บุคคลแห่งการเรียนรู้สมบูรณ์

บคุ คลแหง่ การเรยี นรู้ ปราชญ์ชาวบ้านดา้ นเศรษฐกจิ พอเพียง นายสมบูรณ์ วงวาท

คำนำ เอกสารเล่มนี้จัดทำขน้ึ เพอื่ ใช้เผยแผ่ประวตั ิปราชญ์ชาวบ้านเศรษฐกิจพอเพียง นายสมบรู ณ์ วงวาท ซ่ึงไดร้ วบรวบขอ้ มูล และประมวลภาพกจิ กรรมต่างๆ ทไี่ ดด้ ำเนินการ และมีผลงานเชงิ ประจักษ์ ทีเ่ ป็นเหตกุ ารณ์ท่ีเกิดขนึ้ จรงิ ทกุ ประการ ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยง่ิ ว่าเอกสารเล่มน้จี ะเปน็ ประโยชนต์ อ่ ผอู้ า่ น ต่อหนว่ ยงานและสถานศกึ ษา ในการดำเนนิ งานขบั เคลอ่ื นเศรษฐกิจพอเพียง การจัดกระบวนการเรยี นรู้ ตามแนวทางเศรษฐกจิ พอเพียง หรือการดำเนินชวี ติ ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง และผทู้ สี่ นใจ ในการนำหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียงไปใช้ในการดำเนนิ ชวี ิต พฒั นาตนเองได้ ข้าพเจ้าขอขอบคุณ ผู้ทีม่ พี ระคณุ ทกุ ท่าน ที่ใหค้ วามอนเุ คราะห์ สง่ เสรมิ สนบั สนนุ ผ้มู ีส่วนเก่ียวข้อง ทุกคนทใ่ี ห้ความร่วมมือ ในการนำเสนอผลงาน ในครัง้ นี้ สำเร็จลลุ ว่ งด้วยดี จึงขอขอบคณุ มา ณ โอกาสนี้ ผจู้ ดั ทำ

สารบญั หน้า ส่วนท่ี ๑ ขอ้ มลู ทว่ั ไป ๑ ๑.๑ ประวัติ ๑ ๑.๒ กิจกรรมท่โี ดดเดน่ และสำคญั ในการดำเนินชวี ิตตามปรัชญาของ ๒ เศรษฐกจิ พอเพียง ๑.๓ ความภมู ใิ จของบคุ คลตวั อยา่ ง ๓ ๑.๔ ความสำเร็จ/เกียรติยศช่ือเสียง ๔ ส่วนที่ ๒ การดำเนนิ ชวี ติ ตามปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง ๕ ๒.๑ ความเขา้ ใจเกีย่ วกับการใช้ชีวติ แบบพอเพียง ๕ ๒.๒ ความเปลี่ยนแปลงในชีวติ เมอื่ นำเศรษฐกิจพอเพียงมาประยกุ ตใ์ ช้ ๕ ๒.๓ การดำเนินงานตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ๖ สว่ นที่ ๓ การขยายผลการดำเนนิ ชวี ติ ตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียงไปสบู่ คุ คล/ ๗ ครวั เรอื นอนื่ ๆ ภาคผนวก - ภาพถ่ายกจิ กรรม

สว่ นท่ี ๑ ขอ้ มลู ทวั่ ไป ๑.๑ ประวตั ิ ขอ่ื -นามสกลุ นายสมบรู ณ์ วงวาท วนั เดอื น ปี เกดิ ๑๔ สงิ หาคม ๒๕๐๔ ทอี่ ยู่ บา้ นชวี งั แคน เลขที่ ๔๐ หมทู่ ่ี ๑๓ ตำบลสวนหม่อน อำเภอมญั จาคีรี จงั หวัดขอนแกน่ ประวตั กิ ารศกึ ษา กำลงั ศกึ ษาระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลายกับ กศน.อำเภอมญั จาครี ี การประกอบอาชพี เกษตรกรรม ขอ้ มลู ครอบครวั สมรสกับนางประนอม วงวาท มบี ุตรธดิ า ๓ คน หญิง ๒ ชาย ๑ -๑-

๑.๒ กจิ กรรมทโี่ ดดเดน่ ได้นำแนวคิดทฤษฎีใหม่ ของพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยหู่ ัว มาใช้ในการบรหิ ารจัดการที่ดินโดย การแบ่งทีด่ ินออกเปน็ 4 สว่ น และปลูกพืช เลี้ยงสัตว์ ปลูกทกุ อย่างทีก่ นิ กินทุกอย่างทป่ี ลูก เหลือจงึ จำหน่าย สร้างอาชพี สร้างรายไดโ้ ดยการเพาะกล้าพนั ธไ์ุ ม้ ไดแ้ ก่ พริก มะละกอ มะเขือ และอื่นๆ จงึ มคี ำขวัญประจำตัวว่า “มะละกอลูกละ 5,000 พริกลูกละ 500 บาท และเพาะพนั ธ์ุกบ สามารถสรา้ ง รายได้ให้กับครอบครัว ปีละ 200,000 บาท -๒-

