Roi-EtTH-1542101837

รอ้ ยเอด็

ร้อรอ้ยยเอเอ็ด็ด



ประเพณบี ุญบ้งั ไฟ

สารบญั ๘ ๙ การเดนิ ทาง สถานทท่ี อ่ งเท่ยี ว ๙ ๑๖ อ�ำเภอเมอื งรอ้ ยเอ็ด ๒๐ อ�ำเภอหนองพอก ๒๑ อ�ำเภอเสลภูม ิ ๒๒ อ�ำเภอธวัชบรุ ี ๒๓ อำ� เภอทงุ่ เขาหลวง ๒๔ อำ� เภออาจสามารถ ๒๔ อ�ำเภอหนองฮ ี ๒๙ อำ� เภอสุวรรณภูม ิ ๒๙ อำ� เภอเกษตรวิสัย อำ� เภอศรสี มเด็จ ๓๑ ๓๒ เทศกาลงานประเพณ ี ๓๓ สนิ ค้าพน้ื เมือง ๓๓ ร้านจ�ำหน่ายสินคา้ ทีร่ ะลึก ๓๔ ตัวอย่างรายการน�ำเทีย่ ว ๓๘ ข้อแนะนำ� ในการท่องเท่ยี ว ๔๒ แผนที่ ๔๓ หมายเลขโทรศพั ทส์ �ำคญั ศูนย์บรกิ ารขา่ วสารท่องเท่ียว ททท.

วดั ประชาคมวนาราม หรือ วดั ปา่ กุง ร้อยเอด็ สิบเอ็ดประตูเมืองงาม เรอื งนามพระสูงใหญ่ ผา้ ไหมสาเกต บญุ ผะเหวดประเพณี มหาเจดีย์ชยั มงคล งามนา่ ยลบึงพลาญชัย เขตกวา้ งไกลทงุ่ กุลา โลกลือชาข้าวหอมมะลิ

กู่กาสิงห์ ร้อยเอ็ด เป็นจังหวัดที่ตั้งอยู่กึ่งกลางของภาคอีสาน เมอื งทงุ่ จงึ ขาดจากการปกครองของนครจำ� ปาศกั ดม์ิ า อดีตเคยเป็นเมืองใหญ่ที่รุ่งเรืองมาก ชื่อว่า “สาเกต ขนึ้ ตอ่ กรงุ ศรอี ยธุ ยา ในสมยั สมเดจ็ พระเจา้ กรงุ ธนบรุ ี นคร” มีเมอื งข้ึนถงึ สบิ เอด็ เมือง (ในสมัยโบราณนิยม ไดย้ ้ายเมืองใหม่มาตง้ั ท่บี ริเวณเมืองร้อยเอ็ดปจั จบุ นั เขียนสิบเอ็ดเป็น ๑๐๑ คือ สิบกับหนึ่ง) มีทางเข้า สู่เมืองถึงสิบเอ็ดประตู แต่ปัจจุบันได้มีการพัฒนา นอกจากหลักฐานทางประวตั ิศาสตร์แล้ว ยงั พบหลกั ในด้านต่าง ๆ มากมาย จนแทบจะหาร่องรอยแห่ง ฐานทางโบราณคดแี สดงการอยอู่ าศยั ของคนมาตง้ั แต่ อดีตไม่พบ สมัยก่อนประวัติศาสตร์เช่นกัน รวมทั้งเคยเป็นดิน แดนท่ีอยู่ในเขตอาณาจักรขอม เพราะพบโบราณ ในสมัยกรุงศรีอยุธยาพระเจ้าสร้อยศรีสมุทร สถานแบบขอมหลายแห่ง เช่น กู่พระโกนา อ�ำเภอ พทุ ธางกรู ผู้ครองนครจำ� ปาศกั ด์ิ ไดใ้ ห้ทา้ วจารย์แกว้ สุวรรณภูมิ กู่กาสิงห์ อ�ำเภอเกษตรวิสัย ปรางค์กู่ คมุ ไพรพ่ ลสามพนั คนเศษ มาสรา้ งเมอื งขนึ้ ใหมท่ บ่ี า้ น อำ� เภอธวชั บรุ ี เป็นต้น เมืองทงุ่ (ท้องทอี่ ำ� เภอสุวรรณภมู )ิ เรยี กว่า เมอื งทุง่ หรือเมืองทง ขึ้นตรงตอ่ นครจ�ำปาศกั ด์ิ ในสมัยตอ่ มา จังหวัดร้อยเอ็ด มีพื้นที่ประมาณ ๘,๒๙๙ ตาราง ผู้ครองเมืองได้เข้าเฝ้าและพ่ึงพระบรมโพธิสมภาร กิโลเมตร แบ่งออกเป็น ๒๐ อ�ำเภอ ได้แก่ อ�ำเภอ สมเดจ็ พระบรมราชาที่ ๓ (สมเด็จพระทีน่ งั่ สรุ ยิ าศน์ เมืองร้อยเอ็ด อ�ำเภอจังหาร อ�ำเภอเชียงขวัญ อมรินทร์หรือเจ้าฟ้าเอกทัศน์ กรมขุนอนุรักษ์มนตรี) อำ� เภอโพนทอง อำ� เภอโพธิ์ชยั อ�ำเภอเมยวดี อำ� เภอ ร้อยเอด็ 7

หนองพอก อ�ำเภอเสลภมู ิ อ�ำเภอธวชั บุรี อำ� เภอท่งุ อ�ำเภอปทุมรัตต์ ๗๖ กิโลเมตร เขาหลวง อำ� เภออาจสามารถ อำ� เภอพนมไพร อำ� เภอ อำ� เภอจตุรพักตรพมิ าน ๒๖ กิโลเมตร หนองฮี อำ� เภอโพนทราย อำ� เภอสุวรรณภมู ิ อำ� เภอ อำ� เภอศรสี มเดจ็ ๒๗ กโิ ลเมตร เมอื งสรวง อำ� เภอเกษตรวสิ ยั อำ� เภอปทมุ รตั ต์ อำ� เภอ จตุรพักตรพิมาน และอ�ำเภอศรีสมเดจ็ การเดนิ ทาง รถยนต์ จากกรุงเทพฯ ใช้ทางหลวงหมายเลข ๑ ระยะทางจากจังหวัดร้อยเอ็ดไปจังหวัด (ถนนพหลโยธิน) แยกเข้าทางหลวงหมายเลข ๒ ใกล้เคยี ง (ถนนมิตรภาพ) ที่จังหวัดสระบุรี ไปจนถึงจังหวัด จงั หวัดกาฬสินธ ุ์ ๔๗ กโิ ลเมตร นครราชสีมา ผ่านอ�ำเภอบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น จังหวัดมุกดาหาร ๑​๖๒ กโิ ลเมตร แล้วแยกขวาเข้าจังหวัดมหาสารคาม ถึงจังหวัด จงั หวัดยโสธร ๗๑ กิโลเมตร ร้อยเอด็ รวมระยะทาง ๕๑๒ กิโลเมตร จังหวดั ศรสี ะเกษ ๒๓๐ กิโลเมตร จงั หวดั สรุ นิ ทร ์ ๑๓๗ กิโลเมตร รถโดยสารประจ�ำทาง จากกรุงเทพฯ มีรถออก จังหวัดมหาสารคาม ๔๐ กโิ ลเมตร จากสถานีขนส่งผู้โดยสารกรุงเทพฯ (จตุจักร) ถนน ก�ำแพงเพชร ๒ ไปจังหวัดร้อยเอ็ดทุกวัน สอบถาม ระยะทางจากอ�ำเภอเมือ งร้อยเอ็ดไปยัง ข้อมูลไดท้ ี่ อ�ำเภอต่าง ๆ - บรษิ ทั ขนสง่ จำ� กดั โทร. ๑๔๙๐, ๐ ๒๙๓๖ ๒๘๕๒- อำ� เภอจงั หาร ๔๘ กิโลเมตร ๖๖ www.transport.co.th อำ� เภอเชยี งขวัญ ๑๒ กโิ ลเมตร - บริษัท นครชัยแอร์ จ�ำกดั โทร. ๑๖๒๔ www.nca. อ�ำเภอโพนทอง ๔๗ กโิ ลเมตร co.th อ�ำเภอโพธช์ิ ยั ๕๓ กโิ ลเมตร หรอื สอบถามขอ้ มลู ไดท้ ่ี สถานขี นสง่ ผโู้ ดยสารจงั หวดั อำ� เภอเมยวด ี ๗๒ กโิ ลเมตร รอ้ ยเอด็ โทร. ๐ ๔๓๕๑ ๑๙๓๙ อ�ำเภอหนองพอก ๗๓ กโิ ลเมตร อ�ำเภอเสลภมู ิ ๓๒ กโิ ลเมตร รถไฟ จากสถานรี ถไฟกรุงเทพ (หวั ลำ� โพง) มบี ริการ อำ� เภอธวัชบรุ ี ๑๒ กโิ ลเมตร รถไฟ สายกรงุ เทพฯ-ขอนแกน่ จากนน้ั ตอ่ รถโดยสาร อำ� เภอทุง่ เขาหลวง ๒๖ กิโลเมตร ไปจงั หวดั รอ้ ยเอด็ ระยะทาง ๑๑๗ กโิ ลเมตร สอบถาม อำ� เภออาจสามารถ ๓๔ กโิ ลเมตร ขอ้ มลู ไดท้ ี่ การรถไฟแห่งประเทศไทย โทร. ๑๖๙๐, อ�ำเภอพนมไพร ๖๔ กโิ ลเมตร ๐ ๒๒๒๐ ๔๓๓๔, ๐ ๒๒๒๐ ๔๔๔๔ สถานีรถไฟ อ�ำเภอหนองฮ ี ๗๘ กิโลเมตร ขอนแก่น โทร. ๐ ๔๓๒๒ ๑๑๑๒ เวบ็ ไซต์: www. อำ� เภอโพนทราย ๘๒ กิโลเมตร railway.co.th อำ� เภอสวุ รรณภูม ิ ๕๒ กิโลเมตร อำ� เภอเมืองสรวง ๒๖ กิโลเมตร เครอ่ื งบนิ มเี ทย่ี วบนิ ตรงจากทา่ อากาศยานนานาชาติ อำ� เภอเกษตรวสิ ัย ๔๘ กโิ ลเมตร ดอนเมือง กรุงเทพฯ ไปยังท่าอากาศยานร้อยเอ็ด 8 ร้อยเอ็ด

พิพธิ ภัณฑสถานแห่งชาติรอ้ ยเอด็ สอบถามข้อมูลได้ท่ี ท่าอากาศยานร้อยเอ็ด เลขท่ี การเดนิ ทางจากจงั หวดั รอ้ ยเอด็ ไปจงั หวดั ๑๓๕ ถนนโพนทอง-รอ้ ยเอ็ด ตำ� บลมะอี อำ� เภอเมือง ใกล้เคยี ง ร้อยเอ็ด โทร. ๐ ๔๓๕๑ ๘๒๔๖-๙ โดยมีสายการบิน จากสถานีขนส่งผู้โดยสารจังหวัดร้อยเอ็ด มีรถ ใหบ้ รกิ าร ดังน้ี โดยสารประจ�ำทางให้บริการไปยังจังหวัดใกล้เคียง - สายการบิน นกแอร์ เส้นทางกรุงเทพฯ-ร้อยเอ็ด เช่น จังหวัดกาฬสนิ ธ์ุ ขอนแก่น มหาสารคาม ฯลฯ สอบถามขอ้ มลู โทร. ๑๓๑๘ www.nokair.com สอบถามข้อมูลได้ที่ สถานีขนส่งผู้โดยสารจังหวัด - สายการบิน ไทย แอร์เอเชีย เส้นทางกรุงเทพฯ- ร้อยเอ็ด โทร. ๐ ๔๓๕๑ ๑๙๓๙ ร้อยเอ็ด สอบถามข้อมูล โทร. ๐ ๒๕๑๕ ๙๙๙๙ www.airasia.com สถานท่ที ่องเที่ยว การเดนิ ทางภายในจังหวดั ร้อยเอ็ด อ�ำเภอเมืองร้อยเอ็ด พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติร้อยเอ็ด ต้ังอยู่ถนน จากสถานีขนส่งผู้โดยสารจังหวัดร้อยเอ็ด มีรถสอง เพลินจิต ต�ำบลในเมือง (ใกล้ศาลากลางจังหวัด แถว รถแท็กซี่ รถสามล้อเคร่ือง และจักรยานยนต์ ร้อยเอ็ด) เดิมจัดต้ังตามด�ำริของศาสตราจารย์ รับจ้าง ให้บริการบนถนนเส้นหลักรอบเมือง และมี ดร.ก่อ สวัสดิพาณิชย์ เพื่อจัดแสดงผ้าไหมพ้ืนเมือง รถโดยสารประจ�ำทาง รถตู้โดยสาร และรถสองแถว และงานศิลปหัตถกรรมของจังหวัดร้อยเอ็ด ต่อมา ให้บริการไปยังอ�ำเภอต่าง ๆ ของจังหวัด เช่น รถตู้ กรมศิลปากรมีนโยบายจัดตั้งพิพิธภัณฑสถาน สายรอ้ ยเอด็ -จตรุ พกั ตรพมิ าน-เกษตรวสิ ยั -สวุ รรณภมู ิ แห่งชาติประจ�ำเมือง เพ่ือแสดงเรื่องราวด้านต่าง ๆ รอ้ ยเอด็ 9

