หน่วยที่ 2 ธรรมชาติของเสียง ความดังของเสียง 3

โรงเรียนวดั เทพชุมนมุ รายวชิ าวทิ ยาศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 5 หนว่ ยที่ 3 แรงและพลังงาน เร่อื ง ความดงั ของเสียง 3 ผ้สู อน : ครพู ชั รี วรรัตนานรุ ักษ์ (ครไู ก่)

ข้นั กระตุ้นความสนใจ เสียงแต่ละเสียงมีความดงั ของเสียง แตกต่างกนั หรือไม่ อยา่ งไร เสียงแตรรถยนต์ เสียงลมพดั 154

1.2 ความดงั ของเสียง การเกดิ เสียงดงั เสียงค่อยมีความสมั พนั ธ์กบั พลงั งานในการสั่นของแหล่งกาเนิดเสียงและความเข้มเสียง เสียงดงั แหล่งกาเนิดเสียงสนั่ ดว้ ยพลงั งานมาก ความเขม้ เสียงสูง เสียงค่อย แหล่งกาเนิดเสียงสนั่ ดว้ ยพลงั งานนอ้ ย ความเขม้ เสียงต่า 155

ข้นั สารวจและค้นหา 1.2 ความดงั ของเสียง เสียงดงั เสียงค่อยแตกต่างกนั อยา่ งไร นกั เรียนสามารถเรียนรู้ไดจ้ าก การปฏิบตั ิกิจกรรมต่อไปน้ี 156

กิจกรรมที่ 1.3 เสียงดงั เสียงค่อย ข้ึนอยกู่ บั อะไร บนั ทกึ ผลการทากจิ กรรม จุดประสงคข์ องกิจกรรม ทดลองและอธิบายการเกิดเสียงดงั เสียงคอ่ ย สมมติฐาน การเขยา่ กลอ่ งใส่เมลด็ ถวั่ เขียวดว้ ยแรงที่แตกต่างกนั มีผลตอ่ การเกิดเสียงดงั เสียงค่อย เพราะการออกแรงมาก นอ้ ยแตกตา่ งกนั ทาใหพ้ ลงั งานในการสั่นของวตั ถุแตกต่างกนั ตวั แปรตน้ การเขยา่ กล่องใส่เมลด็ ถวั่ เขียวดว้ ยแรงท่ีแตกต่างกนั 157

กิจกรรมท่ี 1.3 เสียงดงั เสียงค่อย ข้ึนอยกู่ บั อะไร บันทกึ ผลการทากจิ กรรม ตวั แปรตาม เสียงดงั เสียงค่อยท่ีไดย้ นิ ตวั แปรท่ีตอ้ งควบคุมใหค้ งที่ กล่องใส่เมลด็ ถว่ั เขียวใบเดิม จานวนเมลด็ ถว่ั เขียวเท่าเดิม คนเขยา่ คนเดิม 158

1.2 ความดงั ของเสียง กจิ กรรมท่ี 11 ทดลอง เสียงดงั เสียงคอ่ ย ปัญหา ปัจจยั ที่ทาใหเ้ กิดเสียงดงั เสียงคอ่ ยมีอะไรบา้ ง กาหนดสมมุตฐิ าน เมื่อเขยา่ กล่องพลาสติกดว้ ยแรงมากข้ึน เสียงที่เกิดน่าจะดงั ข้ึน 159 ทกั ษะ 1. สงั เกต 2. ทดลอง 3. ต้งั สมมุติฐาน 4. ตีความหมายขอ้ มูลและลงขอ้ สรุป

1.2 ความดงั ของเสียง อปุ กรณ์ กล่องพลาสติกท่ีมีฝาปิ ด 1 กล่อง ลูกปัด 10 ลูก 160

1.2 ความดงั ของเสียง ข้นั ตอน ใหน้ กั เรียนปฏิบตั ิตามข้นั ตอนต่อไปน้ี ลูกปัด กล่องพลาสติก ที่มีฝาปิ ด 1. ใส่ลูกปัด 10 ลูกลงในกล่องพลาสติก แลว้ ปิ ดฝากล่องใหส้ นิท 161

