-1550202366

นราธิวาส ปกหน้า Narathiwat.indd 1 2/9/2560 BE 1:26 PM

มสั ยิดวาดลี ฮูเซน็ หรือ มสั ยิดตะโละมาเนาะ อำ� เภอบาเจาะ น้�ำตกปาโจ อ�ำเภอบาเจาะ ด่านพรหมแดนสุไหงโกลก อ�ำเภอสไุ หงโกลก Narathiwat.indd 2-3

พระพทุ ธทักษิณม่งิ มงคล อำ� เภอเมืองนราธวิ าส วดั ชลธาราสิงเห อำ� เภอตากใบ นำ้� ตกสริ นิ ธร อ�ำเภอแวง้ ศนู ยวื จิ ยั และศกึ ษาธรรมชาตปิ ่าพรุสิรินธร อำ� เภอสุไหงโก-ลก ศาลเจ้าแมโ่ ต๊ัโม๊ะ อ�ำเภอสคุ ริ ิน นราธิวาส นราธิวาส 2/9/2560 BE 1:26 PM

จุดชมววิ ทะเลหมอก เขตรกั ษาพันธ์สุ ตั วป์ า่ ฮาลา-บาลา Narathiwat.indd 4-5

การเดินทาง สารบญั สถานทีท่ ่องเทย่ี ว อำ�เภอเมืองนราธิวาส ๗ ๘ อ�ำเภอตากใบ อำ� เภอสุไหงปาด ี ๘ อำ� เภอสุไหงโก-ลก ๑๕ อ�ำเภอแว้ง ๑๗ อ�ำเภอสุคริ ิน ๑๘ อ�ำเภอบาเจาะ ๑๙ อำ� เภอยงี่ อ ๒๐ ๒๕ เทศกาลงานประเพณ ี ๒๖ สนิ ค้าพนื้ เมืองและของทร่ี ะลึก อาหารพน้ื เมอื ง ๒๘ ร้านจ�ำหนา่ ยสินค้าและท่รี ะลกึ ๒๙ ตัวอย่างรายการนำ� เทยี่ ว ๓๒ สิ่งอำ� นวยความสะดวก ๓๓ ๓๕ สถานทพี่ ัก ๓๖ รา้ นอาหาร ๓๖ ๓๘ หมายเลขโทรศพั ท์สำ� คัญ ๔๖ 2/9/2560 BE 1:26 PM

น้ำ� ตกปาโจ นราธวิ าส ทกั ษิณราชต�ำหนัก ชนรักศาสนา นราทศั น์เพลนิ ตา ปาโจตรึงใจ แหลง่ ใหญแ่ รท่ อง ลองกองหอมหวาน Narathiwat.indd 6-7

นราธิวาส เดิมเป็นหมู่บ้านชื่อ “มะนาลอ” อยู่ใน การเดนิ ทาง เขตปกครองเมอื งสายบรุ ี พ.ศ.๒๔๔๔ สมัยพระบาท รถยนต์ ใช้ทางหลวงหมายเลข ๔ ผ่านจังหวัด สมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้เปลี่ยนแปลง ประจวบคีรีขันธ์ ชุมพร เข้าสู่ทางหลวงหมายเลข การปกครองโดยยกเลกิ การปกครองแบบเกา่ มาเปน็ ๔๑ ผา่ นอ�ำเภอทุ่งสง พัทลุง หาดใหญ่ และทางหลวง แบบมณฑล เทศาภบิ าล จัดต้ังมณฑลปัตตานขี ึน้ มี หมายเลข ๔๒ ผ่านจังหวัดปัตตานีเข้าสู่จังหวัด เมืองรวม ๔ เมือง คือ เมืองปตั ตานี เมืองยะลา เมอื ง นราธิวาส ระยะทางรวม ๑,๑๔๙ กโิ ลเมตร สายบุรแี ละเมืองระแงะ หมู่บา้ นมะนาลอ จงึ รวมอยู่ กับเมืองระแงะ ปี พ.ศ.๒๔๕๐ ได้ย้ายศาลาว่าการ รถโดยสารประจำ� ทาง ออกจากสถานขี นสง่ ผโู้ ดยสาร เมืองระแงะจากต�ำบลบ้านตันหยงมัส มาตั้งที่บ้าน กรุงเทพฯ (สถานีขนส่งสายใต้) ถนนบรมราชชนนี มะนาลอ อ�ำเภอบางนรา และยกฐานะอ�ำเภอบาง สอบถามข้อมูล นราขึ้นเปน็ เมืองบางนรา เม่อื พ.ศ. ๒๔๕๘ พระบาท - บริษัท ขนส่ง จ�ำกัด กรุงเทพฯ-นราธิวาส, สมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้เสด็จประพาส กรงุ เทพฯ-สไุ หงโก-ลก โทร. ๐ ๒๔๒๒ ๔๔๔๔, ๑๔๙๐ มณฑลปักษ์ใต้ถึงเมืองบางนรา จึงทรงพระกรุณา หรอื www.transport.co.th โปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้เปล่ียนช่ือเมือง“บาง - บริษัท ปิยะรุ่งเรือง ทัวร์ โทร. ๐ ๒๘๙๔ นรา” เป็น “เมืองนราธวิ าส” หมายถึง “ทอี่ ยู่อันย่ิง ๖๓๓๐-๒ ใหญ่ของประชาชน” - บริษทั สยามเดนิ รถ จ�ำกัด โทร. ๐ ๒๘๙๔ ๖๑๖๐-๒ จังหวัดนราธิวาส มีสภาพภูมิประเทศโดยทั่วไปเป็น - สถานีขนส่งสุไหงโก-ลก โทร .๐ ๗๓๖๑ ป่าและภูเขา พื้นที่ราบส่วนใหญ่อยู่ติดกับอ่าวไทย ๒๐๔๕ และเปน็ ที่ราบล่มุ มีแม่นำ�้ ๔ สาย คือ แมน่ �้ำสายบุรี - สถานขี นสง่ ผโู้ ดยสารนราธวิ าส โทร. ๐ ๗๓๕๑ แม่น�้ำบางนรา แม่น�้ำตากใบ และแม่น้�ำสุไหงโก-ลก ๑๕๕๒, ๐ ๗๓๔๑ ๑๕๖๗ ภมู อิ ากาศเปน็ แบบรอ้ นชนื้ ชว่ งทฝ่ี นตกมากทส่ี ดุ อยู่ รถไฟ มบี รกิ ารรถด่วนพิเศษและรถเรว็ กรงุ เทพฯ- ระหวา่ งเดอื นพฤศจกิ ายนถงึ ธนั วาคม ประชากรสว่ น สุไหงโก-ลก ทุกวัน สอบถามข้อมูล โทร. ๑๖๙๐, ใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม มีภาษายาวีเป็นภาษาพูด www.railway.co.th สถานีรถไฟสุไหงโก-ลก โทร. และภาษาเขียนท่ีใช้ในชีวิตประจ�ำวัน ต้นก�ำเนิดมา ๐ ๗๓๖๑ ๑๑๖๒ จากภาษามลายู ซ่ึงเป็นภาษาพูด โดยน�ำสระและ พยญั ชนะจากภาษาอาหรับมาใช้ประกอบกนั ทิศเหนือ ตดิ ตอ่ กบั จงั หวดั ปตั ตานแี ละอา่ วไทย เครื่องบิน ทิศใต ้ ติดต่อกบั รฐั กลันตนั ของประเทศ - สายการบินไทยแอร์เอเชีย ออกจากท่า มาเลเซีย อากาศยานดอนเมือง สอบถามข้อมลู ทิศตะวันออก ติดตอ่ กบั อา่ วไทยและประเทศ โทร. ๐ ๒๕๑๕ ๙๙๙๙, ๐ ๗๓๕๖ ๕๑๒๒ หรอื www. มาเลเซยี airasia.com ทิศตะวันตก ตดิ ตอ่ กับจังหวดั ยะลา นราธิวาส 7 2/9/2560 BE 1:26 PM

- สายการบินไทยสมายล์แอร์เวย์ ออกจากท่า เทวสถานองคพ์ ระพฆิ เนศ อยถู่ นนพพิ ธิ ครี ี ตรงขา้ ม อากาศยานสุวรรณภูมิ สอบถามข้อมลู โทร. ๑๑๘๑ กบั โรงเรยี นอนบุ าลนราธวิ าส ตำ� บลบางนาค ลกั ษณะ หรือ www.thaismileair.com องคพ์ ระพฆิ เนศเปน็ ปนู ปน้ั มคี วามสงู ๑๔ เมตร หนา้ ‎ ตักกว้าง ๕.๕๐ เมตร พระหัตถ์ขวาบนถือดอกบัว ระยะทางจากอำ� เภอเมอื งนราธวิ าสไปยงั อำ� เภอ พระหัตถ์ขวาลา่ งอยใู่ นท่าประทานพร พระหัตถ์ซ้าย ต่าง ๆ บนถือศาสตราวุธ พระหัตถ์ซ้ายล่างถือขนมโมทกะ อ�ำเภอตากใบ ๓๔ กิโลเมตร ผู้ริเริ่มการก่อสร้างเป็นเจ้าของร้านผ้าช่ือ ดีวรรณ อำ� เภอสุไหงปาดี ๕๑ กโิ ลเมตร พาณชิ ย์ เขตเทศบาลเมอื งนราธวิ าส ทเี่ ลอ่ื มใสศรทั ธา อำ� เภอสุไหงโก-ลก ๖๖ กโิ ลเมตร ในองคพ์ ระพฆิ เนศ ความเมตตาและความสำ� เรจ็ ตาม อ�ำเภอแว้ง ๗๑ กโิ ลเมตร ความเช่ือของศาสนาฮินดูท่ีต้องการจะให้เป็นความ อ�ำเภอสคุ ริ นิ ๗๐ กิโลเมตร หวงั ใหค้ วามสงบสขุ กลบั คนื มาใน ๓ จงั หวดั และเพอื่ อ�ำเภอจะแนะ ๔๖ กโิ ลเมตร เป็นการตอบแทนแผน่ ดินไทย อีกทัง้ ตอ้ งการให้เป็น อ�ำเภอศรสี าคร ๖๔ กโิ ลเมตร ทส่ี กั การบชู าของประชาชนในพน้ื ทที่ เ่ี ลอื่ มใสศรทั ธา อำ� เภอเจาะไอร้อง ๓๔ กโิ ลเมตร เปิดทกุ วนั ตง้ั แตเ่ วลา ๐๘.๐๐-๑๖.๐๐ น. อำ� เภอระแงะ ๒๑ กโิ ลเมตร อ�ำเภอรอื เสาะ ๔๗ กโิ ลเมตร ศาลเจ้าโก้วเลง่ จี่ ต้งั อยู่ในบรเิ วณเดยี วกบั เทวสถาน อ�ำเภอบาเจาะ ๒๘ กโิ ลเมตร องค์พระพิฆเนศ ถนนพิพิธคีรี ต�ำบลบางนาค เป็น อ�ำเภอยง่ี อ ๑๕ กโิ ลเมตร ศาลเจ้าแห่งแรกท่ีได้สร้างข้ึนในเมืองนราธิวาส รูป แบบการสร้างตามสถาปัตยกรรมจีนโบราณ มี ระยะทางจากจงั หวดั นราธวิ าสไปยงั จงั หวดั ใกล้ ประตมิ ากรรมภาพปนู ปน้ั เขยี นสนี ำ้� มนั บนฝาผนงั ทงั้ เคยี ง สองขา้ งดว้ ยฝมี อื ชา่ งชาวจนี ภายในเปน็ ทป่ี ระดษิ ฐาน ปัตตาน ี ๙๒ กิโลเมตร องค์เทพเจ้าต่างๆ สลักลวดลายสวยงาม ภายนอก ยะลา ๑๒๘ กิโลเมตร ตกแตง่ ผนงั เปน็ ปนู ปน้ั วจิ ติ รสวยงามบอกเลา่ เรอ่ื งราว สงขลา ๑๙๔ กิโลเมตร ทางขนบธรรมเนยี ม ประเพณี และวฒั นธรรมจนี ตาม ตำ� นานพงศาวดารจนี ซงึ่ หาชมไดย้ ากในปจั จบุ นั ศาล สถานทที่ อ่ งเที่ยว เจ้าโก้วเลง่ จ่ี มีลกั ษณะทแ่ี ปลกกวา่ ศาลเจา้ อ่นื เนอื่ ง อ�ำเภอเมอื งนราธิวาส ด้วยมีเจ้าที่หรือเจ้าศาลเป็น “หัวมังกรคาบแก้ว” วหิ ารองคพ์ อ่ จตคุ ามรามเทพ อยถู่ นนนราสขุ อนสุ รณ์ เปดิ ทกุ วันเวลา ๐๘.๐๐–๑๖.๐๐ น. มพี ิธแี ห่พระลุย ตรงข้ามโรงเรียนเทศบาล ๕ เป็นวิหารแห่งแรกท่ีต้ัง ไฟในเดือนกรกฎาคม ของทกุ ปี อยนู่ อกเขตวดั วหิ ารมรี ปู แบบศลิ ปะสมยั ศรวี ชิ ยั เปน็ สถานท่ีเคารพบูชา ยึดเหนี่ยวจิตใจของประชาชน มสั ยดิ ยมุ อยี ะห์ หรอื มสั ยดิ รายอ อยถู่ นนพชิ ติ บำ� รงุ ชาวนราธิวาสและผู้มาเยี่ยมเยือน ภายในวิหารเป็น ต�ำบลบางนาค เป็นมัสยิดไม้แบบสุมาตรา สร้างขึ้น ทป่ี ระดษิ ฐานองคพ์ อ่ จตคุ ามรามเทพองคใ์ หญ่ ๔ องค์ ตงั้ แต่ พ.ศ. ๒๔๘๑ เป็นมสั ยิดคบู่ ้านคเู่ มืองนราธิวาส 8 นราธิวาส Narathiwat.indd 8-9

มสั ยิดกลาง และเป็นที่ต้ังของสุสานเจ้าเมืองเก่า “พระยาภูผา การเดินทาง จากศาลากลางจงั หวัดไปตามถนนพิชิต ภักดี” ตามปกติมัสยิดกลางประจ�ำจังหวัดจะมีเพียง บ�ำรงุ กอ่ นถงึ หอนาฬกิ า แห่งเดียวเท่านั้น แต่เนื่องจากมัสยิดแห่งน้ีค่อนข้าง คับแคบจึงได้มีการสร้างมัสยิดหลังใหม่ข้ึนบริเวณ มสั ยิดกลาง อยบู่ ้านบางนรา เป็นมสั ยิดกลางประจำ� ปากแมน่ ำ�้ บางนรา จงั หวดั นราธวิ าส สรา้ งขนึ้ เมอื่ พ.ศ. ๒๕๒๔ อาคาร ๓ ชนั้ นราธิวาส 9 2/9/2560 BE 1:26 PM

ชายหาดนราทัศน์ แบบอาหรับ ช้ันล่างเป็นห้องประชุมใหญ่ มีห้อง พทุ ธมณฑลจงั หวัดนราธวิ าส (วัดเขากง-พระพุทธ ละหมาด ๒ ช้ัน บนยอดเป็นโดมขนาดใหญ่ มหี อสูง ทักษิณม่ิงมงคล) อยู่บ้านเขากง ต�ำบลล�ำภู เป็นท่ี ส�ำหรับสง่ สัญญาณ (อาซาน) เพอื่ เรียกมาละหมาด ตั้งองค์พระพุทธรูปเป็นคอนกรีตเสริมเหล็กประดับ การเดนิ ทาง ใชถ้ นนพชิ ติ บำ� รงุ มงุ่ หนา้ ไปทางชายหาด ด้วยโมเสกสที อง ศิลปะสกลุ ช่างอนิ เดียตอนใต้ หน้า นราทัศน์ หา่ งจากอำ� เภอเมืองนราธวิ าสประมาณ ๑ ตักกว้าง ๑๗ เมตร ความสูงวดั จากพระเกศบวั ตูมถงึ กิโลเมตร บวั ใตพ้ ระเพลา ๒๔ เมตร จัดเป็นพระพทุ ธรปู กลาง แจง้ ทง่ี ดงามและใหญท่ สี่ ดุ ในภาคใต้ เนนิ เขาลกู ถดั ไป ชายหาดนราทัศน์ หาดทรายขาวสะอาดยาว ๕ มเี จดยี ส์ ริ มิ หามายาเปน็ เจดยี ท์ รงระฆงั เหนอื ซมุ้ ประตู กิโลเมตร ปลายแหลมส้ินสุดท่ีปากแม่น�้ำบางนรา ทง้ั ๔ ทศิ มีเจดีย์รายประดบั อยู่ ภายในประดษิ ฐาน ใช้เป็นสถานท่ีจัดการแข่งขันเรือกอและ จัดขึ้นเป็น พระพรหม บนยอดสุดบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ประจ�ำทุกปี จะเห็นวิถีชีวิตของหมู่บ้านชาวประมง เนินเขาถัดไปอีกลูกหนึ่งเป็นที่ต้ังของอุโบสถ ผนัง อาศยั อยูต่ ลอดตามรมิ แมน่ ำ้� บางนรา ด้านนอกทั้งสี่ด้านประดับกระเบื้องดินเผาแกะสลัก การเดินทาง จากอ�ำเภอเมืองนราธิวาส ใช้ถนน ด้านหลังเป็นรูปช้างหมอบถวายดอกบัว หน้าบัน พิชิตบ�ำรุง เส้นทางไปมัสยิดกลาง ประมาณ ๑ เปน็ รูปนักรบมเี ทวดาถือคนโทถวาย เปดิ ทุกวนั เวลา กิโลเมตร หรือมีรถจักรยานยนต์รับจ้างบริการจาก ๐๖.๓๐-๑๗.๓๐ น. เมอื งนราธวิ าสไปหาดนราทัศน์ การเดินทาง จากอ�ำเภอเมืองนราธิวาส ไปตาม ทางหลวงหมายเลข ๔๐๕๕ (สายนราธวิ าส-ระแงะ) 10 นราธวิ าส Narathiwat.indd 10-11