บงึ พลาญชัย ของจังหวัด สถานท่ีแห่งนี้จึงได้รับการปรับปรุงให้ ได้รับการสถาปนาเป็นเจ้าเมืองร้อยเอ็ดคนแรก เม่ือ เป็นพิพิธภัณฑ์ประจ�ำเมืองแห่งแรก เนื้อหาที่จัด พ.ศ. ๒๓๑๘ ในรัชสมยั พระเจา้ ตากสนิ มหาราช เปน็ แสดงครอบคลุมเร่ืองราวตา่ ง ๆ ของจงั หวัดร้อยเอด็ ผู้น�ำในการสร้างบ้านแปงเมือง โดยอพยพผู้คนจาก ท้ังสภาพภูมิศาสตร์ ทรัพยากรธรณี ประวัติศาสตร์ เมืองทงมาต้ังรกรากท่ีเมืองร้อยเอ็ด ถือได้ว่าท่าน โบราณคดี วิถีชีวิตความเป็นอยู่ และงานหัตถกรรม เป็นผู้มีความสามารถในการปกครอง ได้รวบรวม การทอผ้าไหมท่ีโดดเด่นของจังหวัด เปิดให้เข้าชม ผู้คนบูรณะฟื้นฟูและทะนุบ�ำรุงเมืองร้อยเอ็ดจนเป็น ทุกวัน (ปิดวันจันทร์-อังคาร และวันนักขัตฤกษ์) ปกึ แผน่ เจริญรงุ่ เรืองในทีส่ ุด เวลา ๐๙.๐๐-๑๖.๐๐ น. คา่ เขา้ ชม ชาวไทย ๑๐ บาท ชาวตา่ งชาติ ๓๐ บาท สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐ ๔๓๕๑ สวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ร้อยเอ็ด ต้ังอยู่หน้า ๔๔๕๖ ศาลากลางจังหวัดร้อยเอ็ด เปิดเม่ือ พ.ศ. ๒๕๒๙ มีเนื้อที่ประมาณ ๒๒๕ ไร่ ตกแต่งบริเวณด้วยไม้ อนสุ าวรยี พ์ ระขตั ยิ ะวงษา (ทน) ตงั้ อยกู่ ลางวงเวยี น ดอกไม้ประดับนานาพันธุ์ และต้นไม้น้อยใหญ่เพื่อ หา้ แยกสายนำ้� ผงึ้ ใกลว้ ทิ ยาลยั นาฏศลิ ปร์ อ้ ยเอด็ ตำ� บล ให้ความร่มร่ืน มีนำ้� พุและหอนาฬิกาอยู่ใจกลางสวน ในเมอื ง พระขตั ยิ ะวงษา (ทน) เปน็ บตุ รทา้ วจารยแ์ กว้ สวยเดน่ เป็นสง่า และยงั มีอาคารอา่ นหนงั สอื บรกิ าร ประชาชนด้วย 10 ร้อยเอด็

สวนสาธารณะพุทธประวัติเวสสันดรชาดก ตั้งอยู่ และเชื่อว่าเจ้าพ่อหลักเมืองจะช่วยดลบันดาลให้ชาว หมทู่ ี่ ๘ บ้านนอ้ ยหวั ฝาย ต�ำบลรอบเมอื ง เปน็ สถาน เมืองมีความสุข คิดส่ิงใดสมปรารถนา จึงเป็นสถาน ทพี่ กั ผอ่ นและออกกำ� ลงั กายของประชาชน ลอ้ มรอบ ที่อีกแห่งหนึ่งที่ชาวเมืองร้อยเอ็ดมากราบนมัสการ ด้วยบึงน�้ำขนาดใหญ่ ประกอบด้วยรูปปั้นเรื่องราว ขอพรเป็นประจ�ำ พระพุทธรูปปางลีลาขนาดใหญ่ พระเวสสนั ดรชาดกทง้ั ๑๓ กณั ฑ์ สามารถนำ� รถยนต์ กลางสวนดอกไม ้ พานรฐั ธรรมนูญ นาฬิกาดอกไม ้ ขบั ชมรอบ ๆ บริเวณได้ ภูพลาญชัย ซึ่งมีลักษณะเป็นน�้ำตกจ�ำลอง และรูป ปั้นสัตว์ต่าง ๆ คล้ายสวนสัตว์ สนามเด็กเล่น และ บึงพลาญชัย ถือเป็นสัญลักษณ์ของจังหวัด เป็นบึง สวนสุขภาพ และยังมีรถรางบริการรอบบึงเที่ยวละ น�้ำขนาดใหญ่ ตกแต่งด้วยสวนไม้ดอกและพันธุ์ไม้ ๑๐ บาท ตา่ ง ๆ ร่มรื่น ในบึงมปี ลาหลายพันธ์ุ นอกจากนี้ยังใช้ เปน็ สถานทจ่ี ดั งานเทศกาลตา่ ง ๆ ของจงั หวดั ภายใน สถานแสดงพันธุ์สัตว์น้�ำเทศบาลเมืองร้อยเอ็ด บงึ พลาญชยั ยงั มสี งิ่ กอ่ สรา้ งทนี่ า่ สนใจคอื ศาลเจา้ พอ่ ต้ังอยู่ใกล้กับบึงพลาญชัย ถนนสุนทรเทพ ต�ำบล หลักเมือง คู่บ้านคู่เมืองท่ีชาวร้อยเอ็ดเคารพนับถือ ในเมอื ง เป็นอาคาร ๒ หลงั เชื่อมต่อกัน อาคารแรก สถานแสดงพันธส์ุ ตั ว์นำ้� เทศบาลเมอื งร้อยเอด็ รอ้ ยเอ็ด 11

วัดกลางมง่ิ เมือง 12 รอ้ ยเอด็

หลวงพอ่ พระสังกจั จายน์ วดั สระทอง ประกอบด้วย หอ้ งโถง หอ้ งบรรยาย ห้องนิทรรศการ ภายในประดิษฐานพระประธานคือ “พระพุทธมิ่ง สำ� นักงาน ห้องจำ� หน่ายบตั รและของท่รี ะลกึ อาคาร เมือง” ในอดีตวัดน้ีเคยใช้เป็นสถานที่ประกอบพิธี ที่ ๒ แสดงพันธุ์สัตว์น้�ำ ประกอบด้วยตู้ปลาน้�ำจืด ถือน�้ำพิพัฒน์สัตยา ภาพจิตรกรรมฝาผนังรอบพระ ขนาดเล็ก จำ� นวน ๒๔ ตู้ และตปู้ ลาขนาดใหญ่ ๘ x อุโบสถเก่ียวกับพุทธประวัติเป็นศิลปะที่งดงามมาก ๑๖ เมตร บรรจุน�ำ้ จืด ๔๐๐ ลูกบาศกเ์ มตร มีระบบ ในบรเิ วณวดั ยงั มโี รงเรยี นสนุ ทรธรรมปรยิ ตั เิ ปน็ สถาน บ�ำบัดแบบกรองชีวภาพ ๑ ตู้ จุดเด่นของอาคารน้ี ที่ศึกษาปริยัติธรรมและสอบธรรม สอบถามข้อมูล ได้แก่ อุโมงค์ลอดใต้ตู้ปลาขนาดใหญ่ สามารถชม โทร. ๐ ๔๓๕๑ ๒๔๐๐ ความเคล่ือนไหวของสัตว์น�้ำได้รอบทิศทาง เปิดให้ เข้าชมทุกวัน (ปิดวันจันทร์-อังคาร และวันนักขัต วัดสระทอง ตั้งอยู่ถนนหายโศรก ต�ำบลในเมือง ฤกษ)์ เวลา ๐๘.๓๐-๑๖.๓๐ น. สอบถามข้อมลู โทร. เป็นที่ประดิษฐาน “หลวงพ่อพระสังกัจจายน์” ซ่ึง ๐ ๔๓๕๑ ๑๒๘๖ เป็นพระพุทธรูปที่ชาวร้อยเอ็ดเคารพสักการะ สร้าง ในสมัยใดไม่ปรากฏ เม่ือปี พ.ศ. ๒๓๒๕ พระยา วดั กลางมิ่งเมอื ง ตง้ั อย่ถู นนเจรญิ พาณิชย์ ตำ� บลใน ขัติยะวงษา (ทน) เจ้าเมืองร้อยเอ็ดคนแรก ได้พบ เมือง เป็นวัดเก่าแก่สันนิษฐานว่าสร้างก่อนตั้งเมือง พระองคน์ ้เี หน็ วา่ มีความเกา่ แกแ่ ละศกั ดส์ิ ทิ ธม์ิ าก จงึ ร้อยเอ็ด พระอุโบสถสร้างในสมัยอยุธยาตอนปลาย ไดน้ ำ� มาประดษิ ฐานทวี่ ดั สระทองและยกใหเ้ ปน็ พระคู่ รอ้ ยเอด็ 13

วดั บูรพาภริ าม บ้านคู่เมือง ในอดีตข้าราชการทุกคนต้องมาสาบาน จากประเทศอนิ เดยี ใตฐ้ านองคพ์ ระจดั เปน็ พพิ ธิ ภณั ฑ์ ตนต่อหน้าหลวงพ่อว่าจะซ่ือสัตย์ต่อบ้านเมืองเป็น หลวงพ่อใหญ่เป็นที่เคารพนับถือของชาวเมือง ประจำ� ทกุ ปี ร้อยเอ็ดเป็นอย่างมาก นอกจากน้ีภายในบริเวณวัด ยงั จดั เปน็ อทุ ยานพทุ ธประวตั ิ ทต่ี ง้ั ศนู ยง์ านพระธรรม วัดบูรพาภริ าม ต้งั อยถู่ นนผดงุ พานิช ตำ� บลในเมือง ทตู โรงเรยี นปรยิ ตั ธิ รรม และมศี าลเจา้ พอ่ มเหศกั ดซ์ิ ง่ึ เปน็ พระอารามหลวงชั้นตรี เดิมชอื่ วดั หัวรอ ตอ่ มา เปน็ ทีเ่ คารพของชาวเมืองอยู่ด้วย ได้เปล่ียนช่ือเป็น วัดบูรพาภิราม มีพระพุทธรูปปาง ประทานพรท่ีสงู ท่สี ดุ ในประเทศไทย คือ “พระพทุ ธ พระเจดยี ม์ หามงคล บวั ตงั้ อยตู่ ำ� บลหนองแวง สรา้ ง รัตนมงคลมหามนุ ี” หรือ “หลวงพ่อใหญ่” สรา้ งดว้ ย เพื่อเป็นอนุสรณ์แด่ “พระธรรมวิสุทธิมงคล” หรือ คอนกรีตเสริมเหล็ก ความสูงขององค์พระวัดจาก “หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน” แห่งวัดป่าบ้าน พระบาทถึงยอดเกศสงู ถึง ๕๙ เมตร ๒๐ เซนติเมตร ตาด จงั หวดั อดุ รธานี เปน็ เจดยี เ์ ดยี วทไ่ี ดร้ บั อนญุ าตให้ และมคี วามสงู ทงั้ หมด ๖๗ เมตร ๘๕ เซนตเิ มตร ดา้ น สร้างจากหลวงตามหาบัว ในขณะทีท่ า่ นยังมชี ีวติ อยู่ หลังองค์พระบรรจุพระบรมสารีริกธาตุท่ีอัญเชิญมา ทา่ นไดม้ าดกู ารถมที่ วางศลิ าฤกษ์ และบรรจพุ ระบรม 14 ร้อยเอ็ด

