ASEAN3

ตอนท่ี 3 การประชุมสุดยอดอาเซียน (ASEAN SUMMIT) การประชุมสุดยอดอาเซียน คร้งั ที่ 1 จดั ข้ึนระหวางวันท่ี 23-24 กมุ ภาพนั ธ 2519 ที่เกาะบาหลี ประเทศอนิ โดนีเซยี โดย ผูนําอาเซยี นไดประกาศเจตนารมณท ่จี ะสง เสริมสนั ติภาพและความมัน่ คงในภูมิภาคเอเชียตะวนั ออกเฉยี งใต และไดแสดงเจตนารมณใน การทีจ่ ะพัฒนาความสมั พันธแ ละความรวมมอื กบั ประเทศอ่นื ๆ ในภมู ิภาค ทัง้ นี้ ในระหวางการประชุมผูนําอาเซียนไดล งนามใน “ปฏิญญาสมานฉนั ทอาเซยี น” (Declaration of ASEAN Concord) มีวตั ถปุ ระสงคในการทจ่ี ะเสรมิ สรางพลานภุ าพแหงชาตอิ ยา ง เรงดวนดวยการเพม่ิ พนู ความรวมมอื ทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคมและวฒั นธรรม เอกสารฉบับท่สี องทม่ี ีการลงนามกันคือ “สนธิสญั ญา ไมตรแี ละความรวมมอื ในภูมภิ าคเอเชียตะวนั ออกเฉียงใต” (Treaty of Amity and Cooperation in Southeast Asia: TAC) มี วัตถุประสงคเพื่อสง เสริมสนั ตภิ าพ มิตรภาพ และความรวมมืออยา งถาวรระหวา งประชาชนในประเทศสมาชิก เอกสารฉบบั ที่สาม คอื “ความตกลงวา ดวยการจัดตั้งสํานักเลขาธกิ ารอาเซียน” เพือ่ เปนองคก รกลางรับผดิ ชอบและประสานภารกจิ ตางๆ ของอาเซยี น เพอ่ื ปรบั ปรงุ การดาํ เนินงานใหม ีประสิทธิภาพมากขึ้น การประชุมสุดยอดอาเซยี น ครั้งที่ 2 จัดขึ้นระหวางวันท่ี 4-5 สิงหาคม 2520 ณ กรงุ กวั ลาลัมเปอร ประเทศมาเลเซยี โดยการประชมุ นเี้ ปนการประชุมเนอื่ งในโอกาสกอ ตั้งอาเซียนครบรอบ 10 ป ซ่งึ ผนู าํ อาเซยี นไดยนื ยันใหใช “ปฏิญญากรงุ เทพฯ (ปฏญิ ญา อาเซียน)” ซึ่งไดป ระกาศไวตอนกอ ต้ังอาเซียนและ “ปฏิญญาสมานฉันทอ าเซียน” เปน แนวทางในการสง เสริมความสัมพันธและความ รว มมอื ของอาเซียนใหมคี วามเขมแขง็ และใกลช ิดย่งิ ข้นึ การประชมุ สุดยอดอาเซียน ครั้งที่ 3 จัดข้นึ ระหวางวันที่ 14-15 ธันวาคม 2530 ณ กรุงมะนลิ า ประเทศฟลิปปน ส มี ความมุงหวังทจ่ี ะใหจ ัดต้ังเขตปลอดอาวุธนิวเคลียรแ หง เอเชยี ตะวนั ออกเฉียงใต (Southeast Asia Nuclear-Weapon-Free- Zone-SEANWFZ) และเขตสันติภาพ เสรภี าพ และความเปนกลาง (ZOPFAN – Zone of Peace, Freedom and Neutrality) ที่ ประชุมไดออก “ปฏิญญามะนิลาป 2530” (Manila Declaration 1987) เพ่ือยืนยนั ถงึ ความสาํ คญั ของการรวมตัวของอาเซยี น ทั้งทาง การเมือง เศรษฐกจิ สงั คม และวัฒนธรรม รวมทั้งใหส งเสรมิ การตระหนกั รับรูเกีย่ วกบั อาเซียนในหมูประชาชนอาเซยี น และสงเสริม อตุ สาหกรรมการทองเที่ยวระหวางปรเทศสมาชิกอาเซียนโดยประกาศใหป  