หน่วยที่4เครื่องเจาะและงานเจาะ

หน่วยที่4เครื่องเจาะและงานเจาะ หวั ขอ้ เรื่อง(Topics) 4.1 ความหมายของการเจาะ 4.2 จุดมุ่งหมายในการเจาะ 4.3 ชนิดของเคร่ืองเจาะ 4.4 หนา้ ที่และส่วนประกอบของเคร่ืองเจาะ 4.5 เครื่องมือและอปุ กรณ์ในการงานเจาะ 4.6 ความเร็วรอบ ความเร็วตดั และอนั ตราป้อนในงานเจาะ 4.7 หลกั การทางานดว้ ยเคร่ืองเจาะ 4.8 การเจาะรูดว้ ยเคร่ืองเจาะ 4.9 ความปลอดภยั ในการใชเ้ คร่ืองเจาะ 4.10 การบารุงรักษาเครื่องเจาะ 4.11 การควา้ นเรียบ แนวคิดสาคญั (Main Idea) งานเปจาะ(DriIIing)เป็นการกระบวนการข้ึนรูปท่ีมีจุดมุ่งหมายเพอ่ื ทาใหเ้ กิดรู(HoIe)ที่ช่ินงาน ซ่ึงการเจาะน้ี อาจใชด้ อกสวา่ นหมนุ ตดั ลงในวสั ดุช่ินงานหรือเครื่องมือตดั ในลกั ษณะอ่ืนๆ เช่นใชด้ อกเจาะเพื่อขยายปากรู (Couter Bore) เป็นตน้ ดงั น้นั ก่อนจะปฎิบตั ิงานเจาะ ผปู้ ฎิบตั ิงานจาป็นตอ้ งศึกษาเก่ียวกบั ชนิด ส่วนประกอบ เครื่องมือ และอปุ กรณ์ในงานเจาะรวมท้งั การบารุงรักษาและความปลอดในการใขเ้ ครื่องเจาะให้ เขา้ ก่อนจึงปฎิบตั ิงานไดอ้ ยา่ งไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ งและความปลอดภยั สมรรถนะยอ่ ย(Ejement of Competecy) แสดงความรู้สึกเกี่ยวกบั เคร่ืองเจาะพ้ืนฐานและงานเจาะตามคู่มือ

จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม(Behavioral Objectives) 1. อธิบายความหมาย จุดมุ่งหมาย และลกั ษณะของการเจาะ 2. จาแนกชนิด บอกหนา้ ท่ีและส่วนประกอบของเคร่ืองเจาะ 3. บอกชื่อและอธิบายหนา้ ที่ของเคร่ืองมือและอุปกรณ์จบั ยดึ ในงานเจาะและวธิ ีการจบั ยดึ ช่ินงานเจาะ 4. คานวณ ความเร็ว และอนั ตราป้อนในงานเจาะตามโจทยก์ าหมด 5. บอกความปลอดภยั ในการใช้ วิธีการบารุงรักษาเคร่ืองเจาะต้งั พ้นื 6. บอกจุดมงุ่ หมายในการควา้ นเรียบและจาแนกชนิดของดอกควา้ นเรียบ 7. คานวณหาขนาดรูเจาะในควา้ นเรียบตามโจทยก์ าหนด 8. อธิบายวธิ ีการเลือกความเร็วรอบและความเร็วตดั ในการควา้ นเรียบ 9. บอกทิศทางหมนุ ดา้ มจบั ดอกควา้ นเรียบในขณะปฎิบตั ิงานควา้ นเรียบ 4.1 ความหมายของการเจาะ การเจาะ (DriIIing) คอื การทารูที่มีลกั ษณะเป็นรูปทรงกระบอกลงในเน้ือวสั ดุชิ้นงาน โดยใชด้ อกเจาะ แบบตา่ งๆ การเจาะโดยทว่ั ไปแบง่ ออกเป็น 2 ลกั ษณะ คือ การเจาะรูทะลุและการเจาะรูไม่ทะลุ ดงั ตวั อยา่ งในรูป 4.1