พระเจดยี ม์ หามงคล บวั สารรี กิ ธาตดุ ว้ ยตวั ทา่ นเองโดยมวี ตั ถปุ ระสงคใ์ หเ้ จดยี ์ ธรรมะของหลวงตา ซ่ึงรวบรวมเทศนข์ องหลวงตาตัง้ แหง่ นเ้ี ปน็ สถานทเี่ ผยแพรธ่ รรมะและปฏบิ ตั ธิ รรมแก่ แตป่ ี พ.ศ. ๒๕๑๐ จนถึงปจั จุบัน เก็บในคอมพวิ เตอร์ พุทธศาสนิกชน ลักษณะเป็นเจดีย์สีทองตั้งเด่นสง่า สามารถรับฟงั ได้ทกุ กัณฑ์ กลางสวน มีสระน�้ำรายล้อมด้านหน้าและด้านข้าง ช้ันสาม เป็นรูปเหมือนหลวงตาและเป็นที่นั่งภาวนา เจดยี ์ บรเิ วณโดยรอบรม่ รน่ื เจดยี แ์ บง่ เปน็ ๔ ชนั้ ดงั นี้ ส�ำหรบั ผตู้ ้องการความสงบ ชนั้ หนงึ่ ชน้ั ลา่ งสดุ เปน็ หอ้ งอนรุ กั ษเ์ พลงพนื้ บา้ นไทย ชั้นส่ี ชั้นบนสุด เป็นท่ีประดิษฐานพระประธาน รูป อสี าน ซงึ่ รวบรวมเพลงพน้ื บา้ นไทยอสี านไว้ (เปน็ ดำ� ริ เหมอื นหลวงปู่เสาร์ หลวงปูม่ น่ั หลวงตามหาบัว และ ของหลวงตามหาบวั เอง) เกบ็ ในคอมพวิ เตอร์ สามารถ หลวงปหู่ ลา้ โดยมพี ระอฐั ธิ าตขุ องพอ่ แมค่ รบู าอาจารย์ ขอฟังได้ทกุ เพลง ใหก้ ราบไหวด้ ้วย ช้ันสอง เป็นห้องสมุด ซึ่งรวบรวมหนังสือธรรมะท่ี การเดินทาง จากตัวเมืองร้อยเอ็ด ใช้ทางหลวง แต่งโดยหลวงตามหาบัวท้ังหมดไว้ มีทั้งส�ำหรับแจก หมายเลข ๒๑๔ เส้นทางไปจังหวัดกาฬสินธุ์ ใกล้สี่ และส�ำหรับอ่านในห้องสมุด นอกจากนี้ยังมีห้องฟัง แยกบา้ นบวั มที างเลยี้ วซา้ ยสพู่ ระเจดยี ม์ หามงคล บวั ก่กู าสงิ ห์ ร้อยเอ็ด 15

สวนน้�ำร้อยเอ็ด อยู่ถนนแจ้งสนิท ต้ังอยู่ภายใน สวยงามของกำ� แพงกราฟฟติ ้ีสวย ๆ บนก�ำแพงระยะ ตลาดแพลทตินัมร้อยเอ็ด ใกล้ห้างแมคโคร สระน้�ำ ทางรวมประมาณ ๒๐๐ เมตร ทสี่ ะทอ้ นมมุ มองความ เปน็ ระบบฟอกเกลอื ไมม่ ีสว่ นผสมของคลอรนี พร้อม คดิ ความเปน็ รอ้ ยเอด็ เขา้ ไปในผลงาน สรา้ งสรรคโ์ ดย ส่ิงอ�ำนวยความสะดวก เปิดให้บริการทุกวัน เวลา เหล่าศิลปนิ เกือบ ๕๐ ชีวิต จากทวั่ ภูมิภาคของไทย ๑๐.๐๐-๑๘.๐๐ น. ราคา ๕๐ บาท ทงั้ เดก็ และผใู้ หญ่ ท่ไี ดม้ าช่วยกนั สร้างสรรคผ์ ลงานชน้ิ เย่ยี มน้รี ว่ มกนั สอบถามข้อมูล โทร. ๐ ๔๓๒๒ ๗๗๑๔-๕ อ�ำเภอหนองพอก สตรที อาร์ต ๑๐๑ เปน็ ผลงานภาพวาดสีและการใช้ ผานำ�้ ยอ้ ย (พทุ ธอทุ ยานอสี าน) บา้ นโคกกลาง ตำ� บล สเปรย์สีฉีดพ่นบนก�ำแพงของบรรดาเหล่าศิลปิน ผานำ้� ยอ้ ย เปน็ ผาหนิ ขนาดใหญ่ ซง่ึ มนี ำ้� ไหลซมึ ตลอด กราฟฟิตี้ ตลอดแนวก�ำแพงบริเวณถนนคูเมืองทิศ ปอี ยบู่ นภเู ขาเขยี ว แบง่ พรมแดนระหวา่ งอำ� เภอหนอง ตะวันตก ด้านหน้าติดถนนสวนเฉลิมพระเกียรติ สงู จงั หวดั มุกดาหาร และอำ� เภอกฉุ ินารายณ์ จังหวัด ภมู พิ ลมหาราช นกั ทอ่ งเทย่ี วจะตนื่ ตาไปกบั ภาพความ กาฬสนิ ธ์ุ มเี นือ้ ทีป่ ระมาณ ๒๐,๐๐๐ ไร่ ปลูกป่าไม้ สตรีทอาร์ต ๑๐๑ 16 ร้อยเอ็ด

พระมหาเจดีย์ชยั มงคล เน้ือแข็งนานาชนิด มีสัตว์ป่าอาศัยอยู่ เช่น หมูป่า ด้วยเจดีย์องค์เล็กท้ัง ๘ มีความกว้าง ๑๐๑ เมตร เก้ง กวาง ไก่ป่า ผาน�้ำย้อยอยู่สูงจากระดับพื้นดิน ความยาว ๑๐๑ เมตร ความสูง ๑๐๑ เมตร สรา้ งใน ๒๐๐ เมตร และสูงกว่าระดับน�้ำทะเล ๓๘๐-๕๐๐ เน้อื ท่ี ๑๐๑ ไร่ ภายในพระมหาเจดียม์ ี ๖ ช้ัน ดงั น้ี เมตร บนภูเขาแหง่ นี้เป็นทต่ี ง้ั ของ วดั ผาน�้ำทพิ ย์เทพ ชั้นที่ ๑ เป็นห้องโถงกว้างใหญ่โออ่า มีรูปปั้นหลวง ประสทิ ธว์ิ นาราม ปศู่ รี มหาวีโร พระผู้กอ่ ตงั้ วดั ฯ ซ่งึ เป็นศิษยข์ องพระ อาจารยม์ ่ัน ภรู ิทัตโต พระมหาเจดีย์ชัยมงคล ต้ังอยู่วัดผาน�้ำทิพย์เทพ ช้ันที่ ๒ เป็นห้องโถงใหญเ่ ชน่ กัน ผนงั ตดิ ตงั้ รูปพทุ ธ ประสิทธิ์วราราม ต�ำบลผาน้�ำย้อย ด�ำเนินการสร้าง ประวตั ิ ลวดลายวจิ ติ ร ใชเ้ ปน็ หอ้ งประชมุ สงฆ์ รองรบั โดย พระอาจารย์ศรี มหาวโิ ร ซ่ึงเปน็ ศษิ ย์ของ พระ พระภกิ ษสุ งฆไ์ ด้ ๒,๐๐๐-๓,๐๐๐ รปู อาจารยม์ นั่ ภรู ทิ ตั โต และออกแบบโดยกรมศลิ ปากร ช้ันท่ี ๓ เป็นช้ันอุโบสถ ประดิษฐานรูปเหมือนพระ เป็นการผสมผสานศิลปกรรมระหว่างองค์พระปฐม คณาจารยป์ ราชญอ์ สี านในอดตี สลกั ดว้ ยหนิ ออ่ นและ เจดยี ์ จงั หวดั นครปฐม และองคพ์ ระธาตพุ นม จงั หวดั ห่นุ รปู เหมอื นพระสุปฏปิ นั โน ๑๐๑ องค์ นครพนม นับเป็นศิลปกรรมร่วมระหว่างภาคกลาง ชั้นที่ ๔ เปน็ ชั้นพิพิธภัณฑ์ จดั แสดง สถานท่ปี ฏิบัติ และภาคอีสาน พระมหาเจดีย์เป็นสีขาวตกแต่ง วิปัสสนากรรมฐานท่ีหลวงปู่ศรี เคยบ�ำเพ็ญธรรม ลวดลายตระการตาดว้ ยสีทองเหลืองอร่าม รายลอ้ ม สามารถชมทศั นยี ภาพไดร้ อบทิศ ร้อยเอด็ 17

สวนพฤกษศาสตรว์ รรณคดี ช้ันท่ี ๕ บันไดเวียน ๑๑๙ ขนั้ เปน็ ห้องโถงรูประฆงั สวนพฤกษศาสตร์วรรณคดี ต้ังอยู่ในป่าสงวนแห่ง ๘ เหล่ยี ม ประดิษฐานอัฐิธาตขุ องเกจอิ าจารย์ ชาติดงมะอ่ี ต�ำบลผาน้�ำย้อย เป็นโครงการสวน ช้ันท่ี ๖ อยู่เหนือสุดบันได ๑๑๙ ข้ัน เป็นช้ันที่ พฤกษศาสตร์ในวรรณคดีประจ�ำภาคตะวันออก ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุท่ีอัญเชิญมาจาก เฉียงเหนือ มีเนื้อที่ประมาณ ๑,๐๐๐ ไร่ ลักษณะ ประเทศศรลี งั กา ยอดขององคเ์ จดยี เ์ ปน็ ทองคำ� แทน้ ำ�้ ภูมิประเทศบริเวณน้ีเป็นเทือกเขาภูเขียวที่มีระดับ หนกั ๔,๗๕๐ บาท หรือเทา่ กับ ๖๐ กโิ ลกรมั ความสูงประมาณ ๔๐๐ เมตร สภาพเป็นป่า พระมหาเจดีย์ชัยมงคลเปิดให้เข้าชมทุกวัน เวลา เบญจพรรณและป่าท่ีก�ำลังฟื้นสภาพ พันธุ์ไม้ส่วน ๐๖.๐๐-๑๗.๓๐ น. ใหญ่ เชน่ ตะเคียนมอง เขลง มะหาด พะยูง คอแลน การเดินทาง จากตัวเมืองร้อยเอ็ด ใช้ทางหลวง มะค่า ยาง แดง จกิ รัง ประดู่ ฯลฯ โดยปลกู อย่าง หมายเลข ๒๐๔๔ และ ๒๑๓๖ สายร้อยเอ็ด-อำ� เภอ มีระบบเป็นหมวดหมู่ตามวรรณคดี เช่น เรื่องพระ โพนทอง-อ�ำเภอหนองพอก จากนั้นเลี้ยวซ้ายเข้า เวสสันดร ขุนช้างขุนแผน ลิลิตพระลอ ลิลิตตะเลง ทางหลวงชนบท รอ. ๔๐๔๓ ตรงไปอีก ๕ กิโลเมตร พ่าย ลานพทุ ธประวัติ ฯลฯ นอกจากน้ียงั มสี มนุ ไพร ถึงวดั ผาน�้ำทิพยเ์ ทพประสิทธ์วิ ราราม รวมระยะทาง แยกตามสรรพคณุ จากตวั เมอื งร้อยเอด็ ๙๐ กโิ ลเมตร 18 รอ้ ยเอด็

