ເທັກນິກທາງເຄມີ

5. ກາຌເຆ຾ໄ ຎຄຖາໄ ຄຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຉບໄ ຄຖະຓຈັ ຖະທຄັ ເນນໄ າົ ງ, ງບໄ ຌກາໄ ຌ຾ຎຄຽຎັຌ຿ຖນະ, ບາຈຽປຈັ ເນຽໄ ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຌຌັໄ ຾ຉກແຈ,ໄ ຾ຎຄຖາໄ ຄຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຓນົາງຆະຌຈິ , ນົາງຂະໜາຈ, ຅ະຉບໄ ຄຽຖບື ກເຆເໄ ນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຖກັ ຘະຌະຂບຄຽ຃ໃ ບື ຄ ຾ກທໄ ຌຌັໄ ໂຈທໄ ງ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 25). ປູຍຑາຍ຋ໃ 25 ຖກັ ຘະຌະຂບຄ຾ຎຄ຾ຍຍຉໃ າຄໂ຋ໃ ເຆຖໄ າໄ ຄຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ . ຂ຃ໄ ທຌຖະທຄັ : ກາຌຖາໄ ຄຽ຃ໃບື ຄ຾ກທໄ ຿ຈງເຆ຾ໄ ຎຄຊູ, ຍໃ ຉບໄ ຄຊູ຾ປຄຽກຌແຎ, ຽຌໃບື ຄ຅າກກາໄ ຌ຾ຎຄຽຎັຌ຿ຖນະ, ຽຓໃບື ແຎ ກະ຋ຍ຺ ກຍັ ຾ກທໄ ບາຈຽປຈັ ເນ຾ໄ ຉກ ຾ຖະ ຽກຈບຌັ ຉະຖາງແຈ.ໄ 11. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌ຋າ຃ທາຓຘະບາຈຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຋ໃ ເຆເໄ ຌກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄ ຉໃ ແຎຌ຅ໄ ະກໃ າທຽຊິຄຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌ຋າ຃ທາຓຘະບາຈຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຍາຄຆະຌຈິ ຾ຖະ ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ເຆ຋ໄ າ຃ທາຓ ຘະບາຈຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ , ຉາຓຖາຈຍັ 1. ກາຌ຋າ຃ທາຓຘະບາຈຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຋ໃ ເຆທໄ ຈັ ຍຖຓິ າຈ (Volumetric glassware) ຓຽ຋ກັ ຌກິ ເຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ ກ. ເຌກຖະຌ຋ໃ ຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຌຌັໄ ຋າ຃ທາຓຘະບາຈແຈງໄ າກຽຆໃ ຌັ : ຎິ຾ຎັຈຂະໜາຈຌບໄ ງ, ເນຖໄ າໄ ຄຈທໄ ງ຋າຈຖະຖາງ, ຾ຒັຍ ນົື ຋າຈຖະຖາງ຋າ຃ທາຓຘະບາຈ຾ຖທໄ , ຖາໄ ຄຈທໄ ງຌາໄ ກໃ ຌັ ຎະຓາຌ 3 ຃ຄັໄ , ຽຑໃ ບື ກາ຅ຈັ ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ຉຈິ ດໃ ູເຌ ຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຌຌັໄ . ຂ. ຉຄັໄ ຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຎະແທເໄ ນ຾ໄ ນຄໄ ຋ໃ ບຸຌນະຑູຓນບໄ ຄ, ນາໄ ຓຌາແຎເຘໃ ເຌຽຉາ຺ໄ ບຍ຺ (Oven) ຋ໃ ປບໄ ຌ. ຃. ຖກັ ຘະຌະຏທິ ຂບຄຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຋ໃ ຎຼກຌາໄ ຅ະຽຍໃ ຄິ ກຼໄ ຄຽຓໃ ບື ຾ກທໄ ຌຌັໄ ຘະບາຈ, ຾ຉໃ ຊາໄ ຓຖກັ ຘະຌະຽຎັຌດບຈຌາໄ , ຘະ຾ຈຄທໃ າງຄັ ຽຎິໄຽຎືໄບຌຉບໄ ຄຌາແຎຖາໄ ຄເໝໃ , ຽຆໃ ຄິ ບາຈຖາໄ ຄຈທໄ ງ຋າຈຖະຖາງ຾ຒັຍ຋ໃ ປບໄ ຌ ນົື ຋າຈຖະຖາງ຋າ຃ທາຓ ຘະບາຈ, ຾ຖທໄ ຖາໄ ຄຈທໄ ງຌາໄ ກໃ ຌັ ນາົ ງໂ຃ຄັໄ ຉຄັໄ ຎະແທເໄ ນ຾ໄ ນຄໄ . 1.1. ກາຌ຋າ຃ທາຓຘະບາຈຎິ຾ຎັຈ: ຎິ຾ຎັຈຘາຓາຈຖາໄ ຄຈທໄ ງ຋າຈຖະຖາງ຾ຒັຍ຋ໃ ບໃ ຸຌ ນົື ຋າຈຖະຖາງ຋າ຃ທາຓ ຘະບາຈ, ຿ຈງເຘໃ ຋າຈຖະຖາງຌເໄ ຌຎິ຾ຎັຈຎະຓາຌ 1/3 ຂບຄຎິ຾ຎັຈ, ຃ໃ ບງໂບຼຄຎິ຾ຎັຈ຅ຌ຺ ຽກບື ຍ຅ະດໃ ູເຌຖທຄຌບຌ, ຾ຖທໄ ໝຸຌຎິ຾ຎັຈແຎຓາ, ຽຑໃ ບື ເນ຋ໄ າຈຖະຖາງຎຼກແຎ຋ໃ ທ຺ ຑຌືໄ ຏທິ ຈາໄ ຌເຌຂບຄຎິ຾ຎັຈ, ຎໃ ບງເນ຋ໄ າຈຖະຖາງແນົບບກ ຋າຄຎາງຎິ຾ຎັຈ, ຖາໄ ຄຈທໄ ງຌາໄ ກໃ ຌັ ນາົ ງໂ຃ຄັໄ ຅ຌ຺ ໝຌັໄ ເ຅ທໃ າຘະບາຈ (ບາຈຽປຈັ ຆາໄ ນາກຍໃ ໝຌັໄ ເ຅ທໃ າຘະບາຈຈ). 45

1.2. ກາຌ຋າ຃ທາຓຘະບາຈຍທິ ຽຕຈ: ຎ຺ກກະຉ຋ິ າ຃ທາຓຘະບາຈຈທໄ ງ຾ຒັຍ຿ຈງເຆ຾ໄ ຎຄກາໄ ຌງາທ, ຊາໄ ຖາໄ ຄ ຈທໄ ງຌາໄ ກໃ ຌັ ງຄັ ຍໃ ຘະບາຈ (ຘຄັ ຽກຈຌາໄ ຋ໃ ຉຈິ ດໃ ູເຌຍທິ ຽຕຈ), ກໃ ຌາແຎຖາໄ ຄຈທໄ ງ຋າຈຖະຖາງ, ຋າ຃ທາຓຘະບາຈບກ຃ຄັໄ ໜໃ ຄ , ຉຄັໄ ຎະແທຎໄ ະຓາຌ 10-15 ຌາ຋, ຎໃ ບງເນ຋ໄ າຈຖະຖາງແນບົ ບກ຋າຄຎາງຍທິ ຽຕຈຌາແຎຖາໄ ຄ ຾ຖະ ຖາໄ ຄຈທໄ ງຌາໄ ກໃ ຌັ ຊາໄ ຽນຌັ ທໃ າງຄັ ຍໃ ຘະບາຈກໃ ຃ທຌຽປຈັ ຆາໄ . ນົຄັ ຅າກຌາຍທິ ຽຕຈແຎເຆ຾ໄ ຖທໄ Grease ບາຈຓາບຈັ ຋ໃ ຎາງຍທິ ຽຕຈແຈ,ໄ ຅າຽຎັຌຉບໄ ຄກາ຅ຈັ ບບກແຎ, ຿ຈງເຆໄ ຖທຈ຋ໃ ຓຂະໜາຈຑຽໝາະກຍັ ປູຂບຄຍທິ ຽຕຈ຾຋ຄຽຂາ຺ໄ ແຎຽຑໃ ບື ຽປຈັ ເນໄ Grease ຋ໃ ບຈັ ດໃ ູ຾ຉກບບກ, ຾ຖທໄ ຖາໄ ຄຈທໄ ງຌາໄ ຋າ຃ທາຓຘະບາຈ, ກາຌ຋າ຃ທາຓຘະບາຈຎາງຍທິ ຽຕຈບາຈເຆທໄ ຋ິ ກາຌຈໃ ຄັ ຖໃ ຸຓຌ:ໄ 1) ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຋ໃ ຎາງຍທິ ຽຕຈດໃ າຄຖະຓຈັ ຖະທຄັ , ຿ຈງເຆແໄ ຒ຅າກກາໄ ຌແຓຂໄ ຈ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 26) ຽຓໃ ບື Grease ປບໄ ຌ຅ຌ຺ ຽຊຄິ ຅ຈຸ ນົບຓ຾ນທົ (ບາຈຉບໄ ຄເຆແໄ ຓຂໄ ຈນາົ ງກາໄ ຌຊາໄ ຅າຽຎັຌ), ເຆ຾ໄ ປຄຈຌັ ຂບຄຌາໄ ນົື ບາກາຈ (ຎໃ ບງ ເນຖໄ ຄ຺ ຓາ຅າກຘໃ ທຌຽ຋ຄິ ຂບຄຍທິ ຽຕຈ), ງູຈໄ ຌັ ເນໄ Grease ຋ໃ ນົບຓ຾ນທົ ແນບົ ບກຓາ. ປູຍຑາຍ຋ໃ 26 ກາຌ຋າ຃ທາຓຘະບາຈ຋ໃ ຎາງຍທິ ຽຕຈ ຿ຈງເຆ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຅າກແຓຂໄ ຈແຒ 2) ຽຆຈັ ຂຽໄ ໝໃ າ຺ ຋ໃ ຎາງຍທິ ຽຕຈບບກເນໝໄ ຈ຺ ກໃ ບຌ຋ໃ ຅ະຌາແຎເຆ.ໄ ຂ຃ໄ ທຌຖະທຄັ : ຂະໜາຈຂບຄຖທຈ຋ໃເຆ຾ໄ ຋ຄຽຂາ຺ ໄ ແຎ຋າຄຎາງຍທິ ຽຕຈ, ຽຑໃບື ຽປຈັ ເນໄ Grease ນຸຈົ ບບກຓາຌຌັ ໄ ຉບໄ ຄຓ ຂະໜາຈຽໝາະຘຓ຺ ຾ຖະ ຍໃ ເນງໃ ຽກຌແຎ, ງບໄ ຌ຅ະຽປຈັ ເນຎໄ າງຍທິ ຽຕຈ຾ຉກແຈ.ໄ ກາຌເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຋ໃຎາງຍທິ ຽຕຈຉບໄ ຄຖະຓຈັ ຖະທຄັ ເນນໄ ົາງ, ຍໃ ຈໃ ຄັ ຌຌັ ໄ ຎາງຍທິ ຽຕຈບາຈ຾ຉກແຈ.ໄ ກາຌ຅ຍັ ຎິ຾ຎັຈ ຾ຖະ ຍທິ ຽຕຈຉບໄ ຄຖະຓຈັ ຖະທຄັ ເນນໄ ົາງ, ງບໄ ຌຽຎັຌບຸຎະກບຌຽ຃ໃບື ຄ຾ກທໄ ຋ໃຓກາໄ ຌ ງາທ ຾ຖະ ງາທກທໃ າ຋ໃຽປາ຺ ຃ຈິ , ຈໃຄັ ຌຌັ ໄ ຅ໃຄຓກັ ຅ະຑຍ຺ ທໃ າຎາງຍທິ ຽຕຈ຾ຉກ ນົື ນກັ ຘະຽໝ. 2. ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ເຆ຋ໄ າ຃ທາຓຘະບາຈຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ (Cleaning glassware solution) ຽຓໃ ບື ຽປາ຺ ຍໃ ຘາຓາຈຖາໄ ຄ ຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ເນຘໄ ະບາຈແຈຈໄ ທໄ ງຘະຍໃ ູ ນົື ຾ຒັຍ, ກໃ ຉບໄ ຄຌາຓາຖາໄ ຄຈທໄ ງ຋າຈຖະຖາງ຋າ຃ທາຓຘະບາຈ, ຽຆໃ ຄິ ຓນົາງຆະຌຈິ ຉໃ ແຎຌ:ໄ 2.1. Dichromate – sulphuric acid cleaning solution ຋າຈຖະຖາງ຋າ຃ທາຓຘະບາຈຆະຌຈິ ຌກໄ ຼຓ ແຈ຅ໄ າກກາຌຖະຖາງ Na2Cr2O7.2H2O (Sodium dichromate) 92 g ເຌຌາໄ ກໃ ຌັ 456 ຓຖ (ບາຈເຆໄ Potassium dichromate ກໃ ແຈ,ໄ ຾ຉໃ ບາຌາຈກາຌຖະຖາງຌບໄ ງກທໃ າ Sodium dichromate), ຃ໃ ບງໂຉໃ ຓື H2SO4 ຽຂຓັໄ ຂຸ ຌໄ 800 ຓຖ, ຃ຌ຺ ຈທໄ ງ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ , ຅ະຽນຌັ ທໃ າຓ຃ທາຓປບໄ ຌຽກຈຂຌໄ ນາົ ງ ຾ຖະ ຋າຈຖະຖາງຎໃ ຼຌ຾ຎຄຽຎັຌ຋າຈຽ຃ໃ ຄິ ຾ຂຄຽ຃ໃ ຄິ 46

຾ນທົ (Semisolid) ຘ຾ຈຄ, ຽຓໃ ບື ຖາໄ ຄຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຈທໄ ງ຾ຒັຍ຾ຖທໄ ເນຊໄ ບກ຋າຈຖະຖາງຈ຿ກຕຓຓຈັ ຌຖໄ ຄ຺ ແຎຽຖກັ ຌບໄ ງ, ເນແໄ ນົແຎ຋ໃ ທ຺ ຑຌືໄ ຏທິ ຂບຄຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ , ຾ຖທໄ ຖາໄ ຄຈທໄ ງຌາໄ ຾ຖະ ຌາໄ ກໃ ຌັ ຅ຌ຺ ໝຌັໄ ເ຅ທໃ າຘະບາຈ. 2.2. Dilute nitric acid cleaning solution ເຆ຋ໄ າ຃ທາຓຘະບາຈຐາຽຆໃ ຄິ ດໃ ູ຋າຄເຌຒຖາງ ນົື ຂທຈ ນົື ບຸຎະກບຌ຋ໃ ຽຎັຌຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຉໃ າຄໂ, ຿ຈງຊບກບາຆຈິ ຌຉຕກິ ຋ໃ ຽ຅ບື ຅າຄຖຄ຺ ແຎເນຑໄ ຌືໄ ຏທິ ຂບຄຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຽນໃ ົາ຺ ຌຌັໄ ຎຼກ ຆໃ ຸຓຈທໄ ງບາຆຈິ ຌຉຕກິ ຾ຖທໄ ຖາໄ ຄຈທໄ ງຌາໄ ຾ຖະ ຌາໄ ກໃ ຌັ ນົາງໂ຃ຄັໄ . 2.3. Aqua – regia cleaning solution ບາຆຈິ ກຍັ ຋ບຄ (Aqua – regia) ຽຎັຌ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ຎະຘຓ຺ ຖະນທໃ າຄບາຆຈິ ຽກບື ຾ຖະ ບາຆຈິ ຌຉຕກິ , ເຌບຈັ ຉາຘໃ ທຌ 3:1 ຿ຈງຍຖຓິ າຈຉາຓຖາຈຍັ . ຋າຈຖະຖາງ຋າ຃ທາຓ ຘະບາຈຆະຌຈິ ຌຓໄ ບາຌາຈຘູຄນາົ ງ, ຾ຉໃ ຽຎັຌບຌັ ຉະຖາງງບໄ ຌຓບາຌາຈເຌກາຌກຈັ ນຼໄ ຌຘູຄ, ກາຌຌາຓາເຆ຅ໄ ໃ ຄຉບໄ ຄ ຖະຓຈັ ຖະທຄັ ຽຎັຌຑຽິ ຘຈ. 2.4. Alcoholic potassium hydroxide or sodium hydroxide cleaning solution ຋າຈຖະຖາງ຋າ ຃ທາຓຘະບາຈຆະຌຈິ ຌກໄ ຼຓແຈ຿ໄ ຈງຖະຖາງ NaOH 120 g or KOH 150 g ເຌຌາໄ 120 ຓຖ ຾ຖທໄ ຉໃ ຓື ຽບຉາ຿ຌຖ (Ethanol) 95% ຽຑໃ ບື ຽປຈັ ເນຓໄ ຍຖຓິ າຈ 1 ຖຈິ . ຋າຈຖະຖາງ຋າ຃ທາຓຘະບາຈຆະຌຈິ ຌຽໄ ຎັຌ຋າຈຖະຖາງ຋າ຃ທາຓຘະບາຈ຋ໃ ຈນົາງ, ງບໄ ຌຍໃ ກຈັ ນຼໄ ຌຽ຃ໃ ບື ຄ ຾ກທໄ ຾ຖະ ຽໝາະຘາຖຍັ ກາ຅ຈັ ທຈັ ຊຸ຋ໃ ຓຖກັ ຘະຌະ຃ຊື ໃ າຌ. 2.5. Trisodium phosphate cleaning solution ຋າຈຖະຖາງຆະຌຈິ ຌກໄ ຼຓ຿ຈງຖະຖາງ Na3PO4 57 g ຾ຖະ Sodium oleate 28.5 g ເຌຌາໄ 450 ຓຖ, ຽໝາະຘາຖຍັ ກາ຅ຈັ ຋າຈຑທກກາກຍບຌ (Carbon residue), ຊາໄ ເນຽໄ ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຎຼກ຋າຈຖະຖາງຌ຾ໄ ຖທໄ ເຆ຾ໄ ຎຄຊູ຅ະຘະບາຈແຈຄໄ ໃາງ. ຂ຃ໄ ທຌຖະທຄັ : ກາຌກຼຓ ຾ຖະ ກາຌ຅ຍັ ຊ຋ື າຈຖະຖາງ຋າ຃ທາຓຘະບາຈຉບໄ ຄຽປຈັ ຈທໄ ງ຃ທາຓຖະຓຈັ ຖະທຄັ , ຍໃ ເນຊໄ ກື ຽຘບື ໄ ຏາໄ ນົື ຏທິ ໜຄັ . 12. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຽປຈັ ເນຽໄ ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ເນ຾ໄ ນຄໄ ນຄົັ ຅າກ຋າ຃ທາຓຘະບາຈຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຾ຖະ ຖາໄ ຄຈທໄ ງຌາໄ ກໃ ຌັ ຾ຖທໄ , ຉບໄ ຄຽປຈັ ເນຽໄ ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ເນ຾ໄ ນຄໄ ກໃ ບຌ຋ໃ ຅ະຌາ ແຎເຆ,ໄ ກາຌຽປຈັ ເນຽໄ ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ເນ຾ໄ ນຄໄ ຽປຈັ ແຈນໄ ົາງທ຋ິ , ຅ະຂກໃ າທຉາຓຖາຈຍັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ຽປຈັ ເນ຾ໄ ນຄໄ ຽ຋ຄິ ຘາຖຍັ ທາຄຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ (Drain racks) ຽຎັຌກາຌຽປຈັ ເນຽໄ ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ເນ຾ໄ ນຄໄ , ຿ຈງຉຄັໄ ຎະແທໄ ເຌບາກາຈຽ຋ຄິ ຊາໄ ຌ, ຽຆໃ ຄິ ຊາໄ ຌຘາຖຍັ ທາຄຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຌເໄ ຆເໄ ຌກາຌຽປຈັ ເນຽໄ ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຋ໃ ຓຂະໜາຈ ຾ຖະ ປູຍປໃ າຄຉໃ າຄໂ ກຌັ ຾ນຄໄ ແຈຄໄ ໃາງ, ງບໄ ຌທໃ າຊາໄ ຌທາຄຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຓນົກັ ແຓຘໄ າຖຍັ ຃ທາໄ ຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ , ຽຓບືໄ ຃ທາໄ ຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຾ຖທໄ ຃ທຌຌາຽ຃ໃ ບື ຄ ຾ກທໄ ຋ໃ ທາຄຽ຋ຄິ ຊາໄ ຌແຎທາຄແທເໄ ຌຍໃ ບຌ຋ໃ ຎບຈແຑ, ຽຑໃ ບື ຎບໄ ຄກຌັ ຍໃ ເນຽໄ ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຾ຉກ. 2. ຽປຈັ ເນ຾ໄ ນຄໄ ເຌຽຉາ຺ ບຍ຺ (Dryer ovens) ກາຌຽປຈັ ເນຽໄ ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ເນ຾ໄ ນຄໄ ເຌຽຉາ຺ ບຍ຺ ຅ະແທກທໃ າກາຌຎໃ ບງເນໄ ຾ນຄໄ ຽບຄເຌບາກາຈ, ຽຆໃ ຄິ ຂຌໄ ດໃ ູກຍັ ບຸຌນະຑູຓຂບຄຽຉາ຺ ບຍ຺ ຋ໃ ເຆຑໄ ບໄ ຓ. 3. ຽປຈັ ເນ຾ໄ ນຄໄ ຿ຈງເຆແໄ ຒ຅າກຉະກຼຄຍຸຌຽຘຌັ (Bunsen flame) ຊາໄ ຓ຃ທາຓ຅າຽຎັຌຉບໄ ຄເນຒໄ ຖາຘ ນົື ບຸຎະກບຌຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ບໃ ຌື ໂ຾ນຄໄ ແທໂ, ຽ຋ກັ ຌກິ ຋ໃ ຌງິ ຓ຺ ເຆກໄ ໃ ຃:ື ຌາບຸຎະກບຌຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຌຌັໄ ຓາເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌຽຍາ຺ ໂ, 47

຿ຈງເຆ຾ໄ ຎທແຒ຅າກຉະກຼຄຍຸຌຽຘຌັ , ຅ະຽປຈັ ເນຽໄ ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຌຌັໄ ຾ນຄໄ ແທຂຌໄ , ຾ຉໃ ຍໃ ຃ທຌເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌກຍັ ຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ໜາໂ (Thick walled glassware) ຈທໄ ງ຾ຎທແຒ, ຽຑາະ຅ະຽປຈັ ເນ຾ໄ ຉກແຈ.ໄ 4. ຽປຈັ ເນ຾ໄ ນຄໄ ຈທໄ ງບາຽຆຉບຌ (Rinsing wet glassware with acetone) ຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຋ໃ ຎຼກຌາໄ ຅ະ຾ນຄໄ ແທ ຂຌໄ ຽຓໃ ບື ຖາໄ ຄຈທໄ ງບາຽຆຉບຌຑຼຄຽຖກັ ຌບໄ ງ, ງບໄ ຌບາຽຆຉບຌຖະຽນງບາງຄໃາງ຅ະຆໃ ທງຈຄບາກາຈເນຏໄ ໃ າຌຽຂາ຺ໄ ຓາເຌ ຽ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ , ຽປຈັ ເນຽໄ ຃ໃ ບື ຄ຾ກທໄ ຾ນຄໄ ແທຂຌໄ . 13. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຉຈັ ຾ກທໄ ກາຌຉຈັ ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ (Glass rod) ນົື ນົບຈ຾ກທໄ (Glass tube) ຋ໃ ຂບຍຍໃ ບຌປບງຉຈັ ຅ະ຃ຓ຺ ນາົ ງບາຈຽຎັຌ ບຌັ ຉະຖາງຉໃ ຏູຉໄ ຈັ ແຈ,ໄ ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ຽຓໃ ບື ຉຈັ ຾ກທໄ ນົື ຽຓໃ ບື ຅ຍັ ຊ຾ື ກທໄ ຋ໃ ຉຈັ ເໝໃ ຅ະຉບໄ ຄຖະຓຈັ ຖະທຄັ ຽຎັຌຑຽິ ຘຈ, ຉໃ ແຎຌ຅ໄ ະຂ ກໃ າທຽຊຄິ ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຉຈັ ຾ກທໄ ຽຎັຌຂຌັໄ ຉບຌຉາຓຖາຈຍັ . 1. ຊູ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ ນົື ນບົ ຈ຾ກທໄ ຍໃ ບຌຉໃ າ຾ໜໃ ຄ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຅ະຉຈັ ຈທໄ ງຉະແຍຘາທຓນໃ ຼົ ຓ (Three-cornered file) ນົື ບຸຎະກບຌຉຈັ ຾ກທໄ , ຿ຈງຊູຽ຋ຄິ ຽຌບືໄ ຾ກທໄ ຉາຓປບຍຽຍາ຺ ໂເນຽໄ ຎັຌປໃ ບຄຌບໄ ງໂບບໄ ຓປບຍ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 27 (ກ)). 2. ຑຌັ ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ ຈທໄ ງຏາໄ ຽຑໃ ບື ຎບໄ ຄກຌັ ຾ກທໄ ຍາຈຓ,ື ຾ຖທໄ ເຆນໄ ທ຺ ຿ຎຓໄ ຘື ບຄຽຍບືໄ ຄດັຍຽຂາ຺ໄ ເກກໄ ຌັ ກຍັ ຉໃ າ຾ໜໃ ຄປບງ ຉະແຍ຋ໃ ຊູແທໄ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 27 (ຂ)). 3. ເຆ຾ໄ ປຄ຅າກນທ຺ ຿ຎຓໄ ຋ື ຄັ ຘບຄຑຼຄຽຖກັ ຌບໄ ງຈຌັ ແຎ຋າຄໜາໄ , ຽຑໃ ບື ເນ຋ໄ ໃ ບຌ຾ກທໄ ນົື ນບົ ຈ຾ກທໄ ນກັ ບບກ຅າກ ກຌັ . ໝາງຽນຈ: ເຌກຖະຌ຾ກທໄ ນົື ນບົ ຈ຾ກທໄ ຍໃ ນກັ ຽຓໃບື ເຆນໄ ທ຺ ຿ຎຓໄ ກື ຈ຺ , ບາຈຽຎັຌງບໄ ຌປບງຉະແຍ຋ໃຊູແທຉໄ ຌື ໄ , ກໃ ຍໃ ຃ທຌ ຅ະຐືຌຈຌັ ຾ປຄຽກຌແຎ, ງບໄ ຌນົບຈ຾ກທໄ ບາຈ຅ະນກັ ຍໃ ກຄ຺ ກຍັ ຉາຓປບງ຋ໃຊແູ ທ,ໄ ທ຋ິ ຾ກແໄ ຂຍຌັ ນາຌກໄ ໃ ຃຅ື ະຉບໄ ຄເຆໄ ຉະແຍຊູຉາຓປບງຽຈຓເນຽໄ ຖກິ ຖຄ຺ ແຎບກ, ຾ຖທໄ ນກັ ເໝໃ ຅ະນກັ ແຈຄໄ ໃາງຂຌໄ . 48

14. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຖຍ຺ ຃ຓ຺ ຾ກທໄ ຋ໃ ຉຈັ ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ ນົື ນບົ ຈ຾ກທໄ ຋ໃ ຉຈັ ເໝໃ , ປບງຉຈັ ຅ະ຃ຓ຺ ນົາງ, ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ກໃ ບຌ຋ໃ ຅ະຌາແຎເຆທໄ ຼກ຅ໃ ຄຉບໄ ຄຖຍ຺ ຃ຓ຺ ຘາກໃ ບຌ, ຽຑໃ ບື ຎບໄ ຄກຌັ ຍາຈຓື ນົື ຽປຈັ ເນບໄ ຸຎະກບຌບໃ ຌື ໂຽຎັຌປບງຂຈຂທໄ ຌ, ກາຌຖຍ຺ ຃ຓ຺ ຾ກທໄ ຋ໃ ຉຈັ ເໝໃ ໂຽປຈັ ແຈໄ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ຊ຋ື ໃ ບຌ຾ກທໄ ຈທໄ ງຓຆື າໄ ງ ຾ຖະ ຊຉື ະໜາຄຖທຈ (Wire gauze) ຓຂື ທາ. 2. ຊູຎາງ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ ນົື ນບົ ຈ຾ກທໄ ຋ໃ ຉຈັ ກຍັ ຉະໜາຄຖທຈຽຍາ຺ ໂ, ຿ຈງໝຸຌ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ ແຎຑບໄ ຓ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 28) ເຌກຖະຌ຋ໃ ຉຈັ ນບົ ຈ຾ກທໄ ງາທກທໃ າ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌຽຖກັ ຌບໄ ງ, ຅ະຉບໄ ຄ຃ູຈຎາງ຾ກທໄ (Grinding glass) ບບກ, ຿ຈງຎະຘຓ຺ ທຈັ ຊຸຘາຖຍັ ເຆຂໄ ຈັ ກຍັ ຌາໄ ເນຓໄ ຖກັ ຘະຌະ຃າໄ ງ຃຾ື ຎຄໄ ຎຼກ, ທາຄຽ຋ຄິ ຾ຏຌ຿ຖນະ ນົື ຾ຏໃ ຌ຾ກທໄ , ຌານບົ ຈ ຾ກທໄ ນົື ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ ຓາຊູ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍ 29), ຽຑໃ ບື ເນ຋ໄ ໃ ບຌ຾ກທໄ ຽນົບື ຽ຋ໃ າ຺ ຃ທາຓງາທ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ, ຾ຖທໄ ຋າ຃ທາຓຘະບາຈ ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ ກໃ ບຌ຋ໃ ຅ະຌາແຎເຆ.ໄ ປູຍຑາຍ຋ໃ 29 ຖກັ ຘະຌະກາຌ຃ຈູ ຎາງ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ ກາຌຖຍ຺ ຃ຓ຺ ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ ນົື ນົບຈ຾ກທໄ ຋ໃ ຉຈັ ເໝໃ ບາຈຽປຈັ ແຈ຿ໄ ຈງຽຏາ຺ ເຌ຾ຎທແຒ຃:ື ຌາຘໃ ທຌຓ຃ຓ຺ ຂບຄ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ ນົື ນບົ ຈ຾ກທໄ ແຎຽຏາ຺ ແຎເຌ຾ຎທແຒຍໃ ບຌຘໃ ທຌ຋ໃ ປບໄ ຌ຋ໃ ຘຸຈ, ຑບໄ ຓ຋ຄັ ໝຸຌແຎຓາດໃ າຄຆາໄ ໂ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍ 30). 49

ຽຓໃ ບື ຾ຎທແຒຓຘຽນົບື ຄຽກຈຂຌໄ ຘະ຾ຈຄທໃ າ຾ກທໄ ຽຖໃ ຓນົບຓຉທ຺ ຾ຖທໄ ຅ໃ ຄຽບາ຺ ບບກ຅າກ຾ຎທແຒ, ຃ທຌທາຄແທໄ Ring stand ກໃ ບຌ, ຍໃ ຃ທຌທາຄແທຽໄ ຋ຄິ ຑຌືໄ ຿ຉະ຋ຈ຺ ຖບຄ ງບໄ ຌ຅ະຽປຈັ ເນຑໄ ຌືໄ ຿ຉະຽຎັຌປບງແໝແໄ ຈ,ໄ ຎໃ ບງຎະແທເໄ ນໄ ຽດັຌ຅ໃ ຄຌາແຎເຆທໄ ຼກ. 15. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຽປຈັ ນບົ ຈ຾ກທໄ ກຌ຺ໄ ກຓ຺ ຾ຖະ ກຌ຺ໄ ຾ຍຌ ກາຌຌານບົ ຈ຾ກທໄ ກຌ຺ໄ ກຓ຺ (Round-bottomed tubes) ຅າກ຋ໃ ບຌນບົ ຈ຾ກທໄ , ຓຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ຌາ຋ໃ ບຌນົບຈແຎເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌຈທໄ ງ຾ຎທແຒ, ໝຸຌແຎຓາດໃ າຄຆາໄ ໂ, ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັ ຾ກທໄ ຍຖຽິ ທຌຌຌັໄ ບໃ ບຌ. 2. ຃ໃ ບງໂຈຄນບົ ຈ຾ກທໄ ຋ຄັ ຘບຄຽຍບືໄ ຄບບກ຅າກກຌັ ຂະຌະ຋ໃ ດໃ ູເຌ຾ຎທແຒ, ຽຑໃ ບື ຽປຈັ ເນ຾ໄ ກທໄ ຉຍ ຾ຖະ ຉຈິ ກຌັ ຽຎັຌກຌ຺ໄ ຂບຄ຾ກທໄ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 31). ປູຍຑາຍ຋ໃ 31 ຖາຈຍັ ຂຌັໄ ຉບຌກາຌຽປຈັ ນບົ ຈ຾ກທໄ ກຌ຺ໄ ກຓ຺ 50

3. ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌຽຑໃ ບື ຎິຈກຌ຺ໄ ຂບຄນົບຈ຾ກທໄ , ຿ຈງເຆ຾ໄ ຎທແຒ຋ໃ ຘະໝໃ າຘະຽໝ, ຃ໃ ບງໂໝຸຌນົບຈ຾ກທໄ ແຎ ຑບໄ ຓ, ຽຑໃ ບື ຾ກທໄ ນົບຓ຾ນທົ ດໃ າຄ຋ໃ ທ຺ ຽຊຄິ , ຾ຖທໄ ຉກ຺ ຾ຉໃ ຄເນຖໄ ຼຍຽ຋ໃ າ຺ ຋ຼຓກຌັ ຋ຸກຘໃ ທຌ. ຘາຖຍັ ກາຌຽປຈັ ນບົ ຈ຾ກທໄ ກຌ຺ໄ ຾ຍຌ (Flat - bottomed tubes) ຌຌັໄ ກໃ ຓທ຋ິ ຽປຈັ ຽຆໃ ຌັ ຈຼທກຍັ ກາຌຽປຈັ ນບົ ຈ ຾ກທໄ ຾ຍຍກຌ຺ໄ ກຓ຺ ຉາຓ຋ໃ ກໃ າທຓາ຾ຖທໄ , ຉໃ ຅າກຌຌັໄ ຅ໃ ຄຌານົບຈ຾ກທໄ ກຌ຺ໄ ກຓ຺ ຓາເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຋ໃ ກຌ຺ໄ ຂບຄນົບຈ຾ກທໄ , ກຌ຺ໄ ບໃ ບຌ຾ຖທໄ ກຈ຺ ຖຄ຺ ຽ຋ຄິ Carbon block ຽຍາ຺ ໂ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 31) ບາຈໝຸຌກຌ຺ໄ ນົບຈ຾ກທໄ ຽ຋ຄິ Carbon block ກໃ ແຈ,ໄ ຽຑໃ ບື ຉກ຺ ຾ຉໃ ຄເນຽໄ ຎັຌນົບຈ຾ກທໄ ກຌ຺ໄ ຾ຍຌ຋ໃ ຖຼຍຘະໝໃ າຘະຽໝ຋ຸກຘໃ ທຌ. ປູຍຑາຍ຋ໃ 32 ຖກັ ຘະຌະກາຌຽປຈັ ນບົ ຈ຾ກທໄ ກຌ຺ໄ ຾ຍຌ 16. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຄນບົ ຈ຾ກທໄ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄກາຌຄນົບຈ຾ກທໄ ຽຑໃ ບື ເຆເໄ ຌກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄຌຌັໄ , ຓຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ເຆຉໄ ະກຼຄຍຸຌຽຘຌັ ຋ໃ ຓນທ຺ Wing tip ຘທຓດໃ ູ ຾ຖະ ຎັຍ຾ຎທແຒເນກໄ ທາໄ ຄຽຉຓັ ຋ໃ . 2. ຊນື ົບຈ຾ກທໄ ຈທໄ ງຓ຋ື ຄັ ຘບຄຽຍບືໄ ຄ, ຾ຖທໄ ຽຏາ຺ ຅ຈຸ ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຅ະຄ, ໝຸຌແຎຓາ, ຽຖໃ ບື ຌແຎ຋າຄຆາໄ ງ ຾ຖະ ຂທາ ດໃ າຄຆາໄ ໂ, ຑະງາງາຓເນ຾ໄ ກທໄ ຊກື ຃ທາຓປບໄ ຌດໃ າຄຽ຋ໃ າ຺ ຋ຼຓກຌັ , ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັໄ ນົບຈ຾ກທໄ ບໃ ບຌ. ປູຍຑາຍ຋ໃ 33 ທ຋ິ ກາຌຄນບົ ຈ຾ກທໄ 51

3. ນຄົັ ຅າກ຾ກທໄ ບໃ ບຌ຾ຖທໄ , ຒາໄ ທຌາບບກ຅າກ຾ຎທແຒ ຾ຖະ ຄດໃ າຄຆາໄ ໂ, ເນຓໄ ປູຍປໃ າຄຉາຓ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ, ຿ຈງຊື ນບົ ຈ຾ກທໄ ເຌຖກັ ຘະຌະຌຌັໄ ຅ຌ຺ ກທໃ າ຅ະ຾ຂຄ. ໝາງຽນຈ: ກາຌຄນບົ ຈ຾ກທໄ ຋ໃຈຌຌັ ໄ ຽຌບື ໄ ຾ກທໄ ຉບໄ ຄຖຼຍຍໃ ງໃ ບຌ, ປູ຾ກທໄ ຉບໄ ຄຘະໝໃ າຘະຽໝ ຾ຖະ ກາຌ຿຃ຄໄ ຄຽຎັຌຽຘຌັ ໄ ຿຃ຄຍໃ ຓຖກັ ຘະຌະນກັ . 17. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຉໃ ຾ກທໄ ຾ຍຍຆໃ ື ເຌກາຌຉໃ ຾ກທໄ ຾ຍຍຆໃ ຌື ຌັໄ , ຂະໜາຈຂບຄນົບຈ຾ກທໄ ຋ໃ ຅ະຌາຓາຉໃ ຃ທຌຓຂະໜາຈຽ຋ໃ າ຺ ກຌັ , ກາຌຉໃ ຓຖາຈຍັ ຂຌັໄ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ຎິຈຎາງຈາໄ ຌໜໃ ຄຂບຄນົບຈ຾ກທໄ ຋ໃ ບຌໜໃ ຄ຋າຄຈາໄ ຌຆາໄ ຓຈື ທໄ ງຈບຌບຈັ ແຓ.ໄ 2. ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌຎາງນົບຈ຾ກທໄ ຈາໄ ຌ຋ໃ ຅ະຉໃ ຋ຄັ 2 ຋ໃ ບຌ, ຅ຌ຺ ນົບຓ຾ນທົ . 3. ຉໃ ນບົ ຈ຾ກທໄ ຋ຄັ 2ເນຉໄ ຈິ ກຌັ . ປູຍຑາຍ຋ໃ 34 ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຉໃ ຾ກທໄ ຾ຍຍຆໃ ື 4. ຖຌ຺ ຍຖຽິ ທຌປບງຉໃ ເນປໄ ບໄ ຌດໃ າຄຘະໝໃ າຘະຽໝ, ຿ຈງໝຸຌນບົ ຈ຾ກທໄ ແຎບບໄ ຓປບຍ. 5. ຌານົບຈ຾ກທໄ ບບກ຅າກ຾ຎທແຒ, ຾ຖທໄ ຽຎໃ ຺າຽຍໃ າ຺ ໂ, ຽຑໃ ບື ຉກ຺ ຾ຉໃ ຄເນ຾ໄ ກທໄ ຍຖຽິ ທຌ຋ໃ ຉໃ ຽຎັຌຽຌບືໄ ຈຼທກຌັ , ເຌ ຂະຌະ຋ໃ ຽຎໃ ຺າຽຍາ຺ ໂ, ນາໄ ຓຈຄນົບຈ຾ກທໄ ບບກງບໄ ຌ຅ະຽປຈັ ເນປໄ ບງຉໃ ຍາຄ. 6. ຖຌ຺ ຍຖຽິ ທຌຽຈຓ຾ຖທໄ ຉກ຺ ຾ຉໃ ຄເນຘໄ ທງຄາຓ. 18. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຉໃ ຾ກທໄ ຾ຍຍ຿ຉ຋ ຾ຖະ ຿ຉທາງ ກາຌຉໃ ຾ກທໄ ຾ຍຍ຿ຉ຋ (T) ຾ຖະ ຿ຉທາງ (Y), ຂະໜາຈຂບຄນບົ ຈ຾ກທໄ ຋ໃ ຅ະຉໃ ຽຂາ຺ໄ ຌາກຌັ ບາຈ຅ະຽ຋ໃ າ຺ ນົື ຍໃ ຽ຋ໃ າ຺ ກຌັ ກໃ ແຈ,ໄ ຾ຉໃ ຍໃ ຃ທຌ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ ນາົ ງ, ກາຌຉໃ ຾ກທໄ ຾ຍຍ຿ຉ຋ ຾ຖະ ຿ຉທາງຓຖາຈຍັ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຽຎັຌຂຌັໄ ຉບຌຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ຎິຈຈາໄ ຌໜໃ ຄຂບຄນົບຈ຾ກທໄ ຈທໄ ງຈບຌບຈັ ແຓ.ໄ 2. ຖຌ຺ ຾ກທໄ ຍຖຽິ ທຌ຋ໃ ຅ະຉໃ ຈທໄ ງແຒ຾ຎທຌບໄ ງໂ຅ຌ຺ ຾ກທໄ ນບົ ຓ. 52

3. ຌານົບຈ຾ກທໄ ບບກ຅າກ຾ຎທແຒ, ຾ຖທໄ ຽຎໃ ຺າຽຍາ຺ ໂ, ຽຑໃ ບື ເນ຾ໄ ກທໄ ຍຖະຽທຌ຋ໃ ຽຏໃ າ຺ ຑບຄບບກ. 4. ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຿ຈງເຆ຾ໄ ຎທແຒຌບໄ ງໂດໃ ູຍຖຽິ ທຌ຋ໃ ຑບຄຌບໄ ກ, ຾ຖທໄ ຽຎໃ ຺າຽຑໃ ບື ເນ຾ໄ ກທໄ ຍຖຽິ ທຌຌຓໄ ຏທິ ຍາຄ ນົາງໂ. 5. ຽປຈັ ເນຘໄ ໃ ທຌ຋ໃ ຑບຄ຾ຉກບບກ, ເນຓໄ ປູ຋ໃ ຓຂະໜາຈເກ຃ໄ ຼຄກຍັ ຾ກທໄ ຋ໃ ຅ະຌາຓາຉໃ . ປູຍຑາຍ຋ໃ 35 ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຉໃ ຾ກທໄ ຾ຍຍ຿ຉ຋ ຾ຖະ ຿ຉທາງ 6. ເຆຈໄ ບຌບຈັ ແຓຎໄ ິຈຎາງບກຈາໄ ຌໜໃ ຄຂບຄນບົ ຈ຾ກທໄ , ຖຌ຺ ຍຖຽິ ທຌປູຈທໄ ງ຾ຎທແຒດໃ າຄຘະໝໃ າດໃ າຄຘະໝໃ າ ຘະຽໝ ຾ຖະ ຖຌ຺ ຎາງນົບຈ຾ກທໄ ຋ໃ ຅ະຌາຓາຉໃ ຅ຌ຺ ນົບຓ຾ນົທ. 7. ຌາ຾ກທໄ ຋ຄັ ຘບຄຌບໄ ບກ຅າກ຾ຎທແຒ຾ຖທໄ ຌາຓາຉໃ ກຌັ ດໃ າຄທໃ ບຄແທ. 8. ຌາຍຖຽິ ທຌ຋ໃ ຉໃ ກຌັ ແຎເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ, ຾ຖທໄ ຽຎໃ ຺າຽຑໃ ບື ເນປໄ ບງຉໃ ຽຎັຌຽຌບືໄ ຈຼທກຌັ . 9. ເຆ຾ໄ ຎທແຒບໃ ບຌໂຉກ຺ ຾ຉໃ ຄຍຖຽິ ທຌ຋ໃ ຉໃ ເນຘໄ ທງຄາຓ. 53

ຑາກ຋ໃ III ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄ ຽປາ຺ ປູ຾ໄ ຖທໄ ທໃ າ, ກາຌປຼຌຑາກຎະຉຍິ ຈັ ເຌທຆິ າຽ຃ຓຌຌັໄ ຅ະຆໃ ທງຽຑໃ ຓຑູຌ຃ທາຓປູ຃ໄ ທາຓຽຂາ຺ໄ ເ຅ເຌນົກັ ຂຌັໄ ຑຌືໄ ຊາຌ ເຌ຋າຄຽ຃ຓເນຈໄ ນາົ ງຂຌໄ ຾ຖະ ງຄັ ຽຎັຌກາຌຘໃ ຄ຺ ຽຘຓຘະໜຍັ ຘະໜຌູ ເນຏໄ ູ຋ໄ ຈ຺ ຖບຄແຈຐໄ ກກາຌຘຄັ ຽກຈຈທໄ ງຉທ຺ ຽບຄ, ບຌັ ຽຎັຌ຃ຸຌຖກັ ຘະຌະ຋ໃ ຘາ຃ຌັ ຂບຄຌກັ ທ຋ິ ະງາຘາຈ, ຉະນົບຈກາຌເນຏໄ ູ຋ໄ ຈ຺ ຖບຄແຈຓໄ ຿ບກາຈຘະ຾ຈຄ຃ທາຓ຃ຈິ ຽນຌັ ຋າຄ ທຆິ າກາຌ຅າກກາຌປຼຌຍຈ຺ ຖາງຄາຌບກຈທໄ ງ, ຘໃ ຄິ ຉໃ າຄໂຽນໃ າົ຺ ຌຏໄ ູ຋ໄ ຈ຺ ຖບຄ຅ະແຈປໄ ຍັ ຅າກກາຌຽຂາ຺ໄ ນບໄ ຄ຋ຈ຺ ຖບຄ຋ຄັ ຌຌັໄ . ຅ໃ ຄຽນຌັ ແຈທໄ ໃ າກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄຓ຃ທາຓຘາ຃ຌັ ຉໃ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌເຌທຆິ າຽ຃ຓນົາງ, ຾ຉໃ ກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄ຅ະແຈຏໄ ຌ຺ ຌບໄ ງນາົ ງຽ຋ໃ າ຺ ເຈຌຌັໄ ງໃ ບຓຂຌໄ ດໃ ູກຍັ ຏູ຋ໄ ຈ຺ ຖບຄຽຎັຌນກົັ . ຊາໄ ນາກທໃ າຏູ຋ໄ ຈ຺ ຖບຄຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄດໃ າຄ ຊກື ຉບໄ ຄຊກື ທ຋ິ ນົື ຽປຈັ ກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄດໃ າຄຓຽ຋ກັ ຌກິ ຾ຖທໄ ກໃ ງໃ ບຓ຅ະແຈຏໄ ຌ຺ ຋ໃ ຊກື ຉບໄ ຄຈທໄ ງ, ຅າກຎະຘຍ຺ ກາຌ຋ໃ ຏໃ າຌ ຓາຑຍ຺ ທໃ າ, ຏູ຋ໄ ຈ຺ ຖບຄ຅າຌທຌນົາງຍໃ ປູຽໄ ຋ກັ ຌກິ ກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄ຋ໃ ຊກື ຉບໄ ຄ, ຋ຄັ ຌກໄ ໃ ງບໄ ຌແຈປໄ ຍັ ກາຌຐກບຍ຺ ປຓ຺ ເຌແຖງະ ຽຖໃ ຓຉຌ຺ໄ ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ ນົື ຍໃ ເຘໃ ເ຅ຉໃ ທ຋ິ ກາຌ຋ໃ ຊກື ຉບໄ ຄກໃ ແຈ,ໄ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄ຅ໃ ຄຍໃ ແຈຏໄ ຌ຺ ຽ຋ໃ າ຺ ຋ໃ ຃ທຌ. ຈທໄ ງ ຽນຈຏຌ຺ ຌກໄ າຌປຼຌປູຽໄ ຋ກັ ຌກິ ຉໃ າຄໂ຋ໃ ກໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄ຅ໃ ຄຽຎັຌຘໃ ຄິ ຅າຽຎັຌດໃ າຄງໃ ຄິ , ງບໄ ຌຌບກ຅າກ຅ະຆໃ ທງ ເນກໄ າຌ຋ຈ຺ ຖບຄແຈຏໄ ຌ຺ ຊກື ຉບໄ ຄ ຾ຖະ ຃ຸຓໄ ຃ໃ າ຾ຖທໄ , ງຄັ ຆໃ ທງນຸຈົ ບຌັ ຉະຖາງ຅າກບຸຍຈັ ຉຽິ ນຈແຈບໄ ກ຋າຄໜໃ ຄຈທໄ ງ. 1. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຌາ຋າຈ຋ໃ ຽຎັຌ຋າຈ຾ຂຄບບກ຅າກຂທຈ ກາຌຌາ຋າຈ຋ໃ ຽຎັຌ຋າຈ຾ຂຄບບກ຅າກຂທຈຓທ຋ິ ຽປຈັ ແຈນໄ າົ ງທ຋ິ , ຅ະຂ຾ງກກໃ າທຉາຓຖາຈຍັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ ທ຋ິ ຋ໃ 1 ທ຋ິ ຌເໄ ຆກໄ ຍັ ຂທຈ຋ໃ ຈບຌບຈັ ຎິຈ (Glass-stopped bottles) ຋ໃ ຈາໄ ຌເຌຓຆໃ ບຄທໃ າຄຘາຓາຈເຘໃ ຋າຈແຈໄ ຓທ຋ິ ຽປຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1) ບຼຄຂທຈເຌຉາ຾ໜໃ ຄ຋ໃ ຽໝາະຘຓ຺ ຾ຖທໄ ໝຸຌຂທຈແຎຓາ, ຽຑໃ ບື ເນ຋ໄ າຈຽຂາ຺ໄ ແຎເຌຆໃ ບຄທໃ າຄຂບຄຈບຌບຈັ ຂທຈ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 36), ຊາໄ ຋າຈ຾ຂຄເຌຂທຈຌຌັໄ ຉຈິ ຾ໜຌໄ ບາຈຉບໄ ຄຘໃ ຌັ ຂທຈຽຍາ຺ ໂ, ຽຑໃ ບື ເນຑໄ ຌືໄ ຏທິ ຂບຄ຋າຈ຾ຂຄຌຌັໄ ຾ຉກບບກ ນົື ບາຈ຅ະຽຎຈຐາຂທຈບບກກໃ ບຌ຾ຖທໄ ເຆຍໄ ໃ ທຄ຋ໃ ບາຈຂທຈເນຑໄ ຌືໄ ຏທິ ຂບຄ຋າຈ຾ຉກບບກກໃ ບຌກໃ ແຈ.ໄ 2) ຊຂື ທຈເຌຉໃ າ຾ໜໃ ຄ຋ໃ ຽໝາະຘຓ຺ , ຖະທຄັ ຍໃ ເນ຋ໄ າຈຉກ຺ ຽປໃ ງ, ຽຓໃ ບື ຽຎຈຈບຌບຈັ ຂທຈບບກຽຆໃ ຄິ ເຌຂທຈ຅ະຓ ຋າຈດໃ ູຈທໄ ງ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 37). 54

3) ທາຄຂທຈເຘໃ ຋າຈຖຄ຺ ຽ຋ຄິ ຿ຉະ, ບຼຄ຅ຈຸ ຂທຈຽຑໃ ບື ຊບກ຋າຈບບກ, ບາຈເຆຘໄ ນົື ຌທິໄ ຓຽື ຃າະ຋ໃ ຈບຌບຈັ ຂທຈ, ຽຑໃ ບື ເນ຋ໄ າຈຌຌັໄ ຉກ຺ ຖຄ຺ ຓານາຑາຆະຌະປບຄປຍັ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 38) ນົື ເຆຍໄ ໃ ທຄຂະໜາຈຌບໄ ງ (Small spatula) ຉກັ ບບກກໃ ແຈ.ໄ 4) ຽປຈັ ຆາໄ ຅ຌ຺ ກທໃ າແຈຎໄ ະຖຓິ າຌຂບຄ຋າຈຉາຓຉບໄ ຄກາຌ. 5) ຽຓໃ ບື ແຈຎໄ ະຖຓິ າຌຂບຄ຋າຈຉາຓ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຾ຖທໄ , ຊາໄ ນາກທໃ າຓ຋າຈຽນົບື ດໃ ູເຌຈບຌບຈັ ຂທຈເນຊໄ ບກ຋າຈ ກຍັ ຽຂາ຺ໄ ແທເໄ ຌຂທຈແຈ,ໄ ງບໄ ຌ຋າຈ຋ໃ ຽນົບື ຌຍໄ ໃ ແຈຘໄ າຏຈັ ກຍັ ຘໃ ຄິ ເຈຽຖງ຅ໃ ຄຓ຃ທາຓຍຖຘິ ຸຈ຃ຽື ກໃ າ຺ . 6) ຎິຈຈບຌບຈັ ຂທຈ. ທ຋ິ ຋ໃ 2 ກາຌຊບກ຋າຈ຿ຈງທ຋ິ ຌເໄ ຆເໄ ຌກຖະຌ຋ໃ ຈບຌບຈັ ຂທຈຈາໄ ຌເຌຍໃ ຓຆໃ ບຄທໃ າຄ຋ໃ ຅ະເຘໃ ຋າຈແຈ,ໄ ຅າຽຎັຌ຅ະ ຉບໄ ຄເຆຍໄ ໃ ທຄຉກັ ຋າຈບບກຓາ຅າກຂທຈຓທ຋ິ ກາຌຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1) ໝຸຌຈບຌບຈັ ຂທຈຽຍາ຺ ໂ, ຽຑໃ ບື ເນນໄ ົທຓ຾ຖທໄ ຽຎຈບບກ, ຊາໄ ຈບຌບຈັ ຂທຈຓຐາ຾ຍຌຖຼຍເນທໄ າຄນຄາງຽ຋ຄິ ຑຌືໄ ຿ຉະ຋ໃ ຖຼຍ ຾ຖະ ຘະບາຈ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 39), ຾ຉໃ ຊາໄ ຈບຌບຈັ ຂທຈຓຖກັ ຘະຌະບໃ ຌື ນາໄ ຓທາຄຈບຌບຈັ ຂທຈຽ຋ຄິ ຿ຉະດໃ າຄຽຈຈັ ຂາຈ, ຅ະຉບໄ ຄຊຈື ບຌບຈັ ຂທຈແທ.ໄ 55

2) ເຆຍໄ ທຄຉກັ ຋ໃ ຘະບາຈ (Absolutely clean spatula) ຉກັ ຋າຈບບກ຅າກຂທຈ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 39). 3) ຊຍື ໃ ທຄ຋ໃ ຓ຋າຈບບກ຅າກຂທຈຽຍາ຺ ໂ, ຽຑໃ ບື ຍໃ ເນ຋ໄ າຈຉກ຺ ຽປໃ ງ, ຌາຓາເຘໃ ເຌຑາຆະຌະ຋ໃ ປບຄປຍັ ຅ຌ຺ ແຈໄ ຎະຖຓິ າຌຉບໄ ຄກາຌ. 4) ຎິຈຈບຌບຈັ ຂທຈ. ທ຋ິ ຋ໃ 3 ເຌກຖະຌ຋ໃ ຍໃ ຘາຓາຈເຆທໄ ຋ິ ຋ໃ 1 ຾ຖະ ທ຋ິ ຋ໃ 2 ຌາ຋າຈ຋ໃ ຽຎັຌ຋າຈ຾ຂຄບບກ຅າກຂທຈແຈບໄ າຈເຆທໄ ຋ິ ຋ໃ 3 ຽຆໃ ຄິ ຓທ຋ິ ຎະຉຍິ ຈັ ຽຎັຌຂຌັໄ ຉບຌຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1) ຽປຈັ ເນຂໄ ທຈເຘໃ ຋າຈຘະຽ຋ບື ຌຽຖກັ ຌບໄ ງ, ບາຈຽ຃າະຽຍາ຺ ໂກຍັ ຑຌືໄ ຿ຉະກໃແຈ,ໄ ຽຑໃ ບື ເນ຋ໄ າຈເຌຂທຈຽ຃ໃ ບື ຌແນທ ຾ຖະ ຉຈິ ກຌັ ຾ຍຍນົທຓໂ. 2) ຽຎຈຈບຌບຈັ ຂທຈ ຾ຖະ ທາຄຈບຌບຈັ ຂທຈນຄາງຂຌໄ ຽ຋ຄິ ຑຌືໄ ຋ໃ ຖຼຍ ຾ຖະ ຘະບາຈ. 3) ງກ຺ ຂທຈເຘໃ ຋າຈຂຌໄ ຽ຋ຄິ ຑາຆະຌະ຋ໃ ຅ະເຘໃ ຋າຈ, ບຼຄຂທຈ຋າຈ຾ຖທໄ ໝຸຌຂທຈແຎຓາ, ຽຑໃ ບື ເນ຋ໄ າຈຉກ຺ ຖຄ຺ ເຘໃ ຑາຆະຌະ຋ໃ ປບຄປຍັ ຅ຌ຺ ແຈຎໄ ະຖຓິ າຌຉາຓຉບໄ ຄກາຌ. 4) ຎິຈຈບຌບຈັ ຂທຈ. 2. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຊບກ຋າຈ຾ນທົ ນົື ຋າຈຖະຖາງບບກ຅າກຂທຈ ກາຌຊບກ຋າຈ຾ນົທ ນົື ຋າຈຖະຖາງບບກ຅າກຂທຈຖຄ຺ ເຌບຸຎະກບຌ຋ໃ ເຆ຋ໄ ຈ຺ ຖບຄຓທ຋ິ ຎະຉຍິ ຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ກາຌ຅ຍັ ຂທຈ຋າຈຖະຖາງ຃ທຌ຅ຍັ ຈາໄ ຌ຋ໃ ຓຎາໄ ງຍບກ຃ທາຓຽຂຓັໄ ຂຸຌໄ ນົື ຍບກຆໃ ຋ື າຈເຌຂທຈ, ຾ຖທໄ ຊບກ ຋າຈຖະຖາງບບກ຅າກຂທຈ຋າຄຈາໄ ຌກຄ຺ ກຌັ ຂາໄ ຓກຍັ ຎາໄ ງ, ຋ຄັ ຌຽໄ ຑໃ ບື ຎບໄ ຄກຌັ ຍໃ ເນ຋ໄ າຈຖະຖາງແນົຖຄ຺ ຓາຊກື ຎາໄ ງ. 2. ໝຸຌຈບຌບຈັ ຂທຈຽຍາ຺ ໂຽຑໃ ບື ຽປຈັ ເນຈໄ ບຌບຈັ ຂທຈນົທຓ. 3. ຽຎຈຈບຌບຈັ ຂທຈບບກ, ຊາໄ ຈບຌບຈັ ຂທຈຌຌັໄ ຓຘໃ ທຌຐາ຾ຍຌຖຼຍກໃ ທາຄນຄາງຂຌໄ , ຾ຉໃ ຊາໄ ຈບຌບຈັ ຂທຈຓ ຖກັ ຘະຌະບໃ ຌື ຽຆໃ ຌັ : ຽຎັຌຎາງ຾ນຓົ ນົື ຓຖກັ ຘະຌະຎາງກຓ຺ ຅ະທາຄຍໃແຈ,ໄ ຉບໄ ຄຊແື ທເໄ ນ຾ໄ ໜຌໄ , ຖກັ ຘະຌະກາຌຊຈື ບຌ ບຈັ ຂທຈຌຌັໄ ຓ 2 ຾ຍຍ຃:ື ຊາໄ ຈບຌບຈັ ຂທຈຽຎັຌຎາງ຾ນຓົ ນົື ຓຘໃ ທຌ຋ໃ ງາທບບກຓາ, ເນຊໄ ຿ື ຈງເນຘໄ ໃ ທຌ຋ໃ ຽຎັຌຎາງ ຾ນທົ ນົື ຘໃ ທຌ຋ໃ ງາທບບກຓາຌດໄ ໃ ູຖະນທໃ າຄຌທິໄ ຆກໄ ຍັ ຌທິໄ ກາຄ, ຿ຈງເຆຌໄ ທິໄ ຋ຄັ ຘບຄຌໜໄ ຍແທໄ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 40), ຾ຉໃ ຊາໄ ຈບຌບຈັ ຂທຈຓຖກັ ຘະ ຌະຎາງກຓ຺ ຅ະເຆຌໄ ທິໄ ຓ຅ື ຍັ ຾ຖະ ຽກຍັ ແທເໄ ຌບຸຄໄ ຓກື ໃ ແຈ.ໄ 56

4. ຽຓໃ ບື ຊບກ຋າຈ຾ນົທ ນົື ຋າຈຖະຖາງແຈຉໄ າຓຉບໄ ຄກາຌ຾ຖທໄ , ກໃ ບຌ຋ໃ ຅ະຽບາ຺ ຂທຈ຋າຈບບກ, ຃ທຌເນຎໄ າກ ຂທຈ຋າຈກຄ຺ ກຍັ ຋າຈຖະຖາງຌຌັໄ ແນົບບກຓາ຾ຉະກຍັ ບຸຎະກບຌ຋ໃ ປບຄປຍັ ຋າຈຖະຖາງກໃ ບຌ, ຽຑໃ ບື ຎບໄ ຄກຌັ ຍໃ ເນ຋ໄ າຈ ຖະຖາງແນົຖຄ຺ ຓາຂາໄ ຄຂທຈຽຑາະ຅ະຽປຈັ ເນຽໄ ຎິຽໄ ຎືບໄ ຌແຈ.ໄ 5. ຎິຈຈບຌບຈັ ຂທຈ຋ຌັ ຋ ຾ຖະ ນາໄ ຓນົຄ຺ ຖຓື ທາຄຈບຌບຈັ ຂທຈແທຽໄ ຋ຄິ ຿ຉະດໃ າຄຽຈຈັ ຂາຈ. 3. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຊບກ຋າຈ຾ນທົ ນົື ຋າຈຖະຖາງບບກ຅າກຍກິ ຽກ ນົື ຑາຆະຌະບໃ ຌື ໂ ກາຌຊບກ຋າຈ຾ນທົ ນົື ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ດໃ ູເຌຍກິ ຽກ ນົື ຑາຆະຌະບໃ ຌື ໂ, ຖຄ຺ ເຌຑາຆະຌະບກຆະຌຈິ ໜໃ ຄຌຌັໄ ຓທ຋ິ ຎະຉຍິ ຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ຊ຋ື ໃ ບຌ຾ກທໄ ຃ຌ຺ (Glass stirring rod) ເນຘໄ າຏຈັ ກຍັ ຎາກຂບຄຍກິ ຽກຆໃ ກື ຍັ ຍຖຽິ ທຌ຋ໃ ຅ະເນ຋ໄ າຈຖະຖາງແນົ ບບກຓາ. 2. ບຼຄຍກິ ຽກຽຑໃ ບື ເນ຋ໄ າຈຖະຖາງແນົຖຄ຺ ຓາຉາຓ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ ຖຄ຺ ຘໃ ູຑາຆະຌະ຋ໃ ປບຄປຍັ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 41). 3. ຽຓໃ ບື ແຈຎໄ ະຖຓິ າຌຂບຄ຋າຈ຾ນທົ ຉາຓຉບໄ ຄກາຌ຾ຖທໄ , ເນຊໄ ຍື ກິ ຽກເຌຖທຄ຋ໃ ຉຄັໄ ຘາກກຍັ ຑຌືໄ ຾ຖະ ເນ຋ໄ າຈ ຾ນົທ຅າກຎາກຍກິ ຽກແນົຖຄ຺ ແຎຉາຓ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ ຅ຌ຺ ໝຈ຺ . 4. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຊບກ຋າຈຖະຖາງ຅າກຎິ຾ຎັຈ ນົື ນບົ ຈດບຈ ກາຌຊໃ າງຽ຋຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ດໃ ູເຌຎິ຾ຎັຈ ນົື ນບົ ຈດບຈຖຄ຺ ເຌຑາຆະຌະ຋ໃ ຍຌັ ຅຋ຸ າຈຖະຖາງບກຆະຌຈິ ໜໃ ຄຌຌັໄ , ຊາໄ ນາກທໃ າຍໃ ປູຽໄ ຋ກັ ຌກິ ຋ໃ ຊກື ຉບໄ ຄ຾ຖທໄ , ບາຈຽກຈຏຌ຺ ຽຘງຉໃ ກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄແຈ,ໄ ທ຋ິ ກາຌ຋ໃ ຊກື ຉບໄ ຄຌຌັໄ ຃ທຌຎະຉຍິ ຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ຽປຈັ ເນຎໄ ິ຾ຎັຈ (Pipette) ນົື ນົບຈດບຈ (Medicine dropper) ຓ຋າຈຖະຖາງດໃ ູຽຉຓັ . 57

