บทที่ 1 การจัดองค์การ

การบริหารงานคุณภาพในองค์การ ครแู สงเดอื น เพญ็ ศศิธร

01 ความหมายของการจัดองค์การ องค์การเปนกลุ่มขนาดใหญ่เปนการรวมบุคคลเพือทํากิจกรรม และใหบ้ รกิ าร โดย การแบ่งสันปนส่วนกันทํางาน  เพือใหบ้ รรลุเปาหมายขององค์การทีตังไว้  หลัก ขององค์การได้แก่ ความชาํ นาญงานสายการบังคับบัญชา ขอบข่ายการควบคุม และการจัดลําดับงาน ซงึ องค์การโดยทัวไปจะมีหน้าทีใหบ้ รกิ าร สรา้ งผลผลิตใหม้ ี คุณภาพและมีการทํางานอย่างมีประสิทธิภาพ และมีการขยายงาน ระดม ทรพั ยากรต่างๆ และมีระเบียบวินัยทีวางไว้เพือใหอ้ งค์การประสบความสาํ เรจ็ ใน การบรหิ ารงานผลผลิตหรอื บรกิ ารเกิดประสิทธิภาพ และมีประสิทธิผล

02 ความหมายของการจัดองค์การ องค์การ คือ กลุ่มบุคคลแต่เปนกลุ่มทีค่อนข้างใหญ่ และมี ลักษณะเฉพาะทีมีจุดมุ่งหมายในการดําเนินการอย่างใดอย่างหนึงโดยกลุ่ม บุคคลนีจะมีสิงยึดเหนียวรว่ มกันและรว่ มแรงรว่ มใจกันทํางานเพือบรรลุเปา หมายทีได้วางไว้  

องค์การจงึ มลี ักษณะดงั นี 1.  องค์การเปนรูปแบบของการรวมบุคคล 2.  มีความสัมพันธ์ทีจะทํากิจกรรมอย่างใดอย่างหนึงรว่ มกัน 3.  มีการแบ่งงาน จัดสรรหน้าทีใหส้ มาชิกในองค์การ 4.  มีโครงสรา้ งขององการในลักษณะของการบังคับบัญชา 5.  มีการยอมรบั ในสังคม ตามระเบียบแบบแผน ประเพณี หรอื กฎหมาย

03 ทฤษฎีองค์การ ทฤษฎีองค์การอาจแบ่งได้เปน3 ทฤษฎีด้วยกันคือ              1.  ทฤษฎีดังเดิม (Classical organizationtheory)               2.  ทฤษฎีสมัยใหม่ (Neo-Classicalorganization theory)               3.  ทฤษฎีสมัยปจจุบัน (Modern organizationtheory)

3. ประเภทขององค์การ (Types of Organization)  ในการแบ่งประเภทขององค์การนันขึนอยู่กับจุดมุ่งหมายของ องค์การว่าเปนอย่างไรซงึ มีลักษณะการดําเนินงานทีแตกต่างกัน โดยสามารถแบ่งประเภทองค์การได้ ดังนี 1. การแบ่งองค์การตามความต้องการของบุคคล        2. การจาํ แนกองค์การโดยยึดโครงสรา้ ง แบ่งออกเปน 2 แบบ      3. การแบ่งองค์การตามจุดมุ่งหมายขององค์การ

04 4. หลักการจัดองค์การ หลักการจัดองค์การ OSCAR ของ Henri Fayol มาจากคําว่า Objective,Specialization, Coordination, Authority และ Responsibilityซงึ Fayol ได้เขียนหลักของ การจัดองค์การไว้ 5ข้อ เมือนาํ เอาตัวอักษรตัวแรกของคําทัง 5 มาเรยี งต่อกัน จะทําใหส้ ะกดได้คําว่า OSCAR สาํ หรบั รายละเอียด ทัง 5 คําจะขอกล่าวไว้ใน \" หลักในการจัด องค์การทีดี\"

05 กระบวนการจัดองค์การ (PROCESS OF  ORGANIZING) ประกอบด้วยกระบวนการ 3 ขัน ดังนี 1. พิจารณาแยกประเภทงาน จัดกลุ่มงาน และออกแบบงานสาํ หรบั ผู้ทํางานแต่ละคน  (Identification of Work & GroupingWork)   2. ทําคําบรรยายลักษณะงาน(Job Description & Delegation of Authority & Responsibility)   3.  จัดวางความสัมพันธ์ (Establishment of Relationship)

การจดั โครงสรา้ งขององค์การ (Organization structure) การจัดโครงสรา้ งขององค์การมีหลายแบบ ซงึ แต่ละแบบก็มีข้อดีข้อเสียในตัวของมันเอง ฉะนัน การทีผู้บรหิ ารจะวางแนวในการจัดโครงสรา้ งนัน อาจจะต้องพิจารณาจากหลาย ๆ ปจจัยด้วยกัน อย่างไรก็ตามการจัดโครงสรา้ งขององค์การสามารถแบ่งแยกออกเปนประเภทใหญ่ ๆ ได้ 5 ประเภทดังนี     1. โครงสรา้ งองค์การตามหน้าทีการงาน(Functional Organization Structure)      2. โครงสรา้ งองค์การตามสายงานหลัก(Line Organization Structure)      3. โครงสรา้ งองค์การแบบคณะทีปรกึ ษา(Staff Organization Structure)     4. โครงสรา้ งองค์การแบบคณะกรรมการบรหิ าร(Committees Organization Structure)                                5. โครงสรา้ งองค์การงานอนุกรม  (Auxiliary)

06 การจัดแผนกงาน (DEPARTMENT การจัดแผนกงานหมายถึง การรวมกลุ่มกิจกรรมต่าง ๆ เข้าด้วยกัน โดยการรวมกิจกรรมที คล้ายกันและเหมาะสมทีจะนาํ มาปฏิบัติ ในกลุ่มเดียวกันเข้าไว้ด้วยกันเปนกลุ่ม แผนกหรอื หน่วยงาน อํานาจหน้าทีและความรับผิดชอบ(Authority and Responsibility)                          ในการจัดองค์การจะสามารถจัดการได้อย่างเหมาะสมเมือมีการแบ่งงานกันตามหน้าทีทีได้ รบั มอบหมาย และทุกคนรูจ้ ักงานและหน้าทีของตนปฏิบัติงานภายในขอบเขตทีองค์การมอบหมายมา แต่งานทีดาํ เนินการจะสามารถสัมฤทธิผลได้ก็ต่อเมือผู้บรหิ ารทีมีอํานาจในการมอบหมายอํานาจหน้าทีนันจะ ต้องกําหนดความรบั ผิดชอบของบุคคลแต่ละคนในการปฏิบัติงานอีกด้วย

07 การมอบหมายงาน (DELEGATION) การมอบหมายงาน หมายถึง การทีผู้บังคับบัญชาได้กําหนด ความรบั ผิดชอบและอํานาจหน้าที (Assignment of Responsibility and Authority ) หรอื เปนการกระจาย งานในหน้าทีความรบั ผิดชอบ (Responsibility) และใหอ้ ํานาจ ในการตัดสินใจ(Authority) ภายในขอบเขตทีกําหนดใหผ้ ู้รว่ ม งานหรอื ผู้ใต้บังคับบัญชาไปปฏิบัติ

TThyhyoaoauunn!!kk