พระพทุ ธทักษณิ ม่ิงมงคล นราธิวาส 11 2/9/2560 BE 1:26 PM

อทุ ยานแหง่ ชาติอา่ วมะนาว-เขาตนั หยง ไปตามถนนระแงะมรรคาถึงสี่แยกล�ำภู ระยะทาง ประมาณ ๑๔ กิโลเมตร หรือนั่งรถโดยสารประจ�ำ ประมาณ ๒๐ กิโลเมตร ทางสายทไี่ ปอำ� เภอตากใบแลว้ ลงทห่ี นา้ พระตำ� หนกั ฯ พระต�ำหนักทักษิณราชนิเวศน์ อยู่บนเขาตันหยง อุทยานแหง่ ชาตอิ า่ วมะนาว-เขาตันหยง อยหู่ ม่ทู ่ี ๑ ต�ำบลกะลุวอเหนือ พระบาทสมเด็จพระปรมินทร- ต�ำบลกะลุวอเหนือ เป็นชายหาดท่ียาวต่อเน่ืองจาก มหาภูมิพลอดุลยเดช (รัชกาลท่ี ๙) โปรดเกล้าฯ ชายฝั่งทะเลด้านตะวันออกของจังหวัดปัตตานี เป็น ให้ก่อสร้างข้ึน เม่ือ พ.ศ. ๒๕๑๖ ภายในเขตพระ โค้งอ่าวเช่ือมต่อกันยาว ๔ กิโลเมตร มีโขดหินคั่น ราชฐานประกอบด้วย พระต�ำหนักของพระบาท สลับโค้งหาดเป็นระยะ ๆ ด้านหนึ่งติดพระต�ำหนัก สมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั สมเดจ็ พระนางเจ้าฯ พระบรม ทักษิณราชนิเวศน์ บริเวณริมหาดมีสวนรุกขชาติ ราชินีนาถ และพระบรมวงศานุวงศ์ ตกแต่งด้วย และทิวสนร่มรื่นเหมาะแก่การพักผ่อน มีเส้นทาง พันธุ์ไม้นานาชนิดท�ำให้มีบรรยากาศร่มรื่น ยังมี ศกึ ษาธรรมชาตปิ า่ ชายหาด (beach forest) ระยะ ศูนย์ศิลปาชีพเป็นแหล่งฝึกงานพร้อมทั้งจ�ำหน่าย ทาง ๑ กโิ ลเมตร พนั ธ์ุไม้ที่พบจะเปน็ ไมท้ ี่ชอบความ เครอ่ื งปน้ั ดนิ เผาและเซรามคิ เปดิ ทกุ วนั เวลา ๐๘.๓๐- แห้งแล้ง เช่น จักทะเล มะนาวผี เตยทะเล (คล้าย ๑๖.๓๐ น. สับปะรด) เป็นต้น และในบริเวณใกล้เคียงยังมีบ้าน การเดินทาง จากอ�ำเภอเมอื งนราธิวาส ใช้ทางหลวง พักของเอกชนให้บรกิ าร หมายเลข ๔๐๘๔ (สายนราธิวาส-ตากใบ) ระยะทาง การเดินทาง จากอำ� เภอเมอื งนราธวิ าส ใชท้ างหลวง วัดนักบุญอนั นา หนองแสง 12 นราธิวาส Narathiwat.indd 12-13

ศูนยศ์ ึกษาการพฒั นาพิกลุ ทอง หมายเลข ๔๐๘๔ (สายนราธวิ าส-ตากใบ) ประมาณ ประตนู �ำ้ บางนรา ระยะเวลาประมาณ ๔๐ นาที ค่า ๓ กโิ ลเมตร ถึงตำ� บลกะลวุ อเหนอื จะมปี า้ ยบอกทาง เช่าเรือเหมาลำ� ๆ ละ ๓๐๐ บาท บรรทกุ ไดไ้ ม่เกิน ๗ แยกไปสู่อุทยานฯ อีก ๓ กิโลเมตร รวมระยะทาง คน เปิดบริการทุกวันศุกและวันเสาร์ เวลา ๑๔.๐๐ ประมาณ ๑๐.๕ กโิ ลเมตร ๑๙.๐๐ น. สอบถามข้อมูล โทร. ๐๘ ๓๕๑๒ ๙๙๗๗ หมู่บ้านยะกัง อยู่ต�ำบลบางนาค อ�ำเภอเมือง (ประธานชุมชนยะกงั ) นราธิวาส ปัจจุบันเป็นแหล่งผลิตผ้าปาเต๊ะ หรือผ้า การเดินทาง ใช้ทางหลวงหมายเลข ๔๐๕๕ (สาย บาตกิ ที่ส�ำคัญแห่งหนงึ่ ของจงั หวัดนราธิวาส นราธิวาส-ระแงะ) ห่างจากอ�ำเภอเมืองนราธิวาส ประมาณ ๒ กิโลเมตร ตลาดน�ำ้ ชุมชนยะกังขนม ๑๐๐ ปี คือ ชมุ ชนริมนำ�้ ศนู ยศ์ กึ ษาการพฒั นาพกิ ลุ ทอง แหลง่ รวมการศกึ ษา เกา่ แกท่ มี่ ปี ระวัติศาสตร์ยาวนาน อดตี คือศนู ย์กลาง ข้อมูลวิชาการและฝึกอบรมการเกษตร เพ่ือเป็น ทางเศรษฐกิจและการค้าท่ีส�ำคัญแห่งหน่ึงของเมือง แนวทางในการพัฒนาท่ีดินแก่ราษฎรในพ้ืนท่ีแบบ นราธิวาส ภายในตลาดมีขนมพื้นบ้านมุสลิมท่ีมีชื่อ เบ็ดเสร็จ คือ วิเคราะห์ ทดลอง ทดสอบการปลูกพืช เสียงสมัยโบราณมากมาย อาทิ ขนมอาเกาะ ขนม เล้ียงสัตว์ ภายในศูนย์ฯแบ่งเป็นอาคารส�ำนักงาน เปียนา ปูตู แบแป แซมา ฯลฯ และมีกิจกรรมล่อง แปลงสาธิต และแปลงวิจัยทดลองในพื้นท่ีป่าพรุ เรือชมวิถีชีวิตริมน�้ำบางนรา เร่ิมจากตลาดน้�ำไปยัง โครงการท่สี ำ� คญั ๆ เช่น โครงการแกล้งดิน โครงการ นราธิวาส 13 2/9/2560 BE 1:26 PM

เกษตรทฤษฎีใหม่ น�ำมาปรับใช้ใหเ้ ขา้ กับสภาพพนื้ ที่ ราชการ ๐๘.๐๐–๑๖.๐๐ น. สอบถามขอ้ มูล โทร. นซี้ งึ่ มนี ำ�้ มากพออยแู่ ลว้ การทดลองปลกู ปาลม์ นำ้� มนั ๐ ๗๓๖๓ ๑๐๓๓, ๐ ๗๓๖๓ ๑๐๓๘ หรือ www. ทข่ี น้ึ ในดนิ อนิ ทรยี จ์ ดั โดยมโี รงงานอตุ สาหกรรมขนาด pikunthong.com เล็กครบวงจรร่วมกับมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ การเดินทาง จากอำ� เภอเมอื งนราธิวาส ใชท้ างหลวง ผลิตภณั ฑ์จากปาลม์ น�ำ้ มัน เช่น น้ำ� มนั ท่สี กดั ได้จาก หมายเลข ๔๐๘๔ (สายนราธวิ าส-ตากใบ) ศูนยฯ์ อยู่ ปาลม์ สบู่ เนย ส่วนหนึง่ จำ� หน่ายใหแ้ กค่ นงาน และ ระหว่างบ้านพิกุลทองและบ้านโคกสยา ต�ำบลกะลุ อีกส่วนหนึ่งจ�ำหน่ายให้แก่บุคคลภายนอก โรงงาน วอเหนือ ห่างจากพระต�ำหนักทักษิณราชนิเวศน์ ๑ ปศุสัตว์ท�ำบ่อก๊าซชีวภาพจากมูลวัว การทดลองน�ำ กโิ ลเมตร และห่างจากอ�ำเภอเมือง ๘ กิโลเมตร ระก�ำหวาน มาปลูกเป็นพืชแซมในสวนยางพารา หมู่บ้านทอน อยู่ต�ำบลโคกเตียน เป็นหมู่บ้านชาว เปน็ ตน้ ประมงไทยมสุ ลมิ สถานทตี่ อ่ เรอื กอและแบบจรงิ และ นอกจากนั้น ยังเปิดศนู ยฝ์ ึกอบรมงานหตั ถกรรมจาก จ�ำลอง เรอื กอและแบบจำ� ลองมีราคาต้ังแต่หลกั รอ้ ย กระจูดและใบปาหนัน เปิดให้เข้าชมในวันและเวลา บาทไปถงึ หลกั หมน่ื บาท นอกจากนน้ั ยงั มผี ลติ ภณั ฑ์ เรอื กอและ 14 นราธิวาส Narathiwat.indd 14-15

วัดชลธาราสงิ เห จากกระจดู และใบปาหนนั เชน่ ซองใส่แว่น กระเปา๋ ดำ� นำ้� เกง่ จงึ เปน็ ทนี่ ยิ มของชาวเรอื กอและ งานศลิ ปะ เส่ือ มีลวดลายและสีสันสวยงาม แหล่งผลิตน�้ำบูดู บนลำ� เรอื เสมอื น “วจิ ติ รศลิ ปบ์ นพลว้ิ คลนื่ ” และเปน็ และ ขา้ วเกรยี บปลาทขี่ นึ้ ชอ่ื ของจงั หวดั สามารถแวะ ศิลปะเพ่ือชีวิต กล่าวกันว่า “ลูกแม่น�้ำบางนราไม่มี มาชมวธิ กี ารผลติ และซอื้ ของฝากไดท้ กุ วนั แตใ่ นบา่ ย เรอื กอและหาปลา กเ็ หมอื นไม่ใสเ่ สื้อผ้า” วนั ศกุ ร์ชาวบ้านจะไปละหมาดและพักผ่อน การเดินทาง ใช้ทางหลวงหมายเลข ๔๑๓๖ (สาย เรือกอและ เป็นเรือประมงชายฝั่งขนาดเล็ก ใน นราธิวาส-บา้ นทอน) ระยะทาง ๑๖ กโิ ลเมตร จังหวัดชายแดนภาคใต้ตอนล่าง มีความยาว ๒๐, อำ� เภอตากใบ ๒๒ และ ๒๕ ศอก ลักษณะการต่อเรอื ส่วนหัวและ วดั ชลธาราสงิ เห อยหู่ มทู่ ่ี ๓ ตำ� บลเจะ๊ เห รมิ ฝง่ั แมน่ ำ�้ ทา้ ยเรอื จะสงู ขึ้นจากล�ำเรอื เปน็ เอกลกั ษณ์ ลวดลาย ตากใบ ทา่ นพระครโู อภาสพุทธคณุ (พดุ ) เปน็ ผ้เู ร่มิ บนล�ำเรือกอและผสมผสานระหว่างลายมลายู ลาย ก่อตั้งวัดนี้ และต้องไปขอท่ีดินจากพระยากลันตัน ชวา และลายไทย โดยมีสัดสว่ นของลายไทยอยมู่ าก เพ่ือที่จะสร้างวัด เมื่อ พ.ศ. ๒๔๑๖ สมยั นั้นดนิ แดน เชน่ ลายกนก ลายบัวคว�่ำบวั หงาย ลายหวั พญานาค ตากใบยงั เป็นของรัฐกลนั ตนั วัดนมี้ ีสว่ นเกยี่ วพนั กับ หนุมานเหริ เวหา รวมท้งั ลายหวั นกในวรรณคดี เช่น กรณีแบ่งแยกดินแดนตากใบระหว่างประเทศสยาม บุหรงซงี อ หรือ สงิ หปกั ษี (ตวั เปน็ สงิ ห์ หรอื ราชสหี ์ (ไทย) กบั ประเทศมลายู (มาเลเซีย) ซง่ึ เปน็ เมอื งขน้ึ หัวเป็นนกคาบปลาไว้ท่ีหัวเรือ) เชื่อกันว่ามีฤทธิ์มาก ของประเทศอังกฤษในขณะนั้น (สมัยรัชกาลที่ ๕ นราธิวาส 15 2/9/2560 BE 1:26 PM

สะพานเกาะยาว พ.ศ. ๒๔๕๒) โดยฝา่ ยสยามไดม้ ีการยกเอาพระพุทธ ประดิษฐานอยู่บนบุษบกทรงสอบสูง ๑.๕ เมตร ศาสนา วัด และศิลปะในวัด เป็นเครื่องต่อรองการ จากลักษณะบุษบก สันนิษฐานว่าเป็นพระมอญ มี แบ่งปนั เขตแดน องั กฤษจึงยอมรบั เหตผุ ล โดยใหน้ ำ� วิหารประดิษฐานพระนอน ซ่ึงตามผนังประดับด้วย เอาแม่น้�ำโก-ลกตรงบริเวณท่ีไหลผ่านเมืองตากใบ เครื่องถว้ ยสงั คโลก (แม่น้�ำตากใบ) เป็นเส้นแบ่งเขตแดน วัดน้ีจึงรู้จักใน การเดินทาง ใช้ทางหลวงหมายเลข ๔๐๘๔ (สาย อีกนามหนึง่ วา่ “วดั พิทักษ์แผ่นดนิ ไทย” นราธวิ าส-ตากใบ) ถงึ สแี่ ยกตลาดอำ� เภอตากใบ เลย้ี ว ซา้ ย ๑๐๐ เมตร จะถึงปากทางเข้าวดั หรือรถนง่ั รถ บรรยากาศโดยท่ัวไปภายในวัดชลธาราสิงเห เงียบ โดยสารประจ�ำทางสายที่ไปอ�ำเภอตากใบ มีรถสอง สงบ และมีลานกว้างริมแม่น�้ำ ภายในโบสถ์สร้างใน แถว รถตู้ ขนึ้ ท่สี ถานีขนส่งผโู้ ดยสารนราธิวาส ลงที่ สมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัช สามแยกอำ� เภอตากใบ และเดนิ เขา้ ไปอกี ๕๐๐ เมตร การท่ี ๕) มีภาพจิตรกรรมฝาผนัง เขียนโดยพระ ภิกษุชาวสงขลา เป็นพุทธประวัติท่ีสอดแทรกภาพ ชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คนในสมัยนั้น และยังเป็นท่ี เกาะยาว หรอื บา้ นเกาะยาว อยหู่ า่ งจากอำ� เภอตากใบ ประดษิ ฐานพระประธานปิดทองทัง้ องค์ ท�ำใหไ้ มเ่ ห็น ประมาณ ๓ กิโลเมตร ฝั่งด้านหนึ่งติดกับทะเลอ่าว ลักษณะเดิมทีพ่ ระโอษฐ์เปน็ สีแดง พระเกศาเปน็ สีดำ� ไทย ส่วนอีกฝั่งด้านหน่ึงติดกับแม่น�้ำตากใบ เกาะมี ความยาวประมาณ ๙ กโิ ลเมตร บรเิ วณชายหาดมที วิ 16 นราธิวาส Narathiwat.indd 16-17