2. ຊຎື ິ຾ຎັຈ ນົື ນົບຈດບຈເນດໄ ໃ ູຽ຋ຄິ ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຅ະຉໃ ຓື ຋າຈເຌຎິ຾ຎັຈ ນົື ນບົ ຈດບຈຖຄ຺ ແຎ, ຖະທຄັ ຍໃ ເນຎໄ າງຂບຄຎິ຾ຎັຈ ນົື ນົບຈດບຈ຅ໃ ຓຸ ດໃ ູເຌ຋າຈຖະຖາງ, ງບໄ ຌ຅ະຽປຈັ ເນ຋ໄ າຈຖະຖາງຎ຺ຌຽຎກຌັ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍ ຑາຍ຋ໃ 42) 3. ຃ໃ ບງໂຎໃ ບງເນ຋ໄ າຈຖະຖາງເຌຎິ຾ຎັຈ ນົື ນົບຈດບຈແນົຖຄ຺ ແຎ. 5. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຘໃ ຌັ ນບົ ຈ຋ຈ຺ ຖບຄ ຽຓໃ ບື ຉບໄ ຄກາຌຘໃ ຌັ ນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄຽຑໃ ບື ເນ຋ໄ າຈຎະຘຓ຺ ກຌັ ດໃ າຄຘະໝໃ າຘະຽໝຽ຋ໃ າ຺ ກຌັ ຋ຸກຘໃ ທຌ, ທ຋ິ ຎະຉຍິ ຈັ ຋ໃ ຊກື ຉບໄ ຄຓ຃:ື ຅ະຉບໄ ຄເຆຈໄ ບຌບຈັ ແຓ ໄ ນົື ຈບຌບຈັ ດາຄ຋ໃ ຘະບາຈຎິຈນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄ຾ຖທໄ ຘໃ ຌັ ຂຌໄ ຖຄ຺ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 43 (ກ)) ຍໃ ຃ທຌເຆຌໄ ທິໄ ຓຎື ິຈຎາກນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄ, ງບໄ ຌ຋າຈ຾ນທົ ບາຈ຅ະຊກື ຏທິ ໜຄັ ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈບຌັ ຉະຖາງແຈໄ ຾ຖະ ຌທິໄ ຓຽື ຎິຽໄ ຎືບໄ ຌ຅ະຽປຈັ ເນ຋ໄ າຈຖະຖາງຌຌັໄ ຽຎິຽໄ ຎືບໄ ຌ ນົື ຓ຋າຈບໃ ຌື ແຎຎ຺ຌຽຎ (Contaminate) ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 43 (ຂ). 58

ຂ຃ໄ ທຌຖະທຄັ ນຄົັ ຅າກຘໃຌັ ນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄ຾ຖທໄ , ຽຓໃບື ຅ະຽຎຈຈບຌບຈັ ບບກຉບໄ ຄຖະທຄັ ເນຈໄ , ງບໄ ຌ຃ທາຓຈຌັ ຋ດໃ ູເຌ ນບົ ຈ຋ຈ຺ ຖບຄບາຈຽປຈັ ເນ຋ໄ າຈ຾ນົທຑໃ ຸຄບບກຓາແຈ.ໄ 6. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຎະຘຓ຺ ຋າຈຖະຖາງເຌນບົ ຈ຋ຈ຺ ຖບຄ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄກາຌຎະຘຓ຺ ຋າຈຖະຖາງກໃ ຽຑໃ ບື ເນຉໄ ທ຺ ຊກື ຖະຖາງ ຾ຖະ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງຎະຘຓ຺ ກຌັ ດໃ າຄຘະໝໃ າຘະ ຽ ໝ, ຘາຖຍັ ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຎະຘຓ຺ ຋າຈຖະຖາງຌຌັໄ , ບາຈເຆທໄ ຋ິ ຘໃ ຌັ ນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄຉາຓ຋ໃ ກໃ າທຓາ຾ຖທໄ ເຌນທ຺ ຂໄ 5 ກໃແຈໄ ຌບກ຅າກຌງໄ ຄັ ບາຈເຆທໄ ຋ິ ບໃ ຌື ໂແຈບໄ ກນົາງທ຋ິ ຃:ື ທ຋ິ ຋ໃ 1 ກາຌ຃ຌ຺ ຋າຈຖະຖາງ ຽຎັຌກາຌ຃ຌ຺ ຋າຈ຾ນົທເນຖໄ ະຖາງຽຎັຌຽຌບືໄ ຈຼທກຌັ ກຍັ ຋າຈຖະຖາງ ນົື ຽຎັຌກາຌ ຃ຌ຺ ເນ຋ໄ າຈຖະຖາງຎະຘຓ຺ ກຌັ ຿ຈງເຆ຋ໄ ໃ ບຌ຾ກທໄ , ກາຌ຃ຌ຺ ຋າຈຖະຖາງຉບໄ ຄ຃ຌ຺ ແຎເຌ຋ຈິ ຋າຄຈຼທ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 44) ຾ຖະ ຖະທຄັ ຍໃ ເນ຋ໄ ໃ ບຌ຾ກທໄ ກະ຋ຍ຺ ກຍັ ຈາໄ ຌຂາໄ ຄນບົ ຈ຋ຈ຺ ຖບຄ ນົື ກຌ຺ໄ ນບົ ຈ຋ຈ຺ ຖບຄ, ງບໄ ຌ຅ະຽປຈັ ເນນໄ ບົ ຈ຋ຈ຺ ຖບຄ຋ະຖແຸ ຈ,ໄ ຊາໄ ນາກທໃ າຽຎັຌກາຌຎະຘຓ຺ ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ຓ຅າຌທຌນາົ ງກໃ ຃ທຌເຆຍໄ ກິ ຽກ຾຋ຌນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄ ຾ຖະ ເຆຽໄ ຋ກັ ຌກິ ກາຌ຃ຌ຺ ຋າຈຖະຖາງຽຆໃ ຌັ ຈຼທກຌັ . ທ຋ິ ຋ໃ 2 ກາຌໝຸຌ຋າຈຖະຖາງຈທໄ ງຂຓໄ ື ຽຎັຌຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຎະຘຓ຺ ຋າຈຖະຖາງເຌນບົ ຈ຋ຈ຺ ຖບຄ,ກະຍທຄຉທຄ ນົື ຒຖາຘເນຓໄ ຖກັ ຘະຌະຽຎັຌຽຌບືໄ ຈຼທກຌັ ຋ຸກຘໃ ທຌທ຋ິ ໜໃ ຄ, ຿ຈງເຆຓໄ ຅ື ຍັ ຋າຄຘໃ ທຌຎາງຂບຄບຸຎະກບຌຈໃ ຄັ ກໃ າທ, ຾ຖທໄ ໝຸຌຈທໄ ງຂຓໄ ເື ນ຋ໄ າຈຖະຖາງ຋າຄຈາໄ ຌເຌແນົທຌ຺ ແຎ຋ຈິ ຋າຄຈຼທກຌັ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 45). 7. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຖະຽນງ຋າຈ຾ນທົ ນົື ຋າຈຖະຖາງ ກາຌຖະຽນງ຋າຈ຾ນົທ ນົື ຋າຈຖະຖາງກໃ ຽຑໃ ບື ເນຉໄ ທ຺ ຑາຖະຖາງ (Solvent) ຖະຽນງບບກແຎ, ເຌ຋ໃ ຘຸຈຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງ (Solute) ກໃ ຅ະຉກ຺ ຏກ, ຅ໃ ຄບາຈຽທາ຺ໄ ແຈທໄ ໃ າກາຌຖະຽນງຽຎັຌກາຌນຸົຈຍຖຓິ າຈຂບຄ຋າຈ຾ນົທເນຌໄ ບໄ ງຖຄ຺ , ຿ຈງ ກາຌແຖໃ ຋າຈ຋ໃ ຖະຽນງກທໃ າບບກແຎ຅າກ຋າຈຖະຖາງ, ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຖະຽນງ຋າຈ຾ນົທ ນົື ຋າຈຖະຖາງຓນົາງທ຋ິ ຃ື ຈໃ ຄັ ຖໃ ຸຓຌ:ໄ 59

ທ຋ິ ຋ໃ 1 ຎະຉຍິ ຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ຊບກ຋າຈ຾ນົທ ນົື ຋າຈຖະຖາງເຌ຾ກທໄ ໜາໄ ຿ຓຄ (Watch glass) ທາຄຽ຋ຄິ ຎາກຍກິ ຽກ຋ໃ ຍຌັ ຅ຌຸ າໄ ດໃ ູ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍ ຑາຍ຋ໃ 46) 2. ຉຓ຺ໄ ຌາໄ ເນຒໄ ຺ຈ, ຃ທາຓປບໄ ຌ຅າກບາງຌາໄ ຅ະຊໃ າງຽ຋ແຎຽປຈັ ເນຉໄ ທ຺ ຑາຖະຖາງຖະຽນງບບກແຎ຅າກຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງ. ທ຋ິ ຋ໃ 2 ຎະຉຍິ ຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ ເຆຆໄ າຓຖະຽນງ຾຋ຌ຾ກທໄ ໜາໄ ຿ຓຄ, ຽຆໃ ຄິ ຓຽ຋ກັ ຌກິ ທ຋ິ ກາຌຽຆໃ ຌັ ຈຼທກຌັ , ຘາຖຍັ ຆາຓຖະຽນງ຋ໃ ເຆຌໄ ຓໄ ນາົ ງຂະ ໜາຈ ຾ຖະ ຽປຈັ ຅າກທຈັ ຘະຈຸ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ , ຏູ຋ໄ ຈ຺ ຖບຄ຅ະຉບໄ ຄຽຖບື ກເຆເໄ ນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຍຖຓິ າຈຂບຄ຋າຈຖະຖາງ ຈທໄ ງ. ກາຌຖະຽນງ຋າຈ຾ນົທ຿ຈງເຆຆໄ າຓຖະຽນງຌ,ໄ ຌບກ຅າກຖະຽນງຽ຋ຄິ ຾ກທໄ ໜາໄ ຿ຓຄ຾ຖທໄ , ບາຈເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ ຿ຈງກຄ຺ ຋ໃ ຆາຓຖະຽນງກໃ ແຈ,ໄ ຿ຈງຌາຆາຓຖະຽນງຉຄັໄ ຽ຋ຄິ ຉະໜາຄຖທຈ ຾ຖະ ເຆ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຅າກຉະກຼຄຍຸຌຽຘຌັ (Bunsen burner). ຂ຃ໄ ທຌຖະທຄັ : 1. ຊາໄ ຋າຈ຾ນທົ ຋ໃຌາຓາຖະຽນງຌຌັ ໄ ຽຎັຌ຋າຈຉຈິ ແຒຄໃາງຽຆໃຌັ : ກາກຍບຌຈຆຸ ຌຒ຺ທ (CS2), ຽບ຾ຉບາຽຆ ຉບຌ ຾ຖະ ບໃຌື ໂ, ຅ະຖະຽນງ຿ຈງເຆ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຅າກ຾ຎທແຒ຿ຈງກຄ຺ ຍໃ ແຈ,ໄ ງບໄ ຌບາຈຽກຈບຸຍຈັ ຉິ ຽນຈແຒແໝ,ໄ ຽຑໃບື ນກົ ຖຼໄ ຄຍຌັ ນາຌ,ໄ ກາຌຖະຽນງ຋າຈ຾ນທົ ຋ໃຓຖກັ ຘະຌະຈໃ ຄັ ກໃ າທ຃ທຌຖະຽນງຈທໄ ງ ຽຉາ຺ ແຒຒາໄ (Electric hot plate) ນົື ຊາໄ ຽຎັຌ຋າຈ຾ນທົ ຋ໃຖະຽນງແຈເໄ ຌບຸຌນະຑູຓ຋າຓະຈາຽຆໃຌັ : ກາກຍບຌຈຆຸ ຌຒ຺ທ, ກໃ ຌາແຎຉຄັ ໄ ຎະແທເໄ ຌຉູຈໄ ູຈ຃ທຌັ , ຿ຈງຍໃ ຉບໄ ຄເຆ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ. 2. ຊາໄ ບາງຂບຄ຋າຈ຾ນົທ ນົື ຋າຈຖະຖາງ຋ໃຖະຽນງຌຌັ ໄ ຽຎັຌຑຈິ ຉບໄ ຄຽປຈັ ເຌຉູຈໄ ູຈ຃ທຌັ (Hood). 60

8. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຖະຽນງ຋າຈ຾ນທົ ນົື ຋າຈຖະຖາງຑາງເຉ຃ໄ ທາຓຈຌັ ຉໃ າ ກາຌຖະຽນງ຋າຈ຾ນົທ ນົື ຋າຈຖະຖາງຑາງເຉ຃ໄ ທາຓຈຌັ ຉໃ າ, ຉທ຺ ຑາຖະຖາງຘາຓາຈ຅ະຖະຽນງແຈດໄ ໃ າຄທໃ ບຄແທ, ຽຓໃ ບື ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌຑຼຄຽຖກັ ຌບໄ ງຽ຋ໃ າ຺ ຌຌັໄ , ຽຆໃ ຄິ ຽປຈັ ແຈ຿ໄ ຈງເຘໃ ຋າຈຖະຖາງຖຄ຺ ຒຖາງ, ຎິຈຈບຌບຈັ ດາຄ຾ຖທໄ ຉໃ ກຍັ ບຸຎະກບຌ຋ໃ ຅ະຽປຈັ ເນຽໄ ກຈຍຌັ ງາກາຈ, ຌາຒຖາງແຎ຅ໃ ຓຸ ເຌຌາໄ ບໃ ຸຌເຌ Water bath (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 46) ຓຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຖະຽນງຑາງເຉ຃ໄ ທາຓຈຌັ ຉໃ າບກທ຋ິ ໜໃ ຄ, ຽຆໃ ຄິ ຽປຈັ ແຈ຋ໄ ໃ ບຸຌນະຑູຓຉໃ າ, ຓທ຋ິ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ຊບກ຋າຈຖະຖາງຖຄ຺ ເຌຒຖາງກຌ຺ໄ ກຓ຺ (Round-bottom flask) ນົື Suction flask ຾ຖທໄ ຎິຈຈບຌບຈັ ດາຄ ເນໄ ຾ໜຌໄ (ຍໃ ຃ທຌເຆຒໄ ຖາຘ຋ໃ ຓຍຖຓິ າຈນາົ ງກທໃ າ 25 ຓຖ, ງບໄ ຌ຅ະຽປຈັ ເນຽໄ ກຈບຌັ ຉະຖາງ຅າກກາຌຖະຽຍຈ). 2. ຉໃ ຾ຂຌ Suction flask ກຍັ ບຸຎະກບຌ຋ໃ ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈຍຌັ ງາກາຈຽຆໃ ຌັ : Water aspiration ຾ຉໃ ຉບໄ ຄຓຂທຈ ຽຎໃ ຺າຽຆໃ ບື ຓຖະນທໃ າຄ Suction flask ກຍັ ບຸຎະກບຌ຋ໃ ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈຍຌັ ງາກາຈ, ຓຖກັ ຘະຌະຈໃ ຄັ ປູຍຑາຍ຋ໃ 48. 61

3. ຽຓໃ ບື ຽຎຈບຸຎະກບຌຽປຈັ ເນຽໄ ກຈຍຌັ ງາກາຈ, ຋າຈຖະຖາງ຅ະໝຸຌທຌ຺ , ຽຌໃ ບື ຄ຅າກບາກາຈ຋ໃ ຏໃ າຌຖຄ຺ ແຎ຅າກ ຋ໃ ຌາ຾ກ໅ຘ, ຽຎັຌຏຌ຺ ເນກໄ າຌຖະຽນງຈຂຌໄ , ເຌຂະຌະ຋ໃ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງຖະຽນງຒຖາຘ຅ະຽດັຌຖຄ຺ . 9. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຋າຈ຾ນທົ ນົື ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ຍໃ ຉຈິ ແຒ ກາຌເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຋າຈ຾ນົທເຈໜໃ ຄ, ຏູ຋ໄ ຈ຺ ຖບຄ຅ະຉບໄ ຄປູທໄ ໃ າ຋າຈ຾ນທົ ຌຌັໄ ຉຈິ ແຒແຈຄໄ ໃາງ ນົື ຍໃ ກຍັ ກາງຽຎັຌບາງ. ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ກາຌຉຓ຺ໄ ນົື ກາຌເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຾ກໃ ຋າຈ຾ນທົ , ຅ໃ ຄ຃ທຌຖະທຄັ ເນນໄ າົ ງງບໄ ຌບາຈຓບຌັ ຉະຖາງຽກຈຂຌໄ ແຈຄໄ ໃາງ, ຽ຋ກັ ຌກິ ຋ໃ ຅ະກໃ າທຉໃ ແຎຌຽໄ ຎັຌກາຌເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຋າຈ຾ນົທ຋ໃ ຍໃ ຉຈິ ແຒ. 1. ຽຓໃ ບື ຋າຈ຾ນທົ ດໃ ູເຌນບົ ຈ຋ຈ຺ ຖບຄ ຃ທຌຎະຉຍິ ຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1.1. ຍຖຓິ າຈຂບຄ຋າຈ຾ນົທຍໃ ຃ທຌຽກຌຽ຃ໃ ຄິ ໜໃ ຄຂບຄນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄ. 1.2. ຊນື ບົ ຈ຋ຈ຺ ຖບຄຈທໄ ງ຃ຓ຅ຍັ ນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄ (Test tube clamp), ນາໄ ຓ຅ຍັ ນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄຈທໄ ງຌທິໄ ຓື ຿ຈງກຄ຺ (ຊາໄ ຍໃ ຓ຃ຓ຅ຍັ ນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄບາຈເຆຽໄ ຅ງໄ ຾ຏໃ ຌຌບໄ ງໂ, ງາທໂ, ຑຌັ ບບໄ ຓຎາກນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄນົາງໂປບຍ, ຾ຖທໄ ເຆຌໄ ທິໄ ນທ຺ ຾ຓໃ ຓກື ຍັ ຌທິໄ ຆ຅ໄ ຍັ ຽ຅ງໄ ກໃ ແຈ)ໄ . 1.3. ຌານົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄແຎເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຿ຈງກຄ຺ ຅າກ຾ຎທແຒ຃ທຌເຆ຾ໄ ຎທແຒບໃ ບຌໂ ຾ຖະ ບຼຄນບົ ຈ຋ຈ຺ ຖບຄຽຖກັ ຌບໄ ງ, ຑະງາງາຓເນຘໄ ໃ ທຌ຋ໃ ຽຎັຌ຋າຈ຾ນົທເຌນບົ ຈ຋ຈ຺ ຖບຄ, ຊກື ຾ຎທແຒຽ຋ໃ ບື ຖະຌບໄ ງຑບໄ ຓ຋ຄັ ຾ກທໃ ຄນບົ ຈ ຋ຈ຺ ຖບຄແຎຓາ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 49) ຽຓໃ ບື ຋າຈ຾ນທົ ປບໄ ຌ຅ະຖະຽນງກາງຽຎັຌບາງ. ຂ຃ໄ ທຌຖະທຄັ : ກາຌຉຓ຺ ໄ ຋າຈ຾ນທົ ເຌນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄ, ຓຂ຃ໄ ທຌຖະຓຈັ ຖະທຄັ ຈໃຄັ ຌ:ໄ 1. ຂະຌະເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄ຅ະຉບໄ ຄຎໃ ິຌຎາກນບົ ຈ຋ຈ຺ ຖບຄບບກ຅າກຉທ຺ ຽປາ຺ ຾ຖະ ຆແໄ ຎເຌ ຋ຈິ ຋າຄ຋ໃຍໃ ຓຏູບໄ ໃຌື ນົື ຘໃຄິ ຂບຄດໃ ູເກໂໄ , ຋ຄັ ຌງໄ ບໄ ຌຽຓໃບື ຋າຈ຾ນົທຒ຺ຈບາຈ຅ະຒ຺ຄໄ ບບກຓາຌບກນົບຈ ຋ຈ຺ ຖບຄຽປຈັ ເນຽໄ ກຈບຌັ ຉະຖາງແຈໄ 62

2. ນາໄ ຓກຓ຺ ໄ ຽຍໃຄິ ຋າຈ຾ນົທເຌນບົ ຈ຋ຈ຺ ຖບຄຂະຌະກາຖຄັ ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌດໃ າຄຽຈຈັ ຂາຈ, ງບໄ ຌຊາໄ ຋າຈ ຾ນທົ ຒ຺ຄໄ ບບກຓາ, ບາຈຽຎັຌບຌັ ຉະຖາງຉໃ ເຍໜາໄ ຾ຖະ ໜໃ ທງຉາແຈ.ໄ 3. ຂະຌະເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຾ກໃ ຋າຈ຾ນົທເຌນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄ, ຉບໄ ຄ຾ກທໃ ຄນບົ ຈ຋ຈ຺ ຖບຄແຎຑບໄ ຓ, ຽຑໃບື ເນໄ ຋າຈ຾ນົທເຌນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄຽ຃ໃບື ຌແນທ ຾ຖະ ແຈປໄ ຍັ ຃ທາຓປບໄ ຌຽ຋ໃາ຺ ຋ຼຓກຌັ ຋ຸກຘໃ ທຌ ຾ຖະ ງຄັ ຆໃ ທງຎບໄ ຄກຌັ ຋າຈ຾ນົທຒ຺ຄໄ ບບກຓາຈທໄ ງ. 2. ຽຓໃ ບື ຋າຈ຾ນທົ ດໃ ູເຌຍກິ ຽກ ນົື ຒຖາຘ 1. ຌາຍກິ ຽກຉຄັໄ ຽ຋ຄິ ຉະໜາຄຖທຈ (Wire gauze) ຽຆໃ ຄິ ທາຄດໃ ູຽ຋ຄິ ຆາຓ (Tripod or Ring stand) ຽຍໃ ຄິ ປູຍ ຑາຍ຋ໃ 50 ຆາໄ ງຓ.ື 2. ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຿ຈງເຆຉໄ ະກຼຄ຾ກ໅ຘ. 10.ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຉຓ຺ໄ ຋າຈ຾ນົທ ນົື ຋າຈຖະຖາງ ຽຓໃ ບື ຉຓ຺ໄ ຋າຈ຾ນທົ , ບຸຌນະຑູຓຂບຄ຋າຈ຾ນົທ຅ະຘູຄຂຌໄ ຽຖບືໄ ງໂ, ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັໄ ຽຊຄິ ຅ຈຸ ຒ຺ຈກໃ ຅ະຓຒບຄ຾ກ໅ຘຽກຈຂຌໄ ຋ຌັ ຋, ຽຓໃ ບື ຓຒບຄ຾ກ໅ຘຽກຈຂຌໄ , ຒບຄ຾ກ໅ຘບາຈ຅ະ຾ຉກ ນົື ຖບງຂຌໄ ຓານາຑຌືໄ ຏທິ ຂບຄ຋າຈ຾ນົທແຈ,ໄ ຊາໄ ເນ຃ໄ ທາຓ ປບໄ ຌ຾ກໃ ຋າຈ຾ນົທຉໃ ແຎບກ, ບຸຌນະຑູຓຂບຄ຋າຈ຾ນົທກໃ ຅ະຘູຄກທໃ າ຅ຈຸ ຒ຺ຈ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັໄ ຍໃ ຓຒບຄ຾ກ໅ຘຽກຈຂຌໄ , ຽບຌໄ ຅ຈຸ ຌທໄ ໃ າ ກາຌເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຋ໃ ຽປຈັ ເນບໄ າງກາງ຅ຈຸ ບໃ ຓຉທ຺ (Superheating), ເຌຆໃ ທຄ຋ໃ ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌຽປຈັ ເນບໄ າງກາງ ຅ຈຸ ບໃ ຓຉທ຺ ຌ຅ໄ ະຽປຈັ ເນ຋ໄ າຈ຾ນົທຒ຺ຈຎໃ ັຌຎໃ ທຌ ຾ຖະ ຽຎັຌແຎຈທໄ ງ຃ທາຓປຸ ຌ຾ປຄ, ຘາຖຍັ ຋າຈ຾ນົທຍາຄຆະຌຈິ ບາຈ ຽຎັຌບຌັ ຉະຖາງແຈ.ໄ ຽຑໃ ບື ຎບໄ ຄກຌັ ບຌັ ຉະຖາງ຅າກກາຌເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຋ໃ ຘູຄຽກຌແຎຌ,ໄ ຌງິ ຓ຺ ເຆໄ Boiling stone or Boiling chip ເຘໃ ຖຄ຺ ແຎເຌ຋າຈ຾ນົທກໃ ບຌ຋ໃ ຅ະຌາ຋າຈ຾ນົທແຎຉຓ຺ໄ , ຽຑໃ ບື ນຸຈົ ຃ທາຓປຸ ຌ຾ປຄຂບຄກາຌຽກຈຒບຄ຾ກ໅ຘຽທຖາຉຓ຺ໄ , ຽຓໃ ບື ເຆ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌນົາງຽກຌແຎ. Boiling stone ຽຎັຌຆຖິ ກິ າຍຖຘິ ຸຈ (Pure silica) 99.6% ຽຎັຌ຋າຈ຋ໃ ທໃ ບຄແທຉໃ ຎະຉກິ ຖິ ງິ າຽ຃ຓ (Inert) ຽຓໃ ບື ຌາແຎເຆ຅ໄ ະນຸົຈ຃ທາຓປຸ ຌ຾ປຄຂບຄກາຌຽກຈຒບຄ຾ກ໅ຘເຌຽທຖາຉຓ຺ໄ ແຈ,ໄ ຌບກ຅າກຌໄ Boiling stone ງຄັ ຆໃ ທງ ເນກໄ າຌກໃ ຌັ ຓບຈັ ຉາ຃ທາຓທໃ ບຄແທຘູຄຂຌໄ ບກຈທໄ ງ. 63

Boiling chip ຽປຈັ ຈທໄ ງກາກຍບຌ ນົື ທຈັ ຊຸບໃ ຌື ໂ, ຋ໃ ຍໃ ທໃ ບຄແທຉໃ ຎະຉກິ ຖິ ງິ າຽ຃ຓ, ຌາເຆຎໄ ະ຿ນງຈຽຆໃ ຌັ ຈຼທກຍັ Boiling stone. ຂ຃ໄ ທຌຖະທຄັ : ນາໄ ຓເຘໃ Boiling stone or Boiling chip ເຌ຋າຈ຾ນົທ຋ໃປບໄ ຌ, ງບໄ ຌ຅ະຽປຈັ ເນຽໄ ກຈບາງ ນົື ຒບຄ ຾ກ໅ຘຽຎັຌ຅າຌທຌນົາງດໃ າຄ຋ຌັ ຋຋ຌັ ເຈ, ຽປຈັ ເນ຋ໄ າຈ຾ນົທເຌຑາຆະຌະຌຌັ ໄ ຒ຺ຄໄ ບບກຓາແຈ,ໄ ຊາໄ ຉບໄ ຄກາຌ ຅ະເຘໃ Boiling stone or Boiling chip ຉບໄ ຄເຘໃ ຽຓໃບື ຋າຈ຾ນທົ ນົື ຋າຈຖະຖາງຽດັຌ. 11.ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌເຆນໄ ບົ ຈ຃ະຎິຖຖາຕຆບກນາ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ ກາຌຆບກນາ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ຿ຈງເຆທໄ ຋ິ ຌເໄ ຆ຋ໄ າຈຑຼຄຽຖກັ ຌບໄ ງ, ຍຌັ ຅ຖຸ ຄ຺ ເຌນົບຈ຃າຎິຖຖາຕ (Capillary tube), ຾ຖທໄ ຌາແຎຓຈັ ຉຈິ ກຍັ ຽ຋຿ຓຓຽິ ຉ (Thermometer), ຽຆໃ ຄິ ຅ໃ ຓຸ ດໃ ູເຌ Hot oil bath ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌເຆນໄ ບົ ຈ຃າ ຎິຖຖາຕຆບກນາ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ, ຓນາົ ງທ຋ິ ຅ະ຾ງກກໃ າທຉາຓຖາຈຍັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ ທ຋ິ ຋ໃ 1 ຎະຉຍິ ຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ຍຌັ ຅຋ຸ າຈ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຅ະຆບກນາ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ, ເຌນົບຈ຃າຎິຖຖາຕເນຘໄ ູຄຎະຓາຌ 3/4 ຓຓ ຓທ຋ິ ຽປຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1.1. ເຆແໄ ຒບໃ ບຌໂຖຌ຺ ຋ໃ ຎາງນບົ ຈ຃າຎິຖຖາຕຈາໄ ຌໜໃ ຄ຅ຌ຺ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງຉຈິ ກຌັ . 1.2. ເຆນໄ ບົ ຈ຃າຎິຖຖາຕຂູຈ຋າຈ຋ໃ ຅ະຆບກນາ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ, ຽຑໃ ບື ເນ຋ໄ າຈຽຂາ຺ໄ ແຎເຌນົບຈ. 1.3. ຽປຈັ ເນ຋ໄ າຈຉກ຺ ຖຄ຺ ແຎ຋ໃ ກຌ຺ໄ ນບົ ຈ, ຽຆໃ ຄິ ຽປຈັ ແຈ຿ໄ ຈງຽ຃າະນົບຈກຍັ ຑຌືໄ ຿ຉະຽຍາ຺ ໂ ນົື ບາຈເຆຖໄ ທຈ ຌບໄ ງໂຈຌັ ເນ຋ໄ າຈຉກ຺ ຖຄ຺ ແຎ຋ໃ ກຌ຺ໄ ນົບຈກໃແຈ,ໄ ຾ຖທໄ ບຈັ ເນ຾ໄ ໜຌໄ . 2. ເຆດໄ າຄປຈັ ນົື ເຆຽໄ ຆບື ກຓຈັ ນົບຈ຃າຎິຖຖາຕກຍັ ຽ຋຿ຓຓຽິ ຉ຾ຖທໄ ຅ໃ ຓຸ ຖຄ຺ ເຌ oil bath (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 51). 3. ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ oil bath ຅ຌ຺ ຽຊຄິ ບຸຌນະຑູຓຉໃ າກທໃ າ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງຎະຓາຌ 5 ຾ຖທໄ ຃ໃ ບງໂເນ຃ໄ ທາຓ ປບໄ ຌດໃ າຄຆາໄ ໂ, ຽຑໃ ບື ເນບໄ ຸຌນະຑູຓຽຑໃ ຓຂຌໄ ຎະຓາຌ 1 ຉໃ ຌາ຋, ຂະຌະ຋ໃ ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌຉບໄ ຄເຆ຋ໄ ໃ ບຌ ຾ກທໄ ຃ຌ຺ ຉະນົບຈຽທຖາ. 64

4. ຍຌັ ຋ກບຸຌນະຑູຓຽຓໃ ບື ຘຄັ ຽກຈຽນຌັ ຋າຈຽຖໃ ຓປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ, ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັໄ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງໝຈ຺ ນົື ຍຌັ ຋ກ຃ໃ າຂບຄ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ (Melting point range). ຂ຾ໄ ຌະຌາ: 1. ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ເຌຂຌັ ໄ ຋ໃ 3 ຅ະຆໃ ທງເນຎໄ ະດັຈຽທຖາເຌກາຌຆບກນາ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງນົາງກໃ ຉໃ ຽຓໃບື ຉບໄ ຄ ກຼຓ຋າຈ຋ໃ຅ະຆບກນາ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງເຘໃ ຃າຎິຖຖາຕແທໄ 2 ຆຸ ຈ, ຆຸ ຈ຋ໃ ໜໃຄຆບກນາ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ຿ຈງ ຎະຓາຌກໃ ບຌ຾ຖທໄ ຎໃ ບງເນ ໄ oil bath ຽດັຌຖຄ຺ ຉໃ າກທໃ າ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງຎະຓາຌ 15 ຅ໃຄ຃ໃ ບງຆບກນາ ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບຌຂບຄຆຸ ຈ຋ໃ 2 ຿ຈງກາຌເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌຽຑໃ ຓຂຌໄ ດໃ າຄຆາໄ ໂ, ຽຑໃ ບື ເນແໄ ຈ຅ໄ ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ຋ໃ ຾ຌໃ ຌບຌ. 2. ກາຌ຃ຌ຺ oil bath ດໃ າຄຘະໝໃ າຘະຽໝຉະນບົ ຈຽທຖາຌຌັ ໄ , ກໃ ຽຑໃບື ເນ຋ໄ ຸກໂຘໃ ທຌຂບຄ຋າຈ຾ນົທແຈປໄ ຍັ ຃ທາຓປບໄ ຌຽ຋ໃາ຺ ຋ຼຓກຌັ ຾ຖະ ບຸຌນະຑູຓ຋ໃບໃ າຌແຈກໄ ໃ ຅ະຽຎັຌບຸຌນະຑູຓ຋ໃ຾຋຅ໄ ໃຄິ ຂບຄ຋າຈ຾ນທົ . ທ຋ິ ຋ໃ 2 ກາຌຆບກນາ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ຿ຈງເຆນໄ ົບຈ຃ະຎິຖຖາຕບກທ຋ິ ໜໃ ຄກໃ ຃:ື ເຆຽໄ ຃ໃ ບື ຄຓ຋ື ໃ ຽບຌໄ ທໃ າ Thiele melting-point apparatus (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 52) ຎະກບຍຈທໄ ງ Thiele tube ຽຆໃ ຄິ ຽຎັຌນບົ ຈ຾ກທໄ ຋ໃ ຍຌັ ຅຋ຸ າຈ຾ນົທ, ຽຓໃ ບື ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌຈທໄ ງແຒບໃ ບຌໂ຋າຄຈາໄ ຌຂາໄ ຄ (Side arm) ຂບຄ Thiele tube ຃ທາຓປບໄ ຌ຅ະກະ຅າງແຎ຋ໃ ທ຺ ນົບຈ, ງບໄ ຌຽກຈກາຌໝຸຌທຼຌຂບຄ຋າຈ຾ນົທເຌນົບຈ, ຿ຈງຍໃ ຉບໄ ຄເຆ຋ໄ ໃ ບຌ຾ກທໄ ຃ຌ຺ , ຘໃ ທຌກາຌຍຌັ ຋ກບຸຌນະຑູຓ ຂບຄ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງກໃ ຎະຉຍິ ຈັ ຽຆໃ ຌັ ຈຼທກຍັ ທ຋ິ ຋ໃ 1. 65

