T-1550126959

145 x 210 mm. อดุ รธานี ปกหน้า Udonthanee (T).indd 1 8/23/2561 BE 3:00 PM

ออุดุดรธรธานานี ี Udonthanee (T).indd 2 8/23/2561 BE 3:00 PM

Udonthanee (T).indd 3 8/23/2561 BE 3:00 PM

Udonthanee (T).indd 4 อทุ ยานประวัติศาสตรภ์ พู ระบาท 8/23/2561 BE 3:00 PM

สารบัญ ๘ ๑๐ การเดนิ ทาง สถานที่ท่องเทยี่ ว ๑๐ ๑๙ อ�ำเภอเมืองอดุ รธานี ๒๒ อำ� เภอบ้านผอื ๒๕ อ�ำเภอนายงู ๒๖ อ�ำเภอบา้ นดุง ๒๙ อำ� เภอหนองหาน ๓๐ อ�ำเภอกมุ ภวาปี ๓๐ อ�ำเภอวงั สามหมอ ๓๓ อ�ำเภอหนองแสง อ�ำเภอกดุ จบั ๓๔ ๓๖ เทศกาลงานประเพณี ๓๗ สินคา้ พ้นื เมอื ง ๓๘ รา้ นจ�ำหนา่ ยสนิ คา้ ท่ีระลกึ ๔๐ ตวั อยา่ งรายการน�ำเที่ยว ๔๒ ขอ้ แนะนำ� ในการท่องเทยี่ ว ๔๖ แผนที่ ๔๗ หมายเลขโทรศพั ท์สำ� คัญ ศนู ย์บรกิ ารข่าวสารท่องเทีย่ ว ททท. Udonthanee (T).indd 5 8/23/2561 BE 3:00 PM

อดุ รธานีทะเลบัวแดง กรมหลวงประจักษส์ รา้ งเมือง ลอื เลือ่ งแหล่งธรรมมะ อารยธรรมหา้ พนั ปี ธานผี ้าหมข่ี ิด ธรรมชาติเนรมิตทะเลบัวแดง Udonthanee (T).indd 6 8/23/2561 BE 3:00 PM

อุดรธานี ดินแดนท่ีมีอารยธรรมเก่าแก่ท่ีสุดแห่ง แต่ปรากฎช่ือบ้านหมากแข้งหรือบ้านเด่ือหมากแข้ง หนึ่งของโลก จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ สังกดั เมืองหนองคาย ข้ึนการปกครองกับมณทลลาว และโบราณคดีสันนิษฐานได้ว่าพื้นที่อุดรธานีใน พวน กรมหม่นื ประจักษศ์ ลิ ปาคมได้เดนิ ทพั ผ่านบ้าน ปจั จบุ นั เคยเปน็ ถน่ิ ทอี่ ยขู่ องมนษุ ยม์ าตงั้ แตส่ มยั กอ่ น หมากแข้งไปปราบปรามพวกฮอ่ จนสงบ ต่อมา พ.ศ. ประวตั ศิ าสตรป์ ระมาณ ๕,๐๐๐-๗,๐๐๐ ปี จากการ ๒๔๓๖ ไทยมีกรณีพพิ าทกับฝรงั่ เศส เรยี กว่า “กรณี ค้นพบเคร่ืองป้นั ดนิ เผาสลี ายเสน้ ที่บ้านเชยี ง ซ่งึ อาจ พิพาท ร.ศ. ๑๑๒” เนื่องจากฝรั่งเศสต้องการลาว เปน็ เครือ่ งปั้นดินเผาสลี ายเก่าทส่ี ดุ ของโลก เขมร ญวน เปน็ อาณานิคม ดว้ ยพระปรีชาญาณของ ในยุคประวัติศาสตร์มีการพบใบเสมาสมัยทวาราวดี พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทที่ รงยอม ลพบุรีและภาพเขียนปูนบนผนังโบสถ์ที่ปรักหักพัง เสียสละผนื ดินส่วนน้อยเพื่อรกั ษาประเทศไว้ จงึ ทรง บริเวณเทือกเขาภูพาน ใกล้วัดพระพุทธบาทบัวบก สละดินแดนฝั่งซ้ายแม่น้�ำโขงให้แก่ฝร่ังเศส และตาม อ�ำเภอบ้านผือ แต่ท้ังน้ียังไม่ปรากฎหลักฐานชื่อ สนธิสัญญาท่ีท�ำข้ึนระหว่างสองประเทศ มีเง่ือนไข อดุ รธานีในประวัติศาสตร์ ห้ามประเทศสยามตั้งกองทหารและป้อมปราการอยู่ ในสมยั กรงุ ศรอี ยธุ ยาพน้ื ทจี่ งั หวดั อดุ รธานปี รากฎใน ในรัศมี ๒๕ กิโลเมตร ของฝ่ังแมน่ ้�ำโขง ดงั น้ันหนว่ ย ประวตั ศิ าสตร์ เมอื่ พระเจา้ กรงุ หงสาวดไี ดท้ รงเกณฑ์ ทหารไทยท่ีตั้งประจ�ำอยู่ที่เมืองหนองคาย อันเป็น ทพั ไทยใหไ้ ปช่วยตกี รงุ ศรีสตั นาคนหตุ (เวยี งจันทน)์ เมืองศูนย์กลางของมณฑลลาวพวน ซึ่งมีกรมหม่ืน โดยให้สมเด็จพระมหาธรรมราชากับสมเด็จพระ ประจกั ษศ์ ลิ ปาคมเปน็ ขา้ หลวงใหญส่ ำ� เรจ็ ราชการ จำ� นเรศวรมหาราชยกทพั ไปชว่ ยรบ แตเ่ มอ่ื กองทพั ไทย ตอ้ งอพยพเคลอื่ นยา้ ยลกึ เขา้ มาจนถงึ หมบู่ า้ นแหง่ หนงึ่ มาถึงเมืองหนองบัวล�ำภู (ส่วนหน่ึงของอุดรธานีใน ชื่อบ้านเดื่อหมากแข้ง (ซึ่งเป็นที่ตั้งจังหวัดอุดรธานี ขณะน้ัน) ซง่ึ เปน็ เมอื งหน้าดา่ นของเมอื งเวยี งจันทน์ ปัจจุบัน) ห่างจากฝั่งแม่น้�ำโขงกว่า ๕๐ กิโลเมตร สมเด็จพระนเรศวรมหาราชประชวรด้วยไข้ทรพิษ เมอื่ ทรงพจิ ารณาเหน็ ว่าหมู่บา้ นแหง่ นีม้ ชี ยั ภมู ิเหมาะ จึงยกทัพกลับไม่ต้องรบพุ่งกับเวียงจันทน์และเมือง สมเพราะมีแหล่งน�้ำดี เช่น หนองนาเกลือ (หนอง หนองบัวล�ำภูนี้เองสันนิษฐานว่าเคยเป็นเมืองที่มี ประจกั ษใ์ นปจั จบุ นั ) รวมทง้ั หว้ ยหมากแขง้ กรมหมน่ื ความเจรญิ มาตัง้ แต่สมัยขอมเรอื งอ�ำนาจ ประจกั ษศ์ ลิ ปาคมจงึ ทรงบญั ชาใหต้ ง้ั ศนู ยม์ ณฑลลาว ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ พ.ศ. ๒๔๒๘ กลุ่มชนฮ่อ พวนและกองทหารข้ึน ณ หม่บู ้านเดอื่ หมากแขง้ ได้รวมตัวก่อกบฎในมณฑลลาวพวนฝั่งซ้ายแม่น้�ำ พ.ศ. ๒๔๕๐ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา้ เจ้าอยู่ โขง พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั โปรด หวั ไดม้ พี ระบรมราชโองการใหจ้ ดั ตง้ั เมอื งอดุ รธานขี นึ้ เกล้าฯ ให้พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหมื่นประจักษ์ ที่บ้านหมากแข้ง อยู่ในการปกครองของมณฑลอุดร ศิลปาคมเป็นแม่ทัพใหญ่ฝ่ายใต้ และเจ้าหม่ืนไวยว ต่อมาภายหลังเปล่ืยนแปลงการปกครองจากระบอบ รนาถเปน็ แมท่ พั ใหญฝ่ า่ ยเหนอื ไปทำ� การปราบปราม สมบูรณาญาสิทธิราชย์มาเป็นระบอบประชาธิปไตย กล่มุ ชนฮอ่ ในเวลานน้ั ยงั ไม่ปรากฏช่อื เมืองอุดรธานี เมื่อวันที่ ๒๑ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕ ได้มีการ ปรับปรุงระเบียบการบรหิ ารราชการแผ่นดนิ ยกเลิก การปกครองระบบมณฑลในส่วนภูมิภาคยังคงเหลือ อดุ รธานี 7 Udonthanee (T).indd 7 8/23/2561 BE 3:00 PM

เฉพาะจงั หวดั และอำ� เภอเทา่ นน้ั มณฑลอดุ รจงึ ถกู ยบุ อำ� เภอไชยวาน ๖๒ กโิ ลเมตร เลกิ ไปเหลือเพยี ง “จังหวัดอดุ รธาน”ี เท่าน้ัน อำ� เภอประจกั ษศ์ ลิ ปาคม ๓๖ กโิ ลเมตร อ�ำเภอกูแ่ กว้ ๖๑ กโิ ลเมตร จงั หวดั อดุ รธานี อยหู่ า่ งจากกรงุ เทพฯ ๕๖๔ กโิ ลเมตร อ�ำเภอกมุ ภวาป ี ๔๓ กโิ ลเมตร มีพื้นท่ี ๑๑,๗๓๐ ตารางกโิ ลเมตร แบง่ การปกครอง อำ� เภอศรีธาต ุ ๗๒ กโิ ลเมตร ออกเป็น ๒๐ อ�ำเภอ ได้แก่ อ�ำเภอเมืองอุดรธานี อำ� เภอวังสามหมอ ๙๖ กโิ ลเมตร อำ� เภอกดุ จับ อ�ำเภอกมุ ภวาปี อำ� เภอกู่แก้ว อ�ำเภอ อ�ำเภอโนนสะอาด ๕๓ กโิ ลเมตร ไชยวาน อ�ำเภอทุ่งฝน อ�ำเภอนายูง อ�ำเภอน้�ำโสม อำ� เภอหนองแสง ๓๕ กโิ ลเมตร อ�ำเภอโนนสะอาด อ�ำเภอบ้านดุง อ�ำเภอบ้านผือ อำ� เภอหนองววั ซอ ๓๙ กโิ ลเมตร อ�ำเภอประจักษศ์ ลิ ปาคม อำ� เภอพบิ ูลยร์ ักษ์ อ�ำเภอ อ�ำเภอกุดจับ ๒๔ กโิ ลเมตร เพ็ญ อ�ำเภอวังสามหมอ อ�ำเภอศรีธาตุ อ�ำเภอ สร้างคอม อ�ำเภอหนองวัวซอ อ�ำเภอหนองแสง และ อ�ำเภอหนองหาน การเดินทาง รถยนต์ จากกรุงเทพมหานคร ใชท้ างหลวงหมายเลข ๑ (ถนนพหลโยธิน) ถงึ จังหวดั สระบุรใี ห้แยกขวาเขา้ ระยะทางจากจังหวัดอดุ รธานไี ปจงั หวัดใกล้เคยี ง ทางหลวงหมายเลข ๒ (ถนนมติ รภาพ) ผ่านจงั หวดั หนองคาย ๕๑ กโิ ลเมตร นครราชสีมา ขอนแก่น เข้าสู่จังหวัดอุดรธานี รวม ขอนแกน่ ๑๑๕ กโิ ลเมตร ระยะทาง ๕๖๔ กโิ ลเมตร กาฬสนิ ธ ุ์ ๑๙๒ กโิ ลเมตร สกลนคร ๑๕๙ กโิ ลเมตร รถโดยสารประจ�ำทาง มีรถโดยสารปรบั อากาศ ออก เลย ๑๕๒ กโิ ลเมตร จากสถานีขนส่งผู้โดยสารกรุงเทพฯ (จตุจักร) ถนน หนองบัวลำ� ภู ๔๖ กโิ ลเมตร กำ� แพงเพชร ๒ ไปอดุ รธานที กุ วนั สอบถามขอ้ มลู ไดท้ ่ี - บรษิ ทั ขนสง่ จำ� กดั โทร. ๑๔๙๐, ๐ ๒๙๓๖ ๒๘๕๒- ระยะทางจากอ�ำเภอเมืองอุดรธานีไปยังอ�ำเภอ ๖๖, ๐ ๔๒๒๒ ๑๔๘๙ www.transport.co.th ต่าง ๆ - บรษิ ัท ชาญทวั ร์ จำ� กัด โทร. ๐๘ ๖๓๐๔ ๗๐๓๕, อ�ำเภอบา้ นผอื ๕๕ กโิ ลเมตร ๐ ๔๒๒๒ ๓๔๐๓, ๐ ๔๒๒๒ ๔๓๗๐ อำ� เภอน้�ำโสม ๑๑๐ กโิ ลเมตร - บริษัท นครชยั แอร์ จ�ำกัด โทร. ๑๖๒๔ อ�ำเภอนายงู ๑๒๙ กโิ ลเมตร www.nca.co.th อ�ำเภอเพ็ญ ๔๓ กโิ ลเมตร - บริษัท แอร์อุดร จำ� กัด โทร. ๐ ๒๙๓๖ ๒๗๓๕, อำ� เภอสร้างคอม ๖๘ กโิ ลเมตร ๐ ๔๒๒๔ ๕๗๘๙ อำ� เภอบา้ นดุง ๘๔ กโิ ลเมตร - บรษิ ทั ๔๐๗ พฒั นา จำ� กดั โทร. ๐ ๒๙๙๒ ๓๔๗๕-๘ อำ� เภอพิบลู ย์รักษ ์ ๕๐ กโิ ลเมตร หรอื สอบถามขอ้ มูลไดท้ ่ี สถานีขนส่งผู้โดยสาร อ�ำเภอทุง่ ฝน ๖๕ กโิ ลเมตร จังหวดั อุดรธานี โทร. ๐ ๔๒๒๒ ๒๙๑๖ อำ� เภอหนองหาน ๓๕ กโิ ลเมตร 8 อดุ รธานี Udonthanee (T).indd 8 8/23/2561 BE 3:00 PM

สถานีขนส่งผู้โดยสารจังหวัดอดุ รธานี รถไฟ มีขบวนรถไฟจากกรงุ เทพฯ-หนองคาย ทกุ วัน - สายการบนิ นกแอร์ โทร. ๑๓๑๘, ๐ ๒๙๐๐ ๙๙๕๕ สอบถามขอ้ มลู ได้ท่ี หนว่ ยบริการเดินทาง การรถไฟ www.nokair.com แหง่ ประเทศไทย โทร. ๑๖๙๐, ๐ ๒๒๒๐ ๔๓๓๔, ๐ - สายการบิน แอร์ เอเชยี โทร. ๐ ๒๕๑๕ ๙๙๙๙ ๒๒๒๐ ๔๒๖๑ สถานีรถไฟอุดรธานี โทร. ๐ ๔๒๒๒ www.airasia.com ๒๐๖๑ www.railway.co.th การเดินทางภายในจังหวัด เคร่ืองบิน มีเท่ียวบินไปลงที่สนามบินนานาชาติ ในอ�ำเภอเมืองอุดรธานี มีรถสองแถวประจ�ำทางว่ิง อดุ รธานี สอบถามขอ้ มลู ไดท้ ่ี ทา่ อากาศยานนานาชาติ ใหบ้ รกิ ารบนถนนเสน้ หลกั รอบเมอื ง ทา่ รถอยบู่ รเิ วณ อุดรธานี โทร. ๐ ๔๒๒๔-๔๔๒๖ มีสายการบินเปดิ ตลาดรังษิณา นอกจากนี้ยังมีรถสามล้อเคร่ืองและ ใหบ้ ริการ ดงั น้ี จักรยานยนต์รับจ้างคอยให้บริการอยู่บริเวณสถานี - บรษิ ทั การบนิ ไทย จำ� กดั (มหาชน) โทร. ๐ ๒๓๕๖ ขนส่งผู้โดยสารอุดรธานีและบริเวณห้างเซ็นทรัล ๑๑๑๑ www.thaiairways.com พลาซาอุดรธานี - สายการบนิ ไทย ไลอ้อน แอร์ โทร. ๐ ๒๕๒๙ ส�ำหรับการเดินทางจากอ�ำเภอเมืองอุดรธานีไปยัง ๙๙๙๙ www.lionairthai.com อำ� เภอต่าง ๆ ในจงั หวดั เช่น อำ� เภอบา้ นผือ อำ� เภอ - สายการบิน ไทย สมายล์ แอร์เวย์ โทร. ๑๑๘๑, นายูง อ�ำเภอน้�ำโสม อ�ำเภอเพ็ญ อ�ำเภอสร้างคอม ๐ ๒๑๑๘ ๘๘๘๘ www.thaismileair.com Udonthanee (T).indd 9 อดุ รธานี 9 8/23/2561 BE 3:00 PM

อนุสาวรยี ์พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงประจกั ษ์ศิลปาคม มีรถประจ�ำทางและรถสองแถวให้บริการ ท่ารถอยู่ สถานทที่ อ่ งเท่ียว บริเวณตลาดรังษิณา การเดินทางจากจังหวัดอุดรธานีไปยังจังหวัดใกล้ อำ� เภอเมอื งอดุ รธานี เคยี ง อนุสาวรีย์พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงประจักษ์ จากสถานีขนส่งผู้โดยสารจังหวัดอุดรธานี มีรถ ศลิ ปาคม อยวู่ งเวยี นหา้ แยกกรมหลวงประจกั ษ์ ถนน ประจำ� ทางและรถตโู้ ดยสาร วงิ่ ใหบ้ รกิ ารไปยงั จงั หวดั ทหาร ต�ำบลหมากแข้ง พลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอ ใกล้เคียง เช่น จังหวัดหนองคาย เลย ขอนแก่น กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม เป็นพระราชโอรสใน หนองบัวล�ำภู สกลนคร นครพนม อุบลราชธานี พระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั และเจา้ จอม พิษณุโลก เชียงใหม่ เชียงราย ระยอง เป็นต้น มารดาสงั วาลย์ ประสูตเิ มอื่ พ.ศ. ๒๓๙๙ ทรงด�ำรง สอบถามข้อมูลได้ท่ี สถานีขนส่งผู้โดยสารจังหวัด ต�ำแหน่งข้าหลวงต่างพระองค์ในพระบาทสมเด็จ อุดรธานี โทร. ๐ ๔๒๒๒ ๒๙๑๖ และมรี ถตโู้ ดยสาร พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั สำ� เรจ็ ราชการมณฑลฝา่ ย บางเส้นทางให้บริการรับ-ส่งผู้โดยสารบริเวณด้าน เหนอื (ในสมยั ตอ่ มา เรยี กวา่ “มณฑลอดุ ร”) ระหวา่ ง หนา้ หา้ งเซน็ ทรัลพลาซาอดุ รธานี ร.ศ. ๑๑๒-๑๑๘ ทรงเป็นผู้ริเร่ิมก่อต้ังเมืองอุดรขึ้น ทรงจัดวางระเบียบราชการปกครองบ้านเมืองและ รับราชการในหน้าทีส่ ำ� คัญ ๆ ทีอ่ ำ� นวยประโยชนแ์ ก่ 10 อดุ รธานี Udonthanee (T).indd 10 8/23/2561 BE 3:00 PM