มะพรา้ วเรยี งรายเปน็ แนวยาวสวยงาม ประชากรสว่ น อ�ำเภอสุไหงปาดี ใหญน่ บั ถอื ศาสนาอสิ ลาม มอี าชพี ทำ� การประมงและ น้�ำตกฉัตรวาริน ต�ำบลโต๊ะเด็ง เป็นน�้ำตกขนาด สวนมะพร้าว นอกจากน้ี ยงั มีสะพานคอยรอ้ ยปี ซ่ึง กลางมีน้�ำตลอดท้ังปีอยู่ในพ้ืนที่อุทยานแห่งชาติ สมัยก่อนการเดินทางจากเกาะยาวมายังฝั่งท่ีว่าการ บูโด-สุไหงปาดี มีต�ำนานพื้นบ้านเล่าสืบต่อกันมาว่า อำ� เภอตอ้ งใชเ้ รอื กวา่ จะมกี ารสรา้ งสะพานไมร้ ะหวา่ ง มักได้ยินดนตรีมะโย่งแว่วดังมาจากน�้ำตก เมื่อชาว เกาะยาวไปยังฝ่ังทีว่ ่าการอำ� เภอต้องคอยถึง ๑๐๐ ปี บา้ นพากนั ไปดกู ไ็ มพ่ บเหน็ สงิ่ ใด กระทงั่ ผเู้ ฒา่ คนหนงึ่ จงึ เรียกว่า สะพานคอยร้อยปี ปัจจุบนั ได้กอ่ สรา้ งข้ึน ช่อื “โตะ๊ เด็ง” แอบข้นึ ไปดขู ณะท่ีมเี สยี งดนตรกี เ็ ห็น ใหมเ่ ป็นสะพานปูนสวยงาม ทอดยาวค่กู ับสะพานไม้ ภาพชายหญงิ คหู่ นง่ึ ออกมารา่ ยรำ� ทำ� นองมะโยง่ โดย เดิม ข้ามไปยังเกาะยาว มรี ม่ ขนาดใหญห่ รอื ฉตั รกางอยแู่ ลว้ กห็ ายไป จากเรอื่ ง การเดินทาง ใช้ทางหลวงหมายเลข ๔๐๘๔ (สาย ที่พบเห็นนี้ชาวบ้านจึงน�ำมาตั้งเป็นภาษาท้องถิ่นว่า นราธิวาส-ตากใบ) จนถึงส่ีแยกตลาดอ�ำเภอตากใบ “ไอปายง” หรือน�ำ้ ตกฉัตร แปลวา่ นำ�้ ตกกางร่ม ตอ่ เลยไปยังแมน่ ำ�้ ตากใบ มีสะพานไมช้ อื่ “สะพานคอย มาได้มีการปรับปรุงให้เป็นสถานที่ท่องเที่ยวขึ้น จึง ๑๐๐ ปี” ขา้ มแม่น้�ำตากใบไปยงั เกาะยาว ตั้งช่อื น�ำ้ ตกแห่งน้เี ปน็ ทางการวา่ “น้ำ� ตกฉัตรวาริน” ดา่ นตาบา หรอื ดา่ นตากใบ อยบู่ า้ นตาบา ตำ� บลเจะ๊ เห พันธุ์ไม้เด่นของท่ีนี่คือ ปาล์มบังสูรย์ เป็นไม้หายาก เป็นช่องทางการท่องเที่ยวและค้าขายระหว่างไทย– พบในบรเิ วณปา่ ลกึ ความสงู ๑,๘๐๐ เมตร จากระดบั มาเลเซยี อีกแห่งหนึง่ ผ้ทู จ่ี ะข้ามไปซื้อของทีร่ า้ นคา้ นำ้� ทะเล มถี นิ่ กำ� เนดิ ในประเทศมาเลเซยี ลกั ษณะเปน็ ปลอดภาษี บริเวณด่านศุลกากรเปินกาลันกูโบ รัฐ ไมล้ ำ� ตน้ เตยี้ แตกกา้ นออกเปน็ กอสงู ใหญ่ สามารถสงู กลันตัน ประเทศมาเลเซีย สามารถข้ามเช้าไป-เย็น ไดถ้ งึ ๓ เมตร ใบแผก่ วา้ งทรงสเ่ี หลย่ี มขา้ วหลามตดั มี กลับได้ ระหวา่ งเวลา ๐๖.๓๐-๑๗.๓๐ น. หากขา้ ม เสน้ ใบเรยี งกนั เปน็ ระเบยี บสวยงาม ไดร้ บั การยกยอ่ ง ไปค้างคืนต้องขอใบผ่านแดนแบบ ๑ ปี ติดต่อท�ำ จากท่ัวโลกว่าเป็นปาล์มท่ีสวยงามที่สุด จะพบในป่า บัตรผ่านแดนท่ีส�ำนักงานอ�ำเภอตากใบ อยู่ห่างจาก แถบน้ีเท่านั้น ปาล์มบังสูรย์ ต้ังโดยศาสตราจารย์ ด่านตากใบ ๓ กิโลเมตร สอบถามข้อมูล โทร. ๐ ประชิด วามานนท์ ท่ีปรึกษาโครงการส่วนพระองค์ ๗๓๕๘ ๑๔๒๑ เมื่อคร้ังเดินทางมาส�ำรวจพื้นท่ีแถบนี้ได้พบปาล์ม การเดินทาง ใช้ทางหลวงหมายเลข ๔๐๘๔ (สาย ชนิดน้ีปลูกอยู่ในหมู่บ้านมุสลิม เห็นว่าใบของปาล์ม นราธิวาส–ตากใบ) การข้ามฟากสามารถข้ามไป ชนิดนี้มีลักษณะคล้าย “บังสูรย์” เครื่องสูงที่ใช้บัง โดยเรือหางยาวหรอื แพขนานยนต์ ค่าโดยสารคนละ แดดในพิธีแห่จึงน�ำมาต้ังเป็นช่ือปาล์มดังกล่าว ส่วน ๑๐ บาท ถ้าน�ำรถยนต์เข้าไปไกลกว่าด่านศุลกากร ภาษาทอ้ งถิน่ เรยี กวา่ “บเู กะ๊ อีแป” แปลวา่ ตะขาบ จะต้องท�ำประกันรถยนต์ก่อน และมีข้อก�ำหนดว่า ภูเขา มาจากสว่ นช่อดอกที่คล้ายตัวตะขาบ ต้องเป็นรถที่ติดฟิล์มไม่เกิน ๔๐ เปอร์เซ็นต์ และมี การเดินทาง ใช้ทางหลวงหมายเลข ๔๐๕๖ ถึงโรง เข็มขัดนิรภัย เพราะฝั่งมาเลเซียเข้มงวดเรื่องความ พยาบาลสุไหงปาดี แลว้ เลย้ี วซ้ายอีก ๖ กิโลเมตร ปลอดภยั รถยนต์ มบี ริษทั รบั ท�ำประกนั รถยนต์ท้งั ฝง่ั ไทยและฝงั่ มาเลเซีย นราธวิ าส 17 2/9/2560 BE 1:26 PM

สวนรวมพรรณไมป้ ่า ๖๐ พรรษา มหาราชนิ ี อยู่ ศาลเจ้าแมโ่ ตะ๊ โมะ อยูซ่ อยภธู ร ถนนเจริญเขต อดีต หมู่ทึ่ ๓ ต�ำบลสุไหงปาดี ปัจจุบันมีพันธุ์ไม้มากกว่า เจ้าแม่โต๊ะโมะประดิษฐานท่ีบ้านโต๊ะโมะ อ�ำเภอ ๗๐๐ ชนดิ ซง่ึ เปน็ พชื เศรษฐกจิ พชื สมนุ ไพรและพนั ธ์ สุคิริน ต่อมาได้อัญเชิญมาประดิษฐานที่อ�ำเภอ ไม้ท่ีใกล้สูญพันธ์ ชมการสาธิตการปีนเก็บตัวอย่าง สไุ หงโก-ลก ศาลเจา้ แม่โตะ๊ โมะ เป็นที่นับถือของชาว พันธุ์ไม้ต่างๆ เหมาะแก่การศึกษาหาความรู้และพัก สุไหงโกลกและพื้นที่จังหวัดใกล้เคียง รวมท้ังชาวจนี ผอ่ น นอกจากนี้ สามารถเดนิ ทางท่องเทีย่ วไดต้ ลอด ในประเทศมาเลเซยี เปดิ ทกุ วนั เวลา ๐๖.๐๐–๑๘.๐๐ น. ปี สอบถามข้อมูล ส�ำนักบริหารจัดการในพื้นที่ป่า สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๑๕๒๑ อนุรักษ์ ๒๑ ส�ำนกั งานปา่ ไม้เขตปัตตานี อำ� เภอเมือง จังหวดั ปัตตานี ๙๔๐๐๐ โทร. ๐ ๗๓๓๓ ๖๒๙๐-๓ ศูนย์วิจัยและศึกษาธรรมชาติป่าพรุสิรินธร (ป่า ตอ่ ๔๑๒๘, ๔๑๒๙ พรโุ ตะ๊ แดง) เป็นป่าพรแุ หง่ สดุ ท้ายของประเทศไทย การเดนิ ทาง ทางหลวงหมายเลข ๔๐๕๖ ถึงทางแยก ครอบคลมุ พืน้ ที่ ๓ อ�ำเภอ คอื อ�ำเภอตากใบ อำ� เภอ บ้านเจาะวาแล้วเลีย้ วซา้ ย ๘ กโิ ลเมตร สไุ หงโก-ลก และอำ� เภอสไุ หงปาดี มพี น้ื ที่ ๑๒๐,๐๐๐ อำ� เภอสไุ หงโก-ลก ไร่ แตพ่ น้ื ทส่ี มบรู ณม์ เี พยี ง ๕๐,๐๐๐ ไร่ มสี ตั วป์ า่ และ พรรณไมห้ ลากหลายชนดิ มแี มน่ ำ�้ สำ� คญั ไหลผา่ น คอื ดา่ นสไุ หงโก-ลก เปน็ ดา่ นการคา้ ชายแดนทใ่ี หญท่ สี่ ดุ คลองสไุ หงปาดี แมน่ ำ�้ บางนรา และคลองโตะ๊ แดง อนั ในจงั หวดั สามารถเดนิ ทางขา้ มไดส้ ะดวกทง้ั ชาวไทย เปน็ ทีม่ าของชื่อป่า และชาวมาเลเซีย มีสะพานเช่ือมระหว่างประเทศ เปิดเวลา ๐๕.๐๐-๒๑.๐๐ น. มีร้านค้าปลอดภาษี ภายในศนู ยฯ์ มหี อ้ งนทิ รรศการใหค้ วามรู้ และทบ่ี งึ นำ�้ ชาวมาเลเซยี จะข้ามมาซอื้ อาหารและผลไม้ สามารถ ดา้ นหลงั มที างเดนิ ปา่ ศกึ ษาธรรมชาติ เปน็ สะพานไม้ ขับรถข้ามสะพานเข้าไปเท่ียวเมืองโกตาบาห์รูของ ต่อลดั เลาะเขา้ ไปในป่าพรุ ระยะทาง ๑,๒๐๐ เมตร มาเลเซียได้ แต่ต้องท�ำประกันรถยนต์ การขอใบ บางช่วงเป็นสะพานไม้รอ้ ยลวดสลิง บางช่วงเปน็ หอ ผ่านแดน สอบถามข้อมูล โทร.๐ ๗๓๖๑ ๑๓๖๘ สงู สำ� หรบั มองทิวทศั นเ์ บ้ืองลา่ ง มีป้ายชอ่ื ตน้ ไมท้ นี่ ่า www.sungaikolokcustoms.com สนใจ และซ้มุ ความรู้ติดตัง้ เป็นจดุ ๆ เปิดทุกวนั เวลา การเดินทาง จากอ�ำเภอเมืองนราธิวาส สามารถไป ๐๘.๐๐-๑๖.๐๐ น. ช่วงที่เหมาะแก่การท่องเท่ียว ได้ ๒ เส้นทาง คอื คือ เดือนกุมภาพันธ์-เมษายน เพราะฝนจะตกน้อย - ทางหลวงหมายเลข ๔๐๕๕ (สายนราธวิ าส- ทส่ี ดุ เน่ืองจากปา่ พรมุ ีภูมิอากาศแบบคาบสมุทร จึง ระแงะ) แยกซ้ายท่ีบ้านมะนงั ตายอไปตามทางหลวง มีฝนตกชุกตลอดทั้งปี สิ่งที่ต้องระวัง คือ ยุงด�ำ ซ่ึง หมายเลข ๔๐๕๖ ผ่านอำ� เภอสไุ หงปาดี เข้าสูอ่ ำ� เภอ เป็นพาหะน�ำโรคเท้าช้างมีชุกชุมและออกหาอาหาร สไุ หงโก-ลก ระยะทาง ๖๓ กโิ ลเมตร ในชว่ งเวลาคำ่� และไฟปา่ ทอี่ าจเกิดข้ึนไดจ้ ากการสบู - ทางหลวงหมายเลข ๔๐๘๔ ไปยังอ�ำเภอ บุหรี่ เมื่อป่าพรุเกิดไฟป่าจะดับยากมากกว่าป่าชนิด ตากใบ แลว้ เลยี้ วขวาเขา้ สทู่ างหลวงหมายเลข ๔๐๕๗ อื่น เนือ่ งจากเชื้อเพลิงไมไ่ ดม้ ีแค่ต้นไม้ในปา่ แตร่ วม (สายตากใบ-สไุ หงโก-ลก) ระยะทาง ๖๖ กโิ ลเมตร ไปถึงซากไม้ และต้นไม้ที่ทับถมกันในช้ันดินพรุ จึง เป็นไฟท่ีลุกลามลงไปใต้ดิน ท�ำให้การควบคุมหรือ 18 นราธวิ าส Narathiwat.indd 18-19

ศูนย์วิจัยและศกึ ษาธรรมชาติปา่ พรุสิรินธร ดับไฟล�ำบาก ต้องรอจนกว่าจะมีฝนตกชุก น้�ำท่วม นราธวิ าส ส่วนป่าบาลาครอบคลมุ อำ� เภอแวง้ และ ผวิ ดินไฟจึงจะดบั สนิท อ�ำเภอสุคิริน จังหวัดนราธิวาสเป็นส่วนที่เปิดให้ การเดินทาง ใช้ทางหลวงหมายเลข ๔๐๕๗ (สาย ประชาชนเขา้ ไปศึกษาธรรมชาตไิ ด้ ตากใบ–สไุ หงโก-ลก) ระยะทาง ๒๘ กิโลเมตร มที าง ส่วนการวัดความอุดมสมบูรณ์ของป่าของพื้นที่ป่า แยกเข้า ส่ถู นนชวนะนันท์ ๓ กิโลเมตร แลว้ เลยี้ ว สามารถวัดได้จากนกเงือก ซ่ึงเป็นนกหายากชนิด ซา้ ยอกี ๒ กโิ ลเมตร มปี า้ ยบอกทางเขา้ สศู่ นู ยว์ จิ ยั และ หน่งึ แตใ่ นปา่ นพ้ี บถงึ ๙ ใน ๑๒ ชนิดของนกเงือก ศึกษาธรรมชาติปา่ พรสุ ิรนิ ธร เปน็ ระยะ ๆ ท่ีพบในไทย ได้แก่ นกเงือกปากย่น นกเงือกชนหิน อำ� เภอแว้ง (เป็นนกเงือกชนิดเดียวที่มีโหนกแข็งทึบ ชาวบ้านใน เขตรกั ษาพนั ธส์ุ ตั วป์ า่ ฮาลา-บาลา มเี นอื้ ทปี่ ระมาณ อินโดนีเซียจึงล่านกชนหินเพื่อเอาโหนกไปแกะสลัก ๓๙๑,๖๙๘ ไร่ ไดร้ บั จดั ตงั้ อยา่ งเปน็ ทางการเมอ่ื พ.ศ. อย่างงาช้าง) นกแก๊ก นกกก นกเงือกหัวหงอก นก ๒๕๓๙ เป็นแนวชายแดนไทย-มาเลเซีย ครอบคลุม เงอื กปากดำ� นกเงอื กหวั แรด นกเงอื กดำ� และนกเงอื ก พ้ืนที่ทิวเขาสันกาลาคีรี ป่าฮาลาและป่าบาลาเป็น กรามชา้ ง และยงั มสี ตั วป์ า่ หายากหลายชนดิ เชน่ ชะนี ผืนป่าดงดิบท่ีไม่ต่อเนื่องกันแต่ได้ประกาศเป็นเขต ด�ำใหญ่หรือเซียมัง มีสีด�ำตลอดตัวและมีขนาดใหญ่ รักษาพันธุ์สัตว์ป่าเข้าด้วยกัน คือ ป่าฮาลา ในเขต กว่าชะนีธรรมดา ชะนีมือด�ำปกติจะพบเฉพาะในป่า อำ� เภอเบตง จงั หวดั ยะลา และ อำ� เภอจะแนะ จงั หวดั บนเกาะสมุ าตรา บอร์เนียว และปา่ บรเิ วณทางเหนือ นราธวิ าส 19 2/9/2560 BE 1:26 PM

ของมาเลเซียถึงทางใต้ของไทยเท่านั้น นอกจากน้ัน ยงั มี กบทตู ซงึ่ เปน็ กบขนาดใหญท่ สี่ ดุ ในประเทศไทย เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าฮาลา-บาลา ไม่อนุญาตให้ นกั ทอ่ งเท่ียวเขา้ ไปพักแรม ผู้ที่ประสงคเ์ ข้าพน้ื ทเ่ี พื่อ ศกึ ษาธรรมชาติ ตอ้ งแจง้ ลว่ งหนา้ ทเี่ ขตรกั ษาพนั ธส์ุ ตั ว ป่าฮาลา-บาลา หรอื ฝา่ ยกิจการเขตรักษาพนั ธ์ุ สำ� นกั อนรุ กั ษท์ รพั ยากรธรรมชาติ กรมอทุ ยานแหง่ ชาตสิ ตั ว์ ปา่ และพนั ธพ์ุ ชื กรงุ เทพฯ โทร. ๐ ๒๕๖๑ ๐๗๗๗ ตอ่ ๑๖๑๕ ในวันเวลาราชการ หรือ www.dnp.go.th การเดนิ ทาง ใชท้ างหลวงหมายเลข ๔๐๕๗ มุ่งหน้า ไปยังอ�ำเภอแว้งไปจนถึงบ้านบูเก๊ะตา ก่อนถึงเขต ชายแดนจะเห็นป้ายบอกทางไปเขตรักษาพันธุ์สัตว์ ปา่ ฮาลา-บาลา แลว้ เลยี้ วขวาตามทางหลวงหมายเลข ๔๐๖๒ (ถนนสายความมน่ั คง) ตดั ผา่ นปา่ บาลาและไป ส้นิ สดุ ทบี่ ้านภเู ขาทองในอำ� เภอสุคริ ิน สถานทท่ี ่องเทย่ี วภายในเขตรกั ษาพันธ์ุสัตวป์ ่าฯ นำ�้ ตกสริ นิ ธร ลกั ษณะเปน็ ธารนำ�้ ทไ่ี หลมาจากแนวปา่ สูง มีแอ่งน้�ำและลานหิน ธารน�้ำตกจะไหลไปรวม ที่คลองอัยกาดิง นอกจากน้ีมีโครงการส�ำรวจและ รวบรวมพันธุ์ไม้ดอก ไม้ประดับของป่าภาคใต้ ใน สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี โดยปลกู พรรณไมต้ า่ ง ๆ กวา่ ๒๐๐ ชนดิ จดั เปน็ หมวด หมู่ ตามสภาพธรรมชาติ และมปี า้ ยบอกชอื่ ประโยชน์ ใช้สอย มีความน่าสนใจทั้งในแง่พฤกษศาสตร์พื้น บา้ น และการน�ำมาเพาะเลย้ี งขยายพนั ธุ์ เพอื่ พัฒนา เป็นไม้ประดับและพืชเศรษฐกิจ เปิดให้เข้าชมเวลา ปรากฏลายพระหัตถ์ที่ได้พระราชทานเป็นก�ำลังใจ ๐๘.๓๐-๑๖.๐๐ น. ใหแ้ กเ่ จา้ หน้าทแ่ี ละสมาชกิ นิคมวา่ “ขอให้นคิ มน้ีจง มีความเจริญรุ่งเรือง คนอยู่ในศีลธรรม เพ่ือความ อ�ำเภอสุคริ ิน สขุ ของตนเองและสว่ นรวม” การรบั เสดจ็ ในครง้ั นนั้ ตำ� หนักสุคิรนิ (สมเด็จย่า) เมอ่ื วนั ที่ ๒๗ กรกฎาคม ขา้ ราชการและเจา้ หนา้ ทน่ี คิ มฯ ไดก้ ราบบงั คมทลู เชญิ ๒๕๐๗ สมเดจ็ พระศรนี ครนิ ทราบรมราชชนนี (สมเดจ็ พระองคท์ า่ นเสดจ็ ประทบั ณ เรอื นรบั รองของนคิ มฯ ย่า) ได้เสด็จพระราชด�ำเนินเย่ียมนิคมสร้างตนเอง ซง่ึ เปน็ อาคารเลก็ ๆ จงึ ไมส่ ะดวกทจ่ี ะใหส้ มาชกิ นคิ มฯ พัฒนาภาคใต้ จังหวัดนราธิวาส เป็นคร้ังแรกดัง เข้าเฝ้าเพ่ือรับพระราชทานการช่วยเหลือ และในปี 20 นราธิวาส Narathiwat.indd 20-21

พระธาตุท่าอเุ ทน จุดชมววิ ทะเลหมอก เขตรกั ษาพันธ์ุสัตว์ปา่ ฮาลา-บาลา ๒๕๐๘ อธิบดีกรมประชาสงเคราะห์ (ปัจจุบันเป็น ระหว่างทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจในพื้นที่ตั้งแต่ กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ) ในขณะน้ันได้ด�ำริ บดั น้ันเปน็ ต้นมา พระองคท์ รงพระกรณุ าโปรดเกล้า และมอบหมายให้นิคมสร้างตนเองพัฒนาภาคใต้ พระราชทาน ค�ำว่า “สุคิริน” ใหเ้ ปน็ ชอ่ื ของต�ำหนัก จงั หวดั นราธวิ าส พรอ้ มสนบั สนนุ งบประมาณดำ� เนนิ ซ่ึงมีความหมายเป็นสิริมงคลว่า “พันธุ์ไม้อันเขียว การก่อสร้าง “ต�ำหนัก” ขึ้นเม่ือเดือนกุมภาพันธ์ ชอมุ่ ” มีความสอดคลอ้ งกับสภาพภูมิประเทศทเี่ ต็ม ๒๕๐๘ ใช้ระยะเวลาในการด�ำเนินงานประมาณ ไปด้วยภูเขา ปา่ ไม้ และพชื พรรณไมน้ านาชนิด ๙ เดือน แล้วเสร็จ จึงได้กราบบังคมทูลถวายแด่ พระองคท์ า่ น เมอื่ ปี พ.ศ. ๒๕๑๐ เพอ่ื ใชเ้ ปน็ ทปี่ ระทบั นราธิวาส 21 2/9/2560 BE 1:26 PM

ล่องแก่งภูเขาทอง จุดเริ่มต้นในการล่องแก่งคือ ที่ เนนิ พศิ วง อยหู่ มทู่ ่ี ๒ บา้ นภเู ขาทอง ตำ� บลภเู ขาทอง บ้านโต๊ะโมะ ไปถึงฟาร์มตวั อยา่ งบา้ นไอปาโจ ระยะ เนินเขานี้มองมองด้วยตาเปล่าจะเห็นเป็นทางลาด ทางประมาณ ๗ กิโลเมตร ใช้เวลาประมาณ ๒ ช่ัวโมง เอยี ง สามารถทดสอบโดยการน�ำรถจอดในที่ตำ่� แต่ ระหวา่ งเสน้ ทางชมวถิ ชี าวบา้ นการรอ่ นหาทองคำ� คา่ รถจะเคลอ่ื นทขี่ น้ึ ไปทสี่ งู กวา่ จงึ เรยี กวา่ “เนนิ พศิ วง” บรกิ ารผใู้ หญ่ ๒๐๐ บาท เด็ก ๑๕๐ บาท สุดด้ามขวานทอง สองแผ่นดิน เป็นด่านชายแดน เขื่อนไฟฟ้าพลังงานน�้ำบ้านไอกาเปาะ อยู่หมู่ท่ี ๔ ไทย-มาเลเซยี เสาหลักเลขท่ี ๖๕/๑๔๙ ซง่ึ เป็นรอย บ้านไอกาเปาะ ต�ำบลภูเขาทอง เดมิ เป็นสถานทีผ่ ลิต ต่ออยู่ระหว่างฝั่งของประเทศไทยอยู่หมู่ท่ี ๒ บ้าน กระแสไฟฟา้ เพอื่ ใชใ้ นการผลติ ทองคำ� ตอ่ มาไดม้ กี าร ภูเขาทอง ส่วนฝั่งของประเทศมาเลเซียอยู่ท่ี บ้านก ดัดแปลงมาใช้ในการผลิตกระแสไฟฟ้าจากพลังงาน ลยั อำ� เภอยะลี รฐั กลันตนั น�้ำพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลย จดุ ชมทะเลหมอก ผพู้ ิชิตปลายด้ามขวานทอง อยู่ เดช (รัชกาลท่ี ๙) มแี นวพระราชด�ำริ ในการน�ำพลงั บรเิ วณส�ำนกั สงฆ์พระธาตภุ เู ขาทอง หมู่ที่ ๒ ตำ� บล นำ้� มาผลติ เปน็ กระแสไฟฟา้ โดยทรงเนน้ การกอ่ สรา้ ง ภูเขาทอง เหมาะส�ำหรับนักท่องเที่ยวที่ไม่ต้องการ เข่ือนและโรงไฟฟ้าขนาดเล็กเพื่อเก็บกักน�้ำและผลิต ขน้ึ เขา และตอ้ งการชมทะเลหมอกในยามเชา้ สะดวก กระแสไฟฟ้าไว้ใชใ้ นชมุ ชนใกล้เคียง ในพื้นที่หมบู่ า้ น สบาย มเี รือนรับรองส�ำหรบั นกั ทอ่ งเทยี่ ว ป่าไม้อดุ ม หมทู่ ี่ ๓ และหมทู่ ี่ ๔ โครงการโรงไฟฟา้ อนั เนอ่ื งมาจาก สมบูรณ์ไปด้วยพันธุ์ไม้นานาชนิด สอบถามข้อมูล พระราชด�ำรินี้ท�ำให้ชุมชนใช้ทรัพยากรท่ีมีอยู่ให้เกิด สำ� นกั สงฆพ์ ระธาตภุ เู ขาทอง โทร. ๐๙ ๐๗๑๒ ๑๖๗๙ ประโยชนส์ ูงสุด สามารถพ่ึงพาตนเองได้อยา่ งยั่งยนื วัดพลับพลาวนาราม อยู่บ้านไอกาเปาะ ต�ำบล จุดชมทะเลหมอกผาสน หรือ เขาอีดา่ ง อยูห่ มู่ท่ี ๔ ภูเขาทอง โดยความรว่ มมอื ร่วมใจของชาวบา้ น ร่วม บา้ นไอกาเผาะ ตำ� บลภเู ขาทอง ความสงู จากระดบั นำ้� กันบรจิ าคทรัพย์ วัสดุก่อสร้าง และอ่ืนๆ ท่จี ำ� เปน็ ซึ่ง ทะเล ๕๘๐ เมตร ใชเ้ วลาในการเดนิ ประมาณ ๑,๒๐๐ เป็นท่ีของโครงการพระราชด�ำริ จึงได้ท�ำหนังสือขอ เมตร หรอื ประมาณ ๒ ช่วั โมง เป็นผืนป่าที่มตี ้นสน อนุญาตจากนิคมสร้างตนเองสุคิริน และได้ก่อสร้าง เกดิ ขน้ึ บรเิ วณหนา้ ผา จงึ เปน็ ทมี่ าของคำ� วา่ “ผาสน” สำ� นกั สงฆ์ เม่ือวันท่ี ๑๓ กรกฎาคม ๒๕๔๘ พร้อมท้งั สามารถมองเหน็ ววิ ธรรมชาติ หมอกจะรวมตวั กนั เปน็ สรา้ งกฏุ ิ ๑ หลงั ใหช้ อ่ื วา่ สำ� นกั สงฆพ์ ลบั พลาวนาราม เกาะแกง่ หรอื ทช่ี าวบา้ นเรยี กกนั ว่า ทะเลหมอกรอ้ ย เนื่องจากพ้ืนที่บริเวณน้ันเคยเป็นที่ต้ังพลับพลาที่ เกาะ บรเิ วณผามพี นั ธไ์ุ ม้ กลว้ ยไมต้ า่ งๆ เชน่ ตน้ เสมด็ ประทับของสมเด็จย่า เม่ือครั้งเสด็จเยี่ยมราษฎรใน แดง ไมแ้ คระ หมอ้ ข้าวหมอ้ แกงลิง มอส ต้นสนสาม พื้นที่บ้านไอกาเปาะและใกล้เคียง และเพ่ือเป็นการ พนั ปี นาคราช ตน้ สยา เปน็ ตน้ ผนื ปา่ จะมพี นื้ ดนิ ทน่ี มุ่ รำ� ลกึ ถงึ พระมหากรณุ าธคิ ณุ ของสมเดจ็ ยา่ ทม่ี ตี อ่ ชาว เกิดจากซากใบไม้ทับถมกันเป็นจ�ำนวนมากและเป็น บ้านรวมถงึ พสกนกิ รชาวไทย เวลานาน สอบถามขอ้ มูล โทร. ๐๘ ๒๘๒๕ ๑๓๐๔ 22 นราธวิ าส Narathiwat.indd 22-23

จุดชมวิวทะเลหมอกผาอโศก อยู่ในพื้นที่บ้านสาม ซอย ตำ� บลมาโมง ระยะทาง ๑,๒๐๐ เมตร ใช้เวลา ในการเดนิ ทาง ๒ ชวั่ โมง เป็นพืน้ ท่รี าบชนั ผ่านสวน ยาง มีพันธุ์ไม้แคระ พันธุ์กล้วยไม้ป่ามากมายหลาย ชนิด สามารถตั้งแคมป์เพ่ือชมพระอาทิตย์ข้ึนและ ตก และมีจดุ ชมวิว “ลานหินขาว” บรรยากาศผนื ปา่ และแหลง่ นำ�้ รอบๆอำ� เภอสคุ ริ นิ ไดเ้ กอื บ ๓๖๐ องศา สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐๙ ๑๘๔๖ ๖๓๓๖ ต้นกะพงยักษ์ เป็นต้นไม้ขนาดใหญ่ วัดเส้นรอบวง ประมาณ ๒๗ คนโอบ อยูห่ ่างจากที่ทำ� การจากเขต รกั ษาพนั ธ์สัตวป์ า่ ฮาลา-บาลา ประมาณ ๑๐๐ เมตร นำ้� ตกศรที กั ษณิ อยหู่ า่ งจากตน้ กะพงยกั ษ์ ประมาณ ๒๐๐ เมตร เปน็ น�้ำตกท่มี คี วามสวยงาม มี ๔ ชั้น ใน แต่ละช้ันมคี วามสงู ประมาณ ๑๐ เมตร อโุ มงคเ์ หมอื งทองคำ� อยบู่ า้ นโตะ๊ โมะ หมทู่ ี่ ๓ ตำ� บล เจา้ แม่โตะ๊ โมะ ภูเขาทอง เป็นเหมืองแร่ทองค�ำซ่ึงสร้างก่อนปี พ.ศ. ๒๔๗๔ โดยชาวฝรง่ั เศสไดร้ บั สมั ปทานการทำ� เหมอื ง เน่อื งจากการคมนาคมไม่สะดวก ลา่ ชา้ จงึ ใช้อุโมงค์ แรท่ องคำ� ทภี่ เู ขาโตะ๊ โมะ เดมิ เรยี กวา่ ภเู ขาลซี อ ตอ่ มา เพ่ือเป็นเส้นทางในการขนส่งข้ามประเทศมาเลเซีย รฐั บาลไทยเขา้ ไปดำ� เนนิ การ หลงั จากเกดิ สงครามอนิ มายังประเทศไทย โดจนี และปจั จบุ นั ไดเ้ ลกิ ดำ� เนนิ การ แตย่ งั คงเหลอื สง่ิ กอ่ สร้าง เชน่ บ้านพกั ท่ที ำ� การเดิม อโุ มงค์ ๔ อโุ มงค์ หลัก และอุโมงค์ย่อยอีกเป็นจ�ำนวนมาก สอบถาม ขอ้ มูล โทร. ๐๘ ๘๔๘๘ ๗๓๘๙ อุโมงค์ล�ำเลียง อยู่ห่างจากเหมืองทองค�ำประมาณ ศาลเจ้าแม่โต๊ะโมะ ความเป็นมาของศาลเจ้าแม่ ๓ กิโลเมตร ใช้ระยะเวลาในการเดินเข้าไปจากเส้น โต๊ะโมะ สืบเนื่องมาจากชาวอังกฤษได้สัมปทานหา ทางหลักประมาณ ๕๐๐ เมตร อุโมงค์มีระยะทาง ทองค�ำที่เขาโต๊ะโมะ และมีกัปตันคิว เป็นหัวหน้า ประมาณ ๑ กิโลเมตร แต่ปัจจุบันสามารถเข้าไป คนงาน เป็นผู้ที่เคารพนับถือเจ้าแม่มาก่อน เวลา ได้เพียง ๓๐ เมตรเป็นอุโมงค์ท่ีใช้ในการล�ำเลียง จะส�ำรวจขุดหาแหล่งทองค�ำจะอัญเชิญเจ้าแม่มา วัสดุ อุปกรณ์ ส�ำหรบั การท�ำเหมืองทองคำ� สมยั กอ่ น ประทบั ทรง และมอี ยคู่ รง้ั หนงึ่ เจา้ แมใ่ นรา่ งทรงบอก นราธิวาส 23 2/9/2560 BE 1:26 PM

มสั ยดิ วาดลี ฮเู ซน็ ว่าบริเวณท่ีส�ำรวจห้ามขุดแต่คนงานไม่เช่ือ จึงท�ำให้ แมโ่ ดง่ ดงั ไดข้ นานนามวา่ “เจา้ แมโ่ ตะ๊ โมะ” ตง้ั แตน่ น้ั ถูกดินฝังเป็นร้อยๆคน เจ้าของเหมืองแร่จึงเลื่อมใส มา ตอ่ มาชาวบา้ นไดอ้ ัญเชญิ มาประดษิ ฐานท่อี ำ� เภอ ศรัทธา อีกท้ังให้กัปตันคิว อัญเชิญองค์จ�ำลองของ สไุ หงโก-ลก วันที่ ๑๕ มกราคม ๒๔๙๕ เปน็ วันเรม่ิ เจ้าแม่จากเมืองจีน มาบูชาท่ีเขาโต๊ะโมะ อ�ำเภอ ก่อสรา้ งและต้งั ชื่อว่า ศาลเจา้ แมโ่ ต๊ะโมะ โดยถือเอา สุคิริน สร้างศาลที่ประทับและท�ำให้ชื่อเสียงของเจ้า วนั ท่ี ๒๓ เดอื น ๓ ของจีนในทกุ ปี (ประมาณเดอื น 24 นราธิวาส Narathiwat.indd 24-25