ຂ຃ໄ ທຌຖະທຄັ ກາຌເຆໄ Thiele melting point apparatus ຓຂ຃ໄ ທຌຖະທຄັ ຈໃຄັ ຌ:ໄ 1. ນາໄ ຓເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ Thiele tube ຋ໃ ຎິຈຈບຌບຈັ ແຓກໄ ໅ບກ຾ໜຌໄ , ງບໄ ຌ຅ະຽປຈັ ເນຖໄ ະຽຍຈແຈ,ໄ ຃ທຌຓ ຆໃ ບຄທໃ າຄເນບໄ າກາຈຊໃ າງຽ຋ບບກແຈ.ໄ 2. ນາໄ ຓເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌແທຽກຌແຎ, ງບໄ ຌ຅ະຽປຈັ ເນກໄ າຌບໃ າຌບຸຌນະຑູຓ ນົື ກາຌຆບກນາ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ ຏຈິ ຑາຈແຈ.ໄ 3. ດາຄ຋ໃປຈັ ເນນໄ ົບຈ຃ະຎິຖຖາຕຉຈິ ກຍັ ຽ຋຿ຓຓຽິ ຉ຃ທຌ຅ະດໃ ູຽ຋ຄິ ຖະຈຍັ ຂບຄ຋າຈ຾ນົທ (Oil), ງບໄ ຌຊາໄ ຅ໃ ຓຸ ເຌ຋າຈ຾ນທົ ຽຓໃບື ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌບາຈ຅ະຽປຈັ ເນດໄ າຄຂາຈ, ນບົ ຈ຃ະຎິຖຖຕິ ຅ະຉກ຺ ຖຄ຺ ແຎ຋ໃກຌ຺ ໄ ນົບຈ. 4. ນາໄ ຓຌາ຋າຈ຋ໃປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ຾ຖທໄ ແຎຆບກນາ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງບກ, ງບໄ ຌ຋າຈ຋ໃ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ຾ຖທໄ ຽປຈັ ເນຽໄ ດັຌ ຽຓໃບື ຉກ຺ ຏກເໝໃ ຌຌັ ໄ ບາຈ຅ະຘະນົາງຉທ຺ ຽກຈຽຎັຌ຋າຈເໝໃ , ຽຓໃບື ຌາແຎຆບກນາ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ຅ະແຈ຃ໄ ໃ າ ຾ຉກຉໃ າຄແຎ຅າກຽຈຓ ນົື ຋າຈຌຌັ ໄ ບາຈ຅ະຎໃ ຼຌຽຎັຌຏກຂບຄ຋າຈເໝໃ ກໃແຈໄ ຾ຖະ ຅ະຓ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ ຾ຉກຉໃ າຄແຎ຅າກ຋າຈຽຈຓ, ຓ຋ໃ າບໃ ຼຄ຋ໃ຅ະຘະນາົ ງຉທ຺ ແຈ,ໄ ຽຓໃບື ແຈປໄ ຍັ ຃ທາຓປບໄ ຌຉໃ າກທໃ າ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ ຑຼຄ 2-3 ບຄ຺ ຘາ. 12.ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຆບກນາ຅ຈຸ ຒ຺ຈຂບຄ຋າຈ຾ນທົ ຽຓໃ ບື ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຾ກໃ ຋າຈ຾ນົທ, ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັໄ ຃ທາຓຈຌັ ບາງຂບຄ຋າຈ຾ນົທຽ຋ໃ າ຺ ກຍັ ຃ທາຓຈຌັ ບາງຂບຄຍຌັ ງາ ກາຈ຋າຈ຾ນົທ຅ະຒ຺ຈ, ຋ໃ ບຸຌນະຑູຓຌຽໄ ບຌໄ ທໃ າ: ຅ຈຸ ຒ຺ຈຂບຄ຋າຈ຾ນົທ (Boiling point), ຉາຓຎ຺ກກະຉ຅ິ ຈຸ ຒ຺ຈຂບຄ ຋າຈ຾ນທົ ຅ະທຈັ ຋ໃ ຃ທາຓຈຌັ 760 mmHg ນົື 1 ຍຌັ ງາກາຈ (atm). ຅ຈຸ ຒ຺ຈຂບຄ຋າຈ຾ນົທ຅ະຎໃ ຼຌ຾ຎຄແຎຉາຓ຃ທາຓຈຌັ ຂບຄຍຌັ ງາກາຈ, ຅າກກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄຑຍ຺ ທໃ າຊາໄ ຃ທາຓຈຌັ ນຸົຈ ຖຄ຺ ຅ຈຸ ຒ຺ຈ຅ະຉໃ າຖຄ຺ ຌາ, ຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎ຾ຖທໄ ຅ຈຸ ຒ຺ຈຂບຄ຋າຈ຾ນົທ຅ະນຸຈົ ຖຄ຺ ຎະຓາຌ 0.5 , ຽຓໃ ບື ຃ທາຓຈຌັ ນຸົຈຖຄ຺ ຋ຸກໂ 10 ຓຖິ ຾ຓຈັ ຍານບົ ຈ ຾ຖະ ຊາໄ ນຸົຈ຃ທາຓຈຌັ ຖຄ຺ ແຎຽ຃ໃ ຄິ ໜໃ ຄ຅ຈຸ ຒ຺ຈ຅ະຉໃ າຖຄ຺ ຎະຓາຌ 10 . ກາຌຆບກນາ຅ຈຸ ຒ຺ຈຂບຄ຋າຈ຾ຂຄຓທ຋ິ ຆບກນາແຈນໄ ົາງທ຋ິ , ຽຆໃ ຌັ ຈຼທກຍັ ກາຌນາ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ, ຅ະຂ຾ງກ ກໃ າທຈຄັ ຉໃ ແຎຌ:ໄ ທ຋ິ ຋ໃ 1 ທ຋ິ ເຆນໄ ບົ ຈ຋ຈ຺ ຖບຄ ຎະຉຍິ ຈັ ຉາຓຖາຈຍັ ຂຌັໄ ຉບຌຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ຍຌັ ຅຋ຸ າຈ຾ນທົ ຋ໃ ຅ະຆບກນາ຅ຈຸ ຒ຺ຈຖຄ຺ ເຌນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄຎະຓາຌ 2-3 ຓຖ ຾ຖທໄ ຉຈິ ຉຄັໄ ຽ຃ໃ ບື ຄຓເື ນຓໄ ຖກັ ຘະຌະຈໃ ຄັ ປູຍຑາຍ຋ໃ 53. 66

2. ຅ຍັ ຽ຋຿ຓຓຽິ ຉຈທໄ ງ຃ຓ (Clamp), ຿ຈງເນກໄ ະຽຎາະຽ຋຿ຓຓຽິ ຉດໃ ູຽ຋ຄິ ຑຌືໄ ຏທິ ຂບຄ຋າຈ຾ນທົ ຎະຓາຌ 1 ຌທິໄ . 3. ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຋າຈ຾ນທົ ຽຍາ຺ ໂ, ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັໄ ຋າຈ຾ນົທຒ຺ຈ. 4. ຽຓໃ ບື ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຾ກໃ ຋າຈ຾ນທົ , ບຸຌນະຑູຓ຅ະຘູຄຂຌໄ ຽຖບືໄ ງໂ ຾ຖະ ເຌ຋ໃ ຘຸຈ຅ະດໃ ູກຍັ ຋ໃ , ບຸຌນະຑູຓຌຌັໄ ຃ື ຅ຈຸ ຒ຺ຈຂບຄ຋າຈ຾ນົທ. ທ຋ິ ຋ໃ 2 ທ຋ິ ເຆນໄ ບົ ຈ຃າຎິຖຖາຕ ທ຋ິ ຌຽໄ ຎັຌທ຋ິ ເຆຆໄ ບກນາ຅ຈຸ ຒ຺ຈຂບຄ຋າຈ຾ນົທ຋ໃ ຓຍຖຓິ າຈຑຼຄຽຖກັ ຌບໄ ງ, ຓ ທ຋ິ ຎະຉຍິ ຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ຎິຈຎາງຈາໄ ຌໜໃ ຄຂບຄນົບຈ຾ກທໄ ຂະໜາຈ 5 ຓຓ, ຿ຈງເຆ຾ໄ ຎທແຒ, ຾ຖທໄ ຌາຓາຓຈັ ຉຈິ ກຍັ ຽ຋຿ຓຓຽິ ຉ຿ຈງ ເຆດໄ າຄປຈັ . 2. ເຆຎໄ ິ຾ຎັຈຈູຈ຋າຈ຾ນົທ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຅ະຆບກນາ຅ຈຸ ຒ຺ຈເຘໃ ຖຄ຺ ເຌນົບຈ຾ກທໄ ຌຑໄ ຼຄຽຖກັ ຌບໄ ງ, ຎະຓາຌ 1-2 ຓຖ. 3. ເຘໃ ນບົ ຈ຃າຎິຖຖາຕ຋ໃ ຎິຈຎາງຈາໄ ຌໜໃ ຄຖຄ຺ ແຎເຌນບົ ຈ຾ກທໄ ຌ,ໄ ຿ຈງເຆຎໄ າງຎິຈດໃ ູ຋າຄຈາໄ ຌຽ຋ຄິ , ຘໃ ທຌຎາງຽຎຈ ດໃ ູຈາໄ ຌຖໃ ຸຓ ນົື ຅ໃ ຓຸ ດໃ ູເຌ຋າຈ຾ນົທ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 54) ຾ຖທໄ ຌາ຋ຄັ ໝຈ຺ ຌ຅ໄ ໃ ຓຸ ຖຄ຺ ເຌຍກິ ຽກ຋ຓຌາໄ ຓຌັ (Mineral oil) ຎະຓາຌຽ຃ຄິ ຍກິ ຽກ (ບາຈເຆໄ Thiele tube ກໃແຈ)ໄ . 4. ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌແຎຽຖບືໄ ງໂ, ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັໄ ຽກຈຒບຄ຾ກ໅ຘດໃ າຄທໃ ບຄແທ຋າຄຄຎາງຽຎຈຂບຄນົບຈ຃າຎິຖຖາຕ຅ໃ ຄດຸຈ ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ. 5. ຉຄັໄ ຎະແທ຅ໄ ຌ຺ ກະ຋ຄັໄ ຒບຄ຾ກ໅ຘດຸຈ ຾ຖະ ຋າຈ຾ນົທແນົຽຂາ຺ໄ ແຎເຌນົບຈ຃າຎິຖຖາຕ, ເນບໄ ໃ າຌບຸຌນະຑູຓ຋ຌັ ຋, ບຸຌນະຑູຓຌ຾ໄ ຓໃ ຌ຅ຈຸ ຒ຺ຈຂບຄ຋າຈ຾ນທົ . 67

ຂ຃ໄ ທຌຖະທຄັ 1. ກາຌເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌຌ຅ະຉບໄ ຄເນຉໄ ະນົບຈຽທຖາ, ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັ ໄ ຽກຈຒບຄ຾ກ໅ຘ຋ໃຎາງຽຎຈຂບຄນົບຈ຃າຎິຖ ຖາຕ, ຊາໄ ດຸຈເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌກໃ ບຌ຋ໃ຋າຈ຾ນົທ຅ະຒ຺ຈ ນົື ກໃ ບຌ຋ໃ ຒບຄ຾ກ໅ຘ຅ະຽກຈ, ຋າຈ຾ນົທ຅ະແນົ ຽຂາ຺ ໄ ແຎເຌນບົ ຈ຃າຎິຖຖາຕ຋ຌັ ຋, ຽຌໃບື ຄ຅າກ຃ທາຓຈຌັ ຂບຄຍຌັ ງາກາຈ, ຊາໄ ຽກຈຽນຈກາຌ຾ຍຍຌຂໄ ຌໄ , ຉບໄ ຄຽປຈັ ກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄເໝໃ , ຽຆໃຄິ ຅ະຉບໄ ຄຊຓິ ໄ ນົບຈ຃າຎິຖຖາຕຽຈຓ, ຉໃຓື ຋າຈ຾ນົທຖຄ຺ ແຎບກ ຾ຖະ ເຆໄ ນບົ ຈ຃າຎິຖຖາຕບຌັ ເໝໃ . 2. ນາໄ ຓຉຓ຺ ໄ ຋າຈ຾ນທົ ຿ຈງເຆ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌດໃ າຄແທທາ ຾ຖະ ປຸຌ຾ປຄ. 3. ຽຓໃບື ຌາໄ ຓຌັ ແຈປໄ ຍັ ຃ທາຓປບໄ ຌ, ບາຈຽປຈັ ເນດໄ າຄ຋ໃປຈັ ນົບຈ຾ກທໄ ຽ຋຿ຓຓຽິ ຉຂາຈແຈ,ໄ ຊາໄ ດາຄ຋ໃ ປຈັ ຌຌັ ໄ ດໃ ູ ຽ຋ຄິ ຖະຈຍັ ຌາໄ ຓຌັ ຑຼຄຽຖກັ ຌບໄ ງ ນົື ຅ໃ ຓຸ ດໃ ູເຌຌາໄ ຓຌັ , ຽຑໃບື ຾ກຍໄ ຌັ ນາຌຏໄ ູ຋ໄ ຈ຺ ຖບຄ຅ະຉບໄ ຄປຈັ ດາຄເນຘໄ ູຄ ກທໃ າຖະຈຍັ ຌາໄ ຓຌັ ເນນໄ າົ ງຑຘຓ຺ ຃ທຌ. 13.ຽ຋ກັ ຌກິ ກໃ ຼທກຍັ ກາຌຉບຄ ກາຌຉບຄຽຎັຌທ຋ິ ກາຌ຾ງກ຋າຈ຾ຂຄ຋ໃ ຍໃ ຍຖຘິ ຸຈບບກ຅າກ຋າຈ຾ນົທ ນົື ຋າຈຖະຖາງ ນົື ຽຎັຌກາຌ຾ງກ຋າຈ຋ໃ ໄ ຽຎັຌ຋າຈ຾ຂຄ຋ໃ ດໃ ູເຌປູຍ຾ຍຍຂບຄຏກ ນົື ຉະກບຌບບກ຅າກ຋າຈ຾ນົທ ນົື ຋າຈຖະຖາງ, ຿ຈງເຆຽໄ ຃ໃ ບື ຄກບຄ (Filter media) ຽຆໃ ຌັ : Filter papers, Membrane filter ຾ຖະ ບໃ ຌື ໂ. ກາຌຉບຄ຋ໃ ຓຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍຈຌຌັໄ ຂຌໄ ດໃ ູກຍັ ກາຌຽຖບື ກ ບຸຎະກບຌ, ກາຌຉບຄ຋ໃ ຽໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຖກັ ຘະຌະຂບຄຏກ ຾ຖະ ເຆຽໄ ຋ກັ ຌກິ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຋ໃ ຊກື ຉບໄ ຄ, ຉໃ ແຎຌ຅ໄ ະຂກໃ າທ ຽຊຄິ ຽ຋ກັ ຌກິ ກໃ ຼທກຍັ ກາຌຉບຄ຋ໃ ຘາ຃ຌັ . 68

1. ກາຌຽຖບື ກຽ຃ໃ ບື ຄຉບຄ ຽ຃ໃ ບື ຄຉບຄຓນາົ ງຎະຽຑຈ, ຏູ຋ໄ ຈ຺ ຖບຄ຅ະເຆຽໄ ຃ໃ ບື ຄຉບຄຎະຽຑຈເຈຌຌັໄ ຂຌໄ ດໃ ູກຍັ ຖກັ ຘະຌະ ຂບຄຏກ ນົື ຋າຈ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຅ະ຾ງກ, ຖທຓຽຊຄິ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຋ໃ ຅ະ຾ງກຏກ຋ຄັ ໝຈ຺ ບບກ຅າກ຋າຈຖະຖາງເນນໄ ົາງ ຌບໄ ງຽ຋ໃ າ຺ ເຈ, ຽ຃ໃ ບື ຄຉບຄ຋ໃ ຌງິ ຓ຺ ເຆກໄ ຌັ ຋ໃ ທ຺ ໂແຎຓຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1.1. ຽ຅ງໄ ຉບຄ (Filter papers) ຽ຅ງໄ ຉບຄຓນົາງຆະຌຈິ ຾ຉໃ ຖະຆະຌຈິ ເຆແໄ ຈຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຖກັ ຘະຌະ ຾ຖະ ຂະ ໜາຈຂບຄຏກ, ຉະນົບຈປບຈ຅ຸຈຎະຘຄ຺ ຂບຄກາຌ຾ງກຏກຈທໄ ງຽຆໃ ັຌ: ຽ຅ງໄ ຉບຄ຋ໃ ເຆເໄ ຌກາຌທຽິ ຃າະ຃ຸ ຌະຑາຍ (Qualitative grade papers) ຽຎັຌຽ຅ງໄ ຉບຄ຋ຽທຖາຽຏໃ າ຺ ຾ຖທໄ ຅ະຓຍຖຓິ າຈຂບຄຂຽໄ ຊາ຺ໄ (Ash) ນົາງຑຘຓ຺ ຃ທຌ ນົື ຎະຓາຌ 0.7-1.0 mg, ຘາຖຍັ ຽ຅ງໄ ຉບຄ຋ໃ ຓຽຘຌັໄ ຏໃ າຌຘູຌກາຄ 9 ຆຓ, ຽ຅ງໄ ຉບຄຆະຌຈິ ຌ຅ໄ ໃ ຄຍໃ ຽໝາະຘຓ຺ ເຌກາຌທຽິ ຃າະ ຋າຄຈາໄ ຌຎະຖຓິ າຌ (Quantitative analysis), ຾ຉໃ ຌາແຎເຆຽໄ ຅ງໄ ຉບຄ຋ໃ ຅ະເຆດໄ ໃ າຄກທາໄ ຄຂທາຄເຌກາຌຽປຈັ ເນ຋ໄ າຈ ຖະຖາງ ເຘ ນົື ຾ງກ຋າຈ຾ຂຄບບກ຅າກ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ທ຺ ໂແຎ, ຘາຖຍັ ຽ຅ງໄ ຉບຄ຋ໃ ຅ະເຆເໄ ຌກາຌທຽິ ຃າະ຿ຈງຎະຖຓິ າຌ (Quantitative grade papers) ຌຌັໄ , ຽຎັຌຽ຅ງໄ ຉບຄ຋ໃ ຽຓໃ ບື ຌາແຎຽຏາ຺ ຾ຖທໄ ຅ະຓຂຽໄ ຊາ຺ໄ ຌບໄ ງ (Low ash) ນົື ຍໃ ຓຂຽໄ ຊາ຺ໄ ຽຖງ (Ashless), ຽຓໃ ບື ຽຏາ຺ ຽ຅ງໄ ຉບຄຆະຌຈິ ຋ໃ ຓຂຽໄ ຊາ຺ໄ ຌບໄ ງຂະໜາຈຽຘຌັໄ ຏໃ າຘູຌກາຄ 11 ຆຓ, ຅ະຓຂຽໄ ຊາ຺ໄ ດໃ າຄຉໃ າຎະຓາຌ 0.06 mg, ຘໃ ທຌຆະຌຈິ ຍໃ ຓຂຽໄ ຊາ຺ໄ ຽຓໃ ບື ຽຏາ຺ ຾ຖທໄ ຅ະຓຂຽໄ ຊາ຺ໄ ຎະຓາຌ 0.05 mg ນົື ຌບໄ ງກທໃ າ, ຽຆໃ ຄິ ຌາໄ ໜກັ ຂບຄຂຽໄ ຊ຺າໄ ຈໃ ຄັ ກໃ າທຌຊໄ ທື ໃ າຽຎັຌຘໃ ທຌຌບໄ ງນົາງ, ເຌກາຌທຽິ ຃າະ຿ຈງຎະຖຓິ າຌ຅ໃ ຄຉຈັ ຊຓິໄ ແຈ,ໄ ຽ຅ງໄ ຉບຄຆະຌຈິ ຌ຅ໄ ໃ ຄຌງິ ຓ຺ ເຆເໄ ຌກາຌ ທຽິ ຃າະ຿ຈງຎະຖຓິ າຌ຋ໃ ທ຺ ໂແຎ, ຽ຅ງໄ ຉບຄບກຆະຌຈິ ໜໃ ຄຽບຌໄ ທໃ າ Hardness grade papers ຽຎັຌຽ຅ງໄ ຉບຄ຋ໃ ເຆກໄ ຍັ ກາຌຉບຄຈທໄ ງຖະຍຍ຺ ຍຌັ ງາກາຈ (Vaccuum filtration), ງບໄ ຌຓຑຌືໄ ຏທິ ໜາໄ ຃ໃ ບຌຂາໄ ຄ຾ຂຄ, ໜຼທຽຓໃ ບື ຎຼກຓ຋ຄັ ຆະຌຈິ ຋າຓະຈາ ຾ຖະ ຆະຌຈິ ຓຂຽໄ ຊາ຺ໄ ຌບໄ ງ ນົື ຍໃ ຓຂຽໄ ຊາ຺ໄ ຽຖງ. ຽຌໃ ບື ຄ຅າກຽ຅ງໄ ຉບຄຓນາົ ງຂະໜາຈ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ , ຏູ຋ໄ ຈ຺ ຖບຄຽຖບື ກເຆເໄ ນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຎະຖຓິ າຌຂບຄຏກ, ຉາຓ ຎ຺ກກະຉຽິ ຅ງໄ ຉບຄ຋ໃ ເຆກໄ ຌັ ນົາງຓຽຘຌັໄ ຏໃ າຘູຌກາຄ 9 ຆຓ ຾ຖະ 11 ຆຓ, ຽຓໃ ບື ຉບຄ຾ຖທໄ ຃ທຌເນຓໄ ຏກຽ຋ຄິ ຽ຅ງໄ ຉບຄ ຎະຓາຌ 3/4 ຂບຄຽ຅ງໄ ຉບຄ, ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ຅ໃ ຄຉບໄ ຄຑ຅ິ າຖະຌາກໃ ບຌທໃ າ຃ທຌເຆຽໄ ຅ງໄ ຉບຄຆະຌຈິ ເຈ຅ໃ ຄ຅ະຽໝາະຘຓ຺ . ແຈກໄ ໃ າທ຾ຖທໄ ທໃ າຽ຅ງໄ ຉບຄຓນົາງຆະຌຈິ , ຍາຄຆະຌຈິ ຽຌບືໄ ນງາຍ, ຍາຄຆະຌຈິ ຽຌບືໄ ຖະບຼຈ ຾ຖະ ຓຂະໜາຈປູຂຸ ຓ ຂຌ຺ (Porosity) ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ , ຅ໃ ຄຉບໄ ຄຽຖບື ກເຆເໄ ນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຂະໜາຈຂບຄຏກຈທໄ ງຽຆໃ ຌັ : ຊາໄ ເຆຽໄ ຅ງໄ ຉບຄ຋ໃ ຓ ຽຌບືໄ ນງາຍ, ຏກ຋ໃ ຓຂະໜາຈຌບໄ ງຂະຏໃ າຌແຎແຈໄ ຾ຖະ ກາຌຉບຄ຅ະຽຎັຌແຎດໃ າຄແທທາ, ຾ຉໃ ຊາໄ ເຆຽໄ ຅ງໄ ຉບຄ຋ໃ ຓຽຌບືໄ ຖະບຼຈ, ກາຌຉບຄ຅ະຈາຽຌຌແຎດໃ າຄຆາໄ ໂແຈຉໄ ະກບຌນາົ ງ, ຽຌໃ ບື ຄ຅າກ຅ະຓຉະກບຌຏໃ າຌແຎແຈຑໄ ຼຄຽຖກັ ຌບໄ ງຽ຋ໃ າ຺ ຌຌັໄ , ຈທໄ ງຽນຈຏຌ຺ ຌກໄ າຌຽຖບື ກເຆຽໄ ຅ງໄ ຉບຄ຅ໃ ຄ຃ທຌ຃າຌຄຽຊຄິ , ຆະຌຈິ ຂບຄຽ຅ງໄ ຉບຄ ຾ຖະ ບຈັ ຉາ຃ທາຓທໃ ບຄແທເຌກາຌ ຉບຄຽຎັຌຘໃ ຄິ ຘາ຃ຌັ . ຘາຖຍັ ຽ຅ງໄ ຉບຄ຋ໃ ຓຏທິ ຈາໄ ຌໜໃ ຄຽຎັຌຏທິ ນງາຍ, ບກຈາໄ ຌໜໃ ຄຽຎັຌຏທິ ຖະບຼຈຌຌັໄ , ຽຓໃ ບື ຽທຖາຉບຄ຅ະຉບໄ ຄຽບາ຺ ຈາໄ ຌ ຏທິ ນງາຍຂຌໄ ຈາໄ ຌຽ຋ຄິ , ຋ຄັ ຌຽໄ ຑໃ ບື ຆໃ ທງກະ຅າງຏກຍໃ ເນແໄ ຎຖທຓກຌັ ຍໃ ບຌກຌ຺ໄ ຅ທງ, ບຌັ ຅ະຽປຈັ ເນບໄ ຈັ ຉາກາຌຉບຄຆາໄ ຖຄ຺ ແຈ.ໄ ຉໃ ແຎຌ຅ໄ ະຂງກ຺ ຉທ຺ ດໃ າຄກາຌຽຖບື ກເຆຽໄ ຅ງໄ ຉບຄເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຖກັ ຘະຌະຂບຄຏກ, ຅າກຽ຅ງໄ ຉບຄ຋ໃ ຓຏູຏໄ ະຖຈິ 3 ຾ນໃ ຄ຃:ື W = ຽ຅ງໄ ຉບຄ Whatman, S & S = ຽ຅ງໄ ຉບຄ Schleicher and Schull ຾ຖະ RA = ຽ຅ງໄ ຉບຄ Reev- Angle. 69

ຉາຉະຖາຄ 5 ກາຌຽຖບື ກເຆຽໄ ຅ງໄ ຉບຄເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຖກັ ຘະຌະຂບຄຏກ (ຽ຅ງໄ ຉບຄ຋ໃ ເຆເໄ ຌກາຌທຽິ ຃າະ຃ຸຌະຑາຍ ນົື ຋ໃ ເຆ຋ໄ ໃ ທ຺ ໂແຎ) W S & S RA ຽຌບືໄ ຃ທາຓແທ ເຆຘໄ າຖຍັ 4 604 202 ນງາຍ ແທນົາງ ຏກ຃າໄ ງ຃ທື ຸຌໄ 1 595 271 ຎາຌກາຄ ຎາຌກາຄ ຽຎັຌຏກ 3 602 201 ຎາຌກາຄ ຆາໄ ຽຎັຌຏກຖະບຼຈ (ຌງິ ຓ຺ ເຆກໄ ຍັ B ̈ chner funnel) ຉາຉະຖາຄ຋ໃ 6 ກາຌຽຖບື ກເຆຽໄ ຅ງໄ ເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຖກັ ຘະຌະຂບຄຏກ (ຽ຅ງໄ ຉບຄ຋ໃ ເຆເໄ ຌກາຌທຽິ ຃າະຎະຖຓິ າຌ) W S&S RA ຽຌບືໄ ຃ທາຓແທ ເຆຘໄ າຖຍັ ແທນາົ ງ ຏກ຃າໄ ງ຃ທື ຸຌໄ 41 589 blue ribbon - ນງາຍ ແທ ຽຎັຌຏກ ຆາໄ ຽຎັຌຏກຖະບຼຈນາົ ງ 40 589 white ribbon - ຎາຌກາຄ 42 589 black ribbon - ຎາຌກາຄ ຽຌໃ ບື ຄ຅າກຽ຅ງໄ ຉບຄຍໃ ໜຼທ຅ໃ ຄຓຂຽໄ ຘງດໃ ູຍໃ ບຌທໃ າຓກັ ຅ະຂາຈຄໃ າງ, ຿ຈງຘະຽຑາະຽຓໃ ບື ຊກື ກຍັ ຕຽບຽ຅ຌ (Rea – gent) ຍາຄຆະຌຈິ , ຌບກ຅າກຌຽໄ ຅ງໄ ຉບຄງຄັ ຈູຈ຃ທາຓຆໃ ຸ ຓແຈນໄ ົາງ, ກາຌຆໃ ຄັ ຆບກນາຌາໄ ໜກັ ຂບຄຏກຽ຋ຄິ ຽ຅ງໄ ຅ໃ ຄຍໃ ຾ຓໃ ຌຌາໄ ໜກັ ຋ໃ ຾຋຅ໄ ໃ ຄິ , ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ຅ໃ ຄຉບໄ ຄຽຏາ຺ ຽ຅ງໄ ຉບຄເນຽໄ ຎັຌຂຽໄ ຊາ຺ໄ ຘາກໃ ບຌ຅ໃ ຄ຅ະຌາແຎ, ຽຆໃ ຄິ ຓຏຌ຺ ຽຘງຉາຓຓາກໃ ຃ຽື ຓໃ ບື ຽ຅ງໄ ຉບຄຊກື ຽຏາ຺ ຅ະຓກາກຍບຌຽກຈຂຌໄ ຾ຖະ ຓກັ ຅ະແຎຕຈທິ ຿ຖນະ຋ໃ ຽຎັຌບຄ຺ ຎະກບຍຂບຄຏກແຈ,ໄ ຊາໄ ນາກທໃ າຽ຅ງໄ ຉບຄຓຂຽໄ ຊາ຺ໄ ນົາງກໃ ຍໃ ຽໝາະຘາຖຍັ ກາຌເຆທໄ ຽິ ຃າະ຿ຈງຎະຖຓິ າຌ. 1.2. Fritted glassware ນົື ຋ໃ ຽບຌໄ ດໃ າຄໜໃ ຄທໃ າ Sintered glass ຽຎັຌຽ຃ໃ ບື ຄຉບຄ຋ໃ ຽປຈັ ຅າກຐໃ ຸ ຌ຾ກທໄ , ຿ຈງເນໄ ຃ທາຓປບໄ ຌ຅ຌ຺ ຐໃ ຸ ຌ຾ກທໄ ຽຖໃ ຓນບົ ຓຉຈິ ກຌັ Fritted glass ຓປູຂຸຓຂຌ຺ ນົາງຆະຌຈິ , ຾ຉໃ ຖະຆະຌຈິ ເຆຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຋າຈ ຋ໃ ຅ະຌາຓາ຾ງກຍໃ ຃ືກຌັ ຽຆໃ ຌັ : ປູ ຂຸ ຓຂຌ຺ ຂະໜາຈເນງໃ (40-60 ), ເຆຉໄ ບຄຏກຂະໜາຈຎາຌກາຄ ນົື ຏກ຋ໃ ຓ ຎະຖຓິ າຌນົາງໂ, ປູຂຸ ຓຂຌ຺ ຂະໜາຈຎາຌກາຄ (10-15 ), ເຆຉໄ ບຄຏກ຋ໃ ຖະບຼຈນົາງຽຆໃ ຌັ : ຏກຍາຖບບຓຆຸຌຒັຈ (BaSO4), Cu2O, ຾ຖະ ຊາໄ ຽຎັຌປູຂຸ ຓຂຌ຺ ຂະໜາຈຌບໄ ງ (4-5.5 ) ກໃ ຅ະເຆຉໄ ບຄຏກຆະຌຈິ ຋ໃ ຖະບຼຈ຋ໃ ຘຸ ຈ ຽຎັຌຉຌ຺ໄ . ກາຌເຆໄ Fritted glassware ຅ະຉບໄ ຄເຆຈໄ ທໄ ງ຃ທາຓຖະຓຈັ ຖະທຄັ ງບໄ ຌບາຈ຾ຉກແຈ,ໄ ກໃ ບຌຌາແຎເຆ຃ໄ ທຌຖາໄ ຄ ຿ຈງ Suction ຈທໄ ງບາຆຈິ ຽກບື ຋ໃ ປບໄ ຌ຾ຖທໄ ຖາໄ ຄຈທໄ ງຌາໄ ກໃ ຌັ ບກ຃ຄັໄ ໜໃ ຄ, ຽຑໃ ບື ກາ຅ຈັ ຐໃ ຸ ຌ຋ໃ ຉຈິ ດໃ ູ ຾ຖະ ນົຄັ ຅າກເຆໄ Fritted glassware ຾ຖທໄ ຉບໄ ຄຌາຓາ຋າ຃ທາຓຘະບາຈ຋ຌັ ຋ ຿ຈງເຆຌໄ າໄ ຏໃ າຌເຌ຋ຈິ ຋າຄ຋ໃ ກຄ຺ ກຌັ ຂາໄ ຓກຍັ ກາຌຉບຄ, ຑາງເຉ຃ໄ ທາຓຈຌັ ຍໃ ຽກຌ 15 lb/in2, ຊາໄ ນາກທໃ າງຄັ ຓຘໃ ຄິ ຽຎິຽໄ ຎືບໄ ຌຍາຄຆະຌຈິ ຉຈິ ດໃ ູ຅ະຉບໄ ຄກາ຅ຈັ ບບກ, ຿ຈງເຆ຋ໄ າຈຽ຃ ຓເຌຉາຉະຖາຄຖໃ ຸຓຌ:ໄ 70