4.2 จุดมงุ่ หมายในการเจาะ การเจาะรูมีวตั ถปุ ระสงคใ์ นการเจาะหลายอยา่ ง เช่น การเจาะเพื่อตา๊ ปเกลียว การร้อยสลกั เกลียว(Screw) การควา้ นเรียบ การฝังหวั สกรู และการย้าหมุด เป็นตน้ จากรุปท่ี4.2การเจาะรุในรูปตา่ งๆมีดงั น้ีการการเจาะรูตรงดว้ ยดอกสวา่ นการเจาะรูหวั เอียงการเจาะรูเพื่อควา้ น เรียบการเจาะรูเพอ่ื ตา๊ ปเกลียวและและการฝังสกรูหวั ฉาก 4.3ชนิดของเคร่ืองเจาะเครื่องเจาะ ที่ใชง้ านในการผลิตโรงงานฝึกช่างและโรงงานซ่อมบารุงแบง่ ออกเป็นหลายชนิดเช่นเครื่องเจาะต้งั โต๊ะ เคร่ืองเจาะต้งั พ้ืน เคร่ือง เจาะรศั มี และเครื่องเจาะแนวนอน เป็นตน้

4.4 หนา้ ที่และส่วนประกอบของเครื่องเจาะ 4.4.1 เครื่องเจาะต้งั โต๊ะ เคร่ืองเจาะต้งั โตะ๊ (Bench DriIing Maclhine) เป็นเคร่ืองเจาะขนาดเลก็ สามารถเจาะรูได้ ขนาดไมเ่ กิน 13 มม. โดยมีความเร็วบรอบสูง การส่งกาลงั โดยทว่ั ไปจะใชส้ ายพานและปรับความเร็ว รอบดว้ ยลอ้ สายพานประมาณ 2-3 ช้นั เท่าน้นั เครื่องเจาะต้งั โตะ๊ ประกอบดว้ ยส่วนประกอบดว้ ย สาคญั และหนา้ ท่ีการใชง้ าน ดงั น้ี 1. ฐานเครื่อง (Base) ส่วนใหญ่ทาดว้ ยเหลก็ หลอ่ เป็นส่วนท่ีรองรับน้าหนกั ท้งั หมดของ เครื่องและใชย้ ดึ แน่นบนโตะ๊ เพ่ือป้องกนั การสนั่ สะเทือนในขณะใชง้ าน 2. เสาเครื่องเจาะ(CoIumn) เป็นเหลก็ รูปทรงกระบอกกลวง ใชเ้ ป็นส่วนท่ียดึ ติดกบั ฐาน เคร่ือง เพ่ือรองรับชุดหวั เค่ืองและรองรับโต๊ะจบั ชิ้นงาน 3. โต๊ะจบั ชิ่นงาน) (TabIe ส่วนใหญ่ทาดว้ ยเหลก็ ท่อ เป็นส่วนที่รองรับชิ้นงานที่จะนามา เจาะหรืออาจรองรับอปุ กรณ์จบั ยดึ ชิ้นงาน เช่น ปากกาจบั ชิ้นงาน เป็นตน้ 4. ชุดหวั เคร่ือง(DriIIing Head) เป็นส่วนท่ีอยบู่ นสุดของเครื่องเจาะ ประกอบดว้ ยส่วนย ตา่ งๆทาสาคญั เช่น มอเตอร์ส่งกาลงั (Motor) สายพานและลอ้ สายพานส่งกาลงั (BeIi & PuIIey)ฝาครอบ(PuIIey Guard) มีไวค้ รอบสายพานเพื่อป้องกนั อนั ตราย หวั จบั ดอกสวา่ น (DriII Chuck) ใชจ้ บั ดอกสวา่ นกา้ นตรงส่วนใหญ่มีขนาดไม่เกิน ½ นิ้ว (12.7) คนั มมุ ป้อนเจาะ (Hand Feed LeveI) และสวิตชป์ ิ ด-เปิ ด (Switch) การทางานเคร่ืองเจาะ เป็นตน้