2535 ซึง่ เปน ปค รบรอบการกอ ต้งั อาเซียน 25 ป เปนปการ ทองเทีย่ วอาเซยี น (Visit ASEAN Year) การประชมุ สุดยอดอาเซียน ครั้งที่ 4 จดั ข้นึ ระหวางวนั ที่ 27-29 มกราคม 2535 ท่ปี ระเทศสงิ คโปร ในการประชุมคร้งั น้ีได ออก “ปฏญิ ญาสงิ คโปร” (Singapore Declaration) โดยสาระระบถุ ึงการท่ีอาเซยี นจะใหค วามรว มมอื อยางใกลช ดิ กับสหประชาชาติ และองคก ารระหวางประเทศ ในการปฏิบัติตามความตกลงเพื่อสนั ติภาพ และใหใชเ วทีการประชมุ รัฐมนตรอี าเซยี นกบั ประเทศคเู จรจา (ASEAN Post Ministerial Conferences-PMC) ในการสง เสริมความรว มมอื ดา นการเมอื งและความม่ันคงกับประเทศนอกอาเซยี น นาย อานนั ท ปนยารชุน นายกรัฐมนตรีในขณะน้ัน เปน ผูเสนอใหอ าเซียนพิจารณาเร่ืองการจัดตัง้ เขตการคาเสรอี าเซียน (ASEAN Free Trade Area: AFTA) อยา งจริงจัง เพ่อื ใชเ ปน แนวทางหลักในการเสริมสรา งความรว มมอื ดา นการคา และแปรสภาพใหอาเซยี นเปน แหลง ดึงดูดการลงทุนจากภายนอก พรอมกบั การเปน ตลาดรว มในระดับหนงึ่ ทก่ี วา งขวางกวา เดิม ท้ังนี้มีการจดั ทํากรอบความตกลงวาดวยการ สงเสริมความรวมมอื ทางดานเศรษฐกิจของอาเซียน (Framework Agreement on Enhancing ASEAN Economic Cooperation) การประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งท่ี 5 จดั ข้นึ ระหวางวันท่ี 14-15 ธนั วาคม 2538 ณ กรุงเทพฯ ทป่ี ระชมุ ไดอ อก แถลงการณ “ปฏญิ ญาสุดยอดกรุงเทพ” (Bangkok Summit Declaration) เพอ่ื แสดงเจตนารมณท จี่ ะใหอ าเซยี น เสรมิ สรางความ แขง็ แรงในเรื่องอัตลักษณและความรูส ึกของความเปน ชมุ ชนอาเซยี นรวมกัน และไดมีการลงนาม “สนธิสญั ญาเขตปลอดอาวธุ นวิ เคลียรแ หงเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต (Treatyon the Southeast Asia Nuclear-Weapon-Free-Zone) รวมทงั้ ท่ีประชมุ ไดม ีการ ลงนามในกรอบความตกลงอาเซยี นวาดว ยความรวมมือดานทรพั ยสินทางปญญา (ASEAN Framework Agreement on

Intellectual Property Cooperation) เพ่อื เปน กรอบในการสงเสรมิ ความรวมมือทางดา นเศรษฐกิจและสนบั สนุนการจดั ตงั้ เขตการคาเสรี อาเซียน ความริเร่ิมที่สําคญั อีกประการหนงึ่ คือ ที่ประชมุ เหน็ พอ งใหม กี ารประชุมสุดยอดเปนประจาํ ทกุ 3 ป และใหมกี ารประชมุ ระดบั ผูนาํ อยางไมเปนทางการ (Informal Summit) เปน ประจาํ ทกุ เดือนธันวาคมของทกุ ป (ยกเวนในปทีม่ กี ารประชุมสดุ ยอดอยแู ลว ) การประชมุ สุดยอดอาเซยี น คร้ังที่ 6 จดั ขน้ึ ระหวางวนั ท่ี 15-16 ธันวาคม 2541 ณ กรุงฮานอย ประเทศเวียดนาม ที่ประชมุ ได “ปฏญิ ญาฮานอย” (Ha Noi Declaration) เพือ่ ประกาศเรอื่ งการรบั กัมพชู าเขาเปน สมาชกิ ลาํ ดบั ทีส่ ิบของอาเซยี น และยืนยันเจตนารมณท ่ีจะรว มมือกันอยางเรง ดวนและใกลชดิ ในการปฏิรูปทางเศรษฐกิจและการเงิน เพอ่ื แกไ ขปญหาทางเศรษฐกิจและ สังคมท่ีเกดิ จากวกิ ฤตการณท างเศรษฐกจิ ของภมู ภิ าค ทปี่ ระชุมไดประกาศการจดั ต้ังเขตการลงทนุ อาเซยี น (ASEAN Investment Area: AIA) เพอ่ื สงเสริมการลงทุนในภมู ิภาค รวมทงั้ เหน็ พองใหล ดปญหาความยากจนใหมกี ารพฒั นาชนบทซึ่งเปนเปา หมายสูงสุด สาํ หรับนโยบายในการฟนฟูและพฒั นาของประเทศสมาชิก อาเซยี นไดใ หการรับรอง “แผนปฏิบตั ิการฮานอย” (Ha Noi Plan of Action) ซึ่งเปนแผนปฏบิ ตั กิ าร 6 ป ครอบคลุมป 2542-2547) เพอ่ื เปน แนวทางในการทําใหอ าเซยี นบรรลุวสิ ยั ทัศนอ าเซยี น ค.ศ.2000 (ASEAN Vision 2020) ทีไ่ ดประกาศไวในระหวา งการประชุมสุดยอดอาเซยี นอยา งไมเปนทางการ เน่อื งในโอกาสครบรอบวันกอตง้ั อาเซียนครบ 30 ป เม่ือวันท่ี 15 ธนั วาคม 2540 ท่ีกรุงกัวลาลัมเปอร ประเทศมาเลเซีย ซง่ึ ในการประชุมครง้ั นี้นอกจากจะมกี ารประกาศ วสิ ยั ทศั นอ าเซียนแลว ยังมีความเหน็ พองตอ ขอ ตกลงความเขา ใจเรอ่ื งการจัดตงั้ มลู นิธอิ าเซียน เพอื่ สง เสริมและสนับสนุนกจิ กรรม ดา นการศึกษา การฝกอบรม สขุ ภาพและดานวฒั นธรรม โดยมีการจดั ใหเ ยาวชนและนักเรียนอาเซียนไดมกี ารแลกเปล่ียน ประสบการณร ว มกัน การประชุมสุดยอดอาเซยี น คร้งั ท่ี 7 จัดขน้ึ ระหวางวนั ท่ี 5-6 พฤศจิกายน 2544 ณ บนั ดาร เสรี เบกาวัน ประเทศ บรไู น ดารุสซาลาม ท่ีประชุมไดอ อก “ปฏิญญาอาเซยี นวา ดว ยการดําเนนิ การรว มกันในการตอ ตา นการกอ การรา ย” (ASEAN Declaration on Joint Action to Counter Terrorism) เพือ่ ประณามเหตุการณการกอ การรายทีส่ หรัฐอเมริกา เม่ือวนั ท่ี 11 กันยายน 2544 เห็นพองใหป รบั ปรงุ แผนปฏบิ ัตกิ ารฮานอย (Mid-Term Review of the Ha Noi Plan of Action) สนับสนนุ ใหจดั ตง้ั “แผนงาน เพ่อื การรวมตวั อาเซยี น” (Roadmap for Integration of ASEAN – RIA) เพ่ือกาํ หนดเปา หมายและระยะเวลาในการดาํ เนนิ การใหชัด จน รวมทั้งใหจ ัดตัง้ สภาท่ปี รึกษาธุรกิจอาเซียน (ASEAN Buiness Advisory Council – ABAC) และใหจดั การประชมุ สุดยอด อาเซยี นภาคธุรกจิ (ASEAN Business Summit) เพื่อสงเสริมนักธรุ กิจใหไดเขา มามีสว นรว มในกิจกรรมทางเศรษฐกิจของอาเซยี น