ຉາຉະຖາຄ 7 ຋າຈຽ຃ຓ຋ໃ ເຆ຋ໄ າ຃ທາຓຘະບາຈ Fritted glassware ຋າຈ ຋າຈຖະຖາງ຋າ຃ທາຓຘະບາຈ຋ໃ ເຆໄ ແຂຓຌັ ຋າຈບຄ຺ ຃ະ຋າຈ ຽຉຉາກ຿ົ ຕຽຓຉາຌ ຋າຈຑທກຍານບົ ຈ ເຆ຋ໄ າຈຖະຖາງ຋າ຃ທາຓຘະບາຈ຋ໃ ຽຂຓັໄ ຂຸຌໄ ຾ຖະ ປບໄ ຌ ຽຄຌິ ກົຕທ຺ ບາຆຈິ ຌຉຕກິ ຋ໃ ປບໄ ຌ ບາ຿ຓຌບບຓ ນົື ຌາຉຕປ຿ຎຆຸຌຒ຺ທ 1.3. Membrane filters ຓ຿຃ຄຘາໄ ຄຽຎັຌ຿ຑຖຽຓຉຕກິ (Polymetric) ນົື ຑົາຘຉກິ ຓຖກັ ຘະຌະຽຎັຌ຾ຏໃ ຌຍາຄໂ ຾ຖະ ຓ຃ທາຓຽຎັຌຂຸຓຂຌ຺ ຘູຄ, ປູຂຸຓຂຌ຺ ຓຂະໜາຈຘະໝໃ າຘະຽໝ ຾ຖະ ຓນົາງຂະໜາຈ, ຽຆໃ ຄິ ຏູ຋ໄ ຈ຺ ຖບຄ຅ະຉບໄ ຄຽຖບື ກ ເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຋າຈ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຅ະ຾ງກຽຆໃ ຌັ : ຊາໄ ຾ງກ຿ຎຕຉຌ (Protein), ບ຿ຆແຆ (Isozyme), ຽປ຿ຓ຿ກຖຍຌິ (Haemoglobin) ນົື ບຓິ ຿ຓ຿ຌ຿ກຖຍູຖຌິ (Immunoglobulin), ບບກ຅າກ຋າຈຖະຖາງ, ກໃ ຉບໄ ຄເຆຆໄ ະຌຈິ ຋ໃ ຓປູຂະ ໜາຈຽຘຌັໄ ຏໃ າຘູຌກາຄ 2 , ຾ຉໃ ຊາໄ ຅ະເຆ຾ໄ ງກ຅ຖຸ ຌິ ຆກໃ ຉບໄ ຄເຆຆໄ ະຌຈິ ຋ໃ ຓປູຂະໜາຈ 0.01 – 2 ຽຎັຌຉຌ຺ໄ . 2. ກາຌຖຌິ ຋າຈຖະຖາງເຌກາຌຉບຄ (Decantation) ກໃ ບຌ຅ະຉບຄຏກຍໃ ເນຏໄ ກເຌຍກິ ຽກ ນົື ເຌຑາຆະຌະແນົ ຖຄ຺ ຽ຋ຄິ ຽ຅ງໄ ຉບຄ, ງບໄ ຌຏກ຅ະແຎບຸຈປູຂຸ ຓຂຌ຺ ຂບຄຽ຅ງໄ ຉບຄ, ຽປຈັ ເນກໄ າຌຉບຄຆາໄ ຖຄ຺ ແຈ.ໄ ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ກໃ ບຌຉບຄ຅ໃ ຄ຃ທຌຉຄັໄ ຋າຈຖະຖາງຎະແທເໄ ນຏໄ ກຌບຌກຌ຺ໄ ກໃ ບຌ, ຾ຖທໄ ຃ໃ ບງໂຊບກຖຄ຺ ແຎ, ຑະງາງາຓເນຏໄ ກ຋ຄັ ໝຈ຺ ດໃ ູເຌຍກິ ຽກ, ທ຋ິ ກາຌ ຾ຍຍຌຽໄ ບຌໄ ທໃ າ: ກາຌຖຌິ ຓທ຋ິ ຎະຉຍິ ຈັ ຽຎັຌຂຌັໄ ຉບຌຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 2.1. ຊຑື າຆະຌະຍຌັ ຅຋ຸ ໃ ຅ະຉບຄ (ບາຈຽຎັຌຍກິ ຽກ ນົື ນົບຈ຋ຈ຺ ຖບຄ) ແທຓໄ ໜື ໃ ຄ ຾ຖະ ບກຓໜື ໃ ຄຊ຋ື ໃ ບຌ຾ກທໄ ຃ຌ຺ . 2.2. ບຼຄຍກິ ຽກ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັໄ ຋າຈ຾ນທົ ຽກບື ຍ຅ະຽຊຄິ ຎາກຍກິ ຽກ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 55). 2.3. ເຆ຋ໄ ໃ ບຌ຾ກທໄ ຘາຏຈັ ກຍັ ຎາກຍກິ ຽກ຋ໃ ຍຖຽິ ທຌ຋ໃ ຅ະເນ຋ໄ າຈແນົຖຄ຺ ຓາ ຾ຖະ ເນຎໄ າງຈາໄ ຌຂາໄ ຄໜໃ ຄຂບຄ຋ໃ ບຌ ຾ກທໄ ດໃ ູເຌ຅ທງຉບຄ. 71

2.4. ບຼຄຍກິ ຽກຉໃ ແຎຽຖບືໄ ງໂ, ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັໄ ຋າຈ຾ນົທຘາຏຈັ ກຍັ ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ ຾ຖະ ແນົຖຄ຺ ຘໃ ູ຅ທງຉບຄດໃ າຄຆາໄ ໂ, ຊາໄ ຅ະດຸຈຊບກ຅ະຉບໄ ຄຈຄຎາກຍກິ ຽກຊູຂຌໄ ແຎຉາຓ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ , ຽຑໃ ບື ຎບໄ ຄກຌັ ຍໃ ເນ຋ໄ າຈ຾ນົທແນົບບກຓາ຋າຄຈາໄ ຌຂາໄ ຄ ຂບຄຍກິ ຽກ. 3. ກາຌຖາໄ ຄຏກ (washing) ຽຓໃ ບື ຖຌິ ຋າຈຖະຖາງເຘໂຖຄ຺ ເຌຽ຅ງໄ ຉບຄ຅ຌ຺ ໝຈ຺ ຾ຖທໄ , ຃ທຌຖາໄ ຄຏກ຋ໃ ດໃ ູເຌຍກິ ຽກ ກໃ ບຌ຋ໃ ຅ະຊບກຖຄ຺ ແຎ, ທຈັ ຊຸຎະຘຄ຺ ຂບຄກາຌຖາໄ ຄຏກກໃ ຽຑໃ ບື ກາ຅ຈັ ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ຏກບຓ຺ ແທໄ ຾ຖະ ຋າຈຍໃ ຍຖຘິ ຸຈບໃ ຌື ໂ, ຋ໃ ດໃ ູຉຈິ ກຍັ ຏກເນໝໄ ຈ຺ ແຎກໃ ບຌ. ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ຋າຈ຾ນທົ ຋ໃ ຅ະເຆເໄ ຌກາຌຖາໄ ຄຏກ, ຅ະຉບໄ ຄຘາຓາຈຖທຓຽຎັຌຽຌບືໄ ຈຼທກຌັ ກຍັ ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ຏກບຓ຺ ແທ,ໄ ຾ຉໃ ຉບໄ ຄຍໃ ຖະຖາງຏກຽຖງ ກາຌຖາໄ ຄຏກບາຈຖາໄ ຄເຌຍກິ ຽກກໃ ແຈ,ໄ ນົຄັ ຅າກຖຌິ ຋າຈຖະຖາງບບກແຎໝຈ຺ ຾ຖທໄ , ຿ຈງກາຌຉໃ ຓື ຋າຈ຾ນົທ຋ໃ ຅ະ ເຆຖໄ າໄ ຄຏກຖຄ຺ ແຎຽຖກັ ຌບໄ ງ, ຃ຌ຺ ຎະຘຓ຺ ຽຂາ຺ໄ ຌາກຌັ , ຾ຖທໄ ຉຄັໄ ຎະແທເໄ ນຉໄ ກ຺ ຏກ ຾ຖທໄ ຖຌິ ຌາໄ ເຘໂຖຄ຺ ເຌຽ຅ງໄ ຉບຄ, ຽຑໃ ບື ຃ທາຓຘະຈທກເຌກາຌຖຌິ , ຅ໃ ຄຌງິ ຓ຺ ເຆຏໄ ກຉກ຺ ຋ໃ ກຌ຺ໄ ຍກິ ຽກຈາໄ ຌເຈຈາໄ ຌໜໃ ຄກໃ ບຌ, ຿ຈງຉຄັໄ ຍກິ ຽກເນບໄ ຼຄຽຖກັ ຌບໄ ງ, ຏກ຅ະແຈຓໄ າຖທຓ຋າຄຈາໄ ຌຈຼທກຌັ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 56). ກາຌຖາໄ ຄຏກ຃ທຌຽປຈັ ນາົ ງໂ຃ຄັໄ , ຿ຈງເຆ຋ໄ າຈ຾ນົທ຋ໃ ເຆຖໄ າໄ ຄຏກ຃ຄັໄ ຖະຑຼຄຽຖກັ ຌບໄ ງ຅ະຓຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍເຌກາຌ ກາ຅ຈັ ຋າຈຉໃ າຄໂ຋ໃ ຎ຺ຌກຍັ ຏກແຈຈໄ ກທໃ າ, ກາຌຖາໄ ຄ຃ຄັໄ ຈຼທ຋ໃ ເຆ຋ໄ າຈ຾ນົທເຌຍຖຓິ າຈຽ຋ໃ າ຺ ກຌັ , ບກດໃ າຄໜໃ ຄກາຌຖາໄ ຄຏກ ຌ຃ໄ ທຌຽປຈັ ເຌຂະຌະ຋ຏກງຄັ ຎຼກ, ຊາໄ ນາກທໃ າຊຓິໄ ຎະແທ຅ໄ ຌ຺ ຏກ຾ນຄໄ ຅ະຖາໄ ຄຏກເນຍໄ ຖຘິ ຸຈແຈງໄ າກ. 4. ກາຌຊໃ າງຽ຋ຏກ ກາຌຊໃ າງຽ຋ຏກ຅າກຍກິ ຽກຖຄ຺ ເຌຽ຅ງໄ ຉບຄຽປຈັ ແຈ຿ໄ ຈງ ກາຌຆຈຌາໄ ຅າກຂທຈຌໃ າໄ ຖາໄ ຄ (Wash bottle) ຖຄ຺ ແຎ, ຾ຖທໄ ເນຌໄ າໄ ແນຖົ ຄ຺ ຓາຉາຓ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ ຖຄ຺ ເຌຽ຅ງໄ ຉບຄ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 57), ເຌຉບຌຘຸຈ຋າໄ ງບາຈຓຏກ ຑຼຄຽຖກັ ຌບໄ ງຉຈິ ດໃ ູຂາໄ ຄໂຍກິ ຽກ, ຅ໃ ຄຉບໄ ຄຊູບບກຈທໄ ງ Rubber policeman ຅ຌ຺ ຘະບາຈ. 72

຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎ຾ຖທໄ ກາຌຉບຄບາຈຽປຈັ ແຈໄ 2 ທ຋ິ ຃:ື ກາຌຉບຄຈທໄ ງ຾ປຄຈຄຈູຈຂບຄ຿ຖກ (Gravity filtration method) ຾ຖະ ກາຌຉບຄຈທໄ ງ຾ປຄຍຌັ ງາກາຈ (Vacuum filtration method) ຅ະຂກໃ າທຽຊຄິ ຽ຋ກັ ຌກິ ຋ຄັ 2 ທ຋ິ ຌໄ ເຌນທ຺ ຂຉໄ ໃ ແຎຌ:ໄ 14.ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຉບຄຈທໄ ງ຾ປຄຈຄຈູຈຂບຄ຿ຖກ ກາຌຉບຄຈທໄ ງ຾ປຄຈຄຈູຈຂບຄ຿ຖກ (Gravity filtration) ຽຎັຌກາຌຉບຄ຾ຍຍ຋າຓະຈາ຋ໃ ເຆກໄ ຍັ ເຌນບໄ ຄ຋ຈ຺ ຖບຄ຋ໃ ທ຺ ແຎ, ງບໄ ຌກາຌຉບຄຈທໄ ງທ຋ິ ຌ຿ໄ ບກາຈ຋ໃ ຅ະຽປຈັ ເນຽໄ ຅ງໄ ຉບຄ຅ກຂາຈຌຌັໄ ຓຌບໄ ງກທໃ າກາຌຉບຄຈທໄ ງ຾ປຄ ຍຌັ ງາກາຈ (Vacuum filtration) ຾ຖະ ງຄັ ຽໝາະຘຓ຺ ຘາຖຍັ ກາຌຉບຄຏກ຋ໃ ຓຖກັ ຘະຌະ຃າໄ ງ຃ທື ຸຌໄ ນົາງ, ງບໄ ຌຏກ຋ໃ ຓຖກັ ຘະຌະ຃າໄ ງ຃ທື ຸຌໄ ຾ຖະ ຏກ຋ໃ ຖະບຼຈນົາງ, ຅ະຉຌັ ປູ ຾ຖະ ຉຈິ ກຌັ ຾ໜຌໄ ຽຓໃ ບື ຉບຄຈທໄ ງ຾ປຄຍຌັ ງາກາຈ, ຘາຖຍັ ບຸຎະກບຌກາຌຉບຄຈທໄ ງ຾ປຄຈຄຈູຈຂບຄ຿ຖກຎະກບຍຈທໄ ງ, ຅ທງຉບຄ (Funnel), ຽ຅ງໄ ຉບຄ (Filter paper), ຾ຖະ ຍໃ ບຌ຅ຍັ ຅ທງຉບຄ (Funnel stand or Funnel rack) ຓຖກັ ຘະຌະຈໃ ຄັ ປູຍຑາຍ຋ໃ 58. 73

຃ທາຓແທຂບຄກາຌຉບຄຈທໄ ງທ຋ິ ຌຂໄ ຌໄ ດໃ ູກຍັ ກາຌຑຍັ ຽ຅ງໄ ຉບຄ ຾ຖະ ກາຌທາຄຉໃ າ຾ໜໃ ຄຂບຄຽ຅ງໄ ຉບຄເຌ຅ທງຉບຄ ຉະນົບຈປບຈຆະຌຈິ ຂບຄ຅ທງຉບຄ຋ໃ ເຆ,ໄ ຌບກ຅າກຌຏໄ ູ຋ໄ ຈ຺ ຖບຄ຅ະຉບໄ ຄຽຖບື ກຽ຅ງໄ ຉບຄເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຂະໜາຈ ຾ຖະ ຎະຖຓິ າຌຂບຄຏກບກຈທໄ ງ. ຽຓໃ ບື ຽຖບື ກຽ຅ງໄ ຉບຄແຈ຾ໄ ຖທໄ ກໃ ຌາຽ຅ງໄ ຉບຄຓາຑຍັ ຽຎັຌປູຍ຅ທງ, ຽຆໃ ຄິ ຑຍັ ແຈນໄ ົາງທ຋ິ ຽຆໃ ຌັ : ກາຌຑຍັ ຽ຅ງໄ ຉບຄຉາຓປູຍຑາຍ຋ໃ 59. ປູຍຑາຍ຋ໃ 59 ຘະ຾ຈຄກາຌຑຍັ ຽ຅ງໄ ຉບຄ, ຑຍັ ຽ຅ງໄ ຉບຄ ຽຎັຌຽ຃ໃ ຄິ ທຄ຺ ຓຌ຺ , ຾ຖທໄ ຑຍັ ເນຽໄ ນບົື ຑຼຄ 1/4 ຂບຄທຄ຺ ຓຌ຺ , ຾ຉໃ ເນປໄ ຓິ ຋ຄັ ຘບຄຈາໄ ຌຽນໃ ບົື ຓກຌັ ຽຖກັ ຌບໄ ງ, ຅ກຓຓູ ຈາໄ ຌ຋ໃ ຽນໃ ບົື ຓຽຂາ຺ໄ ບບກຽຖກັ ຌບໄ ງ, ຽຑໃ ບື ຉບໄ ຄກາຌເນຽໄ ຅ງໄ ຉບຄ຾ຌຍ ຉຈິ ກຍັ ຅ທງຉບຄ, ຾ຖທໄ ຾ງກຽ຅ງໄ ຉບຄ຋ໃ ຑຍັ ບບກ຅າກກຌັ , ຈາໄ ຌໜໃ ຄ຅ະໜາ 3 ຆຌັໄ , ຘໃ ທຌບກຈາໄ ຌໜໃ ຄ຅ະໜາຆຌັໄ ຈຼທ. ຽຓໃ ບື ຑຍັ ຽ຅ງໄ ຉບຄປຼຍປບໄ ງ຾ຖທໄ ກໃ ຌາຓາເຘໃ ເຌ຅ທງຉບຄ, ທາຄເນຂໄ ບຍຈາໄ ຌຽ຋ຄິ ຂບຄຽ຅ງໄ ຉບຄ຾ຌຍຉຈິ ກຍັ ຏທິ ຾ກທໄ ຂບຄ຅ທງ, ຽຆໃ ຄິ ຽປຈັ ແຈ຿ໄ ຈງຽປຈັ ເນຽໄ ຅ງໄ ຉບຄຎຼກຈທໄ ງຌາໄ ກໃ ບຌ, ຾ຖທໄ ເຆຌໄ ທິໄ ຓ຾ື ກທໄ ກຈ຺ ຂບຍຈາໄ ຌຽ຋ຄິ ຽ຅ງໄ ຉບຄ ເນ຾ໄ ຌຍຉຈິ ກຍັ ຅ທງຉບຄ. ຘາຖຍັ ຅ທງຉບຄຌຌັໄ ຊາໄ ຓກາໄ ຌງາທ ຾ຖະ ຎາງຉຍຽຖກັ ຌບໄ ງ, ກໃ ຅ະຽປຈັ ເນຽໄ ກຈ຾ປຄຈຄຈູຈນາົ ງຂຌໄ ຾ຖະ ກາຌ ຉບຄກໃ ຅ະແທຂຌໄ ຑບໄ ຓ, ເຌຍາຄ຃ຄັໄ ກາໄ ຌ຅ທງຉບຄບາຈ຅ະຓ຋າຈ຾ນທົ ດໃ ູຽຉຓັ , ຿ຈງຘະຽຑາະກາໄ ຌ຅ທງ຋ໃ ຓຂະໜາຈ ເນງໃ ຅ະຽປຈັ ເນກໄ າຌຉບຄຽກຈຆາໄ ຖຄ຺ , ທ຋ິ ຾ກກໄ ໃ ຃ເື ຆຌໄ ທິໄ ຓບື ຈັ ຎາງກາໄ ຌ຅ທງແທກໄ ໃ ບຌ, ຖຊາໄ ຅ຌ຺ ກາໄ ຌ຅ທງ຅ະຓ຋າຈ ຾ນົທດໃ ູຽຉຓັ ຾ຖທໄ ຽຏງຽ຅ງໄ ຉບຄຈາໄ ຌ 3 ຆຌັໄ ບບກຽຖກັ ຌບໄ ງຽຑໃ ບື ແຖໃ ບາກາຈບບກ ຾ຖະ ເນຽໄ ຅ງໄ ຉບຄ຾ຌຍຉຈິ ກຍັ ຅ທງ ບກ຃ຄັໄ ໜໃ ຄ, ຎໃ ບງຌທິໄ ຓບື ບກ຅າກກາໄ ຌ຅ທງຉບຄ຋າຈ຾ນທົ ເຌກາໄ ຌ຅ທງກໃ ຅ະແນົບບກຓາ. ກາຌຑຍັ ຽ຅ງໄ ຉບຄບາຈຑຍັ ຾ຍຍຓປໃ ບຄ (Fluted) ກແຈ,ໄ ຓທ຋ິ ຑຍັ ຉາຓປູຍຑາຍ຋ໃ 60. ປູຍຑາຍ຋ໃ 60 ຘະ຾ຈຄກາຌຑຍັ ຽ຅ງໄ ຉບຄ຾ຍຍຓປໃ ບຄ (Fluted) 74

຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎ຾ຖທໄ ກາຌຉບຄເຌຂະຌະ຋ໃ ຋າຈຖະຖາງປບໄ ຌ, ຅ະຽປຈັ ເນຉໄ ບຄແຈແໄ ທກທໃ າ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ຽດັຌ ນົື ກາຌ ຖາໄ ຄຘໃ ຄິ ຽ຅ບືໄ ຎ຺ຌບບກ຅າກຏກກໃ ຽຆໃ ຌັ ຈຼທກຌັ , ຊາໄ ຖາໄ ຄຈທໄ ງ຋າຈ຾ນົທ຋ໃ ປບໄ ຌຘໃ ຄິ ຽ຅ບື ຎ຺ຌກໃ ຅ະໝຈ຺ ແຎ຅າກຏກແຈແໄ ທ ກທໃ າເຆ຋ໄ າຈ຾ນທົ ຋ໃ ຽດັຌ, ຾ຉໃ ເຌກຖະຌ຋ໃ ຏກຌຌັໄ ຖະຖາງເຌ຋າຈ຾ນົທ຋ໃ ປບໄ ຌກໃ ຉບໄ ຄເຆ຋ໄ າຈ຾ນົທ຋ໃ ຽດັຌຖາໄ ຄ຾຋ຌ ງບໄ ຌບາຈ຅ະຽປຈັ ເນຏໄ ກຖະຖາງແຈ.ໄ 15.ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຉບຄຈທໄ ງ຾ປຄຘູຌງາກາຈ ກາຌຉບຄຈທໄ ງ຾ປຄຍຌັ ງາກາຈ (Vacuum filtration) ຽຎັຌທ຋ິ ກາຌຉບຄ຋ໃ ຘະຈທກ ຾ຖະ ທໃ ບຄແທ, ຾ຉໃ ຽ຃ໃ ບື ຄ ຉບຄ຅ະຉບໄ ຄຓ຃ທາຓ຋ຌ຺ ຋າຌຍໃ ຘະຌຌັໄ ຅ະ຋ະຖຸແຈ,ໄ ກາຌຉບຄ຿ຈງທ຋ິ ຌຌໄ ງິ ຓ຺ ເຆ຅ໄ ທງຉບຄ຋ໃ ຽບຌໄໄ ທໃ າ ̈ funnel ຽຆໃ ຄິ ຽປຈັ ຈທໄ ງກະຽຍບືໄ ຄຽ຃ບື ຍຓກຌ຺ໄ ຾ຍຌ ຾ຖະ ຓປູຂຸຓຂຌ຺ , ທາຄຽ຅ງໄ ຉບຄເນຎໄ ິຈປູຂຸຓຂຌ຺ ຋ຄັ ໝຈ຺ , ຾ຖທໄ ຽປຈັ ເນຽໄ ຅ງໄ ຉບຄຎຼກ, ຽຑໃ ບື ເນຽໄ ຅ງໄ ຉບຄ຾ຌຍ຾ໜຌໄ ກຍັ ກຌ຺ໄ ຂບຄ ̈ funnel ຘທຓ຅ທງເນ຾ໄ ໜຌໄ ກຍັ ຈບຌບຈັ ຋ໃ ບຈັ Suction flask, ຾ຂຌ Suction flask ຉໃ ກຍັ ບຸຎະກບຌ຋ໃ ຽກຈຍຌັ ງາກາຈຽຆໃ ຌັ : Water spirator, ຾ຉໃ ຉບໄ ຄຓ ຂທຈຽຆໃ ບື ຓຖະນທໃ າຄ Suction flask ກຍັ ບຸຎະກບຌ຋ໃ ຽກຈຘູຌງາກາຈ. ຽຓໃ ຈື ຽຎຈບຸຎະກບຌ຋ໃ ຽກຈຍຌັ ງາກາຈ ຃ທາຓຈຌັ ຖະນທໃ າຄຈາໄ ຌຽ຋ຄິ ຾ຖະ ຈາໄ ຌຖໃ ຸຓຽ຃ໃ ບື ຄຉບຄ຅ະ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ , ຽປຈັ ເນກໄ າຌຉບຄຽກຈແຈແໄ ທຂຌໄ , ກາຌຉບຄ ຈທໄ ງ຾ປຄຍຌັ ງາກາຈ຅ຍັ ບຸຎະກບຌເນຓໄ ຖກັ ຘະຌະຈໃ ຄັ ປູຍຑາຍ຋ໃ 61. ປູຍຑາຍ຋ໃ 61 ກາຌຉບຄຈທໄ ງ຾ປຄຍຌັ ງາກາຈ ກາຌຉບຄ຾ຍຍຌເໄ ຆແໄ ຈຈໄ ກຍັ ຏກ຋ໃ ຓຖກັ ຘະຌະຽຎັຌຏກ, ຾ຉໃ ຍໃ ຽໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຏກ຋ໃ ຓຖກັ ຘະຌະຽຎັຌທຸຌໄ , ຏກຽຌບືໄ ຖະບຼຈ, ງບໄ ຌ຾ປຄຈູຈ຅ະແຎຽປຈັ ເນຏໄ ກຌບໄ ງໂບຈັ ປູຉບຄ ຾ຖະ ບຈັ ຾ໜຌໄ ຅ຌ຺ ຋າຈ຾ນທົ ຍໃ ຘາຓາຈຏໃ າຌແຈ.ໄ ຾ຌະຌາ ກາຌຉບຄຈທໄ ງ຾ປຄຍຌັ ງາກາຈຌ,ໄ ຽຓໃບື ຽຖໃຓຉບຄ຅ະຉບໄ ຄເຆ຾ໄ ປຄຈູຈຌບໄ ງໂກໃ ບຌ, ນາກຎໃ ບງ຾ປຄຽກຌແຎ຅ະ ຽປຈັ ເນຽໄ ຅ງໄ ຉບຄ຋ະຖຸແຈ.ໄ 75

16.ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຽປຈັ ຏກ຾ນຄໄ ຏກ຋ໃ ແຈ຅ໄ າກກາຌຉບຄຘາຓາຈຽປຈັ ເນ຾ໄ ນຄໄ ແຈນໄ າົ ງທ຋ິ ຈໃ ຄັ ຉໃແຎຌ:ໄ 1. ກາຌຽປຈັ ຏກ຾ນຄໄ ຽປຈັ ແຈໄ 2 ຾ຍຍ຃:ື 1.1. ຌາຽ຅ງໄ ຉບຄ຋ໃ ເຆເໄ ຌກາຌຉບຄຏກບບກ຅າກ຅ທງຉບຄ, ຓາທາຄຽ຋ຄິ ຾ກທໄ ໜາໄ ຿ຓຄ (Watch glass) ນົື ຆາຓຖະຽນງ (Evaporating disk), ຎິຈ຾ກທໄ ໜາໄ ຿ຓຄ ນົື ຆາຓຖະຽນງຈທໄ ງຽ຅ງໄ ຉບຄ, ທຈັ ຊຸ຋ໃ ຘະບາຈຽຑໃ ບື ຎບໄ ຄກຌັ ຐໃ ຸ ຌຖະບບຄ, ຾ຖທໄ ຎໃ ບງເນຏໄ ກ຾ນຄໄ ເຌບາກາຈ (Air dry), ຋ໃ ບຸຌນະຑູຓນບໄ ຄ. 1.2. ເຆຍໄ ໃ ທຄຉກັ ຋າຈ ນົື ຏກ຋ໃ ຉບຄແຈບໄ ບກຓາທາຄຽ຋ຄິ ຾ຏໃ ຌຂຸຓຂຌ຺ , ຾ຖທໄ ຉຄັໄ ຎະແທເໄ ນ຾ໄ ນຄໄ ຈທໄ ງບາກາຈ, ຾ຏໃ ຌຂຸ ຓຂຌ຺ ຓຖກັ ຘະຌະຈຈູ ຌາໄ ແຈ.ໄ 2. ກາຌຽປຈັ ຏກເນ຾ໄ ນຄໄ ຈທໄ ງ຾ປຄຍຌັ ງາກາຈ ນົື ເຌ vacuum desiccator ຽຎັຌກາຌຽປຈັ ຏກ຾ນຄໄ ຈທໄ ງທ຋ິ ກາຌນຸົຈ຃ທາຓຈຌັ , ຽປຈັ ແຈ຿ໄ ຈງກາຌທາຄຽ຅ງໄ ຉບຄ຋ຍັ ຏກ຋ໃແຈ຾ໄ ຖທໄ , ເຆ຾ໄ ປຄຈຄຈູຈ຿ຈງຍຌັ ງາກາຈ, ທ຋ິ ຌຽໄ ຎັຌ ກາຌຌາຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຉບຄຈທໄ ງ຾ປຄຈຄຈຈູ ຂບຄ຿ຖກກຍັ ກາຌຉບຄຈທໄ ງຍຌັ ງາກາຈ, ຓາຎະງຸກເຆຌໄ ຌັໄ ຽບຄ, ກໃ າທ຃ຌື າຏກ ຋ໃ ແຈ຅ໄ າກກາຌຉບຄຈທໄ ງ຾ປຄຈຄຈູຈຂບຄ຿ຖກຓາຽປຈັ ເນ຾ໄ ນຄໄ ຈທໄ ງຍຌັ ງາກາຈ. 3. ກາຌຽປຈັ ຏກເນ຾ໄ ນຄໄ ຿ຈງເຆ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ ຽຎັຌກາຌເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຾ກໃ ຏກ຋ໃ ຉບຄແຈ,ໄ ຅ະຽປຈັ ເນຏໄ ກ຾ນຄໄ ແທ ກທໃ າກາຌຎໃ ບງເນ຾ໄ ນຄໄ ເຌບາກາຈ, ຾ຉໃ ຅ະຉບໄ ຄໝຌັໄ ເ຅ທໃ າບຸຌນະຑູຓ຋ໃ ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌຌຌັໄ ຍໃ ຘູຄແຎກທໃ າ຅ຈຸ ປບໄ ຌຽຎໃ ືບງ ຂບຄ຋າຈຌຌັໄ . 4. ກາຌຽປຈັ ຏກເນ຾ໄ ນຄໄ ຿ຈງເຆຽໄ ຈຘຆຽິ ຃ຽຉຕ໌ (Desiccator) ຾ຖະ ຽຈຘຆ຾ິ ຃ຌ຋໌ (Desiccant) ຽຈຘຆຽິ ຃ຽຉ ຽຎັຌຑາຆະຌະ຾ກທໄ ເຆຘໄ າຖຍັ ຽປຈັ ຋າຈເນ຾ໄ ນຄໄ , ຽຌໃ ບື ຄ຅າກຍຌັ ຅຋ຸ າຈ຋ໃ ຘາຓາຈຈູຈຌາໄ ນົື ຃ທາຓຆໃ ຸຓແຈຽໄ ບຌໄ ຋າຈຌທໄ ໃ າ: ຽຈຘຆ຾ິ ຃ຌ຋.໌ ຽຈຘຆ຾ິ ຃ຌ຋຅໌ ະດໃ ູ຋າຄຖໃ ຸຓຂບຄຽຈຘຆຽິ ຃ຽຉຕ,໌ ຘໃ ທຌ຋າຄຽ຋ຄິ ຓ຾ຏໃ ຌກະຽຍບືໄ ຄຽ຃ບື ຍຘາຖຍັ ທາຄ຋າຈ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຅ະຽປຈັ ເນ຾ໄ ນຄໄ , ຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎຓກັ ຅ະ຋າທາຘະຖຌິ ຋ໃ ຂບຍຐາຏຈິ , ຽຑໃ ບື ເນຎໄ ິຈຽຎຈຄໃາງ ຾ຖະ ຎິຈຐາແຈຘໄ ະ ໜຈິ ຾ໜຌໄ . 17.ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຽປຈັ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງບຄ຺ ຃ະ຋າຈເນຎໄ າຘະ຅າກຌາໄ ຌາໄ ຋ໃ ດໃ ູ຋າຈ຾ນົທ ນົື ຉທ຺ ຑາຖະຖາງບຄ຺ ຃ະ຋າຈ, ຘາຓາຈກາ຅ຈັ ບບກແຈ຿ໄ ຈງເຆໄ Drying agent Dehydrating agent. ຽຌໃ ບື ຄ຅າກ຋າຈຖະຖາງບຄ຺ ຃ະ຋າຈຓກັ ຅ະຓຌາໄ ຽຎັຌບຄ຺ ຎະກບຍຈທໄ ງຘະຽໝຽຆໃ ຌັ : Ethyl ether ຓຌາໄ ດໃ ູຎະຓາຌ 15%, ຽຆໃ ຄິ ຽປາ຺ ຘາຓາຈຽປຈັ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງບຄ຺ ຃ະ຋າຈຌເໄ ນ຾ໄ ນຄໄ ແຈ຿ໄ ຈງເຆ຋ໄ າຈ຋ໃ ຽບຌໄ ທໃ າ Drying agent ຈຄ຿ຓຽຖກຸຌ ຂບຄຌາໄ ບບກ. ກາຌຽຖບື ກ Drying agent ຉບໄ ຄຽປຈັ ຈທໄ ງ຃ທາຓຖະຓຈັ ຖະທຄັ , ຘໃ ຄິ ຋ໃ ຘາ຃ຌັ ກໃ ຾ຓໃ ຌ຅ະຉບໄ ຄຽຖບື ກ Drying agent ຋ໃ ຍໃ ຽກຈຎະຉກິ ຖິ ງິ າກຍັ ຋າຈບຄ຺ ຃ະ຋າຈ, ຾ຉໃ ຽປຈັ ໜາໄ ຋ໃ ກາ຅ຈັ ຌາໄ ເນໝໄ ຈ຺ ແຎຽ຋ໃ າ຺ ຌຌັໄ Drying agent ຋ໃ ຈຌຌັໄ ຉບໄ ຄຘາຓາຈຽຂາ຺ໄ ຖທຓຉທ຺ ກຍັ ຌາໄ ແຈຈໄ ຾ຖະ ຘາຓາຈຽປຈັ ເນກໄ ຍັ ຘໃ ູຘະຑາຍຽຈຓແຈຄໄ ໃາງ, ຾ຉໃ ຍໃ ຽກຈຎະຉກິ ຖິ ງິ າກຍັ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງ ນົື ຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງ຋ໃ ຖະຖາງດໃ ູ, ຉໃແຎຌ຅ໄ ະຂກໃ າທຽຊຄິ ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຽປຈັ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງບຄ຺ ຃ະ຋າຈເນ຾ໄ ນຄໄ ນົື ຎາຘະ຅າກຌາໄ . 76