ผาหมอกมิวาย เขตห้ามลา่ สตั ว์ป่าถ้�ำผานำ้� ทพิ ย์ การเดินทาง จากตัวเมืองร้อยเอ็ด ใช้ทางหลวง เป็นตน้ จดุ ทอ่ งเท่ยี วที่นา่ สนใจ คือ ผาภูไท เปน็ จดุ หมายเลข ๒๐๔๔ และ ๒๑๓๖ สายร้อยเอ็ด- ชมพระอาทิตย์ขึ้น และ ผาหมอกมิวาย เป็นจุดชม อ�ำเภอโพนทอง-อ�ำเภอหนองพอก จากน้ันเลี้ยว พระอาทิตย์ตก มองเห็นทัศนียภาพท่ีสวยงามและ ซ้ายเขา้ ทางหลวงชนบท รอ. ๔๐๔๓ (ผ่านพระมหา บางช่วงเวลาจะมีสายหมอกปกคลุม นอกจากนี้ยัง เจดีย์ชัยมงคล) ตรงไปอีก ๑๓ กิโลเมตร ถึงสวน มีเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติ บ้านพัก และสถานที่ พฤกษศาสตร์วรรณคดี รวมระยะทางจากตัวเมือง กางเต็นทร์ องรบั นกั ท่องเทย่ี ว รอ้ ยเอด็ ๙๘ กิโลเมตร การเดินทาง จากตัวเมืองร้อยเอ็ด ใช้ทางหลวง หมายเลข ๒๐๔๔ และ ๒๑๓๖ สายรอ้ ยเอด็ -อำ� เภอ เขตห้ามล่าสัตว์ป่าถ�้ำผาน้�ำทิพย์ ครอบคลุมเนื้อท่ี โพนทอง-อ�ำเภอหนองพอก จากนั้นเลี้ยวซ้ายเข้า ประมาณ ๑๕๑,๒๔๒ ไร่ เป็นเทือกเขาหินทราย ทางหลวงชนบท รอ. ๔๐๔๓ (ผ่านพระมหาเจดีย์ สูงชันและสลับซับซ้อน ประกอบด้วยป่าดิบแล้ง ชยั มงคล) ตรงไปอกี ๑๔ กโิ ลเมตร ถึงสำ� นักงานเขต ป่าเบญจพรรณและป่าเต็งรัง สัตว์ป่าที่พบ ได้แก่ ห้ามล่าสัตว์ป่าถ�้ำผาน้�ำทิพย์ รวมระยะทางจากตัว หมูป่า เก้ง สุนัขจ้ิงจอก ลิง กระรอก กระแต เมอื งร้อยเอด็ ๑๐๐ กโิ ลเมตร ร้อยเอด็ 19

น้ำ� ตกถ้ำ� โสดา น�้ำตกถ�้ำโสดา ตั้งอยู่บ้านโนนสมบูรณ์ ต�ำบล เมตร ใหเ้ ลยี้ วขวาจะพบปา้ ยบอกทางเปน็ ระยะ จนถงึ ภูเขาทอง เป็นน้�ำตกถ�้ำขนาดใหญ่ ท่ีมีความสูง น�้ำตกถ้�ำโสดา ประมาณ ๕๐ เมตร จดุ เดน่ อีกแห่งบริเวณน�้ำตกถ้�ำ โสดาคือ มีเจดีย์หินเกิดข้ึนเองตามธรรมชาติ ต้ังอยู่ อ�ำเภอเสลภูมิ ภายในศาลาทพี่ กั สงฆ์ ภายในประดษิ ฐาน “พระพทุ ธ บึงเกลือ (ทะเลอีสาน) ตั้งอยู่ต�ำบลบึงเกลือ เป็น รูปศากยมุนีโคดม” โดยมฐี านท่ตี ง้ั ขนาดเลก็ มาก แต่ แหลง่ น�ำ้ จืดขนาดใหญ่ มเี นอื้ ท่ีประมาณ ๗,๕๐๐ ไร่ สามารถตงั้ อยไู่ ดถ้ อื เปน็ ความมหศั จรรยท์ างธรรมชาติ รมิ บึงทางทิศตะวนั ตกมหี าดทรายขาวสะอาด และมี ในพน้ื ทยี่ งั มสี ถานทปี่ ฏบิ ตั ธิ รรมในสำ� นกั สงฆด์ ว้ ย เปน็ สตั ว์น�ำ้ นานาชนดิ เป็นแหล่งอนุรักษ์นกเป็ดนำ�้ และ สถานทที่ เ่ี งยี บสงบทา่ มกลางธรรมชาติ เป็นสถานท่ีพักผ่อนและเล่นกีฬาทางน้�ำของชาว การเดินทาง จากตัวเมืองร้อยเอ็ด ใช้ทางหลวง ร้อยเอ็ดและพื้นที่ใกล้เคียง นอกจากนี้ยังมีแพร้าน หมายเลข ๒๐๔๔ และ ๒๑๓๖ สายรอ้ ยเอ็ด-อ�ำเภอ อาหารและสง่ิ อำ� นวยความสะดวกตา่ ง ๆ บรกิ าร โพนทอง-อำ� เภอหนองพอก เม่ือถึงสี่แยกบรเิ วณบ้าน การเดินทาง จากอ�ำเภอเมืองร้อยเอ็ด ใช้ทางหลวง เหลา่ ขมุ มนั ใหเ้ ลย้ี วซา้ ยใชเ้ สน้ ทางไปตำ� บลภเู ขาทอง หมายเลข ๒๓ ผ่านอ�ำเภอธวัชบุรี เลยตัวอ�ำเภอ ผา่ นโรงเรยี นโนนสมบรู ณป์ ระชารฐั ไปประมาณ ๒๐๐ เสลภูมิไปประมาณ ๑ กิโลเมตร แล้วเล้ียวซ้ายเข้า 20 รอ้ ยเอด็

ทางหลวงชนบท รอ. ๒๐๕๑ ทางไปบ้านเมืองไพร ถดั จากโคปุระมาทางทิศตะวันออกเฉยี งเหนอื มีสระ และตรงไปประมาณ ๘ กิโลเมตร น�้ำศลิ าแลง ๑ สระ สรา้ งขึ้นในสมัยพระเจ้าชยั วรมัน ที่ ๗ ศลิ ปะเขมรแบบบายน ราวพุทธศตวรรษที่ ๑๘ อ�ำเภอธวัชบุรี การเดินทาง จากตัวเมืองร้อยเอ็ด ใช้ทางหลวง ปรางคก์ ู่ หรือ ปราสาทหนองกู่ ตัง้ อยูภ่ ายในวดั ศรี หมายเลข ๒๓ (ร้อยเอ็ด-ยโสธร) ประมาณ ๑๐ รัตนาราม บ้านยางกู่ ตำ� บลมะอึ ปรางคก์ ่มู ีลักษณะ กโิ ลเมตร จนถงึ ทวี่ ่าการอ�ำเภอธวัชบรุ ี ฝง่ั ตรงข้ามมี แบบเดียวกับอโรคยาศาล ตามที่ปรากฏในจารึก ทางแยกซา้ ยไปปรางค์กู่ ระยะทาง ๖ กโิ ลเมตร หรือ ปราสาทตาพรหม อันประกอบด้วยปรางค์ประธาน ใช้ทางหลวงหมายเลข ๒๐๔๔ สายรอ้ ยเอ็ด-โพนทอง บรรณาลัย กำ� แพง ซุ้มประตแู ละสระน�้ำนอกกำ� แพง ไปประมาณ ๘ กิโลเมตร มีทางแยกขวาไปปรางค์กู่ บางส่วนได้บูรณะให้คงสภาพเดิม ก�ำแพงแก้วก่อใน อกี ๑ กโิ ลเมตร ผังรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าล้อมรอบด้วยปราสาทประธาน และบรรณาลัย บริเวณกึ่งกลางก�ำแพงแก้วด้านทิศ เมอื งไม้บาตกิ ต้ังอยู่ ๒๘๑ หม่ทู ่ี ๒ ต�ำบลนเิ วศน์ ที่ ตะวันออกเป็นซุ้มประตูทางเข้าออกที่เรียกว่าโคปุระ นไี่ ดช้ อ่ื วา่ เปน็ “บาตกิ แดนอสี าน” กอ่ ตงั้ โดย อาจารย์ เมอื งไม้บาตกิ ร้อยเอ็ด 21

การทอผา้ บ้านหวายหลึม ตอ่ ศกั ด์ิ สุทธสิ า ซงึ่ ได้ไปศึกษาและลองท�ำบาติกจน การเดินทาง จากตัวเมืองร้อยเอ็ด ใช้ทางหลวง ช�ำนาญ จากน้ันได้น�ำความรู้และประสบการณ์เร่ือง หมายเลข ๒๓ เส้นทางไปอ�ำเภอธวัชบุรี ประมาณ การเขียนผ้าบาติกมาประยุกต์กับแนวคิดของตัวเอง ๙ กิโลเมตร จะพบเมืองไม้บาติกตั้งอยู่ริมถนนทาง สร้างผลงานมากมายไม่เฉพาะผ้าผืนส่ีเหลี่ยมที่เห็น ขวามือ ตรงข้ามกับโรงเรียนธวัชบุรีวิทยาคมซ่ึงอยู่ ไดท้ ว่ั ไป แตย่ งั พฒั นารปู แบบลวดลายและผลติ ภณั ฑ์ รมิ ถนนทางซา้ ยมือ ใหน้ ่าสนใจ ถูกใจทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศจน เป็นท่ีรู้จักอย่างกว้างขวาง เช่น เสื้อผ้า กระเป๋าถือ อำ� เภอท่งุ เขาหลวง กระเปา๋ สะพาย ฯลฯ โดยบาตกิ ของทน่ี ี่จะเปน็ สีโทน บา้ นหวายหลมึ อยหู่ มทู่ ่ี ๓ ตำ� บลมะบา้ เปน็ หมบู่ า้ น ธรรมชาติ ไม่ฉดู ฉาด และใชล้ ายเสน้ กราฟฟกิ งา่ ย ๆ ทอผ้าท่ีมีช่ือเสียงของจังหวัดในโครงการหนึ่งต�ำบล จากธรรมชาติ เชน่ ตัวปลา ใบไม้ ดอกไม้ หรอื ลาย หน่ึงผลิตภัณฑ์ อีกทั้งเป็นศูนย์รวมและจ�ำหน่าย ใยแมงมุม หัตถกรรมพื้นบ้าน อาทิ กระเป๋า ผ้าฝ้าย เส้ือผ้า เมืองไม้บาตกิ เปดิ ทกุ วัน เวลา ๐๙.๐๐-๑๖.๐๐ น. ส�ำเร็จรปู มกี ารจัดตง้ั กลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอื่ การผลติ กรณีต้องการศึกษาดูงานหรือชมสาธิตการท�ำบาติก ในปัจจุบันบ้านหวายหลึม ได้พัฒนามาเป็นหมู่บ้าน กรณุ าโทรนดั หมายลว่ งหนา้ สอบถามขอ้ มลู ไดท้ ี่ โทร. โฮมสเตย์มีที่พักรองรับนักท่องเที่ยว เพ่ือให้นักท่อง ๐ ๔๓๕๖ ๙๐๔๘, ๐๘ ๑๒๖๑ ๔๘๐๐ เทย่ี วไดม้ โี อกาสสมั ผสั วถิ ชี วี ติ และศลิ ปวฒั นธรรมของ 22 ร้อยเอด็