๑.๓ ความภาคภมู ใิ จ การทำคลองดนิ เกบ็ นำ้ ด้วยตนเอง ไมจ่ ้างแรงงาน ค่อยๆทำ คอ่ ยเปน็ ค่อยไป โดยได้ แนวคดิ จากการท่ีไดเ้ หน็ ควายนอนปรกั และการคน้ั สม้ เนื้อ สม้ หมู สม้ ปลา ควายนอนปรกั ก็ คือการขดุ คลองเอาน้ำใสแ่ ละย่ำดินใหเ้ ป็นโคลน การคัน้ สม้ ก็คอื การตากแหง้ ทำซ้ำ 3 รอบ สามารถเก็บนำ้ ได้ มนี ำ้ ใช้อย่างเพยี งพอ -๓-

๑.๔ ความสำเรจ็ /เกยี รตยิ ศชอ่ื เสยี ง - ปี 2556 กศน.อำเภอมัญจาครี ีได้จดั ต้งั เป็นศนู ยก์ ารเรยี นรูเ้ ศรษฐกิจพอเพียงให้กับ นกั ศกึ ษา - ปี 2557 องค์การบรหิ ารสว่ นจังหวดั ขอนแก่นได้ยกย่องให้เปน็ ศนู ย์เรยี นรูเ้ ศรษฐกิจ พอเพียง ระดับจังหวัด - ปี 2558 เป็นวิทยากรถา่ ยทอดความรใู้ หก้ ับศูนย์การเรยี นร้เู ศรษฐกจิ พอเพยี งตาม รอยพ่อหลวงอำเภอมัญจาคีรี -๔-

สว่ นท่ี ๒ การดำเนนิ ชวี ติ ตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ๒.๑ ความเขา้ ใจเกยี่ วกบั การใชช้ วี ติ แบบพอเพยี ง \"เศรษฐกจิ พอเพียง\" หมายถงึ เศรษฐกิจท่พี ึ่งตนเองได้ เน้นการผลิตและการบริโภคแบบพออยู่พอ กินเปน็ หลกั ซ่งึ ไม่ไดเ้ น้นกำไรสทุ ธหิ รอื ความรำ่ รวยเป็นเปา้ หมายสงู สดุ เป็นระบบเศรษฐกิจที่ พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยู่หวั รัชกาลปจั จุบนั ของเราทรงดำริขนึ้ มา เพ่ือแสวงหาทางออกจากวกิ ฤษตเศรษ กจิ ให้กบั สมั คมไทย ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งกค็ ือ \"การท่พี ง่ึ ตนเองได้ \" โดยไมต่ ้องติดยึดอยกู่ บั เทคโนโลยแี ละความเปล่ียนแปลงของกระแสโลกาภวิ ัฒน์ และเดินบนทางสายกลาง ร้จู กั พอในการ บรโิ ภคใช้สอยทรพั ยากรธรรมชาติ และการใช้ชีวิตแบบไม่ฟุม่ เฟอื ย ฟุ้งเฟ้อ ๒.๒ การเปลยี่ นแปลงในชวี ติ เมอ่ื นำเศรษฐกจิ พอเพยี งมาประยกุ ตใ์ ช้ ภมู หิ ลงั เคยเลี้ยงวัวเน้อื แล้วขาดทุน จากน้ันได้พลกิ ผันมาทำการเกษตร แต่ประสบปัญหานำ้ ทว่ ม เพราะมที ีอ่ ยู่อาศัยและที่ดนิ ทำกินตดิ กบั แม่นำ้ ชี อีกทง้ั สภาพดินเปน็ ดินทามปนทราย หน้าแล้งขาดนำ้ ในปี ๒๕๕๓ จึงไดน้ อ้ มนำหลักแนวคิดทฤษฎีใหม่ของในหลวงมาใช้ในการบริหารท่ดี ินใหเ้ กิดประโยชน์ คุม้ ค่า และดำเนนิ งานอาชีพเกษตรตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงแนวพระราชดำรขิ องพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยูห่ วั ทำให้ รจู้ ัก ประหยัด อดออม ไม่ฟุ่มเฟือย ลด ละเลิก อบายมุข ลดรายจ่าย ทำให้ พออยู่ พอกนิ พึง่ พาตนเองได้ มีชวี ิตความเป็นอยู่ทดี่ ขี น้ึ มีความสขุ แบบพอเพยี ง ในปี ๒๕๕๕ เรมิ่ เป็นทีร่ จู้ กั ยอมรับของสังคมในนามเกษตรพอเพียง และแพรห่ ลายเพ่ิมขน้ึ จนถงึ ปจั จบุ นั -๕-