ราษฎร อนสุ าวรยี พ์ ระองคท์ า่ นนบั เปน็ เกยี รตปิ ระวตั ิ “วดั โพธสิ มภรณ”์ ใหเ้ ปน็ อนสุ รณแ์ กพ่ ระยาศรสี รุ ยิ ราช สงู สดุ ของชาวจังหวัดอุดรธานี ในวันที่ ๑๘ มกราคม วรานุวัตรผ้สู รา้ งวัดน้ี ของทกุ ปี ถือเปน็ วนั ครบรอบการกอ่ ต้ังเมอื งอุดรธานี ภายในวดั มปี ชู นยี วตั ถทุ ส่ี ำ� คญั ไดแ้ ก่ ๑. พระประธาน ทางจังหวัดจัดให้มีพิธีบวงสรวงและฟ้อนร�ำบริเวณ ในพระอโุ บสถของวดั “พระพทุ ธรศั ม”ี เปน็ พระพทุ ธ อนุสาวรีย์พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงประจักษ์ รปู สมั ฤทธ์ิ ปางมารวิชัย อายปุ ระมาณ ๖๐๐ ปี ศลิ ปาคม ๒. พระพุทธรูปศิลาแลงศิลปะสมัยลพบุรี ปาง ประทานพร อายปุ ระมาณ ๑,๓๐๐ ปี ประดษิ ฐานอยู่ สวนสาธารณะหนองประจักษ์ศิลปาคม อยู่ถนน ทีซ่ ุ้มผนงั พระอโุ บสถด้านหลงั ๓. ต้นพระศรีมหาโพธิ์ เพาะนิยม ตำ� บลหมากแขง้ เป็นหนองน้�ำขนาดใหญ่ ซ่ึงได้หน่อมาจากรัฐบาลประเทศศรีลังกาท่ีมอบแก่ มมี าตง้ั แต่กอ่ นต้งั เมอื งอดุ รธานี เดิมเรยี กวา่ “หนอง รัฐบาลไทยเม่ือ พ.ศ. ๒๔๙๓ และน�ำมาปลกู ไวด้ ้าน นาเกลือ” ต้ังอยู่ทางทิศตะวันตกของตัวเมือง ต่อ ทศิ เหนอื ของพระอโุ บสถ ๔. รอยพระพทุ ธบาทจำ� ลอง มาได้เปล่ียนชื่อเป็น “หนองประจักษ์” เพ่ือเป็น สรา้ งดว้ ยศลิ าแลง มอี ายกุ วา่ ๒๐๐ ปี ประดษิ ฐานอยู่ เกียรติประวัติแก่พลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรม ในมณฑปด้านทศิ เหนือพระอโุ บสถ ๕. พระบรมธาตุ หลวงประจกั ษ์ศลิ ปาคม ผู้ก่อต้ังเมืองอดุ รธานี ตอ่ มา ธรรมเจดยี ์ สรา้ งเมอ่ื พ.ศ. ๒๕๔๘ เปน็ เจดยี พ์ พิ ธิ ภณั ฑ์ พ.ศ. ๒๕๓๐ เทศบาลเมอื งอดุ รธานไี ดท้ ำ� การปรบั ปรงุ มี ๓ ช้ัน ภายในบรรจุพระบรมสารรี ิกธาตุ พระพทุ ธ หนองประจักษ์ขึ้นใหม่ เพ่ือถวายเป็นราชสักการะ รปู พระไตรปฎิ ก คตธิ รรมคำ� สอน อฐั ธิ าตพุ ระอรหนั ต แก่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุยเดช สาวก และรปู เหมอื นพระบรู พาจารย์ รชั กาลที่ ๙ เนอ่ื งในวโรกาสทรงเจรญิ พระชนมพรรษา ครบ ๕ รอบ โดยบริเวณตัวเกาะกลางน้�ำได้จัดเป็น พพิ ิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี อยถู่ นนโพศรี ตำ� บลหมาก สวนหย่อมปลูกไม้ดอกไม้ประดับหลายชนิด และมี แขง้ ใกล้กบั วดั โพธิสมภรณ์ จดั ต้งั ข้ึนในอาคารราชนิ ู สะพานเช่ือมระหว่างเกาะ มีน�้ำพุ หอนาฬิกา และ ทศิ ซึ่งเป็นอาคารเก่าสรา้ งในสมยั รัชกาลท่ี ๖ อาคาร สนามเดก็ เลน่ สำ� หรบั เปน็ ทพ่ี กั ผอ่ นหยอ่ นใจและออก มี ๒ ชน้ั ก่ออิฐถอื ปูน รปู ทรงแบบตะวนั ตก หลังคา ก�ำลังกายของประชาชน ทรงปั้นหยา มีมุขยื่นออกมาด้านหน้า ซุ้มประตู หน้าต่างโค้ง ภายในอาคารจัดแสดงเร่ืองราวต่าง วดั โพธิสมภรณ์ อยเู่ ลขท่ี ๒๒ ถนนเพาะนยิ ม ตำ� บล เกยี่ วกบั จงั หวดั อดุ รธานี ทงั้ ประวตั ศิ าสตร์ โบราณคดี หมากแข้ง ทางทศิ ตะวนั ตกของหนองประจักษ์ เป็น ธรรมชาติวิทยา ธรณีวิทยา ศิลปวัฒนธรรม รวมถึง วัดที่สร้างในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ช่วงปลายรัชกาล พระประวัติและพระเกียรติคุณของกรมหลวง ที่ ๕ โดยมหาอ�ำมาตย์ตรีพระยาศรีสุริยราชวรานุ ประจกั ษ์ ศลิ ปาคม ผกู้ อ่ ตง้ั เมอื งอดุ รธานี พพิ ธิ ภณั ฑฯ์ วัตร (โพธ์ิ เนตโิ พธิ์) สมุหเทศาภบิ าลมณฑลอดุ ร ได้ เปิดให้เข้าชมวันอังคาร-วันอาทิตย์ เวลา ๐๘.๓๐- ชกั ชวนราษฎรบา้ นหมากแขง้ มาชว่ ยกนั สรา้ งวดั ชาว ๑๖.๓๐ น. (ปดิ วนั จนั ทรแ์ ละวนั นกั ขตั ฤกษ)์ สอบถาม บา้ นนยิ มเรยี กวา่ “วัดใหม่” ต่อมาพระเจา้ วรวงศ์เธอ ข้อมลู โทร. ๐ ๔๒๒๔ ๕๙๗๖ กรมหลวงชนิ วรสริ วิ ฒั น์ สมเดจ็ พระสงั ฆราช พระองค์ ท่ี ๑๑ แหง่ กรุงรัตนโกสนิ ทร์ ได้ทรงประทานนามว่า อุดรธานี 11 Udonthanee (T).indd 11 8/23/2561 BE 3:00 PM

วัดมัชฌิมาวาส อยู่ถนนวัฒนานุวงศ์ ต�ำบลหมาก หลวงพอ่ นาค วดั มชั ฌมิ าวาส แขง้ แตเ่ ดิมเปน็ วัดรา้ งมาก่อนช่ือว่า “วดั โนนหมาก แข้ง” หลักฐานท่ีท�ำให้สันนิษฐานได้ว่าเป็นวัดร้าง น้นั คือ เจดยี ์ศลิ าแลงต้งั อย่ทู ีโ่ นน (เนนิ ) เล่าสบื กัน มาว่าเจดีย์นั้นได้ครอบตอหมากแข้งขนาดใหญ่ไว้ และมพี ระพทุ ธรปู หินสขี าวปางนาคปรก ศลิ ปะสมัย รัตนโกสินทร์ ประดิษฐานอยู่ภายในเจดีย์ ชาวบ้าน เรียกกันวา่ “หลวงพอ่ นาค” ต่อมา พ.ศ. ๒๔๙๔ วัด ได้สร้างพระอุโบสถหลังใหม่และอาราธนาหลวงพ่อ นาคไปประดิษฐานไว้ท่ีหน้ามุขด้านหน้าพระอุโบสถ และไดก้ อ่ พระพทุ ธรปู หมุ้ องคเ์ ดมิ ไว้ ประชาชนนบั ถอื วา่ เปน็ พระพทุ ธรปู มงิ่ เมอื งอดุ รธานี มกี ารทำ� บญุ สรง น�้ำหลวงพ่อนาคในเทศกาลสงกรานต์ และงานบุญ บัง้ ไฟเป็นประจ�ำทกุ ปี ศูนย์วัฒนธรรมไทย-จีน และ มูลนิธิศาลเจ้าปู่-ย่า อดุ รธานี อยถู่ นน ๓๙ ศาลเจา้ เนรมติ หลงั สถานรี ถไฟ อดุ รธานี ตำ� บลหมากแขง้ กอ่ ตงั้ ขนึ้ โดยมวี ตั ถปุ ระสงค์ พพิ ธิ ภัณฑ์เมืองอุดรธานี 8/23/2561 BE 3:00 PM 12 อดุ รธานี Udonthanee (T).indd 12

ศนู ย์วฒั นธรรมไทย-จีน และ มูลนิธศิ าลเจ้าป-ู่ ย่า อุดรธานี เพ่ือใหเ้ ปน็ จดุ ศนู ยร์ วมอนรุ กั ษศ์ ลิ ปะ วัฒนธรรม วิถี สาระน่ารู้ของประเพณีการไหว้ ๘ คร้ังของชาวจีน บรรพชน และหลักปรัชญาของพี่น้องชาวไทยเชื้อ พร้อมทั้งเทคโนโลยีของโรงภาพยนตร์สามมิติ และ สายจนี ในจงั หวดั อดุ รธานี มพี ธิ เี ปดิ อยา่ งเปน็ ทางการ ศาลเจ้าป-ู่ ย่าแหง่ น้ี ยงั เป็นทเี่ กบ็ รกั ษามังกรทองยาว เม่อื วนั ที่ ๖ มกราคม ๒๕๕๖ ภายในศนู ยว์ ฒั นธรรม ถงึ ๙๙ เมตร ซง่ึ ใชแ้ สดงในงานทงุ่ ศรเี มอื งในชว่ งเดอื น ถูกออกแบบเป็นกลุ่มอาคารประกอบด้วยอาคาร ธันวาคมของทุกปี เฉลิมพระเกียรติ พระเจา้ หลานเธอพระองคเ์ จ้าพัชร กติ ยิ าภา อาคารพพิ ธิ ภณั ฑค์ ณุ ธรรม อาคารการเรยี น บรเิ วณโดยรอบศนู ยว์ ฒั นธรรมฯ มศี าลาชมววิ กลางนำ�้ รู้ อาคารหอประชุมปรีชา ชยั รตั ย์ อาคารส�ำนกั งาน ๒ หลัง บรรยากาศร่มรื่น มีการตกแต่งสวนแบบจีน และร้านคา้ ตา่ งๆ ภายใตช้ อื่ “สวนคณุ ธรรมพนั ปี ๒๔ กตญั ญ”ู โดยนำ� ไม้ อาคารพิพธิ ภณั ฑ์คุณธรรม (ชน้ั บน) บอกเล่าถงึ เรอ่ื ง มงคลของจนี มาปลกู ไดแ้ ก่ ตน้ เครามงั กร ตน้ หลวิ ตน้ ราวชาวไทยเช้ือสายจีนในจังหวัดอุดรธานีในช่วง ไผ่ด�ำ ประทดั จนี หงส์ฟู่ บีโกเนีย โป๊ยเซยี น พดุ เทยี น ๑๒๐ ปที ผ่ี า่ นมา เรอื่ งราวของธรุ กจิ การคา้ การศกึ ษา หอม ทร่ี ายล้อมสระบัว และบอ่ ปลาคาร์ฟจักรพรรดิ การรวมตวั ของ ๙ องคก์ ร ๑๑ ตระกลู แซ่ และมลู นิธิ เปดิ ใหเ้ ขา้ ชมทุกวนั เวลา ๐๙.๐๐-๑๙.๐๐ น. ไมเ่ สีย ศาลเจา้ ป-ู่ ยา่ อุดรธานี บอกเลา่ ถึงเทพเจ้าปู่-ยา่ ซึง่ ค่าเข้าชม กรณีเข้าชมเป็นหมู่คณะจะต้องท�ำหนังสือ เปน็ ทเี่ คารพและศรทั ธาอยา่ งกวา้ งขวาง หอเกยี รตยิ ศ ขอเขา้ เยยี่ มชมลว่ งหนา้ เพอ่ื ทางศนู ยฯ์ จะไดจ้ ดั วทิ ยากร ที่เชิดชูบุคคลท่ีเสียสละเพื่อชุมชนชาวจีน เรื่องราว และเจ้าหน้าท่ีคอยอ�ำนวยความสะดวก สอบถาม ขอ้ มลู โทร. ๐ ๔๒๒๔ ๒๔๔๔, ๐๘ ๒๗๐๗ ๐๖๖๖ อุดรธานี 13 Udonthanee (T).indd 13 8/23/2561 BE 3:00 PM

วัดทพิ ยรฐั นิมติ ร วัดทิพยรัฐนิมิตร (วัดบ้านจิก) อยู่บริเวณสี่แยก หน่ึงท�ำด้วยกะโหลกมะพร้าวด้านท่ีมีตา) ที่ใช้ตวง ระหว่างถนนนเรศวรตัดกับถนนทหาร ต�ำบลหมาก พระบรมสารีริกธาตุแต่ครั้งพุทธกาล และมีวิหารคด แข้ง เป็นวัดป่าท่ีต้ังอยู่ในเขตอ�ำเภอเมืองอุดรธานี ซึ่งภายในมีพระพุทธรูปปางต่าง ๆ เช่น ปางประสูติ ภายในวัดมีพระอุโบสถหลังใหญ่เป็นศิลปะผสมสมัย ตรสั รู้ จนถึงปางปรินิพพานประดษิ ฐานอยู่ สโุ ขทยั และอยธุ ยาสรา้ งโดย หลวงปถู่ ริ ฐติ ธมั โม พระ ภกิ ษผุ มู้ วี ตั รปฏบิ ตั อิ นั นา่ เลอ่ื มใสเปน็ ทเ่ี คารพศรทั ธา สวนกล้วยไม้หอมอดุ รซนั ไฌน์ อยู่เลขท่ี ๑๒๗ หมทู่ ี่ ของชาวบ้าน แม้ปัจจบุ ันท่านได้มรณภาพไปแล้ว แต่ ๕ ซอยกมลวัฒนา ต�ำบลบา้ นเลอื่ ม เป็นสวนกล้วยไม้ ยังมีพุทธศาสนิกชนมาท�ำบุญและปฏิบัติธรรมท่ีวัด ที่เพาะพันธุ์กล้วยไม้กลิ่นหอมสายพันธุ์ใหม่ของโลก อย่างต่อเนื่อง ส่วนพระประธานในพระอุโบสถเป็น ผู้คิดค้นการผสมพันธุ์กล้วยไม้น้ี คือ นายประดิษฐ์ พระพุทธรูปปางมารวิชัย พระพักตร์ขององค์พระ คำ� เพม่ิ พนู เกษตรกรชาวอดุ รธานี ไดท้ ดลองผสมเกสร คลา้ ยกบั มรี อยยมิ้ ออ่ นโยน มเี มตตา พระเนตรทท่ี อด กลว้ ยไมเ้ มอื่ พ.ศ. ๒๕๒๐ และเร่มิ ใหด้ อกราว พ.ศ. ต�่ำน้ันเหมือนกับก�ำลังก้มลงมองดูพุทธศาสนิกชน ๒๕๓๐ จากนนั้ ไดท้ ำ� การจดทะเบยี นลขิ สทิ ธทิ์ สี่ มาคม ท่ีมากราบนมัสการท่าน นอกจากนี้บริเวณวัดยัง กลว้ ยไมโ้ ลก ประเทศอังกฤษ เมือ่ พ.ศ. ๒๕๓๑ ในช่ือ มีพระเจดีย์องค์ใหญ่ที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ พันธุ์ Udon Sunshine Orchid หรือพันธุ์นางสาว สณั ฐานของพระเจดยี ค์ ลา้ ยทะนาน (เครอื่ งตวงอยา่ ง อุดรซันไฌน์ 14 อดุ รธานี Udonthanee (T).indd 14 8/23/2561 BE 3:00 PM