สมิ วดั จกั รวาลภมู ิพินจิ หรือ วัดหนองหมื่นถ่าน ชาวบา้ น เป็นการขายศิลปวฒั นธรรม ประเพณี วถิ ี ตกแต่งจึงดูสวยงามแปลกตา เจดยี ป์ ระธานแตล่ ะชั้น ชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คนท้องถ่ิน และเน้นไปที่การ มจี ิตรกรรมฝาผนงั เก่ียวกับพระพุทธเจา้ ทางเขา้ เป็น พักผ่อนตามวิถีธรรมชาติ พร้อมจัดจ�ำหน่ายสินค้า ปากหนุมาน ซุ้มประตูวัดมีเต่ายักษ์ ๒ ตัว ดูคล้าย หตั กรรมของชาวบา้ น โดยเฉพาะสนิ คา้ ในกลมุ่ ผา้ ไหม ศลิ ปะขอมและอนิ เดยี บา้ นหวายหลมึ เปน็ การสรา้ งรายไดใ้ หแ้ กช่ าวบา้ นได้ การเดินทาง ใช้ทางหลวงหมายเลข ๒๓ (ร้อยเอ็ด- มากมาย นอกจากนย้ี งั มสี นิ คา้ พนื้ บา้ นหลากหลายจดั ธวชั บรุ -ี เสลภมู )ิ จนถงึ ระหวา่ งกโิ ลเมตรที่ ๑๓๙-๑๔๐ จำ� หน่าย เช่น สินค้ากลมุ่ จักสาน พชื ผักอนิ ทรีย์ ของ ใหเ้ ลยี้ วขวาเขา้ ไปประมาณ ๗ กโิ ลเมตร ถงึ วดั ปา่ โนน ช�ำร่วยที่ระลกึ เป็นตน้ สวรรค์ ห่างจากตัวเมอื งร้อยเอ็ด ๑๘ กิโลเมตร การเดินทาง จากตัวเมืองร้อยเอ็ด ใช้ทางหลวง หมายเลข ๒๓ เสน้ ทางไปจงั หวดั ยโสธร จนถงึ บรเิ วณ อ�ำเภออาจสามารถ กโิ ลเมตรท่ี ๑๔๕-๑๔๖ ถงึ บา้ นหวายหลมึ หา่ งจากตวั สิมวัดจักรวาลภูมิพินิจ หรือ วัดหนองหมื่นถ่าน เมืองร้อยเอ็ด ๒๕ กโิ ลเมตร ต้ังอยู่บ้านหนองหมื่นถ่าน ต�ำบลหนองหม่ืนถ่าน สิมวัดจักรวาลภูมิพินิจมีศิลปะแบบพ้ืนเมืองอีสาน วัดป่าโนนสวรรค์ ต้ังอยู่บ้านเทอดไทย ต�ำบล ประเภทสิมทึบ ด้านนอกสิมมี ฮูปแต้ม เป็นภาพ เทอดไทย เป็นวัดขนาดใหญ่สร้างมาจากนิมิตของ พุทธประวัติตอนมารผจญ ภาพขุมนรก และภาพ เจ้าอาวาส โดยใช้หม้อดินของชาวบ้านมาประดับ พระพุทธองค์ขณะปลงพระเกศามีพระอินทร์มารับ รอ้ ยเอด็ 23

น�ำไปประดิษฐานยังเจดีย์จุฬามณี ภายในสิมมีภาพ โดยมีลักษณะเป็นสีขาวของเกลือ ดังนั้นบ่อพันขัน วรรณคดีพ้ืนเมืองเร่ืองสังข์ศิลป์ชัย สันนิษฐานว่าอยู่ รตั นโสภณแหง่ นจ้ี งึ เปน็ สถานที่ ผลติ เกลอื สนิ เธาวข์ อง ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น หน้าบันหรือรังผ้ึงแกะ ชาวรอ้ ยเอด็ มาหลายชวั่ อายคุ น ทงั้ ผลติ ทใี่ ชบ้ รโิ ภคใน สลกั จากไม้ หมูบ่ ้านใกล้เคยี ง และเปน็ สนิ คา้ สง่ ออกไปยงั จังหวดั การเดินทาง จากตัวเมืองร้อยเอ็ด ใช้ทางหลวง ใกลเ้ คยี ง เชน่ ศรสี ะเกษ สรุ นิ ทร์ อบุ ลราชธานี เปน็ ตน้ หมายเลข ๒๐๔๓ ถึงอ�ำเภออาจสามารถ และเดิน อาจกล่าวได้ว่า บริเวณน้ีเป็นพื้นที่แหล่งผลิตเกลือ ทางตอ่ ไปอกี ๑๐ กิโลเมตร จากนั้นเล้ียวเข้าทางบา้ น สนิ เธาวท์ ีใ่ หญท่ สี่ ุดในภาคอสี าน หนองหมนื่ ถา่ นอกี ๒ กโิ ลเมตร ถงึ วดั จกั รวาลภมู พิ นิ จิ การเดินทาง จากตัวเมืองร้อยเอ็ด ใช้ทางหลวง อำ� เภอหนองฮี หมายเลข ๒๑๕ จนถึงสามแยกใหญ่ ใหเ้ ล้ียวซ้ายเขา้ บ่อพันขันรัตนโสภณ ต้ังอยู่ในเขตวัดบ่อพันขันรัตน ทางหลวงหมายเลข ๒๐๒ เลยตัวอ�ำเภอสุวรรณภูมิ โสภณ ต�ำบลเด่นราษฎร์ บรเิ วณทางดา้ นตะวันออก จนพบสามแยก ให้เล้ียวขวาเข้าทางหลวงชนบท ของห้วยเค็ม และที่วัดบ่อพันขันรัตนโสภณน้ียังเป็น รอ. ๓๐๐๔ ผ่านโรงเรียนบ้านยางเครือ-ด่านน้อย อุทยานการศึกษาเฉลิมพระเกียรติ ๕๐ ปี อีกทั้ง บา้ นเปื่อยน้อย จนถึงบ้านม่วงหวาน จะพบส่แี ยกใน ยงั เปน็ ทีป่ ระดษิ ฐาน พระพทุ ธสหัสขันธมหามนุ ีนาถ หมู่บ้านให้เล้ยี วซ้ายและตรงไปจนถงึ บอ่ พนั ขันฯ จะ ซึ่งมีความสวยงามเปน็ ทเี่ คารพบชู าของชาวรอ้ ยเอด็ พบป้ายบอกทางเป็นระยะ ๆ รวมระยะทางจากตัว เมืองประมาณ ๗๖ กโิ ลเมตร ลักษณะทางกายภาพของบ่อพันขันรัตนโสภณ เป็น อำ� เภอสุวรรณภมู ิ ลานหนิ ทรายแดงกวา้ งใหญ่ มพี น้ื ทปี่ ระมาณ ๑ ตาราง ทุ่งกุลาร้องไห้ มีเนือ้ ที่ ๒,๑๐๗,๖๘๑ ไร่ ครอบคลมุ กโิ ลเมตร ครอบคลมุ พนื้ ทบี่ รเิ วณหว้ ยเคม็ ทง้ั ฝง่ั ตะวนั พน้ื ท่ี ๕ จงั หวดั คอื ในแนวทศิ เหนอื ครอบคลมุ อำ� เภอ ตกและฝั่งตะวันออก โดยทางฝั่งตะวันตกเป็นพื้นท่ี ปทุมรตั ต์ อำ� เภอเกษตรวิสยั อ�ำเภอสุวรรณภมู ิ และ ต�ำบลจ�ำปาขนั อ�ำเภอสุวรรณภมู ิ สว่ นฝัง่ ตะวนั ออก อ�ำเภอโพนทราย ของจังหวัดร้อยเอ็ด ในแนวทิศ เป็นพ้ืนที่ของต�ำบลเด่นราษฎร์ อ�ำเภอหนองฮี ใน ใต้มีล�ำน้�ำมูลทอดยาวตลอดพื้นที่อ�ำเภอชุมพลบุรี บริเวณบ่อพันขันปรากฏพื้นท่ีลักษณะพิเศษ คือ อำ� เภอทา่ ตมู จงั หวดั สรุ นิ ทร์ ในแนวทศิ ตะวนั ตก ผา่ น มีบ่อน�้ำจืดธรรมชาติ ที่มีน้�ำพุดขึ้นมาอยู่ตลอดเวลา อ�ำเภอพุทไธสง จังหวัดบุรีรัมย์ อ�ำเภอมหาชนะชัย มขี นาดกว้างประมาณ 6-8 นิว้ ลกึ 6-8 นิว้ ตกั เปน็ จังหวัดยโสธร และอ�ำเภอพยัคฆภูมิพิสัยของจังหวัด พนั ขนั กไ็ มห่ มด จงึ เปน็ ทม่ี าของชอ่ื “บอ่ พนั ขนั ” ชาว มหาสารคาม ซึ่งพน้ื ทีท่ งุ่ กลุ าร้องไหป้ ระมาณ ๓ ใน บา้ นเรยี กอกี อยา่ งวา่ “นำ้� สรา่ งครก” เพราะมลี กั ษณะ ๕ อยู่ในจังหวัดรอ้ ยเอด็ คลา้ ยครกต�ำขา้ ว ทม่ี าของชอ่ื วา่ ทงุ่ กลุ ารอ้ งไหน้ นั้ มเี รอ่ื งเลา่ กนั วา่ พวก ในฤดนู ำ้� หลาก พนื้ ทีบ่ ริเวณบ่อพันขันบางสว่ นมกั จม กุลาซ่ึงเดินทางค้าขายระหว่างเมืองต่าง ๆ ในสมัย อยู่ใต้พื้นน้�ำ แต่ในฤดูแล้งพื้นท่ีบริเวณบ่อพันขันจะ โบราณได้ช่ือว่าเป็นนักต่อสู้ มีความเข้มแข็งอดทน ปรากฏแนวพ้ืนหินทรายกว้างใหญ่ครอบคลุมพ้ืนท่ี เปน็ เยีย่ ม แต่เม่ือเดนิ ทางมาถึงทุ่งนี้ ไดร้ ับความทกุ ข์ บริเวณกว้างและมีร่องรอยความเค็มของดินปรากฏ ยากเป็นอันมากถึงกับร้องไห้ เพราะตลอดทุ่งน้ีไม่มี 24 รอ้ ยเอด็