เมษายน) เปน็ วนั เกดิ ของเจา้ แมแ่ ละจดั งานฉลองเปน็ หมู่บ้านจุฬาภรณ์ ๑๒ อยู่ที่ต�ำบลสุคิริน เป็นแหล่ง ประจำ� ทุกปีติดต่อกนั มาจนถงึ ปัจจุบัน ท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์และธรรมชาติท่ียังคง วดั โตะ๊ โมะ อยูบ่ า้ นโต๊ะโมะ หมู่ท่ี ๓ ต�ำบลภูเขาทอง อดุ มสมบูรณแ์ ละสวยงาม เดิมเป็นทต่ี ง้ั ม่นั ของพรรค เป็นวัดหลวงท่ีพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหา คอมมวิ นิสตม์ าลายา กรม ๑๐ ในปี ๒๕๓๒ ไดม้ ี ภูมิพลอดุลยเดช (รัชกาลที่ ๙) ทรงโปรดเกล้าฯให้ การลงนามสันติภาพยุติการสู้รบด้วยอาวุธและก�ำลัง สรา้ งขน้ึ และทรงพระราชทานใหส้ รา้ งศาลาศลิ ปาชพี มาเป็นผู้ร่วมพัฒนาชาติไทย เรียกว่า หมู่บ้านกิตติ เมอื่ วนั ที่ ๒๔ ตลุ าคม ๒๕๓๖ สรา้ งโดยกองทพั ภาคที่ ๔ ต่อมาสมเดจ็ พระเจา้ ลูกเธอเจ้าฟา้ หญงิ จฬุ าภรณ์ ส่ี เพอ่ื ใชเ้ ปน็ สถานทปี่ ระกอบพธิ ที างศาสนา และเปน็ วลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ทรงพระราชทานนาม สถานที่ยึดเหน่ียวทางจิตใจของชาวต�ำบลภูเขาทอง ใหม่ว่า “หมู่บ้านจุฬาภรณ์ ๑๒ “ ภายในหมู่บ้านมี และโดยเฉพาะอย่างย่ิงใช้ทรงงานเมื่อยามท่ีเสด็จมา พิพิธภัณฑบ์ ้านจุฬาภรณ์ ๑๒ ซง่ึ เปน็ ท่ีเก็บอาวุธและ ประทบั เพ่ือเยี่ยมเยอื นชว่ ยเหลือราษฎร โดยภายใน สิ่งของร่องรอทางประวัติศาสตร์ และมีแหล่งท่อง บรเิ วณวดั ยงั ประกอบดว้ ยศนู ยศ์ ลิ ปาชพี ซงึ่ เปน็ ศนู ย์ เที่ยวทางธรรมชาติทัศนียภาพท่ีสวยงาม มีกิจกรรม ส่งเสรมิ กิจกรรมต่างๆของกลุ่มแมบ่ า้ น เช่น การทอ ผจญภยั ล่องแกง่ ท่ามกลางปา่ เขาธรรมชาติท่ีสวยงาม ผ้าไหม จักสาย่านลเิ ภา แกะสลกั ฯลฯ อ�ำเภอบาเจาะ จุดชมทะเลหมอกสองแผ่นดินไทย-มาเลเซีย หลวงพอ่ แดงวดั เชงิ เขา อยบู่ า้ นเชงิ เขา หมทู่ ี่ ๔ ตำ� บล (ภศู าลา) อย่บู า้ นโตะโมะ หมู่ท่ี ๓ ตำ� บลภเู ขาทอง มี ปะลกุ าสาเมาะ หลวงพอ่ แดง เปน็ อดตี เจา้ อาวาสและ เนอื้ ทป่ี ระมาณ ๕๐๐ เมตร ในเขตพื้นทค่ี วามรบั ผดิ เกจอิ าจารย์ชอ่ื ดังของจงั หวัดนราธวิ าส ภายหลังจาก ชอบของวัดโตะ๊ โมะ บรเิ วณศาลาการเปรียญของวดั ทท่ี ่านไดม้ รณภาพไปแลว้ ศพของท่านยังไม่เนา่ เป่ือย โต๊ะโมะหลังเก่า สามารถมองเห็นได้สองประเทศ ประชาชนจึงได้เกดิ ความศรทั ธา และน�ำศพของทา่ น คือ ประเทศไทย-มาเลเซีย สอบถามข้อมูล อบต. ไปบรรจุไว้ในโลงแก้ว เพ่ือให้เป็นที่สักการะบูชาของ ภูเขาทอง โทร. ๐ ๗๓๗๐ ๙๗๒๖ ชาวบา้ นและพทุ ธศาสนกิ ชนทั่วไป การเดินทาง ใช้ทางหลวงหมายเลข ๔๒ (สาย โครงการฟารม์ ตวั อยา่ ง บา้ นไอปาโจ อยู่บา้ นไอปา นราธวิ าส-บาเจาะ) เล้ยี วซา้ ยท่บี า้ นต้นไทรระยะทาง โจ ตำ� บลภเู ขาทอง เปน็ สถานทที่ อ่ งเทย่ี วพรอ้ มเรยี นรู้ ๕.๕ กิโลเมตร ห่างจากที่ว่าการอ�ำเภอบาเจาะ ๑๕ ธรรมชาติ เปน็ โครงการทน่ี ำ� เอาปรชั ญาเศรษฐกจิ พอ กโิ ลเมตร เพียงของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพล อดลุ ยเดช (รัชกาลที่ ๙) มาปรับใช้ ภายในโครงการ มสั ยดิ วาดลี ฮเู ซน็ หรอื มสั ยดิ ตะโละมาเนาะ (มสั ยดิ ฟาร์มตัวอย่างยังมีผลผลิตจากการเกษตรจ�ำหน่าย ๓๐๐ ปี) อยู่บ้านตะโละมาเนาะ ต�ำบลลุโบะสาวอ ในราคายอ่ มเยาว์ สอบถามขอ้ มลู ศูนย์ประสานงาน นายวันฮูเซ็น อัส-ซานาวี ผู้อพยพมาจากบ้านสะนอ (ฟารม์ ) โทร. ๐ ๗๓๗๐ ๙๗๓๐, ๐๖ ๒๒๒๘ ๙๐๘๙ ยานยา จงั หวัดปตั ตานี เปน็ ผู้สรา้ งเมื่อ พ.ศ. ๒๑๖๗ อบต. ภเู ขาทอง โทร. ๐ ๗๓๗๐ ๙๗๒๖ เรม่ิ แรกสร้างหลงั คามงุ ใบลาน ต่อมาเปลี่ยนเป็นกระ นราธิวาส 25 2/9/2560 BE 1:26 PM

เบื้องดินเผา ลักษณะของมัสยิดมีความแตกต่างจาก การเดินทาง ใช้ทางหลวงหมายเลข ๔๒ (สาย มัสยิดท่ัวไป คือเป็นอาคาร ๒ หลังติดต่อกัน สร้าง นราธิวาส–บาเจาะ) ไปตามทางจนถึงบริเวณสี่แยก ด้วยไม้ตะเคียนท้ังหลัง ลักษณะการสร้างจะใช้ไม้ เข้าตัวอ�ำเภอบาเจาะ ให้เล้ียวเข้าไปตามถนนอีก สลักแทนตะปู รูปทรงของอาคารเป็นแบบไทยพ้ืน ๒ กิโลเมตร ถึงท่ีท�ำการอุทยานฯ ระยะทาง ๒๖ เมืองประยุกต์เข้ากับศิลปะจีนและมลายู ส่วนเด่น กโิ ลเมตร ที่สุดของอาคาร คอื เหนอื หลงั คาจะมฐี านมารองรบั สถานที่ท่องเท่ียวภายในอุทยานฯ จั่วบนหลังคาอยู่ชั้นหน่ึง ส่วนหออาซานมีลักษณะ น�้ำตกปาโจ บริเวณบ้านปาโจ เป็นน้�ำตกขนาดใหญ่ เปน็ เกง๋ จนี ต้งั อยบู่ นหลังคา สว่ นหลงั ฝาเรือนใช้ไม้ ของผนื ปา่ บโู ด มนี ำ�้ ไหลตลอดปี มนี ำ้� ตก ๔ ชน้ั สงู ๖๐ ท้ังแผ่นแล้วเจาะหน้าต่าง ช่องลมแกะเป็นลวดลาย เมตร มคี วาม ชั้นแรกมขี นาดใหญแ่ ละสวยทส่ี ุด ซ่ึงมี ใบไม้ ดอกไม้สลบั ลายจนี ด้านข้างมัสยิดมสี สุ านชาว สายน�้ำท่ีไหลตกลงมาจากลานผาหินกว้าง ลงสู่แอ่ง มุสลิม ถ้าเป็นของผู้ชายหินท่ีประดับอยู่บนหลุมฝัง น้�ำใหญ่ ในช่วงฤดูฝนน�้ำตกปาโจจะย่ิงสวยงามมาก ศพจะมีลักษณะกลม ถ้าเป็นของผู้หญิงจะเป็นหิน สภาพปา่ เปน็ ปา่ ดบิ ชน้ื ทสี่ มบรู ณ์ มพี นั ธไ์ุ มห้ ลายชนดิ เพยี งซีกเดยี ว เชน่ กะลอ หลุมพอ ฯลฯ ตามพ้นื ปา่ มหี วาย ปาล์ม หลากหลายชนดิ สตั วท์ พ่ี บเหน็ งา่ ยไดแ้ ก่ คา่ งแวน่ ถนิ่ ปจั จบุ นั มสั ยดิ แหง่ นย้ี งั ใชเ้ ปน็ สถานประกอบศาสนกจิ ใต้ นกกาฝากทอ้ งสสี ้ม เปน็ ตน้ หากต้องการเข้าชมภายในต้องได้รับอนุญาตจาก ศาลาธารทัศน์ เคยเป็นพลับพลาท่ีประทับของ โตะ๊ อหิ มา่ มประจำ� หมบู่ า้ น โดยทว่ั ไปเขา้ ชมไดบ้ รเิ วณ พระบาทสมเดจ็ พระปกเกลา้ เจ้าอยหู่ วั ในคราวเสด็จ ภายนอกเทา่ น้นั ประพาสจังหวัดนราธิวาส และยงั มีกอ้ นหินสลักพระ การเดินทาง ใช้ทางหลวงหมายเลข ๔๒ (สาย ปรมาภิไธยตั้งอยใู่ นบรเิ วณน�้ำตกปาโจด้วย นราธิวาส-บาเจาะ) ไปประมาณ ๒๓ กิโลเมตรจนถงึ ทางสามแยก ใหเ้ ล้ียวซา้ ยไปตามทางอกี ประมาณ ๒ กิโลเมตร ถงึ มัสยดิ รวมระยะทาง ๒๕ กิโลเมตร อำ� เภอย่งี อ ศนู ย์วฒั นธรรมเฉลมิ ราช พพิ ธิ ภณั ฑ์ทอ้ งถน่ิ ขุนละ หาร อยู่บา้ นกาเดง็ หม่ทู ี่ ๗ ตำ� บลละหาร กอ่ ต้งั เมอ่ื อุทยานแห่งชาติบูโด–สุไหงปาดี ครอบคลุมพื้นท่ี พ.ศ. ๒๕๕๒ โดยนายรศั มนิ ทร์ นติ ธิ รรม (ผ้ใู หญม่ งิ ) บางสว่ นของนราธวิ าส ยะลาและปตั ตานี เทอื กเขาบโู ด เป็นผู้ก่อต้ัง ได้สืบทอดเจตนารมณ์ของบรรพบุรุษ แห่งนี้จัดเป็นส่วนหนึ่งของป่าดิบร้อนแบบอินโด- เพ่ือรักษาศิลปะ ภูมิปัญญาท้องถิ่น แหล่งเรียนรู้ มาลายัน ป่าดิบช้ืนเขตร้อน มีความช้ืนสูงเพราะมี ทางวัฒนธรรมให้กับเยาวชนรุ่นหลัง และเมื่อเดือน ฝนตกตลอดปี และเป็นป่าท่ีมีความหลากหลายทาง กรกฎาคม ๒๕๕๕ ไดเ้ ปลี่ยนช่อื เปน็ ศนู ย์วัฒนธรรม ชวี ภาพมากทส่ี ดุ เมอ่ื เทยี บกบั ปา่ ประเภทอน่ื ในพนื้ ที่ เฉลมิ ราช พพิ ธิ ภณั ฑท์ อ้ งถนิ่ ขนุ ละหาร โดยมกี จิ กรรม เทา่ ๆ กนั พันธไ์ มเ้ ด่นของท่นี ่คี ือ “ใบไม้สที อง” หรือ ให้เด็กในชุมชนช่วงปิดเทอม เช่น เรียนรู้เรื่องศิลปะ “ยา่ นดาโอ๊ะ” ถูกคน้ พบครงั้ แรกของโลกที่อุทยานฯ ป้องกนั ตัวทอ้ งถิ่น เรยี กวา่ ซลี ะ หรอื การร�ำตารีอีนา นี้ เป็นไม้เล้ือย มีใบคล้ายใบชงโค หรือใบเส้ียว แต่ เปน็ ต้น ภายในพพิ ธิ ภณั ฑ์แบง่ ออกเปน็ ๖ ห้อง ไดแ้ ก่ มีขนาดใหญ่กว่า ทุกส่วนของใบปกคลุมด้วยขน กำ� มะหยี่ 26 นราธวิ าส Narathiwat.indd 26-27

น�ำ้ ตกปาโจ ห้องที่ ๑ ห้องภูมิหลัง จัดแสดงเคร่ืองมือ สอบถามข้อมลู โทร. ๐ ๗๓๕๙ ๑๒๒๒, ๐๘ ๙๖๕๖ เครื่องใช้ เครอื่ งปน้ั ดนิ เผายคุ กอ่ นประวตั ศิ าสตรส์ มยั ๙๙๕๗ ลงั กาสกุ ะ การเดินทาง จากอ�ำเภอเมอื งนราธิวาส ใช้ทางหลวง หอ้ งที่ ๒ ห้องเครอื่ งใชไ้ ม้สอย จัดแสดงเครอื่ ง หมายเลข ๔๒ (สายนราธิวาส-บาเจาะ) ไปถึง มอื เครอ่ื งใช้ ของชาวมลายใู นชายแดนใต้ เชน่ เครอ่ื ง พิพธิ ภัณฑ์ประมาณ ๑๐ กิโลเมตร ทองเหลอื ง และเครอ่ื งปั้นดินเผา เปน็ ตน้ หอ้ งท่ี ๓ หอ้ งพธิ กี รรม จดั แสดงแบบประเพณี พิพิธภัณฑ์มรดกวัฒนธรรมอิสลามและศูนย์การ พิธีกรรมของชาวมลายูในชายแดนภาคใต้ เช่น การ เรยี นรอู้ ลั -กรุ อาน อยใู่ นพน้ื ทโ่ี รงเรยี นสมานมติ รวทิ ยา แห่นก มะโยง่ และแมพ่ ิมพ์ขนม เปน็ ตน้ ต�ำบลละหาร อยู่ห่างจากตัวเมืองนราธิวาสไป ห้องท่ี ๔ ห้องสายนำ้� จดั แสดงวสั ดุ อปุ กรณ์ ประมาณ ๑๑ กโิ ลเมตร เปน็ ทร่ี วบรวมเอกสารโบราณ การประกอบอาชีพ ประมงนำ้� จืด ประมงน�ำ้ เค็ม มากกวา่ ๗๐ เลม่ ซงึ่ สว่ นใหญร่ วบรวมมาจากชาวบา้ น หอ้ งที่ ๕ ห้องศาสตราวธุ จัดแสดงศาสตราวธุ ในพนื้ ทสี่ ามจงั หวดั ชายแดนภาคใต้ คมั ภรี อ์ ลั -กรุ อาน ชาวมลายใู นอดตี เช่น กริช ดาบ ท่ีเก่าแก่ที่สุดของโรงเรียนสมานมิตรวิทยามีอายุกว่า ห้องที่ ๖ ห้องนันทนาการ จัดแสดงวัสดุ ๑,๐๐๐ ปี ซ่ึงเปน็ ของประเทศอียปิ ต์ นอกจากนแ้ี ล้ว อุปกรณ์ ส�ำหรับนันทนาการของชาวมลายูในอดีต ยังมีต�ำรายา ต�ำราดาราศาสตร์ และต�ำราต่าง ๆ ที่ เช่น ทดี่ กั นกคมุ่ กรงตัก๊ แตนประชันเสยี ง เปน็ ตน้ มีอายุเก่าแก่เช่นเดียวกัน แต่เดิมนั้นชาวบ้านจะจัด เก็บคัมภีร์อัล-กุรอานไว้ตามบ้านไม่ได้น�ำมารวบรวม พพิ ธิ ภณั ฑเ์ ปดิ ทำ� การทกุ วนั เวลา ๐๙.๐๐ น.-๑๖.๐๐ น. ไว้ในพพิ ธิ ภณั ฑ์ เมือ่ กรมศลิ ปากรเข้ามาดแู ล จงึ รว่ ม นราธวิ าส 27 2/9/2560 BE 1:26 PM