การประชมุ สุดยอดอาเซยี น ครง้ั ท่ี 8 จดั ขนึ้ ระหวา งวันท่ี 4-5 พฤศจิกายน 2545 ณ กรุงพนมเปญ ประเทศกัมพูชา ที่ ประชุมยาํ้ เร่อื งการมุง ไปสกู ารเปนประชาคมอาเซยี น ใน 4 ดาน คือ การรวมมอื ในโครงการพฒั นาความรว มมอื ทางเศรษฐกิจในอนุ ภูมภิ าคลมุ น้าํ โขง (Greater Mekong Subregion Program) การสงเสริมการทอ งเทยี่ วปลายทางเดยี วอาเซียน (Single Tourism Destination) การสงเสริมความเปนอันหน่ึงอันเดียวกันในอาเซยี นในการตอตา นการกอการราย และการบรหิ ารจดั การ ทรัพยากรธรรมชาติตามที่อาเซียนไดใหส ัตยาบันในพิธีสารเกยี วโต ทป่ี ระชุมไดล งนามความตกลงดา นการทองเที่ยวอาเซียน (ASEAN Tourism Agreement) เพ่อื สงเสริมดานการทองเทยี่ ว นอกจากนไ้ี ดย ํ้าเรือ่ งการใหประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (ASEAN Economic Community – AEC) เปน เปา หมายสงู สดุ ในการรวมตวั อาเซยี น การประชุมสุดยอดอาเซยี น ครงั้ ที่ 9 จดั ขึน้ ระหวา งวนั ที่ 7-8 ตุลาคม 2546 ทเี่ กาะบาหลี ประเทศอินโดนีเซีย ผุนาํ อาเซยี นไดป ระกาศ “ปฏญิ ญาอาเซยี นวา ดว ยความรว มมืออาเซียน II” (Declaration of ASEAN Concord II) หรือ “ความรว มมือ บาหลี II” (Bali Concord II) เรอื่ งการจดั ตัง้ ประชาคมอาเซียนในสามเสา ซง่ึ ประกอบดวยการจัดต้งั ประชาคมการเมืองและความมน่ั คง อาเซียน ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน และประชาคมสงั คมและวฒั นธรรมอาเซียน ภายในป พ.ศ.2563 นอกจากนีท้ ีป่ ระชุมไดรบั รอง “แผนปฏิบตั ิการประชาคมเศรษฐกจิ อาเซยี น” (ASEAN Economic Community Plan of Action) เพือ่ ใหใ ชเปน แนวทางในการ นําไปสูการจดั ตั้งประชาคมเศรษฐกจิ อาเซยี น

การประชุมสุดยอดอาเซียน ครงั้ ท่ี 10 จดั ขึน้ ระหวา งวนั ที่ 29-30 พฤศจิกายน 2547 ท่ีกรงุ เวียงจันทน ประเทศลาว ท่ี ประชุมไดลงนาม “แผนปฏิบตั ิการเวยี งจนั ทน” (Vientiane Action Programme : VAP) ซึง่ เปนแผนปฏบิ ัติการระยะเวลา 6 ป ตัง้ แตป 2547-2553 โดยจะใชแทนแผนปฏบิ ตั ิการฮานอย ท่ปี ระชมุ ไดรับรองเอกสาร “แผนปฏบิ ัตกิ ารประชาคมความมน่ั คงอาเซียน” (ASEAN Security Community Plan of Action) และ “แผนปฏิบัติการประชาคมสงั คม-วฒั นธรรมอาเซยี น” ” (ASEAN Socio- Cultural Community Plan of Action) รวมทั้งเหน็ พอ งใหจดั ตง้ั กองทนุ อาเซยี นเพ่ือการพัฒนา (ASEAN Development Fund – ADF) เพอื่ สง เสริมการดําเนินงานของแผนปฏิบตั กิ ารเวยี งจนั ทน และเห็นพอ งใหจ ัดการประชุมสุดยอดเอเชียตะวนั ออก ซงึ่ ประกอบดวย ประเทศสมาชิกอาเซยี น จนี ญ่ปี ุน สาธารณรัฐเกาหลี อินเดีย ออสเตรเลยี และนิวซแี ลนด ครัง้ แรกที่ประเทศมาเลเซีย ในป พ.