เครื่องมือการอ่านและการเขียน ป. ๕ (กรกฎาคม

เครอื่ งมอื คัดกรอง “ความสามารถในการอ่านและการเขียน” (ฉบับนกั เรยี น) ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 5 ภาคเรยี นท่ี 1 : กรกฎาคม 256๔ สถาบนั ภาษาไทย สานักวชิ าการและมาตรฐานการศกึ ษา สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พืน้ ฐาน กระทรวงศกึ ษาธิการ สงวนลขิ สิทธิ์ -๑-

ฉบบั ท่ี 1 การอ่าน ตอนที่ 1 การอา่ นออกเสียง คำชแ้ี จง (ครูอา่ นคาชแ้ี จงใหน้ กั เรียนฟัง) ให้นกั เรียนอ่านออกเสียงจากเรอื่ งท่ีกาหนดให้ ใชเ้ วลา ๕ นาที ฤดูฝนเป็นฤดูกาลที่มีฝนตกทาให้ดินชุ่มช้ืน พืชพรรณต่าง ๆ เจริญเติบโต อย่างรวดเร็ว ช่วยขจัดส่ิงสกปรกและฝุ่นละอองภายในอากาศ ทาให้อุณหภูมิลดลง อากาศจึงเย็นสบาย เม่ือตกลงมาในปริมาณที่มากพอจะทาให้เข่ือนสามารถกักเก็บน้า ไวใ้ ชใ้ นการผลิตกระแสไฟฟ้าได้ หากแต่มีส่ิงที่ควรระมัดระวังในฤดูฝน 3 เร่ือง คือ 1) โรคที่เกิดขึ้นได้บ่อย ในฤดูฝน เชน่ โรคหวดั โรคไข้เลือดออก โรคน้ากัดเท้า ฯลฯ หากมอี าการป่วย ควรไป พบแพทย์ทันที 2) สัตว์มีพิษร้าย เช่น งู ตะขาบ หากถูกสัตว์มีพิษกัด ควรรีบ ปฐมพยาบาลเบ้ืองต้น แล้วนาไปพบแพทย์ทันทีเช่นกัน 3) ไฟฟ้าดูด ไฟฟ้าช็อต ซ่ึงเป็นอันตรายจากการใชเ้ คร่ืองใชไ้ ฟฟา้ และหากเกิดเหตุการณ์ดงั กล่าว ควรต้ังสติใหด้ ี แล้วยกสะพานไฟลง ฤดูฝนยังประโยชน์แก่ส่ิงมีชีวิตนานัปการ ซึ่งส่งผลต่อการดารงชีวิตของ ส่ิงมีชีวิต ท้ังในด้านสภาพแวดล้อม การดารงชีวิต และด้านอื่น ๆ แต่อย่างไรก็ตาม ยงั มสี ่งิ ที่ควรระมัดระวงั ขณะฝนตกเพอื่ ความปลอดภยั แกร่ ่างกายและชีวติ มากข้ึน -๒-

