สื่อคอมพิวเตอร์เพื่อการสอน

90 สือ่ คอมพิวเตอร์เพื่อการสอน

สื่อคอมพิวเตอร์เพือ่ การสอน 91

92 สือ่ คอมพิวเตอร์เพื่อการสอน บทท่ี 6 การประยกุ ต์ใชง้ านแอพพลิเคชั่นเพือ่ การศกึ ษา ปจั จบุ ัน แอพพลิเคชน่ั เพื่อการศกึ ษา กาลังมีบทบาทและ ความสาคญั ในการเรยี นการสอนนักเรยี น อีกท้ังรฐั บาลไทยมนี โยบาย สง่ เสรมิ การใช้สือ่ สมัยใหม่(NewMedia)ในการพฒั นาการเรียนรู้ของนักเรยี น และนักศึกษาแอพพลิเคชน่ั เพื่อการศึกษาสามารถใช้ประโยชนแ์ ละสรา้ ง คณุ ค่าทางการเรยี นร้ไู ด้มากเนอ่ื งจากนักเรียนสว่ นใหญส่ ามารถเข้าถงึ ข้อมลู ไดง้ า่ ยผ่านทางโทรศัพทม์ ือถือระบบปฏบิ ัติการสมาร์ทโฟน หรือแอนดรอยด์ ในปัจจุบนั นั้นกพ้ บว่ามีการสร้างแอพพลิเคชน่ั ทใ่ี ช้ในการศึกษาท่ี ครอบคลุมทกุ ๆ กลุ่มสาระการเรียนรไู้ วอ้ ยา่ งน่าสนใจ ไม่ว่าจะเปน็ กลมุ่ สาระ การเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์ กลมุ่ สาระการเรียนรคู้ ณติ ศาสตร์ กล่มุ สาระการ เรยี นรศู้ ิลปะ กลมุ่ สาระการเรียนรภู้ าษาไทย กลุ่มสาระการเรยี นรู้ ภาษาต่างประเทศ กลุม่ สาระการเรยี นรสู้ งั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม กลมุ่ สาระการเรยี นรู้การงงานอาชีพ และเทคโนโลยี และกลุ่มสาระการ เรยี นรู้พละศึกษา ซ่ึงแตล่ ะกลุ่มสาระการเรียนร้นู นั้ กม็ แี อพทีน่ า่ สนใจ มากมาย ดังตอ่ ไปนี้ 1. กล่มุ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์ 1.1 Science News & Discoveries- NF วิทยาศาสตร์สมัยใหมร่ วมถึง การค้นพบใหม่, การวิจัย, การสัมภาษณ์ท่ี นา่ สนใจและการศกึ ษา รวมถึงสรุปขา่ วครอบคลุมเรอื่ งราวจากแหลง่ ท่มี า ทง้ั หมด 1.2 วิทยาศาสตร์ – ข่าววิทยาศาสตร์

สือ่ คอมพิวเตอร์เพือ่ การสอน 93 ขา่ ววทิ ยาศาสตร์ และข่าวหลกั เกย่ี วกับดาราศาสตร์สขุ ภาพ , ชีววิทยา, เคมี, วทิ ยาศาสตร์คอมพวิ เตอร์นิเวศวิทยาภูมิศาสตรธ์ รณีวิทยา ฟิสกิ ส์ จิตวิทยา สัตววทิ ยา ประสาท และหัวข้อวทิ ยาศาสตร์อน่ื 1.3 ดาราศาสตร์ ศึกษาพื้นทีด่ วงจันทร์ โลก ท้องฟา้ จาลอง ประวัติศาสตร์ดาราศาสตร์ รายชอ่ื ของนักดาราศาสตรท์ มี่ ีชื่อเสยี ง และบทเรยี นดาราศาสตร์ 2. กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์ 2.1 Photomath – กล้องคานวณ แค่เล็งกล้องมือถือของคุณไปท่ีโจทยค์ ณติ ศาสตร์ แล้ว Photomath จะ แสดงผลลพั ธพ์ รอ้ มรายละเอียดวิธที าแบบทีละขน้ั ตอนได้อย่างนา่ อัศจรรย์ 2.2 คณติ ศาสตร์ 6-สถติ ิ สรปุ ความรู้คณิตศาสตร์ ความน่าจะเป็นสถิติท่ีหก การสอบคณติ ศาสตรใ์ น การสร้างพื้นฐานคณติ ศาสตร์บวกในอนาคตเตรยี ม SAT 2.3 ปริมาณและพ้ืนท่ี ในนัน้ คุณจะได้พบกับรปู ทรงที่แตกต่างกันท้ังแบนและสามมติ ิ ตัวเลขสามมติ ิ อินเตอร์เฟซท่ีใชง้ านง่าย โปรแกรมนีจ้ ะช่วยใหค้ ณุ คานวณปรมิ าณและพื้นท่ี ทีม่ ีข้อมลู ทแี่ ตกต่าง 2.4 แปลงหน่วย แอพพลเิ คชน่ั การแปลงหนว่ ยนี้เป็นหน่ึงในชดุ เครือ่ งมือของ สมาร์ท ทลู ส์ (Smart Tools®) ซงึ่ มีออกมาแลว้ หลายอย่างได้มกี ารเพิ่มการแลกเปลี่ยน เงนิ ตราสว่ นแอพการแปลงหน่วยในมาตราต่างๆน้ี 3. กลุ่มสาระการเรยี นร้ศู ลิ ปะ

