Report2561

ผลการดําเนนิ งาน สํานกั งาน กศน. ประจาํ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 รายงานผลการดําเนินงาน สาํ นักงาน กศน. ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 41

สว่ นที่ 1 ผลการดําเนินงานจําแนกตามแผนงาน สํานักงาน กศน. ได้รับจัดสรรงบประมาณรายจ่าย ประจําปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 เพื่อดําเนิน โครงการ/กิจกรรมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ตามนโยบายรัฐบาล มติคณะรัฐมนตรี แผนปฏบิ ตั ริ าชการ และแผนปฏิบัตกิ ารทเี่ กีย่ วข้อง ดงั น้ี ผลการดําเนินโครงการ/กิจกรรม จําแนกตามแผนงาน แผนงานพ้ืนฐาน 1. แผนงานพ้ืนฐานด้านการพัฒนาและเสรมิ สรา้ งศกั ยภาพคน 1.1 ผลผลิตที่ 4 : ผรู้ บั บริการการศึกษานอกระบบ (1) จัดการศึกษานอกระบบ มีผลการดําเนินงาน ดังน้ี กจิ กรรมท่ี 1 การศกึ ษาขัน้ พ้ืนฐาน มนี กั ศกึ ษาท่ีลงทะเบียนเรียนและจบหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษา ขน้ั พ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ในภาคเรยี นท่ี 2/2560 และภาคเรยี นท่ี 1/2561 ดังนี้ ปีการศึกษา 2/2560 มผี ลู้ งทะเบียน จาํ นวนท้งั สนิ้ 1,065,837 คน ดังนี้ • ระดบั ปฐมวัย จํานวน 489 คน • ระดบั ประถมศึกษา จาํ นวน 75,252 คน • ระดับมัธยมศกึ ษาตอนตน้ จาํ นวน 408,504 คน • ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย จาํ นวน 568,355 คน • ระดับประกาศนยี บัตรวชิ าชีพ จํานวน 13,237 คน และมผี ู้จบการศกึ ษา จํานวนทัง้ สิ้น 116,945 คน ดงั นี้ • ระดบั ประถมศกึ ษา จํานวน 5,218 คน • ระดับมธั ยมศึกษาตอนตน้ จํานวน 43,502 คน • ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย จาํ นวน 67,109 คน • ระดับประกาศนียบัตรวชิ าชพี จํานวน 1,116 คน ปีการศึกษา 1/2561 มีผลู้ งทะเบยี น จํานวนท้งั ส้นิ 1,034,428 คน ดงั นี้ • ระดับปฐมวัย จาํ นวน 764 คน • ระดับประถมศึกษา จาํ นวน 74,753 คน • ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น จํานวน 395,915 คน • ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย จาํ นวน 552,748 คน รายงานผลการดําเนนิ งาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 42

• ระดบั ประกาศนียบัตรวชิ าชพี จํานวน 10,248 คน และมีผจู้ บการศึกษา จํานวนทง้ั สน้ิ 107,909 คน ดังนี้ • ระดบั ประถมศกึ ษา จํานวน 4,983 คน • ระดับมัธยมศกึ ษาตอนต้น จํานวน 41,150 คน • ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย จาํ นวน 61,569 คน • ระดบั ประกาศนยี บตั รวิชาชีพ จํานวน 207 คน กจิ กรรมท่ี 2 การส่งเสรมิ การรูห้ นงั สือ มีผู้ลงทะเบียนที่ได้รับการส่งเสริมการรู้หนังสือ ตามหลักสูตรการรู้หนังสือไทย พทุ ธศักราช 2557 จาํ นวนทงั้ สนิ้ 68,019 คน กจิ กรรมท่ี 3 การศกึ ษาตอ่ เน่อื ง มีผเู้ รยี นทีผ่ า่ นกิจกรรมการศึกษาตอ่ เน่ือง จํานวนทง้ั สนิ้ 1,924,248 คน โดยจําแนกตามกิจกรรม ดงั น้ี 1) การศึกษาเพื่อพัฒนาอาชพี จํานวน 849,914 คน 2) การศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะชีวติ จํานวน 503,008 คน 3) การศึกษาเพ่ือพัฒนาสังคมและชุมชน จาํ นวน 571,326 คน (2) โครงการจัดการศึกษาสําหรับเด็กและเยาวชนในถ่ินทุรกันดารเพื่อสนองงาน ตามพระราชดาํ ริสมเดจ็ พระกนิษฐาธริ าชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ด้วยสมเดจ็ พระกนิษฐาธริ าชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราช กุมารี ทรงมีพระราชดําริในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชน เด็กและเยาวชนในถ่ินทุรกันดาร ในพื้นที่ ท่ีอยู่ตามบริเวณชายแดน ห่างไกลการคมนาคม พื้นที่ท่ีขาดแคลนหรือขาดโอกาส ท้ังในระบบและนอกระบบ ให้ได้รับการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ดี สามารถดํารงชีวิตอยู่ในชุมชนได้อย่างมีความสุข มีศักยภาพ และชุมชน เข้มแข็ง การจัดการศึกษาสําหรับเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดารเพ่ือสนองงานตามพระราชดําริ สํานักงาน กศน. ไดส้ ่งเสริม สนับสนนุ การจัดการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย ให้แก่เด็กและเยาวชนในถ่ิน ทุรกันดาร ประชาชนชาวไทยภูเขาและชาวไทยมอแกน ในพ้ืนที่ทรงงานของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ในพ้ืนที่ 5 จังหวัด 13 อําเภอ ได้แก่ จังหวดั เชียงใหม่ (3 อําเภอ) จังหวัดตาก (5 อําเภอ) จังหวัดน่าน (2 อําเภอ) จังหวัดแม่ฮ่องสอน (2 อําเภอ) และจังหวัดพังงา (1 อําเภอ) ให้ได้รับโอกาสทางการศึกษา ทั้งด้านการส่งเสริมพัฒนาทักษะชีวิต และการพัฒนาคุณภาพชีวิต ให้อย่ดู ี กนิ ดี ผลการดาํ เนนิ งาน 1) สนับสนุนงบประมาณให้กับครู ศศช. เป็นค่าจ้างครู ศศช. จํานวน 92 คน ทุนการศึกษาครู ศศช. จํานวน 45 คน ค่าพาหนะสําหรับครู ศศช. จํานวน 618 คน และค่าบริหารจัดการ โครงการ คา่ สื่อ อปุ กรณ์ทางการศกึ ษา จํานวน 281 แห่ง รายงานผลการดําเนนิ งาน สาํ นักงาน กศน. ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 43

2) จัดประชุมวิชาการการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถ่ินทุรกันดารตามพระราชดําริ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้ากรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เมื่อวันที่ 15 - 16 พฤษภาคม 2561 ณ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลยั กรุงเทพฯ โดยมผี ้เู ข้าร่วมประชมุ จาํ นวนท้งั สน้ิ 250 คน 3) ครูที่ปฏิบัตงิ านในพ้ืนที่สูง 14 จังหวัด จํานวน 1,500 คน ได้รบั การพัฒนาความรู้ ประสบการณ์ สามารถนําความรู้และประสบการณ์ โดยน้อมนําแนวพระราชดําริไปปฏิบัติงานในพื้นที่ได้อย่าง เต็มศกั ยภาพ 4) เด็กและเยาวชนชาวไทยภูเขาและชาวไทยมอแกน ที่อาศัยอยู่ในถิ่นทุรกันดาร ได้รับการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน การพัฒนาอาชีพ การพัฒนาทักษะชีวิต การพัฒนาสังคมและชุมชน จํานวนทั้งสิ้น 8,034 คน ทาํ ใหไ้ ดร้ บั การพัฒนาทักษะชีวิตในการอยรู่ ่วมกันในชุมชนได้ 5) สนับสนุนปัจจัยและทรัพยากรที่เอ้ือต่อการจัดการศึกษาตลอดชีวิตให้แก่ ชาวไทยภูเขาและชาวไทยมอแกน ในพ้นื ทีท่ รงงาน 5 จงั หวัด 6) ประชาชน เด็กและเยาวชนชาวไทยภูเขาและชาวไทยมอแกน ที่อาศัยในพ้ืนที่ทรงงาน 5 จงั หวดั ไดร้ ับการศึกษาเพือ่ พฒั นาคณุ ภาพชีวติ และทักษะชีวติ ให้อยู่ดกี นิ ดี รายงานผลการดําเนนิ งาน สาํ นักงาน กศน. ประจําปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 44

(3) โครงการทนุ การศึกษาเด็กสภาวะยากลาํ บากในเขตพนื้ ท่ีสงู ภาคเหนือ ด้วยสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง มีพระราชประสงค์ให้เด็กด้อยโอกาสในถ่ิน ทรุ กันดาร พื้นที่สูงของศูนยก์ ารเรียนชมุ ชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” ได้รบั การศึกษาทดี่ มี ีคณุ ภาพ และเป็น ผู้เรียนที่มีคุณภาพชีวิตดีข้ึน เป็นพลเมืองดี เป็นทุนให้เปล่าไม่มีเง่ือนไขผูกมัด โดยมีสถาบัน กศน. ภาคเหนือ เป็นผู้บริหารจัดการโครงการและจัดสรรทุนการศึกษาให้กับสํานักงาน กศน. จังหวัด 8 จังหวัดที่เป็นเป้าหมาย ให้กับอําเภอ รวมทั้งส้ิน 58 อําเภอ จํานวนท้ังส้ิน 6,385 ทุน ๆ ละ 5,000 บาท โดยมีการประชาสมั พันธ์และรับสมัคร จดั ประชุมช้ีแจงการดําเนินงานโครงการ และแต่งต้ังคณะกรรมการผู้รับผิดชอบในระดับหมู่บ้าน ระดับอาํ เภอ ระดับ จังหวัด และพิจารณาจัดสรรทุนการศึกษาของเด็กในเขตพ้ืนที่สูงภาคเหนือตามคุณสมบัติและเง่ือนไข ให้แก่ ผู้รับทุน ผลการดาํ เนินงาน จัดสรรทุนการศึกษาให้กับเด็กในเขตพ้ืนท่ีสูงภาคเหนือ ใน 8 จังหวัด จํานวนทั้งส้ิน 6,385 ทนุ ได้แก่ จังหวดั เชยี งใหม่ จาํ นวน 2,230 ทุน จังหวดั ลาํ พูน จํานวน 165 ทุน จังหวัดลาํ ปาง จํานวน 35 ทุน จังหวัดแมฮ่ อ่ งสอน จํานวน 975 ทุน จังหวดั เชยี งราย จาํ นวน 1,100 ทนุ จงั หวัดพะเยา จาํ นวน 70 ทนุ จงั หวัดนา่ น จาํ นวน 305 ทนุ และจังหวดั ตาก จาํ นวน 2,422 ทุน (4) โครงการสนับสนุนเส้ือผ้าและอุปกรณ์การเรียนสําหรับเด็กและเยาวชนท่ีอาศัย อยู่ในถิน่ ทรุ กนั ดาร สบื เนื่องจากสภาพของชุมชนที่อยู่ห่างไกลหรือถนิ่ ทุรกันดาร การคมนาคมไม่สามารถ เข้าถึง เช่น พ้ืนท่ีสูง เขตรอยต่อชายแดน และชุมชนบนเกาะแก่งห่างไกล มีเด็กวัยเรียนในชุมชนท่ีขาดโอกาส ไม่สามารถเข้ารับการศึกษาในระบบโรงเรียน ทําให้ส่งผลกระทบต่อสังคม ด้วยเหตุนี้สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี จึงมพี ระราชดาํ รใิ ห้สํานักงาน กศน. เข้าไปจดั การศกึ ษา ให้กับเด็กนักเรียนที่ไม่ได้รับการศึกษาที่อาศัยอยู่ในพ้ืนที่ทุรกันดารและห่างไกล โดยการจัดหาเส้ือผ้า ชดุ นักเรียนและอุปกรณ์การเรียนให้แก่เด็กเหล่านน้ั เพื่อสร้างโอกาสให้แก่เด็กนกั เรียนที่ไม่ไดร้ ับการศกึ ษาและ อาศัยอยใู่ นถิ่นทรุ กันดารใหไ้ ด้รบั โอกาสอย่างเท่าเทียมกนั ผลการดาํ เนนิ งาน สํานักงาน กศน. ได้สนับสนุนเสื้อผ้าและอุปกรณ์การเรียนให้กับเด็กวัยเรียนท่ีไม่ได้ รับการศึกษาที่อาศัยอยู่ในถ่ินทุรกันดารและพ้ืนท่ีห่างไกล จํานวน 14 จังหวัด ได้แก่ เชียงใหม่ เชียงราย แม่ฮ่องสอน ตาก น่าน ลําปาง แพร่ พะเยา ราชบุรี กาญจนบุรี ลําพูน ประจวบคีรีขันธ์ เพชรบุรี และพังงา ดงั น้ี 1) เด็กท่ีอยู่ในระบบการศึกษาภาคบังคับ (การศึกษาข้ันพื้นฐาน) ตามหลักสูตร การศึกษานอกระบบ อายุไม่เกิน 15 ปี และ/หรือหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับประถมศึกษา สําหรับ เด็กวยั เรียนทไี่ ม่ได้รบั การศึกษา จาํ นวน 12,726 คน รายงานผลการดาํ เนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 45

2) เด็กและเยาวชนที่อาศยั ในถิ่นทรุ กนั ดาร ซ่งึ อย่ใู นความรับผดิ ชอบในการใหบ้ ริการ การศึกษาของสํานกั งาน กศน. ได้รบั เครอื่ งน่งุ หม่ ชดุ นักเรยี น และอปุ กรณก์ ารเรยี น (5) โครงการความร่วมมือกับต่างประเทศด้านการพัฒนาส่งเสริมและเผยแพร่เกษตร ธรรมชาติ การพัฒนาส่งเสริมและเผยแพร่เกษตรธรรมชาติ เป็นความร่วมมือกันของสํานักงาน กศน. MOA International Association มูลนิธิเกษตรธรรมชาติ MOA ศูนย์วิทยาศาสตร์ สุขภาพ MOA และมูลนิธิเอ็มโอเอ ไทย ทางวิชาการด้านเกษตรธรรมชาติ และวิถีสุขภาพแบบองค์รวมในการพัฒนา และขยายผลความรู้เรื่องเกษตร ธรรมชาติให้กับสถานศึกษาในสังกัด หน่วยงานท้ังภาครัฐและเอกชน และประชาชนท่ีประกอบอาชีพเกษตรกรรม โดยมีศูนย์ฝึกและพัฒนาอาชีพเกษตรกรรมวดั ญาณสังวรารามวรมหาวิหารฯ ศูนย์ฝึกและพัฒนาอาชีพราษฎรไทย บริเวณชายแดน ร่วมกับมูลนิธิเอ็มโอเอไทย รับผิดชอบการพัฒนาบุคลากรด้านเกษตรธรรมชาติภายในประเทศ และ MOA International Association รับผิดชอบการพัฒนาเกษตรธรรมชาติระดับสูงในประเทศญี่ปุ่น เพื่อให้ บุคลากรมีองค์ความรู้เร่ืองเกษตรธรรมชาติ สามารถนําความรู้ไปถ่ายทอดให้แก่กลุ่มเป้าหมาย และขยายผล การดําเนินงานไปยังหน่วยงานต่าง ๆ ท้ังในพื้นที่ปกติ พ้ืนที่โครงการพระราชดําริ และพื้นที่ชายแดนครอบคลุม ทวั่ ประเทศ ผลการดาํ เนินงาน มีการจัดกิจกรรมทั้งภายในประเทศ และต่างประเทศ ให้กับบุคลากรศูนย์ฝึกและพัฒนา อาชีพฯ และศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอ รวมท้ังสิ้น 274 คน โดยการพัฒนา ความรู้ด้านวิชาการ การอบรมเกษตรธรรมชาติระดับสูงในต่างประเทศ การฝึกปฏิบัติ การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การวิจัยเกษตรธรรมชาติ ทําให้บุคลากรสามารถนําองค์ความรู้ด้านเกษตรธรรมชาติในพื้นท่ีมาเผยแพร่และ ขยายผลในพ้ืนท่ีเพ่ิมขึ้น ปรับแนวคิดวิถีเกษตรเคมีสู่วิถีเกษตรธรรมชาติ ภายใต้การน้อมนําหลักปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียงสู่การปฏบิ ตั ทิ ี่ยั่งยนื ดังนี้ การพฒั นาบคุ ลากรภายในประเทศ รวมท้ังสิน้ 252 คน 1) จัดอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาบุคลากรด้านการวิจัยทางการเกษตร และทักษะ การเผยแพร่ความรู้อยา่ งมอื อาชีพ 4 ระยะ จาํ นวนทงั้ ส้นิ 38 คน 2) จัดอบรมเพ่ือพัฒนาความรู้ด้านเกษตรธรรมชาติ ในหลักสูตรนักส่งเสริมเกษตร ธรรมชาติ และหลกั สูตรวทิ ยากรแกนนาํ เกษตรธรรมชาติ จาํ นวนทงั้ สิ้น 60 คน 3) ประชุมเตรียมความพร้อม และสรุปผลเกี่ยวกับการประเมินคัดเลือกบุคคล เข้ารับการอบรมเกษตรธรรมชาติระดับสงู ในต่างประเทศ ระดบั พน้ื ท่ี ระดับประเทศ จํานวนท้ังส้ิน 92 คน 4) ประชุมคณะกรรมการเพ่ือจัดทําบันทึกข้อตกลงความร่วมมือระหว่างสํานักงาน กศน. มูลนิธเิ อ็มโอเอไทย และ MOA International Association จาํ นวนทั้งส้นิ 62 คน การพัฒนาบุคลากร ณ ประเทศญี่ปุ่น รวมทัง้ ส้นิ 22 คน 1) จัดอบรมเกษตรธรรมชาติระดับสูง ณ ประเทศญ่ีปุ่น ให้กับผู้บริหาร จํานวน 5 คน และผูป้ ฏิบัติงาน จาํ นวน 8 คน รวมท้ังสนิ้ 13 คน รายงานผลการดําเนนิ งาน สาํ นักงาน กศน. ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 46