กลว้ ยไมห้ อมอดุ รซนั ไฌน์ เปน็ กลว้ ยไมแ้ วนดา้ ใบรอ่ ง สวนกล้วยไมห้ อมอุดรซนั ไฌ็ น์ ลูกผสมระหว่างกล้วยไม้พันธุ์สามปอยดงและโจเซฟ ฟินแวนเบอร์โร โดยดอกจะให้กลิ่นหอมต้ังแต่เช้าตรู่ วดั ปา่ บ้านตาด อยบู่ า้ นตาด ต�ำบลบา้ นตาด เริม่ ก่อ เรื่อยไปจนถึงราวบ่ายโมง ในฤดูร้อนและฤดูหนาว ตั้งเม่ือ พ.ศ. ๒๔๙๘ และประกาศต้ังขึ้นเป็นวัดใน กล่ินจะหอมต้ังแต่ ๐๙.๓๐-๑๔.๐๐ น. ต่อมกล่ิน พระพุทธศาสนาเมอ่ื วนั ท่ี ๑๗ กนั ยายน พ.ศ. ๒๕๑๓ จะปิด-เปิดในช่วงเวลาดังกล่าวน้ีเร่ือยไปจนกว่ากลีบ วัดป่าบ้านตาดเคยเป็นท่ีพ�ำนักของหลวงตามหาบัว ดอกจะเหี่ยวแห้ง นอกจากดอกจะให้ความหอมแลว้ ญาณสมั ปนั โน พระอาจารยว์ ปิ สั สนาสายพระอาจารย์ ยังสามารถเปลี่ยนสีได้ถึง ๓ สี คือ เมื่ออากาศเย็น ม่นั ภูริทตั ตเถระ ซง่ึ ปัจจบุ นั มรณภาพไปแล้ว แต่ยัง จัดระหว่าง ๑๐-๑๕ องศาเซลเซียส ดอกจะเป็นสี คงเป็นที่เคารพศรัทธาเลื่อมใสของพุทธศาสนิกชน แดงสดใส เมื่ออณุ หภมู ิ ๑๕-๒๐ องศาเซลเซียส ดอก โดยทว่ั ไป จะเป็นสีทอง และถ้าอุณหภูมิสูงขึ้นมากกว่าน้ีดอก ภายในวดั มศี าลาการเปรยี ญซง่ึ เปน็ ศาลาไมห้ ลงั ใหญ่ จะเปล่ียนเป็นสีเหลืองสดแต่กล่ินยังคงที่เหมือนเดิม เดมิ ทเี ปน็ ศาลาชนั้ เดยี วยกพนื้ เตยี้ แตภ่ ายหลงั ถกู ยก สำ� หรบั ดอกยังมีคณุ ลกั ษณะพิเศษอีก คอื มีความทน ใหส้ งู ขนึ้ ๒ ชน้ั เพอื่ จะใชป้ ระโยชนไ์ ดม้ ากขน้ึ ดา้ นบน นานคาตน้ โดยทไี่ มต่ อ้ งตดั จะอยไู่ ดร้ าว ๖๐ วนั ถา้ ตดั ออกจากตน้ จะอยไู่ ด้ ๑๕ วนั ถา้ อากาศเยน็ จดั อาจอยู่ ได้นานถึง ๒๕ วนั ส่วนกลนิ่ หอมของดอกถ้าตัดแลว้ จะให้ความหอมประมาณ ๑๐ วนั หลงั จากนนั้ กลน่ิ จะคอ่ ยจางหายไปเรอ่ื ย ๆ จนกวา่ ดอกจะแหง้ ในทส่ี ดุ ตอ่ มาไดม้ กี ารนำ� กลน่ิ ของกลว้ ยไมม้ าสกดั ทำ� นำ้� หอม ในชื่อเดยี วกนั คอื นางสาวอดุ รซันไฌน์ เพ่อื จำ� หน่าย สวนกล้วยไม้เปิดให้เข้าชมทุกวัน วันจันทร์-วันเสาร์ เวลา ๐๘.๐๐-๑๗.๐๐ น. วนั อาทติ ย์ เวลา ๑๕.๐๐- ๑๗.๐๐ น. คา่ เข้าชมคนละ ๒๐ บาท สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐ ๔๒๑๒ ๖๐๔๕ การเดินทาง จากอ�ำเภอเมืองอุดรธานี ใช้ทางหลวง หมายเลข ๒ (อุดรธานี-หนองคาย) ระยะทาง ๕ กโิ ลเมตร เลยแยกถนนเลย่ี งเมอื งไปเลก็ นอ้ ย ใหเ้ ลยี้ ว ซา้ ยเข้าทางหลวงหมายเลข ๒๐๒๔ (ถนนรอบอดุ ร- หนองส�ำโรง) จะเห็นป้ายบอกทางเข้าสวนกล้วยไม้ อย่ดู ้านซ้ายมอื อุดรธานี 15 Udonthanee (T).indd 15 8/23/2561 BE 3:00 PM

วดั ปา่ บา้ นตาด ศาลาเปน็ ทปี่ ระดษิ ฐานพระพทุ ธรปู องคใ์ หญเ่ ปน็ พระ หลาย ๆ ครงั้ เช่น กฐินช่วยชาติ เป็นตน้ ญาติโยม ประธานของวัด และใช้เป็นที่แสดงธรรมอบรมแก่ จากทุกสารทิศไม่มีท่ีพักอาศัยและที่ร่มบังในเวลามี พระภิกษุสามเณรในวัด ตลอดจนเป็นท่ีประชุมท�ำ งาน จึงเมตตาให้สร้างเพื่ออาศัยประโยชน์จากจุดน้ี สงั ฆกรรมร่วมกัน เชน่ สวดพระปาฏิโมกข์ อธิษฐาน ส�ำหรับวัดป่าบ้านตาด หลวงตามหาบัวเน้นย้�ำถึง เข้าพรรษา สวดปวารณา และกรานกฐนิ เป็นตน้ ตู้ เร่ืองมหาภัย ๕ ประเภทที่ไม่ให้พระภิกษุ สามเณร ดา้ นขวาขององคพ์ ระประธานประดษิ ฐานอฐั ธิ าตขุ อง เกี่ยวข้องเด็ดขาด คือ หนังสือพิมพ์ วิทยุ โทรทัศน์ พระอาจารย์มั่น ภูริทัตตเถระ ซึ่งเป็นพระอาจารย์ วิดิโอ โทรศัพท์ เพราะเป็นอุปสรรคต่อการบ�ำเพ็ญ ของหลวงตามหาบวั รวมทงั้ อฐั ธิ าตขุ องครบู าอาจารย์ สมณธรรมโดยตรง อีกทั้งไฟฟ้าก็ไม่ให้ต่อเข้ามา องคอ์ ื่น ๆ ส่วนดา้ นลา่ งศาลานน้ั ใชเ้ ป็นท่สี ำ� หรับฉัน ภายในวัด มีเพียงเคร่ืองปั่นไฟเพื่อใช้ในบางกาลที่ ภัตตาหารเช้า และเป็นสถานที่ที่หลวงตามหาบัวใช้ ประชาชนมาท�ำบญุ มาก เปน็ กรณีพิเศษในวันส�ำคญั ในการแสดงธรรมเทศนาและปฏิสันถารกับฆราวาส ทางศาสนาเท่านั้น โดยกิจวัตรประจ�ำวันหลักของ ญาตโิ ยมที่มาจากทกุ สารทศิ ไมเ่ ว้นแตล่ ะวัน ส�ำหรบั พระภิกษุและสามเณร คอื การนงั่ สมาธภิ าวนา เดิน ศาลาใหญ่ดา้ นนอกก�ำแพงวดั สรา้ งเสร็จเมื่อปลายปี จงกรม เพื่อฝึกสติปัญญาและช�ำระกิเลส พระในวัด พ.ศ. ๒๕๔๔ มศี รัทธาญาติโยมขอสรา้ งถวาย หลวง น้ีจะไม่รับกิจนิมนต์ไปฉันในท่ีต่าง ๆ เพ่ือให้มีเวลา ตามหาบัวพิจารณาดูแล้วเห็นว่างานช่วยชาติที่จัด สำ� หรบั บำ� เพ็ญเพียรภาวนาเพียงอย่างเดยี ว 16 อดุ รธานี Udonthanee (T).indd 16 8/23/2561 BE 3:00 PM

ด้วยวิถีปฏิบัติอันเคร่งครัดน่าเล่ือมใสศรัทธาของ ในเวลาต่อมาลูกหลานชาวไทยเช้ือสายเวียดนาม พระภกิ ษแุ ละสามเณรทวี่ ดั นี้ ทำ� ใหม้ พี ทุ ธศาสนกิ ชน ได้รวบรวมเงินซื้อที่ดินประวัติศาสตร์แปลงนี้ แล้ว จ�ำนวนมากสนใจอยากมาปฏิบัติธรรมและท�ำบุญ มอบให้ทางจังหวัดอุดรธานีจัดสร้างเป็นพิพิธภัณฑ์ ผู้ท่ีจะเดินทางมาวัดนี้ ควรแต่งกายให้สุภาพและ และแหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ มีการจ�ำลอง ปฏิบัติตนให้ถูกกาลเทศะเคารพในสถานที่อันเป็น อาคารบา้ นพกั ของลงุ โฮทมี่ ลี กั ษณะเปน็ บา้ นชนั้ เดยี ว ศาสนสถาน ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมของวัดได้ท่ี ก่อสร้างแบบงา่ ย ๆ ฝาเป็นไม้ไผ่ขัดแตะ มงุ ดว้ ยจาก www.luangta.com สร้างติดพื้นดิน ปูพ้ืนด้วยกระเบื้องดินเผา ภายใน การเดินทาง จากอ�ำเภอเมืองอุดรธานี ใช้ทางหลวง บ้านจ�ำลองข้าวของเคร่ืองใช้ต่าง ๆ ของลุงโฮ ส่วน หมายเลข ๒ (อุดรธานี-ขอนแก่น) ถึงบริเวณสี่แยก ดา้ นนอกจำ� ลองเล้าหมู เลา้ ไก่ ยุ้งขา้ ว และแปลงผกั บา้ นดงเคง็ ใหเ้ ลย้ี วขวาเขา้ สทู่ างหลวงหมายเลข ๒๑๖ เอาไว้ ติดกับอาคารบ้านพักเป็นอาคารช่ัวคราวเปิด ตรงไป ๙ กโิ ลเมตร ระยะทางจากตัวเมือง ประมาณ โล่งท่ีจัดแสดงนิทรรศการเกี่ยวกับชีวิตความเป็น ๑๖ กโิ ลเมตร อยู่ของชุมชนชาวไทยเชื้อสายเวียดนามในจังหวัด แหล่งศึกษาและท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ อดุ รธานี ภาพถ่ายเกา่ รวมไปถึงนทิ รรศการ “ลงุ โฮ (โฮจมิ นิ ห)์ อยบู่ า้ นหนองฮาง หมทู่ ี่ ๔ ถนนอดุ รธาน-ี ในเมืองไทยและจังหวัดอุดร” พิพิธภัณฑ์แห่งนี้เปิด กุดจับ (ติดกับโรงเรียนอุดรพิทยานุกูล ๒) ต�ำบล อยา่ งเปน็ ทางการเมอ่ื วันที่ ๑๙ พฤษภาคม ๒๕๔๙ เชยี งพณิ สถานทแ่ี หง่ นเี้ คยเปน็ ทพ่ี กั ของประธานาธบิ ดี เปน็ สญั ลกั ษณแ์ หง่ ความสมั พนั ธไ์ ทย-เวยี ดนาม และ โฮจิมินห์หรือลุงโฮแห่งสาธารณรัฐสังคมนิยม เปน็ จดุ หนงึ่ ในแผนทป่ี ระวตั ศิ าสตรอ์ นั สำ� คญั ของทา่ น เวียดนาม ซ่ึงเดนิ ทางเข้ามาอาศยั ในจังหวัดอุดรธานี โฮจิมนิ ห์ในตา่ งแดน เม่ือ พ.ศ. ๒๔๗๑ เพ่อื ด�ำเนินงานทางการเมอื งและ พิพิธภัณฑ์เปิดให้เข้าชมทุกวัน ไม่เสียค่าเข้าชม ขอรับการสนับสนุนจากชาวเวียดนามท่ีอาศัยอยู่ สอบถามข้อมูล โทร. ๐๘ ๗๔๓๗ ๗๘๕๒ (ลุงแดง) ในจังหวัดอุดรธานี ในการต่อสู้เรียกร้องเอกราช การเดินทาง จากอ�ำเภอเมืองอุดรธานี ใช้ทางหลวง ของเวียดนามจากฝร่ังเศส ท่านได้สร้างบ้าน ท�ำ หมายเลข ๒๒๖๓ (อุดรธานี-กุดจับ) ถึงกิโลเมตรที่ เกษตรกรรม อบรมและฝึกอาวุธให้กับผู้ติดตาม ๑๔ เลย้ี วซา้ ยเขา้ ไป ๕๐๐ เมตร และชาวเวียดนามเพ่ือต่อสู่กับฝรั่งเศส และได้พา เข่อื นหว้ ยหลวง อยตู่ ำ� บลนคิ มสงเคราะห์ เป็นเขอ่ื น ชาวเวียดนามไปร่วมก่อสร้างวัดโพธิสมภรณ์และวัด ดนิ สูง ๑๒ เมตร ยาว ๔,๙๐๐ เมตร สร้างเพื่อกั้น ทพิ ยรฐั นมิ ิตรในช่วงต้นปี พ.ศ. ๒๔๗๒ จากน้นั ออก ห้วยหลวงและห้วยกระติบ สามารถเก็บกักน้�ำได้ เดนิ ทางไปยงั จงั หวดั สกลนคร จงั หวดั นครพนม และ ๑๑๓ ล้านลูกบาศก์เมตร เป็นแหล่งน�้ำขนาดใหญ่ กลับไปยังเวียดนามเพ่ือด�ำเนินการต่อสู่กับฝรั่งเศส เพ่ือการเกษตร การประมง การจ่ายน้�ำเพ่ือผลิต จนได้รับเอกราช ในวันที่ ๒ กนั ยายน พ.ศ. ๒๔๘๘ ประปา และเป็นสถานท่ีท่องเที่ยวท่ีมีภูมิประเทศ สวยงามเหมาะสำ� หรบั นงั่ ชมทวิ ทศั น์ มบี รกิ ารลอ่ งแพ Udonthanee (T).indd 17 อดุ รธานี 17 บา้ นเรอื นสถาปตั ยกรรมฝร่งั เศส บ้านทา่ แร่ 8/23/2561 BE 3:00 PM

ภายในเขอ่ื น และรมิ เขอ่ื นยงั เปน็ ทต่ี ง้ั ของพระตำ� หนกั หตั ถกรรมผลติ ผ้าหม-ี่ ขดิ อยา่ งครบวงจร ไดร้ ับเลือก เขอื่ นหว้ ยหลวง ทสี่ รา้ งขนึ้ เพอ่ื เปน็ ทปี่ ระทบั แรมของ ให้เป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี (ในรัชกาลท่ี และหมู่บ้าน OTOP ท่องเท่ียวของจังหวัดอุดรธานี ๙) ในคราวที่พระองค์เสด็จมาทรงงาน ณ จังหวัด เนื่องจากมีกลุ่มทอผ้ามัดหมี่ (ผ้าหมี่ขิด) ตามแบบ อดุ รธานแี ละพื้นท่ใี กล้เคยี ง ภูมิปัญญาท้องถ่ิน ลวดลายของขิดแต่ละลายจะมี การเดินทาง จากอ�ำเภอเมืองอุดรธานี ใช้ทางหลวง รูปแบบที่สวยงาม มีความมันวาวและนูน ซ่ึงเป็น หมายเลข ๒๐๑ (อุดรธาน-ี หนองบัวลำ� ภ)ู ประมาณ เอกลกั ษณห์ นึ่งของจงั หวัดอุดรธานี ๑๘ กโิ ลเมตร จะพบสแ่ี ยกใหเ้ ลยี้ วขวาเขา้ สทู่ างหลวง ตลาดผา้ นาขา่ อยรู่ มิ ทางหลวงหมายเลข ๒ (อดุ รธาน-ี ชนบทอุดรธานี ๓๐๗๒ ตรงไปอีก ๙ กโิ ลเมตร หนองคาย) ในพื้นท่ีบ้านนาข่า ก่อนถึงวัดนาคาเทวี บ้านนาข่า และ ตลาดผ้านาข่า อยู่หมู่ท่ี ๑ (ตรง เป็นตลาดผ้าที่เกิดจากการรวมตัวของกลุ่มทอผ้า ข้ามโรงเรียนชุมชนนาข่า) ต�ำบลนาข่า เป็นหมู่บ้าน บ้านนาข่าและหมู่บ้านใกล้เคียง มีร้านจ�ำหน่ายผ้า พ้ืนเมือง โดยเน้นผ้าหม่ีขิดหรือผ้าไหมลายขิด ซ่ึง อุทยานประวตั ศิ าสตร์ภพู ระบาท 8/23/2561 BE 3:00 PM 18 อุดรธานี Udonthanee (T).indd 18

ลวดลายของขิดแต่ละลายจะมีรูปแบบที่สวยงาม มี ความมนั วาวและนนู นบั เปน็ เอกลกั ษณข์ องผา้ อสี าน นอกจากนยี้ งั มเี สอ้ื ผา้ สำ� เรจ็ รปู และสนิ คา้ ทร่ี ะลกึ อนื่ ๆ จ�ำหน่ายด้วย โดยในแต่ละวันมีนักท่องเท่ียวทั้งชาว ไทยและชาวตา่ งประเทศเดนิ ทางมาแวะชมและเลอื ก ซือ้ ผา้ พน้ื เมอื งอยา่ งไมข่ าดสาย การเดินทาง รถยนต์ จากอ�ำเภอเมืองอุดรธานี ใช้ทางหลวงหมายเลข ๒ (อุดรธานี-หนองคาย) ประมาณ ๑๖ กิโลเมตร จะพบหมู่บ้านนาข่าและ ตลาดผา้ นาข่าอยรู่ ิมถนนทางขวามอื รถโดยสารประจ�ำทาง มีรถสองแถวสายอุดรธานี- นาข่า สามารถข้ึนรถได้ท่ีหน้ามหาวิทยาลัยราชภัฏ อุดรธานี และตลาดรังษณิ าในอ�ำเภอเมืองอดุ รธานี อ�ำเภอบ้านผือ พระพทุ ธบาทบวั บก อุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท อยู่บริเวณเชิง เขาภูพาน บา้ นติ้ว ต�ำบลเมอื งพาน มีพื้นที่ ๓,๔๓๐ ค�ำว่าบวั บกอาจจะมาจากค�ำวา่ “บบ่ ก” ซง่ึ หมายถึง ไร่ เป็นอุทยานท่ีแสดงถึงอารยธรรมของมนุษย์ ไม่แห้งแล้ง รอยพระพุทธบาทมีลักษณะเป็นแอ่งลึก และการเปล่ียนแปลงของสภาพภูมิประเทศ ซ่ึงมี ลงไปในพ้ืนหนิ ประมาณ ๖๐ เซนตเิ มตร ยาว ๑.๙๓ โครงสร้างส่วนใหญ่เป็นหินทรายซึ่งถูกการกัดกร่อน เมตร กวา้ ง ๙๐ เซนตเิ มตร เดมิ มกี ารกอ่ มณฑปครอบ ทางธรรมชาติท�ำให้เกิดเป็นโขดหินน้อยใหญ่รูปร่าง รอยพระพุทธบาทไว้ ต่อมาประมาณ พ.ศ. ๒๔๖๕ ตา่ ง ๆ กัน ปรากฏเป็นหลักฐานเกี่ยวกบั ชีวิตผคู้ นใน พระอาจารย์ศรีทัตย์ สุวรรณมาโจ ได้รื้อมณฑปเก่า อดตี ทนี่ ่าสนใจหลายแห่ง ไดแ้ ก่ ออกแล้วสร้างพระธาตเุ จดยี ข์ ึ้นใหม่ และยงั สรา้ งรอย พระพุทธบาทบัวบก อยู่ในวัดพระพุทธบาทบัวบก พระพุทธบาทจ�ำลองวางทับรอยพระพุทธบาทเดิมไว้ บรเิ วณทางแยกซา้ ยมอื กอ่ นถงึ ทที่ ำ� การอทุ ยานฯสรา้ ง ภายในพระธาตุเจดีย์บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ตัว ขน้ึ ระหวา่ ง พ.ศ. ๒๔๖๓-๒๔๗๗ คำ� วา่ “บวั บก” เปน็ องคเ์ จดียเ์ ป็นทรงบวั เหลยี่ มคลา้ ย องคพ์ ระธาตุพนม ชอื่ ของพนั ธไ์ุ มช้ นดิ หนง่ึ ทเี่ กดิ ขนึ้ ตามปา่ มหี วั และใบ มีงานนมัสการพระพทุ ธบาทบวั บกในวันขน้ึ ๑๓-๑๕ คลา้ ยใบบวั ชาวบา้ นเรยี กวา่ “ผกั หนอก” บวั บกนจ้ี ะ ค่�ำ เดอื น ๓ ของทุกปี มีอยู่มากในบริเวณที่พบรอยพระพุทธบาท จึงเรียก รอย พระพทุ ธบาทนว้ี า่ “พระพทุ ธบาทบัวบก” หรอื อดุ รธานี 19 Udonthanee (T).indd 19 8/23/2561 BE 3:00 PM

