Untitled-1

เอกสารความรู้ เรื่อง การคดั แยกขยะให้ถกู ประเภท โดยคณะกรรมการควบคุมการตดิ เช้อื ในโรงพยาบาล (ICC) และคณะกรรมการบรหิ ารส่งิ แวดล้อมและสง่ิ อํานวยความสะอาด (FMS)

วตั ถปุ ระสงค์ 1.เพ่ือให้บคุ ลากรภายในโรงพยาบาลศรสี วรรคส์ ามารถคัดแยกขยะได้ ถูกประเภท 2.เพ่ือใหบ้ ุคลากรท่จี ดั เกบ็ มูลฝอยมีความปลอดภยั จากการถกู เข็มท่ิมตาํ และอบุ ตั เิ หตุจากการขนย้าย และการเกดิ อัคคภี ัย 3.เพ่ือลดค่าใช้จา่ ยในการกาํ จดั ขยะ กลมุ่ เปา้ หมาย บคุ ลาการในโรงพยาบาลศรสี วรรค์

เกรด็ ความรู้ 1.ปรมิ าณขยะในถงั ขยะไมม่ คี ม ไมเ่ กิน 2/3 ของถงั 2.ปรมิ าณขยะในถังขยะมีคม (Safety box) ไม่เกนิ 3/4 ของถัง 3.ทําช้นิ ขยะให้เล็กลงก่อนทิ้งลงถัง เชน่ กระดาษเช็ดมอื กระดาษหอ่ เวชภณั ฑ์ต่างๆ เพ่ือเพ่ิมปรมิ าณการจขุ องถังขยะ 4.มีสญั ญาลักษณบ์ ง่ ช้ถี ังขยะติดเชือ้ /อันตราย ท่ถี กู ต้องมาตรฐาน 5.ผา้ อ้อม (ผใู้ หญ่) ทผ่ี ูป้ ว่ ยนาํ มาเอง: ใหห้ อผ้ปู ว่ ยคีย์คา่ ใชจ้ า่ ยทกุ ครง้ั

ปญั หาและผลกระทบที่เกิดจากการทง้ิ ขยะไมถ่ กู ประเภท 1.กลน่ิ ก่อใหเ้ กดิ ความรําคาญ ทศั นียภาพทีไ่ มด่ ี และปัญหาสขุ ภาพ 2.แหลง่ เพาะพันธุ์เชือ้ โรค แหล่งอาหารและแหล่งเพาะพันธ์ุสัตว์และแมลงนาํ โรค 3.ปนเป้ ือนสงิ่ แวดลอ้ ม ดนิ เสอื่ ม ปนเป้ ือนแหล่งนา้ํ และมลพิษทางอากาศ 4.เกิดอัคคีภยั ขยะบางชนดิ เมอ่ื มารวมกันสามารถเกดิ ปฏกิ ิรยิ าทางเคมีและก่อให้เกดิ ความรอ้ นได้ 5.เกดิ คา่ ใชท้ ม่ี ากเกนิ ความจําเป็น 6.อาจทําใหเ้ กิดการแพร่กระจายเชื้อสู่บุคคลอืน่ และสิง่ แวดลอ้ ม เชน่ นาํ ขยะติดเชือ้ ไปท้ิงในถังขยะ ทัว่ ไป หรือนาํ เขม็ ฉดี ยาทงิ้ ในถังขยะติดเชอ้ื ทั่วไป เป็นตน้ ผลกระทบต่อสุขภาพ 1.ระบบประสาท สมอง/หลอดเลือด/ระบบประสาท ก่อให้เกิดมะเร็ง 2.ระบบทางเดินหายใจ โรคภมู แิ พ้หรอื โรคปอด 3.ระบบทางเดินอาหาร ผา่ นการรบั ประทานทางตรง/ทางอ้อม เชน่ ทอ้ งเสีย 4.ระบบผิวหนงั ผนื /คนั 5.การติดเชื้อจากการปฏบิ ตั ิงาน หรอื รบั เชื้อจากสิ่งแวดล้อมเน่ืองจากขยะนน้ั ไม่ถูกนําไปกําจดั อย่างถกู วธิ ตี ามประเภทของขยะ หลกั การลดอัตราการเกดิ มลู ฝอย (3R) 1.ลดการใช้ (Reduce) ใช้ผลติ ภณั ฑ์ชนดิ เต็ม ใชส้ นิ คา้ คณุ ภาพ บรรจภุ ัณฑ์น้อย อายุการใช้งานนาน ลดการใช้วสั ดยุ อ่ ยสลายยาก 2.ใช้ซํา้ (Reuse) 3.นํากลับมาใชใ้ หม่(Recycle) Reduce euse ecycle