งานสมโภชเจ้าแม่โต๊ะโมะ กันรวบรวมต�ำราท่ีส�ำคัญมาซ่อมแซม โดยคัมภีร์ หมายเลข ๔๒ (สายนราธิวาส-บาเจาะ) ถึงพิพิธ อลั -กุรอานท่ชี ำ� รุดและไม่สามารถซอ่ มแซมเองไดน้ ้นั ภณั ฑฯ์ ประมาณ ๑๐ กโิ ลเมตร จะมกี ารจดั สง่ ไปใหช้ า่ งทช่ี ำ� นาญการในประเทศตรุ กี สว่ นการกอ่ สรา้ งพพิ ธิ ภณั ฑถ์ าวร ขณะนยี้ งั อยรู่ ะหวา่ ง เทศกาลงานประเพณี การดำ� เนนิ การกอ่ สรา้ ง แตม่ กี ารจดั สถานทพ่ี พิ ธิ ภณั ฑ์ ช่ัวคราว ซ่ึงจะน�ำคัมภีร์อัล-กุรอานมาหมุนเวียนจัด ๒ เมษา รวมใจน้อมเกล้า เพ่ือแสดงออกถึงความ แสดงทุก ๓ เดือน เปิดให้ผู้น�ำศาสนา และบุคคล จงรักภักดี และเทิดพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตน ส�ำคัญจากต่างประเทศเข้ามาศึกษาดูงาน โดยใน ราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ตลอดจนเป็นการ ห้องพิพิธภัณฑ์จะต้องมีเครื่องควบคุมอุณหภูมิเพ่ือ อนรุ กั ษศ์ ลิ ปวฒั นธรรมทอ้ งถนิ่ และสง่ เสรมิ การทอ่ ง การดแู ลรกั ษา รวมถึงมีกลอ้ งวงจรปิดเพ่ือดแู ลรักษา เที่ยว กิจกรรมในงานประกอบดว้ ย การแข่งขันกีฬา ความปลอดภัย พนื้ บา้ น การแขง่ ขนั วงิ่ จกั รยานเสอื ภเู ขา และกอลฟ์ พพิ ธิ ภณั ฑเ์ ปดิ ทำ� การทกุ วนั เวลา ๐๙.๐๐ น.-๑๖.๐๐ น. จดั ขึ้นระหว่างเดอื นมีนาคม-เมษายน ของทุกปี สอบถามข้อมูล โทร. ๐ ๗๓๕๙ ๑๒๒๒, ๐๘ ๙๖๕๖ เทศกาลอาหารจานเด็ดสุไหงโก-ลก เป็นงาน ๙๙๕๗, ๐๘ ๔๙๗๓ ๕๗๗๒ รวบรวมอาหารทผี่ า่ นเกณฑม์ าตรฐานอาหารสะอาด การเดนิ ทาง จากอ�ำเภอเมอื งนราธิวาส ใชท้ างหลวง รสชาติอร่อย ในพน้ื ท่ีอำ� เภอสุไหงโก-ลก และจาก ๕ จังหวัด ชายแดนภาคใต้ เพ่ือเผยแพรป่ ระชาสัมพนั ธ์ 28 นราธวิ าส Narathiwat.indd 28-29

และสง่ เสรมิ การท่องเทยี่ ว กิจกรรมในงานประกอบ มถิ นุ ายน ของทุกปี มปี ระชาชนชาวไทยพุทธ-มสุ ลมิ ดว้ ย การออกรา้ นจำ� หนา่ ยอาหาร ผลติ ภณั ฑพ์ นื้ เมอื ง ทงั้ ในและนอกพนื้ ทต่ี ลอดจนเพอ่ื นบา้ นชาวมาเลเซยี ตลอดจนการแสดงทางวฒั นธรรม และการแสดงจาก มารว่ มงานเป็นจ�ำนวนมาก ศลิ ปิน จัดข้นึ ในเดอื นเมษายน ของทุกปี งานของดีเมืองนรา เป็นงานท่ีรวบรวมส่ิงที่เป็นจุด งานสมโภชเจ้าแม่โต๊ะโมะ เป็นเทศกาลส�ำคัญของ เด่นของจังหวัดนราธิวาส เช่น งานแสดงผลิตภัณฑ์ อ�ำเภอสุไหงโก-ลก ประกอบด้วย ขบวนแห่เจ้าแม่ ศิลปาชีพพิเศษ งานวันกระจูด งานประชันเสียง รถบุปผชาติ ขบวนเชิดสิงโตและมังกร การเข้าทรง นกเขาชวา งานวันลองกอง งานแข่งเรือกอและ เรือ แสดงอภินิหาร ส�ำหรับภาคมหรสพมีการแสดง ยาว เรือยอกองชิงถ้วยพระราชทาน เป็นต้น ก�ำหนด อุปรากรจีน (งิ้ว) และการออกร้านจ�ำหน่ายสินค้า จัดงานในเดอื นกนั ยายน ของทุกปี ต่าง ๆ ก�ำหนดจัดงานในเดอื น ๓ ของจีน คือเดอื น เมษายน-พฤษภาคม ของทกุ ปี งานประเพณีบุญบั้งไฟ ต�ำบลภูเขาทอง อ�ำเภอ สนิ ค้าพื้นเมืองและของที่ระลึก สคุ ริ นิ จดั เปน็ ประจำ� ทกุ ปี ในวนั เสารท์ ส่ี องของเดอื น ลองกอง เป็นผลไม้ท่ีข้ึนชื่อที่สุดพันธุ์ที่รู้จักกันมาก คือ ลองกองบา้ นซีโป อำ� เภอระแงะ เป็นพันธ์ไุ ม้ชนิด เดียวกับลางสาด มีเปลือกหนาและไม่มียางเหมือน ลองกอง นราธวิ าส 29 2/9/2560 BE 1:26 PM

ผ้าบาติก ลางสาด มเี นอื้ นอ้ ยกวา่ แตม่ รี สหวานกวา่ อกี พนั ธห์ุ นงึ่ เมื่อน�ำไปย้อมสี สีก็จะติดเฉพาะส่วนท่ีไม่ลงเทียนไว้ ทรี่ สชาตดิ ี คอื ลองกองตันหยงมสั ซ่ึงเป็นลองกองซี และจะติดซึมไปตามรอยแตกของเทียนเกิดลวดลาย โปที่น�ำมาปลูกที่บ้านตันหยงมัส ออกผลกลางเดือน สวยงาม ปัจจุบัน การท�ำผ้านิยมใช้วิธีพิมพ์ลายผ้า สงิ หาคม-กนั ยายน สอบถามข้อมูล ส�ำนกั งานเกษตร มากกกวา่ วิธเี ขยี นลายดว้ ยมือ เพราะเร็วและสะดวก อำ� เภอระแงะ โทร. ๐ ๗๓๖๗ ๑๒๙๐ และส�ำนักงาน กวา่ ผา้ บาตกิ นสี้ ง่ ขายตามเมอื งทอ่ งเทย่ี วใหญๆ่ และ เกษตรจงั หวดั นราธวิ าส โทร. ๐ ๗๓๕๓ ๒๒๒๒ สง่ ออกขายในมาเลเซยี หรือ www.narathiwat.doae.go.th ใบไม้สีทอง หรือ ย่านดาโอ๊ะ รูปร่างคล้ายกับใบ ผลิตภัณฑ์หตั ถกรรมพ้นื บ้าน ผลิตภณั ฑจ์ ากกระจดู กาหลงหรอื ชงโค แตข่ นาดใหญก่ วา่ ใบออ่ นมสี นี ำ้� ตาล และใบปาหนัน เรือกอและจ�ำลอง และผลิตภัณฑ์ แดงหรอื ทองแดงเปน็ มนั คลา้ ยเสน้ ไหม นยิ มเกบ็ ใบไม้ เซรามคิ สดมาทำ� ใหแ้ หง้ ตามธรรมชาติ ด้วยการใสถ่ งุ จนแห้ง ใชเ้ วลา ๔-๕ เดอื นและอดั รดี ใหเ้ รยี บใชเ้ วลา ๓ เดอื น ผ้าบาตกิ ค�ำวา่ บาติก เป็นภาษาชวา ใชเ้ รียกผา้ ยอ้ ม กอ่ นน�ำมาใส่ซองบรรจหุ รอื ใส่กรอบรูป เป็นของแตง่ สีชนดิ หนึ่งทรี่ วมศลิ ปะทางด้านฝมี ือ และเทคนคิ การ บา้ น เชือ่ วา่ เปน็ ใบไม้มงคล ย้อมสีเข้าด้วยกัน หลักการท�ำผ้าบาติกอาศัยเทคนิค ง่าย ๆ คือ “การวันสีด้วยเทียน” โดยใช้ “จันติ้ง” เรือกอและจ�ำลอง ท�ำจากไม้เน้ืออ่อน เช่น ไม้ เป็นเครื่องมือที่จุ่มเทียนไขเหลวเพื่อวาดลวดลายลง กระท้อน น�ำมาทาสีแล้วเขียนลวดลายไทยหรือ บนผืนผ้าก่อนลงสีในส่วนท่ีไม่ต้องการให้ติดสีที่ย้อม ลายชวา ราคาขึ้นอยู่กับความละเอียดของลวดลาย 30 นราธวิ าส Narathiwat.indd 30-31

เรอื กอและจำ� ลอง บา้ นทอน นราธวิ าส 31 2/9/2560 BE 1:26 PM

สอบถามข้อมูล กลุ่มเยาวชนเรือกอและจ�ำลอง บ้าน กบั นำ้� กะทิ ปรงุ รสดว้ ยเกลอื และนำ้� ตาลแวน่ (นำ�้ ตาล ทอน ตำ� บลโคกเตียน อำ� เภอเมืองนราธิวาส โทร. ๐ จากต้น ตะโหนด) เมื่อสุกจะมีกล่ินหอมของกะทิ ๗๓๕๖ ๕๓๙๗ และน้�ำตาล รสชาติหวานมัน เป็นได้ทั้งอาหารคาว ว่าววงเดือน มีหลายชนิด หลายรูปแบบ และมี และอาหารหวาน การเล่นกันแพร่หลายในพ้ืนท่ีภาคใต้ แต่ในพื้นที่ ๓ บดู ู เปน็ อาหารคาว มี ๒ ชนดิ คอื บดู แู บบเคม็ สำ� หรบั จงั หวดั จะเนน้ ความสวยงาม เสยี งดงั ขนึ้ สงู มกี ารจดั ปรงุ แลว้ ใชผ้ กั สดจมิ้ รบั ประทานกบั ขา้ วสวย และ บดู ู ท�ำเพ่ือจ�ำหน่ายเป็นของท่ีระลึกขายในงานเทศกาล แบบหวาน เรยี กว่า “นำ�้ เคย” ใช้ส�ำหรบั คลกุ กับยำ� ตา่ ง ๆ ที่ทางจงั หวดั จดั ขึ้น ปกั ษ์ใต้ บูดทู ัง้ ๒ ชนิด ไดจ้ ากการหมกั ปลา อาหารพ้ืนเมือง รอเยาะ เป็นอาหารพื้นเมือง ประเภทอาหารคาวที่ ปรงุ จากผกั และผลไมส้ ดมนี ำ้� แกงราด เปน็ ทน่ี ยิ มของ ไก่กอและ หรือ ไก่ฆอและ ไก่ปิ้งที่น�ำมาใส่เครื่อง ชาวไทยมสุ ลมิ รบั ประทานเปน็ อาหารวา่ งหรอื บางที ปรุงประกอบดว้ ยแกงซ่งึ มีพริกแห้ง ขิง ขมนิ้ หัวหอม ก็รบั ประทานกบั ขา้ ว กระเทยี ม กะทิ ปรุงรสด้วยเกลือ น�ำ้ ตาล ส้มแขก ละแซ หรอื ละซอ เปน็ อาหารคาวซ่งึ มเี ส้นแบนยาว หรือส้มมะขามเปียก เป็นอาหารจานพิเศษนิยมใช้ เปน็ แถบ ๆ กว้างประมาณ ๑ เซนติเมตร คล้ายเส้น ตอ้ นรบั แขกมาเยือนหรอื งานเล้ยี งตา่ ง ๆ ก๋วยเต๋ียวราดด้วยน้�ำแกงและผสมผัก รับประทาน ข้าวย�ำ หรือ ข้าวย�ำนราธิวาส เป็นอาหารยอด เหมอื นขนมจนี ลกั ษณะของน้ำ� แกงเป็นนำ�้ ข้น สีขาว นิยม ที่ทานเปน็ อาหารเชา้ ของชาวนราธวิ าส เครอ่ื ง นวล ผกั ท่นี ิยมใช้รบั ประทานคกู่ บั ละแซ คอื หัวปลี ปรุงประกอบด้วย น�้ำบูดูสด มะพร้าวค่ัว ปลาย่าง ถว่ั งอก ดอกดาหลา ใบจนั ทนห์ อม ถว่ั ฝกั ยาว แตงกวา ฉีกฝอย พริกไทยป่น มะม่วงหรือมะขาม ผักต่าง ยอดมะมว่ งหมิ ะพานต์ เปน็ ต้น ๆ ห่นั เป็นฝอย เชน่ ตะไคร้ ดอกดาหลา ถัว่ ฝักยาว ปลากเุ ลาตากใบ เปน็ ปลาเคม็ แหง้ ทม่ี เี นอ้ื นมุ่ รสชาติ ถั่วงอก ยอดตาเปด็ กระถิน ยอดหมกั แพ ยอดแหร อร่อย จึงได้รับฉายาวา่ เปน็ ราชาแหง่ ปลาเค็ม ช่วงที่ (มะมว่ งหมิ พานต์) ยอดราม เป็นต้น มีปลาเยอะที่สุดอยู่ในช่วงเดือนพฤศจิกายน-มีนาคม ขา้ วแกงพ้ืนบ้านโบราณ (นาซิ ดาแฆ) ข้าวเจ้าผสม ผลติ ที่ต�ำบลเจ๊ะเห อำ� เภอตากใบ มีจำ� หนา่ ย ณ ร้าน ขา้ วเหนียว หุงด้วยน้ำ� กะทิ สว่ นน้ำ� แกง เปน็ แกงกะทิ ตน้ ออ้ ยงู ทอง เลขที่ ๑๖๒/๒ หมทู่ ่ี ๓ อ�ำเภอตากใบ ไก่บ้าน/กุ้ง/ปลาโอ นิยมรับประทานเป็นอาหารเช้า โทร. ๐ ๗๓๕๘ ๑๐๔๔, ๐๘ ๖๗๔๘ ๐๒๒๓ ของชาวนราธวิ าส ขา้ วเหนยี วปลาหมกึ (ตปู ะซตู ง) เปน็ อาหารพน้ื บา้ น ข้าวเกรียบปลา ส่วนผสมจากปลาทะเลสด เป็น โบราณ ทำ� ดว้ ยปลาหมึกกลว้ ย ซง่ึ บรรจขุ า้ วเหนียว สินค้าพื้นเมืองของอ�ำเภอตากใบและอ�ำเภอเมือง ที่ผสมน้�ำกะทิสดลงในตัวปลาหมึก จากน้ันน�ำไปต้ม แหล่งผลิตที่มีช่ือเสียงอยู่ท่ี บ้านสะปอม หมู่ท่ี ๕ 32 นราธวิ าส Narathiwat.indd 32-33

ปลากุเลาตากใบ ต�ำบลกะลุวอเหนือ อำ� เภอเมืองนราธิวาส มจี �ำหน่าย ๗๖๘๒ จ�ำหน่ายส้มแขกแก้วและผลิตภัณฑ์ส้มแขก ณ ชุมชนบาเละฮีเลและรา้ นบฟี ชิ โทร. ๐๘ ๖๒๘๗ แปรรูป เปดิ เวลา ๑๓.๐๐-๑๖.๓๐ น. ๗๔๐๓, ๐ ๗๓๕๑ ๑๖๖๖ ใบไม้มงคลสีทอง ๑๘๘ ถนนพิชติ บ�ำรงุ อำ� เภอเมอื ง นราธวิ าส โทร. ๐ ๗๓๕๑ ๓๕๘๑, ๐๘ ๙๒๙๘ ๓๔๐๒ สะตอ หรือ ลูกตอ เป็นพืชเศรษฐกิจของภาคใต้ มี เปิดเวลา ๐๙.๐๐–๑๖.๐๐ น. (หยุดวันอาทติ ย)์ งาน ลกั ษณะเปน็ ฝกั แตล่ ะฝกั จะมเี มลด็ เรยี งยาวไปตามฝกั ฝีมือท�ำจากใบไม้สีทองประดับลงกรอบรูป สมุด เมลด็ มกี ลนิ่ ฉนุ และอมหวาน นำ� ไปประกอบอาหารได้ บันทกึ ผ้าบาตกิ ภาพวาด หลายอย่าง เช่น แกงกะทิ ตม้ กะทิ ผดั เผ็ด ผัดจดื (ใส่ ใบไมส้ ที อง ถนนวจิ ติ รไชยบรู ณ์ อำ� เภอเมอื งนราธวิ าส กะปินิดหน่อย) นอกจากน้ียังใช้ต้ม เผาหรือรับประ โทร. ๐ ๗๓๕๑ ๒๘๗๕, ๐๘ ๙๔๖๕ ๓๕๓๓ เปิด ทานดบิ ๆ กับน�ำ้ พริก แกงเผ็ด ทุกชนิด และขนมจนี เวลา ๐๙.๐๐–๑๗.๐๐ น. จ�ำหน่ายงานฝีมือท่ีท�ำ ส่วนสะตอดองเปรยี้ วสามารถเก็บรักษาได้นาน จากใบไม้สที อง โยฮันบาติก ๒๓๐ ถนนประชาวิวัฒน์ อ�ำเภอ รา้ นจ�ำหน่ายสินคา้ และที่ระลกึ สุไหงโกลก (ตรงข้ามปั๊มน�้ำมันคาร์ลเทค) โทร. กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านร่อนพัฒนา ๑๒๕ หมู่ท่ี ๐ ๗๓๖๑ ๘๒๔๗ เปดิ ๐๘.๓๐-๑๘.๐๐ น. ๒ ต�ำบลตนั หยงมัส อำ� เภอระแงะ โทร. ๐๘ ๙๔๘๖ นราธิวาส 33 2/9/2560 BE 1:26 PM