2) พัฒนาบุคลากรด้านการวิจัยเกษตรธรรมชาติ ให้กับผู้ปฏิบัติงานของศูนย์ฝึกและ พฒั นาอาชพี ราษฎรไทยบรเิ วณชายแดน จาํ นวน 4 คน 3) มีการเยี่ยมเยือนและประสานงานด้านนโยบายของผู้บริหารระดับสูง ผู้เช่ียวชาญ และนกั วิชาการ จํานวนท้ังสนิ้ 5 คน (6) โครงการขยายผลโครงการหลวงเพื่อแกป้ ญั หาพน้ื ที่ปลูกฝิ่นอย่างยั่งยืน ฝ่ินเป็นส่ิงผิดกฎหมายและกระทบต่อความมั่นคงทางเศรษฐกิจและสังคม การแก้ไข ปัญหา จึงต้องมีการบูรณาการการทํางานร่วมกันหลายหน่วยงาน โดยสํานักงาน กศน. ได้ดําเนินโครงการ ขยายผลโครงการหลวงเพ่ือแก้ปัญหาพื้นที่ปลูกฝิ่นอย่างย่ังยืน เพื่อพัฒนาคนในชุมชนด้วยกระบวนการศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย เพ่ือให้ประชาชนในพ้ืนที่เป้าหมายรู้หนังสือ สามารถส่ือสาร ด้วยภาษาไทยในชีวิตประจําวัน มีคุณภาพชีวิตท่ีดี มีรายได้จากอาชีพทดแทนที่มั่นคง เหมาะสมตามบริบท สภาพสงั คม ทรัพยากรและส่งิ แวดล้อม สามารถดํารงชีพ ลด ละ และเลิกการปลูกฝิน่ ในพ้นื ทไ่ี ด้ ผลการดาํ เนินงาน มีการจัดกิจกรรมการเรียนรู้นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยให้แก่ประชาชน ในพ้ืนที่ 126 บ้าน ในพื้นที่ 7 อําเภอใน 3 จังหวัด ได้แก่ จังหวัดเชยี งใหม่ แม่ฮ่องสอน และตาก จํานวนท้ังสิ้น 16,884 คน ดงั นี้ 1) การส่งเสริมการรหู้ นังสือ ใหก้ บั ประชาชน จาํ นวน 1,764 คน 2) การศึกษาเพ่ือพฒั นาทักษะชีวิต ให้กบั ประชาชน จาํ นวน 15,120 คน ทําให้ประชาชนสามารถพูด อ่าน เขียนและสื่อสารภาษาไทยในชีวิตประจําวัน พึ่งพาตนเอง สร้างอาชีพ สรา้ งรายได้ มีคุณภาพชวี ิตทีด่ ีข้นึ และมีสว่ นรว่ มในการรักษาสง่ิ แวดลอ้ ม รายงานผลการดําเนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจําปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 47

1.2 ผลผลติ ท่ี 5 : ผู้รบั บรกิ ารการศกึ ษาตามอัธยาศยั (1) จดั การศกึ ษาตามอธั ยาศยั มผี ลการดาํ เนนิ งาน ดังนี้ การจัดกิจกรรมการศึกษาตามอัธยาศัย และการจัดบริการแหล่งการเรียนรู้ ท่ีมีความหลากหลาย สอดคล้องกับความสนใจและวิถีชีวิตของกลุ่มเป้าหมาย เพื่อให้ผู้เรียนได้รับความรู้และ ทักษะพื้นฐานในการแสวงหาความรู้ท่ีเอือ้ ต่อการเรยี นรู้ตลอดชีวิต ผลการดําเนินงาน มีการจัดกิจกรรมการศึกษาตามอัธยาศัยในหลายรูปแบบ ท้ังการให้บริการรายการ วิทยุเพื่อการศึกษา รายการโทรทัศน์เพื่อการศึกษา บริการสื่อเพ่ือการศึกษา บริการนิทรรศการ ทางวิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา บริการกิจกรรมทางวิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา บริการกิจกรรมส่งเสริม การอ่าน โดยมกี ารให้บรกิ ารกจิ กรรมการเรยี นรูแ้ กผ่ ู้รับบรกิ าร จํานวนท้ังสน้ิ 40,634,807 คน ดังนี้ 1) กิจกรรมด้านเทคโนโลยี ได้แก่ บริการวิทยุเพื่อการศึกษา รายการโทรทัศน์เพื่อการศึกษา และบรกิ ารส่อื เพอื่ การศึกษา มผี ู้รับบรกิ ารจาํ นวนทง้ั ส้ิน 13,096,986 คน 2) กิจกรรมด้านวิทยาศาสตร์ ได้แก่ การเรียนรู้ผ่านนิทรรศการ ค่ายวิทยาศาสตร์ พิพิธภัณฑ์ สตั ว์น้ํา และทอ้ งฟ้าจาํ ลอง มผี ู้รับบรกิ าร จาํ นวนท้ังสนิ้ 5,504,793 คน 3) กิจกรรมด้านบริการส่งเสริมการอ่าน มีการจัดกิจกรรมและให้บริการในแหล่ง เรียนรู้ต่าง ๆ ได้แก่ ห้องสมุดประชาชนทุกประเภท จํานวน 16,345,246 คน บ้านหนังสือชุมชน จํานวน 4,059,106 คน และห้องสมุดสําหรับชาวตลาด จํานวน 1,628,676 คน มีผู้รับบริการจํานวนท้ังสิ้น จํานวน 22,033,028 คน ดงั รายละเอยี ดในหนา้ ท่ี 122 (2) โครงการส่งเสริมการศึกษานอกระบบผา่ นทีวสี าธารณะ (ตวิ เข้มเต็มความรู้) การสร้างโอกาสทางการศึกษาให้กับประชาชนทุกกลุ่มให้ได้รับการศึกษานอกระบบ และการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอย่างเทา่ เทียม ลดความเหลื่อมลํา้ ทางการเรียนรสู้ าํ หรบั ผเู้ รียนที่ด้อยโอกาสทุกกลุ่ม โดยใช้เทคโนโลยีเป็นกลไกในการขับเคลื่อนการพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอนผ่านสถานีวิทยุโทรทัศน์ เกิดการพัฒนารูปแบบการเรียนรู้ด้วยตนเองอย่างเป็นระบบ เพื่อให้นักเรียน นักศึกษา และประชาชนที่อยู่ใน รายงานผลการดําเนนิ งาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 48

และนอกระบบโรงเรียน ได้เรียนกับครูผู้สอนและวิทยากรที่มีความรู้ความเช่ียวชาญในสาขาวิชาโดยตรงและ สามารถเช่อื มโยงความรใู้ หส้ มั พนั ธ์กบั การดาํ รงชวี ติ ได้ ผลการดําเนนิ งาน มีผู้รับบริการติวเข้มเต็มความรู้ จํานวนทั้งส้ิน 2,410,376 คน และมีผลการดําเนินงาน กิจกรรม ดงั นี้ 1) ผลิตรายการโทรทัศน์เพื่อการศึกษาออกอากาศทางสถานี ETV และสถานีโทรทัศน์ อน่ื ๆ จํานวนทงั้ ส้นิ 666 รายการ ดังน้ี • รายการโทรทัศน์เพ่ือเสริมการศึกษาในระบบ จํานวน 246 รายการ ได้แก่ รายการติวเข้มเติมเต็มความรู้ รายการสารคดีแนะแนวและอาชีพ ฯลฯ • รายการโทรทัศน์เพ่ือเสริมการศึกษานอกระบบ จํานวน 51 รายการ ได้แก่ รายการภาษาไทย กศน. ม.ต้น ชุดเพลินพาภาษาไทย รายการภาษาอังกฤษ กศน. ม.ตน้ ชุด English in Daily Life อังกฤษในชวี ติ ประจาํ วัน ฯลฯ • รายการโทรทัศน์เพ่ือการศึกษาตามอัธยาศัยเพื่อพัฒนาประชาชนทุกช่วงวัย จํานวน 369 รายการ ได้แก่ รายการพลเมืองยุคใหม่หัวใจดิจิทัล รายการเรียนนอกร้ัว รายการ กศน. เพื่อนเรียนรู้ รายการสายใย กศน. ฯลฯ 2) จัดกิจกรรมติวเข้มเติมเต็มความรู้สัญจร ไปยังสถานศึกษาต่าง ๆ จํานวน 11 คร้ัง เพื่อประชาสัมพันธ์รายการและสถานีวิทยุโทรทัศน์เพ่ือการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ (ETV) โดยมีนักเรียน ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาตอนปลายเข้ารว่ มกิจกรรม ดังน้ี • คร้ังท่ี 1 โรงเรียนหนองพอกวิทยาลัย จังหวัดร้อยเอ็ด มีนักเรียนเข้าร่วม กิจกรรม จํานวน 400 คน • ครั้งที่ 2 โรงเรียนแจ้ห่มวิทยา จังหวัดลําปาง มีนักเรียนเข้าร่วมกิจกรรม จาํ นวน 500 คน • คร้ังท่ี 3 โรงเรียนเชียงคาน จังหวัดเลย มีนักเรียนเข้าร่วมกิจกรรม จํานวน 500 คน • คร้ังท่ี 4 โรงเรียนสวีวิทยา จังหวัดชุมพร มีนักเรียนเข้าร่วมกิจกรรม จํานวน 250 คน • คร้ังที่ 5 โรงเรียนนราธิวาส จังหวัดนราธิวาส มีนักเรียนเข้าร่วมกิจกรรม จาํ นวน 300 คน • ครั้งท่ี 6 โรงเรียนวิสุทธรังสี จังหวัดกาญจนบุรี มีนักเรียนเข้าร่วมกิจกรรม จํานวน 570 คน • คร้ังท่ี 7 โรงเรียนเสนา (เสนาประสิทธ์ิ) จังหวัดพระนครศรีอยุธยา มีนักเรียน เข้าร่วมกิจกรรม จํานวน 350 คน รายงานผลการดาํ เนินงาน สาํ นักงาน กศน. ประจําปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 49

• ครั้งที่ 8 โรงเรียนหาดใหญ่วิทยาลัย จังหวัดสงขลา มีนักเรียนเข้าร่วมกิจกรรม จํานวน 550 คน • คร้ังท่ี 9 โรงเรียนสิริวัณวรี 2 จังหวัดสงขลา มีนักเรียนเข้าร่วมกิจกรรม จํานวน 200 คน • ครัง้ ท่ี 10 โรงเรียนหนองบัวพิทยาคาร จังหวัดหนองบัวลําภู มีนักเรียนเข้าร่วม กจิ กรรม จํานวน 300 คน • ครั้งท่ี 11 โรงเรียนสวีวิทยา จังหวัดชุมพร มีนักเรยี นเข้าร่วมกิจกรรม จํานวน 350 คน 3)จัดกิจกรรมประชาสัมพันธ์ ส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากรายการของ ETV ในรูปแบบ ตา่ ง ๆ ไดแ้ ก่ 3.1) จัดพมิ พเ์ อกสารประกอบรายการติวเข้มเติมเต็มความรู้สญั จร จํานวน 8,250 เลม่ 3.2) จัดทํา e-Book ประกอบการรับชมรายการพลเมืองยุคใหม่ หัวใจดิจิทัล จาํ นวน 1 เลม่ 3.3) จัดทํา e-Book ประกอบการรับชมรายการติวเข้ม PAT จีน ชุด Chinese Club by ครูพี่ป๊อป จาํ นวน 1 เล่ม 3.4) จัดทําสําเนารายการติวเข้มเติมเต็มความรู้ ในรูปแบบ DVD จํานวน 200 ชุด รวมทง้ั สน้ิ 12,800 แผน่ รายงานผลการดําเนนิ งาน สาํ นักงาน กศน. ประจําปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 50

(3) โครงการส่งเสริมการเรยี นการสอนภาษาองั กฤษและภาษาของกลุ่มประเทศอาเซยี น การสร้างความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับภาษาของเพ่ือนบ้านในกลุ่มประเทศอาเซียน และการส่งเสริมการเรียนการสอนภาษาของกลุ่มประเทศอาเซียนเพื่อพัฒนาการติดต่อสื่อสารระหว่างกัน มีการดําเนินการอย่างต่อเน่ืองเพื่อสร้างประชาชนคนไทยให้เป็นคนของประชาคมอาเซียนได้อย่างสมศักดิ์ศรี ความเปน็ ไทย โดยสํานักงาน กศน. ไดด้ ําเนินการผลิตสอ่ื เทคโนโลยีเพื่อการศึกษาในรูปแบบต่าง ๆ เชน่ รายการ วิทยุเพื่อการศึกษา รายการโทรทัศน์เพ่ือการศึกษา และส่ือการศึกษาเพื่อคนพิการ เพื่อส่งเสริมการใช้ภาษา เพ่ือการส่ือสารและการพัฒนาอาชีพ การเรียนรู้ด้านภาษา ศิลปวัฒนธรรม ประเพณีวิถีชีวิตของประเทศ ในกลุ่มอาเซยี น ผลการดาํ เนนิ งาน 1) ผลิตรายการโทรทัศน์เพ่ือการศึกษา ส่งเสริมความรู้เกี่ยวกับภาษาอังกฤษและ ภาษาอาเซียน จาํ นวน 160 รายการ เช่น รายการเวียดนามถามศัพท์ จํานวน 26 รายการ รายการภาษาอังกฤษ English Awesome จาํ นวน 26 รายการ ฯลฯ 2) จัดและผลิตรายการวิทยุเพ่ือการศึกษา ส่งเสริมความรู้เกี่ยวกับภาษาอังกฤษและ ภาษาอาเซียน จํานวน 1,276 รายการ ใน 2 ประเภทรายการ ดงั น้ี 2.1) ประเภทรายการสอนภาษา เช่น รายการสอนภาษาอังกฤษ จํานวน 104 รายการ รายการสอนภาษาเขมร จํานวน 52 รายการ รายการสอนภาษาพม่า จํานวน 52 รายการ รายการ สอนภาษาอินโดนเี ซยี จาํ นวน 52 รายการ ฯลฯ 2.2) ประเภทรายการส่งเสริมความรู้ด้านศิลปวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม ประเพณี วิถีชีวิตของชนในชาติอาเซียน รวมท้ังขา่ วสารความเคลื่อนไหวด้านต่าง ๆ ของอาเซียน เช่น รายการ หลากรสหลายวัฒนธรรม จํานวน 52 รายการ รายการโลกกว้างทางการศึกษาอาเซียน จํานวน 52 รายการ รายการแหล่งเรยี นรู้อาเซยี น จาํ นวน 209 รายการ ฯลฯ 3) ผลิตสื่อการศึกษาอาเซียนสําหรับคนพิการ เช่น หนังสือเสียงเก่ียวกับอาเซียน จาํ นวน 100 รายการ หนงั สืออักษรเบรลล์เกี่ยวกบั อาเซยี น จํานวน 1,733 หนา้ เบรลล์ ฯลฯ รายงานผลการดําเนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 51

4) ประชาชนกลุ่มเป้าหมายได้รับความรู้ ความเข้าใจเก่ียวกับประชาคมอาเซียน ศิลปวัฒนธรรม ประเพณีวิถีชีวิตและภาษาของประเทศในกลุ่มอาเซียน ผ่านส่ือเทคโนโลยีเพ่ือการศึกษา ท่ีทนั สมยั (4) กิจกรรมจัดสรา้ งแหลง่ การเรยี นรใู้ นระดบั ตําบล กศน.ตําบล/แขวง เป็นฐานการเรียนรู้ตลอดชีวิตของชุมชนในการจัดกิจกรรมการศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยให้กับประชาชน เพ่ือให้ประชาชนได้รับบริการการศึกษา ทหี่ ลากหลาย สอดคล้องกับสภาพและความตอ้ งการของตนเอง ผลการดําเนนิ งาน กศน.ตําบล/แขวง ท่ัวประเทศ จํานวน 7,424 แห่ง เป็นศูนย์ข้อมูลข่าวสารของชุมชน สร้างโอกาสในการเรียนรู้ และจัดกิจกรรมต่าง ๆ ในพื้นท่ี โดยได้รับการสนับสนุนหนังสือพิมพ์ เพื่อให้บริการ ส่งเสริมการอ่านแก่กลุ่มเป้าหมาย และ กศน.ตําบล/แขวง จํานวน 755 แห่ง ได้รับการสนับสนุนหนังสือ ส่ือ เพ่ือจัดกิจกรรมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยให้กับประชาชนกลุ่มเป้าหมายในชุมชน ให้ได้รบั บรกิ ารการศึกษาอย่างมีคุณภาพและทว่ั ถึง และเกิดสงั คมแห่งการเรยี นรู้ตลอดชีวิตในระดบั ชุมชน/ตําบล (5) กิจกรรมสนับสนุนค่าบริการเครือข่ายสารสนเทศเพ่ือการจัดการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอธั ยาศัย การส่งเสริมและสนับสนุนการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ให้กับ หน่วยงาน/สถานศึกษาในสังกัดสํานักงาน กศน. มีเครือข่ายอินเทอร์เน็ตในการให้บริการการศึกษา กิจกรรม การเรยี นรตู้ ามอัธยาศัย ตลอดจนการบริหารจัดการภายในหนว่ ยงาน ผลการดําเนินงาน กศน.ตําบล/แขวง จํานวน 3,198 แห่ง ได้รับบริการส่ือ เครือข่ายอินเทอร์เน็ต เพ่ือส่งเสริมการเรียนรู้ตามอัธยาศัย ทําให้นักศึกษาและประชาชนกลุ่มเป้าหมาย จํานวน 40,634,807 คน สามารถใช้เครือข่ายอินเทอรเ์ น็ตในการรับชมรายการโทรทัศน์เพื่อการศึกษา และสืบค้นข้อมูลข่าวสารได้อย่าง มีประสิทธิภาพ 2. แผนงานพื้นฐานดา้ นความมั่นคง 2.1 โครงการบรหิ ารจัดการศึกษาในจงั หวดั ชายแดนภาคใต้ (1) ก่อสรา้ งศนู ย์วิทยาศาสตรเ์ พ่อื การศึกษานราธวิ าส สํานักงาน กศน. ได้รับอนุญาตจากนิคมสหกรณ์บาเจาะ กรมส่งเสริมสหกรณ์ ให้ใช้พื้นท่ีในเขตนิคมสหกรณ์บาเจาะ หมู่ 10 ตําบลลําภู อําเภอเมืองนราธิวาส จังหวัดนราธิวาส จํานวน 56 ไร่ 3 งาน จัดต้ัง “ศูนย์วิทยาศาสตร์เพ่ือการศึกษานราธิวาส” เพ่ือให้เป็นแหล่งการเรียนรู้ด้านวิทยาศาสตร์ ของประชาชนในเขตภาคใต้ตอนล่าง และประชาชนได้รับโอกาสในการศึกษาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รวมท้ังดาราศาสตร์และอวกาศ โดยได้ส่งมอบงานการก่อสร้างอาคารดาราศาสตร์เสร็จเรียบร้อยแล้ว เม่ือวันที่ 11 สงิ หาคม 2561 รายงานผลการดาํ เนนิ งาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 52