พระพทุ ธบาทบัวบาน พระพุทธบาทหลังเต่า อยู่ทางด้านทิศใต้ของ ท�ำให้มนุษย์รุ่นหลังได้จินตนาการผูกเร่ืองข้ึนเป็น พระพทุ ธบาทบวั บก มลี กั ษณะเปน็ รอยพระบาทสลกั ต�ำนานพื้นบ้าน เรอ่ื ง “นางอสุ า-ท้าวบารส” เพงิ หิน ลงไปในพนื้ หนิ ลึก ๒๕ เซนติเมตร ใจกลางพระบาท ทส่ี วยงามเหลา่ น้ี ไดแ้ ก่ คอกมา้ ทา้ วบารส หอนางอสุ า สลักเป็นรูปดอกบัวกลีบแหลมนูนข้ึนมาอย่างเห็นได้ บ่อน้�ำนางอุสา กู่นางอุสา นอกจากนี้ยังพบชิ้นส่วน ชัด และเหตุที่พระพุทธบาทแห่งน้ีอยู่ใกล้กับเพิงหิน หลักเสมาและหินทรายจ�ำหลัก พระพุทธรูปศิลปะ ธรรมชาตริ ปู รา่ งคลา้ ยเตา่ จงึ ไดช้ อื่ วา่ “พระพทุ ธบาท ทวาราวดที เี่ พงิ หินวัดพ่อตาและเพิงหนิ วัดลูกเขย หลังเต่า” ภายในอทุ ยานฯ มศี นู ยบ์ รกิ ารนกั ท่องเทีย่ ว สอบถาม ถำ�้ และเพิงหนิ ต่าง ๆ ต้งั กระจายอยูท่ ั่วไปในบรเิ วณ ข้อมูล โทร. ๐๘ ๘๑๖๐ ๘๙๕๖ เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม เวลา อทุ ยานฯ นกั ทอ่ งเทยี่ วสามารถเดนิ ชมไดใ้ นระยะทาง ๐๘.๐๐-๑๖.๓๐ น. อตั ราคา่ เขา้ ชม ชาวไทย ๒๐ บาท ไมไ่ กลนกั ไดแ้ ก่ ถ�้ำลายมอื ถ้ำ� โนนสาวเอ้ ถ�้ำคน ถ�้ำ ชาวตา่ งชาติ ๑๐๐ บาท ววั แดง ซง่ึ ถำ้� เหลา่ นสี้ นั นษิ ฐานวา่ อาจจะเปน็ ทพี่ ำ� นกั ของมนุษย์ในยุคหิน และมนุษย์เหล่าน้ันได้เขียน การเดนิ ทาง จากอำ� เภอบา้ นผอื ใชท้ างหลวงหมายเลข รูปต่าง ๆ ไว้ เช่น รูปคน รูปมือ รูปสัตว์ และรูปลาย ๒๓๔๘ ประมาณ ๑๔ กโิ ลเมตร จะพบสแี่ ยกให้ขา้ ม เรขาคณติ นอกจากนยี้ งั มลี านหนิ ทส่ี วยงาม คอื ลานหนิ แยกและตรงไปตามถนนโยธาธิการ ประมาณ ๒ โนนสาวเอ้ โดยธรรมชาติได้สร้างเพิงหินต่าง ๆ ไว้ กโิ ลเมตร ถงึ อทุ ยานฯ หากมาจากอำ� เภอเมอื งอดุ รธานี 20 อุดรธานี Udonthanee (T).indd 20 8/23/2561 BE 3:00 PM

วดั ปา่ บ้านค้อ ใชท้ างหลวงหมายเลข ๒ (อดุ รธาน-ี หนองคาย) จนถงึ มีลักษณะศิลปะแบบล้านช้าง รูปทรงเหล่ียมย่อเก็จ กิโลเมตรที่ ๑๓ ให้เลี้ยวซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข มปี ระตทู างเขา้ ด้านทศิ ตะวนั ออกด้านเดียว พระธาตุ ๒๐๒๑ ไปทางอำ� เภอบา้ นผอื ประมาณ ๔๒ กโิ ลเมตร มคี วามกวา้ งด้านละ ๒ เมตร สงู ๖ เมตร นอกจาก ต่อด้วยทางหลวงหมายเลข ๒๓๔๘ ประมาณ ๑๒ น้ีบริเวณเพิงผาใกล้ ๆ ประดิษฐานพระพุทธรูปไม้ กิโลเมตร และเลยี้ วขวาอกี ๒ กิโลเมตร ถงึ อุทยานฯ ศิลปกรรมแบบล้านช้างและพระพุทธรูปหินทราย จ�ำหลักเปน็ พระสีท่ ศิ พระพุทธบาทบัวบาน อยู่บ้านไผ่ล้อม ต�ำบลเมือง การเดนิ ทาง จากอำ� เภอบา้ นผอื ใชท้ างหลวงหมายเลข พาน รอยพระพทุ ธบาทบวั บานแต่เดมิ มีลกั ษณะเปน็ ๒๓๔๘ จนถึงส่แี ยกทางเข้าอุทยานประวัตศิ าสตร์ แอ่งเว้าบนพ้ืนหินธรรมชาติรูปร่างคล้ายฝ่าเท้า ต่อ ภพู ระบาท ใหเ้ ลย้ี วซา้ ยผา่ นบา้ นเมอื งพาน บา้ นจอมศรี มาได้มีการสร้างรอยพระพุทธบาทจ�ำลองเลียนแบบ บา้ นตวิ้ บา้ นกาลมื แลว้ เลยี้ วขวาและตรงไปอกี ๑กโิ ลเมตร ของเดิมวางทับลงไปและสร้างพระธาตุครอบไว้อีก ช้ันหน่ึง พระพุทธบาทจ�ำลองน้ีก่อด้วยปูน ผิวเรียบ วัดป่าบา้ นคอ้ อยูบ่ ้านค้อ ต�ำบลเขือนำ้� กอ่ ต้ังขน้ึ เมอ่ื ทาสที อง ขอบพระบาทเปน็ เสน้ ตรง มคี วามยาว ๑๔๐ วนั ที่ ๑ มกราคม ๒๕๒๘ โดยการนำ� ของ พระอาจารย์ เซนตเิ มตร ปลายพระบาทกว้าง ๖๕ เซนตเิ มตร สนั ทลู ขบิ ปปญโญ ปจั จบุ ันมรณภาพไปแลว้ ภายในวัด พระบาทกวา้ ง ๕๓ เซนตเิ มตร ฝ่าพระบาทเรียบไมม่ ี มเี นือ้ ที่ ๔๑๐ ไร่ มีพระมหาธาตุเจดียเ์ ฉลิมพระบารมี ลวดลาย พระธาตทุ สี่ รา้ งครอบทบั รอยพระพทุ ธบาท อุดรธานี 21 Udonthanee (T).indd 21 8/23/2561 BE 3:00 PM

วัดป่าภกู อ้ น พระนวมินทร์ซ่ึงมีการบรรจุพระบรมสารีริกธาตุท่ี ยังมีฆราวาสท้ังชาวไทยและชาวต่างประเทศเข้าพัก อัญเชิญมาจากประเทศศรีลังกาไว้ในดอกบัวทองค�ำ รบั อบุ ายธรรมภาคปฏบิ ตั อิ ยอู่ ยา่ งสมำ�่ เสมอ สอบถาม บนยอดพระมหาธาตุเจดีย์ บริเวณช้ันล่างของพระ ขอ้ มูล โทร. ๐๘ ๙๔๑๖ ๗๘๒๕ มหาธาตุเจดีย์เป็นวิหารจตุรมุขทรงไทย มีประตู กระจกแกะสลกั ๒๒ ช่อง ผนงั โดมมภี าพจิตรกรรม การเดนิ ทาง จากอำ� เภอบา้ นผอื ใชท้ างหลวงหมายเลข เรอื่ งพระมหาชนก และมตี น้ พระศรมี หาโพธซ์ิ งึ่ รฐั บาล ๒๐๒๑ ประมาณ ๒๕ กิโลเมตร จะพบทางแยกให้ ประเทศศรีลังกาได้แบ่งก่ิงพันธุ์มาจากเมืองอนุราธ เลย้ี วซา้ ยเข้าวัดปา่ บ้านคอ้ ๓ กิโลเมตร ปรุ ะใหม้ าปลกู ไวบ้ รเิ วณไมไ่ กลจากพระมหาธาตเุ จดยี ์ ภายในวัดยังมีเสนาสนะและสาธารณูปโภคเท่าที่ อ�ำเภอนายูง จ�ำเป็นต่อการอยู่อาศัยปฏิบัติธรรมส�ำหรับพระและ อทุ ยานแหง่ ชาตินายงู -น้�ำโสม อย่บู า้ นสวา่ ง หมูท่ ่ี ๒ ฆราวาส ทางจังหวัดอุดรธานีได้ก�ำหนดให้วัดป่า ตำ� บลนายงู มเี นอ้ื ที่ ๒๑๕,๐๐๐ ไร่ ครอบคลมุ พืน้ ที่ บ้านค้อเป็นศูนย์พัฒนาจิตเฉลิมพระเกียรติประจ�ำ รอยต่อ ๓ จงั หวดั คือ อดุ รธานี เลย และหนองคาย จังหวัด ที่วัดนี้เคยจัดบรรพชาอุปสมบทอบรมกลุ่ม สภาพภูมิประเทศเป็นภูเขาสูงสลับซับซ้อน ที่ความ ปฏิบัติธรรมแก่นักเรียนและประชาชนทั่วไป อีกทั้ง สูงจากระดับน้�ำทะเล ๒๐๐-๕๐๐ เมตร ยอดเขาท่ี 22 อดุ รธานี Udonthanee (T).indd 22 8/23/2561 BE 3:00 PM

สูงท่สี ุดคอื ภูยา่ อู่ สูงประมาณ ๕๘๘ เมตร สภาพปา่ และเลยี้ วซา้ ยเขา้ ถนนขา้ งทที่ ำ� การฯ ตรงไปประมาณ สว่ นใหญย่ งั อดุ มสมบรู ณเ์ ปน็ แหลง่ ตน้ นำ้� ลำ� ธารที่ เชน่ ๓ กิโลเมตร ถงึ อุทยานฯ ห้วยน้�ำโสม ห้วยตาดโตน สถานท่ีนา่ สนใจในเขตอทุ ยาน ได้แก่ วดั ปา่ ภกู อ้ น อยใู่ นเขตปา่ สงวนแหง่ ชาตนิ ายงู -นำ�้ โสม ทางเดินศึกษาธรรมชาติน�้ำตกยูงทอง เป็นทางเดิน บา้ นนาคำ� ใหญ่ ต�ำบลบา้ นกอ้ ง เปน็ พน้ื ทรี่ อยต่อ ๓ เทา้ เพอ่ื ศกึ ษาธรรมชาตทิ ท่ี างอทุ ยานฯ จดั ทำ� ขน้ึ เพอ่ื จงั หวดั คือ อุดรธานี เลย และหนองคาย เกิดขน้ึ จาก ส่ือความหมายธรรมชาติแก่ผู้มาเยือน โดยได้จัดส่ือ พทุ ธบรษิ ทั ทต่ี ระหนกั ถงึ คณุ ประโยชนข์ องธรรมชาติ บรรยายลกั ษณะทางธรรมชาตติ ามเสน้ ทางเปน็ ระยะ และป่าต้นน้�ำล�ำธารซึ่งก�ำลังถูกท�ำลายและเพ่ือตาม ผ่านน้�ำตกยูงทอง น้�ำตกตาดน้อย จุดชมวิวผาแดง รอยพระยุคลบาทของพระบาทสมเด็จพระปรมินทร ผ่านป่าเต็งรังท่ีสวยงามและวนกลับมายังท่ีท�ำการ มหาภูมพิ ลอดุลยเดช รชั กาลท่ี ๙ ในการรกั ษาความ อุทยานฯ ระยะทางเดนิ ๒ กิโลเมตร สมบรู ณข์ องปา่ ไม้ จงึ ทำ� เรอื่ งขออนญุ าตขอใชท้ ด่ี นิ ใน เขตปา่ สงวนแหง่ ชาตนิ ายงู -นำ�้ โสม เนอื้ ท่ี ๑๕ ไร่ เพอื่ นำ้� ตกยงู ทอง เปน็ นำ�้ ตกทอี่ ยบู่ นสนั เขาภพู านและภยู า่ สร้างวัดป่าภูกอ้ นขน้ึ อู่ หา่ งจากท่ที �ำการอุทยานฯ ๕๗๕ เมตร นำ้� ตกมี ๓ ชน้ั สายน�้ำจะไหลผ่านโขดหนิ สลบั ซบั ซ้อนทา่ มกลาง วัดป่าภูก้อนเป็นสถานท่ีเงียบสงบเหมาะแก่การ ความเขยี วขจขี องแมกไม้ และมแี อง่ นำ้� สามารถลงเลน่ บ�ำเพ็ญภาวนาของพระสายกรรมฐาน พระวิหาร ได้ ในอดตี เคยเปน็ แหล่งอาศยั ของนกยูงจ�ำนวนมาก ศาลาราย และอาคารรอบลานเขา ไดร้ บั การออกแบบ จนเป็นที่มาของช่อื น้�ำตกยงู ทอง ทางสถาปัตยกรรมท่ีสวยงาม โดยพระวิหารมีเป็น สถาปตั ยกรรมไทยประยกุ ตส์ มยั รตั นโกสนิ ทร์ มปี ระตู จุดชมวิวผาแดง อยหู่ า่ งจากที่ทำ� การอุทยานฯ ๖๐๐ ทางเขา้ ออกวหิ าร ๓ ดา้ น พระประธานภายในพระ เมตร ตามเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาตินำ้� ตกยูงทอง วิหาร คือ “พระพุทธไสยาสน์โลกนาถศาสดามหา ผาแดงเป็นหน้าผาหินทรายที่สูงชันมองเห็นทิวทัศน์ มุน”ี เปน็ พระพุทธปางปรินพิ พาน ทำ� จากหนิ ออ่ นสี ทสี่ วยงามเบอ้ื งลา่ งได้กว้างไกล ใกล้กบั ผาแดงมีหลบื ขาว องค์พระมคี วามยาว ๒๐ เมตร มพี ทุ ธลักษณะ ถ้�ำเล็ก ๆ ทีเ่ คยเป็นทวี่ ปิ ัสสนากรรมฐานของหลวงปู่ งดงาม สรา้ งข้นึ เนอื่ งในโอกาสมหามงคลท่ีพระบาท มัน่ ภูรทิ ัตโต สมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาล ท่ี ๙ ทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ ๗ รอบ ๘๔ อุทยานฯ ไม่มีบ้านพักให้บริการ แต่มีจุดกางเต็นท์ พรรษา ในปี ๒๕๕๔ ภายในพระวิหารยังถกู ตกแตง่ ส�ำหรับผู้สนใจ ซึ่งจะต้องน�ำอุปกรณกางเต็นท์และ อยา่ งวจิ ติ รตระการตาแฝงไปดว้ ยเรอื่ งราวคำ� สอนของ อาหารกบั เคร่อื งดืม่ มาเอง สอบถามข้อมลู โทร. ๐๘ พระพุทธเจ้า รอบผนังภายในพระวิหารมีภาพพุทธ ๗๒๑๓ ๖๑๑๘ ประวัติและภาพทศชาติ ตกแต่งเป็นภาพปั้นนูนต่�ำ หลอ่ ดว้ ยทองแดงจำ� นวน ๒๒ ชอ่ ง ซง่ึ เป็นภาพของ การเดนิ ทาง จากอ�ำเภอนายงู ใช้ทางหลวงหมายเลข พระพทุ ธเจา้ ในองค์ชาตติ ่าง ๆ ๑๐ ชาติ เป็นการสอ่ื ๒๓๗๖ จนถงึ ทท่ี ำ� การองคก์ ารบรหิ ารสว่ นตำ� บลนายงู ความหมายถึงการส่ังสมบารมีด้วยความพากเพียร อดุ รธานี 23 Udonthanee (T).indd 23 8/23/2561 BE 3:00 PM

หมู่บ้านครี ีวงกต และความเสยี สละของพระองคใ์ นทกุ ๆ ชาติ โดยดา้ น วดั ปา่ ภกู อ้ นเปดิ ใหพ้ ทุ ธศาสนกิ ชนเขา้ ทำ� บญุ ไหวพ้ ระ บนของทกุ ภาพ แกะสลกั บทสวดอิตปิ โิ สชอ่ งละทอ่ น ทุกวนั เวลา ๐๘.๐๐-๑๗.๐๐ น. สอบถามขอ้ มลู โทร. ดว้ ยสเี ขยี วเขม้ บนหนิ ออ่ นขาว ถอื เปน็ ผนงั พระวหิ าร ๐๘ ๑๑๘๔ ๓๗๔๓, ๐๘ ๒๘๓๕ ๐๖๖๘, ๐๙ ๐๗๔๗ ทีม่ เี สน่หแ์ ละเอกลกั ษณ์ไมเ่ หมือนใคร ๒๒๒๘ www.watpaphukon.org นอกจากนี้ยังมี “องค์พระปฐมรัตนบูรพาจารย์มหา การเดินทาง จากอ�ำเภอเมืองอุดรธานี ใช้ทางหลวง เจดยี ”์ เจดยี ท์ รงลงั กา ประดบั โมเสกทองคำ� ตง้ั อยบู่ น หมายเลข ๒ (อุดรธานี-หนองคาย) จนถึงกิโลเมตร ยอดเขาภายในวดั ดา้ นหนา้ องคพ์ ระเจดยี ป์ ระดษิ ฐาน ที่ ๑๓ ให้เลี้ยวซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข ๒๐๒๑ พระประธาน คือ “พระร่วงรุ่งโรจน์ศรีบูรพา” เป็น (อุดรธานี-บ้านผือ) ตรงไปยังอ�ำเภอนายูง จนถึง พระพทุ ธรปู ปางห้ามญาติ สงู ๔.๕ เมตร ยอดบนสุด บ้านนาคำ� ใหญ่ จะพบถนนทางเขา้ วดั อยทู่ างขวามอื ขององค์พระเจดยี ์บรรจุพระบรมสารรี ิกธาตุ ภายใน เนื่องจากทางข้ึนพระวิหารวดั ปา่ ภกู อ้ น เป็นทางลาด องค์พระเจดีย์ช้ันท่ีสองประดิษฐานรูปแกะสลักหิน ชนั ระยะทางจากเชิงเขาขนึ้ มา ๑.๕ กิโลเมตร ผู้ขบั อ่อนบูรพาจารย์สายกรรมฐาน และช้ันล่างขององค์ รถยนต์ควรใช้ความระมัดระวังเป็นพิเศษและไม่ควร พระเจดีย์เป็นท่ีเก็บอัฐบริขารและรูปครูบาอาจารย์ ขบั แซงระหวา่ งทางขนึ้ หรอื ลง โดยทางวดั ไดจ้ ดั รถสอง สายกรรมฐาน แถวรับ-ส่งผู้เดินทางมาวัดบริเวณทางขึ้นไปยังพระ 24 อดุ รธานี Udonthanee (T).indd 24 8/23/2561 BE 3:00 PM