ผลิตภัณฑ์ผ้าบาติกบ้านอ่าวมะนาว ๓๖๕/๓ บ้าน ศูนย์แสดงสินค้าโอท็อปและศิลปาชีพจังหวัด บูกิ๊ตอ่าวมะนาว ต�ำบลกะลุวอเหนือ อ�ำเภอเมือง นราธิวาส อยู่หน้าศาลกลางจังหวัดนราธิวาส โทร. ๐๘ ๑๘๙๘ ๔๕๗๑, ๐๘ ๑๗๓๘ ๑๙๕๗ เปดิ (หลังเก่า) บนถนนพชิ ติ บ�ำรุง อ�ำเภอเมืองนราธวิ าส เวลา ๐๘.๐๐-๑๗.๐๐ น. จ�ำหน่ายผลิตภัณฑ์โอท็อปเด่น ๆ ของจังหวัด ผลติ ภณั ฑเ์ ส่อื กระจดู บ้านทอนฮเี ล หมู่ ๑๐ ตำ� บล นราธิวาส ผลิตภัณฑ์ผู้พิการ อาทิ ผ้าทอ กระเป๋า โคกเคียน อ�ำเภอเมืองนราธิวาส โทร. ๐๘ ๙๘๗๘ ของกิน ของใช้ ฯลฯ เปิดบริการทุกวันจันทร์-เสาร์ ๔๐๔๘ เปดิ ๐๘.๐๐-๑๖.๐๐ น. เวลา ๐๘.๓๐-๑๖.๐๐ น. สอบถามข้อมูล โทร. ๐ ศูนย์ฝึกท�ำเรือกอและจ�ำลองบ้านทอน ต�ำบลโคก ๗๓๕๑ ๑๐๒๐ เคยี น อำ� เภอเมืองนราธวิ าส โทร. ๐ ๗๓๕๖ ๕๐๒๔, ศนู ย์หัตถกรรมพ้ืนเมืองภาคใต้ ๖๘/๓ ถนนวรคาม ๐๘ ๙๙๗๔ ๕๐๗๗ เปิดเวลา ๐๘.๐๐–๑๗.๐๐ น. พพิ ธิ อำ� เภอเมอื งนราธิวาส โทร. ๐ ๗๓๕๒ ๒๓๙๙, (หยุดทกุ วันเสาร)์ ๐๘ ๑๘๙๗ ๐๘๗๒ จ�ำหน่ายผ้าบาตกิ กระเปา๋ ผา้ บา ติก เปิดเวลา ๐๘.๐๐-๑๙.๐๐ น. ผลิตภัณฑ์เสื่อกระจดู 34 นราธวิ าส Narathiwat.indd 34-35

สมุ าตราบาตกิ ๖ ถนนวงคว์ วิ ฒั น์ อำ� เภอสไุ หงโกลก ๑๘.๐๐ น. เดินทางไปอำ� เภอสคุ ิรนิ โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๙๑๘๗, ๐๘ ๑๕๔๐ ๑๐๒๔ เปิด ๑๙.๐๐ น. ถงึ อ�ำเภอสคุ ริ นิ เขา้ ท่ีพัก พกั ผอ่ นตาม ๐๙.๐๐ – ๑๘.๐๐ น. จ�ำหนา่ ยผ้าบาตกิ ผา้ เชด็ หนา้ อธั ยาศยั บาติก เสื้อจากผ้าบาติก วนั ทีส่ อง YADA Training Center ๑๔ บ้านกูบู หมู่ท่ี ๐๕.๓๐ น. ออกเดนิ ทางจากทพ่ี กั ไปยงั วดั พระธาตุ ๑๐ ต�ำบลไพรวัน อ�ำเภอตากใบ จ�ำหนา่ ยผา้ บาติก ภูเขาทอง ชมทะเลหมอก กจิ กรรม กระเป๋า เส้อื ผ้าบาตกิ ส�ำเรจ็ รูป สอบถามขอ้ มูล โทร. ตกั บาตรอม่ิ บญุ กลางทะเลหมอก และ ๐ ๗๓๖๔ ๑๐๔๖, ๐๘-๑๘๙๘-๗๐๓๕ รับประทานอาหารเชา้ ๐๘.๓๐ น. ชมเนินพิศวง ชมตน้ กะพงยกั ษ์ ตวั อย่างรายการน�ำเทยี่ ว ๓๒ คนโอบ และเท่ยี วน้�ำตกศรที ักษิณ ชมชายแดนสองประเทศไทย-มาเลเซยี เทยี่ วนราธวิ าส-ตากใบ-สไุ หงโกลก-สคุ ริ นิ รวม (สดุ ปลายขวานทอง) ๓ วัน ๒ คืน ๑๐.๐๐ น. แวะวัดโตะ๊ โมะ ชมต้นโพธิ์ ทพ่ี ระบาท วนั ทีห่ น่ึง สมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช ๐๙.๓๐ น. จากตวั เมอื งนราธวิ าส เดนิ ทางสอู่ ำ� เภอ (รัชกาลที่ ๙) และสมเดจ็ พระนางเจ้า ตากใบแวะชมวดั ชลธาราสิงเห พระบรมราชนิ นี าถ ทรงปลกู เมอื่ คราว (วดั พิทักษ์แผน่ ดินไทย) ชมภาพ เสดจ็ เยย่ี มเยยี นราษฎรในพน้ื ทอี่ ำ� เภอ จิตรกรรมฝาผนัง ซงึ่ เขียนโดยฝีมือ สคุ ริ นิ แวะสกั การะศาลเจา้ แมโ่ ตะ๊ โมะ พระภกิ ษชุ าวสงขลา ดง้ั เดมิ กอ่ นจะถกู อญั เชญิ ไปประดษิ ฐาน ๑๐.๑๕ น. แวะชมสะพานคอย ๑๐๐ ปี ที่อำ� เภอสไุ หงโก-ลก (เกาะยาว หรอื บา้ นเกาะยาว) ๑๑.๓๐ น. เดนิ ทางไปยงั ฟารม์ ตวั อยา่ งฯ บา้ นไอร์ ๑๑.๐๐ น. แวะชมตลาดตาบา บรรยากาศการคา้ ปาโจ ชายแดนตากใบ-มาเลเซยี ๑๒.๐๐ น. รับประทานอาหารเทยี่ ง ณ ฟารม์ ๑๒.๐๐ น. รบั ประทานอาหาร เทย่ี งท่ีอำ� เภอ ตัวอยา่ งฯ บา้ นไอรป์ าโจ ตากใบ ๑๓.๓๐ น. กิจกรรม ล่องแกง่ ท่ีบา้ นโต๊ะโมะ ๑๔.๐๐ น. เยย่ี มชมศนู ยว์ จิ ยั และศกึ ษาธรรมชาติ ๑๕.๓๐ น. เยย่ี มชมตำ� หนกั สมเด็จยา่ ปา่ พรุสริ ินธร (ปา่ พรุโต๊ะแดง) ซึง่ เปน็ ๑๖.๐๐ น. เดินทางไป อ�ำเภอเมอื งนราธวิ าส ป่าพรแุ ห่งสดุ ท้ายของประเทศไทย ๑๗.๓๐ น. รบั ประทานอาหารเย็น ๑๕.๐๐ น. สักการะศาลเจ้าแม่โตะ๊ โมะ เปน็ ท่ี ๑๘.๓๐ น. เข้าทพ่ี ักในอำ� เภอเมอื งนราธวิ าส นับถือของชาวสุไหงโก-ลก และ ๒๐.๐๐ น. ชมบรรยากาศยามคำ่� คนื ในอำ� เมอื ง จังหวดั ใกลเ้ คียง นราธิวาส ๑๖.๐๐ น. รับประทานประทานอาหารเย็น ณ อ�ำเภอสไุ หงโก-ลก นราธวิ าส 35 2/9/2560 BE 1:26 PM

พระพฆิ เนศ) เปน็ แหลง่ รวมศรทั ธาของ ชาวจนี ในจังหวัดนราธวิ าส ๑๒.๓๐ น. รับประทานอาหารกลางวนั ๑๓.๓๐ น. แวะชมชมิ ชอ็ ปสนิ คา้ พน้ื บา้ น/ของฝาก ทมี่ ีช่ือเสยี งของจังหวัดนราธวิ าส เชน่ “กรอื โปะ๊ ” หรอื ขา้ วเกรียบปลา เสือ้ ผา้ บาตกิ ใบไมส้ ที อง เรอื กอและ จ�ำลอง ณ ศูนยโ์ อท็อปของจังหวดั ๑๔.๓๐ น. แวะชมศนู ยเ์ รอื กอและจำ� ลองบา้ นทอน ตำ� บลโคกเคยี นเปน็ แหลง่ ผลติ เรอื กอและ ทงั้ ของจรงิ และเรอื กอและจำ� ลอง และ เปน็ แหลง่ ผลติ นำ�้ บดู แู ละขา้ วเกรยี บปลา ท่ีขึ้นชื่อของจงั หวดั นราธิวาสอกี ดว้ ย ๑๖.๐๐ น. เดนิ ทางกลับโดยสวสั ดิภาพ ใบไมส้ ีทอง ส่ิงอำ� นวยความสะดวก วนั ที่สาม (ราคาห้องพักในเอกสารนี้เปล่ียนแปลงได้ โปรด ๐๗.๐๐ น. รับประทานอาหารเชา้ สอบถามจากโรงแรมกอ่ นเข้าพกั ) ๐๘.๐๐ น. เยย่ี มชมพุทธอทุ ยานเขากง สักการะ สถานทพ่ี กั พระพทุ ธทกั ษณิ ม่งิ มงคล อ�ำเภอเมอื งนราธวิ าส ๐๙.๐๐ น. เดนิ ทางไปศนู ยศ์ กึ ษาการพัฒนา ตันหยง ๑๖/๑ ถนนโสภาพสิ ยั ต�ำบลบางนาค โทร. พกิ ลุ ทอง อนั เนอื่ งมาจากพระราชดำ� รฯิ ๐ ๗๓๕๑ ๑๘๓๑-๓, ๐ ๗๓๕๑ ๑๔๗๗-๙ แหลง่ เรยี นรแู้ ละสรา้ งความเข้าใจ โทรสาร ๐ ๗๓๕๑ ๑๘๓๔ www.tanyonghotel. ในการประกอบอาชพี ดา้ นการเกษตร co.th จำ� นวน ๘๔ หอ้ ง ราคา ๙๐๐-๑,๗๐๐ บาท (เศรษฐกจิ พอเพยี ง) บา้ นทอน บีช รีสอร์ท ๑๒ บา้ นทอนบีช ตำ� บล โคก ๑๐.๐๐ น. แวะชมชายหาด “อา่ วมะนาว” ใน เคยี น จ�ำนวน ๔ ห้อง ราคา ๑,๐๐๐ บาท โทร. ๐๙- อทุ ยานแหง่ ชาตอิ า่ วมะนาว-เขาตนั หยง ๔๕๙ ๙๕๑๙ และ “หาดนราทศั น”์ อยใู่ นเขต แปซฟิ ิก ๔๒/๑-๒ ถนนวรคามพิพิธ ตำ� บลบางนาค เทศบาลเมอื งนราธวิ าส โทร. ๐ ๗๓๕๑ ๑๐๗๖ จ�ำนวน ๓๐ ห้อง ราคา ๑๑.๓๐ น. แวะสักการะองคพ์ ระพิฆเนศและ ๔๕๐-๕๐๐ บาท ศาลเจา้ โกว้ เลง่ จี่ (ซงึ่ อยใู่ กลก้ นั กบั องค์ ภคั สินา โฮม ๑๔๓/๑๔ ถนนสรุ ยิ ะประดิษฐ์ ตำ� บล บางนาค โทร. ๐ ๗๓๕๑ ๑๘๐๐ จ�ำนวน ๑๕ ห้อง ราคา ๔๐๐–๕๐๐ บาท เขาฝาชี หรือ จดุ ชมวิวเขาฝาชี 36 นราธวิ าส Narathiwat.indd 36-37

อมิ พเี รยี ล นราธวิ าส ๒๖๐ ถนนพชิ ติ บำ� รงุ ตำ� บลบาง ทักษิณ ๒ ๔ ถนนประชาส�ำราญ โทร. ๐ ๗๓๖๑ นาค โทร. ๐ ๗๓๕๑ ๕๐๔๑-๕๐ โทรสาร ๐ ๗๓๕๑ ๑๐๘๘, ๐ ๗๓๖๑ ๑๒๒๐, ๐ ๗๓๖๑ ๑๐๘๕ จำ� นวน ๕๐๔๐ www.imperialhotels.com/imperialnar- ๕๐ ห้อง ราคา ๔๐๐-๑,๑๐๐ บาท athiwat จำ� นวน ๑๑๗ หอ้ ง ราคา ๘๐๐-๒,๒๐๐ บาท ธารารีเจนท์ ถนนเจรญิ เขต ซอย ๓ โทร. ๐ ๗๓๖๑ โอเชีย่ น บลู แมนชัน่ ๒๙๗ ถนนภูผาภักดี โทร. ๐ ๑๘๐๑-๒, ๐ ๗๓๖๑ ๑๔๐๑, ๐ ๗๓๖๑ ๑๕๘๔, ๐ ๗๓๕๑ ๑๑๐๙, ๐ ๗๓๕๑ ๑๐๔๗ จำ� นวน ๘๐ ห้อง ๗๓๖๑ ๕๑๕๒ โทรสาร ๐ ๗๓๖๑ ๓๓๘๕ จำ� นวน ราคา ๔๐๐-๑,๕๐๐ บาท ๑๑๙ หอ้ ง ราคา ๖๐๐-๑,๓๐๐ บาท ปารค์ สนั ๓๐๑ ถนนเจรญิ เขต ซอย ๓ โทร. ๐ ๗๓๖๑ อ�ำเภอตากใบ ๒๗๘๙-๙๐ จ�ำนวน ๔๔ ห้อง ราคา ๔๕๐-๖๐๐ บาท ตาบาพลาซ่า ๗/๒๐ หมู่ท่ี ๑ ถนนตาบา-ตากใบ พลาซ่า ๒ ถนนเทศปฐม (ข้างท่ีท�ำการไปรษณีย์ ต�ำบลเจ๊ะเห โทร. ๐ ๗๓๖๔ ๒๒๓๒-๔ จำ� นวน ๕๐ เก่า) โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๓๔๐๒ จ�ำนวน ๗๐ ห้อง ราคา หอ้ ง ราคา ๓๗๐-๔๕๐ บาท ๕๐๐-๕๙๐ บาท ตากใบลากูน รสี อรท์ ๓๑๑/๒ หมู่ท่ี ๗ ถนนตาบา- มารีนา่ ๑๗๓ ถนนเจริญเขต ซอย ๓ โทร. ๐ ๗๓๖๑ ตากใบ ตำ� บลเจะ๊ เห โทร. ๐ ๗๓๕๘ ๑๔๗๘, ๐ ๗๓๕๒ ๓๘๘๑-๕ โทรสาร ๐ ๗๓๖๑ ๓๓๘๕ จ�ำนวน ๑๕๘ ๔๔๐๒ จำ� นวน ๒๐ ห้อง ราคา ๖๐๐ บาท หอ้ ง ราคา ๘๐๐-๒,๐๐๐ บาท เมอลิน ๖๘ ถนนเจริญเขต โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๑๐๐๓ อำ� เภอสไุ หงโก-ลก จ�ำนวน ๙๕ ห้อง ราคา ๖๐๐-๘๕๐ บาท กรีนวิว บูติก โฮเต็ล ๘๔ ถนนวงศ์วิวัฒน์ ต�ำบล รเิ วยี รา่ ๔๐ ถนนประชาววิ ฒั น์ ซอย ๓ โทร. ๐ ๗๓๖๑ สไุ หงโก-ลก โทร. ๐ ๗๓๕๓ ๐๖๖๖-๘, ๐๙-๘๖๗๑- ๓๗๔๓ จ�ำนวน ๒๒ ห้อง ราคา ๔๓๐-๔๕๐ บาท ๗๐๓๗, ๐๘-๑๘๙๗-๘๒๖๖ จำ� นวน ๕๗ หอ้ ง ราคา เวนสิ พาเลส ๒๒ ถนนช่นื มรรคา โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๙๐๐-๒,๕๐๐ บาท ๑๒๐๐, ๐ ๗๓๖๑ ๓๗๐๐-๙ โทรสาร ๐ ๗๓๖๑ เกน็ ตง้ิ ๒๕๐ ถนนเอเซยี ๑๘ โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๓๒๓๑- ๓๑๔๔ จ�ำนวน ๑๒๓ หอ้ ง ราคา ๗๘๕-๘๕๐ บาท ๔๐ โทรสาร ๐ ๗๓๖๑ ๑๒๕๙ จำ� นวน ๒๓๙ ห้อง อินเตอร์ทาวเวอร์ ๑๐๔ ถนนประชาวิวัฒน์ โทร. ราคา ๖๕๐-๑,๕๐๐ บาท ๐ ๗๓๖๑ ๒๗๐๐-๓ จำ� นวน ๘๐ หอ้ ง ราคา ๔๕๐- แกรนด์การ์เด้น ๖๖ ถนนประชาวิวัฒน์ ซอย ๓ ๕๕๐ บาท โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๓๖๐๐-๕ โทรสาร ๐ ๗๓๖๑ ๓๕๐๐ www.grandgardenhotel.com จำ� นวน ๑๐๗ หอ้ ง อ�ำเภอสุคริ นิ ราคา ๗๐๐-๒,๔๐๐ บาท บา้ นสวนครนู ดิ โฮมสเตย๘์ ๒ หมทู่ ๓่ี ตำ� บลภเู ขาทอง โก-ลก กอลฟ์ คลบั แอนด์ รสี อร์ท ๔๗ ถนนตันหยง โทร. ๐ ๗๓๗๐ ๙๗๓๐, ๐๘ ๑๙๕๙ ๐๙๔๐ พักได้ มะลิ โทร. ๐ ๗๓๖๔ ๗๑๘๐, ๐๘-๑๘๙๗-๐๔๗๐ ๘-๑๐ คน/๑ หลงั หลงั ละ ๑,๐๐๐ บาท/คืน จ�ำนวน ๙ หอ้ ง ราคา ๑,๐๐๐ บาท ชมทองรีสอรท์ พกั ได้ ๔ คน/๑ หลังละ ๘๐๐ บาท/ ทกั ษิณ ๑ ๓๒ ถนนประชาสำ� ราญ โทร. ๐ ๗๓๖๑ คืน โทร. ๐๘-๔๖๓๑๔๓๙๕ ๑๐๑๐, ๐ ๗๓๖๑ ๑๐๘๓ จ�ำนวน ๓๗ หอ้ ง ราคา บ้านกลางน้�ำ พักได้ ๒ คน/๑ หลัง หลังละ ๓๐๐ ๓๐๐-๔๖๐ บาท บาท/คืน โทร. ๐ ๗๓๗๐ ๙๗๓๐ นราธิวาส 37 2/9/2560 BE 1:26 PM