1.2 ความดงั ของเสียง 32. เขยา่ กล่องพลาสติกแเบรางๆ ฟังเสียงท่ีเกิดข้ึน แลว้ บนั ทึกผล 162

1.2 ความดงั ของเสียง บันทกึ ผล ลกั ษณะการเขย่า ความดงั ของเสียงทเี่ กดิ ขนึ้ เขยา่ กล่องพลาสติกเบา ๆ ไดย้ นิ เสียงค่อย เขยา่ กล่องพลาสติกแรง ๆ ไดย้ นิ เสียงดงั 163

ข้ันอธิบายความรู้ 1.2 ความดงั ของเสียง แปลความหมายข้อมูล เสียงดัง เสียงค่อยมีความสัมพนั ธ์กับพลังงานใน การส่ันของแหล่งกาเนิดเสียง ถา้ แหล่งกาเนิดเสียงส่ัน ดว้ ยพลงั งานมากจะเกิดเสียงดงั แต่ถา้ แหล่งกาเนิดเสียง สนั่ ดว้ ยพลงั งานนอ้ ยจะเกิดเสียงค่อย 164

1.2 ความดงั ของเสียง สรุปผล เสียงดงั เสียงค่อยข้ึนอยู่กบั พลงั งานในการส่ัน ของแหล่งกาเนิดเสียง 165

ข้ันขยายความรู้ 1.2 ความดงั ของเสียง ค้นหาคาตอบ 1. ตวั แปรตน้ ตวั แปรตาม และตวั แปรควบคุมของกิจกรรมน้ีคืออะไร ตวั แปรตน้ คือ แรงท่ีใชใ้ นการเขยา่ กล่องพลาสติก ตวั แปรตาม คือ ความดงั ของเสียงท่ีเกิดข้ึน ตวั แปรควบคุม คือ จานวนลูกปัดในกล่องพลาสติก 2. การเขยา่ กล่องพลาสติกดว้ ยแรงที่แตกต่างกนั มีผลต่อความดงั ของเสียง ในลกั ษณะใด เม่ือเขยา่ กล่องพลาสติกดว้ ยแรงที่มากข้ึน เสียงที่เกิดกจ็ ะดงั มากข้ึน 166

1.2 ความดงั ของเสียง ค้นหาคาตอบ 3. การเขยา่ กล่องพลาสติกดว้ ยแรงที่แตกต่างกนั เก่ียวขอ้ งกบั พลงั งาน ในการสน่ั ของกล่องพลาสติกท่ีใส่ลูกปัดหรือไม่ อยา่ งไร เกี่ยวขอ้ งกนั เน่ืองจากเมื่อเขยา่ กล่องพลาสติกเบา ๆ ใชพ้ ลงั งานในการ เขย่าน้อย ลูกปัดในกล่องพลาสติกจะสั่นดว้ ยพลงั งานน้อย เม่ือลูกปัด กระทบกล่องพลาสติกจะทาใหเ้ กิดเสียงค่อย แต่เม่ือเขยา่ กล่องพลาสติก แรง ๆ ใชพ้ ลงั งานในการเขย่ามาก ลูกปัดในกล่องพลาสติกจะส่ันดว้ ย พลงั งานมาก เมื่อลูกปัดกระทบกล่องพลาสติกจะทาใหเ้ กิดเสียงดงั 167

ข้นั สรุป นักเรียนได้เรียนรู้อะไรบ้าง เรามาตรวจสอบความเข้าใจกนั 1. ถา้ แหล่งกาเนิดเสียงสนั่ ดว้ ยพลงั งานมาก เสียงท่ีเกิดข้ึน จะมีลกั ษณะใด มีเสียงดงั 2. ถา้ แหล่งกาเนิดเสียงสนั่ ดว้ ยพลงั งานนอ้ ย เสียงท่ีเกิดข้ึน จะมีลกั ษณะใด มีเสียงค่อย 168

ความดงั ของเสียง แบ่งเป็ น เสียงดงั เสียงค่อย เกิดจาก เกิดจาก แหล่งกาเนิดเสียง แหล่งกาเนิดเสียง สนั่ ดว้ ยพลงั งานมาก สน่ั ดว้ ยพลงั งานนอ้ ย และมีความเขม้ เสียงสูง และมีความเขม้ เสียงต่า 169