(2) โครงการพัฒนาบคุ ลากรเพอื่ เพม่ิ ประสิทธภิ าพการปฏิบตั งิ านในจงั หวดั ชายแดน ภาคใต้ แผนปฏิบัติการการแก้ไขปัญหาและพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้ กําหนดให้ทุก ฝ่ายที่เกี่ยวข้องต้องดําเนินการให้บรรลุผลตามวัตถุประสงค์ ท้ังการลดความรุนแรงในพื้นท่ี ประชาชน ในพ้ืนท่ีมีคุณภาพชวี ิตที่ดแี ละมีความสุข ดงั นั้น การพัฒนาบุคลากรเพื่อเพิม่ ประสิทธภิ าพการปฏิบัติงาน ให้กับ ครู และบุคลากรทางการศึกษาในจังหวัดชายแดนภาคใต้ ซ่ึงเป็นผู้ปฏิบัติงานท่ีใกล้ชิดกับพื้นที่มากท่ีสุด จึงมี ความสําคญั เปน็ อย่างมาก ผลการดาํ เนนิ งาน มีการจัดอบรมเชิงปฏิบัติการการเพิ่มประสิทธิภาพในการทํางาน 2 หลักสูตร ให้กับ ครู กศน. จํานวนทั้งสิ้น 1,789 คน ทําให้ครู กศน. สามารถนําความรู้ท่ีได้รับไปประยุกต์ใช้ในการทํางานร่วมกับ ผอู้ นื่ ในสงั คมพหวุ ัฒนธรรม และมที กั ษะในการจดั กระบวนการเรยี นรู้แกก่ ลุม่ เป้าหมายอยา่ งเหมาะสม ดงั นี้ 1) หลักสูตรการสร้างแรงจูงใจในการทํางานด้วยทัศนคติเชิงบวก จํานวน 5 รุ่น มีครู กศน. เขา้ รับการอบรม จํานวน 282 คน 2) หลักสูตรเทคนคิ การจัดกระบวนการเรียนรู้ มีครู กศน. เข้ารับการอบรม จาํ นวน 1,507 คน (3) โครงการตดิ ตามประเมินผลการพัฒนาการศกึ ษาจังหวัดชายแดนภาคใต้ กลุ่มสาํ นักงาน กศน. จงั หวดั ชายแดนใต้ “กลุ่มชายแดนใต้” ประกอบด้วย จังหวัด สงขลา สตูล ปัตตานี ยะลา และนราธิวาส โดยมี สํานักงาน กศน. จังหวัดปัตตานี เป็นประธานกลุ่ม ได้ดําเนิน โครงการติดตามประเมินผลการพัฒนาการศึกษาจังหวัดชายแดนภาคใต้ เพื่อประชุมร่วมกับผู้บริหารและ บุคลากรที่เก่ียวข้องในการติดตามและประสานแผนการประเมินการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้านการศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั เพื่อแก้ไขปญั หาในพนื้ ท่ีจงั หวัดชายแดนภาคใต้ รายงานผลการดําเนนิ งาน สาํ นักงาน กศน. ประจําปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 53

ผลการดําเนนิ งาน กลุ่มสํานักงาน กศน.จังหวัดชายแดนใต้ โดยสํานักงาน กศน.จังหวัดปัตตานี จัดประชุมผู้บริหาร และบุคลากรเก่ียวกับนโยบายและการวางแผนงานโครงการ แนวทางการขับเคล่ือน การแก้ไขปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้ การติดตามและประเมินผลการดําเนินงานใน 5 จังหวัด และสถานศึกษา ข้ึนตรง ดงั น้ี 1) ประชุมผู้บริหารหน่วยงาน และสถานศึกษาในกลุ่มจังหวัดชายแดนภาคใต้ จํานวน 12 คร้งั โดยมีผู้เข้าร่วมประชมุ รวมท้ังสิน้ 100 คน 2) นิเทศติดตามและประเมินผลโครงการ จํานวน 12 คร้ัง มีผู้เข้าร่วมการนิเทศ ตดิ ตามฯ จํานวนท้งั สิ้น 200 คน 3) สรุปผลการประเมิน จํานวน 2 ครั้ง และจัดพิมพ์สรุปผลการประเมินโครงการ จาํ นวน 500 เล่ม รายงานผลการดาํ เนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 54

แผนงานบรู ณาการ มีผลการดําเนนิ งานโครงการ แยกตามแผนบรู ณาการ จํานวน 5 แผนงาน ดังน้ี 1. แผนงานบรู ณาการยกระดับคุณภาพการศึกษาและการเรยี นร้ตู ลอดชีวิต 1.1 โครงการขยายโอกาสทางการศกึ ษาและการเรยี นรตู้ ลอดชีวิต (1) โครงการศนู ยฝ์ ึกอาชพี ชุมชน การเรียนรู้ เพื่อสร้างสัมมาชีพในพื้นท่ี พัฒนากําลังคนให้เป็นท่ีต้องการ เหมาะสม กับพื้นที่ท้ังในด้านการเกษตร อุตสาหกรรมและธุรกิจบริการ รวมท้ังนโยบายในการลดความเหล่ือมลํ้า ทางสังคมและการเร่งสร้างโอกาสอาชีพ และการมีรายได้ที่ม่ันคงแก่ผู้ท่ีเข้าสู่ตลาดแรงงาน สํานักงาน กศน. ไดด้ ําเนนิ การพัฒนาอาชีพใหแ้ ก่ประชาชนในรูปแบบกลมุ่ สนใจ หรือรปู แบบชั้นเรยี นวิชาชพี ในวิชาต่าง ๆ เช่น ช่างพื้นฐาน อาทิ ช่างไม้ ชา่ งปนู ชา่ งเชื่อม ช่างกอ่ สร้าง ช่างประปา ช่างไฟฟ้า ฯลฯ และการจัดฝึกอาชีพให้กับ ผู้ที่ต้องการต่อยอดอาชีพเดิม เพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการของตลาดแรงงาน โดยมีสถานศึกษา และ กศน.ตําบล/แขวง เปน็ ฐานในการจัดกิจกรรมใหแ้ กป่ ระชาชนกลุ่มเปา้ หมายในพื้นทบี่ ริการ ผลการดาํ เนนิ งาน มกี ารจัดฝกึ อาชีพให้แก่ประชาชน จํานวนท้ังสิ้น 849,914 คน โดยแบ่งเป็นกลุ่มสนใจ - ไม่เกนิ 30 ชั่วโมง จํานวน 515,410 คน กลุ่มชั้นเรยี นวิชาชีพ 31 ช่ัวโมงขึ้นไป จํานวน 255,988 คน และหน่ึงอาํ เภอ หน่ึงอาชีพ จํานวน 78,516 คน ทําให้ประชาชนสามารถนําความรู้ไปใช้พัฒนาตนเองและครอบครัว จํานวน 536,480 คน สร้างอาชีพใหม่ จํานวน 56,310 คน ต่อยอดอาชีพเดิม จํานวน 104,578 คน และทําเป็นอาชีพเสริม จํานวน 152,546 คน ทําให้เพม่ิ รายได้ ลดรายจ่าย มคี ณุ ภาพชวี ิตทดี่ ขี น้ึ รายงานผลการดําเนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจําปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 55

(2) โครงการ Smart ONIE เพ่อื สรา้ ง Smart Farmer ปจั จุบันภาคการเกษตรของไทย ต้องเผชญิ กับปัญหาหลายประการ เชน่ การขาดความรู้ ของเกษตรกร ผลผลิตล้นตลาด การขาดแคลนน้ํา ปัญหาอุทกภัย การเปล่ียนแปลงของสภาพอากาศ ปัญหา การแทรกแซงราคาสินค้าเกษตร และการเปล่ียนแปลงของตลาดโลก ฯลฯ และส่งผลกระทบต่อความสามารถ ในการแข่งขัน ความยากจน และความเหลื่อมล้ําของเกษตรไทย ดงั น้ัน เพื่อเป็นการช่วยเหลอื เกษตรกรไทยใหเ้ ป็น “Smart Farmer” จะต้องนําความรู้ หลักวิชาการ เทคโนโลยีสมัยใหม่มาช่วย ทําน้อยลง แต่ได้ผลผลิตมากขึ้น ใช้พื้นที่ให้น้อยลง ใช้น้ําให้น้อยลง แต่ผลผลิตมากขึ้น สํานักงาน กศน. ได้จัดโครงการ Smart ONIE เพื่อสร้าง Smart Farmer โดยพัฒนา กศน.ตําบล ให้เป็นศูนย์เรียนรู้เกษตรพอเพียงของตําบลเพ่ือขับเคลื่อนการสร้าง Smart Farmer ที่เหมาะสมกับท้องถิ่น/ชุมชน และพัฒนาความรู้ด้านการเกษตรให้กับประชาชนให้เหมาะสม กับสภาพ บริบท และความต้องการของท้องถิ่น/ชุมชน ผ่านวิธีการท่ีหลากหลาย ได้แก่ รายการโทรทัศน์ Application แผ่น CD ศูนย์เรียนรู้เกษตรพอเพียง แหล่งเรียนรู้ด้านการเกษตร และการอบรมเกษตรกร Smart Famer ฯลฯ ผลการดาํ เนินงาน 1) จัดทําแนวทางการดําเนินงานการจัดกิจกรรมอบรมประชาชนตามโครงการฯ ให้กับสถานศึกษาใช้ในการอบรมขยายผลให้กบั ประชาชนในตําบล/แขวง 2) จัดทํารายการโทรทัศน์ให้ความรดู้ ้านการเกษตร จํานวน 52 ตอน และจัดทําแผ่น CD เผยแพร่รายการโทรทัศน์ จํานวน 14,848 ชุด เพื่อเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ให้กับ กศน.ตําบล/แขวง แห่งละ 2 ชุด 3) มีศูนย์เรียนรู้เกษตรพอเพียงของตําบล เพื่อขับเคล่ือนการสร้าง Smart farmer ท่เี หมาะสมกบั ทอ้ งถ่ิน/ชมุ ชน 4) จัดอบรมพฒั นาความรดู้ า้ นการเกษตรท่เี หมาะสมกบั สภาพ บรบิ ท และความตอ้ งการ ของท้องถ่ิน/ชุมชน ให้แก่เกษตรกรใน กศน.ตําบล/แขวง จํานวน 7,424 แห่ง รวมท้ังส้ิน 74,945 คน ทําให้ เกษตรกรมีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับมาตรฐานของ GMP GAP เกษตรอินทรีย์ มีความรบั ผิดชอบต่อส่ิงแวดล้อม/ สังคม มีกระบวนการผลิตที่ไม่ก่อให้เกิดมลภาวะ และไม่ทําลายส่ิงแวดล้อม เกิดความตระหนักในการผลิต สินค้าทางการเกษตรที่ปลอดภัย มีความรู้ ความเชี่ยวชาญในการประกอบอาชีพการเกษตร พร้อมรับ การเปลี่ยนแปลงทางดา้ นการเกษตร รายงานผลการดําเนนิ งาน สาํ นกั งาน กศน. ประจําปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 56

(3) โครงการภาษาอังกฤษเพอื่ การส่ือสารด้านอาชพี ปัจจุบันภาษาอังกฤษมีความจําเป็นอย่างมากต่อการติดต่อส่ือสารผ่านช่องทางต่าง ๆ ในยุคข้อมูลข่าวสารท่ีมีความเจริญก้าวหน้าและพัฒนาอย่างรวดเร็ว การพัฒนาศักยภาพในการติดต่อสื่อสาร ด้วยภาษาอังกฤษให้กับประชาชน เพื่อให้ก้าวทันต่อการเปลี่ยนแปลงของประชาคมโลก และได้รับการพัฒนา ขีดความสามารถด้านทักษะภาษาอังกฤษให้อยู่ในระดับท่ีสามารถติดต่อสื่อสารได้ สํานักงาน กศน. ได้จัด โครงการพัฒนาภาษาอังกฤษเพ่ือการสื่อสารด้านอาชีพให้แก่ประชาชนในพื้นท่ี โดยให้สถานศึกษาในสังกัด กศน. ท่ัวประเทศ ดําเนินการจัดการเรียนการสอนภาษาอังกฤษเพื่อการส่ือสารด้านอาชีพให้แก่ประชาชน เพือ่ ให้มีความร้พู นื้ ฐานในการส่ือสารภาษาองั กฤษ และสามารถนําไปประยุกต์ใช้ในการประกอบอาชีพได้ ผลการดาํ เนนิ งาน สถานศึกษาในสังกัดสํานักงาน กศน. ท่ัวประเทศ จัดฝึกอบรมภาษาอังกฤษ เพ่ือการส่ือสารด้านอาชีพให้กับประชาชน จํานวนท้ังส้ิน 85,723 คน และประชาชนมีความรู้พ้ืนฐาน ในการสื่อสารด้วยภาษาองั กฤษ สามารถนาํ ไปประยุกต์ใช้ในการประกอบอาชีพ และการดาํ เนินชีวิตประจําวันได้ รายงานผลการดาํ เนนิ งาน สาํ นักงาน กศน. ประจําปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 57

1.2 โครงการสนับสนุนค่าใช้จ่ายในการจัดการศึกษาต้ังแต่ระดับอนุบาลจนจบการศึกษา ข้ันพน้ื ฐาน รัฐบาลได้กําหนดนโยบายสนับสนุนค่าใช้จ่ายในการจัดการศึกษาตั้งแต่ปฐมวัยจนจบ การศึกษาข้ันพ้ืนฐานให้แก่นักเรียน นักศึกษา ในหลักสูตรการศึกษาข้ันพื้นฐาน โดยจัดสรรงบประมาณเป็น คา่ ใชจ้ ่ายรายหัว ค่าหนังสอื เรียน และค่าจัดกิจกรรมพัฒนาคณุ ภาพผู้เรียนให้กบั สถานศึกษาในสังกดั สาํ นักงาน กศน. เพื่อจัดการเรียนการสอนให้กับกลุ่มเป้าหมายประชากรวัยแรงงานท่ียังไม่จบการศึกษาภาคบังคับ และ ไม่อยูใ่ นระบบโรงเรยี น ผลการดาํ เนินงาน สถานศึกษาในสังกัดสํานักงาน กศน. ทั่วประเทศ ได้รับจัดสรรงบประมาณค่าใช้จ่าย โครงการฯ เป็นค่าจัดการเรียนการสอน ค่ากิจกรรมพัฒนาคุณภาพผู้เรียน และค่าหนังสือ เพ่ือดําเนินการ จัดการศึกษาตามหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ให้กับนักศึกษา ที่ลงทะเบียนเรียนในระดับประถมศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ระดับ ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) ภาคเรียนที่ 2/2560 จํานวนท้ังสิ้น 1,065,837 คน และภาคเรียนท่ี 1/2561 จํานวนทง้ั ส้ิน 1,034,428 คน ทําให้กลมุ่ เป้าหมายได้รับโอกาสทางการศึกษาได้อยา่ งครอบคลุม และทัว่ ถงึ รายงานผลการดําเนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 58

1.3 โครงการพัฒนาศกั ยภาพครูและบคุ ลากรทางการศกึ ษา (1) โครงการพฒั นาทักษะครู กศน. ตน้ แบบการสอนภาษาอังกฤษเพือ่ การสื่อสาร การจัดการศกึ ษาเพ่ือพัฒนาทักษะ ด้านภาษาอังกฤษให้กับครูผู้สอน เพื่อนําไปต่อยอดขยายผล ให้กับครู บุคลากร นักศึกษา และประชาชน ต้องพัฒนา แนวทางการจัดการเรียนการสอนภาษาอังกฤษท่ีมีประสิทธิภาพ และสอดคล้องกับนโยบายกระทรวงศึกษาธิการที่ต้องการให้ ครูผู้สอนภาษาอังกฤษและบุคลากรทางการศึกษามีแนวทาง ในการจัดการเรียนการสอนภาษาอังกฤษในระดับการศึกษา ข้ันพื้นฐาน โดยเน้นการสอนภาษาอังกฤษเพ่ือการส่ือสาร Communicative Language Teaching (CLT) ให้มีการทํางาน ร่วมกับหน่วยงานและองค์กรที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาครูในรูปแบบบูรณาการ และใช้กระบวนการวิจัย ในการพัฒนาครูวิทยากรแกนนําผ่าน Boot Camp เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการสอนภาษาอังกฤษ เพอ่ื การส่ือสาร ผลการดําเนินงาน สํานักงาน กศน. ร่วมกับคณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ดําเนินการจัด อบรมพัฒนาทักษะการสอนภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสาร และพัฒนากระบวนการเรียนรู้ภาษาอังกฤษ ที่สอดคล้องกับลักษณะการจัดการเรียนรู้การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ให้แก่ครูและ บคุ ลากร กศน. ทเ่ี กี่ยวข้องกับการจัดการเรยี นการสอน จํานวนทงั้ สิ้น 109 คน ดังน้ี 1) กําหนดกรอบการดําเนินงานในการจัดอบรมครู กศน. ต้นแบบการสอนภาษาอังกฤษ เพื่อการสื่อสาร และจัดทําเกณฑ์การคัดเลือกครู กศน. โดยผู้เข้าอบรมต้องมีความรู้พ้ืนฐานและทักษะ ด้านภาษาองั กฤษในระดับพอใชข้ ้นึ ไป 2) จัดทําหลักสูตรการพัฒนาครู กศน. ด้านการสอนภาษาอังกฤษเพ่ือการส่ือสาร ท่ีสอดคล้องกับลักษณะการจดั การเรียนรู้การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย รายงานผลการดาํ เนนิ งาน สาํ นักงาน กศน. ประจําปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 59