บา้ นเขียว (หอ้ งแอร)์ พักได้ ๒ คน/๑ หลงั หลงั ละ ดีเดน่ ๒๓๒ ถนนภูผาภกั ดี ตำ� บลบางนาค โทร. ๐ ๕๐๐ บาท/คืน โทร. ๐๘-๙๒๙๗-๐๘๒๗ ๗๓๕๑ ๒๑๑๐ เปิด ๐๖.๐๐-๑๕.๐๐ น. บา้ นพกั สวรรคบ์ นดนิ พกั ได้ ๑๕ คน/๑ หลงั หลงั ละ นาเซย์ เรสเทอรอง/นาเซยบ์ ฟุ เฟต์ เนือ้ กระทะ ๑,๕๐๐ บาท/คืน โทร. ๐๙-๐๗๑๒-๑๖๗๙ ๖๙/๑๖-๑๘ ถนนโคกเคยี น ตำ� บลบางนาค โทร. ๐๘ บา้ นพกั วิมารปลายด้ามขวานทอง พักได้ ๓๕ คน/ ๑๔๗๘ ๕๙๗๕, ๐๘ ๖๖๙๒ ๕๓๐๘ เปดิ บรกิ ารตงั้ แต่ ๑ หลัง หลังละ ๓,๕๐๐ บาท/คนื โทร. ๐๙-๐๗๑๒- เวลา ๑๑.๐๐-๒๒.๐๐ น. ๑๖๗๙ มังกรทอง ๔๓๓ ถนนภผู าภกั ดี ตำ� บลบางนาค โทร. บ้านพักหมวดสัญญา พกั ได้ ๑๕-๒๐ คน/๑ หลัง ๐ ๗๓๕๑ ๑๘๓๕ เปิด ๑๐.๐๐-๒๑.๐๐ น. หลังละ ๑,๗๐๐ บาท/คนื โทร. ๐๘-๑๗๓๘-๓๑๑๖, มันตรา ๓๕๓ ถนนภผู าภักดี ตำ� บลบางนาค โทร. ๐ ๐ ๗๓๗๐ ๙๗๓๐ ๗๓๕๑ ๖๗๔๗ เปิด ๑๐.๐๐-๒๑.๐๐ น. ป้าต๋อยโฮมสเตย์ พักได้ ๑๐ คน/๑ หลัง หลังละ สวนอาหารริมน�้ำ ๔๕/๖ ถนนนราธิวาส - ตากใบ ๑,๐๐๐ บาท/คืน โทร. ๐๘-๒๒๖๗-๒๔๑๘ ตำ� บลบางนาค โทร. ๐ ๗๓๕๑ ๑๕๕๙, ๐ ๗๓๕๑ สายธารทอง รีสอร์ท ๑๑ หมู่ท่ี๑ เทศบาลต�ำบล ๓๐๒๕ โทรสาร ๐ ๗๓๕๑ ๓๕๕๙ เปิด สคุ ิรนิ โทร. ๐๘ ๔๙๖๓ ๐๔๖๔ ๑๐.๐๐ - ๒๑.๓๐ น. รา้ นอาหาร ห้องอาหารตันหยง (อยู่ภายในโรงแรมตันหยง) อ�ำเภอเมืองนราธิวาส ๑๖/๑ ถนนโสภาพสิ ยั ตำ� บลบางนาค โทร. ๐ ๗๓๕๑ กาหลา ๖๙ (อาหารอสิ ลาม) ถนนวรคามพิพธิ โทร. ๑๘๓๑-๓, ๐ ๗๓๕๑ ๑๔๗๗-๙ เปิด ๐๖.๐๐ - ๐ ๗๓๕๑ ๔๒๓๘, ๐๘ ๕๘๙๙ ๒๓๕๖ หยดุ ทุกวนั ๐๒.๐๐ น. อาทติ ย์ ห้องอาหารบางนรา (อยู่ภายในโรงแรมอิมพีเรียล ข้าวหน้าเปด็ ๑๕๓/๑ ถนนสรุ ยิ ะประดิษฐ์ ต�ำบล นราธวิ าส) ๒๒๘ ถนนพชิ ติ บำ� รงุ ตำ� บลบางนาค โทร. บางนาค โทร. ๐ ๗๓๕๒ ๒๓๘๕ เปิด ๐๗.๐๐- ๐ ๗๓๕๑ ๕๐๔๑-๕๐ เปดิ เวลา ๐๖.๐๐-๒๒.๐๐ น. ๑๕.๐๐ น. ครัวล�ำป�ำ ๑/๘ ถนนชาญอุทิศ (กลางซอยสถานี อำ� เภอตากใบ วทิ ยุ ๙๑๒) โทร. ๐ ๗๓๕๑ ๔๖๙๗ เปดิ ๑๑.๐๐– สวนอาหารตากใบลากูน ๓๑๑/๒ หมู่ที่ ๗ ถนน ๒๒.๓๐น. ตากใบ-ตาบา โทร. ๐ ๗๓๕๘ ๑๔๗๘, ๐ ๗๓๕๒ จ้ินฮ้ัว (อง้ั ม้อ) ๒๘๓ ถนนภูผาภกั ดี ต�ำบลบางนาค ๔๔๐๒ เปิด ๐๘.๐๐–๒๐.๐๐ น. โทร. ๐ ๗๓๕๑ ๑๓๐๕ เปดิ ๑๑.๐๐-๒๑.๐๐ น. หยดุ สวนอาหารนัดพบยูงทอง ๑๖๒ ถนนสายตากใบ- วนั ตรุษจนี ๔ วนั ทกุ ป)ี นราธิวาส ต�ำบลเจะ๊ เห โทร. ๐ ๗๓๕๘ ๑๑๔๑, ๐๘ เจะ๊ การ์ นรา (อาหารอสิ ลาม) ๒๔/๑ ถนนบายพาส ๗๒๙๐ ๐๕๕๘ เปดิ ๑๑.๐๐-๑๙.๐๐ น. ต�ำบลโคกเคยี น โทร. ๐ ๗๓๔๑ ๒๐๒๐, ๐๘ ๔๙๙๗ ๑๒๙๓ เปดิ ๐๙.๐๐-๒๑.๐๐ น. หยดุ เดอื นรอมฎอน อ�ำเภอย่ีงอ และวันรายอ เจะ๊ การ์ ๑๐๓ หมู่ท่ี ๗ ถนนรามโกมทุ โทร. ๐ ๗๓๕๙ ๑๐๗๒, ๐๘ ๙๘๗๘ ๗๑๑๘ เปดิ ๐๙.๐๐-๒๑.๐๐ น. 38 นราธิวาส หยุดเดือนรอมฎอนและวันรายอ Narathiwat.indd 38-39

อ�ำเภอสุไหงโก-ลก ๐๗.๐๐-๐๒.๐๐ น. สวนอาหารกอลฟ์ ววิ ตงั้ อยใู่ นบรเิ วณโก-ลก กอลฟ์ ห้องอาหารรินค�ำ (ภายในโรงแรมเวนิสพาเลซ) ๒๒ คลบั แอนด์ รสี อรท์ ถนนตนั หยงมะลิ โทร. ๐ ๗๓๖๔ ถนนชื่นมรรคา โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๑๒๐๐, ๐ ๗๓๖๑ ๗๑๘๐, ๐ ๗๓๖๔ ๗๑๙๙ เปิดบริการทุกวันต้ังแต่ ๓๗๐๐-๙ เปิด๐๗.๐๐-๐๑.๐๐ น. เวลา ๑๑.๐๐-๒๐.๐๐ น. ห้องอาหารสุดคีริน (ภายในโรงแรมแกรนด์การ์ ขา้ วแกงกะซง ๙๙ ถนนอนุกาชาดอนสุ รณ์ ๒ โทร. เด้น) ๖๖ ซอย ๓ ถนนประชาวิวัฒน์ โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๐ ๗๓๖๑ ๕๒๙๔, ๐๘ ๓๓๙๙ ๔๕๕๓ เปดิ ๐๗.๐๐- ๓๖๐๐-๕ เปดิ ๐๖.๐๐ - ๒๔.๐๐ น. ๑๗.๐๐ น. ปดิ วันอาทติ ย์ เงาจนั ทร์ ๒๖๓ ถนนประชาวิวัฒน์ โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๓๗๘๕ เปิด ๑๐.๐๐ - ๒๒.๐๐ น. หยุดทุกวันท่ี ๑๖ เจะ๊ การ์ ๑๑๒ ถนนวงศว์ วิ ฒั น์ โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๑๔๙๗, ๐๘ ๑๘๙๘ ๗๖๔๐ เปดิ ๑๐.๐๐-๒๐.๐๐ น. หยดุ เดือนรอมฎอนและวันรายอ บกั มยุ้ ๒๑/๑๒ ซอยภธู ร ถนนเจรญิ เขต (หนา้ สมาคม แต้จวิ๋ ) โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๑๑๒๙, ๐ ๗๓๖๑ ๕๗๐๕, ๐๘ ๑๔๗๘ ๘๘๑๐ เปิด ๑๐.๐๐-๒๑.๐๐ น. หอ้ งอาหารหมากแดง ๘๔ ถนนวงศ์ววิ ัฒน์ โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๑๒๑๘ รา้ นอ้วนบะก๊ดุ เต๋ ๗๕-๗๗ ถนนวรคามนิ ทร์ โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๓๖๐๐-๕, ๐๘ ๑๖๙๘ ๙๒๓๔ เปดิ บริการ ๐๗.๐๐-๑๒.๐๐ น. เฟื่องฟ้า ๓๐๔ ถนนเจริญเขต ซอย ๓ (ภายใน โรงแรมปารค์ สัน) โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๒๗๘๙-๙๐ เปดิ ๐๗.๐๐-๐๑.๐๐ น. ร่มไทร ๓๓/๑๙ ถนนสายทอง ๒ โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๓๘๑๔ เปดิ ๑๑.๐๐–๐๒.๐๐ น. รสสยาม ๒-๔ ถนนชนื่ มรรคา โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๑๓๖๐ เปดิ ๑๐.๐๐–๒๑.๐๐ น. ห้องอาหารฉัตรวารนิ (ภายในโรงแรมเกน็ ติ้ง) ๒๕๐ ถนนเอเชีย ๑๘ โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๓๒๓๑-๔๐ เปิด ๐๙.๐๐-๒๑.๐๐ น. หอ้ งอาหารเมอรเิ ดยี น (ภายในโรงแรมมารนี า่ ) ๑๗๓ ถนนเจริญเขต ซอย ๓ โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๓๘๘๑-๕ เปดิ ผลติ ภณั ฑ์เซรามิค นราธิวาส 39 2/9/2560 BE 1:26 PM

40 นราธวิ าส Narathiwat.indd 40-41

ชายหาดนราทศั น์ นราธวิ าส 41 2/9/2560 BE 1:26 PM

Narathiwat.indd 42-43

2/9/2560 BE 1:26 PM

Narathiwat.indd 44-45

2/9/2560 BE 1:27 PM

หมายเลขโทรศัพทส์ �ำคัญ โทร. ๐ ๗๓๖๔ ๒๖๓๖-๗ โทร. ๐ ๗๓๕๑ ๑๐๑๒ ศาลากลางจังหวัด โทรสาร. ๐ ๗๓๕๑ ๔๗๔๑ ทว่ี า่ การอำ� เภอเมือง โทร. ๐ ๗๓๕๑ ๑๐๔๘, ๐ ๗๓๕๑ ๓๑๓๐, สำ� นกั งานเทศบาลเมอื ง ๐ ๗๓๕๑ ๒๔๓๑ โทร. ๐ ๗๓๕๑ ๑๓๗๙ โทรสาร. ๐ ๗๓๕๑ ๓๔๘๑ โรงพยาบาลนราธิวาสราชนครนิ ทร์ โทร.๐ ๗๓๖๑ ๑๑๐๙, ๐ ๗๓๖๑ ๓๗๙๑, โรงพยาบาลสุไหงโกลก ๐ ๗๓๖๑ ๕๑๖๑-๕ โทร. ๑๙๑, ๐ ๗๓๕๑ ๑๒๓๖ โทร. ๐ ๗๓๕๑ ๑๐๙๓ สถานีตำ� รวจภธู รเมืองนราธวิ าส โทร. ๐ ๗๓๕๑ ๒๐๐๐, ท่ที ำ� การไปรษณีย์โทรเลข ๐ ๗๓๕๑ ๑๐๕๑ ส�ำนักงานบริการโทรศพั ท ์ โทร. ๑๑๕๕, ๐ ๗๓๖๑ ๒๐๐๘ โทร. ๑๑๙๓, ๑๕๘๖ ตำ� รวจท่องเทย่ี ว โทร. ๐ ๗๓๕๑ ๑๑๐๘ ต�ำรวจทางหลวง โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๑๒๓๑ แขวงทางหลวงจงั หวัดนราธวิ าส โทร. ๐ ๗๓๕๘ ๑๒๗๔ ตรวจคนเขา้ เมืองสุไหงโกลก โทร. ๑๑๘๒, ๐๗๓๕๑ ๓๗๓๒, ตรวจคนเขา้ เมอื งตากใบ ๐ ๗๓๕๑ ๔๖๗๔ กรมอุตนุ ยิ มวิทยา โทรสาร. ๐ ๗๓๕๑ ๑๒๓๔ โทร. ๐ ๗๓๖๑ ๑๓๖๘ โทร. ๐ ๗๓๕๘ ๑๔๒๑ ดา่ นศลุ กากรสไุ หงโก-ลก ดา่ นศุลกากรตากใบ 46 นราธิวาส Narathiwat.indd 46-47

ศูนยข์ อ้ มูลทอ่ งเท่ยี ว ททท. การท่องเทีย่ วแห่งประเทศไทย สำ�นักงานใหญ่ ๑๖๐๐ ถนนเพชรบรุ ี แขวงมกั กะสัน เขตราชเทวี กรงุ เทพฯ ๑๐๔๐๐ โทร. ๑๖๗๒ โทรสาร ๐ ๒๒๕๓ ๗๔๔๐ www.tourismthailand.org อเี มล : [email protected] เปดิ บริการทกุ วัน เวลา ๐๘.๓๐-๑๖.๓๐ น. กระทรวงการทอ่ งเที่ยวและกฬี า ๔ ถนนราชด�ำเนินนอก เขตปอ้ มปราบศัตรพู า่ ย กรุงเทพฯ ๑๐๑๐๐ โทร. ๐ ๒๒๘๓ ๑๕๕๖ www.mots.go.th เปิดบรกิ ารทกุ วัน เวลา ๐๘.๓๐-๑๖.๓๐ น. ททท.สำ� นักงานนราธิวาส ๑๐๒/๓ หมทู่ ่ี ๒ ถนนนราธิวาส-ตากใบ ต�ำบลกะลวุ อเหนือ อ�ำเภอเมือง จังหวดั นราธิวาส ๙๖๐๐๐ โทร. ๐ ๗๓๕๒ ๒๔๑๑ โทรสาร ๐ ๗๓๕๒ ๒๔๑๒, ๐ ๗๓๕๔ ๒๓๔๗ E-mail: [email protected] พ้ืนท่ีความรบั ผิดชอบ : นราธวิ าส ยะลา ปัตตานี ปรบั ปรงุ ขอ้ มูล ธันวาคม ๒๕๕๙ นราธวิ าส 47 2/9/2560 BE 1:27 PM

เรือกอและ บE-รmกิ aาilร: in๒fo๔@ชtaั่วt.โoมr.งth ขอ้ มูล : ททท. สำ�นักงานนราธิวาส กองขา่ วสารท่องเทยี่ ว (โทร. ๐ ๒๒๕๐ ๕๕๐๐ ตอ่ ๒๑๔๐ - ๔๕) www.tourismthailand.org ออกแบบและจัดพิมพ์ : กองขา่ วสารทอ่ งเทยี่ ว ฝ่ายบรกิ ารการตลาด ขอ้ มูลรายละเอยี ดทร่ี ะบุในเอกสารนอ้ี าจมีการเปลย่ี นแปลงได้ Narathiwat.indd 48 ลิขสทิ ธิ์ของการทอ่ งเท่ยี วแหง่ ประเทศไทย พฤศจิกายน ๒๕๕๙ ห้ามจำ�หน่าย 2/9/2560 BE 1:27 PM