94 สื่อคอมพิวเตอร์เพื่อการสอน 3.1 ศิลปะ เรียนรู้ Origami ศลิ ปวัฒนธรรมญีป่ นุ่ ในการพับกระดาษทงี่ ่ายมาก สอนท้ัง การพบั และเทคนคิ การพับแบบญ่ีปนุ่ ดัง้ เดมิ ซ่ึงได้รบั การฝึกมาตง้ั แตส่ มัยเอ โดะ (1603-1867) 3.2 ศิลปะการออกแบบ Doodle Doodle ศิลปะรปู แบบของการวาดภาพโดยวิธีการเขยี นหวัด, มนี ยั สาคัญ ใหก้ ารทางานไม่ได้มรี ปู ร่างท่ีถูกต้อง แต่มลี กั ษณะท่ีไมซ่ ้ากันและนา่ สนใจ 3.3 Google Arts & Culture หาแรงบันดาลใจงานศิลปะในคอลเลกชนั จากแกลลอรี่ของ Google ศิลปะ และวฒั นธรรมไดร้ ่วมมือกบั กว่า 1,200 พพิ ิธภัณฑ์แกลเลอรี่นานาชาติ และ สถาบันจาก 70 ประเทศทัว่ โลกที่จะทาใหก้ ารจดั แสดงนทิ รรศการออนไลน์ และแบง่ ปนั ให้กบั เพื่อน 3.4 ศิลปะ ของ วินเซนต์ แวนโกะ๊ สรา้ งแรงบันดาลใจจากการชมแกลลอร่ี ที่มี 116 ผลงานภาพวาดของแวน โก๊ะ ศลิ ปนิ ระดับโลก โดยภาพในแกลเลอรีส่ ามารถตั้งเป็นวอลล์เปเปอร์ได้ ดว้ ย 4. กลมุ่ สาระการเรียนร้ภู าษาไทย 4.1 พจนานกุ รมฉบับราชบณั ฑิตยสถาน ๕๔ พจนานกุ รมภาษาไทยท่สี มบรู ณ์และครอบคลุมคาศัพท์ภาษาไทยกวา่ ๔๓,๐๐๐ คา ใน \"พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔\" ซ่งึ เปน็ ฉบับล่าสดุ 4.2 สานวนไทย และสภุ าษิตคาพังเพย

สือ่ คอมพิวเตอร์เพือ่ การสอน 95 รวบรวมสานวนไทยไว้มากกวา่ 160 คา ท้ังของเก่าดั่งเดมิ ละของใหม่ที่มี ความหมายลึกซึ่งทใี่ ช้กันทั่วไป เรยี กตามหมวดหมู่ มรี ะบบแจ้งเตอื นแบบสมุ่ คามาแสดงใหอ้ า่ นทกุ วัน สามารถต้ังเวลาเตือนไดต้ ามต้องการ 4.3 โคลงกลอน ผใู้ ชส้ ามารถเขา้ ถึงบทกลอนและ วรรณคดไี ทยได้ง่ายย่ิงขน้ึ จากการรวบรวม ไว้เปน็ หมวดหมู่ พกพาสะดวก อา่ นง่าย อ่านได้ทุกที่ทกุ เวลา สามารถแชร์ให้ เพือ่ นๆอ่านไดด้ ว้ ย 5. กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาตา่ งประเทศ 5.1 ภาษาอาเซียน AEC ASEAN LANGUAGE เรียนรู้ หรือหดั พูดภาษาอาเซียน 9 ภาษา คือ ภาษาบรูไนฟิลปิ ปนิ ส์ อนิ โดนิ เซีย สงิ คโปร์ มาเลเซยี เวยี ดนาม พมา่ กัมพูชา ลาว ดว้ ยการอ่าน ฟงั เสียง สนทนา ถามตอบสะดวก ดว้ ยการแยกเป็นหมวดหมู่ใหเ้ ลือกหัดพูด 5.2 EchoEnglish เรยี นภาษาอังกฤษฟรี พบกบั หัวข้อวดิ ีโอทีห่ ลากหลาย สานวนภาษาองั กฤษพืน้ ฐาน, สถานการณ์ ท่วั ไป, การทอ่ งเท่ียว, ธุรกจิ , วิชาชีพ วิดีโอบทเรยี นเน้นการพัฒนาทักษะ การออกเสยี ง, การส่ือสาร, ความเขา้ ใจทางวัฒนธรรม, พ้ืนฐานไวยากรณ์ และคาศพั ท์ 5.3 สนทนาภาษาเกาหลที นั ใจ รวบรวมประโยคสาคญั ท้งั หมดในการสนทนาภาษาตา่ งประเทศ สามารถ ส่ือสารกบั ผคู้ นในประเทศอน่ื ๆ ไดท้ กุ ทท่ี ั่วโลก ได้รบั รางวลั T store ใน หมวดหมู่ ภาษา/การศึกษา ไดร้ ับเลือกเปน็ สดุ ยอดแอพใน Mobile Awards และเป็นแอพทจ่ี ดทะเบียนสิทธิบัตรแลว้

96 สื่อคอมพิวเตอร์เพื่อการสอน 6. กลุ่มสาระการเรยี นร้สู งั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม 6.1 รอบรู้ AEC แหล่งเรียนร้คู วามเปน็ มาของประชาคมอาเซยี น อาทิ ความเป็นมา รายละเอียดประเทศ ความรตู้ ่างๆ เก่ยี วกับประเทศในประชาคมอาเซียน ภาษาท่ีใช้ และอาชีพในประชาคมอาเซยี น – ข่าวสารอาเซียน 6.2 พุทธศาสนสภุ าษติ ภาษาบาลี พุทธศาสนสภุ าษิต ภาษาบาลี คาสอนท่ที ุกคนสามารถนาไปปฏิบัตใิ น ชวี ิตประจาวนั ชว่ ยใหเ้ กดิ สุข ทางทมี งานได้รวบรวมข้อมลู ศาสนพุทธภาษติ จานวน 20 หมวด เพ่ือเป็นประโยชนต์ ่อการใช้งานอย่างคุ้มคา่ ทีส่ ุด 6.3 รากวฒั นธรรมตามวิถไี ทย รากวฒั นธรรมตามวถิ ไี ทย นาเสนอข้อมลู ใน 8 รากวฒั นธรรมตามวถิ ีไทย ประกอบดว้ ย ประเพณี ศิลปะการแสดง อาหาร การแต่งกาย ภาษา วรรณกรรม ความเชื่อและพิธกี รรม อาชพี และท่ีอยู่อาศยั 7. กลุ่มสาระการเรียนรู้การงงานอาชพี 7.1 รวมสูตรอาหารไทย และวิธที างา่ ย แอปรวมสตู รอาหารไทย อาหารพื้นบา้ น ทาง่าย กินอร่อย ทง้ั ตม้ ยาแกงทอด ปง้ิ ยา่ ง นา้ พริก อาหารพ้ืนบา้ น อาหารเจ ขนมหวาน ขนมไทย และอีก สารพัดเมนู และจะมีเมนอู าหารใหม่ๆ 7.2 ขนมไทย สตู ร วิธีทา วดิ ีโอสอน พบกบั สตู รขนมไทยกว่า 100 ชนิด พร้อมวดิ โี อสอนการทาอย่างละเอยี ดทุก ขน้ั ตอน และรายละเอียดสว่ นผสมและวธิ ีทาทง้ั ภาษาไทย และภาษาอังกฤษ สามารถทาตามได้