3) คัดเลือกครู กศน. จากผลการประเมินตนเองด้านทักษะการใช้ภาษาอังกฤษ ข้อเสนอ โครงการพัฒนาการเรียนรู้ภาษาอังกฤษของหน่วยงาน และการสัมภาษณ์ทางโทรศัพท์ โดยวิทยากรจาก คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ 4) จัดอบรมการจัดการเรียนรู้ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารให้กับครู กศน. และบุคลากร จํานวน 109 คน เพื่อให้ปรับกระบวนทัศน์ในการจัดกระบวนการเรียนรู้วิชาภาษาอังกฤษ เสริมสร้างทักษะ การจดั การเรยี นรู้ภาษาองั กฤษเพอื่ การส่ือสาร และนําความรูไ้ ปปรับใช้ในการจัดการเรียนการสอน 1.4 โครงการพฒั นาส่อื และเทคโนโลยดี จิ ทิ ลั เพ่ือการศกึ ษา (1) โครงการพฒั นาสถานีวทิ ยโุ ทรทัศน์เพื่อการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ เป็นสถานีวทิ ยุโทรทัศนร์ ะบบดจิ ิทัล ประกอบดว้ ย 2 กจิ กรรมหลัก ดงั นี้ (1.1) พัฒนาอุปกรณ์ห้องผลติ ข่าวโทรทัศนเ์ พ่อื การศึกษา สถานวี ทิ ยุโทรทศั น์ เพอ่ื การศกึ ษา (ETV) ในปัจจุบัน รูปแบบการผลิตรายการโทรทัศน์ การตดั ต่อรายการโทรทัศน์ การทํากราฟิกรายการโทรทัศน์ ได้พัฒนารูปแบบการนําเสนอในรูปแบบเทคโนโลยีจาก ระบบแอนะล็อก (Analog) สู่ระบบดิจิทัล (Digital) ดังนั้น การพัฒนาสถานีวิทยุโทรทัศน์เพ่ือการศึกษา (ETV) เพ่ือ รองรับการเป็นศูนย์ข่าวโทรทัศน์เพ่ือการศึกษา ในนาม กระทรวงศึกษาธิการ ให้เป็นศูนย์ข่าวโทรทัศน์เพื่อการศึกษา ท่ีมีความพร้อมด้านอุปกรณ์ในการจัดทําข่าวโทรทัศน์ เพ่ือการศึกษาที่ทันสมัย สํานักงาน กศน. ได้สร้างสรรค์พัฒนา ผลิตและเผยแพร่รายการข่าวโทรทัศน์เพื่อ การศกึ ษา โดยการพฒั นาอปุ กรณ์ห้องผลติ ข่าวโทรทศั นเ์ พือ่ การศกึ ษาขนึ้ ผลการดาํ เนนิ งาน มีการพัฒนาอุปกรณ์ห้องผลิตข่าวโทรทัศน์เพ่ือ การศึกษา สถานีวิทยุโทรทัศน์เพ่ือการศึกษา (ETV) ให้รองรับ การเป็นศูนย์ข่าวโทรทัศน์เพ่ือการศึกษาในนามกระทรวงศึกษาธิการ จํานวน 1 โครงข่าย ประกอบด้วย 1) กล้องโทรทัศน์แบบ HD Camcorder พร้อมอุปกรณ์ประกอบ จํานวน 12 ชุด 2) เคร่ืองเล่น และบันทึกวิดีโอ แบบ Solid State พร้อมอุปกรณ์ประกอบ จํานวน 2 ชดุ 3) เคร่อื งติดตงั้ กลอ้ งมุมสูง พร้อมอปุ กรณ์ประกอบ จํานวน 2 ชุด 4) เครื่องเลือกและสลับสัญญาณภาพ พร้อมอุปกรณ์ประกอบ จํานวน 1 ชุด 5) กล้องโทรทัศน์แบบ pan/Tilt HD Camera พร้อมอุปกรณ์ ประกอบ จํานวน 1 ชุด 6) เครื่องควบคุมการเพ่ิม - ลดแสงไฟ โคมไฟ และอุปกรณ์ประกอบ จํานวน 1 ชุด 7) เคร่ืองส่ง/รับสัญญาณ รายงานผลการดําเนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 60

วิดีโอไร้สาย Wireless Video จํานวน 2 ชุด 8) เคร่ืองส่ง/รับวิดีโอไร้สายแบบ SDI Cellular จํานวน 2 ชุด 9) เคร่ืองแปลงสัญญาณ ส่ง/รับ Video Streaming จํานวน 2 ชุด 10) งานติดต้ังอุปกรณ์และปรับปรุง ห้อง Studio และห้องควบคุมการผลิตรายการข่าวโทรทัศน์ จํานวน 1 ห้อง ทําให้สถานีวิทยุโทรทัศน์ เพื่อการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ (ETV) เป็นศูนย์ข่าวโทรทัศน์เพื่อการศึกษาที่มีความพร้อมด้านอุปกรณ์ ในการจดั ทําขา่ วโทรทศั น์เพ่ือการศึกษาที่ทันสมยั สามารถสร้างสรรค์พัฒนา ผลิตและเผยแพร่รายการโทรทัศน์ เพ่ือการศึกษาให้กับองค์กรหลัก หน่วยงาน สถานศึกษาภายในกระทรวงศึกษาธิการและเครือข่ายได้อย่าง มีคุณภาพ รวดเรว็ และทว่ั ถงึ (1.2) พัฒนาบคุ ลากรด้านการผลิต และเผยแพร่รายการโทรทัศน์เพ่ือการศึกษา การพัฒนาบุคลากรด้านการผลิต พัฒนา เผยแพร่ และให้บริการเทคโนโลยี เพ่ือการศึกษาให้มีคุณภาพ สํานักงาน กศน. ได้ดําเนินการพัฒนาบุคลากรท่ีเก่ียวข้องกับการผลิตและ การเผยแพร่รายการโทรทัศน์เพ่ือการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ ให้มีความรู้ ความเข้าใจ ทักษะในการผลิต และการเผยแพร่รายการโทรทัศน์เพ่ือการศึกษา และสามารถผลิตและพัฒนารายการโทรทัศน์เพื่อการศึกษา ในระบบดิจทิ ัลได้อย่างมคี ุณภาพ ผลการดําเนินงาน มีการพัฒนาความรู้ และทักษะในการผลิตและพัฒนารายการโทรทัศน์ เพ่ือการศึกษาในระบบดิจิทัล จํานวน 4 หลักสูตร ให้กับบุคลากรในสังกัดศูนย์เทคโนโลยีทางการศึกษา จํานวน ทั้งสิ้น 101 คน ดังนี้ 1) หลักสูตร Computer Art & Graphic Design จํานวน 25 คน 2) หลักสูตร Edius pro จํานวน 25 คน 3) หลักสูตร Movie Special Effect จํานวน 26 คน และ 4) หลักสูตรการผลิตสกู๊ปรายการ โทรทัศน์ จํานวน 25 คน ทําให้บุคลากรมีความรู้ ความเข้าใจ ทักษะในการผลิตและการเผยแพร่รายการโทรทัศน์ เพอ่ื การศึกษา สามารถผลิตและพฒั นารายการโทรทศั น์เพอื่ การศึกษาในระบบดจิ ิทัลได้อย่างมีคุณภาพ 2. แผนงานบรู ณาการบริหารจดั การขยะและสิ่งแวดล้อม 2.1 โครงการเพมิ่ ประสทิ ธภิ าพการบรหิ ารจัดการขยะมลู ฝอย (1) โครงการบรหิ ารจัดการขยะมูลฝอย โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน ปัจจุบันสถานการณ์ ทางด้านส่ิงแวดล้อม โดยเฉพาะการจัดการขยะมูลฝอย เป็นปัญหาสําคัญท่ีส่งผลกระทบทางด้านเศรษฐกิจและสังคม และยังไม่สามารถดําเนินการได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเร่ืองดังกล่าวถือเป็นนโยบายเร่งด่วนของรัฐบาล ซึ่งทุกภาคส่วนต้องให้ความสําคัญและถือปฏิบัติตามนโยบาย รายงานผลการดาํ เนนิ งาน สาํ นกั งาน กศน. ประจําปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 61

ในการแก้ไขปัญหาขยะมูลฝอย ตาม Roadmap 4 ข้ันตอน ได้แก่ การแก้ไขปัญหาขยะเก่า ขยะมูลฝอยท่ีเกิดขึ้นใหม่ วางระเบียบมาตรการรองรับการบริหารจัดการขยะมูลฝอยและของเสียอันตราย และการสร้างวินัยของคนในชาติ การส่งเสริมให้เกิดกลไกการคัดแยกขยะ สํานักงาน กศน. ได้ดําเนินการเพ่ิมประสิทธิภาพการบริหารจัดการขยะ มูลฝอย โดยจัดกิจกรรมการบริหารจัดการขยะมูลฝอย เพื่อให้ความรู้แก่ผู้นําชุมชนและสร้างวินัยของคนในชาติมุ่งสู่ การจัดการท่ีย่ังยืน เน้นการสร้างจิตสํานึกและวินัยในการจัดการขยะมูลฝอยให้แก่บุคลากร นักศึกษา และ ประชาชนใหส้ ามารถปฏิบัติไดอ้ ยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ ผลการดาํ เนนิ งาน ครู กศน. ใน กศน.ตําบล/แขวง จํานวน 7,424 แห่ง ได้จัดกิจกรรมให้ความรู้เกี่ยวกับ การบริหารจัดการขยะมูลฝอย ใน 4 ขั้นตอน ได้แก่ 1) การแก้ไขปัญหาขยะเก่า 2) ขยะมูลฝอยที่เกิดขึ้นใหม่ 3) วางระเบียบมาตรการรองรับการบริหารจัดการขยะมูลฝอยและของเสียอันตราย 4) การสร้างวินัยของคนในชาติ และการส่งเสริมให้เกิดกลไกการคัดแยกขยะ โดยจัดกิจกรรมการคัดแยกขยะ การนําขยะกลับมาใช้ใหม่ การส่งเสริมการลดขยะในชุมชน เช่น การอบรมให้ความรู้ การศึกษาดูงาน การจัดเวทีประชาคม ฯลฯ ให้กับผู้นํา ชุมชน จํานวนท้ังส้ิน 155,904 คน ทําให้ผู้นําชุมชนมีความรู้ ความเข้าใจ ในการบริหารจัดการขยะมูลฝอย ในชุมชนที่ถูกต้อง สามารถจัดการขยะมูลฝอยในชุมชน สังคม ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และนําขยะมูลฝอย ในชุมชนกลับมาใช้ใหม่ จํานวน 7,955 ตัน รวมท้ังมีการคัดเลือก กศน.ตําบล/แขวง ในจังหวัด ๆ ละ 1 แห่ง เป็นตัวอย่าง ในการจัดกจิ กรรมการเรยี นร้ดู ้านการบริหารจดั การขยะมูลฝอยทีป่ ระสบความสาํ เร็จมากทส่ี ุด 3. แผนงานบูรณาการพฒั นาศกั ยภาพคนตามชว่ งวัย 3.1 โครงการพฒั นาคณุ ภาพชีวติ ผู้สงู อายุ (1) โครงการจดั หลักสูตรการดูแลผู้สูงอายุกระทรวงศกึ ษาธกิ าร สํานักงาน กศน. ได้ร่วมมือกับกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข และกระทรวง มหาดไทย ในการผลิตผู้ดูแลผู้สูงอายุ โดยมีเป้าหมาย 3 วัตถุประสงค์ ได้แก่ 1) การผลิตเพ่ือสนับสนุนระบบ รายงานผลการดาํ เนนิ งาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 62

การดูแลผู้สูงอายุระยะยาว (Long Term Care) ให้กับอาสาสมัคร ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตําบล ของกระทรวงสาธารณสุข 2) การผลติ เพือ่ ใหม้ ีผู้ดูแลผู้สูงอายุในชุมชน ให้กับประชาชนท่ีมีผูส้ ูงอายใุ นครอบครัว และ 3) การผลิตเพื่อการสร้างงานและสร้างอาชีพให้กับประชากรวัยแรงงานท่ีไม่มีท่ีดินทํากินเป็นของตนเอง หรือผู้ท่ีมคี วามประสงค์จะประกอบอาชีพผู้ดูแลผูส้ ูงอายุ ในสถานประกอบการหรอื ในครวั เรือนท่ีมฐี านะ โดยมี สถานศึกษาเป็นตัวกลางในการจัดการศึกษา และการเรียนรู้ตลอดชีวิตให้แก่ประชาชนท่ีกระจายอยู่ใน ทุกอําเภอของประเทศ และมีครู กศน.ตําบล/แขวง เป็นผู้จัดกิจกรรมการศึกษาต่อเนื่องในลักษณะของ การจัดวิชาชีพระยะสั้น เพื่อให้ประชากรวัยแรงงานได้มีโอกาสเข้าถึงการศึกษาโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย เม่ือสําเร็จ การศกึ ษาจะได้นําไปประกอบอาชีพ สรา้ งงานสร้างอาชพี ได้ ผลการดาํ เนนิ งาน มีการจัดอบรมหลักสูตรการดูแลผู้สูงอายุ จํานวน 2 หลักสูตร ให้กับกลุ่มเป้าหมาย จํานวนทั้งส้ิน 5,504 คน ดังน้ี 1) หลักสูตรการดูแลผู้สูงอายุ 70 ช่ัวโมง จํานวน 181 รุ่น มีผู้ผ่านการอบรม จํานวน 4,621 คน และ 2) หลักสูตรการดูแลผู้สูงอายุ 420 ช่ัวโมง จํานวน 29 รุ่น มีผู้ผ่านการอบรม จํานวน 883 คน 4. แผนงานบรู ณาการขับเคลอ่ื นการแก้ไขปัญหาจงั หวัดชายแดนภาคใต้ 4.1 โครงการพฒั นาการศึกษาในเขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกิจจังหวดั ชายแดนภาคใต้ รัฐบาลให้ความสําคัญกับการจัดการศึกษาในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยกลไกหนึ่งใน การพัฒนาคนให้มคี ุณภาพ สามารถดํารงชีวติ อยรู่ ่วมกับบคุ คลอื่นได้อย่างมีความสุขในสังคมพหุวฒั นธรรมและ กระแสการเปลี่ยนแปลงของโลกในศตวรรษท่ี 21 มีศูนย์ประสานงานและบริหารการศึกษาจังหวัดชายแดน รายงานผลการดําเนินงาน สาํ นักงาน กศน. ประจาํ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 63

ภาคใต้ เป็นหน่วยขับเคลื่อนการทํางานตามแผนยุทธศาสตร์การศึกษาเขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกิจจังหวัด ชายแดนใต้ 20 ปี ภายใต้วิสัยทัศน์ “ประชาชนในจังหวัดชายแดนภาคใต้ได้รับการศึกษาและเรียนรู้ตลอดชีวิต อย่างมีคุณภาพ ดํารงชีวิตอย่างเป็นสุขในสังคมพหุวัฒนธรรม สอดคล้องกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และการเปลีย่ นแปลงของโลกในศตวรรษที่ 21” กลุ่มสํานักงาน กศน. จังหวัดชายแดนใต้ ประกอบด้วย จังหวัดปัตตานี ยะลา นราธิวาส สตูล และสงขลา (อําเภอเทพา จะนะ นาทวี สะบ้าย้อย) ได้ร่วมขับเคล่ือนโครงการตามแผนงานบูรณาการ ขบั เคล่ือนการแกไ้ ขปัญหาในจงั หวดั ชายแดนภาคใต้ จํานวนทัง้ สน้ิ 7 โครงการ มผี ลการดาํ เนินงาน ดงั น้ี (1) โครงการจัดการศกึ ษาตลอดชีวิตในสถาบนั ศกึ ษาปอเนาะ กลุ่มสํานักงาน กศน. จังหวัดชายแดนภาคใต้ มี กศน.อําเภอ จํานวน 44 อําเภอ สถาบันศึกษาปอเนาะท่ีร่วมจัด กศน. จํานวน 383 แห่ง และกลุ่มเป้าหมายผู้เรียนส่วนใหญ่เป็นประชากร วัยแรงงาน ซึ่งมีรายได้อยู่ตํ่ากว่าเกณฑ์รายได้เฉล่ียเป็นจํานวนมาก จึงจําเป็นต้องได้รับการสนับสนุนในการ พัฒนาทักษะอาชีพในพ้ืนท่ี โดยเฉพาะในสถาบันศึกษาปอเนาะ เพื่อยกระดับคุณภาพให้กับประชาชนในพื้นท่ี จังหวัดชายแดนภาคใต้ ผลการดําเนนิ งาน มีการจัดประชุมช้ีแจงวัตถุประสงค์ของโครงการให้กับผู้บริหารและเจ้าหน้าที่ของ สํานักงาน กศน. จังหวัดปัตตานี ยะลา นราธิวาส สตูล และสงขลา จํานวน 821 คน จัดกิจกรรมส่งเสริมทักษะ อาชีพให้นักเรียนปอเนาะ จํานวน 9,829 คน จัดกิจกรรมเติมความรู้ให้กับผู้สอนรายวิชาเลือกอิสลามศึกษา รวม 2 วัน จํานวน 205 คน จัดกิจกรรมส่งเสริมแหล่งเรียนรู้ในสถาบันศึกษาปอเนาะ จํานวน 396 แห่ง จัดมหกรรมนิทรรศการผลการดําเนินงานในสถาบันศึกษาปอเนาะจังหวัดชายแดนภาคใต้ จํานวน 3,510 คน และจัดประชุมปฏบิ ัติการสรปุ ผลและรายงานผลการดาํ เนินงาน จํานวน 40 คน รายงานผลการดําเนนิ งาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 64