วิหาร น่ังได้คันละไม่เกิน ๑๒ คน ค่าบริการคนละ นำ�้ ตกหว้ ยชา้ งพลาย เสน้ ทางเดินปา่ ตามแนวสนั เขา ๒๐ บาท และเตรยี มพน้ื ทส่ี ำ� หรบั จอดรถยนตแ์ ละรถ ผ่านจุดท่ีเคยเป็นค่ายทหารป่าหรือทัพสหายท่ียัง บัสใหบ้ ริเวณด้านหน้าโรงครวั ของวัด ห่างจากประตู หลงเหลืออยู่ เปน็ อนสุ รณก์ ารสรู้ บในอดตี ของพรรค ทางเข้าวดั ประมาณ ๕๐ เมตร คอมมวิ นสิ ตแ์ หง่ ประเทศไทย หากตอ้ งการทอ่ งเทย่ี ว หมู่บ้านคีรีวงกต ตั้งอยู่ต�ำบลนาแค เป็นหมู่บ้าน สวนเกษตรที่คีรีวงกตมีสวนผลไม้ตามฤดูกาล เช่น ท่องเที่ยวเชิงนิเวศของอ�ำเภอนายูง อ�ำเภอเหนือ เงาะ ล�ำไย มะขามหวาน ส้ม ลิ้นจ่ี และสตรอว์เบอร์รี สุดของจังหวัดอุดรธานี ทิศตะวันตกติดต่ออ�ำเภอ รสอร่อย แนะน�ำให้โทรไปสอบถามข้อมูลก่อนเดิน ปากชม จังหวดั เลย และทิศตะวันออกตดิ ต่ออ�ำเภอ ทางไปเที่ยว สงั คม จังหวดั หนองคาย เป็นหม่บู า้ นท่ีโอบลอ้ มดว้ ย สอบถามขอ้ มลู ได้ที่ ผ้ใู หญ่บ้านนรนิ ทร์ อนันทวรรณ์ ทิวเขาเขียวขจีของอุทยานแห่งชาติน้�ำโสม-นายูง กลุ่มท่องเที่ยวเชิงนิเวศคีรีวงกต โทร. ๐๘ ๓๑๔๗ อันเป็นแหล่งก่อก�ำเนิดของน้�ำตกห้วยพาง ล�ำธาร ๙๐๐๔ คณุ สบุ นิ ขวาของ กลมุ่ โฮมสเตยบ์ า้ นครี วี งกต ที่หล่อเล้ียงทุกชีวิตในหมู่บ้านได้ใช้ประโยชน์ในการ โทร. ๐๘ ๓๑๔๗ ๙๐๐๔, ๐๘ ๗๔๒๔ ๑๙๙๔ ท�ำอาชพี เกษตร การเดนิ ทาง จากตวั อำ� เภอนายงู ใชเ้ สน้ ทางทางหลวง การทอ่ งเทยี่ วในหมบู่ า้ นครี วี งกตมเี อกลกั ษณเ์ ดน่ คอื ชนบท อด. ๔๐๑๓ ผา่ นโรงเรยี นบา้ นนาคำ� บา้ นนาตมู ทางชุมชนจะจัดรถเสือภูเขา ลกั ษณะคล้ายรถอแี ตก๊ จนถงึ สามแยกใหเ้ ลย้ี วขวาทางไปอำ� เภอปากชม ผา่ น พาหนะดดั แปลงจากภมู ปิ ญั ญาชาวบา้ น สามารถขบั บา้ นวงั บง บา้ นวงั แข้ จนถงึ สามแยกโรงเรยี นบา้ นเพม่ิ ตะลอนลดั เลาะเกาะแกง่ ไดท้ กุ หนแหง่ รถเสอื ภเู ขาจะ ใหเ้ ลยี้ วขวา ตรงไปจนถงึ บา้ นครี วี งกต ระยะทางจาก น�ำนักท่องเที่ยวมุ่งหน้าสู่น้�ำตกห้วยพาง ตลอดเส้น ตัวอ�ำเภอนายงู ประมาณ ๓๒ กโิ ลเมตร ทางที่ผ่านไปเป็นแนวเขียวขจีของไร่มันส�ำปะหลัง อำ� เภอบา้ นดุง สลับกับแปลงข้าวไร่และลูกเดือยบนเนินเขาดูกว้าง ป่าค�ำชะโนด อยู่วัดศิริสุทโธ ต�ำบลบ้านม่วง เป็น ใหญ่สุดลกู หลู ูกตา จากนนั้ นกั ทอ่ งเที่ยวต้องเดินเทา้ ป่าท่มี ลี กั ษณะเหมอื นเกาะขึ้นอยกู่ ลางทุ่งนา เตม็ ไป กันอีกเล็กน้อยผ่านแปลงข้าวไร่บนเนินเขา ลงลุย ด้วยต้นชะโนด (มีลักษณะคล้ายกับต้นตาลและต้น ธารน�้ำ เพ่ือไปใหถ้ งึ แหล่งทอ่ี ยูข่ อง “ปูหิน” ลักษณะ มะพร้าวรวมกัน) ตามต�ำนานพื้นบ้านเล่าว่า สถาน คลา้ ยปูทะเล หลงั แบน ตาโต มีเนอ้ื แน่น น�ำมาปรุง ที่แห่งนี้เป็นประตูสู่เมืองบาดาลถ่ินที่อยู่อาศัยของ อาหารไดห้ ลายเมนู รสอรอ่ ยไม่แพป้ ูทะเล ชว่ งเวลา พญานาค ปกครองรกั ษาโดยพญานาคราชปศู่ รสี ทุ โธ ชมิ ปหู นิ ทคี่ รี วี งกตมเี พยี ง ๓ เดอื นเทา่ นนั้ คอื ระหวา่ ง และองคแ์ มศ่ รปี ทมุ มานาคราชเทวี บรเิ วณทางเขา้ ไป เดอื นสงิ หาคม-ตลุ าคม หลงั จากนน้ั ชาวบา้ นจะงดเวน้ ในป่าค�ำชะโนดเป็นทางเดินปูนท่ีมีก�ำแพงซ้ายขวา การจับเพ่ือให้เวลาปูหินได้ขยายพันธุ์ตามธรรมชาติ เปน็ รปู ปน้ั ลำ� ตวั พญานาค ทกุ คนจะตอ้ งถอดรองเทา้ เป็นการอนุรักษ์พนั ธปุ์ ูหนิ ใหอ้ ยกู่ ับครี วี งกตตลอดไป แลว้ เดนิ เทา้ เปลา่ เขา้ ไปตามทางเดนิ นี้ ภายในเกาะคำ� นอกจากน้ียังมีแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติและ ชะโนดมีศาลเจ้าปู่ศรีสุทโธและบ่อน�้ำศักด์ิสิทธ์ิ เป็น ทอ่ งเทย่ี วเชงิ เกษตรใหเ้ ลอื กไปชมอกี หลายแหง่ อาทิ อดุ รธานี 25 Udonthanee (T).indd 25 8/23/2561 BE 3:00 PM

ปา่ คำ� ชะโนด สถานท่ีศักดิ์สิทธ์ิท่ีชาวบ้านให้ความเคารพและเดิน และภูมิภาคเอเชียอาคเนย์ กรมศิลปากรได้ท�ำการ ทางมาสกั การะไมข่ าดสาย ปา่ คำ� ชะโนดเปดิ ใหเ้ ขา้ ไป ส�ำรวจขุดค้นแหล่งโบราณคดีที่บ้านเชียงระหว่าง สักการะไดท้ กุ วัน เวลา ๐๖.๐๐-๑๘.๐๐ น. พ.ศ. ๒๕๑๗-๒๕๑๘ จากการศึกษาหลักฐานตา่ ง ๆ การเดินทาง จากอ�ำเภอเมืองอุดรธานี ใช้ทางหลวง ท่ีพบท�ำให้บ้านเชียงเป็นแหล่งโบราณคดีสมัยก่อน หมายเลข ๒ (อดุ รธาน-ี หนองคาย) จนถงึ แยกบา้ นนา ประวัติศาสตร์ท่ีมีอายุราว ๕,๖๐๐-๑,๘๐๐ ปี โดย ขา่ ใหเ้ ลย้ี วขวาเขา้ ทางหลวงหมายเลข ๒๒๕๕ จนถงึ องค์การยูเนสโก (UNESCO) ได้จดทะเบียนให้แหล่ง สามแยกโรงเรยี นสมุ เสา้ ในเขตอำ� เภอบา้ นดงุ ใหเ้ ลยี้ ว โบราณคดบี า้ นเชียงเปน็ มรดกโลกทางประวตั ิศาสตร์ ขวาเขา้ ทางหลวงหมายเลข ๒๐๒๒ ตอ่ ดว้ ยทางหลวง เม่ือเดือนธันวาคม พ.ศ. ๒๕๓๕ ณ เมืองคาร์เทจ หมายเลข ๒๐๙๖ จนถงึ ปากทางเข้าวดั ศิริสทุ โธ ประเทศตูนีเซีย ภายในพิพิธภัณฑ์แบ่งออกเป็น ๕ อ�ำเภอหนองหาน ส่วน ไดแ้ ก่ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ บ้านเชียง อยู่บ้านเชียง ส่วนที่ ๑ อาคารสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราช ต�ำบลบ้านเชียง เป็นแหล่งประวัติศาสตร์ส�ำคัญ ชนนี เป็นส่วนบริการ ประกอบด้วย ห้องจ�ำหน่าย ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย บัตร หนังสือ ของทร่ี ะลกึ หอ้ งประชุม และห้องจัด แสดงนิทรรศการหมนุ เวยี น 26 อดุ รธานี Udonthanee (T).indd 26 8/23/2561 BE 3:00 PM

สว่ นท่ี ๒ อาคารกลั ยาณวิ ฒั นา เปน็ อาคารนทิ รรศการ ส่วนท่ี ๔ หลมุ ขุดคน้ วัดโพธศิ์ รีใน อยู่ในวดั โพธ์ิศรใี น หลัก ภายในจัดแสดงนทิ รรศการถาวร ๙ ส่วนไดแ้ ก่ ห่างออกไปจากพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ บ้านเชียง ๑. พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช ทางทิศตะวันออกราว ๕๐๐ เมตร เป็นพิพิธภัณฑ์ กับบ้านเชยี ง ๒. การดำ� เนนิ งานทางโบราณคดที บ่ี ้าน กลางแจ้งแห่งแรกในประเทศไทย มีนิทรรศการ เชยี ง ๓. การปฏบิ ตั งิ านทางโบราณคดที ี่ ๔. บา้ นเชยี ง : ถาวรซ่ึงแสดงข้ันตอนการขุดค้นทางโบราณคดีท่ียัง หลุมขุดค้นทางโบราณคดี ๕. โบราณวัตถุจากการ คงลกั ษณะของศลิ ปวตั ถทุ พ่ี บตามชน้ั ดนิ เพอื่ ใหผ้ เู้ ขา้ ขุดค้นทางโบราณคดีที่วัดโพธิ์ศรีใน ๖. วัฒนธรรม ชมได้ศึกษาถึงการขุดค้นทางโบราณคดีและโบราณ บา้ นเชยี งยคุ กอ่ นประวตั ศิ าสตร์ ๗. บา้ นเชยี ง : การคน้ พบ วัตถุ ซงึ่ ส่วนใหญเ่ ปน็ ภาชนะดินเผาทฝี่ งั รวมกบั ศพ ยุคส�ำริดท่ีสาบสูญ ๘. บ้านเชียง : มรดกโลก และ ๙. การกระจายตัวของวัฒนธรรมบ้านเชยี ง ส่วนที่ ๕ เรือนไทพวนอนุสรณ์ อยู่ห่างจาก พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ บ้านเชียง ๗๐๐ เมตร สว่ นท่ี ๓ อาคารนทิ รรศการไทพวน จดั แสดงเรอ่ื งราว เนื่องจากพื้นที่แห่งน้ีเป็นแหล่งโบราณสถานและ ความเป็นมาวิถีชีวิต เอกลกั ษณ์ และภมู ิปัญญา รวม ได้มีการขุดค้นตามหลักวิชาการทางโบราณคดี พบ ท้ังประเพณตี ่าง ๆ ของชาวไทยพวนบ้านเชียง ที่เข้า โบราณวัตถุเป็นจ�ำนวนมาก และเมื่อวันที่ ๒๐ มาต้งั ถิ่นฐานเมื่อราว ๒๐๐ ปที ่ีผา่ นมา โดยไดต้ งั้ ชื่อ มีนาคม ๒๕๑๕ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหา หมบู่ า้ นแหง่ น้วี า่ “บา้ นเชยี ง” และไดอ้ ยอู่ าศยั สืบต่อ ภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลท่ี ๙ พร้อมด้วยสมเด็จ มาจนถึงปัจจุบนั พระนางเจ้าสริ กิ ติ ์ิ พระบรมราชินนี าถ ได้เสด็จเยอื น Udonthanee (T).indd 27 พพิ ธิ ภณั ฑสถานแห่งชาติ บา้ นเชียง อุดรธานี 27 8/23/2561 BE 3:00 PM

พระธาตุดอนแก้ว 8/23/2561 BE 3:00 PM 28 อดุ รธานี Udonthanee (T).indd 28

เรือนไทยพวนหลังนี้ ต่อมานายพจน์ มนตรีพิทักษ์ เมอื งชยั ภมู ิ เขา้ มาตงั้ ถน่ิ ฐานทดี่ อนแกว้ มที า้ วชนิ เปน็ เจ้าของบ้านได้มอบเรือนไทยหลังน้ีพร้อมด้วยที่ดิน หวั หนา้ ชมุ ชน ไดป้ ฏสิ งั ขรณพ์ ระธาตเุ จดยี ์ จากจารกึ ในบรเิ วณนนั้ ใหก้ บั กรมศลิ ปากร เพอ่ื สงวนรกั ษาเปน็ ที่ฐานพระธาตุเป็นตัวลาวโบราณ บ่งบอกว่าบูรณะ อนสุ รณส์ ถานการเสดจ็ ประพาสครงั้ นน้ั เรอื นไทพวน เสรจ็ สิน้ เมื่อ พ.ศ. ๒๔๔๑ จากนน้ั ประมาณปี พ.ศ. อนุสรณ์ได้รับรางวัลพระราชทานด้านการอนุรักษ์ ๒๔๗๑ มีชุมชนหลายกลุ่มเขา้ มาอยู่ในดอนแกว้ และ ศลิ ปะสถาปตั ยกรรมดเี ดน่ ประจำ� ปี พ.ศ. ๒๕๕๐ โดย ไดส้ รา้ งวดั เพอื่ ประกอบพธิ กี รรมทางศาสนาขนึ้ ทดี่ อน สมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชปู ถัมภ์ แก้ว ให้ชื่อว่า “วัดมหาธาตุเจดีย์” กระทั่งถึง พ.ศ. พิพิธภัณฑ์ฯ เปิดให้เข้าชมทุกวันอังคาร-วันอาทิตย์ ๒๕๑๓ พระครสู งั ฆรกั ษ์ (ชน) เจ้าอาวาส ร่วมมือกับ และวันนักขัตฤกษ์ เวลา ๐๙.๐๐-๑๖.๐๐ น. อัตรา ชาวบ้านดอนแก้วปฏิสังขรณ์พระธาตุให้มั่นคงแข็ง ค่าเข้าชม ชาวไทย ๓๐ บาท ชาวตา่ งชาติ ๑๕๐ บาท แรงกว่าเดิม และจากการศึกษาของนักโบราณคดี สอบถามข้อมลู โทร. ๐ ๔๒๒๓ ๕๐๔๐-๑ มหาวิทยาลัยศิลปากรพบวา่ อายขุ องพระธาตเุ จดยี ์ นนั้ ไม่ต�่ำกวา่ ๑,๕๐๐ ปี การเดินทาง จากอ�ำเภอหนองหาน ใช้ทางหลวง การเดินทาง จากอ�ำเภอกุมภวาปี เริ่มต้นท่ีสวน หมายเลข ๒๒ เสน้ ทางไปจังหวดั สกลนคร ประมาณ ธรรมชาติ และตรงไปตามถนนสุภาอัธวินิชย์ ๑๗ กโิ ลเมตร จะพบทางแยกให้เลีย้ วซ้ายส่ทู างหลวง ประมาณ ๓.๕ กิโลเมตร ถึงวัด หากมาจากอ�ำเภอ ชนบทอุดรธานี ๒๐๐๓ ตรงไป ๘ กิโลเมตร ถึง เมอื งอดุ รธานี ใช้ทางหลวงหมายเลข ๒ จนถงึ อำ� เภอ พพิ ธิ ภณั ฑฯ์ กุมภวาปี และเลี้ยวซ้ายบริเวณสวนธรรมชาติเข้าสู่ ถนนสุภาอัธวินชิ ย์ ตรงไป ๓.๕ กโิ ลเมตร ระยะทาง อำ� เภอกุมภวาปี อำ� เภอเมืองอดุ รธานี ๕๐ กิโลเมตร พระธาตุดอนแก้ว หรือ พระมหาธาตุเจดีย์ อยู่ ทะเลบัวแดง หนองหานกุมภวาปี อยู่ในบึง ภายในวัดมหาธาตุเจดีย์ บ้านดอนแก้ว หมู่ที่ ๕ หนองหาน แหลง่ นำ้� จดื ธรรมชาติขนาดใหญ่ มีพนื้ ท่ี ต�ำบลตูมใต้ ลักษณะเป็นเจดีย์ทรงเหล่ียมคล้ายพระ กว่า ๓๖ ตารางกโิ ลเมตร อดุ มสมบรู ณ์ด้วยพันธ์ปุ ลา ธาตพุ นม สงู ประมาณ ๑๘ วา แต่เดิม “ดอนแก้ว” พนั ธน์ุ ก และพชื นำ�้ จำ� นวนมาก มรี ะบบนเิ วศโดดเดน่ เปน็ เกาะเลก็ ๆ กลางหนองหาน มตี ำ� นานเลา่ วา่ พระ และเป็นท่ีสนใจของนักวิชาการทั้งในประเทศและ อรหันต์กลุ่มหนึ่งจะไปนมัสการพระธาตุพนมและมา ต่างประเทศได้มาศึกษาค้นคว้าอย่างต่อเน่ือง ช่วง แวะพักแรมท่ีดอนแก้ว พระอรหันต์องค์หน่ึงอาพาธ เดือนธันวาคม-กมุ ภาพันธ์ ของทุกปี ดอกบวั แดงจะ หนกั ถึงนพิ พาน พระอรหนั ตท์ ี่เหลืออยจู่ งึ ถวายเพลิง เบ่งบานมากที่สุด นักท่องเท่ียวจะมองเห็นดอกบัว ท่านและก่อเจดีย์บรรจุพระธาตุไว้ ต่อมาประมาณ แดงบานเต็มผืนน้�ำของหนองหานสุดลูกหูลูกตา จึง พ.ศ. ๑๑ มีกลุ่มคนเข้ามาในดอนแก้วแล้วสร้างใบ เปน็ ท่มี าของค�ำว่า “ทะเลบวั แดง” และในช่วงเวลา เสมาหินทรายล้อมรอบพระธาตุไว้ และปักรายรอบ ดังกล่าวของทุกปีทางจังหวัดอุดรธานีจะมีการจัด บริเวณดอนแก้ว จากการศึกษาพบว่าเป็นเสมาสมัย งานเทศกาลทะเลบัวแดงบาน หนองหานกุมภวาปี ทวารวดี ตอ่ มาชุมชนลาวไดอ้ พยพจากเมอื่ งร้อยเอ็ด อุดรธานี 29 Udonthanee (T).indd 29 8/23/2561 BE 3:00 PM