ศ.2548 การประชุมสุดยอดอาเซยี น ครัง้ ที่ 11 จดั ขนึ้ ระหวา งวันที่ 12-14 ธันวาคม 2528 ณ กรุงกัวลาลมั เปอร ประเทศ มาเลเซีย ทป่ี ระชมุ ไดลงนามใน “ปฏิญญากัวลาลมั เปอรวา ดว ยการจดั ทํากฎบัตรอาเซียน” (Kuala Lumpur Declaration on the Establishment of the ASEAN Charter) เพอื่ เปน แนวทางในการจัดทาํ กฎบัตรอาเซียน โดยจดั ตัง้ ผูทรงคุณวุฒิเร่ืองกฎบัตรอาเซียน (Eminent Persons Group on the ASEAN Charter – EPG) เพ่อื จัดทาํ ขอเสนอเกีย่ วกับทศิ ทางการรวมตัวของอาเซยี นและเนอ้ื หา สาระของกฎบตั รอาเซยี น และไดจดั ต้ังคณะทํางานระดับสงู (High Level Task Force) เพื่อทําหนาทใ่ี นการยกรา งกฎบตั ร อาเซียน การประชุมสุดยอดอาเซยี น คร้ังท่ี 12 จัดข้นึ ระหวางวนั ท่ี 11-15 มกราคม 2550 ณ เมอื งเซบู ประเทศฟลิปปนส ท่ี ประชมุ ไดลงนาม “ปฏิญญาเซบเู พอ่ื มงุ ไปสูประชาคมที่มคี วามเออื้ อาทรและแบงปน ที่เปน หนึง่ เดยี ว” (Cebu Declaration Towards One Caring and Sharing Community) เพอื่ ย้ําเจตนารมณทจี่ ะใหอาเซยี นมุงไปสูการเปนประชาคมทมี่ ีความเออ้ื อาทรและ แบง ปน ท้ังในดานทรัพยากรมนุษย สิง่ แวดลอม และวัฒนธรรม รวมทั้งเห็นพองใหส งเสริมการบรรลเุ ปาหมายการพฒั นาแหงสหัสวรรษ (Millennium Development Goals – MDGs) ทไี่ ดม กี ารประกาศในชวงการประชุมสุดยอดอาเซยี น-สหประชาชาติ ครง้ั ที่ 2 ในป 2548 โดยเฉพาะอยางยงิ่ ในดานการลดความยากจนและความไมเ ทา เทยี ม และการพัฒนาพื้นฐานและคณุ ภาพชีวิตของประชาชน นอกจากน้ี ทีป่ ระชุมไดลงนามใน “ปฏญิ ญาเซบุวา ดว ยการเรง จดั ต้งั ประชาคมอาเซยี นภายในป ค.ศ.2015” (Cebu Declaration on the Acceleration of the Establishment of an ASEAN Community by 2015) เพอ่ื เรง การจดั ตัง้ ประชาคมอาเซยี นใหเ ร็วขน้ึ อกี 5 ป จากป 2563 เปน ป 2558 และไดอ อก “ปฏญิ ญาเซบวุ าดวยแผนงานเรอ่ื งกฎบัตรอาเซียน” (Cebu Declaration on the Blueprint of the ASEAN Charter) เพือ่ รบั รองรายงานของคณะผูท รงคุณวุฒิเกี่ยวกับการรางกฎบตั รอาเซยี น และมอบหมายใหค ณะทํางานระดับสงู ยก รางกฎบตั รใหแ ลว เสร็จเพอื่ เสนอที่ประชมุ สุดยอดอาเซยี น คร้งั ที่ 13 ในเดอื นพฤศจิกายน 2550 ทป่ี ระเทศสิงคโปรใหความเหน็ ชอบ การประชมุ สุดยอดอาเซียน คร้ังท่ี 13 จดั