สื่อคอมพิวเตอร์เพือ่ การสอน 97

98 สือ่ คอมพิวเตอร์เพื่อการสอน

สื่อคอมพิวเตอร์เพือ่ การสอน 99

100 สือ่ คอมพิวเตอร์เพื่อการสอน บทท่ี 7 การสรา้ งสอ่ื ความจรงิ เสมอื นบนคอมพวิ เตอร์ Augmented Reality หรือ AR คอื อะไร Augmented Reality หรอื AR เป็นเทคโนโลยีสมยั ้ลา้ ปี 2010 ซึ่ง เป็นเทคโนโลยที ่ีผสานเอาโลกแห่งความเปน็ จรงิ (Real) เข้ากบั โลกเสมอื น (Virtual) แสดงผลออกมาเป็นลกั ษณะ 3 มิติ ซงึ่ มมี ุมมอง ถงึ 360 องศากันเลย ทเี ดยี ว Augmented Reality หรอื AR เปน็ เทคโนโลยใี หม่ ทีผ่ สานเอาโลก แห่งความเป็นจริง (Real) เขา้ กับโลกเสมอื น (Virtual) โดยผา่ นทางอปุ กรณ์ Webcam,กลอ้ งมือถือ, Computer รวมกับการใช้ software ตา่ งๆ ทาให้ สามารถมองเหน็ ภาพทมี่ ีลกั ษณะเป็น object เช่น คน, สัตว์, สิ่งของ, สัตว์ ประหลาด, ยานอวกาศ เป็นต้น แสดงผลในจอภาพกลายเป็นวตั ถุ 3 มิติ ลอยอยูเ่ หนือพืน้ ผิวจรงิ และกาลงั พลกิ โฉมหนา้ ให้ส่อื โฆษณาบนอนิ เทอร์เน็ต กา้ วไปสคู่ วามต่นื เตน้ เรา้ ใจแบบใหมข่ องการท่ีมภี าพสนิ คา้ ลอยออกมานอก จอคอมพิวเตอร์ ว่ากันวา่ นจี่ ะเป็นการเปลย่ี นแปลงโฉมหน้าสื่อยคุ ใหม่ พอๆ กับเม่ือคร้งั เกิดอนิ เทอรเ์ น็ตขึ้นในโลกก็ว่าได้ หากเปรยี บสื่อตา่ งๆ เสมอื น “กลอ่ ง” แล้ว AR คือการเด้งออกมาสู่โลกใหม่ภายนอกกล่องทส่ี รา้ งความ ตนื่ เต้นเรา้ ใจ ในรปู แบบ Interactive Media โดยแทจ้ รงิ เพียงแค่ภาพสัญลักษณ์ท่ตี กแต่งเปน็ รูปร่างอะไรก็ได้ แลว้ นาไปทา รหัส เมอ่ื ตีพิมพ์บนวัตถุตา่ งๆ แล้วไมว่ ่าจะเปน็ บนผ้า แก้วน้า กระดาษ หน้า หนังสอื หรอื แมแ้ ต่บนนามบัตร แลว้ ส่องไปยงั กล้องเว็บแคม หรือการยก

สื่อคอมพิวเตอร์เพือ่ การสอน 101 สมาร์ทโฟนสอ่ งไปข้างหน้า ที่มี Reality Browser Layar เราอาจเหน็ ภาพ โมเดลของอาคารขนาดใหญ่ หรือเหน็ สัญลกั ษณ์ของร้านค้าตา่ งๆ รูปสินค้า ต่างๆ รวมไปถึงรูปคนเสมือนจรงิ ปรากฏตวั และกาลงั พดู ผา่ นหน้า จอคอมพวิ เตอร์ น่ีคือสิ่งทตี่ น่ื ตาตน่ื ใจ และทาให้ AR กลายเป็นสง่ิ ท่ีถูกถาม หากนั มากขนึ้ ความเปน็ มาของ AR เทคโนโลยีน้ไี ดถ้ กู พัฒนามาตั้งแต่ปี ค.ศ. 2004 จดั เป็นแขนงหน่งึ ของ งานวจิ ัยด้านวิทยาการคอมพิวเตอร์ ว่าด้วยการเพิม่ ภาพเสมอื นของโมเดล สามมิติท่ีสรา้ งจากคอมพวิ เตอร์ลงไปในภาพท่ี ถา่ ยมาจากกล้องวดิ โี อ เวบ็ แคม หรือกลอ้ งในโทรศัพทม์ ือถือ แบบเฟรมต่อเฟรม ด้วยเทคนิคทางด้าน คอมพวิ เตอร์กราฟกิ แตด่ ้วยข้อจากดั ทางเทคโนโลยจี ึงมีการใช้ไมแ่ พร่หลาย เท่าไหร่ แต่ปัจจบุ ันเทคโนโลยีมือถือ และการส่อื สารขอ้ มูลไรส้ าย รวมทงั้ การประมวลตา่ งๆ มีความรวดเรว็ ข้นึ และมรี าคาถูก จงึ ทาให้อปุ กรณ์สมารท์ โฟน และแทบเล็ต ทาใหเ้ ทคโนโลยที ี่อยแู่ ตใ่ นห้องทดลอง กลับกลายมาเป็น แอพทสี่ ามารถดาวน์โหลดมาใชง้ านกนั ง่ายๆ ไปแลว้ โดยในชว่ ง 2-3 ปมี าน้ี AR เปน็ เรอื่ งที่ถูกกล่าวถึงอยู่เป็นระยะ แมจ้ ะไม่ฮอตฮิตเหมือนแอพตวั อ่นื ๆ ก็ตาม แต่อนาคตยังไปได้อีกไกล ทง้ั VR และ AR สามารถนามา ประยุกตใ์ ชง้ านได้กว้างขวางหลากหลาย ทั้งด้าน อุตสาหกรรม การทหาร การแพทย์ การตลาด การบนั เทิง การสือ่ สาร และ การศึกษา