1. ขยะท่วั ไป (General Waste) หมายถงึ มลู ฝอยทีไ่ ม่สามารถนํามาแปรรูปใช้ใหม่ได้ ตัวอย่าง เศษผ้า เศษผกั เปลอื กผลไม้ เศษอาหาร ใบไม้ เศษเน้อื สัตว์ทเ่ี กิดจาการประกอบอาหาร/การทาน ภาชนะบรรจุ ท่มี เี ศษอาหาร ซองกระบอกเข็มฉดี ยา ซองเข็ม โฟม ถงุ ขนม หลอด สีถุงขยะ : สีดํา 2. ขยะรีไซเคิล (Recycle Waste) หมายถงึ มลู ฝอยทีเ่ ป็นบรรจุภณั ฑ์ หรอื วสั ดุเหลอื ใชท้ ีส่ ามารถนํากลับ มาใช้ใหม่ หรือนาํ มาผลติ ภณั ฑ์ใหมไ่ ด้ ตัวอย่าง ขวดพลาสติกที่ใสน่ า้ํ เกลือ และสารนาํ้ ทีไ่ มเ่ ป้ ือนสารเลอื ด/ สารคัดหลัง่ /สารเคมีบาํ บดั กระดาษ ขวดแก้ว(ท่ีไมแ่ ตกร้าว) กระป๋อง ใส่เคร่อื งด่ืม ถุงใส่ผา้ ห่ม ถงุ พลาสตกิ หุม้ แพ็คนํ้า ขวดยานา้ํ เชน่ ยาแกไ้ อ ยานํา้ ในเดก็ สีถงุ ขยะ : สขี าว 3.ขยะอนั ตราย (Hazardous waste) หมายถึง มูลฝอยท่มี พี ิษอาจก่อให้เกิดเป็นอันตรายกับมุนษย์และสง่ิ แวดล้อม แบ่งเป็น 2 ประเภท ขยะอันตรายมีคม ปรอทวัดไขท้ ี่แตก Amp ยาตา่ งๆ ขยะอนั ตรายไม่มีคม ถา่ นไฟฉาย กระป๋องสเปรย์ต่างๆ เช่น กระป๋องสเปรยย์ ากันยุง กระป๋องสี เศษแก้ว เศษกระจก เศษกระเบื้อง ตลบั หมึกพิมพ์ต่างๆ (ท่ไี ม่สามารถรีไซเคลิ ได้) หลอดฟลอู อเรสเซนต์ ถา่ นไฟฉาย (แบบกระดุม กอ้ นแบน) แบตเตอรี่ วัสดุทีปนเป้ ือนสารเคมี บาํ บดั อปุ กรณ์ หรอื ผ้าที่ปนเป้ ือนสารเคมบี าํ บดั ขวดยาเคมีบําบดั หรอื วัสดุ ทใี่ สส่ ารเคมีบาํ บัด กระดาษคารบ์ อน ปากกา เคมี ขวดนํ้ายาลบคําผดิ ตลบั หมึกพิมพ์ ยาหมดอายุ ขวดนา้ํ ยาทําลายเชือ้ หรือทาํ ความสะอาด ขวดน้าํ เกลือที่ผสมยาฆา่ เชือ้ ขวดยาปฏชิ ีวนะ สีถุงขยะ : สฟี า้