(2) โครงการฝึกอาชพี จังหวดั ชายแดนภาคใตต้ ามแนวทางโรงเรียนพระดาบส โรงเรียนพระดาบสจังหวัดชายแดนภาคใต้ เกิดขึ้นจากพระราชหฤทัยห่วงใยของ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชบรมนาถบพิตร สมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง และสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ในการจัดการศึกษา ท่ีมุ่งเน้นการสร้างโอกาสให้แก่เยาวชนท่ีขาดแคลนทุนทรัพย์ ยังไม่มีอาชีพและความรู้พื้นฐานที่จะศึกษาต่อ สถาบันการศึกษาขั้นสูง โดยร่วมมือกับมูลนิธิพระดาบส จัดต้ังโรงเรียนพระดาบสจังหวัดชายแดนภาคใต้ เปิดสอน 3 หลักสูตร ได้แก่ หลักสูตรช่างซ่อมรถจักรยานยนต์ หลักสูตรช่างซ่อมและบํารุงรักษารถยนต์ และ หลักสูตรช่างซ่อมเคร่ืองจักรกลการเกษตร ณ ศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนยะลา ใช้รูปแบบการจัดการศึกษา ด้านวิชาชีพของโรงเรียนพระดาบสเป็นต้นแบบ และปรับเปลี่ยนการเรียนการสอนให้เหมาะสมกับบริบท ทางสังคม ศาสนาและวัฒนธรรมของท้องถ่นิ เพอ่ื ให้เยาวชนจังหวัดชายแดนภาคใต้ได้รับโอกาสศึกษาเล่าเรียน ด้านอาชีพ มคี ุณธรรมจิตสาํ นึกท่ดี ใี นการอยรู่ ว่ มกันในสังคม ผลการดําเนนิ งาน มีการจัดกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และ จัดกระบวนการเรียนรู้ฝึกทักษะอาชีพระยะส้ันและพัฒนาคุณภาพชีวิต รุ่นที่ 8 จํานวน 80 คน และรุ่นท่ี 9 จํานวน 60 คน รวมท้ังส้ิน 140 คน ในหลักสูตรต่าง ๆ เชน่ ซ่อมเครื่องยนต์ ซ่อมอุปกรณ์ไฟฟ้า ฯลฯ จัดศึกษา ดูงานแลกเปล่ียนเรียนรู้ เปิดโลกเรียนรู้เยาวชนกลุ่มเสี่ยงผู้ได้รับผลกระทบ จากเหตุการณ์ความไม่สงบและ เยาวชนผู้ด้อยโอกาสทางการศึกษา ในพ้ืนท่ี 5 จังหวัดชายแดนภาคใต้ จัดกิจกรรมพระดาบสเคลื่อนท่ีร่วมกับ กศน. ในการให้บริการประชาชน จํานวน 4 ครั้ง ทําให้ผู้เรียนได้รับความรู้ ความเข้าใจ ประสบการณ์การฝึกทักษะ อาชีพ พัฒนาคุณภาพชีวิตของตนเอง และประชาชนได้รับบริการ โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายใด ๆ อาทิ เปลี่ยนถ่าย น้ํามันเครือ่ ง ตรวจเชค็ สภาพรถจักรยานยนต์ ซอ่ มเครื่องใชไ้ ฟฟา้ ฯลฯ รายงานผลการดําเนินงาน สาํ นักงาน กศน. ประจําปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 65

(3) โครงการเรยี นร้ภู าษาเพ่ือการสอ่ื สารส่หู มบู่ า้ นชายแดนใต้ รัฐบาลมีนโยบายเสริมสร้างสันติสุขในพื้นท่ีจังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยมุ่งเน้น การพัฒนาคนและสังคมบนพื้นฐานความหลากหลายทางวัฒนธรรม โดยให้เร่งรัดขับเคล่ือนการพัฒนาการศึกษา ในทุกระดับที่สอดคล้องกับความต้องการ วิถีชีวิต และวัฒนธรรมของพื้นท่ีจังหวัดชายแดนภาคใต้ ซ่ึงเป็นพ้ืนท่ี ท่ีมีความแตกต่างทางด้านวัฒนธรรมและภาษา สํานักงาน กศน. ได้ส่งเสริมและพัฒนาภาษาอังกฤษและภาษาหลัก ในท้องถิ่น ได้แก่ ภาษาไทย ภาษามลายูถ่ิน ภาษามลายูกลาง ภาษาอาหรับ และภาษาอังกฤษ แก่ประชาชน ในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ ให้มีความรู้ ความสามารถในการใช้ภาษาได้อย่างหลากหลาย เกิดแหล่งเรียนรู้ และ การส่งเสริมการอา่ นในหมบู่ ้าน ชมุ ชนเข้มแข็ง นําไปสคู่ วามสมานฉันท์และสนั ตสิ ขุ ผลการดําเนินงาน มีการจัดกิจกรรมส่งเสริมการใช้ภาษาต่าง ๆ ให้กับกลุ่มเป้าหมาย รวมท้ังส้ิน 25,379 คน ดังน้ี 1) การส่งเสริมการใช้ภาษาไทยเพื่อการส่ือสาร ให้กับผู้ท่ีไม่ใช้ภาษาไทยในชีวิต ประจาํ วัน จาํ นวน 7,068 คน 2) การส่งเสริมการเรียนรู้และการใช้ภาษามลายูถิ่นเพ่ือการสื่อสารให้กับข้าราชการ เอกชน และบุคคล จาํ นวน 7,141 คน 3) การส่งเสริมการใช้ภาษาต่างประเทศเพ่ือการส่ือสารให้กับบุคคลที่สนใจ จํานวน 11,170 คน รายงานผลการดาํ เนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 66

(4) โครงการน้อมนําหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู่ประชาชนจังหวดั ชายแดนใต้ เศรษฐกิจพอเพียง เป็นปรัชญาชี้ถึงแนวทางการดํารงอยู่และปฏิบัติตนของ ประชาชนในทุกระดับต้ังแต่ระดับครอบครัว ระดับชุมชนจนถึงระดับรัฐ โดยเฉพาะการพัฒนาเศรษฐกิจ พอเพียงให้ก้าวทันต่อโลกยุคโลกาภิวัฒน์ ดังน้ัน การสร้างระบบภูมิคุ้มกันในตัวที่ดีต่อการเปล่ียนแปลง ทั้งภายในและภายนอก ต้องอาศัยความรอบรู้ ความรอบคอบ มาใช้ในการวางแผนและดําเนินการทุกข้ันตอน การเสริมสร้างพื้นฐานจิตใจของคนในชาติให้มีคุณธรรม ความซื่อสัตย์สุจริต ความรอบรู้ท่ีเหมาะสม มีการดําเนินชีวิตด้วยความอดทน ความเพียร มีสติปัญญาและรอบคอบ จะทําให้เกิดความสมดุลและพร้อมรับ ต่อการเปล่ยี นแปลงทั้งด้านวัตถุ สังคม สง่ิ แวดล้อม และวัฒนธรรม ผลการดําเนนิ งาน มีการพัฒนาแหล่งเรียนรู้ จัดค่ายแหล่งเรียนรู้วิถีเกษตร วิถีชาวใต้ จัดกระบวนการ เรียนรู้ส่งเสริมเผยแพร่ความรู้ พัฒนาเครือข่ายปราชญ์ผู้นําด้านการเกษตรตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหม่ และพัฒนาศักยภาพครู กศน.ตําบล ด้านการนําหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพยี งและเกษตรทฤษฎใี หม่ โดยมผี ู้เข้าร่วมกิจกรรม รวมทัง้ ส้นิ 1,156 คน ดังน้ี 1) พัฒนาแหล่งเรียนรู้วิถีเกษตร วิถีชาวใต้ ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดยการพัฒนาแหลง่ เรยี นรู้ 5 ฐาน และจดั คา่ ยแหล่งเรยี นร้ใู ห้กับกลุ่มเป้าหมาย จํานวน 879 คน 2) พัฒนาเครอื ข่ายปราชญ์ผู้นําด้านเกษตรตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และเกษตรทฤษฎใี หม่ ให้กับกลุม่ เปา้ หมาย จาํ นวน 117 คน 3) พัฒนาศกั ยภาพดา้ นการนําหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎี ใหม่ ให้กบั ครู กศน.ตาํ บล จํานวน 160 คน ทําให้กลุ่มเป้าหมายได้รบั ความรู้ด้านเกษตรตามหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง และเกษตรทฤษฎีใหม่ และนําไปใช้ในการดําเนินชีวิตที่สอดคล้องกับวิถีชีวิต รวมทั้งมีแหล่งเรียนรู้ เครือข่าย ดา้ นเกษตรตามหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งและเกษตรทฤษฎีใหม่ รายงานผลการดําเนนิ งาน สาํ นักงาน กศน. ประจาํ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 67

(5) โครงการกฬี า กศน. สายสัมพันธช์ ายแดนใต้ การแก้ไขปัญหาและพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้ ให้มีความปลอดภัย ปราศจาก เงื่อนไขการใช้ความรุนแรง ให้ทุกภาคส่วนมีความเข้าใจ ไว้วางใจ และมีส่วนร่วมในกระบวนการเสริมสร้าง สันติภาพ กลุ่มสํานักงาน กศน. จังหวัดชายแดนใต้ ได้มีการสร้างเครือข่ายเยาวชนนอกระบบโรงเรียน โดยการส่งเสริมการจัดกิจกรรมเพ่ือพัฒนาทักษะชีวิต การสร้างจิตสาธารณะ การต้านยาเสพติดในรูปแบบ กิจกรรมลกู เสือ ยุวกาชาด กิจกรรมค่าย การแข่งขันกีฬา ซ่ึงการกฬี าเป็นกิจกรรมที่สรา้ งความสัมพันธ์ระหว่าง เครือข่ายเยาวชนนอกระบบโรงเรยี นในระดบั จงั หวัด กลมุ่ จังหวัด และเสริมสร้างสขุ ภาพ ท้ังด้านรา่ งกาย จิตใจ รูแ้ พ้ ร้ชู นะ รู้อภัย ตลอดจนสรา้ งความสามคั คใี นหมู่คณะ ผลการดําเนนิ งาน มีการจัดการแข่งขันกีฬาสายสัมพันธ์ ระดับกลุ่มจังหวัดชายแดนภาคใต้ เมื่อวันท่ี 21 - 22 พฤศจิกายน 2561 ณ สนามกีฬากลาง เรนโบว์สเตเดียม จังหวัดปัตตานี โดยมีผู้เข้าร่วมงาน รวมทั้งสิ้น 6,820 คน ประกอบด้วย 1) สํานักงาน กศน.จังหวัดปัตตานี จํานวน 4,100 คน 2) สํานักงาน กศน.จังหวัดยะลา จํานวน 640 คน 3) สํานักงาน กศน.จังหวัดนราธิวาส จํานวน 1,040 คน 4) สํานักงาน กศน.จังหวัดสงขลา จาํ นวน 480 คน 5) สาํ นักงาน กศน.จงั หวดั สตลู จํานวน 560 คน รายงานผลการดาํ เนนิ งาน สาํ นักงาน กศน. ประจําปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 68

(6) โครงการลกู เสือ กศน. ชายแดนใต้ การจัดกิจกรรมลูกเสือ ทําให้เยาวชนในจังหวัดชายแดนภาคใต้ได้รับการถ่ายทอด นําเอาประวัติศาสตร์ ชาติพันธุ์ ตลอดจนหลักศาสนาท่ีบิดเบือนจากความเป็นจริง มุ่งสร้างความรู้ ความเข้าใจ ค่านิยม และปลูกฝังความรักชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ โดยการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เสริมสร้างความเข้าใจ ในประวัติศาสตร์ ชาติพันธุ์ และหลักศาสนาท่ีถูกต้องโดยคํานึงถึงวิถีชีวิต และประเด็นเนื้อหาที่เป็นสภาพ ปัญหาของชุมชน ให้เข้าใจถึงการอยู่ร่วมกันท่ามกลางความหลากหลายทางวัฒนธรรม พร้อมทั้งสามารถ ใช้ความหลากหลายทางวัฒนธรรมเปน็ ต้นทนุ ในการพัฒนาสังคมอยา่ งสรา้ งสรรค์ ผลการดาํ เนินงาน มีการบูรณาการแผนร่วมกับกระทรวงศึกษาธิการส่วนหน้า โดยกลุ่มสํานักงาน กศน. จังหวัดชายแดนใต้ ได้จัดลูกเสือ กศน. เข้าร่วมงานชุมนุมลูกเสือจังหวัดชายแดนภาคใต้ ครั้งท่ี 13 เม่ือวันท่ี 3 - 7 เมษายน 2561 ณ สนามกีฬากลางจังหวัดปัตตานี สวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ปัตตานี จํานวน 685 คน และกลุม่ สํานักงาน กศน.จังหวัดชายแดนใต้ จดั กจิ กรรมลกู เสือ กศน.ชายแดนใต้ ระดับกลุ่มจังหวัดชายแดนใต้ จํานวน 1,371 คน รวมทั้งส้นิ 2,056 คน รายงานผลการดําเนนิ งาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 69

(7) โครงการมหกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เพ่ือชีวิตและสังคมตาม พระอัจฉรยิ ภาพสวู่ ถิ ีการเรยี นรู้ ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา เป็นแหล่งวิทยาการเพ่ือการเรียนรู้ด้าน วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และส่ิงแวดล้อม ซ่ึงมีหน้าท่ีในการจัดการศึกษาด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและ ส่ิงแวดลอ้ ม พร้อมทั้งส่งเสริม สนบั สนุนศูนย์ดจิ ิทัลชุมชน ใน กศน.ตําบล ให้เป็นแหลง่ เรียนรู้ ในการเพิ่มทักษะ และพัฒนาคุณภาพชีวิตให้กับนักศึกษา กศน.ตําบล และประชาชนทั่วไป เพื่อเป็นการเชิดชูพระอัจฉริยภาพ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชบรมนาถบพิตร ทางวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี สิ่งแวดล้อม สื่อ นวัตกรรม จึงไดม้ กี ารจดั กจิ กรรมแสดงผลงาน “พระอัจฉรยิ ภาพในหลวง รัชกาลที่ 9 สู่วิถกี ารเรยี นรู้” ข้นึ ผลการดําเนินงาน มีการจัดกิจกรรมตามพระอัจฉริยภาพสู่วิถีการเรียนรู้ของคนชายแดนใต้ โดยมี การประกวดภาพยนตร์/สารคดี ภายใต้หัวข้อ “พระอัจฉริยภาพในหลวงรัชกาลที่ 9 สู่วิถีการเรียนรู้” 5 ประเภท ได้แก่ 1) พระอัจฉริยภาพด้าน “ผู้นําโลกด้านทรัพย์สินทางปัญญากังหันน้ําชัยพัฒนา” 2) พระอัจฉริยภาพ ด้าน “นักวิทยาศาสตร์ดินเพ่ือมนุษยธรรม” 3) พระอัจฉริยภาพด้าน “การพัฒนาเกษตรทฤษฎีใหม่” 4) พระอัจฉริยภาพด้าน “ผู้คิดค้นพลังงานทดแทน” 5) พระอัจฉริยภาพด้าน “ผู้ประดิษฐ์คิดค้นโครงการ ฝนหลวง” ซึ่งมีผู้เข้าร่วมชมนิทรรศการทางวิชาการ จํานวน 7,347 คน และเมื่อวันที่ 5 มีนาคม 2561 มีนักศึกษาและประชาชนส่งผลงานเข้าประกวด จํานวน 27 ทีม ผ่านเข้ารอบ จํานวน 17 ทีม โดยทีมท่ี ผ่านเข้ารอบ ได้เขา้ รับมอบรางวัล เมือ่ วนั ที่ 26 มีนาคม 2561 ณ สาํ นักงาน กศน.จังหวดั สงขลา รายงานผลการดาํ เนนิ งาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 70

5. แผนงานบรู ณาการพัฒนาเศรษฐกิจดจิ ิทัล 5.1 โครงการพฒั นาเศรษฐกิจดจิ ทิ ัล (1) โครงการสรา้ งเครือข่ายดจิ ทิ ัลชุมชนระดับตําบล การสร้างเครือข่ายศูนย์ดิจิทัลชุมชน เป็นความร่วมมือระหว่างสํานักงาน กศน. กับ กระทรวงดิจิทัลเพ่ือเศรษฐกิจและสังคม และบริษัท โทเท่ิล แอ็คเซ็ส คอมมูนิเคช่ัน จํากัด (มหาชน) (ดีแทค) โดยสํานักงาน กศน. ได้ดําเนินการพัฒนาวิทยากรแกนนํา ครู กศน.ตําบล และประชาชนท่ัวไป ให้มีความรู้ความสามารถเก่ียวกับเศรษฐกิจดิจิทัลและการใช้เครื่องมือดิจิทัลต่าง ๆ และขยายผลการอบรม หลักสูตรการค้าออนไลน์ รวมถึงเปิดพื้นที่จําหน่ายสินค้าและผลิตภัณฑ์ออนไลน์ กศน. (ONIE Online Commerce Center : OOCC) เพื่อใช้ประชาสัมพันธ์การแสดง/จําหน่ายสินค้า ให้คําปรึกษา/ความรู้เกี่ยวกับการค้าออนไลน์ เพื่อพัฒนาคุณภาพชวี ิตแก่ประชาชน ผลการดําเนนิ งาน มีการพัฒนาหลักสูตรแกนกลาง 2 หลักสูตร ได้แก่ หลักสูตรความเข้าใจดิจิทัล (Digital Literacy) และหลักสตู ร E-commerce : สอนชุมชนเปดิ รา้ นค้าออนไลน์ และจัดอบรมให้กับวิทยากร แกนนําระดับจังหวัด (ครู ก) จํานวน 77 คน วิทยากรแกนนําระดับอําเภอ (ครู ข) จํานวน 928 คน และ วิทยากรแกนนําระดับตําบล (ครู ค) จํานวน 7,424 คน และวิทยากรแกนนําระดับตําบล (ครู ค) ได้นําองค์ ความรู้ไปขยายผลให้กับประชาชนในพ้ืนท่ี 7,424 ตําบล จํานวน 234,251 คน ทําให้ประชาชนมีความรู้ รายงานผลการดาํ เนินงาน สาํ นักงาน กศน. ประจําปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 71

เก่ียวกับเศรษฐกิจดิจิทัลและการใช้เคร่ืองมือดิจิทัลต่าง ๆ สามารถนําไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจําวันได้อย่าง สร้างสรรค์ รวมท้ังมีการอบรมขยายผล Digital Literacy การค้าออนไลน์ ช่องทางการค้าขายออนไลน์และ พ้ืนที่วางจําหน่ายสินค้า ให้กับผู้เข้าอบรม จํานวนท้ังส้ิน 113,675 คน โดยการเปิดพ้ืนที่จําหน่ายสินค้าและ ผลิตภัณฑ์ออนไลน์ กศน. ภายในพื้นท่ี กศน.อําเภอ กศน.ตําบล ห้องสมุดประชาชน และหน่วยงานราชการ จาํ นวน 5,565 แหง่ รายงานผลการดําเนนิ งาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 72