102 สือ่ คอมพิวเตอร์เพื่อการสอน หลักการทางานของระบบ AR เป็นการนาเทคโนโลยีมาผสานระหวา่ งโลกแห่งความเปน็ จริงและ ความเสมอื นจรงิ เขา้ ดว้ ยกนั ด้วยการใชร้ ะบบซอฟต์แวร์และอุปกรณ์เชือ่ มตอ่ ต่างๆเช่นเวบ็ แคม คอมพิวเตอร์หรืออุปกรณ์อ่นื ทเ่ี กีย่ วข้องโดยองค์ประกอบของระบบ AR มี ดังน้ี 1. ตวั Marker (หรอื Markup) ซึง่ เป็นเครอ่ื งหมายหรอื สัญลกั ษณ์ หรอื รูปภาพที่กาหนดไว้เปน็ ตัวเปรียบเทยี บ กบั สิ่งทเี่ ก็บไว้ในฐานขอ้ มูล (Marker Database) 2. กลอ้ งวดิ โี อ กลอ้ งเวบ็ แคม กล้องโทรศัพท์มอื ถอื หรือตวั จับ Sensor อนื่ ๆ เพือ่ ทาการการวิเคราะหภ์ าพ (Image Analysis) และ วิเคราะหจ์ าก marker ประเภทอ่ืนๆ ท่ีกาหนดไว้ โดยระบบจะทาการ คานวณค่าตาแหน่งเชิง 3 มิติ (Pose Estimation) ของ Marker เทยี บกับ กล้อง 3. ส่วนแสดงผล อาจเปน็ จอภาพคอมพิวเตอร์ หรอื จอภาพ โทรศัพท์มือถือ หรอื อื่นๆ 4. ซอฟตแ์ วรห์ รือส่วนประมวลผลเพื่อสร้างภาพหรือวัตถุแบบ สามมิติ กระบวนการสรา้ งภาพสองมิติจากโมเดล 3 มิติ (3D Rendering) เป็นการเพิ่มข้อมูลเข้าไปในภาพโดยใช้คา่ ตาแหน่งเชงิ 3 มิติทค่ี านวณไดจ้ น ไดภ้ าพหรือข้อมูลซ้อนทับไปบนภาพจริง

สื่อคอมพิวเตอร์เพือ่ การสอน 103 ประโยชนข์ อง เทคโนโลยี AR (Augmented Reality) ดา้ นการศึกษาครผู สู้ อนมีการนามาประยุกต์ใช้ในห้องเรยี น เพอ่ื สรา้ งบรรยากาศในการเรยี น ใหน้ า่ ตน่ื เตน้ และแปลกใหม่ ทาให้ผเู้ รยี นเกิดการสนใจเรยี นรู้ การสรา้ ง AR แอพพลิเคช่ันมขี ั้นตอนการสรา้ งดังน้ี 1. เรม่ิ จากการสร้างโมเดล 3 มติ ิ เพราะตัวโมเดล 3 มิติจะมหี นา้ ที่ เป็นตวั ผลงาน หรือผลลัพธท์ ่ีซอ่ นอยู่ในมารค์ เกอร์ เมื่อเราสรา้ ง AR แอพพลิเคชน่ั เสร็จแล้ว นาสมารท์ โฟนไปส่องมาร์คเกอรจ์ ึงจะพบกับโมเดล 3 มติ ขิ องเราน่นั เอง 2. สร้างฐานขอ้ มูล ( Database ) การแอพพลิเคช่นั จะจดจามารด์ เกอร์ได้นั้น จะต้องมฐี านขอ้ มูลเขา้ มาเสียก่อน ฐานข้อมลู มีหน้าทจี่ ัดเก็บ Target หรอื มาร์คเกอรต์ ่างๆ ซึง่ จะทาใหแ้ อพพลิเคชั่นสามารถจดจามารค์ เกอร์ได้ 3. การนาฐานขอ้ มลู และโมเดล 3 มิติ เขา้ มาในโปรแกรมที่ใชส้ ร้าง แอพพลิเคชัน่ 4. สร้างแอพพลิเคชน่ั จากฐานข้อมูลและโมเดลทนี่ าเขา้ มายัง โปรแกรม 5. ขัน้ ตอนการสง่ ออกไฟล์เป็นแอพพลเิ คชน่ั หรอื ไฟล์ .apk นัน่ เอง ไฟล์นี้สามารถนาไปตดิ ต้งั กบั สมาร์ทโฟน หรอื แทบเล็ต ระบบปฏบิ ตั กิ าร Android ได้ทันที