ฉบับท่ี ๑ การอา่ น ตอนท่ี ๒ การอ่านรเู้ รอ่ื ง คาชี้แจง (ครอู ่านคาชแี้ จงใหน้ ักเรียนฟัง) ให้นักเรยี นตอบคำถำม โดยเขยี นเคร่ืองหมำย X ทับตัวอักษร ก. ข. ค. หรือ ง. หนำ้ คำตอบที่ถกู ต้อง ใชเ้ วลำ 3๐ นำที อ่านบทอ่านต่อไปน้ี แล้วตอบคาถาม ข้อ 1 - 3 ดอกมะลิเป็นดอกไม้ดอกเล็ก ๆ ที่มีสีขำวบริสุทธิ์ ดอกมะลิมีกลิ่นหอมท่ีทุกคนชื่นชอบ อีกทั้งดอกมะลิเป็นพืชท่ีออกดอกตลอดทั้งปี “ดอกมะลิ” ถูกนำมำใช้เป็นดอกไม้สัญลักษณ์ “วนั แม่” เพรำะดอกมะลิเปรียบเสมือนควำมรกั อันบริสุทธข์ิ องแม่ที่มีให้ลกู อย่ำงไม่มีวันเสอ่ื มคลำย ๑. จากบทอ่าน ข้อใดคอื เหตุผลท่ีนิยมใช้ดอกมะลเิ ป็นดอกไม้สัญลักษณ์ “วันแม่” ก. สีและกล่นิ ของมะลิ ข. ดอกและสขี องมะลิ ค. ขนำดและสีของมะลิ ง. ขนำดและกล่นิ ของมะลิ ๒. บทอ่านน้ีเขยี นในลักษณะใด ข. การแนะนา ก. การอธบิ าย ง. การแสดงความคิดเหน็ ค. การเลา่ เรือ่ ง 3. ขอ้ ใดเป็นขอ้ คิดเหน็ ข. ดอกมะลมิ กี ลนิ่ หอมทที่ ุกคนชื่นชอบ ก. ดอกมะลิเป็นดอกไม้ดอกเลก็ ๆ ง. ดอกมะลเิ ป็นพืชท่ีออกดอกตลอดทั้งปี ค. เป็นดอกไม้สญั ลักษณ์ “วันแม่” อา่ นบทอา่ นต่อไปน้ี แลว้ ตอบคาถาม ขอ้ 4 - 7 ต้อม เด็กชำยวัย 10 ปี อำศัยอยู่กับตำ ยำย ในบ้ำนสวนที่ล้อมรอบไปด้วยต้นไม้ใหญ่น้อย มีเสียงนกรอ้ งเจื้อยแจ้วนำ่ ฟงั พร้อมกบั สำยลมพดั เยน็ ทำใหท้ ุกคนทผ่ี ่ำนมำร้สู กึ สดช่นื ย่ิงนกั ท่ีบ้ำนสวนของตำและยำยปลูกผักปลอดสำรพิษ ต้อมมักบอกเพื่อน ๆ ว่ำ ใครได้กินผัก ของยำยต้องสุขภำพดีแน่ ๆ เพรำะผักของยำยไม่มีสำรเคมีตกค้ำงซ่ึงจะเป็นอันตรำยต่อร่ำงกำย ยำยชอบนำผักที่เหลือจำกกำรขำยไปแบ่งให้เพ่ือนบ้ำนเป็นประจำ ยำยสอนว่ำกำรให้ทำให้เรำมี ควำมสุข เม่ือขำยผักได้ตำกับยำยจะแบ่งเงินให้ต้อมเพรำะตอ้ มช่วยตำขนผักขึ้นรถที่มำซ้ือผักทุกคร้ัง ตำกับยำยสอนต้อมไม่ใช้จ่ำยสุรุ่ยสุร่ำย ให้ใช้เงินซื้อส่ิงต่ำง ๆ เท่ำที่จำเป็น เพื่อจะได้มีเงินเหลือ เก็บไว้ใชเ้ มือ่ โตข้ึน ตอ้ มเชอ่ื ฟังคำสอนของตำกับยำย และคิดว่ำเมื่อโตข้ึนจะคอยดแู ลท่ำนตลอดไป -๓-