ส่วนที่ 2 ผลการดําเนนิ โครงการ/กิจกรรมสําคัญ ตามยทุ ธศาสตรก์ ระทรวงศึกษาธกิ าร สาํ นักงาน กศน. ได้ดําเนินโครงการ/กิจกรรม ท่ีสอดคลอ้ งกับนโยบายและจุดเน้นการดําเนินงาน กศน. ที่สอดรับตามนโยบายกระทรวงศึกษาธิการ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 จํานวน 6 ยุทธศาสตร์ ประกอบด้วย โครงการสําคญั ในแต่ละยทุ ธศาสตร์ ดงั นี้ 1. ยทุ ธศาสตรด์ ้านความมน่ั คง 1.1 การกอ่ สร้างศูนยว์ ิทยาศาสตรเ์ พอื่ การศึกษานราธวิ าส 1.2 โครงการพัฒนาบุคลากรเพ่อื เพิ่มประสิทธภิ าพการปฏบิ ัตงิ านในจงั หวัดชายแดนภาคใต้ 1.3 โครงการตดิ ตามประเมนิ ผลการพฒั นาการศกึ ษาจังหวัดชายแดนภาคใต้ 1.4 โครงการอบรมประวตั ิศาสตร์ชาติไทยและบญุ คุณของพระมหากษัตริย์ไทย 1.5 โครงการจัดการศึกษาตลอดชีวิตในสถาบันศึกษาปอเนาะ 1.6 โครงการฝกึ อาชพี จงั หวดั ชายแดนภาคใต้ตามแนวทางโรงเรียนพระดาบส 1.7 โครงการเรยี นร้ภู าษาเพ่ือการสอื่ สารส่หู มบู่ า้ นชายแดนใต้ 1.8 โครงการน้อมนาํ หลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู่ประชาชนจังหวดั ชายแดนใต้ 1.9 โครงการกีฬา กศน. สายสัมพันธช์ ายแดนใต้ 1.10 โครงการลกู เสือ กศน. ชายแดนใต้ 1.11 โครงการมหกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เพ่ือชวี ติ และสงั คมตามพระอัจฉรยิ ภาพ สวู่ ิถีการเรยี นรู้ 2. ยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนากําลังคน การวิจัย และนวัตกรรมเพ่ือสร้างขีดความสามารถ ในการแขง่ ขันของประเทศ 2.1 โครงการศูนยฝ์ กึ อาชพี ชุมชน 2.2 โครงการ Smart ONIE เพอ่ื สร้าง Smart Farmer 3. ยทุ ธศาสตร์ดา้ นการพัฒนาและเสรมิ สร้างศักยภาพคนให้มีคุณภาพ 3.1 โครงการภาษาอังกฤษเพอื่ การสือ่ สารด้านอาชพี 3.2 โครงการพฒั นาทกั ษะครู กศน. ตน้ แบบการสอนภาษาอังกฤษเพื่อการสอ่ื สาร 3.3 โครงการพฒั นาบคุ ลากร ตามโครงการพัฒนาสือ่ และเทคโนโลยดี ิจทิ ัลเพือ่ การศึกษา 3.4 โครงการจดั หลักสตู รการดแู ลผสู้ ูงอายุกระทรวงศกึ ษาธิการ 3.5 โครงการสรา้ งเครอื ข่ายดจิ ิทัลชุมชนระดับตาํ บล รายงานผลการดําเนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจําปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 73

4. ยุทธศาสตรด์ ้านการสรา้ งโอกาสและความเสมอภาคทางการศกึ ษา 4.1 โครงการสนับสนุนค่าใช้จ่ายในการจัดการศึกษาตั้งแต่ระดับอนุบาลจนจบการศึกษา ขัน้ พน้ื ฐาน 4.2 โครงการขยายผลโครงการหลวงเพือ่ แก้ปญั หาพน้ื ที่ปลูกฝ่นิ อยา่ งย่งั ยืน 4.3 โครงการจัดการศึกษาสาํ หรบั เด็กและเยาวชนในถิน่ ทุรกันดาร เพ่ือสนองงานตามพระราชดําริ สมเดจ็ พระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี 4.4 โครงการทุนการศึกษาเดก็ สภาวะยากลาํ บากในเขตพนื้ ทีส่ ูงภาคเหนอื 4.5 โครงการสนับสนุนเสื้อผ้าและอุปกรณ์การเรียนสําหรับเด็กและเยาวชนท่ีอาศัยอยู่ใน ถ่ินทรุ กันดาร 4.6 โครงการไทยนิยม ยัง่ ยืน ของสาํ นกั งาน กศน. 4.7 โครงการ “ห้องสมุดเคลือ่ นที่สําหรับชาวตลาด” ตามพระราชดํารขิ องสมเดจ็ พระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี 4.8 โครงการเมืองนกั อา่ น 4.9 โครงการสนับสนุนการนําร่องส่งเสริมและพัฒนาทักษะการฟัง การพูดภาษาไทย เพือ่ การส่อื สารสาํ หรับผู้ใหญบ่ นพนื้ ทีส่ งู ในพื้นท่ีโครงการพระราชดาํ ริ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี 5. ยุทธศาสตร์ด้านส่งเสริมและจัดการศึกษาเพื่อเสริมสร้างคุณภาพชีวิตท่ีเป็นมิตรกับส่ิงแวดล้อม 5.1 โครงการบริหารจดั การขยะมลู ฝอย โดยการมีสว่ นรว่ มของชมุ ชน 6. ยุทธศาสตร์ดา้ นการพัฒนาประสิทธิภาพระบบบริหารจัดการ 6.1 โครงการพฒั นาแนวทางขบั เคล่ือนการดําเนนิ งาน สาํ นกั งาน กศน. 6.2 โครงการประชมุ เชิงปฏิบตั กิ ารเพอื่ การจัดการระบบฐานขอ้ มูล กศน. ตาํ บล (DMIS61) 6.3 โครงการพฒั นาบคุ ลากรดา้ น ICT ของสาํ นกั งาน กศน. สําหรับผลการดําเนินงานโครงการตามยุทธศาสตร์ดังกล่าว มีหลายโครงการท่ีได้นําเสนอ ข้อมูลไว้แล้วในส่วนที่ 1 ตามแผนงานพ้ืนฐาน และแผนงานบูรณาการ ดังนั้น จึงขอนําเสนอรายงานผล การดาํ เนนิ งานโครงการ/กจิ กรรมสาํ คัญในสว่ นนี้เฉพาะโครงการทีไ่ ม่ไดน้ าํ เสนอไวใ้ นสว่ นท่ี 1 ดงั น้ี 1. ยุทธศาสตรด์ า้ นความม่ันคง 1.1 โครงการอบรมประวัตศิ าสตร์ชาตไิ ทยและบญุ คณุ ของพระมหากษตั ริยไ์ ทย พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชกระแสรับสั่งด้านการศึกษา โดยเน้นให้การศึกษาต้องมุ่งสร้างพ้ืนฐานให้แก่ผู้เรียน การสร้างทัศนคติท่ีถูกต้อง (อุปนิสัย) ที่มั่นคงเข้มแข็ง การสอนให้มีอาชีพ มีงานทํา รวมถึงการทําให้เยาวชนมีความสนใจ และเข้าใจในเรื่องของสถาบัน พระมหากษัตริย์และประวัติศาสตร์ชาติไทยได้อย่างถูกต้อง สํานักงาน กศน. ได้ดําเนินโครงการอบรม ประวัติศาสตร์ชาติไทย และบุญคุณของพระมหากษัตริย์ไทย เพ่ือเสริมสร้างอุดมการณ์รักชาติ ศาสนาและ รายงานผลการดาํ เนนิ งาน สาํ นักงาน กศน. ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 74

สถาบนั พระมหากษัตรยิ ไ์ ทย ใหก้ ับบคุ ลากรในหนว่ ยงานและสถานศกึ ษาในสังกดั สํานักงาน กศน. และขยายผล การดําเนนิ โครงการดังกลา่ ว ผลการดาํ เนนิ งาน มีการจัดอบรมหลักสูตรประวัติศาสตร์ชาติ และนําองค์ความรู้ไปขยายผลแก่นักศึกษา กศน. เยาวชน และประชาชนทัว่ ไป เพื่อสง่ เสริมอุดมการณร์ ักชาติ ศาสนา และสถาบันพระมหากษัตริยไ์ ทย ใน 4 หลักสูตร ให้กับ กลมุ่ เป้าหมาย รวมทงั้ ส้ิน 303,247 คน ดงั น้ี หลักสูตรท่ี 1 การอบรมประวัติศาสตร์ชาติไทย และบุญคุณของพระมหากษัตริย์ไทย มผี ู้เข้ารับการอบรม จํานวน 195,946 คน หลักสูตรที่ 2 การอบรมการจัดกิจกรรมกระบวนการ การเรียนการสอน เพ่ือการเรียนรู้ เรื่องประวัตศิ าสตร์ชาตไิ ทย และบุญคุณของพระมหากษตั รยิ ์ไทย มีผเู้ ข้ารับการอบรม จาํ นวน 58,302 คน หลักสูตรที่ 3 การอบรมวิทยากรประวัติศาสตร์ชาติไทย มีผู้เข้ารับการอบรม จํานวน 13,226 คน หลักสูตรท่ี 4 การอบรมประวัติศาสตร์ชาติไทย และบุญคุณของพระมหากษัตริย์ไทย เพือ่ การนเิ ทศ และตดิ ตามการจัดอบรม มีผู้เข้ารับการอบรม จาํ นวน 35,773 คน สําหรับผลการดําเนินโครงการที่ไม่ได้กล่าวไว้ในยุทธศาสตร์น้ี ได้นําเสนอไว้แล้วในส่วนท่ี 1 ดังรายละเอยี ดในหน้าที่ 52 – 54 และ หน้าที่ 63 - 70 2. ยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนากําลังคน การวิจัย และนวัตกรรมเพ่ือสร้างขีดความสามารถ ในการแข่งขนั ของประเทศ มกี ารนําเสนอผลการดาํ เนนิ งานโครงการแล้ว ในสว่ นท่ี 1 ดงั รายละเอยี ดในหนา้ ท่ี 55 - 57 3. ยทุ ธศาสตร์ด้านการพฒั นาและเสริมสรา้ งศกั ยภาพคนใหม้ ีคณุ ภาพ มีการนําเสนอผลการดําเนินงานโครงการแล้ว ในส่วนท่ี 1 ดังรายละเอียดในหน้าท่ี 57 – 63 และ หน้าท่ี 71 - 72 รายงานผลการดาํ เนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 75

4. ยุทธศาสตรด์ า้ นการสร้างโอกาสและความเสมอภาคทางการศกึ ษา 4.1 โครงการไทยนิยม ย่งั ยืน ของสํานักงาน กศน. โครงการไทยนิยม ย่ังยืน เป็นความร่วมมือกันของหน่วยงาน องค์กร เพื่อขับเคลื่อน ประเทศไปสู่วิสัยทัศน์ ม่ันคง มั่งคั่ง ยั่งยืน โดยทุกส่วนราชการ หน่วยงาน ท่ีมีแผนงาน/ โครงการ และงบประมาณลงไปในพื้นท่ี ได้มี การบูรณาการการทํางานร่วมกัน ไม่ให้เกิด ความซํ้าซ้อนในการลงพ้ืนที่ภายใต้กรอบ ยุทธศาสตร์ชาติ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและ สังคมแห่งชาติ นโยบายและแผนระดับชาติว่าด้วยความมั่นคงแห่งชาติ แผนการปฏิรูป และปัญหาในเชิงพื้นท่ี กระทรวงศึกษาธิการ โดยสํานักงาน กศน. ได้มุ่งขับเคล่ือนสร้างการรบั รู้ ความเข้าใจให้กับประชาชนในชุมชน เพ่ือให้ประชาชนเกดิ ความรู้ ความเข้าใจ สามารถเข้าถึงข้อมลู และมีส่วนรว่ มในการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยนื ผลการดาํ เนนิ งาน 1) ขยายผลชุมชน ต้นแบบตามโครงการไทยนิยม ยั่งยืน ระดับอาํ เภอ (อาํ เภอละ 1 ชมุ ชน) 1 .1 ) คั ด เลื อ ก ชุมชนต้นแบบฯ ที่มีผลงานโดดเด่นเชิง ประจักษ์ สามารถเผยแพร่เป็นแบบอย่าง โดยเข้ารับโล่รางวัลจากรัฐมนตรีช่วย ว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (พลเอก สรุ เชษฐ์ ชยั วงศ)์ จํานวน 77 โล่ แบง่ เป็น ระดับสํานกั งาน กศน. โดยคัดเลือกจากกลมุ่ สํานักงาน กศน.จังหวัด จํานวน 19 ชมุ ชน ระดบั จังหวดั จาํ นวน 58 ชมุ ชน 1.2) ขยายผลชุมชนตน้ แบบฯ ระดบั อําเภอ (อาํ เภอละ 1 ชมุ ชน) รวม 928 ชุมชน 1.3) รวบรวมและสรุปผลการขยายผลชุมชนต้นแบบฯ ระดับอําเภอ นําเสนอผู้บริหาร ระดบั สงู 2) การจัดประชุมแสดงผลการดําเนินงานโครงการไทยนิยม ย่ังยืน และงานนโยบายของ สาํ นกั งาน กศน. 2.1) จัดแสดงผลการดําเนินงานโครงการไทยนิยม ย่ังยืน และงานนโยบายของ สํานักงาน กศน. โดยมีกลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ ผู้บริหารระดับสูงกระทรวงศึกษาธิการ ผู้อํานวยการสํานักงาน รายงานผลการดาํ เนินงาน สาํ นักงาน กศน. ประจาํ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 76

กศน.จังหวัด/กทม. ผู้อํานวยการสถานศึกษาขึ้นตรง ผู้อํานวยการ กศน.อําเภอ/เขต และผู้อํานวยการกลุ่ม/ ศนู ย์ส่วนกลาง 2.2) จัดนิทรรศการแสดงผลการดําเนินงานชุมชนต้นแบบและงานนโยบายของสํานักงาน กศน. 2.3) มอบโลร่ างวัลชุมชนต้นแบบฯ โครงการไทยนยิ ม ยั่งยนื 4.2 โครงการ “ห้องสมุดเคลื่อนท่ีสําหรับชาวตลาด” ตามพระราชดําริของสมเด็จ พระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ด้วยกระทรวงศึกษาธิการมีนโยบายให้สํานักงาน กศน. ดําเนินโครงการ “ห้องสมุด เคล่ือนท่ีสําหรับชาวตลาด”ตามพระราชดําริสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี โดยใช้หลักการมีส่วนร่วม “ของชุมชน โดยชุมชน เพื่อชุมชน” มีเป้าหมายในการจัดทํา ต้นแบบจังหวัดละ 1 แห่ง เพื่อให้เกิดพลังชุมชนท่ีเข้มแข็งในการร่วมสร้างวัฒนธรรมการอ่าน และส่งเสริมให้ ชมุ ชนเป็นศูนยก์ ลางการเรียนรูแ้ ละการพฒั นา ใหบ้ รรลุผลตามหลกั การดังกลา่ วอย่างแทจ้ รงิ ผลการดําเนนิ งาน มีการจัด “ห้องสมุดเคลื่อนที่สําหรับ ชาวตลาด” ต้นแบบ ระดับจังหวัดท่วั ประเทศ รวมทงั้ สิ้น 77 แห่ง และให้บริการกิจกรรมส่งเสริมการอ่านแก่ผู้ใช้บริการ จํานวนทั้งส้ิน 1,628,676 คน มีห้องสมุดเคลื่อนที่สําหรับ ชาวตลาดแบบคู่ขนานในพื้นท่ี จํานวน 350 แห่ง มีภาคีเครือข่ายที่เป็นเจ้าภาพ จิตอาสา เครือข่าย ในการร่วมดําเนินโครงการ โดยมีผู้ใช้บริการเฉลี่ย 15 คน/วัน/แห่ง อีกท้ังมีข่าวสารผ่าน Facebook “ห้องสมุดเคล่ือนท่ีสําหรับชาวตลาด” เพ่ือประชาสัมพันธ์การดําเนินงานให้สาธารณชนรับรู้อย่างต่อเน่ือง และให้ประชาชน ชุมชน ชาวตลาด ได้รับความรู้ ความเข้าใจในการดําเนินโครงการและการบริการส่งเสริม การอ่านเพื่อการเรียนรูท้ ี่หลากหลาย และเม่ือวนั ที่ 8 กันยายน พ.ศ. 2561 สํานักงาน กศน. ได้มอบโลเ่ ชิดชูเกยี รติ ให้สํานักงาน กศน. จังหวัดทุกแห่ง นําไปมอบให้กับเจ้าภาพหลักในพื้นท่ีท่ีร่วมดําเนินโครงการ ทั้งนี้ เพื่อเป็น ขวญั กาํ ลังใจในการดาํ เนนิ โครงการและขยายผลในพ้นื ทต่ี ่อไป 4.3 โครงการเมอื งนักอ่าน สืบเนื่องจากแผนแม่บทส่งเสริมวัฒนธรรมการอ่านสู่สังคมแห่งการเรียนรู้ของไทย พ.ศ. 2560 - 2564 กําหนดให้การส่งเสริมวัฒนธรรมการอ่าน เป็นโครงการบูรณาการการทํางานร่วมกันระหว่าง กระทรวงวฒั นธรรมและกระทรวงศึกษาธิการ โดยสํานักงาน กศน. ได้ดําเนนิ โครงการเมอื งนกั อ่านและคดั เลือก รายงานผลการดาํ เนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 77