กู่พระโกนา รอ้ ยเอด็ 25

น�ำ้ หรอื ตน้ ไม้ใหญ่เลย พ้นื ทท่ี งุ่ กุลารอ้ งไห้ในอดตี ฤดู กรอบประตู ซ่ึงเป็นศิลปะขอมแบบบาปวนมีอายุใน แล้งแผ่นดินก็แห้งแตกระแหง ปัจจุบันเป็นที่ท�ำการ ราว พ.ศ. ๑๕๖๐-๑๖๓๐ สันนษิ ฐานว่ากพู่ ระโกนา ของศนู ย์พัฒนาท่ดี ินทุ่งกุลารอ้ งไห้ กรมพัฒนาที่ดนิ คงจะสรา้ งขนึ้ ในราวพุทธศตวรรษท่ี ๑๖ การเดินทาง ศูนย์พัฒนาที่ดินทุ่งกุลาร้องไห้ กรม การเดินทาง จากตัวเมืองร้อยเอ็ด ใช้ทางหลวง พัฒนาท่ีดิน อยู่ห่างจากที่ว่าการอ�ำเภอสุวรรณภูมิ หมายเลข ๒๑๕ ผ่านอ�ำเภอเมืองสรวง อ�ำเภอ ๖ กโิ ลเมตร เลยก่พู ระโกนาไปประมาณ ๒๐๐ เมตร สุวรรณภูมิ ระยะทางประมาณ ๖๐ กโิ ลเมตร จะพบ ตรงข้ามกบั โรงเรยี นโสภาพทิ ยาภรณ์ วัดกูพ่ ระโกนาอยูร่ มิ ถนนทางซา้ ยมือ กพู่ ระโกนา ตง้ั อยหู่ มทู่ ี่ ๒ บา้ นกู่ ตำ� บลสระคู ภายใน สิมวัดไตรภูมิคณาจารย์ อยู่บ้านตากแดด ต�ำบล วดั กพู่ ระโกนา ประกอบดว้ ยปรางคอ์ ฐิ ๓ องค์ บนฐาน หัวโทน “สิม” เป็นภาษาถ่ินภาคอีสานแปลว่า ศลิ าทราย เรียงจากเหนือ-ใต้ ทัง้ หมดหนั หน้าไปทาง “โบสถ์” หรือ “พระอุโบสถ” ลกั ษณะเป็นสมิ ทึบ มี ทศิ ตะวนั ออก มกี ำ� แพงลอ้ มและซมุ้ ประตเู ขา้ -ออกทง้ั ก�ำแพงแก้วเตี้ย ๆ ล้อมรอบ หน้าบันและรังผึ้งของ ๔ ด้าน กอ่ ด้วยหินทรายเช่นกนั สิมมีลายแกะสลักสวยงามภายในมีจิตรกรรมฝาผนัง หรอื “ฮปู แตม้ ” แสดงเรอื่ งในพทุ ธศาสนา สนั นษิ ฐาน ปรางคอ์ งค์กลางถกู ดดั แปลงเม่ือปี พ.ศ. ๒๔๑๗ โดย ว่ามีอายุราวสมัยอยุธยา-รัตนโกสินทร์ตอนต้น ด้าน การฉาบปูนทับและก่อขึ้นเป็นช้ัน ๆ แต่ละชั้นมีซุ้ม นอกสิมมีพระพุทธรูปแบบอีสานขนาดใหญ่ ซึ่งย้าย พระท้งั ๔ ทิศ หน้าปรางค์องค์กลางชัน้ ล่างสร้างเป็น มาจากวัดใต้วิไลธรรมในเขตอ�ำเภอเดียวกัน สิมวัด วหิ ารพระพทุ ธบาทประดบั เศยี รนาค ๖ เศยี รของเดมิ ไตรภูมิคณาจารย์ ได้รับการบูรณะโดยกรมศิลปากร ไวด้ า้ นหน้า ส่วนปรางค์อกี ๒ องค์ ได้รับการบรู ณะ เมือ่ ปี พ.ศ. ๒๕๔๑ และได้รบั รางวัลสถาปัตยกรรมดี จากทางวัดเช่นกัน ปรางค์องค์ทิศเหนือทางวัดสร้าง เด่นจากสมาคมสถาปนิกสยามประจำ� ปี พ.ศ.๒๕๔๑ ศาลาครอบ ภายในมีหน้าบันสลักเร่ืองรามายณะ การเดินทาง จากตัวเมืองร้อยเอ็ด ใช้ทางหลวง และทับหลังสลักภาพพระนารายณ์บรรทมสินธุ์ติด หมายเลข ๒๑๕ ก่อนถึงตัวอ�ำเภอสุวรรณภูมิจะพบ อยู่เหนือประตูทางด้านหน้า ส่วนทับหลังประตูด้าน ส่ีแยก ให้เล้ียวซ้ายทางไปบ้านตาแหลว และตรงไป ทิศตะวันตกหล่นอยู่บนพื้นเป็นรูปนารายณ์ทรงครุฑ อีก ๒ กิโลเมตร ถึงวัดไตรภูมิคณาจารย์ รวมระยะ ปรางค์องค์ทิศใต้ยังคงมีทับหลังของเดิมเหนือประตู ทางจากตวั เมืองประมาณ ๕๑ กิโลเมตร หลอก ด้านทิศเหนือเป็นภาพเทวดานั่งชันเข่าในซุ้ม เรือนแก้วเหนือหน้ากาล นอกจากนี้ทางด้านหน้ายัง มีทับหลังภาพพระอิศวรประทับน่ังบนหลังโค และ พระธาตุพันขัน เป็นโบราณสถานต้ังอยู่ในวัดธาตุ มีเสานางเรียงด้วย สันนิษฐานว่ากู่พระโกนาเดิมจะ พันขัน ต�ำบลจ�ำปาขัน เดมิ ชอ่ื วา่ พระธาตจุ �ำปาขนั ธ์ มีสะพานนาคและทางเดินประดับเสานางเรียงทอด ตามช่ือเมืองเดิม ต้ังอยู่เกือบก่ึงกลางเมืองโบราณ ต่อไปจากซุ้มประตูหน้าไปยังสระน�้ำหรือบารายซึ่ง จ�ำปาขัน ซ่ึงเป็นเมืองโบราณผังรูปส่ีเหลี่ยม กว้าง อยู่ห่างออกไปประมาณ ๓๐๐ เมตร จากรูปแบบ ประมาณ ๘๐๐ เมตร ยาวประมาณ ๒,๑๐๐ เมตร มี ลักษณะทางศิลปกรรมทั้งหมดของภาพสลักและเสา แนวคันดินและคนู ำ�้ ลอ้ มรอบ ๒-๓ ชั้น มอี ายเุ ก่าแก่ ประมาณ ๘๐๐-๑,๐๐๐ ปี บรเิ วณรอบ ๆ มตี น้ ลนั่ ทม 26 รอ้ ยเอ็ด

สิมวัดไตรภมู คิ ณาจารย์ ใหญ่ หรือชาวอสี านเรยี กว่า \"ตน้ จำ� ปา\" เป็นทม่ี าของ ของสมัยขอมจึงมกี ารรบั ศาสนาพราหมณ-์ ฮินดู เขา้ ค�ำวา่ \"จ�ำปาขนั ธ\"์ มานับถือ จึงมีการเปลี่ยนศาสนา ดังจะเห็นได้จาก สถูปเจดีย์องค์เดิมได้ถูกดัดแปลงมาเป็นศาสนสถาน พระธาตพุ นั ขนั สรา้ งขนึ้ ครง้ั แรกเปน็ สถปู สมยั ทวารวดี ที่เรียกว่าปราสาท สร้างทับตรงที่เดิม มีประตูทาง ลกั ษณะเปน็ ปรางคก์ ่ออิฐ ปรางค์ประธานหนั หน้าไป เข้าด้านเดยี วคอื ดา้ นทศิ ตะวันออก ทิศอ่ืน ๆ ท�ำเปน็ ทางทศิ ตะวนั ออก และสนั นิษฐานว่าอาจจะมปี รางค์ ประตูหลอก ใช้เทคนิคการเข้าวงกบประตูแบบมี อกี ๒ องค์ ขนาบข้างเหลอื เฉพาะส่วนฐาน ตอ่ มาใน บ่า เรือนปราสาทอยู่ในสภาพค่อนข้างดี ส่วนฐานมี ราวพุทธศตวรรษที่ ๑๕ สันนิษฐานว่าชาวเมืองใน ลักษณะที่แสดงถึงการถูกซ่อมแซมในช้ันหลัง มีการ แถบบริเวณเมืองโบราณจ�ำปาขันได้ตกอยู่ในอิทธิพล ร้อยเอด็ 27

ก่กู าสงิ ห์ 28 รอ้ ยเอ็ด

พบโบราณวัตถุท่ีส�ำคัญคือ มุขลึงค์ ซ่ึงแสดงให้เห็น ยงั คงปรากฏลวดลายสลัก เชน่ ลายกลบี บวั และลาย ว่าปราสาทหลังนีน้ ับถอื ลัทธิไศวนกิ าย เพื่อบชู าพระ กนก ผนังก่ออิฐ ที่ห้องในสุดหรือครรภคฤหะพบ ศวิ ะ และราวพทุ ธศตวรรษท่ี ๒๒-๒๔ อาณาจกั รขอม ศิวลึงค์ ซึง่ เป็นตัวแทนของพระอิศวรเทพสูงสดุ และ ได้เสือ่ มอ�ำนาจลงพ้ืนทีใ่ นเขตอสี าน ได้มชี นกลุ่มใหม่ ความอุดมสมบูรณ์ตามความเช่ือในศาสนาพราหมณ์ เขา้ มาแทนทีภ่ ายใต้วัฒนธรรมล้านชา้ ง ได้อพยพเข้า ลัทธไิ ศวนิกาย นอกจากน้ียงั พบทับหลังอีกหลายช้ิน มาต้ังหลักแหล่งถ่ินฐานท�ำมาหากินในบริเวณแถบ ช้ินหน่ึงสลักเป็นภาพพระอินทร์ทรงช้างเอราวัณใน นี้ โบราณสถานแห่งนจี้ งึ ได้มีการบรู ณะปราสาทองค์ ซุ้มเรือนแก้ว โดยยืนอยู่เหนือหน้ากาล ซ่ึงมีมือยึด เดิมให้เป็นพระธาตุศิลปะแบบล้านช้าง และเปล่ียน จับท่อนพวงมาลัย และยังพบซุ้มหน้าบันสลักเป็น ศาสนามาเป็นศาสนาพุทธ นิกายเถรวาท จนถึง ภาพพระอินทร์ทรงช้างเอราวัณท่ามกลางลายก้าน ปัจจุบัน และด้วยการเปลี่ยนแปลงทางด้านความ ขด ส่วนปรางค์อีก ๒ องค์ที่ขนาบนั้น มีขนาดและ เชอื่ และศลิ ปกรรมมา ๓ ยคุ ๓ สมัย คือ สมยั ทวาร ลักษณะเดียวกัน ฐานก่อด้วยศิลาทราย ผนังก่ออิฐ วดี สมัยขอม และสมัยล้านชา้ ง จงึ ทำ� ใหพ้ ระธาตุพนั มีประตูเพียงด้านหน้า ภายในมีแท่นรูปเคารพ จาก ขนั ได้ชอื่ ว่าเป็นพระธาตโุ บราณสามสมยั ลวดลายของศิลปกรรมจัดเป็นศิลปะเขมรแบบบาป การเดินทาง จากตัวเมืองร้อยเอ็ด ใช้ทางหลวง วน อายรุ าว พ.ศ. ๑๕๖๐-๑๖๓๐ เพือ่ เปน็ เทวสถาน หมายเลข ๒๑๕ จนถงึ สามแยกใหญ่ ใหเ้ ลย้ี วซ้ายเข้า อุทิศถวายแด่พระอิศวร เทพเจ้าสูงสุดองค์หน่ึงใน ทางหลวงหมายเลข ๒๐๒ เลยตัวอ�ำเภอสุวรรณภูมิ ศาสนาพราหมณ์ จนพบสามแยก ให้เลย้ี วขวาเข้าทางหลวงชนบท รอ. การเดินทาง สามารถเดินทางได้ ๒ ทาง คือ ใช้ ๓๐๐๔ ผ่านโรงเรียนบ้านยางเครือ-ด่านน้อย บ้าน ทางหลวงหมายเลข ๒๑๔ สายร้อยเอ็ด-เกษตรวิสัย เปื่อยนอ้ ย จนถงึ วัดธาตพุ นั ขัน รวมระยะทางจากตัว ระยะทาง ๔๗ กิโลเมตร เดินทางต่อไปตามเสน้ ทาง เมอื งประมาณ ๗๐ กิโลเมตร สายเกษตรวสิ ยั -สวุ รรณภมู ิ ประมาณ ๑๐ กโิ ลเมตร มี ทางแยกขวาเขา้ กกู่ าสงิ หร์ ะยะทาง ๑๐ กโิ ลเมตร หรอื อำ� เภอเกษตรวสิ ัย อาจใช้ทางหลวงหมายเลข ๒๑๕ ต่อด้วยทางหลวง กกู่ าสงิ ห์ ตง้ั อยใู่ นวดั บรู พากกู่ าสงิ ห์ ตำ� บลกกู่ าสงิ ห์ มี หมายเลข ๒๑๔ สายร้อยเอ็ด-สุวรรณภูมิ-สุรินทร์ ขนาดคอ่ นข้างใหญ่ ประกอบด้วยปรางค์ ๓ องค์ ต้งั ระยะทาง ๖๐ กิโลเมตร ถึงวัดกู่พระโกนา ด้าน อยู่บนฐานศลิ าแลงเดยี วกันในแนวเหนอื -ใต้ หันหนา้ ตรงข้ามวัดมีทางแยกไปกู่กาสิงห์ ระยะทางอีก ๑๘ ไปทางทิศตะวันออก มีวิหารหรืออาคารรูปสี่เหล่ียม กิโลเมตร ผนื ผา้ ทเ่ี รยี กวา่ บรรณาลยั อยทู่ างดา้ นหนา้ ทง้ั สองขา้ ง ท้ังหมดล้อมรอบด้วยก�ำแพงซึ่งมีซุ้มประตูทั้ง ๔ ทิศ อ�ำเภอศรีสมเดจ็ ถดั ออกไปเปน็ คูนำ�้ รูปเกอื กมา้ ลอ้ มรอบอีกช้นั หน่ึง วัดประชาคมวนาราม หรือ วัดป่ากุง ต้ังอยู่หมู่ ที่ ๑๑ ต�ำบลศรีสมเด็จ เดิมเป็นวัดร้างมีมาต้ังแต่ ปรางคอ์ งคก์ ลางมขี นาดใหญ่กวา่ อีก ๒ องค์ทขี่ นาบ พ.ศ. ๒๓๑๓ หลังจากพระเทพวิสุทธิมงคล \"หลวง ข้าง และมีมุขย่ืนทางด้านหน้าเป็นห้องยาว มีประตู ปู่ศรี มหาวีโร\" พระเกจิอาจารย์ฝ่ายกัมมัฏฐาน ทางเข้า ๓ ทาง คือด้านหน้าและด้านข้างของห้อง (ปัจจุบันมรณภาพแล้ว) เป็นผู้น�ำศรัทธาขออนุญาต ยาวทงั้ สอง สว่ นฐานขององคป์ รางคก์ อ่ ดว้ ยศลิ าทราย ร้อยเอ็ด 29