ข้ึนระหวา งวนั ท่ี 18-22 พฤศจิกายน 2550 ทป่ี ระเทศสิงคโปร โดยออก แถลงการณ “ปฏญิ ญาสิงคโปรว า ดว ยกฎบัตรอาเซียน” (Singapore Declaration on the ASEAN Charter) ประกาศรับรองกฎบัตร อาเซียน ซงึ่ ถือเปนความตกลงทางประวตั ศิ าสตร ในชวงเวลาที่อาเซยี นกอตงั้ ครบ 40 ป กฎบัตรอาเซยี นไดระบุเกย่ี วกบั การเปลี่ยนแปลง สาํ คญั เชน การกําหนดใหม กี ารประชมุ สุดยอดอาเซยี นปละ 2 คร้ัง การใหท ุกประเทศสมาชิกแตงตงั้ ผแู ทนถาวรอาเซียนในคณะกรรมการ ผูแทนถาวรในกรงุ จาการต า และการจัดตงั้ องคกรสิทธิมนษุ ยชน นอกจากน้ีทป่ี ระชมุ ไดใ หความเหน็ ชอบ “ปฏิญญาแผนงานประชาคม เศรษฐกจิ อาเซยี น” (Declaration on the ASEAN Economic Community Blueprint) ซ่งึ จะใชเปนแวทางในการมุง ไปสูการเปน ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนภายในป 2558 การประชุมสุดยอดอาเซียน คร้งั ท่ี 14 จัดข้นึ ระหวางวนั ท่ี 27 กุมภาพันธ – 1 มนี าคม 2552 ที่อาํ เภอชะอํา จังหวัด เพชรบุรี โดยผูนําอาเซียนไดล งนามใน “ปฏิญญาชะอาํ หวั หนิ วา ดวยแผนงานสาํ หรับประชาคมอาเซียน ป ค.ศ.2009-2015” (Cha-am Hua Hin Declaration on the Roadmap for an ASEAN Community (2009-2015)) ซึ่งครอบคลมุ แผนงานการเปน

ประชาคมการเมืองและความม่นั คง ประชาคมเศรษฐกจิ และประชาคมสังคมและวฒั นธรรรม และยงั ไดใ หการรับรองเอกสารอ่นื ๆ ท่ีมี ความสาํ คัญ อาทิ “แผนงานขอ ริเรม่ิ เพอ่ื การรวมตัวของอาเซียน ฉบับท่ีสอง ค.ศ.2009-2015” (2nd Initiative for ASEAN Integration (IAI) Work Plan) ซึง่ เปน แผนงานเพื่อลดชอ งวางทางการพัฒนา และสงเสริมความสามารถในการแขง ขนั ระหวางประเทศ สมาชิกอาเซียน เพ่อื สานตอแผนงานขอริเริ่มเพ่ือการรวมตัวของอาเซียนฉบับแรก (ครอบคลุมระหวา งป 2545-2551) ทีไ่ ดม ีการรับรองใน ระหวางการประชุมสุดยอดอาเซียนอยา งไมเ ปนทางการครั้งท่ี 4 ในป 2543 ที่ประเทศสงิ คโปร และ “แผนงานการจดั ต้งั ประชาคม การเมืองและความมัน่ คงอาเซยี น” (ASEAN Political-Security Community Blueprint” ซึง่ ทําใหอาเซียนมีแผนงานรองรับการเปน ประชาคมอาเซียนครบท้ังสามเสา การประชมุ สุดยอดอาเซียน ครัง้ ท่ี 15 จดั ขน้ึ ระหวา งวนั ท่ี 23-25 ตลุ าคม 2552 ทอ่ี าํ เภอชะอํา จงั หวัดเพชรบรุ ี และที่ อาํ เภอหวั หนิ จงั หวดั ประจวบครี ีขันธ มีผูนําของอาเซียนและผนู าํ ประเทศคเู จรจา ไดแก จีน ญี่ปนุ เกาหลีใต ออสเตรเลีย นิวซีแลนด และอนิ เดียเขา รวมประชุมครบทั้ง 16 ประเทศ รวมทงั้ มเี