1. ນກົັ ກາຌ ກາຌຽປຈັ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງບຄ຺ ຃ະ຋າຈ ນົື ຋າຈບຄ຺ ຃ະ຋າຈ຋ໃ ຽຎັຌ຋າຈ຾ນົທເນ຾ໄ ນຄໄ ຓນົກັ ກາຌຘາ຃ຌັ ກໃ ຃:ື ຽຓໃ ບື ຉໃ ຓື Drying agent ຽຆໃ ຄິ ຽຎັຌ຋າຈ຾ຂຄຖຄ຺ ເຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງບຄ຺ ຃ະ຋າຈ຋ໃ ຓຌາໄ ຎ຺ຌຽຎດໃ ູ Drying agent ຅ະຈຄ ຈຈູ ຿ຓຽຖກຸຌຂບຄຌາໄ ຽຂາ຺ໄ ຓາ຾ຖທໄ ກາງຽຎັຌຏກແປຽຈຕຈ (Hydrate solid) ຾ງກບບກ຅າກຉທ຺ ຑາຖະຖາງບຄ຺ ຃ະ຋າຈ ຿ຈງກາຌຖຌິ ຾ຖະ ກາຌຉບຄ (Decantation and filtration). 2. ທ຋ິ ກາຌ ຎະຉຍິ ຈັ ຉາຓຖາຈຍັ ຂຌັໄ ຉບຌຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 2.1. ຊບກຉທ຺ ຑາຖະຖາງບຄ຺ ຃ະ຋າຈ ນົື ຋າຈຖະຖາງບຄ຺ ຃ະ຋າຈ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌເນຎໄ າຘະ຅າກຌາໄ ຖຄ຺ ເຌຒຖາຘຉໃ ຓື Drying agent ຖຄ຺ ແຎຽຖກັ ຌບໄ ງ, ຎິຈຈບຌບຈັ ຒຖາງ, ຾ຖທໄ ຘໃ ຌັ , ບາຈຉບໄ ຄຉໃ ຓື Drying agent ບກ, ຊາໄ ຓຌາໄ ດໃ ູ. 2.2. ຉຄັໄ ຎະແທຌໄ ບໄ ງໜໃ ຄ, ຾ຖທໄ ຉບຄ຿ຈງເຆ຅ໄ ທງຉບຄ ຾ຖະ ຽ຅ງໄ ຉບຄ. ໝາງຽນຈ: ບາຈຉບໄ ຄຽປຈັ ຆາໄ ນົາງໂ຃ຄັ ໄ , ຽຑໃບື ເນໝໄ ຌັ ໄ ເ຅ທໃ າຍໃ ຓຌາໄ ດໃ ູເຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງບຄ຺ ຃ະ຋າຈ ນົື ຋າຈຖະຖາງບຄ຺ ຃ະ ຋າຈຌຌັ ໄ ຾ຖທໄ . 3. ຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍຂບຄ Drying agent Drying agent ຓນົາງຆະຌຈິ , ຾ຉໃ ຖະຆະຌຈິ ຓຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍ຾ຉກຉໃ າຄ ກຌັ , ຍາຄຆະຌຈິ ຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍຘູຄຘາຓາຈຖທຓຉທ຺ ກຍັ ຿ຓຽຖກຸຌຂບຄຌາໄ ແຈຈໄ , ຾ຉໃ ຍາຄຆະຌຈິ ກໃ ຓຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍຉໃ າ. ຽຍໃ ຄິ ຉາຉະຖາຄ 7). ຉຉາຉະຖາຄ 8 ຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍຂບຄ Drying agent ຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍຘູຄ ຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍຎາຌກາຄ ຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍຉໃ າ Mg(ClO4)2 KOH Na2CO3 Na NaOH Na2SO4 P4O10 K2CO3 MgSO4 H2SO4(conc) CaSO4 CaO CaCl2 Mg(ClO4)2 ຽຎັຌ Drying agent ຋ໃ ຓຎະຘຈິ ຋ຑິ າຍຘູຄນາົ ງ, ຾ຉໃ ຅ະຖະຽຍຈແຈຄໄ ໃາງຽຓໃ ບື ຊກື ບກ຺ ຆແຈ ນົື ຽກຈ ຎະຉກິ ຖິ ງິ າກຍັ ຋າຈຎະຘຓ຺ ບຄ຺ ຃າຈ຋ໃ ຓຖກັ ຘະຌະຽຎັຌບາຆຈິ (Acidic organic compound). ຉາຉະຖາຄ 9 ຖກັ ຘະຌະຂບຄ Drying agent ຍາຄຆະຌຈິ ຾ຖະ ກາຌເຆທໄ ຼກ ຋າຈຎະຘຓ຺ ຖກັ ຘະຌະ ກາຌເຆທໄ ຼກ CaSO4 ຽຎັຌກາຄ CaCl2 ຽຎັຌກາຄ ເຆແໄ ຈ຋ໄ ໃ ທ຺ ໂແຎ MgSO4 ຽຎັຌກາຄ ເຆກໄ ຍັ ຑທກປ຿ຈຕກາກຍບຌ (Hydrocarbons) ຾ຖະ ບາຖກຖຽປແຖ (Alkyl halide), ຾ຉໃ ຍໃ ຃ທຌເຆກໄ ຍັ ຋າຈຎະຘ຺ຓຂບຄ N ຾ຖະ O (N and O compound) ເຆແໄ ຈ຋ໄ ໃ ທ຺ ໂແຎ, ຾ຉໃ ຍໃ ຃ທຌເຆກໄ ຍັ ຋າຈຎະຘຓ຺ ບຄ຺ ຃ະ຋າຈ຋ໃ ຓຖກັ ຘະຌະຽຎັຌບາຆຈິ ເຆແໄ ຈ຋ໄ ໃ ທ຺ ໂແຎ ຾ຖະ ເຆແໄ ຈຈໄ ເຌ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ຽດັຌ 77

Na2SO4 ຽຎັຌກາຄ ເຆກໄ ຍັ ຋າຈຑທກຽບ຾ຉ (Ethers), ຌແຉ (Nitriles), ຃ຉບຌ (Ketones) ຾ຖະ K2CO3 ຽຎັຌຍາຽຆ ຾ບຖກປ (Alcohol), ຍໃ ຃ທຌເຆກໄ ຍັ ຋າຈຎະຘຓ຺ ບຄ຺ ຃ະ຋າຈ຋ໃ ຓຖກັ ຘະຌະບາ Na2CO3 ຽຎັຌຍາຽຆ ຆຈິ . NaOH ຽຎັຌຍາຽຆ ເຆ຃ໄ ກື ຍັ K2CO3 KOH ຽຎັຌຍາຽຆ ເຆກໄ ຍັ ຋າຈຎະຘຓ຺ ຋ໃ ຍໃ ທໃ ບຄແທຉໃ ຎະຉກິ ຖິ ງິ າຽ຃ຓ ຾ຖະ ເຆແໄ ຈຈໄ ກຍັ ຋າຈຑທກບາ CaO ຽຎັຌຍາຽຆ ຓຌິ P4O10 ຽຎັຌບາຆຈິ ເຆ຃ໄ ກື ຍັ K2CO3 H2SO4 ຽຎັຌບາຆຈິ ເຆກໄ ຍັ ຑທກ຾ບຖກປ ຾ຖະ ບາຓຌິ , ຍໃ ຃ທຌເຆກໄ ຍັ ຋າຈຎະຘຓ຺ ຋ໃ ຓຖກັ ຘະຌະຽຎັຌ ບາຆຈິ ເຆກໄ ຍັ ຑທກ຋າຈ຋ໃ ຍໃ ທໃ ບຄແທຉໃ ຎະຉກິ ຖິ ງິ າຽ຃ຓຽຆໃ ຌັ : ຽບ຾ຉ, ປ຿ຈຕກາກຍບຌ, ຽປ ແຖ. ເຆກໄ ຍັ ຑທກ຋າຈຎະຘຓ຺ ປ຿ຈຕກາກຍບຌບໃ ຓຉທ຺ (Aromatic hydrocarbon) ຾ຖະ ປາ຿ຖ (Halide), ຍໃ ຃ທຌເຆກໄ ຍັ ຿ບຽຖຒິຌ (Olefins) ຾ຖະ ຋າຈບຄ຺ ຃ະ ຋າຈ຋ໃ ຓຖກັ ຘະຌະຽຎັຌຍາຽຆ (Basic organic compound). 4. ຎະຽຑຈຂບຄ Drying agent Drying agent ບາຈ຾ຍໃ ຄແຈຽໄ ຎັຌ 2 ຎະຽຑຈຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 4.1. Drying agent ຋ໃ ຽຂາ຺ໄ ຖທຓຉທ຺ ກຍັ ຌາໄ ຿ຈງກຄ຺ ຽກຈຽຎັຌ຋າຈຎະຘຓ຺ ແປຽຈຕຈ (Hydrate compound) ນົື ຽກຈຎະຉກິ ຖິ ງິ າແປຽຈຕຆຌັ (Hydration) ຌຌັໄ ຽບຄ (ແປຽຈຕຈຘາຓາຈຽປຈັ ເນຽໄ ຎັຌ຾ບຌແປຈຕຈັ (anhydrous) ແຈໄ ຿ຈງເຆ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຋ໃ ຽໝາະຘຓ຺ ຽປຈັ ເນຌໄ າໄ ຖະຽນງບບກແຎ) ຽຆໃ ຌັ : Na2CO3, Na2SO4, CaCl2, ZnCl2, NaOH, CaSO4, H2SO4 (95%), Silica gel CaO. 4.2. Dying agent ຋ໃ ຽກຈຎະຉກິ ຖິ ງິ າກຍັ ຌາໄ ແຈ຋ໄ າຈເໝໃ ຽກຈຂຌໄ ຽຆໃ ຌັ : Na, CaC2 and P4O10 ຽຆໃ ຄິ ຽຓໃ ບື ຽກຈຎະຉກິ ຖິ ງິ າກຍັ ຌາໄ ຅ະແຈໄ NaOH, Ca(OH)2 and H3PO4 ຉາຓຖາຈຍັ . 5. ກາຌຉຈັ ຘຌິ ທໃ າຉທ຺ ຑາຖະຖາງບຄ຺ ຃ະ຋າຈ ນົື ຋າຈບຄ຺ ຃ະ຋າຈຌຌັໄ ຎາຘະ຅າກຌາໄ ຓນກົັ ກາຌເຌກາຌຘຄັ ຽກຈກໃ ຃:ື ຊາໄ ຋າຈຖະຖາງຌຌັໄ ຓຌາໄ ດໃ ູ, ຽຓໃ ບື ຉໃ ຓື Drying agent ຖຄ຺ ແຎ, ຅ະຖະຖາງຖທຓກຌັ ຉຈິ ດໃ ູ຋ໃ ກຌ຺ໄ ຑາຆະຌະ, ຾ຉໃ ຊາໄ ຋າຈ ຖະຖາງຌຌັໄ ຎາຘະ຅າກຌາໄ Drying agent ຋ໃ ຉໃ ຓື ຖຄ຺ ແຎ຅ະຍໃ ຖະຖາງ, ຘາຓາຈຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ແຎຓາແຈດໄ ໃ າຄຄໃາງ. ຂ຃ໄ ທຌຖະທຄັ : 1. ຊາໄ ຋າຈຎະຘຓ຺ ບຄ຺ ຃ະ຋າຈຓຖກັ ຘະຌະຽຎັຌຍາຽຆ, ຃ທຌເຆໄ Dying agent ຋ໃ ຓຖກັ ຘະຌະຽຎັຌຍາຽຆຈທໄ ງ ຽຆໃ ຌັ : Na2CO3, NaOH, Ca(OH)2 ຾ຖະ ບໃຌື ໂ. 2. ຊາໄ ຋າຈຎະຘຓ຺ ບຄ຺ ຃ະ຋າຈຓຖກັ ຘະຌະຽຎັຌບາຆຈິ , ຃ທຌເຆໄ Dying agent ຋ໃ ຓຖກັ ຘະຌະຽຎັຌບາຆຈິ ຈທໄ ງ ຽຆໃ ຌັ : P4O10, H2SO4 ຾ຖະ ບໃຌື ໂ. 3. ນາໄ ຓຽປຈັ ເນ຾ໄ ບຖກປຎາຘະ຅າກຌາໄ ຈທໄ ງ຿ຖນະຌາຉບບຓ. 78

4. ນາໄ ຓຽປຈັ ບາຆຈິ ບຄ຺ ຃ະ຋າຈ ນົື ຋າຈຎະຘຓ຺ ບຄ຺ ຃ະ຋າຈ຋ໃ ຓຖກັ ຘະຌະຽຎັຌບາຆຈິ ເນຎໄ າຘະ຅າກຌາໄ ຈທໄ ງ NaOH ນົື Dying agent ຋ໃຓຖກັ ຘະຌະຽຎັຌຍາຽຆ. 5. ນາໄ ຓຽປຈັ ຋າຈຎະຘຓ຺ ຑທກບາຓຌິ ນົື ຋າຈຎະຘຓ຺ ຋ໃ ຓຖກັ ຘະຌະຽຎັຌຍາຽຆບໃ ຌື ໂ,ເນຎໄ າຘະ຅າກຌາໄ ຈທໄ ງ Dying agent ຋ໃ ຓຖກັ ຘະຌະຽຎັຌບາຆຈິ ຽຆໃຌັ P4O10, H2SO4 ຾ຖະ ບໃຌື ໂ. 6. ຋າຈຑທກ຾ບຖກປ, ຽຒ຿ຌຖ, ບາຓຌິ , ບາຆຈິ ບະຓ຿ິ ຌ, ຽບແຓ, ຃ຉບຌ, ບາຖຽຈປຈິ ຾ຖະ ຾ບຘ຾ຉຍໃ ຃ທຌເຆໄ CaCl2 ຽປຈັ ເນ຾ໄ ນຄໄ ນົື ຎາຘະ຅າກຌາໄ , ງບໄ ຌ CaCl2 ຅ະຽກຈຎະຉກິ ຖິ ະງາກຍັ ຋າຈຽນໃາົ຺ ຌ.ໄ 7. ຋າຈ຋ໃ ຅ະຽປຈັ ເນຎໄ າຘະ຅າກຌາໄ ຉບໄ ຄຓ Functional group ຽຆໃ ຌັ : -OH, -COOH ຾ຖະ ບໃຌື ໂ ຋ໃ ຘາຓາຈ ຽກຈຎະຉກິ ຖິ ງິ າກຍັ Dying agent ຋ໃເຆ.ໄ 18.ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌກໃ ຌັ ຾ຍຍຄໃາງ ກາຌກໃ ຌັ (Distillation) ຽຎັຌຂະຍທຌກາຌຎໃ ຼຌ຋າຈ຾ນົທເນຽໄ ຎັຌບາງ, ຿ຈງເຆ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຾ຖທໄ ຽປຈັ ເນບໄ າງ ຃ທຍ຾ໜຌໄ ກຍັ ຽຎັຌ຋າຈ຾ນົທບກ. ກາຌກໃ ຌັ ເຆເໄ ຌກາຌຽປຈັ ເນ຋ໄ າຈ຾ນົທຍຖຘິ ຸຈ ນົື ເຆ຾ໄ ງກ຋າຈ຾ນົທຆະຌຈິ ໜໃ ຄ ບບກ຅າກ຋າຈ຾ນົທບໃ ືຌໂແຈ,ໄ ຽຆໃ ຄິ ຋າຈ຾ນົທຌຌັໄ ຅ະຉບໄ ຄຓຖກັ ຘະຌະ຋າຄກາງງະຑາຍ຋ໃ ຽບຌໄ ທໃ າ: ກາຌຖະຽນງ (Volatility) ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ . ຿ຈງ຋ໃ ທ຺ ແຎ຾ຖທໄ ຋າຈ຋ໃ ຖະຽນງຄໃາງ (Volatile substance), ຅ະຓ຃ທາຓຈຌັ ບາງ (Vapor pressure) ຘູຄ຋ໃ ບຸຌນະຑູຓນບໄ ຄ, ຘໃ ທຌ຋າຈ຋ໃ ຖະຽນງ (Nonvolatile substance) ຅ະຓ຃ທາຓຈຌັ ບາງຉໃ າ, ຌຌັໄ ຾ຓໃ ຌ຋າຈ຋ໃ ຖະຽນງ ແຈຄໄ ໃາງ຅ະຓ຃ທາຓຈຌັ ບາງຘູຄກທໃ າ, ຾ຉໃ ຅ຈຸ ຒ຺ຈຉໃ າກທໃ າ຋ໃ ຍໃ ຖະຽນງ. ຽປ຺າປູ຾ໄ ຖທໄ ທໃ າ຋າຈ຾ຂຄ ຾ຖະ ຋າຈ຾ນົທ຋ຄັ ນົາງຓ຋ໃ າບໃ ຼຄ຋ໃ ຅ະຖະຽນງກາງຽຎັຌບາງແຈ຋ໄ ຸກໂບຸ ຌນະຑູຓ ຎໃ ຼຌ຾ຎຄ, ຽຆໃ ຄິ ກາຌຖະຽນງກາງຽຎັຌບາງ຅ະນົາງ ນົື ຌບໄ ງຂຌໄ ດໃ ູກຍັ ບຸຌນະຑູຓ ຾ຖະ ຃ທາຓຈຌັ ຑາງຌບກຽຆໃ ຌັ : ຽຓໃ ບື ຍຌັ ຅຋ຸ າຈ຾ນົທຆະຌຈິ ໜໃ ຄເຌຑາຆະຌະຎິຈ, ຋າຈ຾ນົທຌຌັໄ ຅ະກາງຽຎັຌບາງ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັໄ ຓ຃ທາຓຈັຌ຃ຄ຺ ຋ໃ , ຽຆໃ ິຄ ຽຎັຌ຃ທາຓຈຌັ ຂບຄ຋າຈ຾ນົທ຋ໃ ບຸຌນະຑູຓຌຌັໄ . ຊາໄ ຉບໄ ຄກາຌເນ຋ໄ າຈ຾ນົທຖະຽນງແຈຉໄ ະນົບຈຽທຖາ ນົື ຽກຈຈຂຌໄ , ຅າ ຽຎັຌ຅ະຉບໄ ຄເນບໄ າງດໃ ູຽ຋ຄິ ຋າຈ຾ນົທຌຌັໄ ບບກແຎ, ຽຆໃ ຄິ ຽຎັຌກາຌນຸົຈ຃ທາຓຈຌັ ບາງດໃ ູຽ຋ຄິ ຋າຈ຾ນົທຌຌັໄ ຽບຄ. ກາຌກໃ ຌັ ກໃ ເຆນໄ ົກັ ກາຌຌ຃ໄ :ື ຎໃ ບງເນບໄ າງຂບຄ຋າຈ຋ໃ ຖະຽນງບບກຓາບບກແຎ຾ຖທໄ ຃ທຍ຾ໜຌໄ ຽຎັຌ຋າຈ຾ນົທ, ຽປຈັ ເນກໄ າຌ ກໃ ຌັ ຈາຽຌຌຉໃ ແຎແຈຉໄ ະນບົ ຈຽທຖາ. ຽ຃ໃ ບື ຄຓ຋ື ໃ ເຆຘໄ າຖຍັ ກາຌກໃ ຌັ ຾ຍຍຄໃາງຓຖກັ ຘະຌະຈໃ ຄັ ປູຍຑາຍ຋ໃ 62 ຎະກບຍຈທໄ ງ Distilling flask (຃ທຌຓຍ ຖຓິ າຈຽຎັຌ 2 ຽ຋ໃ າ຺ ຂບຄ຋າຈ຾ນົທ຋ໃ ຅ະກໃ ຌັ ), ຽ຋຿ຓຓຽິ ຉ, ຃ບຌຽຈຌຽຆ (Condenser) ຾ຖະ ຑາຆະຌະປບຄປຍັ ຋າຈ຋ໃ ກໃ ຌັ ແຈ,ໄ ກາຌກໃ ຌັ ຾ຍຍຄໃາງຓຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຽຎັຌຂຌັໄ ຉບຌຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 79

ປູຍຑາຍ຋ໃ 62 ຖກັ ຘະຌະກາຌ຅ຍັ ບຸຎະກບຌເຌກາຌກໃ ຌັ ຾ຍຍຄໃາງຈາງ 1. ຊບກ຋າຈ຾ນົທ຋ໃ ຅ະກໃ ຌັ ຖຄ຺ ເຌ Distilling flask ຿ຈງເຆ຅ໄ ທງຉບຄ. 2. ຉໃ ຓື Boiling stone ຽຑໃ ບື ຎບໄ ຄກຌັ ກາຌຖະຽຍຈ. 3. ຘຼຍຽ຋຿ຓຓຽິ ຉ. 4. ຽຎຈຌາໄ ເນຏໄ ໃ າຌຽຂາ຺ໄ ແຎເຌ຃ບຌຽຈຌຽຆ, ຽຑໃ ບື ເນ຃ໄ ບຌຽຈຌຽຆຽດັຌ, ຿ຈງເນຌໄ າໄ ຽຂາ຺ໄ ຋າຄ຋ໃ ຉໃ າ຾ຖທໄ ແນົບບກ຋າຄ ຘູຄ. 5. ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຾ກໃ Distilling flask ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັໄ ຋າຈ຾ນທົ ຽຖໃ ຓຒ຺ຈ, ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌແຎຽຖບືໄ ງໂ, ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັໄ ບຈັ ຉາກາຌກໃ ຌັ ຃ຄ຺ ຋ໃ , ຃ແື ຈ຋ໄ າຈ຋ໃ ກໃ ຌັ ຎະຓາຌ 2-3 ດບຈ ຉໃ ທຌິ າ຋, ເນ຋ໄ າຈ຋ໃ ກໃ ຌັ ແຈຌໄ ແໄ ນົຖຄ຺ ເຌຑາຆະຌະ ປບຄປຍັ . 6. ກາຌກໃ ຌັ ຉບໄ ຄຈາຽຌຌແຎ, ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັໄ ຽນົບື ຋າຈເຌ Distilling flask ຑຼຄຽຖກັ ຌບໄ ງ, ນາໄ ຓກໃ ຌັ ເນ຾ໄ ນຄໄ . ກາຌກໃ ຌັ ຘາຓາຈຌາຓາເຆ຋ໄ ຈ຺ ຘບຍ຃ທາຓຍຖຘິ ຸຈຂບຄ຋າຈ຾ນທົ ແຈ,ໄ ຽຆໃ ຄິ ຋າຈ຾ນົທ຋ໃ ຍຖຘິ ຸຈ຅ະຓຖກັ ຘະຌະຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ຘໃ ທຌຎະກບຍຂບຄ຋າຈ຋ໃ ກໃ ຌັ ແຈ,ໄ ຅ະຓຖກັ ຘະຌະ຃ກື ຍັ ຘໃ ທຌຎະກບຍຂບຄ຋າຈ຾ນົທ. 2. ຘໃ ທຌຎະກບຍ຅ະຍໃ ຓກາຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄ. 3. ບຸຌນະຑູຓຂບຄ຅ຈຸ ຒ຺ຈເຌຂະຌະກໃ ຌັ ຅ະ຃ຄ຺ ຋ໃ ຉະນບົ ຈຽທຖາ. 4. ກາຌກໃ ຌັ ຅ະຽປຈັ ເນຽໄ ປາ຺ ປຸຽໄ ຊຄິ ຅ຈຸ ຒ຺ຈຂບຄ຋າຈ຾ນທົ ຍຖຘິ ຸຈແຈ.ໄ ກາຌກໃ ຌັ ຌບກ຅າກ຅ະຌາຓາເຆກໄ ທຈຘບຍ຃ທາຓຍຖຘິ ຸຈຂບຄ຋າຈ຾ນົທ຾ຖທໄ , ງຄັ ຘາຓາຈເຆກໄ ໃ ຌັ ຋າຈຖະຖາງແຈໄ ບກຈທໄ ງ. ກາຌກໃ ຌັ ຋າຈຖະຖາງຽຎັຌຂະຍທຌກາຌ຾ງກ຋າຈ຾ຂຄ຋ໃ ຍຖະຽນງ (Nonvolatile dissolved solid) ບບກ຅າກຉທ຺ ຑາຖະຖາງ ນົື ຋າຈ຾ນົທ຋ໃ ຖະຽນງ (Volatile liquid) ຿ຈງ຋າຈ຾ຂຄ຋ໃ ຍໃ ຖະຽນງ ນົື ຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງ ຅ະດໃ ູເຌ Distilling flask, ຘໃ ທຌ຋າຈ຾ນົທ຋ໃ ຖະຽນງຄໃາງ຅ະຊກື ກໃ ຌັ ບບກຓາ, ຽຓໃ ບື ກາຌກໃ ຌັ ຈາຽຌຌແຎ຅ຌ຺ ປບຈຉທ຺ ຑາຖະຖາງບບກແຎໝຈ຺ ຾ຖທໄ , ຅ະຎະກຈ຺ ຏຌ຺ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ບຸຌນະຑູຓຂບຄກາຌກໃ ຌັ ຅ະ຃ຄ຺ ຋ໃ ງບໄ ຌ຋າຈ຋ໃ ຽນບົື ຌຌັໄ ຽຎັຌ຋າຈຍຖຘິ ຸຈ. 80

Temperature of the condensing2. ຂະຌະກໃ ຌັ ຅ະຘຄັ ຽກຈຽນຌັ ທໃ າ: ບຸຌນະຑູຓຂບຄ຋າຈຖະຖາງ຅ະ຃ໃ ບງໂຽຑໃ ຓຂຌໄ ຽຖບືໄ ງໂ, ງບໄ ຌກາຌຉຓ຺ໄ ຋າຈ vapourຖະຖາງເຌກາຌກໃ ຌັ ຅ະຽປຈັ ເນຽໄ ກຈ຋າຈຖະຖາງບໃ ຓຉທ຺ ຾ຖະ ແຈ຋ໄ າຈ຾ຂຄ຋ໃ ຍຖຘິ ຸຈເຌ຋ໃ ຘຸຈ. Volume of the distilled liquid ປູຍຑາຍ຋ໃ 63 ກຕາຒ຋ໃແຈ຅ໄ າກກາຌກໃ ຌັ ຋າຈ຾ນທົ ຋ໃ ຍຖຘິ ຸຈ, ຽຎັຌກາຌຂຼຌກຕາຒຖະນທໃ າຄຍຖຓິ າຈຂບຄ຋າຈ຾ນທົ ຋ໃ ກໃ ຌັ ແຈໄ (຾ກຌຌບຌ) ກຍັ ບຸຌນະຑູຓຂບຄ຅ຈຸ ຒ຺ຈ (຾ກຌຉຄັໄ ) ຂ຃ໄ ທຌຖະທຄັ : ຽຓໃບື ຉບໄ ຄກາຌຖະຽນງ຋າຈຖະຖາງ, ຽຑໃບື ຾ງກຉທ຺ ຑາຖະຖາງ ຾ຖະ ຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງບບກ຅າກກຌັ , ຿ຈງເຆ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌ຅າກແຒຒາໄ ນົື ຉະກຼຄ, ຍໃ ຃ທຌຖະຽນງ຋າຈຖະຖາງເນ຾ໄ ນຄໄ ຘະໜຈິ , ງບໄ ຌ຋າຈ຾ຂຄ຋ໃແຈຌໄ ຌັ ໄ (Residue) ບາຈ຅ະຘະນົາງຉທ຺ . 19.ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌບໃ າຌຍຖຓິ າຈຂບຄ຋າຈ຾ນທົ ບຸຎະກບຌທຈັ ຾຋ກຍຖຓິ າຈຂບຄ຋າຈ຾ນົທ຋ໃ ຘາ຃ຌັ ແຈ຾ໄ ກໃ : ຂທຈຍຖຓິ າຈ (Volumetric), ຍທິ ຽຕຈ (Buret), ຎິ຾ຎັຈ (pipette) ຾ຖະ ກະຍບກຉທຄ (Graduated cylinder). ຽຓໃ ບື ເຘໃ ຋າຈ຾ນົທຖຄ຺ ເຌບຸຎະກບຌທຈັ ຾຋ກຍຖິ ຓາຈຽນໃ າົ຺ ຌ,ໄ ຖະຈຍັ ຋າຈ຾ນົທຘໃ ທຌຽ຋ຄິ ຅ະຓຖກັ ຘະຌະ຿຃ຄໄ ຽທາ຺ໄ (Meniscus) ຽກຈຂຌໄ , ຘໃ ທຌ຿຃ຄໄ ຽທາ຺ໄ ຌຽໄ ກຈ຅າກ຾ປຄ ຈຄຈຈູ ໜາໄ ຏທິ ຖະນທໃ າຄໜາໄ ຏທິ ຾ກທໄ ກຍັ ຋າຈ຾ນົທ, ນົກັ ເຌກາຌບໃ າຌຍຖຓິ າຈຂບຄ຋າຈ຾ນົທ຋ໃ ຊກື ຉບໄ ຄເຌບຸຎະກບຌ ທຈັ ຾຋ກຍຖຓິ າຈຽນໃ ົາ຺ ຌ຾ໄ ຓໃ ຌ: ຅ະຉບໄ ຄເນຘໄ າງຉາດໃ ູເຌຖະຈຍັ ຈຼທກຌັ ກຍັ ຅ຈຸ ຉໃ າຘຸຈຂບຄຘໃ ທຌ຿຃ຄໄ ຽທາ຺ໄ ຌ,ໄ ກາຌຆບກ ນາຉາ຾ໜໃ ຄຽຑໃ ບື ບໃ າຌຍຖຓິ າຈຂບຄ຋າຈ຾ນົທ ນົື ຉາ຾ໜໃ ຄຂບຄຘໃ ທຌ຿຃ຄໄ ຽທາ຺ໄ ຉໃ າຘຸຈ຋ໃ ຾ຌໃ ຌບຌຌຌັໄ , ບາຈເຆຽໄ ຅ງໄ ຾ຂຄຘຈາ ນົື ຘຂາທ, ຾ຉໃ ຉບໄ ຄຓາຂຈຽຘຌັໄ ຈທໄ ງຈຌິ ຘ ນົື ຓກຈາຌາແຎ຾ຎະກຍັ ນົຄັ ຂຈຍບກຍຖຓິ າຈ, ເນຖໄ ະຈຍັ ຘາງຉາດໃ ູເຌຖະຈຍັ ກຼທກຌັ ກຍັ ຘໃ ທຌ຿຃ຄໄ ຽທາ຺ໄ ຉໃ າຘຸຈຂບຄ຋າຈ຾ນົທ, ຾ຖທໄ ຽຖໃ ບື ຌ຾ຏໃ ຌຽ຅ງໄ ຂຌໄ ຖຄ຺ ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັໄ ຂບຍຽ຋ຄິ ຂບຄຽ຅ງໄ ຈາ ນົື ຽຘຌັໄ ຈາຽ຋ຄິ ຽ຅ງໄ ຂາທດໃ ູເຌຖທຄຈຼທກຍັ ຘໃ ທຌຉໃ າຘຸຈຂບຄ຿຃ຄໄ ຽທາ຺ໄ , ກໃ ບໃ າຌຍຖຓິ າຈ຋ໃ ຉາ຾ໜໃ ຄຌ.ໄ ຉາ຾ໜໃ ຄຂບຄຖຈັ ກຍັ ຘາງຉາເຌກາຌບໃ າຌຍຖຓິ າຈ, ຓ຃ທາຓຘາ຃ຌັ ຉໃ ຃ໃ າ຋ໃແຈ຅ໄ າກກາຌບໃ າຌຍຖຓິ າຈນົາງ ກໃ າທ຃:ື 1. ຊາໄ ຖະຈຍັ ຘາງຉາດໃ ູຽ຋ຄິ ຘໃ ທຌ຿຃ຄໄ ຽທາ຺ໄ ຉໃ າຘຸຈຂບຄ຋າຈ຾ນທົ , ຍຖຓິ າຈ຋ໃ ບໃ າຌແຈ຅ໄ ະນາົ ງກທໃ າຍຖຓິ າຈຉທ຺ ຅ຄິ . 81