วดั ประชาคมวนาราม หรอื วดั ปา่ กุง ทางราชการจัดตั้งข้ึนเป็นวัด โดยใช้ช่ือท่ีประชาชน ชั้นท่ี ๒-๓ เป็นภาพแกะสลักหินทรายเหลืองนูนต่�ำ ร่วมกันสร้างว่า \"วัดประชาคมวนาราม\" ในโอกาส เลา่ เร่อื งพทุ ธประวัติ พระเทพวิสุทธิมงคล เจริญอายุครบ ๙๐ ปี เจริญ ช้ันที่ ๔ ภาพแกะสลักหินทรายเหลืองนูนต�่ำรูป งอกงามในธรรมดำ� รงสมณะเพศมา ๖๐ พรรษา คณะ ชยั มงคลคาถา ศษิ ยานศุ ษิ ยท์ งั้ หลายไดร้ ว่ มแรงรว่ มใจสรา้ ง พระเจดยี ์ ช้ันที่ ๕ ผนังทรงกลมฐานรอบองค์เจดีย์ เป็นภาพ หินทรายวัดป่ากุง เพื่อเป็นอนุสรณ์แห่งความสมัคร สังเวชนียสถาน ๔ แห่ง คือ สถานท่ีประสูติ ตรัสรู้ สมานสามัคคีเทิดทูนความดีท่ีหลวงปู่ศรีได้ประพฤติ แสดงปฐมเทศนา และปรินิพพาน ปฏิบัติ และจากความประทับใจของหลวงปู่ที่ได้ไป ชั้นท่ี ๖ เป็นองค์เจดีย์ราย ๘ องค์ และองค์เจดีย์ นมัสการมหาเจดีย์บุโรพุทโธ ประเทศอินโดนีเซีย ประธาน ๑ องค์ จึงเป็นต้นแบบในการสร้างพระเจดีย์ นับเป็นเจดีย์ ชัน้ ที่ ๗ ยอดเจดียท์ องคำ� น�ำ้ หนกั ถึง ๑๐๑ บาท หินทรายแห่งแรกของประเทศไทย สร้างลดลั่นเป็น ๗ ช้ันตระการตา ตกแตง่ ผนงั ดา้ นนอกเจดีย์ ดงั นี้ ภายในเจดยี ์ด้านในแบ่งเปน็ ๒ ช้นั ชนั้ แรก เป็นหอ้ ง ชัน้ ท่ี ๑ เปน็ ภาพแกะสลักหนิ ทรายเหลอื งนูนต่�ำเล่า โถงโล่ง บอกเล่าประวตั หิ ลวงป่ศู รี มหาวีโร ชน้ั ท่สี อง เรอื่ งพระเวสสนั ดรชาดกซงึ่ เปน็ พระชาตสิ ดุ ทา้ ยทที่ รง ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ ให้พุทธศาสนิกชน บ�ำเพ็ญทานบารมี กราบไหว้บูชาเป็นสริ ิมงคล 30 รอ้ ยเอ็ด

การเดินทาง จากตัวเมืองร้อยเอ็ด ใช้ทางหลวง จะได้บญุ กศุ ลมาก ในงานไดจ้ ัดใหม้ ีการประกวดธดิ า หมายเลข ๒๐๔๕ (ร้อยเอ็ด-วาปีปทุม) จนถึงสาม ปณุ ณทาสี และข้าวจ่ียักษ์อีกดว้ ย แยกใหญ่ ใหเ้ ลยี้ วขวาเขา้ ทางหลวงชนบท รอ. ๔๐๐๙ (ทางไปอ�ำเภอศรีสมเดจ็ ) ตรงไปจนถึงบ้านป่ากงุ จะ งานประเพณีกินข้าวปุ้นบุญผะเหวด เร่ิมจัดต้ังแต่ พบทางให้เล้ียวขวาเข้าวัดป่ากุง ระยะทางจากตัว พ.ศ. ๒๕๓๔ และจัดเป็นประจ�ำทุกปี ประมาณ จงั หวัดรอ้ ยเอ็ด ประมาณ ๒๑ กิโลเมตร ต้นเดือนมีนาคม ของทุกปี บริเวณสวนสมเด็จพระ ศรีนครินทร์และบึงพลาญชัย บุญผะเหวด หรือทาง เทศกาลงานประเพณี ภาคกลางเรียกวา่ บญุ มหาชาติ นยิ มจัดในช่วงเดือน งานประเพณบี ญุ ขา้ วจขี่ องดเี มอื งโพธชิ์ ยั หรอื บญุ ส่ี เปน็ งานบุญท่พี ระเทศน์มหาเวสสันดรชาดก หรือ เดือนสาม เป็นงานประเพณีท่ีจัดขึ้นตามฮีตสิบสอง เรียกว่า เทศน์มหาชาติ มีการแห่ขบวนผะเหวด จารีตประเพณีโบราณของชาวอีสาน ในช่วงเดือน ๑๓ ขบวน ตามกณั ฑ์เทศน์มหาชาติ จากอ�ำเภอและ กมุ ภาพนั ธ์ ของทกุ ปี ซง่ึ ถอื วา่ การไดท้ ำ� บญุ ขา้ วจแ่ี ลว้ หน่วยงานต่าง ๆ ส่วนด้านในบึงพลาญชัยจัดเป็น งานประเพณกี นิ ข้าวปุ้นบุญผะเหวด ร้อยเอด็ 31

ประเพณีบุญบ้ังไฟ ร้านข้าวปุ้น (ขนมจนี ) บริการฟรีส�ำหรบั ผูม้ าร่วมงาน ศาลาจตุรมุขในสวนสมเดจ็ พระศรีนครินทร์ เพอ่ื ร่วม นอกจากน้ียังมีการประกวดศิลปวัฒนธรรมพ้ืนบ้าน ประกวดตน้ เทยี นและขบวนแหต่ น้ เทยี น โดยมกี ารรำ� อีสาน เช่น พานบายศรสี ู่ขวญั เป็นต้น เซง้ิ แบบอสี านประกอบ ประเพณีบุญบ้ังไฟ เป็นงานที่จัดตามอ�ำเภอต่าง ๆ งานแขง่ ขนั เรอื ยาวประเพณี ตำ� บลเมอื งบวั อำ� เภอ ภายในจังหวัด ประมาณเดือนมิถุนายน โดยแต่ละ เกษตรวสิ ยั จดั เปน็ ประจำ� ทกุ ปใี นชว่ งฤดนู ำ้� หลาก คอื อ�ำเภอจะมีขบวนแหบ่ ัง้ ไฟซง่ึ จดั อย่างสวยงาม แสดง ช่วงเทศกาลออกพรรษา หรือประมาณกลางเดือน ถึงประเพณีและวัฒนธรรมพ้ืนบ้าน โดยเฉพาะที่ ตลุ าคม ของทกุ ปี เรอื ทมี่ ารว่ มแขง่ เปน็ เรอื ของจงั หวดั อ�ำเภอพนมไพรและอ�ำเภอสวุ รรณภมู ิ จะมีขบวนแห่ ร้อยเอ็ด และจากจังหวัดใกล้เคียง เช่น กาฬสินธุ์ ท่ีจัดอยา่ งย่งิ ใหญ่ มหาสารคาม ศรสี ะเกษ และนครราชสมี า เป็นต้น ประเพณแี ห่เทียนพรรษา จดั ขึน้ ในวันอาสาฬหบชู า สินค้าพ้ืนเมอื ง ของทุกปี ณ บริเวณสวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ โดย ร้อยเอ็ดได้ช่ือว่าเป็นแหล่งผลิต “ผ้าไหม” ชั้นเยี่ยม ขบวนแห่ต้นเทียนแต่ละวัด (คุ้ม) จะตกแต่งอย่าง ได้รับรางวัลในการประกวดผ้าไหมหลายคร้ัง เช่น สวยงามด้วยดอกไม้สสี วยสด และสาวงามจะเคล่อื น ผ้าไหมบ้านหวายหลึม อ�ำเภอทุ่งเขาหลวง ผ้าไหม ขบวนจากคุ้มต่าง ๆ ผ่านตลาดไปยังบริเวณหน้า บ้านตาหยวก อ�ำเภอสุวรรณภูมิ เป็นผ้าไหมที่มี 32 ร้อยเอ็ด

ความประณตี และสสี นั สวยงาม นอกจากนย้ี งั มกี ารทำ� มคี วามมันวาว ละเอยี ด ใช้ไหมบ้าน โทนสีเข้ม เนือ้ “แคน” ท่บี ้านสแี ก้ว อ�ำเภอเมืองรอ้ ยเอด็ เปน็ แคนที่ ผา้ แนน่ เรียบ มชี อื่ เสยี งของประเทศไทย และการทำ� “ฟมื ” สำ� หรบั ทอผา้ ทบ่ี า้ นเขอ่ื ง อำ� เภอธวชั บรุ ี สามารถทำ� รายไดใ้ ห้ กล่มุ ทอผา้ ไหม (อำ� เภอสวุ รรณภมู ิ) ๙๘ หม่ทู ี่ ๑๓ แกร่ าษฎรในหม่บู ้านเปน็ อยา่ งมาก บ้านตาหยวก ตำ� บลทุ่งหลวง อ�ำเภอสุวรรณภูมิ โทร. ๐๘ ๙๙๔๒ ๗๐๑๓ รา้ นจำ� หน่ายสินค้าท่รี ะลกึ ศูนย์รวมและจ�ำหน่ายผลิตภัณฑ์ กลุ่มสตรีทอผ้า ไหมบ้านหวายหลึม หมู่ที่ ๙ ต�ำบลมะบ้า อ�ำเภอ จรินทร์ ๓๘๓-๕ ถนนผดุงพานิช โทร. ๐ ๔๓๕๑ ทุ่งเขาหลวง โทร. ๐๘ ๖๘๗๑ ๔๘๘๖ จำ� หนา่ ยผา้ ๑๖๔๖ จ�ำหน่ายผ้าไหม ผลิตภัณฑ์จากไหม ของท่ี ไหมทอมือ และผลิตภัณฑ์จากผา้ ไหม ระลกึ จันทร์เพ็ญ (หัตถกรรมไหม) ถนนสุริยเดชบ�ำรุง ตัวอย่างรายการนำ� เท่ยี ว จ�ำหน่ายผา้ ไหม ผลติ ภณั ฑจ์ ากไหม ดอกไมไ้ หม (๒ วัน ๑ คืน) นกนอ้ ย ๖๓-๖๕ ถนนราษฎรอ์ ุทศิ โทร. ๐ ๔๓๕๑ วันท่ี ๑ (อ�ำเภอเมืองร้อยเอ็ด-อ�ำเภอหนองพอก- ๑๑๕๙ จ�ำหน่ายหมูยอ แหนม หมูเส้น หมูหยอง อ�ำเภอทุ่งเขาหลวง-อ�ำเภออาจสามารถ-อ�ำเภอ กนุ เชียง หมแู ดดเดยี ว แหนมซโ่ี ครง เมอื งร้อยเอ็ด) (เช้า) - ไหว้พระขอพรเพอื่ ความเปน็ สริ มิ งคล ยวนจติ ๙๑/๑ ถนนแจ้งสนทิ (ตรงข้ามสถานีทดลอง จาก “หลวงพอ่ ใหญ”่ พระพุทธรปู ปาง พชื ไรร่ อ้ ยเอด็ ) โทร. ๐๘ ๑๗๓๙ ๙๙๘๘ จ�ำหนา่ ยผ้า ประทานพรทีส่ งู ท่สี ดุ ในประเทศไทย พ้ืนเมอื ง ผ้าไหม หมอนลายขิด ฯลฯ ณ วัดบรู พาราม อ�ำเภอเมอื งรอ้ ยเอด็ รอ้ ยเอ็ดไหมไทย ๓๘-๓๘/๑ ถนนสันตสิ ุข จำ� หน่าย - ออกเดินทางจากอำ� เภอเมอื งรอ้ ยเอ็ด ผา้ พ้นื เมอื งทกุ ชนิด ไปยังอ�ำเภอหนองพอก ศนู ย์ผา้ ไหมและหตั ถกรรม ๗๕ ถนนราชการด�ำเนิน - สกั การะ พระมหาเจดีย์ชัยมงคล โทร. ๐ ๔๓๕๑ ๔๐๙๗ จ�ำหนา่ ยผ้าพื้นเมืองทุกชนดิ ณ วัดผาน้�ำทิพย์เทพประสทิ ธิว์ ราราม อ�ำเภอหนองพอก เมอื งไม้บาติก ๒๘๑ หมูท่ ี่ ๒ ตำ� บลนเิ วศน์ อำ� เภอ - เท่ยี วชมพนั ธไุ์ ม้ตามวรรณคดีไทย ธวชั บรุ ี โทร. ๐ ๔๓๕๖ ๙๐๔๘, ๐๘ ๑๒๖๑ ๔๘๐๐ ณ สวนพฤกษศาสตร์วรรณคดี จ�ำหน่ายผ้าบาติก ผ้าไหมบาติก และผลิตภัณฑ์จาก อำ� เภอหนองพอก บาติก เชน่ เสื้อผ้า กระเป๋าถอื กระเปา๋ สะพาย ฯลฯ (บา่ ย) - ออกเดนิ ทางจากอำ� เภอหนองพอกไปยงั กลุ่มทอผ้าไหมหมื่นกุลา ๓๒ หมู่ที่ ๑๕ บ้านตา อำ� เภอท่งุ เขาหลวง หยวก ต�ำบลทุ่งหลวง อ�ำเภอสุวรรณภูมิ โทร. ๐๘ - ซือ้ หาผา้ ไหมคณุ ภาพดจี ากแหล่งผลติ ๗๒๑๓ ๓๔๖๒ ผลิตภัณฑ์ผ้าไหมท�ำจากไหมบ้าน ทมี่ ชี ่อื เสยี งของร้อยเอ็ด ณ กลุ่มสตรี ทอลายดั้งเดิมอย่างประณีตเป็นเอกลักษณะเฉพาะ ทอผา้ บา้ นหวายหลมึ อำ� เภอทงุ่ เขาหลวง รอ้ ยเอด็ 33