4. ขอ้ ใดไม่ได้กลำ่ วถงึ ในบทอำ่ นนี้ ข. ควำมกตญั ญู ก. ควำมมนี ้ำใจ ง. ควำมรอบคอบ ค. ควำมพอเพียง 5. ข้อควำมใดแสดงถึง “ควำมตั้งใจ” ของตอ้ ม ก. กำรให้ทำใหเ้ รำมคี วำมสุข ข. เพอ่ื จะไดม้ เี งนิ เหลอื เก็บไวใ้ ชเ้ มอ่ื โตขึ้น ค. คดิ วำ่ เมอื่ โตขนึ้ จะคอยดูแลทำ่ นตลอดไป ง. อยำกใหค้ นท่ีได้กินผักปลอดสำรพิษของยำยมีสุขภำพดี 6. บทอ่ำนนี้ ควรต้งั ชอ่ื เร่ืองในข้อใดจึงจะเหมำะสมทีส่ ุด ก. หนำ้ ท่ีเดก็ ดี ข. ชวี ิตชำวสวน ค. คำสอนตำยำย ง. ธรรมชำติบ้ำนฉัน 7. ข้อใดเปน็ ขอ้ เทจ็ จรงิ ก. มเี สียงนกร้องเจอ้ื ยแจ้วน่ำฟงั ข. ใครไดก้ นิ ผกั ของยำยต้องสขุ ภำพดแี น่ ๆ ค. ทีบ่ ้ำนสวนของตำและยำยปลูกผกั ปลอดสำรพิษ ง. สำยลมพัดเย็นทำให้ทุกคนท่ีผ่ำนมำรสู้ กึ สดชื่นยิ่งนกั อา่ นบทอ่านต่อไปน้ี แล้วตอบคาถาม ขอ้ 8 - 10 น้าสม้ คนั้ บ้านน้าสม้ หวาน ประโยชนข์ องน้าสม้  อดุ มไปดว้ ยสำรอำหำร วิตำมนิ และแรธ่ ำตทุ ี่เป็นประโยชน์ต่อรำ่ งกำย เช่น วติ ำมินซี วิตำมนิ เอ วิตำมินบี 1 วิตำมนิ บี 2 แคลเซียม  ช่วยใหผ้ วิ มีสขุ ภำพดี  ชว่ ยใหก้ ระดกู แข็งแรง  ชว่ ยเพ่ิมประสทิ ธภิ ำพกำรทำงำนของหวั ใจ  ช่วยลดกำรอกั เสบ  ช่วยในกำรขบั ถำ่ ย น้าสม้ คัน้ สดยอดฮติ ดมื่ ได้ทุกวยั โทรสัง่ ตั้งแต่ 06.00 - 18.00 น. -๔-

8. ขอ้ ใดคอื วัตถุประสงคข์ องบทอ่ำนนี้ ข. ชแ้ี จง ก. แนะนำ ง. ให้ควำมรู้ ค. โฆษณำ 9. ขอ้ มลู ใดเปน็ ข้อมูลสำคัญท่ผี เู้ ขยี นตอ้ งกำรใหผ้ ู้อำ่ นทรำบ ก. วธิ กี ำรดมื่ น้ำสม้ ข. วธิ ีกำรผลติ น้ำส้ม ค. สว่ นประกอบของน้ำส้ม ง. ประโยชนข์ องน้ำส้ม 10. ข้อใดไม่ใช่ประโยชน์ของกำรด่ืมน้ำส้มจำกบทอ่ำนนี้ ก. ผิวขำวใส ข. บำรงุ หัวใจ ค. บรรเทำอำกำรทอ้ งผกู ง. เสรมิ สร้ำงควำมแขง็ แรงให้กระดกู อ่านบทอ่านต่อไปน้ี แล้วตอบคาถาม ขอ้ 11 - 14 -๕-

11. ข้อใดคอื วัตถปุ ระสงค์ของบทอำ่ นน้ี ข. โฆษณำ - ประชำสัมพันธ์ ก. ใหค้ วำมรู้ - แนะนำ ง. รำยงำนขอ้ มูล - คำดคะเนเหตกุ ำรณ์ ค. โนม้ น้ำวใจ - แสดงขอ้ เท็จจรงิ 12. ข้อมลู ใดไม่ถูกตอ้ งเกยี่ วกับไข้หวดั ใหญ่ ข. มอี ำกำรปวดเมื่อยและไข้สูง ก. ติดตอ่ ไดจ้ ำกกำรไอหรือจำม ง. ไม่สำมำรถแพรไ่ ด้จำกกำรสัมผัส ค. ชนดิ ทพี่ บมำกทีส่ ุด คอื H1N1 13. บุคคลในข้อใดมพี ฤตกิ รรมเส่ียงต่อกำรรบั เช้อื ไข้หวดั ใหญม่ ำกทีส่ ดุ ก. โจ้ไม่ไปสถำนทท่ี ม่ี ีผูค้ นแออดั ข. จ๋ำใชผ้ ำ้ ปดิ ปำกทุกคร้งั เม่ือไอหรอื จำม ค. แจ่มหยบิ แกว้ น้ำของเพอื่ นมำดื่มเสมอ ง. จมุ๋ ล้ำงมอื ทกุ ครั้งก่อนหยิบอำหำรรบั ประทำน 14. ขอ้ ใดไมใ่ ช่วิธกี ำรป้องกันไข้หวดั ใหญ่ ก. หมน่ั ล้ำงมืออยู่เสมอ ข. ใช้ผ้ำปดิ ปำกหรอื จมูกเม่อื ไอหรือจำม ค. พยำยำมไมไ่ ปสถำนที่ท่มี ีคนจำนวนมำก ง. ไปเรียนตำมปกติหำกยงั มอี ำกำรไมร่ นุ แรง อา่ นบทอ่านต่อไปน้ี แล้วตอบคาถาม ข้อ 15 - 17 -๖-