4. ขยะตดิ เช้อื (Infectious Waste) หมายถงึ ของเสยี หรือขยะท่มี ีเชอ้ื โรคปะปนอยู่ในปรมิ าณหรอื มคี วามเขม้ ขน้ ซ่งึ ถา้ มีการสมั ผัสหรอื ใกลช้ ดิ กับมูลฝอยนั้น สามารถทําให้เกิดโรคไดค้ รอบคลุมถึงขยะที่เกดิ จากกระบวน การใหก้ ารรักษาพยาบาล ตรวจวินจิ ฉยั การตรวจชันสตู รศพ การใชส้ ตั ว์ทดลอง วัคซนี แบ่งเป็น 2 ประเภท 1.ตดิ เชอื้ มคี ม เข็มฉดี ยา ใบมดี หลอดแกว้ แผน่ สไลค์ แผ่นกระจกปิดสไลค์ เครอื่ งมอื แหลมคมท่ใี ช้กับผปู้ ่วย ภาชนะบรรจุวคั ซีน เขม็ ส่วนปลาย แหลมคมของชดุ ใหส้ ารนา้ํ 2.ติดเชื้อไมม่ ีคม ชิ้นเนือ้ หรืออวัยวะทไ่ี ด้จากหตั ถการและห้อง Lab การตรวจศพ ซากสตั ว์ทดลอง สาํ ลี ผา้ ก็อช เส้อื คลมุ ถุงมอื ทีเ่ ป้ ือนเลอื ดหรือสารคัดหล่งั กระบอกฉีดยา ถุงใส่ ปัสสาวะ ภาชนะพลาสตกิ รองรบั สารคดั หลง่ั และเสมหะ ถงุ เลือด กระดาษซบั เลอื ด ผ้าปิดจมูกและปาก เสื้อคลมุ ใช้ครง้ั เดียวทิ้ง ผ้าอ้อมสําเรจ็ รูป ผ้าอนามยั ในหอผปู้ ่วย set-IV ทีต่ ดั สว่ นแหลมคมออกแลว้ สีถงุ ขยะ : สีแดง ORGANIC PAPER PLASTIC

Reference 1. สํานักอนามยั สง่ิ แวดลอ้ ม กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสขุ , แนวทางการจัดการมลู ฝอย สว้ มและสิง่ ปฏิกลู ในโรงพยาบาล. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลง กรณราชวิทยาลยั ; 2559. 2. กฎกระทรวงวา่ ด้วยการกําจดั มลู ฝอยติตเชือ้ (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2564, ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม 138 ตอนที่ 14 ก, (1 มีนาคม 2564), ข้อ 1. 3. กฎกระทรวงวา่ ดว้ ยการกาํ จดั มูลฝอยติดเชือ้ พ.ศ. 2545, ราชกจิ จานเุ บกษา, เลม่ 119 ตอนที่ 86 ก, (5 กนั ยายน 2545), ขอ้ 3 และข้อ 12. 4. การบริหารจัดการขยะและสารพิษ คณะแพทยศาสตร์ศิรริ าชพยาบาล. คูม่ อื การบรหิ ารจดั การขยะและสารพิษ 5. นโยบายรหัส HP-PC1-004 เรื่อง การจัดการขยะติดเช้อื (Infection waste management) ประกาศใช้ วนั ท่ี 1 มกราคม 2564. 6. Centers for Disease Control and Prevention. Guidelines for Environmental Infection Control in Healtth-Care Facilities (2003) [Internet].[updated 2015 November 5; cited 2023 May 25]. Available from:https://www.cdc.gov/infectioncontrol/guidelines/environmental/ background/medical-waste.htm