104 สือ่ คอมพิวเตอร์เพื่อการสอน

สือ่ คอมพิวเตอร์เพือ่ การสอน 105

106 สือ่ คอมพิวเตอร์เพื่อการสอน บทท่ี 8 การจดั สภาพแวะล้อมและการบรู ณาการใชส้ ือ่ สมัยใหม่ เพื่อนการเรียนรู้ แนวทางการจดั สภาพแวดล้อมทง้ั 3 แนวทางดังกลา่ วข้างต้นเปน็ แนวทางท่สี อดคล้องกบั แนวทางการปฏบิ ตั ิทเ่ี หมาะสมกับพัฒนาการของเด็ก ปฐมวยั ดงั ท่อี รพรรณ บุตรกตัญญู (2542) ได้เรยี บเรียงสาระสาคญั ท่ีทาง สมาคมการศึกษาปฐมวยั แหง่ ชาติของสหรัฐอเมรกิ าไดเ้ สนอไว้ ในส่วนที่ เก่ียวขอ้ งกับการสร้างสภาพแวดลอ้ มที่เอ้อื ต่อการเรียนรู้ ดังนี้ การสง่ เสรมิ บรรยากาศทดี่ สี าหรบั การเรียนรู้ 1) สรา้ งความสัมพนั ธท์ ีด่ ีกับเดก็ สง่ เสรมิ ความสัมพันธท์ ่ีดรี ะหวา่ ง เด็กกบั ผใู้ หญ่ และเด็กกบั เด็ก และการเรยี นรซู้ ่ึงกนั และกนั 2) พฒั นาความมั่นใจและความรู้สกึ ทด่ี ีต่อการเรียนรู้ของเด็กด้วย การจัดกิจกรรมท่มี ีความหมายต่อเดก็ ให้เดก็ ทางานท่สี ามารถประสบ ความสาเรจ็ และเพ่ิมความท้าทายในความสามารถและพัฒนาการขั้นถัดไป การสง่ เสริมกลุ่มและการตอบสนองความตอ้ งการรายบุคคล 1) ให้ความสาคัญตอ่ การรูจ้ ักเด็กเปน็ รายบคุ คลและคดิ กจิ กรรมจาก พ้ืนฐานความรเู้ กี่ยวกบั เดก็ เป็นรายบคุ คลทแี่ ตกต่างกนั ด้วยความสามารถ และความสนใจ 2) สร้างความรู้สึกของการเป็นอนั หน่ึงอันเดยี วกันของกลุ่มและการ มสี ว่ นร่วมกับประสบการณท์ ี่มคี วามหมายต่อเด็กเป็นรายบุคคล

สือ่ คอมพิวเตอร์เพือ่ การสอน 107 3) นาวฒั นธรรมและภาษาท่ีบ้านของเดก็ แต่ละคนเข้าไปสู่ วฒั นธรรมท่รี ่วมกนั ของโรงเรียน 4) จดั โอกาสในการทางานและเลน่ ร่วมกนั เปน็ กลุ่มเลก็ ๆ ที่จดั โดย ครหู รอื เด็กสร้างเอง และใช้เวลาของกจิ กรรมกลุ่มใหญ่ในการสรา้ งความรสู้ ึก เป็นอันหนง่ึ อันเดยี วกนั 5) เด็กพเิ ศษมีสว่ นร่วมในการจัดกจิ กรรมทางสงั คมและทาง สติปัญญาในชัน้ เรียน พรอ้ มกับการอานวยความสะดวกทางกายภาพท่ี เหมาะสม และมีการสรา้ งความรู้สึกของการเปน็ สว่ นหนึ่งของกลุ่มและการ ไดร้ ับการยอมรับ สิ่งแวดล้อมและตารางเวลา 1) วางแผนการจดั ประสบการณ์ และจัดส่ิงแวดล้อมทีส่ ่งเสริมการ ริเร่มิ ในการเรียนรู้และสารวจส่ิงต่างๆ ดว้ ยความสะดวกและเหมาะสมทง้ั ต่อ เดก็ และต่อผใู้ หญ่ในการทากิจกรรมตา่ งๆ และเหมาะกบั บรบิ ททางสังคม วฒั นธรรม และสถานการณ์ 2) ดแู ลความปลอดภัยของเด็ก และแนะนาเด็กในการทาสิ่งตา่ งๆ โดยการให้เด็กรับประสบการณท์ มี่ คี วามเสี่ยงเหมาะสมภายขอบเขตท่เี ด็ก สามารถทาได้ 3) จดั ตารางประจาวนั ให้มีชว่ งเวลาของการทากิจกรรมและ ช่วงเวลาของการพกั ผ่อนทส่ี มดลุ โดยมีความต่อเน่ืองของช่วงเวลาต่างๆ ใน การเปลีย่ นกิจกรรมทเ่ี ปน็ ไปอยา่ งราบร่นื และมีการยดื หยนุ่ เวลาในการทา กจิ กรรมต่างๆ

108 สื่อคอมพิวเตอร์เพื่อการสอน หลกั การออกแบบกระบวนการและสื่อการเรยี นรแู้ บบ Brain-Based Learning สานักวิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา (2549) ไดเ้ สนอแนะ หลกั การออกแบบกระบวนการและสอ่ื การเรยี นรู้แบบ Brain-Based Learning เพ่อื เป็นแนวทางปฏิบตั ไิ ว้ ดงั นี้ 1. ส่งิ แวดล้อมท่กี ระตุ้นความสนใจ กระตนุ้ การเรยี นรู้สี รูปทรง สถาปัตยกรรม ส่งิ ทผี่ ้เู รยี นออกแบบกันเอง (ไม่ใช่ครูออกแบบให้) เพื่อใหผ้ ู้ เรียนรู้สกึ มีสว่ นรว่ มและมคี วามเป็นเจา้ ของ 2. สถานทส่ี าหรบั การเรยี นร้เู ป็นกลุม่ รว่ มกนั ทวี่ า่ งๆ สาหรับ รวมกลุ่มเล็ก ซมุ้ ไม้ โต๊ะท่ีกระตุ้นให้เกดิ การเรียนรเู้ ป็นกล่มุ หรือปรบั ที่ว่าง สาหรับกลมุ่ ใหเ้ ป็นห้องน่ังเล่นทก่ี ระตนุ้ การมปี ฏิสมั พนั ธ์ 3. เชอื่ มโยงสถานท่ีเรยี นในห้องกบั นอกห้อง บริเวณภายในหอ้ ง- การเคลือ่ นไหว กระตุ้นให้สมองส่วนควบคุมการทางานของกลา้ มเนอื้ กับ สมองส่วนหนา้ ให้สมองได้รบั อากาศบริสทุ ธิ์ 4. บรเิ วณเฉลยี งทางเชื่อมระหวา่ งตึกและสถานทส่ี าธารณะ ทาให้ การเรยี นรูไ้ มจ่ ากัดอย่เู ฉพาะในขอบเขตของหอ้ งเรยี น โรงเรียน ทาใหเ้ ปิด สมองและการเรยี นรู้ให้กว้างขวางเรียนทไ่ี หนก็ได้ 5. ความปลอดภัย ลดความเส่ียงตา่ งๆ โดยเฉพาะในชุมชนเมือง 6. จดั หาสถานท่ีหลากหลายที่มีรปู ทรง สี แสง รอ่ ง รู ซอก 7. เปลยี่ นแปลงการจัดแสดงบ่อยๆ เพื่อให้สง่ิ แวดล้อมเปล่ียนแปลง ซ่งึ การมีปฏิสัมพนั ธ์