ลขาธิการอาเซยี น ประธานธนาคารเพ่อื การพัฒนาแหงเอเซีย (ADB) และ ผูอาํ นวยการบริหารของคณะกรรมการเศรษฐกิจและสงั คมแหง เอเชยี และแปซฟิ ก (ESCAP) เขา รวมดวย หัวขอหลักสําหรับการประชมุ ใน ครง้ั นี้คือ “เชอื่ มโยงประชาคม สรา งเสรมิ ประชาชน” (Enhancing Community Empowering People) เพอ่ื เตรียมความพรอ มสําหรบั ประชาชนและรองรับการรวมตวั เปนประชาคมอาเซยี น โดใหความสาํ คัญกับการศกึ ษาและการพฒั นาทรพั ยากรมนษุ ย และการรับมือกบั ปญ หาท่ีสง ผลกระทบโดยตรงตอความกินดีออยูดขี องประชาชน ทป่ี ระชมุ ไดร ับรอง “ปฏญิ ญาจัดต้งั คณะกรรมาธิการระหวางรฐั บาล อาเซียนวาดว ยสิทธมิ นุษยชน” และลงนามความตกลงวา ดวยเอกสทิ ธแ์ิ ละความคมุ กันของอาเซยี น การประชมุ สุดยอดอาเซยี น คร้งั ท่ี 16 จดั ข้นึ ระหวา งวนั ที่ 8-9 เมษายน 2553 ณ กรงุ ฮานอย ประเทศเวียดนาม ผูนาํ อาเซียนไดย้าํ ถงึ เจตนารมณรวมกนั ทจ่ี ะเรงดําเนินการเพื่อใหบ รรลุเปาหมายการรวมตัวเปน ประชาคมอาเซียนในป 2558 โดยเฉพาะ การแปลงวิสัยทัศนตาง ๆ ที่ผูนาํ เคยตกลงกันไวใ หเปน การปฏิบตั ิท่ีมผี ลอยางเปน รปู ธรรม รวมทง้ั ไดหารืออยางกวางขวางเก่ยี วกบั การ เสรมิ สรา งบทบาทของอาเซยี นในโครงสรา งความสมั พนั ธใ นภมู ิภาค (regional architecture) และแนวทางเสริมสรางความรว มมอื เพื่อ แกไขปญหาทาทายตา ง ๆ ทั้งในระดบั โลกและระดับภูมภิ าค ภายใตหัวขอหลกั วา ‘มุง สปู ระชาคมอาเซียน : จากวิสัยทัศนสูการปฏบิ ตั ิ’ (Towards the ASEAN Community : From Vision to Action) ในการประชุมครง้ั น้ี ไดมีการลงนามในพิธีสารวา ดวยกลไกระงบั ขอ พิพาทของกฎบัตรอาเซยี นและเขา รวมพธิ ฉี ลองในวาระท่ีมกี ารจัดตง้ั คณะกรรมาธกิ ารอาเซยี นวาดว ยการสง เสริมและคุมครองสิทธเิ ด็ก และสทิ ธิสตรอี าเซยี น (ASEAN Commission on the Promotion and Protection of the Rights of Women and Children — ACWC) ซงึ่ จะชว ยสนับสนนุ ใหอาเซยี นเปนองคกรท่ีมีกฎกตกิ าในการทํางานและมีประชาชนเปนศูนยกลาง นอกจากนท้ี ี่ประชุมเหน็ ชอบใหส ลับ วาระการดาํ รงตําแหนง ประธานอาเซยี นระหวา งบรูไนกับอินโดนีเซีย เปนผลใหอ ินโดนเี ซยี กมั พูชา และบรไู น จะดํารงตาํ แหนง ประธานใน ป 2554 2555 และ 2556 ตามลาํ ดับ อีกท้งั ยงั ไดเห็นชอบในหลกั การใหจดั การประชุมสุดยอดอาเซียน-อนิ เดยี สมัยพเิ ศษในป 2555 เพ่ือฉลองวาระครบรอบ 10 ปค วามสมั พันธอ าเซียน-อินเดยี การประชุมสุดยอดอาเซียน ครง้ั ท่ี 17 จดั ข้ึนระหวา งวนั ที่ 28-31 ตลุ าคม 2553 