ປູຍຑາຍ຋ໃ 64 ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌບໃ າຌຍຖຓິ າຈຂບຄ຋າຈ຾ນທົ ຿ຈງເຆຽໄ ຅ງໄ ຘຈາຆໃ ທງເຌກາຌບໃ າຌ 2. ຊາໄ ຖະຈຍັ ຘາງຉາດໃ ູຖະຈຍັ ຈຼທກຌັ ກຍັ ຘໃ ທຌ຿຃ຄໄ ຽທາ຺ໄ ຉໃ າຘຸຈຂບຄ຋າຈ຾ນທົ , ຍຖຓິ າຈ຋ໃ ບໃ າຌແຈ຅ໄ ະຓ຃ໃ າ ຊກື ຉບໄ ຄ. ປູຍຑາຍ຋ໃ 65 ຖກັ ຘະຌະກາຌບໃ າຌຍຖຓິ າຈ຋ໃ ຊກື ຉບໄ ຄ (ຖະຈຍັ ຘາງຉາດໃ ູຆໃ ຘື ໃ ທຌ ຿຃ຄໄ ຽທາ຺ໄ ຉໃ າຘຸຈ) ຾ຖະ ກາຌບໃ າຌຍຖຓິ າຈ຋ໃ ຏຈິ ຽຌໃ ບື ຄຓາ຅າກ Parallax error (ກ) ຍຖຓິ າຈ຋ໃ ບໃ າຌແຈ຅ໄ ະນາົ ງກທໃ າຍຖຓິ າຈຉທ຺ ຅ຄິ , ຽຌໃ ບື ຄ຅າກຖະຈຍັ ຘາງຉາດໃ ູ ຘູຄກທໃ າຘໃ ທຌ຿຃ຄໄ ຽທາ຺ໄ ຉໃ າຘຸຈ, (ຂ) ຍຖຓິ າຈ຋ໃ ບໃ າຌແຈ຅ໄ ະຽ຋ໃ າ຺ ກຍັ ຍຖຓິ າຈຉທ຺ ຅ຄິ : ຽຌໃ ບື ຄ຅າກຖະຈຍັ ຘາງຉາດໃ ູເຌຖະຈຍັ ຈຼທກຌັ ກຍັ ຘໃ ທຌ຿຃ຄໄ ຽທາ຺ໄ ຉໃ າຘຸຈ. (຃) ຍຖິ ຓາຈ຋ໃ ບໃ າຌແຈ຅ໄ ະຌບໄ ງກທໃ າຍຖຓິ າຈຉທ຺ ຅ຄິ , ຽຌໃ ບື ຄ຅າກຖະຈຍັ ຘາງຉາດໃ ູຉໃ າກທໃ າ ຘໃ ທຌ຿຃ຄໄ ຽທາ຺ໄ ຉໃ າຘຸຈ. 3. ຊາໄ ຖະຈຍັ ຘາງຉາດໃ ູຉໃ າກທໃ າຘໃ ທຌ຿຃ຄໄ ຽທາ຺ໄ ຉໃ າຘຸຈຂບຄ຋າຈ຾ນທົ , ຍຖຓິ າຈ຋ໃ ບໃ າຌແຈ຅ໄ ະຌບໄ ງກທໃ າຍຖຓິ າຈ ຋ໃ ຾຋຅ໄ ໃ ຄິ . ກາຌບໃ າຌຍຖຓິ າຈຂບຄ຋າຈ຾ນທົ ຌຌັໄ , ຊາໄ ຖະຈຍັ ຘາງຉາຍໃ ດໃ ູເຌຖະຈຍັ ຈຼທກຌັ ກຍັ ຘໃ ທຌ຿຃ຄໄ ຽທາ຺ໄ ຉໃ າຘຸຈຂບຄ຋າຈ ຾ນທົ ຾ຖທໄ , ກາຌບໃ າຌຍຖຓິ າຈ຅ະຓ຃ທາຓ຃າຈຽ຃ໃ ບື ຌຽບຌໄ ຃ທາຓ຃າຈຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ຽກຈຂຌໄ ຌທໄ ໃ າ Parallax error. 20.ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌແຉຽຉຕຈ ກາຌແຉຽຉຕຈ (Titration) ຽຎັຌກາຌທຽິ ຃າະນາ຃ທາຓຽຂຓັໄ ຂຸ ຌໄ ຂບຄ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ງຄັ ຍໃ ປູ ຃ໄ ທາຓຽຂັຓໄ ຂຸ ຌໄ (Titrant), ຅າກ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ປູ຃ໄ ທາຓຽຂຓັໄ ຂຸ ຌໄ ຾ຖທໄ ນົື ຋ໃ ຽບຌໄ ກຌັ ທໃ າ຋າຈຖະຖາງຓາຈຉະຊາຌ (Standard solution), ບຸຎະກບຌ຋ໃ ເຆເໄ ຌກາຌແຉຽຉຈ຾ຓໃ ຌຍທິ ຽຕຈ (Burette), ຉາຓຎ຺ກກະຉຍິ ຌັ ຅຋ຸ າຈຖະຖາງ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ ຆບກນາ຃ທາຓຽຂຓັໄ ຂຸຌໄ ຖຄ຺ ເຌຍທິ ຽຕຈ, ຘໃ ທຌ຋າຈຖະຖາງຓາຈຉະຊາຌຍຌັ ຅ດຸ ໃ ູເຌຒຖາຘ (Flask), ຉໃ ແຎຌ຅ໄ ະຂກໃ າທຽຊຄິ ຽ຋ກັ ຌກິ ເຌກາຌແຉຽຉຕຈຽຎັຌຂໂໄ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ຖາໄ ຄຍທິ ຽຕຈເນຘໄ ະບາຈ຾ຖທໄ ຉຄັໄ ຍທິ ຽຕຈເນຓໄ ຖກັ ຘະຌະຈໃ ຄັ ປູຍຑາຍ຋ໃ 66. 2. ຉໃ ຓື ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຅ະຆບກນາ຃ທາຓຽຂຓັໄ ຂຸ ຌໄ ຖຄ຺ ເຌຍທິ ຽຕຈ (ເຆ຅ໄ ທງຉບຄ) ເນຓໄ ຍຖຓິ າຈຽ຋ຄິ ຂຈ ຘູຌຽຖກັ ຌບໄ ງ. 82

3. ຎໃ ບງ຋າຈຖະຖາງບບກ຋າຄຍທິ ຽຕຈດໃ າຄຆາໄ ໂຖຄ຺ ເຌຍກິ ຽກ, ຽຑໃ ບື ແຖໃ ຒບຄບາກາຈ຋ໃ ດໃ ູ຋າຄຎາງຍທິ ຽຕຈບບກແຎ ເນໝໄ ຈ຺ , ຾ຖທໄ ຎັຍຖະຈຍັ ຋າຈຖະຖາງເຌຍທິ ຽຕຈເນດໄ ໃ ູຆໃ ຂື ຈຘູຌຑຈ. 4. ເຆຎໄ ິ຾ຎັຈຈູຈ຋າຈຖະຖາງຓາຈຉະຊາຌຉາຓຍຖຓິ າຈ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ, ເຘໃ ຖຄ຺ ເຌຒຖາງ຾ຖທໄ ດບຈບຌິ ຈຽິ ຃ຽຉ (Indicator) 2-3 ດບຈ, ຽຑໃ ບື ເຆຽໄ ຎັຌຉທ຺ ຍບກ຅ຈຸ ດຸຈຉິ (End point). ປູຍຑາຍ຋ໃ 66 ຖກັ ຘະຌະກາຌຉຄັໄ ຍທິ ຽຕຈຽຑໃ ບື ກາຌແຉຽຉຕຈ 5. ດບຈ຋າຈຖະຖາງເຌຍທິ ຽຕຈຖຄ຺ ເຌຒຖາຘດໃ າຄຆາໄ ໂ, ຑບໄ ຓ຋ຄັ ຾ກທໃ ຄ (Swirl), ຒຖາຘຈທໄ ງຓຂື ທາເນໝໄ ຸຌແຎ ເຌ຋ຈິ ຋າຄຈຼທກຌັ , ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັໄ ຽ຋ຄິ ຅ຈຸ ດຸຈຉ.ິ ໝາງຽນຈ: 1. ກາຌ຅ຍັ ຍທິ ຽຕຈຽຑໃບື ຎໃ ບງ຋າຈຖະຖາງບບກ຅າກຍທິ ຽຕຈ, ຃ທຌ຅ຍັ ເນຊໄ ກື ທ຋ິ ຃຅ື ຍັ ຍທິ ຽຕຈຓຆື າໄ ງ, ຅ຍັ ຒຖາຘຈທໄ ງຓຂື ທາ, ຂະຌະແຉຽຉຕຈຎາງຍທິ ຽຕຈ຅ະຉບໄ ຄ຅ໃ ຓຸ ດໃ ູເຌຎາງຒຖາຘ (ຽຍໃຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 67 ຂທາຓ)ື 2. ຂະຌະແຉຽຉຕຈ຃ທຌເຆຽໄ ຅ງໄ ຘຂາທທາຄແທຖໄ ໃ ຸຓຒຖາຘ, ຽຑໃບື ເນຘໄ ຄັ ຽກຈຽນຌັ ກາຌຎໃ ຼຌ຾ຎຄດໃ າຄຆຈັ ຽ຅ຌ. 3. ເຌຖະນທໃ າຄກາຌແຉຽຉຕຈ, ຃ທຌຓກາຌຖາໄ ຄຐາຈາໄ ຌເຌຂບຄຂທຈປູຍໝາກຆຓ຺ ຑູຽຖບື ໄ ງໂ, ຽຑໃບື ເນຽໄ ຌບື ໄ ຘາຌ ຋ໃຉຈິ ດໃ ູ຋າຄຂາໄ ຄແນຖົ ຄ຺ ແຎຽກຈຎະຉກິ ຖິ ງິ າກຌັ ດໃ າຄຘຓ຺ ຍູຌ (ຽຍໃຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 68). 4. ຽຓໃບື ກາຌແຉຽຉຕຈເກຽໄ ຊຄິ ຅ຈຸ ດຸຈຉ,ິ ຃ທຌດບຈ຋າຈຖະຖາງຖຄ຺ ເຌຍຄິ ຽຕຈຽ຋ໃບື ຖະດບຈ ນົື ຽ຋ໃບື ຖະຽ຃ໃຄິ ດບຈ ຽຑໃບື ຎບໄ ຄກຌັ ກາຌຉໃຓື ຋າຈຖະຖາງຖຄ຺ ແຎນົາງຽກຌແຎ, ກາຌດບຈ຋າຈຖະຖາງຽ຋ໃບື ຖະຽ຃ໃຄິ ດບຈຽປຈັ ແຈ຿ໄ ຈງ ຽຎຈກ໅ບກຑຼຄຽຖກັ ຌບໄ ງ, ຽຓໃບື ຋າຈຖະຖາງຽຖໃຓແນຓົ າດໃ ູ຋ໃຎາງຍທິ ຽຕຈກໃ ຎິຈກ໅ບກ຋ຌັ ຋, ຾ຖທໄ ຽຖໃບື ຌຒຖາຘ ຓາ຾ຉະ຋ໃຎາງຍທິ ຽຕຈ, ເຆຌໄ ໃາໄ ຆຈຖາໄ ຄຖຄ຺ ແຎເຌຒຖາຘ (ຽຍໃຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 69). 83

ປູຍຑາຍ຋ໃ 67 ຖກັ ຘະຌະກາຌ຅ຍັ ຍທິ ຽຕຈ ຾ຖະ ຒຖາຘ, ເຌຽທຖາແຉຽຉຕຈ ຾ຖະ ກາຌແຉຽຉຕຈ຋ໃ ຏຈິ ທ຋ິ (ປູຍຑາຍຆາໄ ງ ຓ)ື ກຍັ ກາຌແຉຽຉຕຈ຋ໃ ຊກື ທ຋ິ (ປູຍຑາຍຂທາຓ)ື 5. ຽຓໃບື ຉໃຓື ບຌິ ຈຽິ ຃ຽຉຎໃ ຼຌຘ, ຃ທຌຉຄັ ໄ ຋າຈຖະຖາງຎະແທຎໄ ະຓາຌ 30 ທຌິ າ຋, ນາກຘຍໃ ຎໃ ຼຌ຾ຎຄຘະ຾ຈຄທໃ າ ຽຊຄິ ຅ຈຸ ດຸຈຉ຾ິ ຖທໄ . ປູຍຑາຍ຋ໃ 68 ກາຌຖາໄ ຄຐາຈາໄ ຌເຌຂບຄຒຖາຘຖະນທໃ າຄກາຌແຉຽຉຕຈ 6. ບໃ າຌຍຖຓິ າຈຂບຄ຋າຈຖະຖາງ຋ໃເຆເໄ ຌກາຌແຉຽຉຕຈ, ຿ຈງຽຍໃຄິ ຅ຈຸ ຘໃ ທຌ຿຃ຄໄ ຽທາ຺ ໄ ຉໃ າຘຸຈທໃ າຆໃກື ຍັ ຂຈຍບກຍຖິ ຓາຈຽ຋ໃາ຺ ເຈ. ປູຍຑາຍ຋ໃ 69 ກາຌດບຈ຋າຈຖະຖາງ຅າກຍທິ ຽຕຈຽ຋ໃ ບື ຖະດບຈ (ປູຍຑາຍຆາໄ ງຓ)ື ຾ຖະ ຽ຋ໃ ບື ຖະຽ຃ໃ ຄິ ດບຈ ຽຑໃ ບື ຎບໄ ຄກຌັ ກາຌຉໃ ຓື ຋າຈຖະຖາງນາົ ງຽກຌແຎ (ປູຍຑາຍຂທາຓ)ື 84

ຂ຾ໄ ຌະຌາ ຉາຓຎ຺ກກະຉກິ າຌແຉຽຉຕຈ຅ະຉບໄ ຄຽປຈັ ຆາໄ 2-3 ຃ຄັ ໄ , ຈໃ ຄັ ຌຌັ ໄ ຽຑໃບື ຃ທາຓຘະຈທກ ຾ຖະ ທໃ ບຄແທເຌກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄ, ກາຌແຉຽຉຕຈ຃ຄັ ໄ ຋າບຈິ ບາຈແຂ຋າຈຖະຖາງ຅າກຍທິ ຽຕຈຖຄ຺ ແຎດໃ າຄແທທາ, ຽຑໃບື ຆບກນາ຅ຈຸ ດຸຈຉ຾ິ ຍຍ຃າໄ ທໂ ນົື ຆບກນາຍຖຓິ າຈຂບຄ຋າຈຖະຖາງ຿ຈງຎະຓາຌກໃ ບຌເຌກາຌແຉຽຉຕຈ຃ຄັ ໄ ຋ໃ 2 ນົື 3, ຉບຌ຋າບຈິ ບາຈແຂ຋າຈຖະຖາງ ຅າກຍທິ ຽຕຈແທແຈ,ໄ ຾ຉໃ ຑເກ຅ໄ ະຽຊຄິ ຅ຈຸ ດຸຈຉກິ ໃ ດບຈ຋າຈຖະຖາງຖຄ຺ ແຎຽ຋ໃບື ຖະດບຈ, ຽຑໃບື ເນຍໄ ຖຓິ າຈ຋ໃ ເຆເໄ ຌກາຌ ແຉຽຉຕຈຓ຃ທາຓ຋ໃ ຼຄຉຄ຺ ຾ຖະ ຍໃ ນາົ ງຽກຌແຎ. 21.ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຘະກຈັ ຽປາ຺ ປູ຾ໄ ຖທໄ ທໃ າຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງຉໃ າຄໂ, ຘາຓາຈຖະຖາງແຈເໄ ຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ , ຃ຸຌຖກັ ຘະຌະບຌັ ຌ຅ໄ ະຌາ ຓາເຆຽໄ ຎັຌນກົັ ເຌກາຌ຾ງກຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງແຈ,ໄ ຽບຌໄ ທ຋ິ ກາຌ຾ຍຍຌທໄ ໃ າ: ກາຌຘະກຈັ (Extraction) ຉໃ ແຎຌ຅ໄ ະຂກໃ າທ ຽຊຄິ ກາຌຘະກຈັ ຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງ, ຿ຈງເຆຉໄ ທ຺ ຑາຖະຖາງ຋ໃ ຍໃ ຎະຘຓ຺ ຽຎັຌຽຌບືໄ ຈຼທກຌັ (Immiscible solvent). ຽຌໃ ບື ຄ຅າກຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງບາຈ຅ະຖະຖາງເຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງຉໃ າຄໂ, ຋ໃ ຍໃ ຎະຘຓ຺ ຽຎັຌຽຌບືໄ ຈຼທກຌັ ແຈ,ໄ ຽຓໃ ບື ເນ຋ໄ າຈ ຖະຖາງຌຌັໄ ຓຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຋ໃ ຍໃ ຎະຘຓ຺ ຽຎັຌຽຌບືໄ ຈຼທກຌັ ດໃ ູ 2 ຆະຌຈິ . ນຄົັ ຅າກຘໃ ຌັ ຾ຖທໄ , ຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງ຅ະຓດໃ ູເຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຋ຄັ 2 ຆະຌຈິ ຌຌັໄ ເຌຎະຖຓິ າຌນົາງຌບໄ ງ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ , ບຈັ ຉາຘໃ ທຌຂບຄ຃ທາຓຽຂຓັໄ ຂຸ ຌໄ ຂບຄຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງ ຋ໃ ຖະຖາງເຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງເຌນທ຺ ໜໃ ທງ຿ຓຖຉໃ ຖຈິ ຌຽໄ ບຌໄ ທໃ າ: Distribution coefficient ຽຆໃ ຄິ ບຈັ ຉາຘໃ ທຌຌຂໄ ຌໄ ດໃ ູກຍັ ຎະຖຓິ າຌຂບຄຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຋ຄັ 2 ຆະຌຈິ ຾ຖະ ຃ທາຓຽຂຓັໄ ຂຸຌໄ ຋ຄັ ໝຈ຺ ຂບຄຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງ. ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ກາຌຘະກຈັ ຅ໃ ຄຽຎັຌກາຌຽ຃ໃ ບື ຌງາໄ ງຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງ, ຅າກຉທ຺ ຑາຖະຖາງຆະຌຈິ ໜໃ ຄແຎນາຉທ຺ ຑາຖະຖາງບກ ຆະຌຈິ ໜໃ ຄ, ຿ຈງເຆບໄ ຸຎະກບຌ຋ໃ ຽບຌໄ ທໃ າ: ຅ທງ຾ງກ (Separating funnel) ຓທ຋ິ ກາຌຎະຉຍຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ຋າ຃ທາຓຘະບາຈ຅ທງ຾ງກ຋ໃ ເຆເໄ ນຘໄ ະບາຈ, ຘາຖຍັ ຍໃ ບຌກ໅ບກຎິຈຽຎຈ (Stop cork) ເນຎໄ ະຉຍິ ຈັ ຽຆໃ ຌັ ຈຼທກຍັ ຍທິ ຽຕຈ. 2. ຊບກ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ຘະກຈັ ຖຄ຺ ຅ທງ຾ງກ, ຍໃ ຃ທຌເຘໃ ຋າຈຖະຖາງນົາງຽກຌແຎ, ງບໄ ຌ຅ະຉບໄ ຄຉໃ ຓື ຉທ຺ ຑາຖະ ຖາງຽຑໃ ບື ຘະກຈັ ຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງເຌ຋າຈຖະຖາງຌຌັໄ ບກ, ຊາໄ ນາກທໃ າຓນາົ ງ຃ທຌ຾ຍໃ ຄຽປຈັ ຽຎັຌ 2 ນົື 3 ຃ຄັໄ ກໃແຈ.ໄ 3. ຉໃ ຓື ຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຋ໃ ເຆເໄ ຌກາຌຘະກຈັ , ຾ຖທໄ ຎິຈຈບຌບຈັ ເນ຾ໄ ໜຌໄ . 4. ຘໃ ຌັ ຅ທງ຾ງກ຃ໃ ບງໂເຌຖທຄຌບຌ, ຾ຖທໄ ຽຎຈກ໅ບກຽຎັຌຍາຄ຃ຄັໄ ນົຄັ ຅າກດຸຈຘໃ ຌັ , ຽຑໃ ບື ນຸຈົ ຾ປຄຈຌັ ຑາງເຌ຅ທງ ຾ງກ. 85

ປູຍຑາຍ຋ໃ 70 ກາຌ຾ງກ຋າຈ຾ນທົ ຋ໃ ຍໃ ຽຎັຌຽຌບືໄ ຈຼທກຌັ ຿ຈງເຆ຅ໄ ທງ຾ງກ 5. ຌາ຅ທງ຾ງກແຎຉຄັໄ ເຌຖທຄຉຄັໄ Ring stand ຽຑໃ ບື ເນ຋ໄ າຈຖະຖາງ຾ງກບບກຽຎັຌ 2 ຆຌັໄ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 70) ຽບາ຺ ຈບຌບຈັ ຋ໃ ຎິຈບບກ. 6. ຽຎຈກ໅ບກເນ຋ໄ າຈຖະຖາງ຋ໃ ດໃ ູຆຌັໄ ຖໃ ຸຓແນຖົ ຄ຺ ເຌຑາຆະຌະປບຄປຍັ ດໃ າຄຆາໄ ໂ. 7. ຽປຈັ ຆາໄ , ຿ຈງຽຖໃ ຓຉຄັໄ ຾ຉໃ ຄຂຌັໄ ຋ໃ 3 ຾ຖະ ເຆຉໄ ທ຺ ຑາຖະຖາງເຌກາຌຘະກຈັ ເໝໃ . 8. ຖທຓ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ຾ງກບບກຓາ຅າກຆຌັໄ ຖໃ ຸຓຽຂາ຺ໄ ຌາກຌັ , ຅ະຽຎັຌ຋າຈ຋ໃ ຘະກຈັ ຋ຄັ ໝຈ຺ . ຂ຃ໄ ທຌຖະທຄັ : 1. ຽຌໃບື ຄ຅າກ຅ທງ຾ງກ຾ຉກຄໃາງ ຾ຖະ ຓຖາ຃າ຾ຑຄ, ເຌຂະຌະ຾ງກ຋າຈ, ຊາໄ ຉຄັ ໄ Ring stand ຽຆໃຄິ ຽປຈັ ຈທໄ ງຽນກົັ ຿ຈງຍໃ ຓຘໃຄິ ເຈກຌັ ໄ , ຽຓໃບື ຎໃ ບງເນ຋ໄ າຈຖະຖາງຆຌັ ໄ ຖໃ ຸຓແນົບບກຓາ຅ະຽກຈ ຒບຄບາກາຈຎຸຈຂຌໄ ຓາ຅າກ຋າຈຖະຖາງ, ບາຈຽປຈັ ເນ຅ໄ ທງ຾ງກກະ຋ຍ຺ ກະຽ຋ບື ຌກຍັ Ring stand ປຸຌ຾ປຄ຅ຌ຺ ບາຈ຾ຉກແຈ,ໄ ຽຑໃບື ຎບໄ ຄກຌັ ຍຌັ ນາຌຖໄ ະນທໃ າຄ Ring stand ກຍັ ຅ທງ຾ງກ ຅ໃຄ຃ທຌກຌັ ໄ ຈທໄ ງດາຄ (ຽຍໃຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 70). 2. ກ໅ບກ຅ທງ຾ງກ຅ະຉບໄ ຄຎິຈເນດໄ ໃ ູເຌຉໃ າ຾ໜໃ ຄຽກໃາ຺ , ກໃ ບຌ຋ໃ຅ະຉຄັ ໄ ຅ທງ຾ງກເນດໄ ໃ ູເຌຉາ຾ໜໃ ຄ ຎ຺ກກະຉິ ຾ຖະ ຃ທຌຖະຓຈັ ຖະທຄັ ເຌກາຌທາຄ຅ທງ຾ງກຽ຋ຄິ Ring stand ຑບໄ ຓ. 3. ຽຓໃບື ຘໃຌັ ຅ທງ຾ງກຽຑໃບື ເນຉໄ ທ຺ ຑາຖະຖາງ຋ຄັ ຘບຄຎະຘຓ຺ ກຌັ , ຃ທາຓຈຌັ ຑາງເຌ຅ທງ຾ງກ຅ະ ຽຑໃຓຂຌໄ , ຽຌໃບື ຄ຅າກ຃ທາຓຈຌັ ບາງຂບຄຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຋ໃຍໃ ຽຎັຌຽຌບື ໄ ຈຼທກຌັ ຌຌັ ໄ ຽບຄຽຆໃຌັ : ຊາໄ ເຆໄ 86

NaHCO3 ຉໃຓື ຖຄ຺ ແຎເຌ຋າຈຖະຖາງບາຆຈິ , ຃ທາຓຈຌັ ຅ະຘູຄຂຌໄ ນາົ ງຽຌໃບື ຄ຅າກຽກຈບາງກາກ ຿ຍຌກິ , ຅າຽຎັຌ຅ະຉບໄ ຄນຸົຈ຃ທາຓຈຌັ ຿ຈງຂະຌະຘໃ ຌັ ຅ທງ, ຓ຋ື ຄັ ຘບຄ຅ະຉບໄ ຄ຅ຍັ ຅ທງ຾ງກເນໄ ຓຖກັ ຘະຌະຈໃຄັ ປູຍຑາຍ຋ໃ 71 ຃ຓື ໜື ໃຄ຅ຍັ ຋ໃກ໅ບກຎິຈຽຎຈ, ບກຓໜື ໃຄ຅ຍັ ຋ໃ ຈບຌບຈັ ຎິຈຽຎຈຂບຄ ຅ທງ຾ງກ, ຃ໃ ບງໂຽຎຈກ໅ບກຽຑໃບື ເນ຃ໄ ທາຓຈຌັ ຑາງເຌບບກແຎ (ບາຈຽປຈັ ຾ຍຍຌນໄ ົາງໂ຃ຄັ ໄ ຅ຌ຺ ກະ຋ຄັ ໄ ຍໃ ຓ຃ທາຓຈຌັ ຑາງເຌ຅ທງ). ປູຍຑາຍ຋ໃ 71 ຖກັ ຘະຌະກາຌຊ຅ື ທງ຾ງກຽທຖາຘໃ ຌັ ຾ຖະ ກາຌຽຎຈກ໅ບກຽຑໃ ບື ນຸຈົ ຃ທາຓຈຌັ ຑາງເຌ 4. ຽຓໃບື ຾ງກຆຌັ ໄ ຂບຄ຋າຈ຾ນົທຆຌັ ໄ ຖໃ ຸຓເຌ຅ທງ຾ງກບບກຓາ຾ຖທໄ , ຅ຈຸ ປບງຉໃ ຖະນທໃ າຄຆຌັ ໄ ຋ຄັ ຘບຄຍໃ ຘາຓາຈ຅ະ຾ງກບບກ຅າກກຌັ ແຈດໄ ໃ າຄຽຈຈັ ຂາຈ, ຘໃ ທຌຌ຅ໄ ໃຄຓ຋າຈ຾ນົທ຋ຄັ 2 ຆະຌຈິ ຎ຺ຌ ກຌັ ດໃ ູ, ຉບໄ ຄຌາຓາ຾ງກບບກ຅າກກຌັ ຿ຈງກາຌຉບຄ (Filtration) ຽຓໃບື ກາຌຘະກຈັ ແຈຘໄ າຽຖຈັ ຖຄ຺ ຾ຖທໄ . 22.ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຽຖບື ກຉທ຺ ຑາຖະຖາງເຌກາຌຘະກຈັ ກາຌຘະກຈັ ຅າຽຎັຌຉບໄ ຄຽຖບື ກຉທ຺ ຑາຖະຖາງເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຋າຈ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຅ະ຾ງກ, ຽຆໃ ຄິ ຓນກົັ ກາຌ຋ໃ ຃ທຌ ຑ຅ິ າຖະຌາເຌກາຌຽຖບື ກຉທ຺ ຑາຖະຖາງຈໃ ຄັ ຉໃແຎຌ:ໄ 1. ຋າຈ຋ໃ ຓຖກັ ຘະຌະ຃າໄ ງ຃ກື ຌັ ຽບາ຺ ຓາຖະຖາງເຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຋ໃ ຃າໄ ງ຃ກື ຌັ . 2. ຉທ຺ ຑາຖະຖາງບຄ຺ ຃ະ຋າຈ (Organic solvent) ຅ະຖະຖາງຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງບຄ຺ ຃ະ຋າຈ. 3. ຌາໄ ເຆຽໄ ຎັຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຋າຈຎະຘຓ຺ ບຄ຺ ຃ະ຋າຈ, ຖທຓ຋ຄັ ຽກບື ຂບຄບາຆຈິ ຾ຖະ ຍາຽຆບຄ຺ ຃ະ຋າຈ (Organic acid and base). 4. ບາຆຈິ ບຄ຺ ຃ະ຋າຈ (Organic acid) ຖະຖາງເຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງບຄ຺ ຃ະ຋າຈ ຾ຖະ ຘາຓາຈຘະກຈັ ຿ຈງເຆ຋ໄ າຈ ຖະຖາງຍາຽຆຽຆໃ ຌັ : NaOH, Na2CO3 or NaHCO3 ກໃ ແຈ.ໄ 87

ຉາຉະຖາຄ 10 ຖກັ ຘະຌະຂບຄຉທ຺ ຑາຖະຖາງຍາຄຆະຌຈິ ຋ໃ ເຆເໄ ຌກາຌຘະກຈັ ຋າຈຖະຖາງ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງ ຖກັ ຘະຌະ Diethyl ether ຽຎັ ຌຉ຺ທຑາຖະຖາງ຋ໃ ຈ, ຈູຈຌາໄ ແຈໄ 1.5% ຘາຓາຈຽກຈຽຎັຌຽຎບ຺ກຆິຈ (Peroxide) ແຈຄໄ ໃາງ. Methylene chloride ຽກຈຽຎັຌບຓຖັ ຆຌັ (Emulsion) ຾ຉໃ ຽປຈັ ເນ຾ໄ ນຄໄ ແຈຄໄ ໃາງ. Petroleum ether (Pentanes, ຽຎັຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຋ໃ ຈຘາຖຍັ ຋າຈ຋ໃ ຿ຓຽຖກຸຌຍໃ ຓຂທຌັໄ (Nonpolar mole- Hexanes) ຾ຖະ ບໃ ຌື ໂ Benzene cule) ຽປຈັ ເນ຾ໄ ນຄໄ ແຈຄໄ ໃາງ. Ethylene acetate ຽກຈບຓຖັ ຆຌັ . 2-Butanol ຽຎັຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຋ໃ ຈຘາຖຍັ ຋າຈ຋ໃ ຿ຓຽຖກຸຌຓຂທຌັໄ (Polar molecule) Tetrachloromethane ຈູຈຌາໄ ແຈຈໄ . Chloroform ຽຎັຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຋ໃ ຈຘາຖຍັ ຋າຈ຋ໃ ຿ຓຽຖກຸຌຓຂທຌັໄ , ຽປຈັ ເນ຾ໄ ນຄໄ ແຈຄໄ ໃາງ. Di-isopropyl ether ຽຎັຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຋ໃ ຈຘາຖຍັ ຋າຈ຋ໃ ຿ຓຽຖກຸຌຍໃ ຓຂທຌັໄ , ຽປຈັ ເນ຾ໄ ນຄໄ ແຈຄໄ ໃາງ. ຽກຈບຓຖັ ຆຌັ , ຽປຈັ ເນ຾ໄ ນຄໄ ແຈຄໄ ໃາງ. ຽກຈຽຎັຌ຋າຈຑທກຽຎບກ຺ ຆຈິ ແຈຄໄ ໃາງ. 23. ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຘະກຈັ ຈທໄ ງຆ໅ບກຽຖຈັ ຽ຃ໃ ບື ຄຘະກຈັ ຆ໅ບກຽຖຈັ (Soxhlet) ເຆຘໄ ະກຈັ ຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງບບກ຅າກ຋າຈ຾ຂຄ, ຿ຈງເຆຉໄ ທ຺ ຑາຖະຖາງ຋ໃ ຖະ ຽນງຄໃາງ, ຽຓໃ ບື ຉທ຺ ຑາຖະຖາງຖະຽນງຂຌໄ ແຎ, ຾ຖທໄ ຊກື ຽປຈັ ເນ຃ໄ ທຍ຾ໜຌໄ ຽຎັຌ຋າຈ຾ນົທຈທໄ ງ຃ທາຓຽດັຌຉກ຺ ແຎຽ຋ຄິ ຋າຈ຾ຂຄ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌຘະກຈັ , ຽປຈັ ເນຉໄ ທ຺ ຊກື ຖະຖາງ, ຖະຖາງບບກຓາ, ຾ຖທໄ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຋ໃ ເຆຘໄ ະກຈັ ກໃ ຖະຽນງຂຌໄ ແຎບກຽຎັຌທຈັ ຋ະ຅ກັ ຾ຍຍຌຉໄ ະນົບຈແຎ, ຅ຌ຺ ກທໃ າ຅ະດຸຈຘະກຈັ . ກາຌຘະກຈັ ຈທໄ ງຆ໅ບກຽຖຈຓທ຋ິ ກາຌຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ເຘໃ ຋າຈ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌຘະກຈັ ເຌ Porous thimble (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 72). ປູຍຑາຍ຋ໃ 72 ຽ຃ໃ ບື ຄຘະກຈັ ຆ໅ບກຽຖຈັ 88