สื่อคอมพิวเตอร์เพื่อการสอน 109 กบั สิ่งแวดลอ้ มที่หลากหลายเปลี่ยนแปลงจะกระตุ้นการทางานของสมองโดย จัดให้มีสถานที่ทีจ่ ะเปลย่ี นแปลงเป็นเวที ทจี่ ัดนทิ รรศการ ซ่ึงสามารถ เปลย่ี นแปลงรูปแบบต่างๆ ได้ง่าย 8. จดั ให้มวี ัสดุต่างๆ ท่ีกระตนุ้ การเรียนรู้ พัฒนาการต่างๆของ รา่ งกายมากมายหลากหลาย พรอ้ มสาหรบั นามาจัดทาสอื่ ประกอบการ เรยี นร้เู ม่ือเกิดมคี วามคิดใหม่ๆ โดยให้มลี ักษณะบรู ณาการ ไม่แยกส่วนจดุ มงุ่ หมายหลักคือใหเ้ ปน็ แหลง่ ที่ทาหน้าที่หลากหลาย ระดม ความคดิ สร้างสรรค์ กระตนุ้ ความคดิ สรา้ งสรรคซ์ ึง่ กันและกันอยา่ งอุดม 9. ยดื หยนุ่ ยังเปน็ องค์ประกอบทีส่ าคญั และกระตนุ้ การเรียนรู้ เพอื่ ให้เหมาะสมกับสมองทแี่ ตกต่างกันของแต่ละคน และภาวะท่ี เปลีย่ นแปลงไป 10. สถานทส่ี งบและสถานที่สาหรับทากจิ กรรม ทุกคนตอ้ งการ สถานทส่ี าหรบั สงบ อยู่กบั ตนเอง เพ่ือพฒั นาจิตของตนเอง ขณะเดยี วกนั ก็ ต้องการสถานที่ทากิจกรรมร่วมกบั ผอู้ ืน่ ซึ่งจะกระตุน้ พัฒนาการปฏสิ ัมพันธ์ ระหวา่ งมนุษย์ 11. สถานที่สว่ นตวั อยบู่ นฐานของแนวคดิ ทว่ี ่า สมองแต่ละคนมี ความตอ้ งการเฉพาะจงึ ต้องเปิดโอกาสใหผ้ ู้เรียนแสดงออกถึงเอกลักษณ์ของ ตน จดั สถานทส่ี ่วนตัวของตน และสามารถแสดงความคดิ สร้างสรรคข์ องตน ได้อย่างอิสระ 12. ชมุ ชน คือ สถานที่สาหรับเรียนรู้ ต้องหาวธิ ีทีจ่ ะใช้ชุมชนและ ส่งิ แวดลอ้ มเพ่ือการเรยี นร้ใู ห้มากทส่ี ดุ ทาใหโ้ รงเรียนเปน็ แหลง่ การเรียนรทู้ ี่

110 สื่อคอมพิวเตอร์เพื่อการสอน รมุ่ รวยสาหรับการเรียนรตู้ ลอดชวี ติ โดยใช้เทคโนโลยกี ารเรยี นทางไกล ชมุ ชน ภาคธุรกิจ บา้ น ตอ้ งนาเข้ามามสี ว่ นและเป็นทางเลอื กในการเรยี นรู้ การทสี่ มองมีความสามารถเรยี นร้อู ย่างไมส่ นิ้ สดุ นัน้ มีความสาคัญ อยา่ งย่งิ ต่อการจัดการศึกษา ผบู้ ริหารสถานศกึ ษาท่ีเข้าใจการทางานของ สมองจะสามารถกาหนดวสิ ัยทศั นใ์ นการบริหาร จดั ใหค้ รทู ่ีมีความรู้ ความ เขา้ ใจพฒั นาการเด็ก เปน็ ผู้จัดการเรียนรูใ้ ห้แก่เดก็ และสนบั สนนุ ใหม้ ีการจัด หลักสูตรที่เอ้ือต่อการเจรญิ เติบโตและการพฒั นาสมอง ได้แก่ การจัดการ เรยี นรู้แบบบรู ณาการทีใ่ ห้เด็กได้เรยี นแบบองค์รวมในขณะเดยี วกันกไ็ ด้เรียน สว่ นยอ่ ยไปดว้ ย จดั โอกาสใหเ้ ดก็ มีปฏสิ มั พนั ธ์กับสิง่ แวดลอ้ มทง้ั ทเี่ ปน็ ผู้คน สตั ว์ หรือส่ิงของเพอ่ื ใหส้ มองได้รบั ข้อมูลใหม่ๆ และเกดิ การเช่ือมตอ่ เส้นประสาทในสมอง ทง้ั น้ีการเรยี นรจู้ ะตอ้ งมคี วามท้าทาย มรี ูปแบบท่ี หลากหลายเพือ่ ใหต้ อบสนองต่อความต้องการตามธรรมชาตขิ องเด็กโดยท่ี ประสบการณ์ตา่ งๆท่จี ัดใหก้ ับเด็กน้ันจะต้องมีความหมายต่อเด็กเปน็ รายบุคคล ทส่ี าคญั คือ ต้องคานึงถงึ Windows of Opportunity เพอ่ื ให้ สามารถสง่ เสริมพัฒนาการของเด็กอย่างเต็มตามศักยภาพ ครูทีเ่ ขา้ ใจการทางานของสมองจะสามารถช่วยให้เดก็ พัฒนาอย่าง เตม็ ตามศกั ยภาพ ทง้ั ในด้านวิธกี ารจัดการเรียนการสอน การจัด สภาพแวดล้อมและบรรยากาศท่ีส่งเสรมิ การเรียนรู้ จัดกิจกรรมทม่ี ีความ หลากหลายทัง้ ในดา้ นของสื่อ กจิ กรรม ความยากงา่ ย ฯลฯ เพือ่ ท้าทายให้ เดก็ เกดิ ความสนใจท่ีจะทดลอง ใหเ้ ด็กได้เลอื ก ไดล้ องผิดลองถูก และอยใู่ น