- ออกเดนิ ทางจากอำ� เภอทงุ่ เขาหลวงไปยงั - ไหวพ้ ระ ทำ� บญุ ณ วัดปา่ กุง ซึ่งเปน็ อำ� เภออาจสามารถ ท่ีตงั้ ของ พระเจดียห์ ินทรายวัดป่ากงุ - ทำ� บญุ ไหว้พระและชมความงามของ ซึ่งมีตน้ แบบการสร้างมาจาก สมิ วัดจักรวาลภูมพิ ินิจ อ�ำเภอ มหาเจดยี ์บโุ รพทุ โธ ประเทศอนิ โดนเี ซยี อาจสามารถ ซง่ึ มี “ฮูปแตม้ ” หรือ และเปน็ เจดยี ์หนิ ทรายแหง่ แรกของไทย จติ รกรรมฝาผนังบอกเล่าเรอื่ งราว - เดินทางกลบั อ�ำเภอเมืองร้อยเอ็ด หรือ พุทธประวัตแิ ละวรรณคดีพ้นื บา้ นไทย ทอ่ งเที่ยวต่อในเสน้ ทางเชอื่ มโยงใน - ออกเดินทางจากอ�ำเภออาจสามารถ จงั หวัดใกล้เคียง เช่นมหาสารคามและ กลับมายังอำ� เภอเมืองร้อยเอ็ด กาฬสินธุ์ - เดินเล่นและพกั ผ่อนหย่อนใจ ณ บงึ พลาญชยั อำ� เภอเมืองร้อยเอด็ ขอ้ แนะนำ� ในการทอ่ งเท่ียว บึงนำ้� ขนาดใหญ่และเปน็ ศนู ย์รวม - ศึกษาและสอบถามรายละเอียดข้อมูลเก่ียวกับ กจิ กรรมนันทนาการของชาวร้อยเอ็ด สถานทที่ อ่ งเทีย่ วแตล่ ะประเภทก่อนการเดินทาง หรอื ติดต่อวทิ ยากร หรือผนู้ �ำทาง ตามความ วันท่ี ๒ (อ�ำเภอเมืองร้อยเอ็ด-อ�ำเภอศรีสมเด็จ- เหมาะสมของสถานทที่ ่องเทีย่ วแต่ละแหง่ อ�ำเภอเมอื งร้อยเอ็ด) - การทอ่ งเทย่ี วแหลง่ ทอ่ งเทยี่ วทางธรรมชาติ ควร (เชา้ ) - เทีย่ วชมและศึกษาเร่อื งราวความ ศึกษาฤดูกาลและช่วงเวลาท่ีเหมาะสมในการ เปน็ ไปของจังหวัดร้อยเอด็ เดินทางและเพือ่ จดั เตรยี มอุปกรณส์ �ำหรบั ณ พิพิธภณั ฑสถานแห่งชาตริ ้อยเอ็ด การท่องเท่ยี วไดถ้ ูกตอ้ ง อำ� เภอเมืองร้อยเอด็ - รว่ มกันรกั ษาทรัพยากรทางการทอ่ งเที่ยว เพ่อื ให้ - ชมและถ่ายรูปกับผลงานกราฟฟติ ี้ทมี่ ี เปน็ การท่องเทย่ี วทยี่ ่ังยนื สบื ตอ่ คนรุ่นตอ่ ไป ความยาวกวา่ ๒๐๐ เมตร ณ สตรที อารต์ - ไมป่ ระพฤติปฏิบตั ขิ ดั ตอ่ วิถีชวี ิตและประเพณีนิยม ๑๐๑ ตลอดแนวก�ำแพงบริเวณถนน ของคนในท้องถ่ิน คูเมืองทศิ ตะวนั ตก ติดถนนสวน - การแตง่ กายทเี่ หมาะสมสำ� หรบั การทอ่ งเทยี่ วแตล่ ะ เฉลิมพระเกยี รติภมู ิพลมหาราช สถานท่ี เช่น ศาสนสถานตา่ ง ๆ ควรแตง่ กายสุภาพ อ�ำเภอเมืองร้อยเอ็ด - ในการเดินทางไมค่ วรประมาท และต้องคำ� นึงถงึ - สักการะ พระเจดยี ์มหามงคล บัว ความปลอดภยั อ�ำเภอเมืองร้อยเอด็ ซงึ่ สร้างเพ่อื เป็น - ปฏบิ ตั ติ ามระเบยี บ ขอ้ กำ� หนด และคำ� แนะนำ� ของ อนุสรณ์แด่ พระธรรมวสิ ุทธิมงคล เจ้าหน้าท่ี ในสถานทที่ อ่ งเทยี่ วอยา่ งเครง่ ครัด หรอื หลวงตามหาบัว ญาณสมั ปันโน แหง่ วดั ปา่ บา้ นตาด จังหวัดอุดรธานี (บ่าย) - ออกเดินทางจากอ�ำเภอเมืองร้อยเอด็ ไปยงั อำ� เภอศรสี มเด็จ 34 รอ้ ยเอ็ด

ผา้ ไหมบ้านหวายหลมึ ร้อยเอด็ 35

36 ร้อยเอด็

ภายในพระมหาเจดีย์ชยั มงคล รอ้ ยเอด็ 37









หมายเลขโทรศพั ท์ส�ำคญั โทร. ๐ ๔๓๕๑ ๑๖๖๐, ๐ ๔๓๕๑ ๙๑๖๕ ส�ำนกั งานจังหวดั สำ� นักงานประชาสัมพันธจ์ งั หวดั โทร. ๐ ๔๓๕๑ ๕๓๗๔, ๐ ๔๓๕๒ ๗๑๑๗ สถานีตำ� รวจภูธรจงั หวัดรอ้ ยเอ็ด โทร. ๐ ๔๓๕๑ ๑๗๗๘ สถานตี ำ� รวจภธู รเมืองรอ้ ยเอ็ด โทร. ๐ ๔๓๕๑ ๑๗๗๗ ตำ� รวจท่องเท่ยี ว โทร. ๑๑๕๕ ตำ� รวจทางหลวง โทร. ๑๑๙๓ สายดว่ นเจบ็ ป่วยฉกุ เฉนิ โทร. ๑๖๖๙ โรงพยาบาลรอ้ ยเอด็ โทร. ๐ ๔๓๕๑ ๘๒๐๐-๕ โรงพยาบาลร้อยเอด็ -ธนบรุ ี โทร. ๐ ๔๓๕๑ ๕๑๙๑ โรงพยาบาลสุวรรณภมู ิ โทร. ๐ ๔๓๕๘ ๑๓๒๓ ส�ำนกั งานขนส่งจังหวัดรอ้ ยเอ็ด โทร. ๐ ๔๓๖๒ ๔๑๕๓

ศนู ย์บรกิ ารข่าวสารท่องเท่ยี ว ททท. การทอ่ งเที่ยวแห่งประเทศไทย ส�ำนกั งานใหญ่ ๑๖๐๐ ถนนเพชรบุรี แขวงมักกะสนั เขตราชเทวี กรุงเทพฯ ๑๐๔๐๐ โทร. ๑๖๗๒ โทรสาร ๐ ๒๒๕๓ ๗๔๔๐ www.tourismthailand.org อีเมล : info@tat.or.th เปดิ บริการทุกวนั เวลา ๐๘.๓๐-๑๖.๓๐ น. กระทรวงการท่องเที่ยวและกฬี า ศูนยบ์ รกิ ารขา่ วสารท่องเที่ยว ททท. ชนั้ ๑ ๔ ถนนราชด�ำเนินนอก เขตป้อมปราบศัตรพู ่าย กรงุ เทพฯ ๑๐๑๐๐ โทร. ๐ ๒๒๘๓ ๑๕๕๖ เปดิ บรกิ ารทกุ วัน เวลา ๐๘.๓๐-๑๖.๓๐ น. ท่าอากาศยานสวุ รรณภมู ิ อาคารผโู้ ดยสารขาเข้าในประเทศ ช้นั ๒ ประตู ๓ โทร. ๐ ๒๑๓๔ ๐๐๔๐ เปดิ บริการทุกวัน ๒๔ ช่ัวโมง ททท. ส�ำนักงานขอนแก่น ๒๗๗/๒๐-๒๑ ถนนกลางเมือง (ถนนรอบบงึ แก่นนคร ดา้ นทศิ ตะวนั ตก) อ�ำเภอเมือง จงั หวดั ขอนแกน่ ๔๐๐๐๐ โทร. ๐ ๔๓๒๒ ๗๗๑๔-๕ โทรสาร ๐ ๔๓๒๒ ๗๗๑๗, ๐ ๔๓๒๒ ๗๗๑๙ อีเมล : tatkhkn@tat.or.th พ้ืนที่ความรับผดิ ชอบ : ขอนแกน่ รอ้ ยเอ็ด กาฬสนิ ธ์ุ มหาสารคาม ปรับปรุงข้อมูล สงิ หาคม ๒๕๖๑

ก่กู าสงิ ห์ ข้อมลู : ททท. สำ�นกั งานขอนแกน่ บริการ ๒๔ ช่วั โมง กองข่าวสารทอ่ งเที่ยว (โทร. ๐ ๒๒๕๐ ๕๕๐๐ ต่อ ๒๑๔๐-๖) ออกแบบและจดั พิมพ์ : กองขา่ วสารทอ่ งเที่ยว ฝ่ายบริการการตลาด อเี มล info@tat.or.th ขอ้ มลู รายละเอียดท่ีระบใุ นเอกสารน้ีอาจมีการเปล่ยี นแปลงได้ www.tourismthailand.org ลขิ สิทธขิ์ องการทอ่ งเที่ยวแหง่ ประเทศไทย สหงิา้ หมาจ4คำ�4มหน๒า่ ๕ย๖๑รอ้ ยเอ็ด