ณ วัดบ้านเดียม ต�ำบลเชียงแหว อ�ำเภอกุมภวาปี เหมาะแก่การพักผ่อน สามารถลงเล่นน�้ำ ล่องแก่ง สอบถามข้อมูลได้ที่ การท่องเท่ียวแห่งประเทศไทย และพายเรือได้ สำ� นักงานอดุ รธานี โทร. ๐ ๔๒๓๒ ๕๔๐๖-๗ แก่งมนน้อย จากวังใหญ่เดินเลียบห้วยล�ำพันชาติไป ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการล่องเรือชมทะเลบัวแดง ระยะทาง ๘๐๐ เมตร จะพบแก่งมนน้อย เป็นเกาะ คอื ระหวา่ งเวลา ๐๖.๐๐-๑๑.๐๐ น. เพราะเปน็ ชว่ งที่ แกง่ และโขดหนิ ทเ่ี กดิ จากการกดั เซาะของนำ้� บางชว่ ง ดอกบวั แดงบาน แตห่ ากสนใจจะชมทศั นยี ภาพตา่ ง ๆ เกดิ เป็นน้ำ� ตกทีส่ วยงาม ภายในหนองหาน เช่น พันธน์ุ กหรือพชื น�้ำ สามารถ แกง่ หินฮอม หา่ งจากแกง่ มนน้อย ๑๐๐ เมตร เป็น นงั่ เรอื เทย่ี วชมไดต้ ลอดทง้ั วนั โดยมเี รอื รบั จา้ งบรกิ าร แก่งหินขนาดใหญ่ โดยเฉพาะช่วงฤดูฝนมีน�้ำไหล พาชมทะเลบัวแดงและทัศนียภาพในหนองหาน ณ มากทำ� ใหเ้ กดิ เสยี งดงั กอ้ งไปไกล นอกจากนย้ี งั มเี กาะ ท่าเรือบ้านเดียม ต�ำบลเชียงแหว สนใจติดต่อกลุ่ม แกง่ หนิ และวงั นำ�้ อกี หลายแหง่ เชน่ แกง่ ขาน วงั แกง่ เรือบรกิ ารทอ่ งเทีย่ ว โทร. ๐๘ ๑๙๖๔ ๕๔๒๐, ๐๘ ขาม วังหมากล�ำ ๙๓๙๕ ๐๘๗๑ วนอุทยานวังสามหมอไม่มีบริการบ้านพัก หากนัก - เรอื พาเท่ียว (รอบใหญ)่ ใช้เวลา ๙๐ นาที ราคา ทอ่ งเทย่ี วมคี วามประสงคท์ จ่ี ะพกั แรมตอ้ งนำ� อปุ กรณ์ ๕๐๐ บาท/ล�ำ น่ังได้ไมเ่ กนิ ๑๐ คน กางเต็นท์ไปเอง และควรติดต่อขออนุญาตล่วงหน้า - เรอื พาเทย่ี ว (รอบเล็ก) ใช้เวลา ๔๕ นาที ราคา กับวนอุทยานฯ ล่วงหน้า สอบถามข้อมูล โทร. ๓๐๐ บาท/ล�ำ นง่ั ไดไ้ มเ่ กนิ ๑๐ คน ๐ ๔๒๒๒ ๑๗๒๕, ๐๘ ๙๓๕๔ ๙๔๐๕ การเดินทาง จากอ�ำเภอเมืองอุดรธานี ใช้ทางหลวง การเดินทาง จากอ�ำเภอวังสามหมอก ใช้ทางหลวง หมายเลข ๒ (อุดรธานี-ขอนแก่น) ระยะทาง ๒๕ หมายเลข ๒๒๗ ประมาณ ๘ กโิ ลเมตร จะพบทาง กโิ ลเมตร เลยี้ วซา้ ยทางไปบา้ นนาดี (ทางหลวงชนบท แยกให้เล้ียวขวาไปทางต�ำบลหนองกุงทับม้าอีก อดุ รธานี ๑๐๗๑) ประมาณ ๑๕ กิโลเมตร ประมาณ ๙ กโิ ลเมตร อำ� เภอวังสามหมอ อ�ำเภอหนองแสง วนอุทยานวังสามหมอ อยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ ภฝู อยลม อยู่ในพ้ืนท่ปี า่ สงวนแหง่ ชาติ ป่าพนั ดอน- ป่าบะยาว-ป่าหัวนาค�ำ-ป่าหนองกุงทับม้า-ป่านายูง ปะโค บนเทือกเขาภูพานน้อย ต�ำบลทับกุง สูงจาก และป่าหนองหญ้าไซ ต�ำบลหนองกุงทับม้า ประกาศ ระดบั นำ้� ทะเลประมาณ ๖๐๐ เมตร อากาศเยน็ สบาย เปน็ วนอุทยานฯ เม่ือวันที่ ๑๙ มกราคม พ.ศ. ๒๕๒๗ ตลอดทั้งปี ชื่อของภูฝอยลมมาจากไลเคนชนิดหน่ึง สถานท่นี ่าสนใจภายในวนอทุ ยานฯ ได้แก่ คอื “ฝอยลม” ซ่งึ พบเกาะอาศยั อยู่ตามก่งิ ของตน้ ไม้ วังใหญ่ เป็นวังน้�ำขนาดใหญ่ท่ีมีน้�ำไหลตลอดปี มี ใหญใ่ นบรเิ วณนี้ แตป่ จั จบุ นั พบไดน้ อ้ ยลงเนอ่ื งจากปา่ ล�ำห้วยล�ำพันชาดไหลผ่าน บรรยากาศเย็นสบาย 30 อดุ รธานี 8/23/2561 BE 3:00 PM Udonthanee (T).indd 30

ทะเลบัวแดง Udonthanee (T).indd 31 อุดรธานี 31 8/23/2561 BE 3:00 PM

หว่ งใยและสนพระทยั การอนรุ กั ษพ์ นั ธไ์ุ มแ้ ละสตั วป์ า่ ของเมืองไทย และเพ่ือเป็นการเฉลิมฉลองในวโรกาส ที่พระองคท์ รงมพี ระชนมายุ ๖๐ พรรษา ในปี พ.ศ. ๒๕๓๕ สวนแห่งนีไ้ ดร้ บั ความสนใจจากนักท่องเที่ยว จ�ำนานมาก เพราะมีการจัดสวนที่สวยงามและผลัด เปลี่ยนหมุนเวียนพันธุ์ไม้ตามฤดูกาล สามารถขับรถ มาจอดแลว้ เดินชมสวนได้อย่างใกล้ชิด พทุ ธสถานภฝู อยลม ลกั ษณะเปน็ ศาลาแปดเหลยี่ ม มี บานหนา้ ตา่ งกระจกใสลอ้ มรอบ มปี ระตทู างเขา้ -ออก อยดู่ า้ นหนา้ ศาลา ภายในประดษิ ฐานพระพทุ ธรปู ปาง ประทานพร เปดิ ใหป้ ระชาชนท่วั ไปเข้าสกั การะได้ พิพิธภัณฑ์ลา้ นปีภูฝอยลม ภายในมีการจดั แสดงซาก ฟอสซลิ ของสงิ่ มชี วี ติ เมอ่ื หลายสบิ ลา้ นปกี อ่ น มกี ระดกู ไดโนเสาร์ ไข่ไดโนเสาร์ และหุน่ จำ� ลองไดโนเสาร์ ให้ ไดศ้ กึ ษาหาความรู้ ภูฝอยลม จุดชมวิวภูฝอยลม จากจุดชมวิวสามารถชมทิวทัศน์ ผืนป่าเขียวขจกี วา้ งไกลสดุ สายตา และหากเป็นวนั ท่ี ถกู บกุ รกุ จนมสี ภาพเสอ่ื มโทรม ตอ่ มามกี ารจดั ตง้ั เปน็ สภาพอากาศเป็นใจจะสามารถมองเห็นทัศนียภาพ แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วเชงิ นเิ วศเพอื่ อนรุ กั ษธ์ รรมชาตแิ ละให้ ได้ไกลถึงตวั เมืองอุดรธานี เป็นที่ทัศนศึกษาของประชาชน นอกจากน้ียังมีเส้นทางเดินป่าศึกษาธรรมชาติ ที่จะ สถานทน่ี ่าสนใจในภูฝอยลม ไดแ้ ก่ ได้พบเหน็ ปา่ เบญจพรรณ ปา่ ดบิ แลง้ ป่าเตง็ รงั สลับ สวนรวมพรรณไม้ ๖๐ พรรษา มหาราชินี เปน็ สวน กบั ปา่ ทงุ่ หญา้ นำ้� ตกเลก็ ๆ และถำ้� นบั เปน็ แหลง่ ทอ่ ง รวมไม้ปา่ ท่ีขน้ึ ใน ๔ ภูมภิ าคของประเทศไทย ตัง้ ข้นึ เท่ียวเชิงนิเวศและเป็นศูนย์ศึกษาธรรมชาติท่ีดีท่ีสุด เพื่อตอบสนองพระราชปณิธานของสมเด็จพระนาง แหง่ หนึง่ ในภาคอีสาน เจ้าสิริกิต์ิ พระบรมราชนิ นี าถ (ในรชั กาลที่ ๙) ทที่ รง ภฝู อยลมมบี า้ นพกั จดุ กางเตน็ ท์ และรา้ นคา้ สวสั ดกิ าร ให้บริการนักท่องเที่ยว สอบถามข้อมูล โทร. ๐๘ ๙๗๑๐ ๒๖๓๓, ๐๙ ๗๓๐๑ ๗๕๖๗ 32 อุดรธานี Udonthanee (T).indd 32 8/23/2561 BE 3:00 PM

การเดินทาง จากอ�ำเภอหนองแสง ใช้ทางหลวง ที่ไปภูฝอยลม ตรงไปประมาณ ๕ กิโลเมตร ผ่าน หมายเลข ๒๓๑๖ ผ่านโรงพยาบาลหนองแสง จนถงึ ทที่ ำ� การปา่ อนรุ กั ษป์ า่ ภพู านนอ้ ย จะพบทางลงนำ้� ตก สามแยกทับกุง ให้เลี้ยวซ้ายเข้าสู่ทางหลวงชนบท ธารงามอยรู่ ิมถนนทางซ้ายมอื ตรงไปจนถึงภูฝอยลม รวมระยะทางจากอ�ำเภอ หนองแสง ๑๕ กิโลเมตร หากมาจากอ�ำเภอเมือง อ�ำเภอกดุ จับ อุดรธานี ใช้ทางหลวงหมายเลข ๒๑๐ เส้นทางไป ภาพเขียนสีโบราณถ�้ำสิงห์ อยู่บนเทือกเขาภูพาน จังหวดั หนองบัวลำ� ภู จากนน้ั เลี้ยวขวาเขา้ ทางหลวง บา้ นหนองเจรญิ หมู่ที่ ๗ ต�ำบลขอนยงู ลกั ษณะเป็น หมายเลข ๒๓๑๖ จนถงึ สามแยกต�ำบลหนองไฮ ให้ โขดหนิ สงู ประมาณ ๒.๒๐ เมตร ทผ่ี นงั หนิ มภี าพเขยี น เลยี้ วขวาเข้าส่ทู างหลวงชนบทอดุ รธานี ๔๐๗๐ ตรง สีโบราณสมัยก่อนประวัติศาสตร์ อายุราว ๒,๓๐๐ ไปจนถึงภูฝอยลม รวมระยะทางจากอ�ำเภอเมือง ปี เป็นภาพเขียนสีแดงท้ังหมด และพบอุปกรณ์ อุดรธานี ประมาณ ๔๕ กโิ ลเมตร เครอ่ื งปน้ั ดนิ เผาทเ่ี ปน็ เครอื่ งมอื เครอ่ื งใชต้ า่ ง ๆ ดว้ ย บรเิ วณถ�้ำสงิ หม์ จี ดุ ทน่ี า่ สนใจ ไดแ้ ก่ วนอุทยานน้�ำตกธารงาม อยู่ในเขตพื้นท่ีป่า ขุนห้วยสามทาก ขุนห้วยกองสี ต�ำบลทับกุง มีพื้นท่ี ซ�ำต้นหมาก เป็นบริเวณท่ีมีต้นหมากขึ้นเป็นจ�ำนวน ๗๘,๑๒๕ ไร่ ประกาศเป็นวนอุทยานเมื่อวันท่ี ๑๙ มาก ชว่ งฤดฝู นบรเิ วณนจี้ ะมนี ำ้� ขงั ชาวบา้ นจะนำ� สตั ว์ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๒๗ เป็นส่วนหน่ึงของเทือกเขา เล้ยี ง เชน่ โค กระบือ มาด่ืมน�้ำ มีบรรยากาศร่มร่นื ภพู าน สภาพพนื้ ทเ่ี ปน็ ภเู ขาสงู ชนั และปา่ เบญจพรรณ มพี นั ธไ์ุ มส้ ำ� คญั ๆ เชน่ ตะแบก ประดแู่ ดง มะค่าโมง ลานทับควาย มีลักษณะเป็นเพิงหิน คล้ายหลังคา ชิงชัง และกระบก น�้ำตกจะมีน้�ำมากในช่วงฤดูฝน เป็นลานกว้างมีพันธไุ์ ม้ปา่ อยรู่ อบ ๆ สาเหตุทเี่ รียกว่า จุดเด่นที่น่าสนใจภายในวนอุทยานฯ มีหน้าผา ถ�้ำ “ลานทบั ควาย” เพราะสมัยก่อนชาวบา้ นนำ� โคและ และลานหินที่สวยงาม ลานหินหรือท่ีชาวบ้านเรียก กระบอื มาเลยี้ ง และหยุดพักเพอ่ื รบั ประทานอาหาร วา่ “แหล” มีเนอื้ ท่กี วา้ งขวาง มีก้อนหินใหญต่ งั้ วาง บรเิ วณนี้ เรียงรายและซ้อนกันอยู่ จากจุดน้ีสามารถมองเห็น ทิวทศั น์ทอ่ี ย่เู บอื้ งลา่ งได้ ม่านไผ่หิน กอไผ่ธรรมชาติข้ึนอยู่คล้ายม่านเรียงกัน หลงั กอ้ นหนิ ขนาดใหญส่ ลบั กันไปมาระหวา่ งกอไผ่ วนอุทยานน�ำ้ ตกธารงามไม่มบี ้านพกั บริการ หากนัก กบั ก้อนหิน มองดูสวยงาม ท่องเที่ยวมีความประสงค์จะพักแรมต้องน�ำอุปกรณ์ กางเต็นท์ไปเอง สอบถามข้อมูล โทร. ๐๘ ๙๘๔๑ ถ้�ำคอกม้า ลกั ษณะเปน็ เพงิ หินซอ้ นกันเปน็ ช่องโพรง ๓๘๒๔ www.dnp.go.th สามารถเดินผ่านทะลุได้ ท่ีเรยี กวา่ “ถ�้ำคอกมา้ ” สบื เน่ืองจากตำ� นานอุสา-บารส การเดินทาง จากอ�ำเภอหนองแสง ใช้ทางหลวง หมายเลข ๒๓๑๖ จนถึงแยกทบั กุง ให้เลยี้ วซ้ายเขา้ ถ้�ำฤาษี เป็นโขดหินสูง ๒.๒๐ เมตร มีช่องทางเดิน สู่ทางหลวงชนบทอุดรธานี ๖๐๒๕ เสน้ ทางเดียวกบั เข้าลักษณะเป็นเพิงหินซ้อนทับกัน นอกจากนี้ยังมี อดุ รธานี 33 Udonthanee (T).indd 33 8/23/2561 BE 3:00 PM