สื่อคอมพิวเตอร์เพื่อการสอน 111 บรรยากาศที่อบอุ่น ปลอดภยั ไม่สรา้ งบรรยากาศที่เครยี ด และทาให้เดก็ กลัวเพราะจะไปบ่ันทอนศักยภาพการทางานของสมองของเดก็ การบูรณาการส่ือสมยั ใหม่ 1. การรเู้ ทคโนโลยีและการรู้สารสนเทศ ในระดับพื้นฐานเพื่อ สามารถเขา้ ถึงและสามารถใชไ้ อซีทีเพ่ือการค้นคว้า รวบรวม และ ประมวลผลจากแหล่งตา่ ง ๆ และเพ่ือเการสร้างองคค์ วามรู้ใหม่ 2. บรู ณาการความรูด้ ้านเทคโนโลยีและทกั ษะการจดั การ สารสนเทศเพ่ือพฒั นาความสามารถในการวเิ คราะห์ การแกป้ ญั หา และการ ทางานเปน็ ทีม 3. กระต้นุ ใหผ้ ู้เรยี นพฒั นาคณุ ค่า ทัศนคติ และจรยิ ธรรมในเชิงบวก ในการใชไ้ อซที ีซ่งึ จะเป็นประโยชนใ์ นการเรียนร้ตู ลอดชวี ิตและกระบวนการ คิดอย่างวเิ คราะห์ 4. ผ้เู รยี นทุกคนมีโอกาสเข้าถึง ใช้ และเรียนร้ทู ักษะไอซที ใี น การศึกษาเพื่อพฒั นาคุณภาพชวี ติ ด้วยหลักสตู รพ้นื ฐาน 5. ต้องจดั ให้ผูเ้ รยี นทุกคนมีโอกาสในการใชแ้ ละพฒั นาความรู้ไอซีที ในทกุ สาขาวิชา และเพิ่มโอกาสให้ผ้เู รยี นมีการใช้ไอซที ีให้มากขึ้น 6. กระบวนการเรียนการสอนต้องไมจ่ ดั เฉพาะในช้นั เรยี นเท่าน้นั ผ้เู รยี นควรมโี อกาสสัมผัสโลกภายนอกผา่ นเครือขา่ ยไอซีที การร้ไู อซที ี และมี การพฒั นาการของทัศนคติทด่ี ีต่อไอซที ีตามความต้องการของแตล่ ะคน 7. นักเรยี นทุกคนทเี่ รียนจบช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 3 และปีที่ 6 สามารถใชโ้ ปรแกรมประมวลคาและตารางการคานวณได้ นักเรียนไมน่ ้อย กวา่ ร้อยละ 5 สามารถเขียนโปรแกรมได้

112 สื่อคอมพิวเตอร์เพื่อการสอน 8. นกั เรียนทุกคนในโรงเรียนทม่ี นี กั เรยี นตง้ั แต่ 1-100 คนขึ้นไป ใช้ อนิ เทอรเ์ นต็ ในการสืบค้นข้อมูลได้ ผู้สอนควรมีความรู้และทักษะไอซีทีในระดบั สงู รวมถึงความเข้าใจในการ พฒั นาการของการใชส้ ื่อเทคโนโลยใี น การเรยี นการสอน โดยมจี ดุ มงุ่ หมายดงั นี้ 1. สมรรถนะดา้ นไอซีทจี ะชว่ ยใหผ้ ู้สอนมคี วามรู้อยา่ งกวา้ งขวาง มี วสิ ยั ทัศน์กา้ วไกลเพื่อสามารถเปน็ ผแู้ นะนาแกผเู้ รียนได้ 2. คอมพิวเตอรจ์ ะเป็นเคร่ืองมอื หลักสาคัญสาหรบั ผสู้ อนเพ่ือเข้าถงึ ทรพั ยากรการเรียนการเตรียมแผนการสอน ให้การบ้าน และติดต่อส่อื สาร กับผ้ปู กครองนักเรยี น ผูส้ อนคนอ่นื ๆและผู้บริหาร 3. ผู้สอนควรไดร้ บั การอบรมในการใชไ้ อซีทีและสามารถบูรณาการ ไอซีทใี นกิจกรรมการเรยี นการสอนไดเ้ พ่ือส่งเสริมทกั ษะการคิดอยา่ ง วเิ คราะห์และสร้างสรรค์ 4. ผสู้ อนควรตดิ ตามพฒั นาการและความก้าวหน้าของไอซที ีเพ่อื นามาใช้ใหเ้ ปน็ ประโยชนใ์ นการเรยี นการสอนได้ 5. ครูไมน่ ้อยกว่ารอ้ ยละ 80 ใชค้ อมพวิ เตอรเ์ ปน็ และไมน่ อ้ ยกว่า รอ้ ยละ 50 สามารถใช้อนิ เทอรเ์ น็ตได้ และต้องมวี ิชาสอนด้วยการบูรณาการ ไอซีที