สํานักงาน กศน.จังหวัด จํานวน 36 แห่ง เพ่ือนําร่องการดําเนินงาน และขยายผลการดําเนินงานทุกจังหวัด ในการส่งเสริมการอ่านให้กับประชาชนอย่างต่อเนื่อง จัดกิจกรรมท่ีสอดคล้องกับวิถีชีวิต ให้ประชาชนเกิดนิสัย รักการอ่าน มีการระดมสรรพกําลังทุกภาคส่วนร่วมขับเคล่ือนในการส่งเสริมและสร้างความตระหนัก ใหป้ ระชาชนเห็นคุณคา่ ของการอ่าน ผลการดําเนินงาน 1) จัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านท่ัวประเทศ เพ่ือเทิดพระเกียรติสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี เมื่อวันท่ี 2 เมษายน 2561 ได้แก่ จังหวดั อุบลราชธานี จัดงานวันรักการอา่ น “อุบลราชธานี นครแห่งการอ่าน” เฉลิมฉลองครบ 10 ปี การส่งเสริมการอ่าน และวนั อนรุ ักษ์ มรดกไทย เทิดพระเกียรติสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี จังหวัดลําพูน จัดงาน “คนหละปูน ฮักอ่านฮักฮู้ สู่... วิถีล้านนา” และจังหวัดกาญจนบุรีจัดงานมหกรรมวันรัก การอา่ น เมอื งนักอา่ น คนกาญจนบรุ ี 2) จัดงานเฉลมิ ฉลองทศวรรษการอ่าน ในทุกภมู ิภาค 3) จดั กจิ กรรมสง่ เสริมการอา่ นเชิงรุก รถหอ้ งสมดุ เคลอื่ นท่ีสชู่ ุมชน 4) จัดกิจกรรมประกวดแข่งขันนวัตกรรมส่งเสริมการอ่าน เพื่อส่งเสริมสนับสนุน เพิ่มประสิทธิภาพการดําเนินงานด้านการอ่านตามแนวพระราชดําริสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี โดยจัดประชุมปฏิบัติการคัดเลือกตัดสินนวัตกรรมส่งเสริมการ อ่าน 19 กลุ่มจังหวัด เพ่ือคัดเลือกสุดยอดนวัตกรรมระดับภาคและระดับประเทศ เม่ือวันพุธที่ 1 สิงหาคม 2561 ณ โรงแรมรอยลั ซติ ี้ กรงุ เทพฯ โดยมีผูเ้ ขา้ รว่ มประชมุ กวา่ 300 คน รายงานผลการดําเนนิ งาน สาํ นักงาน กศน. ประจําปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 78

4.4 โครงการสนับสนุนการนําร่องส่งเสริมและพัฒนาทักษะการฟัง การพูดภาษาไทย เพ่ือการสื่อสารสําหรับผู้ใหญ่บนพื้นที่สูง ในพ้ืนที่โครงการพระราชดําริ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี สืบเน่ืองจากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราช กุมารี ได้เสด็จไปทรงเย่ียมประชาชนในชนบทห่างไกลและทุรกันดาร ได้ทอดพระเนตรเห็นสภาพชีวิต ความเป็นอยู่ของประชาชนแล้วทรงมีพระราชหฤทัยมุ่งม่ันในการช่วยเหลือด้านการศึกษาแก่ประชาชน ที่ด้อยโอกาสในถิ่นทุรกันดาร ตามพระราชดําริ ว่าการศึกษาเป็นปัจจัยสําคัญในการสร้างและ พัฒนาความรู้ ความคิด ตลอดจนความประพฤติ และคุณงามความดีของบุคคล รวมถึงปัญหา ของประชาชนบางส่วนบนพ้ืนท่ีสูง (วัยผู้ใหญ่) ในถิ่นทุรกันดารท่ีไม่สามารถสื่อสารภาษาไทย ด้วยการฟัง การพูดได้ ดังน้ัน เพื่อสนองงาน ตามพระราชดําริดังกล่าว สํานักงาน กศน. ได้ดําเนินการนําร่องส่งเสริมและพัฒนาทักษะ การฟัง การพูดภาษาไทยเพื่อการส่ือสารสําหรับผู้ใหญ่บนพื้นท่ีสูง ในพ้ืนท่ีโครงการพระราชดําริ สมเด็จ พระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี โดยร่วมกับสํานักงาน คณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพื้นฐาน และกองบัญชาการตํารวจตระเวนชายแดน (ตชด.) ผลการดําเนนิ งาน สํานักงาน กศน. ได้นําร่องส่งเสริมและพัฒนาทักษะการฟัง การพูดภาษาไทยเพ่ือการสื่อสาร สําหรับผู้ใหญ่บนพื้นท่ีสูง ในพื้นท่ีโครงการพระราชดําริ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพ รัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ใน 2 อําเภอ ดังน้ี 1) อําเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ ได้นําร่องในศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” จํานวน 115 แห่ง มีกลุ่มเปา้ หมาย จํานวนท้งั สิ้น 1,811 คน โดยมีผู้ผ่านการประเมินด้านการฟัง จํานวน 665 คน และผ่านการประเมินด้านการพูด จาํ นวน 370 คน 2) อําเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก ได้นําร่องในศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” จํานวน 15 แห่ง มีกลุ่มเป้าหมาย จํานวนทั้งสิ้น 336 คน โดยมีผู้ผ่านการประเมินด้านการฟัง จํานวน 221 คน และผ่านการประเมินดา้ นการพูด จํานวน 151 คน รายงานผลการดาํ เนินงาน สาํ นักงาน กศน. ประจําปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 79

สําหรับผลการดําเนินโครงการท่ีไม่ได้กล่าวไว้ในยุทธศาสตร์น้ี ได้นําเสนอไว้แล้วในส่วนที่ 1 ดงั รายละเอยี ดในหนา้ ที่ 43 – 48 และ หนา้ ที่ 58 - 59 5. ยุทธศาสตร์ด้านการส่งเสริมและจัดการศึกษาเพ่ือเสริมสร้างคุณภาพชีวิตท่ีเป็นมิตรกับ สิ่งแวดล้อม มีการนาํ เสนอผลการดาํ เนนิ งานโครงการแลว้ ในส่วนท่ี 1 ดังรายละเอียดในหนา้ ท่ี 61 - 62 6. ยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนาประสทิ ธภิ าพระบบบริหารจัดการ 6.1 โครงการพฒั นาแนวทางขบั เคลอื่ นการดําเนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 สืบเนื่องจากพระราชบัญญัติส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พ.ศ. 2561 ได้กําหนดให้สํานักงาน กศน. ดําเนินการส่งเสริม สนับสนุน และประสานงานการศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอัธยาศัยเป็นไปอย่างมีระบบ และต่อเนื่อง มีการบริหารและการจัดการศึกษาท่ีมีประสิทธิภาพ ดังนั้น สํานักงาน กศน. จึงได้พัฒนาแนวทางขับเคลื่อนการดําเนินงาน โดยมีการดําเนินกิจกรรมต่าง ๆ ในการส่งเสริม สนับสนุนการดําเนินงานของคณะกรรมการส่งเสริม สนับสนุน และประสานความร่วมมือการศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอัธยาศัย การจัดทําแผนพัฒนาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย แนวทางและจุดเน้น การดําเนินงาน ทั้งนี้ เพ่ือขับเคล่ือนนโยบายของรัฐบาล นโยบายของประเทศท่ีเก่ียวข้องไปสู่การปฏิบัติได้อย่างมี ประสทิ ธภิ าพ ผลการดําเนนิ งาน มีการดําเนินกิจกรรมต่าง ๆ ได้แก่ การจัดสัมมนารับฟังความคิดเห็นต่อร่างแผนพัฒนา การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย การประชุมช้ีแจงนโยบายและจุดเน้นการดําเนินงาน การจัดทําแผนปฏิบัติการประจําปี การเผยแพร่เอกสารแผนปฏิบัติการประจําปี และยุทธศาสตร์และจุดเน้น การดําเนนิ งาน การประชุมสรุปผลการดําเนินงานและชี้แจงแนวทางการดําเนนิ งาน การประชุมคณะกรรมการ ส่งเสริม สนับสนุน และประสานความร่วมมือการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ฯลฯ ทําให้ หน่วยงานและสถานศึกษาในสังกัด สามารถขับเคล่ือนแผนพัฒนาการศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอธั ยาศยั และนาํ กรอบแนวทางและจดุ เนน้ การดําเนนิ งาน ไปสู่การปฏิบัตใิ นทศิ ทางเดียวกันเพ่ือตอบสนอง ตอ่ นโยบายรฐั บาลและนโยบายกระทรวงศึกษาธกิ ารได้อยา่ งมีประสทิ ธิภาพ รายงานผลการดาํ เนนิ งาน สาํ นักงาน กศน. ประจําปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 80

6.2 โครงการประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อการจัดการระบบฐานข้อมูล กศน. ตําบล (DMIS61) สาํ นกั งาน กศน. ได้นําเทคโนโลยสี ารสนเทศและการส่ือสารมาประยุกต์ใช้ในการบริหาร จัดการให้แก่หน่วยงาน และสถานศึกษา โดยการพัฒนาระบบสารสนเทศสําหรับการศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอัธยาศัย เช่น ข้อมูลกลุ่มเป้าหมาย ครูและบุคลากรทางการศึกษา อาคารสถานที่ ครุภัณฑ์ งบประมาณ ฯลฯ มาใช้ในการตัดสินใจ และกําหนดนโยบาย การจัดทํางบประมาณประจําปี แผนงานและ โครงการตามคํารับรองการปฏิบัติราชการ โดยได้ประชุมเชิงปฏิบัติการเพ่ือการจัดการระบบฐานข้อมูล กศน. ตําบล (DMIS) เพื่อสร้างความเข้าใจในการใช้งานระบบ และการใช้ประโยชน์จากข้อมูลในระบบฐานข้อมูล ดงั กลา่ วสําหรบั การบรหิ ารจัดการภายในองคก์ ร ผลการดําเนินงาน 1) ระบบบริหารจัดการฐานขอ้ มูล กศน.ตําบล (DMIS) จาํ นวน 1 ระบบ 2) คมู่ อื การใช้งาน จาํ นวน 350 เล่ม 3) สรุปผลการประเมินความพึงพอใจในการใช้ระบบงาน DMIS และทบทวนกระบวนงานใน การใช้งานระบบ DMIS เพ่อื สนับสนนุ การดําเนนิ งาน ในปงี บประมาณ พ.ศ. 2562 6.3 โครงการพฒั นาบคุ ลากรด้าน ICT ของสาํ นักงาน กศน. การพัฒนาศักยภาพของบุคลากรท่ีเป็นกําลังสําคัญในการขับเคล่ือนงานด้านเทคโนโลยี สารสนเทศเพื่อให้พรอ้ มรองรับกับยุคเศรษฐกิจดิจิทัล ควรให้ความสําคัญกับกลุ่มข้าราชการ พนักงานราชการ ที่รับผิดชอบงานด้านเทคโนโลยีสารสนเทศท่ีเก่ียวข้องกับระบบคอมพิวเตอร์ตลอดจนเทคโนโลยีสารสนเทศ โดยตรง ทงั้ น้ี เพ่ือให้บุคลากรมีความเข้าใจและตระหนักถึงความสําคัญในการขับเคล่ือนเศรษฐกิจของประเทศ โดยการใช้เทคโนโลยีดิจิทัล และพร้อมรับกับการเปลี่ยนแปลงในอนาคต มีการใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยี ดิจิทัลมากย่ิงข้ึน การใช้ข้อมูลออนไลน์ต่าง ๆ ดังน้ัน การให้ความสําคัญกับการพัฒนาศักยภาพของทรัพยากร บุคคลท่ีเป็นกําลังสําคัญในการขับเคลื่อนพันธกิจองค์กรอย่างเป็นระบบ สาํ นักงาน กศน. จึงไดด้ ําเนินโครงการ พัฒนาบุคลากรด้าน ICT เพื่อเพ่ิมพูนความรู้ ความสามารถท่ีจําเป็นต่อการประยุกต์ใช้งานด้านเทคโนโลยี สารสนเทศ ตลอดจนนําเทคโนโลยใี หม่มาปรับปรงุ และพฒั นางาน กศน. ต่อไป ผลการดาํ เนินงาน 1) จัดอบรมเชิงปฏิบัติการการใช้งานโปรแกรมทะเบียนนักศึกษา(ITW51)ให้กับบุคลากรท่ีรับผิดชอบ งานทะเบียนนักศกึ ษา จาํ นวน 156 คน 2) จัดอบรมเชิงปฏิบัติการการเขียนโปรแกรมเว็บพลวัตและเทคนิคการเชื่อมต่อฐานข้อมูล ใหก้ บั บุคลากร จํานวน 20 คน รายงานผลการดําเนนิ งาน สาํ นักงาน กศน. ประจําปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 81

รายงานผลการดาํ เนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 82

สว่ นที่ 3 ผลการดําเนินโครงการ/กิจกรรมสาํ คัญ ตามภารกิจต่อเน่ือง ภารกจิ ตอ่ เนือ่ ง สํานักงาน กศน. ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 สํานกั งาน กศน. ไดด้ ําเนินงานโครงการ/กิจกรรมสาํ คญั ตามภารกจิ ต่อเนื่อง ดังน้ี 1. ดา้ นการจดั การศกึ ษาและการเรยี นรู้ 1.1 กิจกรรมวทิ ยาศาสตร์สชู่ ุมชนโดยใช้ กศน.ตาํ บล เป็นฐาน 1.2 กิจกรรมการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์ในรปู แบบ STEM EDUCATION 1.3 โครงการจดั การเรียนรู้วิทยาศาสตร์ตามศาสตรพ์ ระราชา 1.4 โครงการสง่ เสริมและสนับสนุนการจดั การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย สาํ หรับผ้เู รยี นท่ีออกจากระบบการศึกษากลางคัน 1.5 โครงการพฒั นาการจดั การศึกษานอกระบบสาํ หรับคนไทยในต่างประเทศ 1.6 โครงการบา้ นหนังสือชมุ ชน 1.7 ศนู ยส์ ่งเสริมพฒั นาประชาธปิ ไตยตําบล (ศส.ปชต.) 2. ดา้ นหลกั สูตร สื่อ รปู แบบการจัดกระบวนการเรยี นรู้ การวัดและประเมนิ ผล งานบริการ ทางวิชาการ และการประกนั คณุ ภาพการศึกษา 2.1 โครงการพัฒนาสื่อหนงั สือเรยี นเพื่อส่งเสริมการศึกษานอกระบบ 2.2 โครงการพฒั นาหลักสูตรการศกึ ษานอกระบบระดับการศึกษาขนั้ พ้ืนฐาน 2.3 โครงการจัดและพฒั นาการศึกษาทางไกลประเภทการศึกษาต่อเนือ่ งเพื่อส่งเสรมิ การศึกษาตลอดชีวติ สาํ หรบั ประชาชน 2.4 โครงการการประเมนิ ผลการศกึ ษานอกระบบขั้นพนื้ ฐาน 2.5 โครงการสง่ เสรมิ การอา่ นออกเขยี นได้ 3. ด้านเทคโนโลยเี พือ่ การศกึ ษา 3.1 โครงการส่งเสริมการศกึ ษาตลอดชวี ติ ด้วยเทคโนโลยเี พ่ือการศกึ ษา 3.2 โครงการนาํ รอ่ งจัดการความรูช้ มุ ชนโดยใช้เทคโนโลยีดิจทิ ัลเพ่อื การศึกษา (เมอื งน่าน Model) 4. ด้านโครงการอันเน่อื งมาจากพระราชดําริ หรือโครงการอนั เก่ียวเนื่องจากราชวงศ์ 4.1 โครงการศูนย์วงเดือน อาคมสุรทัณฑ์ ตามพระราชดําริสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี รายงานผลการดําเนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจําปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 83

4.2 โครงการสรา้ งปา่ สร้างรายได้ ตามพระราชดําริสมเด็จพระกนษิ ฐาธิราชเจ้า กรมสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี 5. ด้านการศึกษาในจงั หวัดชายแดนภาคใต้ พ้นื ทีเ่ ขตเศรษฐกิจพิเศษ และพืน้ ท่ีบรเิ วณ ชายแดน 5.1 โครงการพฒั นาการศึกษาพืน้ ท่ีชายแดน และการพฒั นาการศึกษาในพ้นื ท่ีเขตพัฒนาพิเศษ ภาคตะวันออก (Eastern Economic Corridor : EEC) 6. ดา้ นบคุ ลากร ระบบการบริหารจดั การ และการมีสว่ นร่วมของทกุ ภาคส่วน 6.1 โครงการพัฒนากฎหมายพัฒนาศักยภาพบุคลากร และการขบั เคล่ือนเพ่ือป้องกันและแก้ไข ปญั หาการทุจรติ ของสํานักงาน กศน. 6.2 โครงการเตรยี มความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้ม สาํ หรับครูผู้ชว่ ย 6.3 โครงการจัดทําคู่มือแนวทางการสรรหาและเลือกสรรพนักงานราชการ สังกัดสํานักงาน กศน. 6.4 โครงการพฒั นาศักยภาพครดู ้านการจัดกระบวนการเรียนรู้ กศน. 6.5 โครงการพัฒนาการจดั กระบวนการเรียนรสู้ ําหรับศึกษานิเทศก์ 6.6 การพฒั นาศักยภาพครกู ารศกึ ษานอกโรงเรยี นในหน่วยทหาร โดยมีผลการดําเนินงานโครงการ/กจิ กรรม ดงั นี้ 1. ด้านการจดั การศึกษาและการเรียนรู้ 1.1 กจิ กรรมวิทยาศาสตรส์ ่ชู ุมชนโดยใช้ กศน.ตาํ บล เปน็ ฐาน การเรียนรู้วิทยาศาสตร์ และเจตนารมณ์การจัดการศึกษาท่ีมุ่งให้ผู้เรียนเรียนรู้จากแหล่ง การเรียนรู้ต่าง ๆ เพ่ือส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตแก่ประชาชนทั่วไปให้มีระบบคิดเชิงวิทยาศาสตร์ และนํา ความรู้เชิงวิทยาศาสตร์ไปใช้ในการพัฒนาอาชีพของตนเอง สํานักงาน กศน. ได้จัดกิจกรรมวิทยาศาสตร์สู่ชุมชน โดยใช้ กศน.ตําบล เป็นฐาน เพ่ือส่งเสริมให้ประชาชนในชุมชนมีทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ รวมถึง มีการจัดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เคลื่อนท่ีไปสู่ชุมชนโดยร่วมกับ กศน.ตําบล/อําเภอ เพื่อพัฒนาศักยภาพ ใหก้ บั ประชาชนในชุมชน ผลการดําเนินงาน มีการจัดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์สู่ชุมชน เพ่ือพัฒนาศักยภาพของประชาชน ในชุมชนทั้งในด้านการใช้เทคโนโลยีท่ีเหมาะสม และการพัฒนากระบวนการคิดเชิงเหตุผล เป็นผู้ท่ี “คิดเป็น” โดยมีผู้รับบริการ จํานวนทั้งส้ิน 226,344 คน จําแนกเป็นครูและนักเรียนในระบบโรงเรียน จํานวน 144,676 คน ครูและนักศึกษา กศน. จํานวน 15,774 คน และประชาชนท่ัวไป จํานวน 65,894 คน ซ่ึงกลุ่มเป้าหมาย ดังกล่าว มากกว่ารอ้ ยละ 80 มีความพึงพอใจ และคิดว่าสามารถนําความรู้ไปใช้ในการพัฒนาคณุ ภาพชีวิตของ ตนเองในครวั เรอื น และพฒั นาอาชพี ของตนเองได้ รายงานผลการดาํ เนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 84