สถานทีท่ ีน่ ่าสนใจอกี เช่น บ่อน�ำ้ พญานาค ถ�้ำสหาย พ้ืนเมือง และการแสดงแห่มังกรทองจากศาลาเจ้า เก็บเสบียง ลาดขอม ลาดข่าน้อย บอ่ นำ้� มโนราห์ ถ�ำ้ ปู่-ย่า อดุ รธานี นกยูง สวนหนิ มหัยสวรรค์ เป็นตน้ งานเทศกาลตรษุ จนี อดุ ร จดั ขนึ้ ชว่ งเดอื นกมุ ภาพนั ธ์ การเดินทาง จากอ�ำเภอเมืองอุดรธานี ใช้ทางหลวง ของทุกปี ณ บริเวณส่ีแยกเฉลิมพระเกียรติฯ หมายเลข ๒๒๖๓ (อุดรธานี-กุดจับ) ผ่านหมู่บ้าน (หอนาฬิกา) ถนนประจักษ์ศิลปาคม อ�ำเภอเมือง หนองฆ้อง หนองเจรญิ หนองเมก็ และบ้านนาสนี วล อุดรธานี ในงานมีขบวนแห่มังกร ขบวนเชิดสิงโต เลี้ยวซ้ายบริเวณสามแยกวัดเจริญศรัทธาสามัคคี ถึง การออกร้านจ�ำหน่ายอาหารจีน การแสดงศิลป สำ� นกั สงฆ์ภูโหล่น ใหต้ รงไปอกี ประมาณ ๔ กิโลเมตร วัฒนธรรมจนี เช่น การแสดงงิว้ และมหรสพบันเทงิ ถึงเชิงเทือกเขาภูพาน จากน้ันเดินเท้าข้ึนไปอีก ๓ ตลอดงาน กิโลเมตร ห่างจากอ�ำเภอเมืองอุดรธานี ประมาณ ๔๕ กิโลเมตร งานมรดกโลกบ้านเชียง จัดข้ึนช่วงเดอื นกมุ ภาพันธ์ ณ เมืองมรดกโลกบ้านเชียงและพิพิธภัณฑสถาน แหง่ ชาตบิ า้ นเชยี ง อำ� เภอหนองหาน ชมขบวนแหอ่ นั เทศกาลงานประเพณี งานบวงสรวงอนุสาวรีย์ พลตรีพระเจ้าบรมวงศ์ ย่งิ ใหญ่ตระการตา การแสดงศิลปวฒั นธรรม สมั ผัส เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม จัดข้ึนในวันที่ วถิ ชี วี ติ และชมิ อาหารพนื้ บา้ นไทยพวน การออกรา้ น ๑๘ มกราคม ของทุกปี ณ บริเวณโดยรอบอนุสาวรีย์ จ�ำหน่ายสินค้าโอทอป (OTOP) ฯลฯ สอบถาม พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ข้อมูลได้ท่ี ที่ท�ำการปกครองอ�ำเภอหนองหาน ต�ำบลหมากแข้ง อ�ำเภอเมืองอุดรธานี เพ่ือระลึกถึง โทร. ๐ ๔๒๒๖ ๑๒๗๕ วันท่ีพลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ ศิลปาคม ได้ก่อตั้งเมืองอุดรธานีขึ้น เมื่อวันที่ ๑๘ งานมะม่วงแฟร์ จัดข้ึนช่วงเดือนมีนาคม ของทุกปี มกราคม พ.ศ. ๒๔๓๖ กิจกรรมภายในงาน เช่น การ ณ สนามหนา้ ทว่ี า่ การอำ� เภอหนองววั ซอ เพอื่ สง่ เสรมิ ท�ำบุญตักบาตรพระสงฆ์ การถวายพานพุ่มดอกไม้ เกษตรกรให้มีช่องทางการจ�ำหน่ายผลผลิตทางการ สดและเครอ่ื งบวงสรวง การบายศรสี ขู่ วญั บา้ นสขู่ วญั เกษตร เนอ่ื งจากในพนื้ ทอ่ี ำ� เภอหนองววั ซอมกี ารปลกู เมือง และการรำ� บวงสรวงสดดุ ี โดยรอบอนสุ าวรียฯ์ มะม่วงมากเปน็ อันดับหนง่ึ ของจังหวดั อดุ รธานี และ สามารถส่งออกมะม่วงน�้ำดอกไม้สีทอง น้�ำดอกไม้ งานนมัสการพระพุทธบาทบัวบก จัดขึ้นในวันขึ้น เบอร์ ๔ และเขียวเสวย ไปจ�ำหน่ายท้ังในประเทศ ๑๓-๑๕ ค่�ำ เดือน ๓ (เดือนกุมภาพันธ์) ของทุกปี และตา่ งประเทศ สรา้ งรายไดป้ ลี ะจำ� นวนมาก ภายใน ณ วัดพระพุทธบาทบัวบก อ�ำเภอบ้านผือ ชาวบ้าน งานมกี ารออกรา้ นจำ� หนา่ ยมะมว่ ง การประกวดพนั ธ์ุ จะเดินเท้าข้ึนไปจนถึงวัดซึ่งอยู่บนเขา โดยเช่ือว่าได้ มะมว่ ง การจำ� หนา่ ยสนิ คา้ และผลติ ภณั ฑพ์ น้ื เมอื ง ฯลฯ อานสิ งส์แรง มกี ารทำ� บุญและเวยี นเทยี น นอกจากน้ี ยังมีการออกรา้ นจ�ำหน่ายสินคา้ เช่น อาหารและผา้ 34 อุดรธานี 8/23/2561 BE 3:00 PM Udonthanee (T).indd 34

งานถนนอาหารสงกรานต์เมืองอุดรธานี จัดขึ้น ระหวา่ งวันท่ี ๑๒-๑๕ เมษายน ของทกุ ปี ณ บรเิ วณ ถนนเทศา สวนสาธารณะหนองประจักษ์ศิลปาคม อ�ำเภอเมืองอดุ รธานี กจิ กรรมภายในงาน เชน่ การ ทำ� บญุ ตักบาตร พิธีสรงน้ำ� พระ รดน�ำ้ ขอพรผู้สูงอายุ กจิ กรรมยอ้ นยคุ ประกวดนางสงกรานต์ การประกวด แข่งขันประกอบอาหารและการออกร้านจ�ำหน่าย อาหารนานาชนดิ ฯลฯ งานประเพณีบุญบ้ังไฟล้านต�ำนานม้าค�ำไหล จัด ในวันขน้ึ ๑๕ ค่ำ� เดอื น ๖ (เดอื นพฤษภาคม) ของ ทกุ ปี ณ บา้ นธาตุ อ�ำเภอเพ็ญ เพือ่ ถวายแด่องค์พระ ศรีมหาธาตุ ส่ิงศักด์ิสิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองของชาวต�ำบล บา้ นธาตุ อำ� เภอเพญ็ บญุ บงั้ ไฟทนี่ จ่ี ะตา่ งจากทอ่ี นื่ ๆ เพราะมีตำ� นานมา้ คำ� ไหลเข้ามาเกย่ี วขอ้ ง มา้ ค�ำไหล เป็นม้าฑัณทะกะท่ีพระพุทธเจ้าทรงใช้เม่ือทรงออก ผนวช ตามต�ำนานเล่าว่า พ่อตู้สมศรีผู้พบซากปรัก พังของบ้านธาตุและพระธาตุเจดีย์ ได้น�ำพรรคพวก ญาติพี่น้องมาร่วมท�ำการบูรณะพระธาตุเจดีย์และ สร้างบ้านธาตุข้ึนใหม่ ชาวบ้านจึงได้แต่งตั้งพ่อตู้ สมศรใี ห้เป็น “พระศรธี าต”ุ ปกครองบา้ นเมอื ง ตอ่ มาวันหนึ่งได้นิมิตว่า “มีชายแต่งกายสีขาวมาบอก งานประเพณบี ุญบั้งไฟล้านต�ำนานม้าค�ำไหล ให้ไปซ้ือม้าขาวตัวหน่ึงที่อยู่ทางทิศตะวันออกของ หมู่บ้านโดยอย่าต่อรองราคา เม่ือซ้ือแล้วให้ข่ีกลับ ทำ� บญุ อทุ ศิ สง่ ดวงวญิ ญาณใหก้ บั พอ่ ตสู้ มศรแี ละมา้ คำ� มาได้เลย เพราะเป็นม้าพระพทุ ธเจา้ ” พอ่ ตู้สมศรจี ึง ไหลใหไ้ ดข้ น้ึ สสู่ รวงสวรรคใ์ นวนั อาสาฬหบชู า และเชอื่ ปฏบิ ตั ติ ามและกเ็ ปน็ จรงิ ตามทฝี่ นั เดมิ ทพี อ่ ตศู้ รขี ม่ี า้ กนั วา่ หากชาวบา้ นละเวน้ การปฏบิ ตั ิ จะเกดิ อาเพศลม้ ไมเ่ ปน็ แตส่ ามารถขไ่ี ดอ้ ยา่ งคลอ่ งแคลว่ ถอื ไดว้ า่ เปน็ ตายหรอื เกดิ ทพุ ภกิ ขภยั จงึ ไดม้ กี ารทำ� บง้ั ไฟจดุ สง่ ดวง ผมู้ บี ญุ ญาธกิ าร พอ่ ตสู้ มศรไี ดข้ ม่ี า้ ขาวฑณั ทะกะตวั น้ี วิญญาณในวนั ทำ� บุญอุทิศทกุ ปี ออกเย่ียมเยียนราษฎรตลอดมาให้ได้รับความผาสุข ไดอ้ ยา่ งรน่ื ไหลไมต่ ดิ ขดั มคี า่ เสมอื นทองคำ� จงึ ขนาน กจิ กรรมภายในงาน เชน่ การจดุ บ้ังไฟลา้ น บงั้ ไฟแสน นามมา้ ฑัณทะกะว่า “มา้ คำ� ไหล” พ่อตู้สมศรีและมา้ บ้งั ไฟหมื่น การแข่งขนั วิ่งมนิ ิมาราธอน การประกวด คำ� ไหลไดเ้ สยี ชวี ติ ลงในเวลาใกลเ้ คยี งกนั ในวนั ขน้ึ ๑๕ ธิดาบั้งไฟล้าน การประกวดธิดาจ�ำแลง การแข่งขัน ค�่ำเดอื น ๖ ประชาชนต่างอาลยั รักอยา่ งสดุ ซ้ึง จึงได้ ว่ิงมินิมาราธอน การแสดงพื้นบ้าน ฯลฯ อดุ รธานี 35 Udonthanee (T).indd 35 8/23/2561 BE 3:00 PM

การทอผา้ ขิด งานแข่งเรือยาวกุมภวาปี จัดข้ึนช่วงเทศกาลออก ท�ำหน้าที่ลงมาช่วยปกปักรักษาชาวบ้านให้รอดพ้น พรรษา (เดอื นตลุ าคม) ของทกุ ปี ณ ลำ� นำ�้ ปาว บรเิ วณ จากเหตุเภทภัยในช่วงเข้าพรรษา และถือเป็นการ สวนธรรมชาติ (สวนลงิ ) อำ� เภอกมุ ภวาปี มกี ารแขง่ ขนั ปลอ่ ยทกุ ขโ์ ศกสงิ่ อปั มงคลทง้ั หลายใหล้ อยไปกบั โคม เรอื หลากหลายประเภท ทั้งรนุ่ เลก็ และรนุ่ ใหญ่ การ กิจกรรมภายในงาน เช่น ขบวนฟ้อนร�ำ การปล่อย ประชันความเร็วเจ็ตสกี การแข่งขันต่อเรือแข่งพื้น โคมลม การแข่งขันจดุ โคมลม การแสดงนทิ รรศการ บ้านจ�ำลอง การแสดงชุดพิเศษของชมรมร่มบิน ผ้ามัดหม่ีย้อมคราม และกิจกรรมการออกร้านของ อุดรธานี ชมนทิ รรศการเรอื โบราณ ฯลฯ หน่วยงานต่าง ๆ งานประเพณีโคมลมลอยฟ้า ผ้ามัดหมี่ย้อมคราม งานทงุ่ ศรีเมอื งอดุ รธานผี า้ หมี-่ ขิด จดั ข้ึนชว่ งเดือน จัดข้ึนช่วงเดือนธันวาคม ของทุกปี ณ สนามพิบูลย์ ธนั วาคม ของทกุ ปี ณ บรเิ วณสนามทงุ่ ศรเี มอื ง อำ� เภอ อนุสรณ์ หน้าทีว่ ่าการอ�ำเภอพิบูลย์รักษ์ ชาวบา้ นจะ เมอื งอดุ รธานี ภายในงานจะมกี ารออกร้านจำ� หน่าย ร่วมกันท�ำโคมลมและโคมไฟ ปล่อยข้ึนสู่ท้องฟ้าทั้ง สินคา้ ผลติ ภณั ฑพ์ ืน้ เมือง เชน่ ผ้าไหม ผา้ ทอลายขดิ ในเวลากลางวันและกลางคืน ด้วยคติความเช่ือของ ผา้ ทอมือ ผ้าหม่ขี ิด และยงั มกี ารแสดงแห่มงั กรทอง ชุมชนที่ว่าการปล่อยโคมลมและโคมไฟนั้น เป็นการ จากศาลเจ้าป-ู่ ย่า ส่งเหล่าเทวดาอารักษ์กลับขึ้นสู่สวรรค์ หลังจากได้ 36 อุดรธานี Udonthanee (T).indd 36 8/23/2561 BE 3:00 PM

สินคา้ พืน้ เมือง มะพร้าวแก้วเรวดี ๕๔๐/๓๕ ถนนสายอุทิศ ต�ำบล สินค้าพื้นเมืองของจังหวัดอุดรธานี ประกอบด้วย หมากแขง้ โทร. ๐ ๔๒๒๔ ๒๔๙๘, ๐ ๔๒๒๔ ๔๑๙๓, ผ้าพ้ืนเมือง เช่น ผ้าพ้ืนเมืองลายขิด ผ้าย้อมคราม ๐๘ ๖๒๒๔ ๔๔๔๘ (มะพร้าวแก้ว หมูยอ กลว้ ยทอด ผ้าไหม เคร่ืองปั้นดินเผา เช่น ไหบ้านเชียง งาน กล้วยแผ่น หมูทบุ ) หัตถกรรมจกั สาน เช่น จักสานเสื่อกก เพอ่ื นำ� ไปตัด แมป่ าผ้าฝา้ ย ๑๖๙ บา้ นนาข่า ตำ� บลนาขา่ โทร. ๐ เป็นผลิตภณั ฑต์ ่าง ๆ เชน่ ตระกร้า กระเป๋า ท่ใี สข่ วด ๔๒๒๑ ๘๑๐๖, ๐ ๔๒๒๐ ๖๑๐๔ (ผ้าฝา้ ย ผ้าไหม) ไวน์ เป็นต้น และอาหารแปรรูป เช่น กุนเชียง หมู ร�ำไพ ไหมไทย ๔๑๗/๑ บ้านนาขา่ ตำ� บลนาขา่ โทร. หยอ็ ง หมูยอ แหนมเนือง และมะพรา้ วแกว้ ๐ ๔๒๒๐ ๖๑๒๘, ๐ ๔๒๒๑ ๘๒๓๑ (ผา้ ฝ้าย ผ้าไหม เส้อื ผา้ สำ� เรจ็ รปู ) ร้านจ�ำหน่ายสินค้าทรี่ ะลึก เลดี้อาเขต ๒๑๐ ถนนโพศรี ต�ำบลหมากแข้ง โทร. ๐ อำ� เภอเมืองอดุ รธานี ๔๒๒๒ ๒๘๓๙ (ผา้ ไหม ผา้ ฝา้ ย เคร่ืองเงนิ ) กลุ่มหัตถกรรมผ้าพื้นบ้านบ้านนาข่า (ตลาดผ้า หมี่ขิด ๑๙๐ หมู่ที่ ๘ บ้านไก่เถื่อน ถนนอุดร- บ้านนาข่า) บ้านนาข่า หมู่ที่ ๑ ต�ำบลนาข่า โทร. หนองคาย ต�ำบลหมมู น่ โทร. ๐ ๔๒๒๔ ๖๐๙๙ ๐๘ ๕๗๔๕ ๒๙๘๗, ๐๘ ๖๑๐๘ ๕๖๒๔, ๐๙ ๕๖๗๒ หมูยอนายเติม ๓๒๔/๕-๖ ถนนหมากแข้ง ต�ำบล ๔๗๗๑ www.panakha.com (ผลติ ภณั ฑจ์ ากผา้ ฝา้ ย หมากแข้ง โทร. ๐ ๔๒๒๒ ๓๘๓๕ (กุนเชียง หมยู อ ผ้าไหม ผา้ หมี่ขดิ หมอนขดิ ฯลฯ) แหนม) จิปาถะ ๗/๓๙ ถนนมุขมนตรี ตำ� บลหมากแข้ง โทร. หมยู อพรทพิ ย์ ๓๓๑ ถนนหมากแขง้ ตำ� บลหมากแขง้ ๐ ๔๒๒๔ ๑๗๗๓ (เครอื่ งปัน้ ดินเผา นาฬกิ า) โทร. ๐ ๔๒๒๒ ๓๔๐๗ (หมยู อ แหนม) ท่ีนอนมชี ัย ๒๐๖-๒๐๘ ถนนโพศรี ตำ� บลหมากแข้ง หมยู อแมอ่ ว้ น ๑๑/๑๒ ถนนสรา้ งหลวง ตำ� บลหมาก โทร. ๐ ๔๒๒๒ ๒๘๓๘ (ของท่ีระลึกทัว่ ไป) แขง้ โทร. ๐ ๔๒๒๔ ๖๓๐๕ (หมยู อ ไสก้ รอก กนุ เชยี ง) ใบหมอ่ น ๑๔๖ ซอยมหามติ ร ถนนทหาร ตำ� บลหมาก แหนมปรญิ ญา ๒๘๗/๒ ถนนโพศรี ต�ำบลหมากแข้ง แข้ง โทร. ๐ ๔๒๒๔ ๔๐๑๑, ๐๘ ๑๒๖๑ ๒๒๑๖ โทร. ๐ ๔๒๒๒ ๑๒๖๒, ๐ ๔๒๒๔ ๐๑๑๔ (หมยู อ หมู (ผลิตภัณฑ์จากไหม) หยอ็ ง ไส้กรอก กนุ เชียง แหนม) ฝ้ายสวย-ครามงาม กลุ่มทอผ้าฝ้ายบ้านนาข่า ๘๘ อดุ รโบ-พิน ตราชู ๑๒๙ ถนนเพาะนิยม ต�ำบลหมาก หมทู่ ี่ ๑ ตำ� บลนาขา่ โทร. ๐ ๔๒๒๑ ๘๐๒๐, ๐ ๔๗๘๕ แขง้ โทร. ๐ ๔๒๒๔ ๕๖๑๘, ๐๘ ๔๗๘๕ ๗๓๗๗ ๗๖๕๙ (ผลิตภณั ฑ์จากผา้ ฝ้าย เส้ือผา้ สำ� เร็จรูป) www.udonbhophin-thaisilk.com (ผา้ ไหม ผา้ หม่ี พรแหนมเนือง ๔/๘-๑๐ หม่ทู ่ี ๑ ถนนอธิบดี (ใกล้ ขดิ เสือ้ ผา้ ไหมส�ำเรจ็ รูป เครอื่ งเงิน เครื่องป้นั ดนิ เผา ท่ีท�ำการเทศบาลนครอุดรธานี) ต�ำบลหมากแข้ง ฯลฯ) โทร. ๐ ๔๒๒๓ ๐๔๕๕, ๐ ๔๒๒๓ ๐๔๖๖ www. phonnemnueng.com อ�ำเภอหนองหาน มะพรา้ วแกว้ จนั ทรเ์ พญ็ ถนนประจกั ษ์ ต�ำบลหมาก กลุม่ เคร่อื งป้นั ดินเผาเขียนสลี ายบา้ นเชยี ง ๘๘ หมู่ แขง้ โทร. ๐ ๔๒๒๔ ๖๕๑๖ (มะพรา้ วแกว้ กลว้ ยอบ ที่ ๑๓ ต�ำบลบ้านเชียง โทร. ๐๘ ๙๙๔๐ ๘๔๕๙ นำ้� ผ้ึง หมูยอ แหนม) (เครอ่ื งปั้นดินเผา ผา้ ลายขดิ ) อุดรธานี 37 Udonthanee (T).indd 37 8/23/2561 BE 3:00 PM