๑5. ข้อใดคอื ประโยชนท์ ่ีผู้อำ่ นจะไดร้ ับจำกบทอ่ำนนี้มำกท่ีสุด ก. สำมำรถไปแนะนำผอู้ ื่นได้อยำ่ งถกู ตอ้ ง ข. สำมำรถวนิ จิ ฉยั เบอื้ งต้นกรณเี กิดอำกำร ค. สำมำรถป้องกนั เพอื่ มิให้เกดิ อำกำรต่ำง ๆ ง. สำมำรถไปพบแพทย์ได้ในทนั ทีท่เี กิดอำกำร ๑6. ผูท้ มี่ ีอำกำรในข้อใด อำจจะเปน็ อำกำรของไขห้ วัดธรรมดำ ก. ไอ ปวดเมื่อย เจ็บคอ และจำม ข. มไี ข้ ไอ ปวดหัว และปวดเมือ่ ย ค. มีไข้ ปวดหัว คัดจมกู และทอ้ งเสยี ง. ปวดหัว ปวดเมือ่ ย ออ่ นเพลีย และหำยใจติดขดั ๑7. ขอ้ ใดเปน็ อำกำรทช่ี ัดเจนของผปู้ ่วยโควิด-19 ก. ไอ จำม ข. มไี ข้ ไอ ค. เจ็บคอ ท้องเสยี ง. คัดจมูก หำยใจติดขัด อา่ นบทอ่านต่อไปนี้ แล้วตอบคาถาม ขอ้ 18 - 20 -๗-

18. ขอ้ ใดไม่ใช่ข้อมูลจำกบทอำ่ นน้ี ข. ลักษณะโรค ก. กำรรกั ษำ ง. กำรแพร่ตดิ ตอ่ ของเชอื้ ค. กำรดแู ลตนเอง 19. ข้อใดเป็นอำกำรที่เกิดจำกเช้อื แบคทเี รีย ข. ไอ เสยี งแหบ เจ็บคอ ก. คดั จมกู ระคำยคอ ง. ไอบ่อย มหี นองทีต่ อ่ มทอลซลิ ค. มไี ข้สงู เจบ็ ใตข้ ำกรรไกร 20. ข้อใดเป็นกำรปฏิบัติท่ีถูกตอ้ ง กรณีที่คิดว่ำตนเองไดร้ ับเชือ้ แบคทีเรีย ก. รีบไปพบแพทย์ ข. ใชน้ ้ำเกลอื บว้ นปำก ค. นอนหลับให้เพียงพอ ง. ด่ืมนำ้ ระหว่ำงวันมำก ๆ -๘-

ฉบบั ท่ี 2 การเขยี น คาช้แี จง (ครูอำ่ นคำชแ้ี จงใหน้ กั เรียนฟงั ) ให้นักเรียนเขียนเร่ืองตำมจินตนำกำรในประเด็น “ชีวิตต้องเปลี่ยน ลดเส่ียงโควิด-19” ดว้ ยตัวบรรจงครงึ่ บรรทัด ควำมยำว 9 - ๑๐ บรรทัด และต้ังชือ่ เรื่องให้เหมำะสม ใชเ้ วลำ ๒๐ นำที ช่ือ ....................................................................................... ช้ัน ............. เลขท่ี ............ …………………..………….……...........…………………………………………..…… …………………..………….……………………………………………………………………………………………………………………..…… ……………………………………………………………………………………………………………….……………………………………….… ……..………….…………………………………………………………………………………………………….…………………….…………… ………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………… ……..…………..………….………………………………………………………………………………………………………........................ …….………………………………………………………………………………………………………………………..……………….............. ……..………….…………………………………………………………………………………………………….…………………….…………… ………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………… ……..…………..………….………………………………………………………………………………………………………........................ …….………………………………………………………………………………………………………………………..……………….............. -๙-