1.2 กจิ กรรมการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์ในรูปแบบ STEM EDUCATION การจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสะเต็มศึกษา (STEM EDUCATION) เป็นแนวทางการจัด การศึกษาที่บูรณาการวิทยาศาสตร์ วิศวกรรม เทคโนโลยี และคณิตศาสตร์ โดยเน้นการนําความรู้ไปใช้ แก้ปัญหาในชีวิตจริง และการประกอบอาชีพในอนาคต รวมท้ังการพัฒนากระบวนการหรอื ผลผลิตใหม่ ที่เป็น ประโยชน์ต่อการดําเนินชีวิต และการทํางาน เป็นการต่อยอดหลักสูตรโดยบูรณาการการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ความเป็นเหตุผล) คณิตศาสตร์ (การคํานวณ) เทคโนโลยี (กระบวนการสืบเสาะ สืบค้นจากสื่อต่าง ๆ) กระบวนการทางวิศวกรรมศาสตร์ (การออกแบบการเรียนรู้) สํานักงาน กศน. ได้ร่วมกับสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี จัดอบรมครูสะเต็มศึกษา ด้วยระบบทางไกล เพ่ือขับเคลื่อนการพัฒนา ศักยภาพครู กศน. ในการจัดการเรียนการสอนตามแนวทางสะเตม็ ศึกษา ตามนโยบายรฐั บาล ผลการดาํ เนนิ งาน มีการจัดอบรมครูสะเต็มศึกษา ด้วยระบบทางไกล ให้กับครู กศน.ทั่วประเทศ จํานวน 4 รุ่น ได้แก่ 1) ระดับประถมศึกษาตอนต้น เม่ือวันท่ี 26 - 28 พฤษภาคม 2561 2) ระดับประถมศึกษาตอน ปลาย เมื่อวันท่ี 19 - 21 พฤษภาคม 2561 3) ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น เมื่อวันที่ 5 - 7 พฤษภาคม 2561 4) ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย เม่ือวันท่ี 28 - 30 เมษายน 2561 โดยมีครู กศน. ท่ีเข้ารับการอบรม จํานวน ท้ังสิ้น 2,461 คน โดยผู้เข้าอบรม มากกว่าร้อยละ 80 มีความพึงพอใจในการเข้ารับการอบรมในระดับมาก และคิดว่าตนเองได้รับความรู้เก่ียวกับสะเต็มศึกษามากยิ่งขึ้น สามารถนําความรู้ไปประยุกต์ใช้ในการจัด การเรียนการสอนแกน่ ักศกึ ษา กศน. ได้ รายงานผลการดําเนนิ งาน สาํ นักงาน กศน. ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 85

นอกจากนี้ มีการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวคิดสะเต็มศึกษาเพ่ือส่งเสริมให้ผู้เรียน/ ผู้รับบริการได้คิดวิเคราะห์สร้างสรรค์ผลงานของตนเอง เน้นการลงมือปฏิบัติและการใช้กระบวนการกลุ่ม ในการคิดวิเคราะห์แก้ปัญหาให้สามารถเชื่อมโยงกับชีวิตจริง โดยใช้วิธีการจัดกระบวนการเรียนรู้ ในรูปแบบ ของค่ายวิทยาศาสตร์ เช่น การประดิษฐ์หรือการพัฒนาอุปกรณ์เพื่อการนําไปใช้ในภาคการเกษตร การย่นระยะเวลาการทําไข่เค็ม กิจกรรมปฏบิ ัติการ “จุลินทรีย์ก้นครัว” โดยมีผเู้ ขา้ รว่ มกจิ กรรม จาํ นวนทั้งส้ิน 122,216 คน จําแนกเป็นครูในระบบโรงเรียน จํานวน 5,569 คน นักเรียนในระบบ จํานวน 89,744 คน ครู กศน. จาํ นวน 5,679 คน นักศกึ ษา กศน. จาํ นวน 11,408 คน และประชาชนท่ัวไป จาํ นวน 9,816 คน 1.3 โครงการจัดการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์ตามศาสตรพ์ ระราชา สํานักงาน กศน. ได้จัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ตามศาสตร์พระราชา เพ่ือจัดทําสื่อ การเรียนรู้ ศูนย์การเรียนรู้ของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เกษตรทฤษฎีใหม่ และจัดกิจกรรมตามหลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียง เกษตรทฤษฎีใหม่ ห้องเรียนธรรมชาติวิทยาศาสตร์ในสวน เพื่อให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรม สามารถนําความรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้ในการดําเนินชีวิตให้อยู่อย่างพอประมาณตน เดนิ ทางสายกลางมีความพอดีและพอเพียงกับตนเอง ครอบครัวและชุมชน ควบคู่ไปกับการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์ รู้จักคดิ อยา่ งมเี หตุผล ผลการดาํ เนินงาน มีการจัดกิจกรรมตามรอยศาสตร์พระราชาค่ายเอสซีจี กิจกรรมค่ายเยาวชนสมานฉันท์ กจิ กรรมภาคฤดรู ้อน RSCE organic farm กิจกรรมห้องเรยี นธรรมชาตวิ ิทยาศาสตรใ์ นสวน กิจกรรมเศรษฐกิจ พอเพียง กิจกรรมพัฒนาผู้เรียนค่ายวิชาการสะเต็มศึกษา กิจกรรมการอบรมไบโอซาร์ กิจกรรมพัฒนาทักษะ การแก้ปัญหาแนวปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง กิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์นักเรียน ระดับช้ัน ป.1 รายงานผลการดาํ เนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 86

โรงเรียนสาธิตนวัตกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี กิจกรรมสนุกแบบวิทย์ ๆ ตามศาสตร์ พระราชาและกิจกรรมการอบรมปลกู ผักสนุก สขุ ภาพดวี ถิ พี อเพียง มผี เู้ ขา้ รว่ มกจิ กรรม จาํ นวนทง้ั สิ้น 1,081 คน 1.4 โครงการส่งเสรมิ และสนบั สนนุ การจดั การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั สําหรับผเู้ รียนที่ออกจากระบบการศึกษากลางคัน ปัจจุบันปัญหาการออกกลางคันของประชากรวัยเรียน เป็นปัญหาที่สําคัญและส่งผล ต่อการพัฒนาประเทศ ซ่ึงเกิดจากสภาวการณ์ทางเศรษฐกิจท่ีตกต่ํา ประชากรวัยเรียนต้องออกจากระบบ การศึกษา เพื่อเข้าสู่ตลาดแรงงาน ทําให้ไม่มีค่าใช้จ่าย และเวลาในการเรียนหนังสือ นอกจากนี้ปัญหา การท้องก่อนวัยเรียนก็เป็นอีกปัญหาท่ีสําคัญ เนื่องจากสภาพสังคมในปัจจุบัน เด็กที่ออกจากระบบจะเป็น กลุ่มพ่อแม่วัยใส ท่ีต้ังครรภ์โดยไม่มีความพร้อม ทําให้ต้องออกจากระบบการศึกษาเป็นจํานวนมาก สํานักงาน กศน. ซึ่งมีบทบาทสําคัญในการรับผู้เรียนท่ีเป็นกลุ่มดังกล่าวเข้าสู่ระบบการศึกษา และเป็นหน่วยงานท่ีมี หลักการจัดการศึกษาท่ียืดหยุ่น เหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมาย ได้เปิดโอกาสให้กลุ่มเป้าหมายเข้าสู่ระบบ รายงานผลการดาํ เนนิ งาน สาํ นกั งาน กศน. ประจําปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 87

การศึกษา ช่วยลด และป้องกันปัญหาท่ีอาจจะเกิดข้ึนกับเด็ก เพื่อให้มีความรู้ ความสามารถ มีทักษะชีวิต ทจี่ ําเป็นในการดําเนนิ ชีวิต ผลการดาํ เนนิ งาน มีการประชุมและพัฒนาระบบฐานข้อมูลเพ่ือรองรับการจัดเก็บข้อมูลเด็กออกกลางคัน ซ่ึงเป็นประชากรวัยเรียนท่ีอยู่นอกระบบการศึกษา และมีแนวทางการจัดการศึกษาสําหรับเด็กออกกลางคัน โดยสามารถนําผู้เรียนที่ออกกลางคันเข้าสู่ระบบการศึกษา จํานวนท้ังสิ้น 40,339 คน แบ่งเป็น ระดับ ประถมศึกษา จํานวน 1,333 คน ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น จํานวน 23,836 คน และระดับมัธยมศึกษาตอน ปลาย จาํ นวน 15,170 คน 1.5 โครงการพฒั นาการจดั การศึกษานอกระบบสําหรับคนไทยในตา่ งประเทศ การดําเนินการจัดการศึกษาข้ันพื้นฐาน และการศึกษาต่อเน่ืองให้กับคนไทย ในต่างประเทศ จําเป็นต้องได้รับการพัฒนา ส่งเสริม และสนับสนุนการดําเนินงานอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ สอดคล้องกับแนวนโยบาย จุดเน้นการจัดการศึกษาของสํานักงาน กศน. เช่น การพัฒนาด้านการดําเนินงาน หลักสูตร สอ่ื การเรียนการสอน การวัดผลประเมินผล การประชุมครศู นู ย์การเรียน กศน. ในต่างประเทศ รวมถึง การนิเทศติดตามผลการดําเนินงาน เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพและคุณภาพในการจัดการศึกษานอกระบบเพื่อ ยกระดับการศึกษาและพฒั นาคุณภาพชีวติ คนไทยในต่างประเทศใหเ้ ป็นพลเมอื งดี และสามารถดํารงชีวิตอยู่ใน สังคมไดอ้ ย่างมีความสุข ผลการดาํ เนินงาน 1) มีสื่อและ test blueprint รายวิชาเลือกของสถานศึกษาตามหลักสูตรการศึกษา นอกระบบระดับการศึกษาขัน้ พื้นฐาน พุทธศกั ราช 2551 ทั้ง 3 ระดบั จาํ นวน 22 รายวิชา 2) มีข้อสอบรายวิชาเลือกของสถานศึกษาตามหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับ การศึกษาข้ันพนื้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 ทง้ั 3 ระดับ จาํ นวน 22 รายวชิ า 3) มีโปรแกรมทะเบยี นผเู้ รยี นการศกึ ษาตอ่ เน่ืองสาํ หรบั คนไทยในตา่ งประเทศ 4) มีคลงั หลกั สูตรการศึกษาต่อเน่อื งสาํ หรับคนไทยในตา่ งประเทศ 5) ร้อยละ 80 ของบุคลากรของศูนย์การเรียน กศน. ในต่างประเทศ มีความรู้ ความเข้าใจ และสามารถปฏิบัติงานไดอ้ ย่างมีประสิทธิภาพ รอ้ ยละ 80 1.6 โครงการบา้ นหนังสอื ชุมชน การดําเนินงานบ้านหนังสือชุมชนให้เป็นแหล่งการอ่าน การจัดกิจกรรมสร้างเสริม การอ่าน และการเรียนรู้ เป็นสถานที่พบปะพูดคุย แลกเปลี่ยนความคิดเห็นของประชาชนในชุมชน ได้เน้น การทํางานร่วมกับชุมชน และเครือข่าย เพื่อสร้างบรรยากาศและส่ิงแวดล้อมให้เกิดชุมชนรักการอ่าน โดยสํานักงาน กศน. ได้ดําเนินโครงการบ้านหนังสือชุมชน เพ่ือพัฒนาบ้านหนังสือชุมชน เสริมสร้างขวัญ และกําลังใจแก่เจ้าของบ้าน อาสาสมัคร ทูตการอ่าน และเครือข่ายการอ่านที่ทําหน้าที่ดูแลให้บริการ และจัดกจิ กรรมสร้างเสรมิ การอ่านและการเรยี นร้ขู องบ้านหนังสือชมุ ชน รายงานผลการดาํ เนินงาน สาํ นักงาน กศน. ประจําปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 88

ผลการดําเนนิ งาน 1) มีบ้านหนังสือชุมชนต้นแบบ ปี 2560 ที่ได้รับคัดเลือกในระดับจังหวัด จํานวน 308 แห่ง ระดับกลมุ่ สาํ นักงาน กศน. จังหวดั จํานวน 93 แห่ง และระดบั ประเทศ จํานวน 11 แหง่ ไดแ้ ก่ รางวัลยอดเยีย่ ม ได้แก่ บา้ นหนังสอื ชมุ ชนบา้ นควนชะลิก อําเภอหวั ไทร จงั หวัด นครศรีธรรมราช รางวลั ระดบั ดีเด่น อนั ดับ 1 ไดแ้ ก่ บ้านหนงั สือชมุ ชนบา้ นโพธ์ิทอง อาํ เภอเมอื ง บงึ กาฬ จงั หวัดบงึ กาฬ รางวลั ระดบั ดเี ดน่ อันดบั 2 ได้แก่ บ้านหนงั สอื ชุมชนบ้านทุ่งเจริญ อาํ เภอเชยี งม่วน จงั หวดั พะเยา รางวัลระดับดี อันดบั 1 ได้แก่ บา้ นหนังสอื ชมุ ชนบา้ นหลวง อาํ เภอพร้าว จงั หวัดเชยี งใหม่ รางวลั ระดบั ดี อนั ดับ 2 ได้แก่ บา้ นหนงั สือชมุ ชนบา้ นกําแพงดนิ อาํ เภอสามง่าม จังหวัดพจิ ิตร รางวลั ชมเชย ไดแ้ ก่ บา้ นหนงั สอื ชุมชนบ้านโพนเพก็ อําเภอมัญจาคีรี จังหวัด ขอนแก่น บ้านหนังสือชุมชนบ้านสวนต้นนํ้า อําเภอศรีบรรพต จังหวัดพัทลุง บ้านหนังสือชุมชนบา้ นฮ่วั อําเภอลี้ จังหวัดลําพูน บ้านหนังสือชุมชนบ้านยางอ้อยใต้ อําเภอห้างฉัตร จังหวัดลําปาง บ้านหนังสือชุมชนบ้านดอนชี อําเภอเมืองอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี และบ้านหนังสือชุมชนบ้านลาดเป้ง อําเภอเมืองสมุทรสงคราม จงั หวดั สมุทรสงคราม 2) ผลการคดั เลอื กนกั จดั กิจกรรมสรา้ งเสริมการอา่ นและการเรยี นรู้ ประเภทบุคคล จํานวน 5 รางวัล รางวัลชนะเลิศ ไดแ้ ก่ นางพรทิพย์ มมี านะ บ้านสบฟา้ อาํ เภอแจห้ ม่ จงั หวัดลําปาง รางวัลรองชนะเลศิ อันดับ 1 ได้แก่ นายวิเชียร ชายศรี บา้ นหนองกุงสว่าง อาํ เภอบรบือ จงั หวัดมหาสารคาม รางวัลรองชนะเลศิ อนั ดับ 2 ไดแ้ ก่ นางสมจติ ทองอาจ บ้านไทยพัฒนา อําเภอสังคม จังหวัดหนองคาย รางวัลชมเชย ได้แก่ นางอุษณี จาํ รสั บ้านแมใ่ ส อาํ เภอเมืองพะเยา จงั หวดั พะเยา นางขนั ทอง กูลเกอ้ื ตําบลคลองหรงั อาํ เภอนาหม่อม จงั หวัดสงขลา ประเภทกลุ่มบคุ คล จาํ นวน 3 รางวลั รางวลั ชนะเลศิ ได้แก่ กลมุ่ บา้ นควนชะลิก อาํ เภอหวั ไทร จงั หวดั นครศรธี รรมราช รางวัลรองชนะเลศิ อนั ดับ 1 ได้แก่ กล่มุ บา้ นโคกทา่ อําเภอเมืองขอนแก่น จงั หวดั ขอนแกน่ รางวลั ชมเชย ได้แก่ กล่มุ บ้านบ่อดาน และบา้ นตลาด อําเภอทา้ ยเหมอื ง จงั หวดั พงั งา รายงานผลการดําเนินงาน สาํ นักงาน กศน. ประจาํ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 89

3) ปรับปรุงพัฒนาเว็บไซต์บ้านหนังสือชุมชน (http://cbh.nfe.go.th) โดยเม่ือวันท่ี 3 ตลุ าคม 2561 มผี เู้ ข้าเย่ยี มชมเว็บไซต์ จํานวน 3,202 คน 1.7 ศนู ยส์ ง่ เสรมิ พัฒนาประชาธิปไตยตําบล (ศส.ปชต.) ด้วยคณะกรรมการการเลือกต้ัง และสํานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอัธยาศัย ได้มีบันทึกข้อตกลงร่วมกัน เมื่อวันท่ี ๙ มีนาคม ๒๕๕๗ ในการดําเนินโครงการจัดตั้ง และขยายเครือข่ายประชาธิปไตยระดับตําบล โดยการจัดตง้ั ศูนย์ส่งเสริมพัฒนาประชาธิปไตยตําบล (ศส.ปชต.) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นศูนย์กลางการปฏิบัติงานและประสานงานเครอื ข่ายในการพัฒนาประชาธิปไตยและ การเลอื กต้ังระดับตําบลของพลเมอื งอาสาพัฒนาประชาธิปไตย เสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจทถ่ี ูกตอ้ งเก่ียวกับ การปกครองระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข และให้ความรู้เกี่ยวกับการเลือกต้ัง ในชุมชนได้ในทุกรูปแบบ เพื่อปลูกจิตสํานึกให้เยาวชน นักเรียน นักศึกษา และประชาชน อันเป็นการพัฒนา ประชาธิปไตยและการเลือกตง้ั ในระยะยาวอย่างม่นั คงและยงั่ ยืน ผลการดาํ เนนิ งาน สํานักงาน กศน. ดําเนินการจัดกิจกรรมส่งเสริมให้ความรู้เกี่ยวกับประชาธิปไตย แก่นกั ศึกษาและประชาชน จาํ นวน 3,948,675 คน ดังนี้ รายงานผลการดาํ เนนิ งาน สาํ นักงาน กศน. ประจําปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 90