ณ กรุงฮานอย ประเทศเวยี ดนาม สาระสาํ คญั ในการประชมุ สดุ ยอดครั้งน้ี คือ การจดั ทาํ Master Plan on ASEAN Connectivity หรือแผนแมบทในการเช่อื มโยงอาเซยี น ท่ีมาของแนวคิดเรอ่ื ง ASEAN Connectivity น้ี เกิดขึน้ ในการประชุมสุดยอดอาเซยี น ครั้งท่ี 15 ทป่ี ระเทศไทย เมอื่ ปลายป 2009 โดยมอง วา การจัดตง้ั ประชาคมอาเซียนภายในป 2015 นนั้ ประชาคมอาเซยี นจะมีประสทิ ธิภาพ กต็ อ เม่ือมีความเช่อื มโยงกนั ทั้งในดานสินคา บรกิ าร ทนุ และคน ใน Master Plan ไดม ีการกําหนดรายละเอียดตางๆ สําหรับชว งป 2011 ถึง 2015 เพอื่ เชื่อมอาเซียนใน 3 ดา น ดาน แรกเรียกวา physical connectivity คือการเช่ือมโยงกันทางกายภาพ ดานที่ 2 institutional connectivity เปนการเชื่อมโยงกันทาง สถาบนั และดา นท่ี 3 people-to-people connectivity คือการเชื่อมโยงกันในระดบั ประชาชน

การประชมุ สุดยอดอาเซียน คร้งั ท่ี 18 จดั ข้นึ ระหวางวันท่ี 7-8 พฤษภาคม 2554 ณ กรุงจาการตา ประเทศอินโดนีเซยี สาระสาํ คญั ของการประชมุ คร้ังน้ี คอื เร่อื ง ความขัดแยงไทย-กัมพชู า ทปี่ ระชุมยนิ ดีทที่ ้ังไทยและกมั พชู า จะแกไ ขปญ หาความขัดแยง อยางสันติดว ยการเจรจา เพ่อื นําไปสูการแกปญ หาทยี่ อมรบั ไดทั้ง 2 ฝาย โดยการแกปญหาจะใชกลไกทวภิ าคีท่ีมีอยู รวมทงั้ การเขามา ปฏสิ ัมพนั ธจากอินโดนเี ซีย ในฐานะประธานอาเซียน ท่ีประชุมยินดีท่ที งั้ 2 ฝา ย ตกลงในเร่อื งของเอกสารระบุอํานาจหนาท่ีของผู สังเกตการณอ นิ โดนเี ซยี ทีจ่ ะสงเขามาในบรเิ วณที่มคี วามขดั แยง นอกจากน้ยี ังไดม กี ารประชุม 3 ฝาย ซึ่งเปน การประชุมนอกรอบ มผี นู ํา ของอินโดนีเซยี คือ ประธานาธิบดี Susilo Bambang Yudhoyono เปน ประธานการประชมุ โดยมนี ายกฯ อภสิ ทิ ธ์ิ และ Hun Sen เขา รวม ประชมุ อยางไรกต็ าม ผลการประชุมก็ไมไ ดม ีอะไรคืบหนา และไมไ ดมเี อกสารผลการประชมุ ออกมา การประชุมสุดยอดอาเซยี น ครงั้ ที่ 19 จดั ขนึ้ ระหวางวนั ที่ 17-19 พฤศจกิ ายน 2554 ณ บาหลี ประเทศอินโดนีเซีย นางสาวยง่ิ ลักษณ ชนิ วัตร นายกรฐั มนตรี ไดเ ปนหวั หนาคณะผูแทนไทยเขารว มการประชมุ สุดยอดอาเซยี น ครง้ั ท่ี 19 โดยมีประเด็นการ หารอื หลัก ไดแก การสรา งประชาคมอาเซียนในป ๒๕๕๘ การเสรมิ สรางบทบาทของอาเซยี นในเวทโี ลก และประเดน็ ระดบั ภูมิภาคและ ประเด็นระหวางประเทศตางๆ รวมท้ังไดเ ขารว มการประชมุ ผนู ําอาเซยี นกบั สภาทีป่ รึกษาธุรกิจอาเซยี น (ASEAN Leaders’ Meeting with the ASEAN Business Advisory Council: ABAC) ดวย