๒.๓ การดำเนนิ งานตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ความพอประมาณ มีการวางแผน ทำแบบคอ่ ยเปน็ ค่อยไป เริม่ จากน้อยไปหามาก ลดตน้ ทุนการผลิตและพิจารณาดู กำลังและความสามารถของตนเองเป็นหลัก และมีเงินทนุ เงนิ ออม ไม่ฟมุ่ เฟอื ย ความมเี หตผุ ล • ดูศกั ยภาพของตนเองและครอบครัว ถงึ ความจำเป็น ความเปน็ ไปได้ คิดก่อนทำ มีการ วางแผนงาน และการบรหิ ารจัดการเงินทนุ อย่างรอบคอบ • ใช้ประโยชน์ในพ้นื ที่อยา่ งคุ้มค่า ปลกู พืชเลี้ยงสัตว์ ปลูกทุกอย่างที่กนิ กินทุกอยา่ งทปี่ ลกู เหลือจงึ จำหน่าย การมภี มู คิ ุ้มกนั ทด่ี ี • เรยี นรูส้ าเหตขุ องปัญหาการปลูกพชื เลย้ี งสตั ว์ และหาวิธแี กด้ ว้ ยตนเอง • รจู้ กั ประมาณตน ไม่ทำเกินกำลังความสามารถของตนเอง มีการออม การวางแผนงาน มี การแบ่งปันและเอ้ือเฟอ้ื เผื่อแผค่ นรอบขา้ ง ช่วยเหลอื ซ่งึ กันและกนั และช่วยเหลือสังคม • ลดรายจ่าย ไม่จา้ งแรงงาน ลดการใช้เทคโนโลยี พ่งึ พาตนเอง ลด ละ เลกิ อบายมุข ความรคู้ คู่ ณุ ธรรม • เรยี นรู้จากผูร้ ู้ ภมู ิปญั ญาท้องถนิ่ ตำรา และการอบรม ศึกษาดงู าน โดยหม่ันหาความรู้ ใหก้ บั ตนเองอยตู่ ลอดเวลา ใชเ้ วลาให้คมุ้ ค่า • ดำเนนิ ชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง และใช้หลกั อิทธบิ าท ๔ ในการดำเนิน ชวี ติ • ยดึ หลักธรรมคำสง่ั สอนของพระพุทธเจา้ เป็นทีต่ ้ัง คือ ยึดความตายเปน็ ที่ตั้ง คนเรารูว้ นั เกดิ แตไ่ มร่ วู้ นั ตาย จงึ ต้องทำความดีไว้ให้มาก และให้การกระทำอยเู่ หนอื คำพูด • ยดึ หลกั ขาดทุน คือ กำไร แนวคิดทฤษฎขี องในหลวง คือ การให้ การเสียสละ ให้คน อยูด่ ี กนิ ดี คือกำไร -๖-

สว่ นที่ ๓ การขยายผลการดำเนนิ ชวี ติ ตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง • ได้สอนใหล้ ูกมีความขยนั อดทน ซ่อื สัตย์ มคี ณุ ธรรม รูจ้ ักประหยดั อมออม และ เสียสละ • ได้ถ่ายทอดความรสู้ เู่ พ่อื นเกษตรกรทง้ั ในและนอกชมุ ชน ไม่ว่าจะเป็นความรดู้ า้ นการ ปรับปรงุ บำรุงดนิ การเพาะพันธกุ์ บ การเพาะกล้าต้นไม้ พืชผกั สวนครัว • เปน็ วิทยากรถ่ายทอดความร้ใู หก้ ับหนว่ ยงานภาครัฐในการจัดฝกึ อบรม ศกึ ษาดงู านให้กับ นักศึกษาและประชาชน ไดแ้ ก่ กศน.อำเภอมญั จาคีรี ศนู ย์เรียนรูเ้ ศรษฐกจิ พอเพยี งตาม รอยพ่อหลวงอำเภอมัญจาคีรี อบต.สวนหม่อน องค์การบริหารสว่ นจังหวัดขอนแก่น และจงั หวัดอ่นื ๆ • ถ่ายทอดความรูผ้ ่านรายการโทรทศั น์ รายการฟ้าห่มดนิ ชอ่ ง ๑๑ -๗-

ภาคผนวก

โครงการเปดิ ศนู ยเ์ รยี นร้เู ศรษฐกจิ พอเพยี งบา้ นชวี งั แคน

อบรมคา่ ยสง่ เสรมิ คา่ นยิ มหลกั ของคนไทย ๑๒ ประการ เรยี นรเู้ ศรษฐกจิ พอเพยี ง บรรยายใหค้ วามรกู้ บั ครวั เรอื นยากจนและเกษตรกร

กศน.อำเภอมญั จาคีรี รว่ มกบั กอ.รมน.จงั หวดั ขอนแกน่ จดั กจิ กรรมโครงการขยายผล หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ณ ศนู ยเ์ รยี นรู้ฯ ตำบลสวนหมอ่ น

ชอ่ ง 11 ถา่ ยทำรายการฟา้ หม่ ดนิ