2. ຉໃ ຓື ຉທ຺ ຑາຖະຖາງຖຄ຺ ແຎເຌຒຖາຘຎະຓາຌ 1/2 ຒຖາຘ. 3. ຽຎຈຌາໄ ຽດັຌຽຂາ຺ໄ ແຎເຌ຃ບຌຽຈຌຽຆ (Condenser). 4. ເນ຃ໄ ທາຓປບໄ ຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຅ະຖະຽນງຂຌໄ ແຎ ຾ຖະ ຃ທຍ຾ໜຌໄ ກາງຽຎັຌ຋າຈ຾ນົທຉກ຺ ຖຄ຺ ຽ຋ຄິ ຋າຈ຾ຂຄ຋ໃ ຅ະຘະກຈັ , ຽຓໃ ບື ຘະກຈັ ຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງບບກຓາເຌຒຖາຘ, ໝຸຌທຼຌ຾ຍຍຌຉໄ ະນບົ ຈແຎ. 5. ຽຓໃ ບື ກາຌຘະກຈັ ຘາຽຖຈັ ຖຄ຺ ຾ຖທໄ , ເນຎໄ ິຈຌາໄ ຾ຖະ ຎິຈແຒ. 6. ຊບຈບຸຎະກບຌຉໃ າຄໂບບກ, ຾ຖທໄ ຊບກຉທ຺ ຑາຖະຖາງ ຾ຖະ ຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງ຋ໃ ແຈ຅ໄ າກກາຌຘະກຈັ ເຌຍກິ ຽກ ຾ງກຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງ ຾ຖະ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງບບກ຅າກກຌັ ຿ຈງກາຌຖະຽນງ (Evaporation). 24.ຽ຋ກັ ຌກິ ຃ຖາ຿຃ຕຓາ຿຋ກຕາຒ ຿຃ຕຓາ຿຋ກຕາຒ (Chromatography) ຽຎັຌຂະຍທຌກາຌ຾ງກ຋າຈຽ຃ຓ຋ໃ ຖະຖາງແຈເໄ ຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງຆະຌຈິ ຉໃ າຄໂ, ຽຓໃ ບື ຋າຈຽ຃ຓຌຌັໄ ຖທຓກຌັ ດໃ ູຉຄັໄ ຾ຉໃ 2 ຆະຌຈິ ຂຌໄ ແຎ, ຿ຈງບາແຘນກົັ ກາຌຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ຂບຄ຋າຈຽ຃ຓຆະຌຈິ ຉໃ າຄໂເຌ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງ, ຽຆໃ ຄິ ຓບຈັ ຉາ຃ທາຓແທ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ , ຋ໃ ຽຎັຌຏຌ຺ ຓາ຅າກຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຋ໃ ຓ຾ປຄດຈຉໃ ຋າຈຽ຃ຓ຾ຉໃ ຖະ ຆະຌຈິ ຍໃ ຽ຋ໃ າ຺ ກຌັ , ຃ຖາ຿຃ຕຓາ຿຋ກຕາຒ (Column chromatography) ກໃ ເຆນໄ ົກັ ກາຌຈໃ ຄັ ກໃ າທຌ,ໄ ຾ຉໃ ເຌຂະຍທຌ ກາຌ຾ງກຌຌັໄ ເຆຽໄ ຃ໃ ບື ຄຓ຋ື ໃ ຽຎັຌນົບຈ຾ກທໄ , ຑາງເຌຍຌັ ຅ຉຸ ທ຺ ຈູຈຆຓ (Absorbent) ຆະຌຈິ ຋ໃ ຽໝາະຘຓ຺ ຾ກໃ ກາຌ຾ງກ ຋າຈຌຌັໄ ໂຽຆໃ ຌັ : ບາຖຓູ ຌບບຓບກ຺ ຆຈິ (Aluminium oxide), ຆຖິ ກິ າຽ຅ຖ (Silica gel) ຽຎັຌຉຌ຺ໄ . ຿ຈງຌາຉທ຺ ຈູຈຆຓ ຎະຘຓ຺ ກຍັ ຌາໄ ຾ຖະ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຋ໃ ຽໝາະຘຓ຺ , ຾ຖທໄ ຽປຈັ ເນຓໄ ຖກັ ຘະຌະໜຼທ ຾ຖະ ດືຈ (Slurry), ຍຌັ ຅ຖຸ ຄ຺ ເຌ ນົບຈ຾ກທໄ ຋ໃ ທາຄຉຄັໄ ຘາກກຍັ ຑຌືໄ . ຽຓໃ ບື ຉບໄ ຄກາຌ຅ະ຾ງກ຋າຈຖະຖາງເຈກໃ ຌາ຋າຈຖະຖາງຌຌັໄ ຊບກຖຄ຺ ແຎຉຄັໄ ຎະແທໄ ຌບໄ ງໜໃ ຄ, ຽຑໃ ືບເນຉໄ ທ຺ ຈູຈຆຓຈູຈກຌື ຋າຈຖະຖາງຌ຅ໄ ຌ຺ ຾ນຄໄ , ຅ໃ ຄຊບກຉທ຺ ຑາຖະຖາງຖ຺ຄແຎຽຑໃ ບື ຽປັຈໜາໄ ຋ໃ ຖາໄ ຄ (Elute), ຉທ຺ ຖາໄ ຄ (Eluent), ຅ະຽປຈັ ໜາໄ ຋ໃ ຑາ຋າຈຖະຖາງ຾ຉໃ ຖະຆະຌຈິ ເນຽໄ ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ແຎຈທໄ ງບຈັ ຉາ຃ທາຓແທ຋ໃ ຾ຉກ ຉໃ າຄກຌັ , ຅ໃ ຄຽປຈັ ເນ຋ໄ າຈ຾ງກບບກ຅າກກຌັ ແຈ,ໄ ຉໃແຎຌ຅ໄ ະຂກໃ າທຽຊຄິ ຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຽປຈັ ຃ຖາ຿຃ຕຓາ຿຋ກຕາຒຽຎັຌຂຌັໄ ຉບຌຉາຓຖາຈຍັ : 1. ຃ທຌເຆ຃ໄ ຖາ຋ໃ ຓບຈັ ຉາຘໃ ທຌຖະນທໃ າຄ຃ທາຓງາທກຍັ ຽຘຌັໄ ຏໃ າຘູຌກາຄຽຎັຌ 20:1. 2. ເຆຘໄ າຖ ນົື ເງ຾ກທໄ (Glass wool) ບຈັ ຍໃ ບຌ຋ໃ ຃ຖາຈາໄ ຌຖໃ ຸຓຂບຄ຃ຖາ, ຾ຖທໄ ຉຄັໄ ຃ຖາເນດໄ ໃ ູເຌຖກັ ຘະຌະຉຄັໄ ຘາກກຍັ ຑຌືໄ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 73). ປູຍຑາຍ຋ໃ 73 ກາຌ຾ງກ຋າຈຖະຖາງຎະຘຓ຺ ຿ຈງ຃ຖາ຿຃ຕຓາ຿ຉກຕາຒ 89

3. ຽຖບື ກຉ຺ທຈູຈຆຓ຋ໃ ຽໝາະຘຓ຺ ຾ກໃ ຋າຈ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຅ະ຾ງກຎະຘ຺ຓກັຍຌາໄ ນົື ຉທ຺ ຑາຖະຖາງຽຑໃ ບື ເນຓໄ ຖກັ ຘະຌະໜຼທດືຈ, ຍຌັ ຅ຖຸ ຄ຺ ເຌ຃ຖາ. 4. ຊບກ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຅ະ຾ງກຖຄ຺ ຽ຋ຄິ ຉທ຺ ຈຈູ ຆຓ, ຎໃ ບງເນ຋ໄ າຈຖະຖາງຆຓຏໃ າຌຖຄ຺ ຓາເຌຉທ຺ ຈູຈຆຓ ຅ຌ຺ ຾ນຄໄ , ຾ຖທໄ ຉໃ ຓຉທ຺ ຑາຖະຖາງຖຄ຺ ແຎ, ຽຑໃ ບື ຽປຈັ ໜາໄ ຋ໃ ຖາໄ ຄ຋າຈຖະຖາງເນ຾ໄ ງກບບກ຅າກກຌັ , ຋າຈ຋ໃ ຖະຖາງແຈຈໄ ເຌຉທ຺ ຖາໄ ຄ຅ະຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ຖຄ຺ ຓາແຈແໄ ທ, ຘໃ ທຌ຋າຈ຋ໃ ຖະຖາງແຈຍໄ ໃ ຈ຅ະຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ຖຄ຺ ຓາແຈຆໄ າໄ ກທໃ າ, ງບໄ ຌຊກື ຉທ຺ ຈູຈຆຓຈຄ ຈຈູ ແທ,ໄ ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ຅ໃ ຄຘາຓາຈ຾ງກເຌ຋າຈຖະຖາງບບກ຅າກກຌັ ແຈ.ໄ ໝາງຽນຈ: ຉທ຺ ຑາຖະຖາງຎະຘຓ຺ ຾ຖະ ຉທ຺ ຈູຈຆຓ຋ໃຌງິ ຓ຺ ເຆເໄ ຌ຃ຖາເຆເໄ ຌ຃ຖາ຿຃ຕຓາ຿຋ກຕາຒ຋ໃ ຓຉາຓຉາຉະຖາຄ ຉໃແຎຌ:ໄ ຉາຉະຖາຄ 11 ຉທ຺ ຑາຖະຖາງ ຾ຖະ ຉທ຺ ຈຈູ ຆຓ຋ໃ ຌງິ ຓ຺ ເຆເໄ ຌ຃ຖາ຿຃ຕຓາ຿຋ກຕາຒ. ຉທ຺ ຖະຖາງຎະຘຓ຺ ບຈັ ຉາຘໃ ທຌ຿ຈງຍຖຓິ າຈ ຉທ຺ ຈູຈຆຓ Ethyl alcohol 60 Silica gel Acetic acid 30 Water 10 Silica gel Hexane 90 Silica gel Chloroform 10 Benzene 45 Aluminium oxide Methyl alcohol 10 Silica gel Acetic acid 5 n-Butanol 10 Methanol 1 Dioxane 50 Acetic acid 5 Benzene 1 25.ຽ຋ກັ ຌກິ ຽຎຽຎ຿຃ຕຓາ຿຋ກຕາຒ ຽຎຽຎ຿຃ຕຓາ຿຋ກຕາຒ (Paper chromatography) ຽຎັຌທ຋ິ ກາຌ຾ງກ຋າຈຎະຘຓ຺ ກຌັ , ຿ຈງບາແຘນົກັ ກາຌ຾ຑໃ ຑຌືໄ ຏທິ ຂບຄຉທ຺ ຑາຖະຖາງ 2 ຆະຌຈິ ຋ໃ ຍໃ ຽ຋ໃ າ຺ ກຌັ , ຋ໃ ຽຎັຌຏຌ຺ ຘຍື ຽຌໃ ບື ຄຓາ຅າກ຃ຸຌຖກັ ຘະຌະກໃ ຼທກຍັ ຃ທາຓຘາຓາຈຂບຄ ຉ຺ທຑາຖະຖາງ, ຽຎຽຎ຿຃ຕຓາ຿຋ກຕາຒຽຎັຌ຋ໃ ຌິງ຺ຓເຆກໄ ັຌດໃ າຄ຾ຑໃ ນົາງ, ຿ຈງເຆຽໄ ຅ງໄ ຉບຄຽຎັຌຉ຺ທຈູຈຆຓ (Absorbent) ຓຽ຋ກັ ຌກິ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຽຎັຌຂຌັໄ ຉບຌຈໃ ຄັ ຉໃ ແຎຌ:ໄ 1. ຉຈັ ຽ຅ງໄ ຉບຄຽຎັຌປູຍຘໃ ນໃ ຼົ ຓເນຓໄ ຂະໜາຈຉາຓ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ. 2. ເຌຈາໄ ຌເຈຈາໄ ຌໜໃ ຄຂບຄຽ຅ງໄ ຉບຄ, ຖາກຽຘຌັໄ ຈທໄ ງຘຈາເນນໄ ໃ າຄ຅າກຂບຍຎະຓາຌ 1 ຌທິໄ ; 90

3. ດບຈ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຅ະ຾ງກຈທໄ ງ຃ະຎິຖຖາຕຎ຾ຎັຈ (Capillary pipette) ຖຄ຺ ຽ຋ຄິ ຽ຅ງໄ ຉບຄຉາຓ ຖທຄຌບຌຽຘຌັໄ ຋ໃ ຖາກແທເໄ ນຓໄ ແຖງະນໃ າຄຑຘຓ຺ ຃ທຌ຾ຖທໄ ຉຄັໄ ຎະແທເໄ ນ຾ໄ ນຄໄ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 74). ປູຍຑາຍ຋ໃ 74 ກາຌ຅ຈຸ ຋າຈຖະຖາງຉາຓຽຘຌັໄ ຋ໃ ຖາກຽ຋ຄິ ຽ຅ງໄ ຉບຄ 4. ຓທໄ ຌຽ຅ງໄ ເນຽໄ ຎັຌປູຍກະຆຄ຺ ກຓ຺ (Cylinder), ຾ຖທໄ ນງຍິ ຎາງ຋ຄັ ຘບຄຽຍບືໄ ຄເນຉໄ ຈິ ກຌັ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 75), ຾ຉໃ ບາຈເຆ຾ໄ ຏໃ ຌຽ຅ງໄ (Paper strips) ຌບໄ ງໂ຾຋ຌກໃແຈ.ໄ ປູຍຑາຍ຋ໃ 75 ກາຌຓທໄ ຌຽ຅ງໄ ເນຽໄ ຎັຌປູຍ຋ໃ ກຓ຺ ຾ຖທໄ ງຍິ ຉຈິ ກຌັ ຈທໄ ງ Staple 5. ກຼຓ຋າຈຖະຖາງຎະຘຓ຺ ເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຋າຈ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຅ະ຾ງກ. 6. ເຘໃ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງເຌຑາຆະຌະ຋ໃ ຅ະຉບໄ ຄເຆຽໄ ປຈັ ຽຎັຌຽຎ຿຃ຕຓາ຿຋ກຕາຒ (ບາຈຽຎັຌຍກິ ຽກ, ຾ກທໄ ກຌ຺ໄ ຓຌ຺ ນົື ຒຖາຘກໃແຈ,ໄ ຾ຉໃ ຃ທຌຓຂະໜາຈຽໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຽ຅ງໄ ຋ໃ ເຆ)ໄ , ເນຘໄ ູຄ຅າກກຌ຺ໄ ຑາຆະຌະຍໃ ຃ທຌຽກຌ 3/4 ຌທິໄ . 7. ຌາຓທໄ ຌຽ຅ງໄ ຉບຄ຋ໃ ກະກຼຓແທເໄ ຌຂໄ 4 ຓາເຘໃ ເຌຑາຆະຌະ຋ໃ ກຼຓແທເໄ ຌຂໄ 6 (ຉບໄ ຄເນ຅ໄ ຈຸ ຽ຋ຄິ ຽ຅ງໄ ຉບຄດໃ ູຽ຋ຄິ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງຽຖກັ ຌບໄ ງ ຾ຖະ ນາໄ ຓເຆຽໄ ຅ງໄ ຘາຏຈັ ກຍັ ຈາໄ ຌຂາໄ ຄຑາຆະຌະ), ຎິຈຑາຆະຌະຽຑໃ ບື ຎບໄ ຄກຌັ ຍໃ ເນຉໄ ທ຺ ຑາະ ຖະຖາງຖະຽນງ. ປູຍຑາຍ຋ໃ 76 ກາຌຽປຈັ ຿຃ຕຓາ຿ຉ຾ກຕຓ (Chromatogram) ຿ຈງເຆຽໄ ຅ງໄ ຉບຄຓທໄ ຌຽຎັຌປູຍ຋ໃ ກຓ຺ (ປູຍຑາຍຆາໄ ງ ຓ)ື ຾ຖະ ເຆຽໄ ຅ງໄ ຉບຄງາທໂ (ປູຍຑາຍຂທາຓ)ື 91

8. ຉຄັໄ ຎະແທເໄ ນຉໄ ທ຺ ຑາຖະຖາງຂຌໄ ຎະຓາຌ 3/4 ຂບຄຽ຅ງໄ ຉບຄ, ຌາບບກຓາຽປຈັ ຽ຃ໃ ບື ຄໝາງ຋ໃ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງ ຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ຓາຽຊຄິ , ຾ຖທໄ ຎໃ ບງເນ຾ໄ ນຄໄ ຈທໄ ງບາກາຈ. 9. ທຈັ ຾຋ກແຖງະ຋ໃ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງຽ຃ໃ ບື ຌ຋, ຿ຈງຽຖໃ ຓທຈັ ຾຋ກ຅າກ຋ໃ ຅ຈຸ ຋າຈແຎ຅ຌ຺ ຽຊຄິ ຅ຈຸ ຋ໃ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງ ຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ແຎຽຊິຄ ຾ຖະ ທຈັ ຾຋ກແຖງະ຋າຄ຋ໃ ຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ແຎຽຆໃ ຌັ ຈຼທກຌັ , ກາຌທຈັ ແຖງະ຋າຄຌເໄ ຆນໄ ທ຺ ໜໃ ທງຽຎັຌຆຄັ ຉ຾ຓຈັ (cm). 10. ຆບກນາ຃ໃ າ Rf value ຽຆໃ ຄິ ຆບກນາແຈ຅ໄ າກບຈັ ຉາຘໃ ທຌຖະນທໃ າຄແຖງະ຋າຄ຋ໃ ຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ກຍັ ແຖງະ຋າຄ຋ໃ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ຈໃ ຄັ ຌໄ Rf = ແຖງະ຋າຄ (ນທ຺ ໜໃ ທງຆຄັ ຉ຾ຓຈັ )຋ໃ ຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ແຖງະ຋າຄ (ນທ຺ ໜໃ ທງຆຄັ ຉ຾ຓຈັ )຋ໃ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ Rf ຽຎັຌ຃ໃ າຘະຽຑາະຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງ຾ຉໃ ຖະຆະຌຈິ ຘາຖຍັ ຉທ຺ ຋າຈຖະຖາງຌຌັໄ ໂ, ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ , ຋າຈ຋ໃ ຽປາ຺ ງຄັ ຍໃ ປູທໄ ໃ າຽຎັຌ ຋າຈນງຄັ (Unknown substance) ຾ຖະ ຎະຘຓ຺ ກຌັ ດໃ ູນົາງຆະຌຈິ , ຘາຓາຈທຽິ ຃າະຆບກນາແຈ,ໄ ຿ຈງກາຌຆບກນາ ຃ໃ າ Rf ຂບຄ຋າຈຌຌັໄ ໂກໃ ບຌ, ຾ຖທໄ ຌາ຃ໃ າ Rf ຎຼຍ຋ຼຍກຍັ ຃ໃ າ Rf ຋ໃ ປູ຾ໄ ຖທໄ . 26.ຽ຋ກັ ຌກິ ຋ຌິ ຽຖຽງ຿຃ຕຓາ຿຋ກຕາຒ ຋ຌິ ຽຖຽງ຿຋ຕຓາ຿຋ກຕາຒ (Tin-Lyer chromatography) ຽຎັຌຂະຍທຌກາຌ຾ງກ຋າຈ຋ໃ ຎະຘຓ຺ ກຌັ , ຿ຈງ ເຆຽໄ ຃ໃ ບື ຄຓ຋ື ໃ ຽຎັຌ຾ຏໃ ຌ຾ກທໄ (Plate) ຋າຈທໄ ງຉທ຺ ຈູຈຆຓຆະຌຈິ ຋ໃ ຽໝາະຘຓ຺ , ຿ຈງບາແຘນົກັ ກາຌຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ຂບຄ຋າຈ, ຽຆໃ ຄິ ຓບຈັ ຉາແທເຌກາຌຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ , ຋ໃ ຽຎັຌຏຌ຺ ຓາ຅າກ຃ທາຓຘາຓາຈຂບຄຉທ຺ ຈູຈຆຓ຋ໃ ຓຉໃ ຋າຈ຾ຉໃ ຖະຆະຌຈິ ຍໃ ຽ຋ໃ າ຺ ກຌັ , ກາຌຽປຈັ ຋ຌິ ຽຖຽງ຿຋ຕຓາ຿຋ກຕາຒ, ຅ະຉບໄ ຄ຅ຈຸ ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຾ງກເນຓໄ ຂະໜາຈຌບໄ ງ຋ໃ ຘຸຈ ຖຄ຺ ຽ຋ຄິ ຉທ຺ ຈູຈຆຓ຋ໃ ຋າດໃ ູຽ຋ຄິ ຾ຏໃ ຌ຾ກທໄ , ຘາຖຍັ ຉທ຺ ຈູຈຆຓຌຓໄ ນົາງຆະຌຈິ , ຋ໃ ຌງິ ຓ຺ ເຆກໄ ຌັ ນົາງ຾ຓໃ ຌ ຆຖິ ກິ າຽ຅ຖ (silica gel) ຾ຖະ ບາຖູຓຌບບຓບກ຺ ຆຈິ (Aluminium oxide), ກາຌຽປຈັ ຋ຌິ ຽຖຽງ຿຋ຕຓາ຿຋ກຕາຒຓຖາຈຍັ ຂຌັໄ ຉບຌເຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ໄ 1. ກາຌກະກຼຓຉທ຺ ຈູຈຆຓ (Absorbent) ເນຓໄ ຖກັ ຘະຌະໜຼທດືຈ (Slurry) ຾ຖະ ຓ຃ທາຓໜາຽ຋ຄິ ຾ຏໃ ຌ ຾ກທໄ ຉໃ າຄໂກຌັ , ກຼຓແຈຉໄ າຓບຈັ ຉາຘໃ ທຌເຌຉາຉະຖາຄ 12 ຾ຖະ 13. ຉາຉະຖາຄ 12 ກາຌກະກຼຓຉທ຺ ຈຈູ ຆຓບາຖູຓຌບບຓບກ຺ ຆຈິ (slurry) ເນຓໄ ຃ທາຓໜາຽ຋ຄິ ຾ຏໃ ຌ຾ກທໄ ຉໃ າຄໂກຌັ ຃ທາຓໜາຂບຄຉທ຺ ຈູຈຆຓຽ຋ຄິ ຾ຏໃ ຌ຾ກທໄ ( ) ຌາໄ ໜກັ ຂບຄຉທ຺ ຈູຈຆຓ (g) ຌາໄ (ml) 150 3.0 4.0 250 5.0 7.0 375 7.5 10.0 500 10.0 13.0 92

ຉາຉະຖາຄ 13 ກາຌກະກຼຓຉທ຺ ຈູຈຆຓຆຖິ ກິ າຽ຅ຖ (slurry) ເນຓໄ ຃ທາຓໜາຽ຋ຄິ ຾ຏໃ ຌ຾ກທໄ ຉໃ າຄໂກຌັ ຃ທາຓໜາຂບຄຉທ຺ ຈຈູ ຆຓຽ຋ຄິ ຾ຏໃ ຌ຾ກທໄ ( ) ຌາໄ ໜກັ ຂບຄຉທ຺ ຈູຈຆຓ (g) ຌາໄ (ml) 150 3.0 6.0 250 5.0 7.0 375 7.5 15.0 500 10.0 18.0 2. ຋າ຃ທາຓຘະບາຈ຾ຏໃ ຌ຾ກທໄ , ທາຄຑຼຄຖ຾຺ ຏໃ ຌຽ຅ງໄ , ຊບກຉທ຺ ຈູຈຆຓ຋ໃ ຽປຈັ ແທເໄ ຌຂໄ 1, ຉາຓຖທຄຂທາຄເກ ໄ ຂບຍຈາໄ ຌໜໃ ຄຂບຄ຾ຏໃ ຌ຾ກທໄ , ເຆ຋ໄ ໃ ບຌ຾ກທໄ ຽຂໃ ງຉທ຺ ຈູຈຆຓເນຑໄ ຼຄ, ກາຌຽຂໃ ງຌຌັໄ ຽຎັຌກາຌຽຖໃ ບື ຌ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ ແຎ ຽຖບືໄ ງໂ, ຍໃ ຾ຓໃ ຌໝຸຌ຋ໃ ບຌ຾ກທໄ , ຊາໄ ນາກທໃ າງຄັ ຍໃ ຑຼຄບາຈຽຂໃ ງຆາໄ ບກກໃແຈ,ໄ ຾ຉໃ ຽປຈັ ຆາໄ ຍໃ ແຈຊໄ າໄ ຉທ຺ ຈຈູ ຆຓ຾ຂຄ຾ຖທໄ . 3. ຌາແຎຽປຈັ ເນ຾ໄ ນຄໄ ເຌຉູບໄ ຍ຺ ຋ໃ ບຸຌນະຑູຓຎະຓາຌ 89-90 ຽຎັຌຽທຖາ 1 ຆໃ ທ຺ ຿ຓຄ, ຽກຍັ ຾ຏໃ ຌ຾ກທໄ ຋ໃ ຋າຉທ຺ ຈູຈຆຓເຌຽຈຘຆຽິ ຃ຽຉຕ໌ (Desiccator). ປູຍຑາຍ຋ໃ 77 ກາຌ຾ງກ຋າຈຖະຖາງຎະຘຓ຺ ຿ຈງ຋ຌິ ຽຖຽງ຿຃ຕຓາ຿຋ກຕາຒ 4. ຅ຈຸ ຋າຈຖະຖາງ຋ໃ ຉບໄ ຄກາຌ຅ະ຾ງກ຋ໃ ເກ຾ໄ ຃ຓຈາໄ ຌໜໃ ຄຂບຄ຾ຏໃ ຌ຾ກທໄ ເນຓໄ ຂະໜາຈຌບໄ ງ຋ໃ ຘຸຈ, ຿ຈງເຆ຃ໄ ະ ຎິຖຖາຕຎ຾ຎັຈ (Capillary pipette) ຾ຖທໄ ຎໃ ບງຎະແທເໄ ນ຾ໄ ນຄໄ . 5. ກຼຓຉທ຺ ຑາຖະຖາງຎະຘຓ຺ ຾ຖທໄ ເຘໃ ຖຄ຺ ເຌຑາຆະຌະ຋ໃ ເຆຽໄ ປຈັ ຋ຌິ ຽຖຽງ຿຋ຕຓາ຿຋ກຕາຒ, ທາຄ຾ຏໃ ຌ຾ກທໄ ຖຄ຺ ເຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງເຌຖກັ ຘະຌະຉຄັໄ ຘາກກຍັ ຑຌືໄ , ຿ຈງເຆ຋ໄ າຄຈາໄ ຌ຅ຈຸ ຋າຈຂບຄ຾ຏໃ ຌ຾ກທໄ ຅ໃ ຓຸ ດໃ ູເຌຉທ຺ ຑາຖະຖາງ, ເນໄ ຅ຈຸ ຋ດບຈ຋າຈດໃ ູຽ຋ຄິ ຖະຈຍັ ຋າຈຖະຖາງຽຖກັ ຌບໄ ງ (ຽຍໃ ຄິ ປູຍຑາຍ຋ໃ 77), ຎິຈຑາຆະຌະຽຑໃ ບື ຎບໄ ຄກຌັ ຍໃ ເນຉໄ ທ຺ ຑາຖະ ຖາງຖະຽນງ. 6. ຉທ຺ ຑາຖະຖາງ຅ະຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ແຎຽ຋ຄິ ຉທ຺ ຈູຈຆຓຑາຽບາ຺ ຋າຈຉໃ າຄໂ, ຂຌໄ ແຎເຌບຈັ ຉາແທ຋ໃ ຾ຉກຉໃ າຄກຌັ , ຽຆໃ ຄິ ຂຌໄ ດໃ ູ ກຍັ ຃ຸຌຖກັ ຘະຌະຂບຄຉທ຺ ຑາຖະຖາງ, ຉທ຺ ຊກື ຖະຖາງ ຾ຖະ ຉທ຺ ຈຈູ ຆຓ, ຽທາ຺ໄ ແຈທໄ ໃ າຊາໄ ຋າຈເຈຊກື ຈູຈຆຓຍໃ ຈກໃ ຘາຓາຈ ຽຖໃ ບື ຌຂຌໄ ແຎແຈນໄ ົາງ, ຾ຉໃ ຊາໄ ຊກື ຈູຈຆຓຈກໃ ຅ະຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ຂຌໄ ແຎແຈຆໄ າໄ . 93

7. ຽຓໃ ບື ຉທ຺ ຑາຖະຖາງຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ຂຌໄ ແຎຽກບື ຍຽຊຄິ ຈາໄ ຌຽ຋ຄິ ຂບຄ຾ກທໄ , ກໃ ຌາບບກຓາຽປຈັ ຽ຃ໃ ບື ຄໝາງຍບກແຖງະ຋ ຉທ຺ ຑາຖະຖາງຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ ແຎປບຈ, ຉຄັໄ ຎະແທເໄ ນ຾ໄ ນຄໄ , ຊາໄ ຋າຈ຋ໃ ຾ງກບບກຓາຌຌັໄ ຍໃ ຓຘຉບໄ ຄຑໃ ຌ຺ ຈທໄ ງ (Developing agents or Spraying agents) ຽຑໃ ບື ເນຽໄ ກຈຘ, ຅ະຽຍໃ ຄິ ຽນຌັ ທໃ າ຋າຈ຋ໃ ຾ງກບບກຓາຌຌັໄ ດໃ ູເຘໃ ຾ຈໃ . 8. ທຈັ ຾຋ກແຖງະ຋ໃ ຋າຈ຾ຉໃ ຖະຆະຌຈິ ຽ຃ໃ ບື ຌ຋ໃ , ຃ຈິ ແຖໃ ນາ຃ໃ າ Rf ຽຆໃ ຌັ ຈຼທກຍັ ກາຌຽປຈັ ຽຎຽຎ຿຃ຕຓາ຿຋ກຕາ ຒ. ໝາງຽນຈ: ກາຌຽຖບື ກເຆໄ Developing agents or Spraying agents ຃ທຌຽຎັຌແຎຉາຓຉາຉາຖາຄຖໃ ຸຓຌ:ໄ ຉາຉະຖາຄ 14 ກາຌຽຖບື ກເຆໄ Developing agent ຆະຌຈິ ເຆກໄ ຍັ ບາຆຈິ ຾ປຄ H2SO4; H3PO4 ຋ໃ ບຸຌນະຑູຓ 120 ). ຋າຈເຌ຋າຓະຆາຈ (Natural substance) ບາຆຈິ ຾ປຄ (H2SO4; H3PO4 ກຍັ 0.5-1.0% alde- ຋າຈເຌ຋າຓະຆາຈ hydeຽຆໃ ຌັ : Anisaldehyde). Antimony (v) chloride (20%) and Carbon tetra- Resins, Terpenes ຾ຖະ ຌາໄ ຓຌັ chloride (80%) at 20 . ຋າຈຖະຖາງບາຆຈິ Iodosulfuric (0.1 N iodine, ຋າຈຎະຘຓ຺ ຑທກ Organic nitrogenous 16% H2SO4ເຌບຈັ ຉາຘໃ ທຌ 1 : 1). ຋າຈຖະຖາງແບ຿ບຈຌິ 0.5% ເຌກົ຿ຕຒບຓ (Chloro- form) or alcohol. ຋າຈຎະຘຓ຺ ຑທກ Organic nitrogenous Antimony (III) chloride (25%) in chloroform. Caronoids, Steroid, Glycoside. 94