สือ่ คอมพิวเตอร์เพื่อการสอน 113 บทท่ี 8 การควบคมุ ดแู ล รักษา และการใชป้ ระโยชน์ไดอ้ ยา่ ง คมุ้ ค่า เนอ่ื งจากส่ือการสอนมหี ลายแบบหลายชนิด แตกต่างกนั ทง้ั ในด้าน ขนาด รปู ร่าง และความแข็งแรงทนทาน ดงั น้ัน จึงออกจะย่งุ ยาก ลาบากในการเก็บรักษา แต่อย่างไรกต็ าม ส่ือการสอนทเี่ ป็นสอื่ สาเร็จรูปและสามารถจดั เขา้ พวกแบ่งเปน็ หมวดหมไู่ ด้ควรปฏบิ ัติ ดังนี้ 1. จดั ให้มีระบบโดยจดั เรียงลาดับใหง้ ่ายตอ่ การใช้และทา ความเข้าใจ 2. ควรจัดทาชน้ั ตู้ ลน้ิ ชัก ฯลฯ เกบ็ รกั ษา โดยใช้วัสดุใน ท้องถ่ินให้มากที่สุด 3. จัดระบบการใช้ให้ประหยัดพ้นื ท่ใี ห้มากท่ีสดุ 4. สภาพแวดลอ้ มในการเกบ็ รกั ษาควรดพี อสมควร คือ ปราศจากฝ่นุ ความชื้นและอุณหภูมิพอเหมาะ เปน็ ตน้ หมายเลข ทะเบยี นหรือเลขหมวดหมู่ควรตดิ ไว้ทต่ี วั สือ่ ให้มองเห็นได้งา่ ย ถ้า สือ่ อย่ใู นกลอ่ ง ก็ควรตดิ หมายเลขทะเบียนไว้ด้านนอกให้มองเหน็ ได้ชัดเจน 6. หมน่ั ตรวจซ่อมบารงุ รักษาอยเู่ สมอ ปรบั ปรงุ ซ่อมแซม ส่วนชารุด

114 สือ่ คอมพิวเตอร์เพื่อการสอน 7. ตรวจดูแลรักษาสือ่ ให้อย่ใู นสภาพพรอ้ มจะใช้งานได้ ตลอดเวลา 8. ทาความสะอาด ดูแลเรื่องความชื้น อุณหภมู ขิ องอากาศ ตามความเหมาะสมของส่ือ แต่ละประเภท นอกจากน้คี วรปฏิบัตติ ามคาแนะนาในการเก็บรักษาสือ่ การศึกษา แต่ละประเภทให้เหมาะสมตามชนิดของส่อื โดยเฉพาะสือ่ ประเภท ฟลิ ์มและเทป (โดยเฉพาะแถบวดี ทิ ัศน์) ควรเอาใจใส่ในการ บารงุ รักษาเป็นพิเศษ การบารุงรักษาสื่อการสอนประเภทเครอ่ื งมือ เพื่อให้สามารถใช้เครอ่ื งมือได้ยาวนาน นอกจากจะใช้ไดอ้ ยา่ ง ถูกตอ้ งและเหมาะสมแล้ว การเก็บและการบารงุ รกั ษาเครอ่ื งมือที่ ถกู วิธกี ็มีสว่ นทาใหอ้ ายกุ ารใชง้ านของเครือ่ งมอื น้ียาวนานไดด้ ว้ ย ดงั นัน้ ผู้ใช้ควรอา่ นค่มู ือการใช้เครื่องมอื นัน้ ๆ ใหเ้ ข้าใจและปฏิบตั ิ ตามโดยเครง่ ครัด

สือ่ คอมพิวเตอร์เพือ่ การสอน 115 บรรณานกุ รม -จินตวีร์ คลา้ ยสงั ข์ หลักการออกแบบเวบ็ ไซตท์ างการศกึ ษา ทฤษฎีสกู่ ารปฏบิ ัตโิ คงการมหาวทิ ยาลัยไซเบอร์ไทย, สำ�นักงานคณะ กรรมการการอดุ มศึกษา กรุงเทพ:2554 270 หน้า -นายภาสกร เรอื งรอง ภาควชิ าเทคโนโลยแี ละสอ่ื สารการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยนเรศวร จังหวัดพิษณุโลก คอมพวิ เตอร์ ช่วยสอน -เอกสารคำ�สอนรายวิชาเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสื่อสาร -เอกสารค�ำ สอนการพฒั นาบทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอน -การพฒั นาบทเรยี นบน Tablet PC -วภิ า อตุ มฉันท์ การผลิตส่อื โทรทัศนแ์ ละส่อื คอมพิวเตอร์ : กระบวนการสร้างสรรค์และเทคนิคการผลติ . – พิมพค์ รง้ั ที่ 2 – กรงุ เทพฯ : บคุ๊ พอยท์ 2544. -ถนอมพร (ตันพพิ ัฒน์) เลาหจรสั แสง Designing e-Learning : หลักการออกแบบและสรา้ งเวบ็ เพอ่ื การเรยี นการสอน – เชียงใหม่ : มหาวิทยาลยั เชียงใหม,่ 2545 -หนังสอื ความรู้เก่ียวกบั สอ่ื มลั ติมีเดยี เพือ่ การศึกษา ศูนยพ์ ัฒนา หนงั สือ กรม วิชาการ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร พมิ พค์ รง้ั ท่ี 1 พ.ศ. 2544

116 สือ่ คอมพิวเตอร์เพือ่ การสอน เวบ็ ไซต์ https://sites.google.com/site/phanitnun22106/naew-khid- thvsti-keiyw-kab-khxmphiwtexr-chwy-sxn https://sites.google.com/site/sumintarchangkwern/kar- prayukt-thvsdi-kar-reiyn-ru-ma-chi-ni-thekhnoloyi-thangkar- suksa-laea-kar-sxn https://www.gotoknow.org/posts/29752