planet ดาวเคราะห์

Planet ดาวเคราะห์

ดาวเคราะห์ (กรีก: πλανήτης; อังกฤษ: planet หรือ \"ผพู เนจร\") คือวตั ถขุ นาดใหญท่ีโคจร รอบดาวฤกษ กอ นครสิ ตทศวรรษ 1990 มีดาวเคราะหท เ่ี รารจู กั เพยี ง 8 ดวง (ทงั้ หมดอยูใน ระบบสรุ ยิ ะ) ปจจบุ ันเรารูจักดาวเคราะหใ หมอีกมากกวา 100 ดวง ซ่ึงเปน ดาวเคราะหน อกระบบ คือ โคจรรอบดาวฤกษด วงอนื่ ท่ีไมใชดวงอาทิตย ในป พ.ศ. 2549 สหพนั ธดาราศาสตรส ากล (IAU) มมี ตริ บั คํานยิ ามทางวิทยาศาสตรของดาวเคราะหวา วัตถฟุ ากฟา ท่ีโคจรรอบดาวฤกษจ ะ เปนดาวเคราะหได ตอ เม่ือ 1. มีมวลมากพอทีจ่ ะรักษาทรงกลมไวไ ดด ว ยแรงโนม ถว งของตนเอง 2. ตองไมมมี วลมากจนถงึ ขนาดกอ ใหเกดิ ปฏกิ ริ ิยานวิ เคลยี ฟว ชั่นหรอื ปฏิกริ ิยาการหลอม นิวเคลียส 3. ตองไมมดี าวเคราะหอนื่ รว มใชวงโคจร ซง่ึ รวมไปถงึ วาตองไมมีดาวเคราะหแรกเกดิ (Planeticimal) อื่นกําลงั กอตวั อยูในวงโคจร

ดาวเคราะหเปนวัตถุฟากฟาทศ่ี กึ ษากนั มาแตโ บราณ ท้ัง ในทางวทิ ยาศาสตร และโหราศาสตร นักดาราศาสตรก รีกชอ่ื ปโตเลมี เช่อื วา ดาวเคราะหท้ังหลายลว นโคจรรอบโลกในการ เคลื่อนท่ีแบบรอบอภิวฏั (Epicycle) ทฤษฎีทเ่ี ปนทยี่ อมรบั กนั มากทส่ี ดุ ในปจ จบุ นั กลา ววา ดาวเคราะหกอ ตวั ข้ึนจากการยบุ ตวั ลงของกลมุ ฝุนและแกส พรอ มๆ กบั การกอ กําเนิดดวงอาทิตยทใี่ จกลาง ดาวเคราะหไม มีแสงสวางในตวั เอง สามารถมองเห็นไดเนอ่ื งจากพ้ืนผิว สะทอ นแสงจากดวงอาทิตย ดาวเคราะหสว นใหญใ น ระบบสรุ ยิ ะมดี าวบรวิ ารโคจรรอบ ยกเวน ดาวพธุ และดาวศุกร และสามารถพบระบบวงแหวนไดใ นดาวเคราะหข นาดใหญ อยา งดาวพฤหัสบดี ดาวเสาร ดาวยเู รนสั และดาวเนปจูน มี เพยี งดาวเสารเทา น้ันที่สามารถมองเห็นวงแหวนไดชัดเจนดว ย กลองสองทางไกล

นิ ยามของดาวเคราะห์ เม่อื วนั ที่ 24 สงิ หาคม พ.ศ. 2549 ที่ประชมุ สหพันธด าราศาสตรส ากล ทีก่ รุงปราก สาธารณรัฐเช็ก ซง่ึ ประกอบดวยนกั ดาราศาสตรกวา 2,500 คนจาก 75 ประเทศทั่วโลก ไดม ีมตกิ าํ หนดนิยามใหมของ ดาวเคราะห ดงั น้ี 1. เปน ดาวทโี่ คจรรอบดาวฤกษ (ซงึ่ ในท่ีนีห้ มายถงึ ดวงอาทิตย) แตไมใชดาวฤกษ และไมใชดาว บริวาร 2. มีมวลมากพอทีจ่ ะมีแรงโนมถว งดึงดดู ตัวเองใหอ ยใู นสภาวะสมดุลอุทกสถติ หรือรปู รา งใกล เคียงกับทรงกลม 3. มวี งโคจรท่ีชดั เจนและสอดคลอ งกบั ดาวเคราะหขางเคียง 4. มขี นาดเสน ผา นศูนยกลางอยางนอย 500 ไมล (804.63 กโิ ลเมตร) นิยามใหมน้สี งผลให ดาวพลโู ต (♇) และดาวอรี ีส ซงึ่ เคยนับเปน ดาวเคราะหดวงที่ 9 และ 10 ถูก ปลดออกจากการเปน ดาวเคราะหใ นระบบสรุ ิยะ คงเหลือดาวเคราะหเพยี ง 8 ดวง เนอ่ื งจากดาวพลโู ตไม สามารถควบคุมแรงดงึ ดูด และวงโคจรของสิ่งตา งๆ ท่ีอยนู อกระบบสุรยิ ะ ทงั้ ยงั มวี งโคจรท่ีไมส อดคลองกับ ดาวเคราะหข า งเคยี ง และใหถ อื วาดาวพลูโตเปน ดาวเคราะหแคระ ซงึ่ มลี กั ษณะคลา ยกบั วตั ถขุ นาดเลก็ ในระบบสรุ ยิ ะ

รายชื่อดาวเคราะห์ในระบบสุริยะ (เรยี งตามระยะหา งเฉลีย่ จากดวงอาทิตย) ● ดาวพธุ (☿) ● ดาวศกุ ร (♀) ● โลก (⊕) ● ดาวองั คาร (♂) ● ดาวพฤหัสบดี (♃) ● ดาวเสาร (♄) ● ดาวยูเรนสั (♅) ● ดาวเนปจนู (♆) เพม่ิ เติม ● ดาวเคราะหน อกระบบ ● ดาวเคราะหแ คระ