว่าคนที่จบตา่ งสาขากัน ง. เรยี นรู้งานไดร้ วดเร็วและงานทท่ี ามีประสิทธภิ าพ การสมคั รงานด้วยวิธใี ดมีโอกาสถกู เรยี กสมั ภาษณเ์ รว็ ท่ีสดุ ก. สง่ จดหมายสมัครงาน ข. ฝากประวตั ิไวก้ ับบริษทั จัดหางาน ค. เขา้ ไปสมคั รงานกบั หน่วยงานโดยตรง ง. สมคั รผ่านเว็บไซดห์ างานทางอนิ เทอร์เนต็ การเพิ่มเติมความรู้ในอาชพี ท่ีทาต้องใช้ทักษะในข้อใด ก. ทกั ษะการจดั การ ข. ทักษะการทางานรว่ มกนั ค. ทักษะการแสวงหาความรู้ ง. ทักษะกระบวนการแกป้ ัญหา เอกสารประกอบการเรยี น วิชาการงานอาชีพ 4 รหสั วิชา ง22102 สาหรับนักเรียนระดบั ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2 โรงเรียนมหาวชิราวธุ จังหวดั สงขลา ครูผู้สอนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
บรรณานุกรม 72 ชลอ บุญก่อ และคณะ.(2548). การงานอาชพี และเทคโนโลยี .ม1- ม.3 . กรุงเทพฯ: ซีเอ็ดยูเคช่นั . ณรงค์ ชูศรชี ยั และบญุ ชู สน่นั เสยี ง.(2542). งานชา่ งพน้ื ฐานสมบูรณ์แบบ.กรุงเทพฯ: วัฒนาพานชิ . ธติ วิ ุฒิ บุญก่อ และคณะ.(2554). การงานอาชพี และเทคโนโลยี ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีท่ี2.กรุงเทพฯ: สกสค. นอ้ ย สวุ รรณมณีและคณะ. (2553). การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี2.กรุงเทพฯ: แมค็ . ประทาน รักปรางค์ และคณะ.(2557). งานช่าง1. กรุงเทพฯ: เอมพันธ์. มนตรี สมไรข่ งิ . และศิริรตั น์ ฉัตรศขิ รินทร2549).งานช่าง.( ม. 1– ม. 3. กรุงเทพฯ:อกั ษรเจริญทศั น์. วชิ าการ, กรม. (2544). งานชา่ งพื้นฐาน.กรุงเทพฯ: โรงพิมพค์ รุ ุสภาลาดพรา้ ว. สถาบันพฒั นาคณุ ภาพวิชาการ.(2558). คูม่ อื ครูการงานอาชีพและเทคโนโลยี ช้ันมธั ยมศึกษาปที ่ี2. กรุงเทพฯ: (พว). สราวธุ ญาณยทุ ธ และอดิศักดิ์ (มีสขุ 2547). งานชา่ ง ม.1 - ม.3 . กรุงเทพฯ: แม็ค. สุรพงษ์ ศรวี นิ ิจ(2547.). งานช่าง ช่วงชนั้ ที่ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีที่3-3.กรุงเทพฯ1: วฒั นาพานชิ . สนั ทัด สทุ ธิพงษ์ และคณะ. งานช่าง ชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี 4-6. กรุงเทพฯ : แมค็ , 2555. ประทาน รักปราง และคณะ. งานช่าง 4-6. กรงุ เทพฯ : เอมพันธ์, 2557. ประทาน รกั ปราง และคณะ. งานช่าง 2. กรุงเทพฯ : เอมพันธ์, 2558. ความรู้พน้ื ฐานเกี่ยวกบั งานชา่ ง. สบื ค้นเมื่อ 26 กมุ ภาพันธ์ 2563, จาก https://areeluckblog.wordpress.com/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9% 88%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88-3-%E0% B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B9%88%E0%B8%B2% E0%B8%87/ ความหมายของงานชา่ ง. สบื ค้นเมอ่ื 26 กุมภาพันธ์ 2563, จาก http://arif4374.blogspot.com/2014/05/1.html เครอ่ื งมือสาหรับตอก. สืบค้นเม่อื 26 กุมภาพนั ธ์ 2563, จาก http://arif4374.blogspot.com/2014/05/1_9221.html เคร่อื งมือสาหรับขันและไข. สบื คน้ เมือ่ 26 กุมภาพนั ธ์ 2563, จาก http://arif4374.blogspot.com/2014/05/1_6545.html เคร่อื งมือประเภทจบั ยึด. สบื ค้นเม่อื 26 กุมภาพันธ์ 2563, จาก http://arif4374.blogspot.com/2014/05/1_4109.html เครอ่ื งมือประเภทไสตกแต่ง. สบื ค้นเมือ่ 26 กุมภาพันธ์ 2563, จาก http://arif4374.blogspot.com/2014/05/1_2715.html เอกสารประกอบการเรียน วชิ าการงานอาชีพ 4 รหสั วชิ า ง22102 สาหรบั นักเรียนระดับชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี 2 โรงเรียนมหาวชิราวธุ จังหวดั สงขลา ครผู ้สู อนนายชนินทร์ แท่งทอง
73 บรรณานุกรม (ต่อ) ความหมายของความปลอดภยั ในการทางาน. สบื ค้นเมื่อ 26 กมุ ภาพันธ์ 2563, จาก http://occupational-h.blogspot.com/2016/10/blog-post_31.html ความปลอดภยั ในการทางาน. สบื คน้ เม่ือ 28 กุมภาพนั ธ์ 2563, จาก https://stmath09.wordpress.com/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0% B9%88% E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88- 4E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0% B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88-2-%E0%B8%84%E0%B8%A 7%E0%B8%B2%E0%B8%A1/ เครื่องหมายเกย่ี วกับความปลอดภัย. สบื คน้ เมอ่ื 28 กมุ ภาพนั ธ์ 2563, จาก http://area7.labour.go.th/2018/index.php/2-uncategorised/181-2017-10-06-03-23-52 ความหมายและความสาคญั ของการออกแบบผลิตภณั ฑ์. สืบค้นเมื่อ 11 มนี าคม 2563, จาก http://61.19.145.7/krueddy/bot1.html การออกแบบเทคโนโลยี สบื คน้ เม่ือ 11 มีนาคม 2563, จาก http://desing-tech.blogspot.com/2016/08/1.html เอกสารประกอบการเรียน วิชาการงานอาชีพ 4 รหสั วิชา ง22102 สาหรบั นกั เรียนระดบั ช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 2 โรงเรยี นมหาวชิราวุธ จงั หวดั สงขลา ครผู ูส้ อนนายชนนิ ทร์ แท่งทอง
Search