กลมุ่ เคร่อื งปน้ั ดนิ เผาเขยี นสีลายบา้ นเชยี ง ๑๘ หมู่ - ชมความสวยงามและสัมผสั กล่ินหอมของ ที่ ๗ บ้านคำ� ออ้ ต�ำบลบา้ นเชียง โทร. ๐๘ ๑๒๖๒ กล้วยไมส้ ายพันธุพ์ ิเศษทถี่ กู คน้ พบ ๔๓๑๓ (เครอื่ งป้นั ดนิ เผา) โดยคนไทย ณ สวนกลว้ ยไม้หอมอดุ ร ชวนไหมไทย ๒ หมู่ที่ ๑๓ ตรงข้ามพพิ ิธภัณฑสถาน ซนั ไฌน์ อ�ำเภอเมอื งอดุ รธานี แห่งชาติ บา้ นเชียง ต�ำบลบา้ นเชียง โทร. ๐ ๔๒๒๐ - เดินเลน่ พักผอ่ นและชมบรรยากาศ ๘๐๑๙, ๐ ๔๒๒๐ ๘๒๔๓ (ผา้ ไหม ของทีร่ ะลึก) ยามเยน็ ณ สวนสาธารณะหนองประจกั ษ์ ศิลปาคม อ�ำเภอเมอื งอุดรธานี ตวั อย่างรายการน�ำเทย่ี ว - เดินทางเขา้ ทีพ่ กั อ�ำเภอเมอื งอดุ รธานี วันที่ ๒ (อ�ำเภอเมืองอุดรธานี-อ�ำเภอหนองหาน- รายการแนะน�ำที่ ๑ (๒ วนั ๑ คืน) อำ� เภอบา้ นดุง-อำ� เภอเมืองอดุ รธานี) วันที่ ๑ (อ�ำเภอเมืองอุดรธานี-อ�ำเภอบ้านผือ- (เช้า) - ทำ� บญุ และตกั บาตรเชา้ ณ วดั ปา่ บา้ นตาด อำ� เภอนายงู -อำ� เภอเมอื งอุดรธานี) อำ� เภอเมืองอุดรธานี (เชา้ ) - สกั การะ อนุสาวรีย์พระเจา้ บรมวงศ์เธอ - ออกเดนิ ทางจากอำ� เภอเมืองอุดรธานี กรมหลวงประจกั ษศ์ ลิ ปาคม อำ� เภอเมอื ง ไปยังอ�ำเภอหนองหาน อดุ รธานี - เท่ยี วชมและศกึ ษาประวัตศิ าสตร์ ณ - นมัสการ หลวงพอ่ นาค พระพุทธรูป พพิ ิธภณั ฑสถานแหง่ ชาติ บ้านเชยี ง ศกั ดสิ์ ทิ ธข์ิ องอดุ รธานี ณ วดั มชั ฌมิ าวาส อำ� เภอหนองหาน อำ� เภอเมืองอุดรธานี - ออกเดนิ ทางจากอำ� เภอหนองหาน ไปยัง - ออกเดนิ ทางจากอำ� เภอเมอื งอดุ รธานี อำ� เภอบ้านดุง ไปยงั อำ� เภอบา้ นผือ (บา่ ย) - สกั การะศาลเจา้ ปศู่ รสี ทุ โธ ณ ดนิ แดนทถี่ กู - เท่ยี ว อทุ ยานประวัตศิ าสตรภ์ ูพระบาท เล่าขานวา่ เป็นประตูสเู่ มืองพญานาค ณ อ�ำเภอบ้านผอื ซ่งึ มสี ถานทน่ี ่าสนใจ เช่น ป่าค�ำชะโนด อำ� เภอบา้ นดุง พระพุทธบาทบัวบก เพิงหนิ หอนาง - ออกเดนิ ทางจากอำ� เภอบา้ นดงุ กลบั มายงั อสุ า-ท้าวบารส อ�ำเภอเมอื งอดุ รธานี (บา่ ย) - ออกเดินทางจากอำ� เภอบา้ นผอื ไปยัง - เลือกซอื้ ผ้ามัดหมข่ี ิดและผ้าทอพ้ืนเมอื ง อำ� เภอนายงู ณ ตลาดผ้าบา้ นนาขา่ อ�ำเภอเมอื ง - สกั การะ พระพทุ ธไสยาสนโ์ ลกนาถศาสดา อุดรธานี มหามุนี และพระบรมสารีรกิ ธาตทุ ่ี - เดินทางเข้าทีพ่ ัก อ�ำเภอเมอื งอดุ รธานี ประดิษฐานอยบู่ นยอด องคพ์ ระปฐม รตั นบรู พาจารยม์ หาเจดยี ์ ณ วดั ปา่ ภกู อ้ น อ�ำเภอนายงู - ออกเดนิ ทางจากอ�ำเภอนายงู กลบั มายัง อำ� เภอเมอื งอุดรธานี 38 อดุ รธานี 8/23/2561 BE 3:00 PM Udonthanee (T).indd 38

วดั มชั ฌิมาวาส รายการแนะน�ำที่ ๒ (๓ วนั ๒ คืน) จดุ ชมววิ ภฝู อยลม สวนรวมพรรณไม้ ๖๐ วันท่ี ๑ (อ�ำเภอเมืองอุดรธานี-อ�ำเภอกุมภวาปี- พรรษา มหาราชนิ ี พุทธสถานภฝู อยลม อ�ำเภอหนองแสง) ฯลฯ (เช้า) - นมัสการ หลวงพ่อนาค พระพทุ ธรูป - เลน่ น้ำ� ตกเยน็ ช่นื ใจ ณ วนอุทยานน้�ำตก ศกั ดสิ์ ทิ ธขิ์ องอดุ รธานี ณ วดั มชั ฌมิ าวาส ธารงาม อำ� เภอหนองแสง อ�ำเภอเมืองอดุ รธานี - เดนิ ทางเขา้ ท่พี กั อำ� เภอหนองแสง - ออกเดนิ ทางจากอำ� เภอเมอื งอดุ รธานี วันที่ ๒ (อ�ำเภอหนองแสง-อ�ำเภอบ้านผือ-อ�ำเภอ ไปยังอำ� เภอกมุ ภวาปี นายงู -อ�ำเภอเมอื งอดุ รธานี) - ลอ่ งเรอื ชมความสวยงามของ ทะเลบวั แดง (เช้า) - ออกเดินทางจากอ�ำเภอหนองแสง ไปยงั พันธุ์ไมน้ ำ�้ และนกนำ�้ นานาชนดิ ณ อ�ำเภอบา้ นผอื หนองหาน อ�ำเภอกุมภวาปี - เทยี่ ว อุทยานประวัตศิ าสตร์ภูพระบาท - ออกเดนิ ทางจากอ�ำเภอกุมภวาปี ไปยัง อำ� เภอบ้านผือ อ�ำเภอหนองแสง - ออกเดนิ ทางจากอำ� เภอบ้านผือ ไปยัง (บา่ ย) - เที่ยวชม ภฝู อยลม อ�ำเภอหนองแสง อ�ำเภอนายูง ซึ่งภายในบรเิ วณมีจุดนา่ สนใจ เชน่ อดุ รธานี 39 Udonthanee (T).indd 39 8/23/2561 BE 3:00 PM

- ทำ� บญุ ไหวพ้ ระ ณ วดั ปา่ ภกู อ้ น อำ� เภอนายงู - ออกจากอำ� เภอหนองหาน กลับมายัง (บา่ ย) - ออกเดินทางจากอำ� เภอนายูง กลบั มายงั อ�ำเภอเมอื งอดุ รธานี อ�ำเภอเมอื งอดุ รธานี - เลอื กซอื้ ผา้ มดั หมข่ี ดิ และผา้ ทอพนื้ เมอื ง ณ - เทยี่ วชมสถานทซี่ งึ่ เคยเปน็ ทอี่ ยอู่ าศยั ของ ตลาดผ้าบา้ นนาขา่ อ�ำเภอเมอื งอุดรธานี อดตี ประธานาธบิ ดเี วยี ดนาม “โฮจมิ นิ ห”์ ณ - เดินทางเข้าทพี่ ัก อำ� เภอเมืองอุดรธานี แหลง่ ศกึ ษาและทอ่ งเทย่ี วเชงิ ประวตั ศิ าสตร์ (โฮจมิ ินห)์ อำ� เภอเมืองอดุ รธานี ข้อแนะนำ� ในการท่องเทยี่ ว - ชมความสวยงามและสมั ผสั กลนิ่ หอมของ กล้วยไมส้ ายพนั ธุพ์ ิเศษทถ่ี กู ค้นพบโดย - ศกึ ษาและสอบถามรายละเอยี ดขอ้ มลู คนไทย ณ สวนกลว้ ยไมห้ อมอดุ รซนั ไฌน์ เกย่ี วกบั สถานที่ทอ่ งเที่ยวแต่ละประเภท อ�ำเภอเมืองอุดรธานี กอ่ นการเดนิ ทางหรอื ตดิ ตอ่ วทิ ยากร หรอื - เที่ยวชม ศนู ย์วัฒนธรรมไทย-จนี และ ผนู้ ำ� ทาง ตามความเหมาะสมของสถานที่ มลู นธิ ิศาลเจ้าปู่-ย่า อำ� เภอเมืองอุดรธานี ทอ่ งเทีย่ วแตล่ ะแหง่ - เดนิ เลน่ พกั ผอ่ นและชมบรรยากาศยามเยน็ - การท่องเทยี่ วแหล่งทอ่ งเทีย่ วทาง ณ สวนสาธารณะหนองประจกั ษศ์ ลิ ปาคม ธรรมชาติ ควรศึกษาฤดูกาลและช่วง อ�ำเภอเมืองอุดรธานี เวลาที่เหมาะสมในการเดินทาง - เดินทางเข้าทพี่ กั อำ� เภอเมอื งอุดรธานี และเพ่ือจัดเตรียมอุปกรณ์ส�ำหรับ วนั ที่ ๓ (อำ� เภอเมอื งอดุ รธาน-ี อำ� เภอบา้ นดงุ -อำ� เภอ การทอ่ งเทย่ี วไดถ้ ูกตอ้ ง หนองหาน-อำ� เภอเมืองอุดรธาน)ี - รว่ มกนั รกั ษาทรพั ยากรทางการทอ่ งเทยี่ ว (เช้า) - ทำ� บญุ และตกั บาตรเชา้ ณ วดั ปา่ บา้ นตาด เพือ่ ใหเ้ ป็นการท่องเทยี่ วทีย่ ง่ั ยนื สบื ตอ่ อำ� เภอเมอื งอุดรธานี คนรุ่นต่อไป - ออกจากอำ� เภอเมอื งอดุ รธานี ไปยงั อำ� เภอ - ไม่ประพฤติปฏบิ ัติขดั ตอ่ วถิ ชี วี ิตและ บา้ นดงุ ประเพณนี ิยมของคนในท้องถน่ิ - สกั การะศาลเจา้ ปศู่ รสี ทุ โธ ณ ดนิ แดนทถ่ี กู - การแต่งกายที่เหมาะสมสำ� หรบั เล่าขานวา่ เป็นประตสู เู่ มืองพญานาค ณ การท่องเท่ยี วแตล่ ะสถานท่ี เช่น ป่าค�ำชะโนด อำ� เภอบ้านดงุ ศาสนสถานต่าง ๆ ควรแตง่ กายสภุ าพ - ออกเดินทางจากอ�ำเภอบา้ นดงุ ไปยัง - ในการเดนิ ทางไม่ควรประมาท และต้อง อ�ำเภอหนองหาน คำ� นึงถงึ ความปลอดภัย (บา่ ย) - เทยี่ วชมและศึกษาประวตั ิศาสตร์ ณ - ปฏบิ ตั ิตามระเบียบ ข้อกำ� หนด และ พพิ ธิ ภณั ฑสถานแหง่ ชาติ บา้ นเชยี ง ค�ำแนะน�ำของเจ้าหน้าที่ ในสถานที่ อำ� เภอหนองหาน ท่องเที่ยวอยา่ งเครง่ ครดั 40 อุดรธานี 8/23/2561 BE 3:00 PM Udonthanee (T).indd 40

พระพุทธไสยาสน์โลกนาถศาสดามหามุนี วดั ปา่ ภกู อ้ น Udonthanee (T).indd 41 อุดรธานี 41 8/23/2561 BE 3:00 PM

Udonthanee (T).indd 42 8/23/2561 BE 3:00 PM

Udonthanee (T).indd 43 Garden Tศhนู aยi-ว Cฒั hนinธeรsรeมไCทuยlt-uจraนี l Cแลeะnมtrูลeนaิธnศิ dาลPเuจ-า Yปa-ู ยFoา uอnุดdรaธtาioนnี Udon Thani 8/23/2561 BE 3:00 PM

Udonthanee (T).indd 44 8/23/2561 BE 3:00 PM

Garden Udonthanee (T).indd 45 8/23/2561 BE 3:00 PM

หมายเลขโทรศพั ท์ส�ำคัญ โทร. ๐ ๔๒๗๑ ๑๗๖๓ โทร. ๐ ๔๒๒๒ ๓๗๐๘ สำ� นกั งานจังหวดั โทร. ๐ ๔๒๒๒ ๓๓๐๔ ประชาสมั พันธจ์ ังหวดั โทร. ๐ ๔๒๓๒ ๕๑๗๖-๘๕ สำ� นกั งานจังหวัด โทร. ๐ ๔๒๒๔ ๔๓๙๓-๕ เทศบาลนครอดุ รธานี โทร. ๐ ๔๒๒๔ ๕๕๕๕ องค์การบรหิ ารสว่ นจังหวดั โทร. ๐ ๔๒๓๔ ๒๗๗๗ โรงพยาบาลอุดรธานี โทร. ๐ ๔๒๓๔ ๒๕๕๕ โรงพยาบาลคา่ ยประจักษ์ศลิ ปาคม โทร. ๐ ๔๒๓๔ ๓๑๑๑ โรงพยาบาลเอกอุดร โทร. ๐ ๔๒๒๙ ๕๔๑๒ โรงพยาบาลกรุงเทพอดุ ร โทร. ๐ ๔๒๓๔ ๗๑๓๐ ส�ำนกั งานขนส่งจงั หวัด โทร. ๐ ๔๒๒๒ ๓๓๕๓ ส�ำนกั งานทอ่ งเท่ียวกีฬาจงั หวัด โทร. ๐ ๔๒๓๒ ๘๕๑๖ สถานตี �ำรวจภธู รจงั หวดั โทร. ๑๑๙๓, ๐ ๔๒๒๙ ๕๑๕๕ สถานีตำ� รวจภูธรเมืองอดุ รธาน ี โทร. ๑๑๕๕, ๐ ๔๒๒๑ ๑๒๙๑ ตำ� รวจทางหลวง ต�ำรวจทอ่ งเทย่ี ว 46 อุดรธานี 8/23/2561 BE 3:00 PM Udonthanee (T).indd 46

ศูนยบรกิ ารขา่ วสารทอ่ งเทยี่ ว ททท. การท่องเทีย่ วแหง่ ประเทศไทย สำ�นกั งานใหญ่ ๑๖๐๐ ถนนเพชรบรุ ตี ดั ใหม่ แขวงมกั กะสนั เขตราชเทวี กรงุ เทพฯ ๑๐๔๐๐ โทร. ๑๖๗๒ โทรสาร ๐ ๒๒๕๓ ๗๔๔๐ www.tourismthailand.org อีเมล [email protected] เปิดบริการทกุ วนั เวลา ๐๘.๓๐ - ๑๖.๓๐ น. กระทรวงการทอ่ งเท่ียวและกฬี า ศูนยบ์ รกิ ารข่าวสารทอ่ งเทีย่ ว ททท. ชัน้ ๑ ๔ ถนนราชดำ� เนินนอก เขตป้อมปราบศัตรพู า่ ย กรุงเทพฯ ๑๐๑๐๐ โทร. ๐ ๒๒๘๓ ๑๕๕๖ เปดิ บรกิ ารทุกวัน เวลา ๐๘.๓๐-๑๖.๓๐ น. ทา่ อากาศยานสุวรรณภูมิ ปรบั ปรงุ ขอ้ มลู อาคารผู้โดยสารฝงั่ ขาเข้าในประเทศ ช้นั ๒ ประตู ๓ กรกฎาคม ๒๕๖๑ โทร. ๐ ๒๑๓๔ ๐๐๔๐ เปิดบริการ ๒๔ ชั่วโมง ททท. สำ� นักงานอดุ รธานี ๑๖/๕ ถนนมุขมนตรี ต�ำบลหมากแขง้ อำ� เภอเมอื งอดุ รธานี จังหวัดอดุ รธานี ๔๑๐๐๐ โทร. ๐ ๔๒๒๒ ๑๔๕๕, ๐ ๔๒๓๒ ๕๔๐๗, ๐ ๔๒๓๒ ๖๔๓๖ โทรสาร ๐ ๔๒๓๒ ๕๔๐๘ อีเมล : [email protected] พน้ื ทคี่ วามรบั ผดิ ชอบ: อุดรธานี หนองคาย บึงกาฬ Udonthanee (T).indd 47 อุดรธานี 47 8/23/2561 BE 3:00 PM

145 x 210 mm. ปกหลัง วดั พระทธะาเตลุเบชงิวั ชแุมดวงรวิหาร ขอ้ มลู : ททท. สำ�นกั งานอดุ รธานี wwwบ.tอoรเี uมิกrลาisรmintf๒oh๔@ailtaaชntัว่ .doโ.roม.trhงg กองขา่ วสารทอ่ งเท่ียว (โทร. ๐ ๒๒๕๐ ๕๕๐๐ ตอ่ ๒๑๔๐ - ๖) ออกแบบและจัดพิมพ์ : กองข่าวสารทอ่ งเทยี่ ว ฝ่ายบรกิ ารการตลาด 8/23/2561 BE 3:00 PM ขอ้ มูลรายละเอียดทีร่ ะบุในเอกสารนีอ้ าจมกี ารเปลี่ยนแปลงได้ ลขิ สทิ ธิข์ องการทอ่ งเที่ยวแห่งประเทศไทย กรกฎาคม ๒๕๖๑ ห้า4มจ8ำ�หน่าย อดุ รธานี Udonthanee (T).indd 48