4.4.2 เครื่องเจาะต้งั พ้นื ความสะดวกในการ เคร่ืองเจาะต้งั พ้ืน (FIoor DriIIng Machine) เป็นเครื่องเจาะที่ใขต้ ิดต้งั บนพ้ืน โรงรงานและมีใชง้ าสนอยา่ งกวา้ งขวาง ประกอบดว้ ยส่วนประกอบดว้ ยสวา่ นท่ีสาคญั และหนา้ ที่การใชง้ านดงั น้ี 1. ฐานเครื่อง (Base) มีลกั ษณะเป็นรูปส่ีเหล่ียมผืนผา้ เป็กนส่วนน้าหนกั ท้งั หมดของวเคร่ืองและอยู่ ตาแหน่งดา้ นล่างสุดของเคร่ือง ฐานเครื่องเจาะโดยทวั่ ไปทามาจากเหลก็ หล่อท้งั หมดแลบะออกแบบใหม้ ีรูเจาะ สาหรับยดึ สลกั เกลียวเพอ่ื ติดต้งั กบั พ้ืนโรนงาน และที่ฐานเคร่ืองจะมีร่องรูปตวั ที(T-SIot) ไวส้ าหรับจบั ยดึ งาน ที่มีความสูงมกๆ 2. เสาเครื่อง (CoIumn) เป็นเหลก็ รูปทรงกระบอกกลวง ผา่ นการเจียระไนผิวเรียบ เพือ่ ให้โต๊ะจบั ชิ้นงานเลื่อนข้นึ ดส้ ะดวก โดยมีเฟื องสะพาน (RacK Gear) ติดต้งั ไวส้ าหรับการเคลื่อนโต๊ะจบั ชิ้นงาน 3. โตะ๊ จบั ชิ้นงาน (TabIe) เป็นส่วนรองชิ้นงานและอปุ กรณ์จบั ยดึ ชิ้นงานเจาะ สามารถเลื่อนข้ึน-ลง หมนุ เป็นองศา และโยกยา้ ย-ขวาได้ ท้งั น้ีเพ่ือควปรับตาแหน่งเจาะโตะ๊ จบั ชิ้นงานแบ่งออกเป็น 2 ชนิดคอื ชนิด กลมและชนิดเหลี่ยม ดงั ตวั อยา่ งในรูปท่ี 4.6

4.4.3 เครื่องเจาะรัศมี เครื่องเจาะรัศมี (BadiaI DriIIing MacHine) เป็นเครื่องเจาะท่ีมีขนาดใหญส่ ามารถเจาะรูบน ชิ้นงานท่ีมีขนาดใหญ่กวา่ เคร่ืองเจาะต้งั พ้ืน โดยท่ีหวั จบั ดอกสวา่ นจะเล่ือนไป-มาบนแขนจะ (Arm) ไดด้ งั น้นั จึงสามารถเจาะงานไดท้ กุ ตาแหน่ง เครื่องเจาะแบบรัศมีประกอบดว้ ยส่วนที่สาคญั และหนา้ ที่การใชง้ าน ดงั น้ี 1. ฐานเครื่อง (Base) เป็นส่วนที่ติดต้งั อยกู่ บั พ้ืนโรงงาน ทาดว้ ยเหลก็ หลอ่ และเป็นส่วนท่ีรองรับ น้าหนกั ท้งั หมดของเคร่ืองเจาะรัศมี 2. เสาเคร่ือง (CoIumn) มีลกั ษณะเป็นเสาทรงกระบอกกลวงยดึ ติดอยกู่ บฐานเครื่องป็นส่วนที่ เคล่ือนข้ึน-ลงและจบั ยดึ ของแขนรัศมี 3. รัศมี(RadiaI Arm) สามารถเลื่อนข้ึน-ลงได้ และหมุนรอบเสาเครื่องเพอื่ หาตาแหน่งเจาะบน ชิ้นงานได้ นอกจากน้ียงั เป็นชิ้นส่วนที่รองรับชุดหวั เคร่ือง 4. ชุดหวั เครื่อง(DriIIing Head) ติดต้งั อยยแู่ ขนรัศมี สามารถเลื่อนเขา้ -ออกไดต้ ามความยาว ของแขนรัศมีเพ่ือใหต้ รงกบั ตาแหน่งเจาะรู 5. แกนเพลา(SpindIe) เป็นรูปทรงกระบอก ภายในเป็นรูเรียว ใชส้ าหรับจบั ยดึ กา้ นเรียวของหวั จบั ดอกสวา่ นหรือจบั กา้ นเรียวของดอกสวา่ นที่มีขนาดใหญ่ 6. โตะ๊ จบั ชิ้นงาน(TabIe) เป็นสว่ นท่ยี ึดติดอย่บู นฐานเคร่ืองและมีรอ่ งตวั ท่เี พ่อื ใชส้ าหรบั ยึด ชิน้ งานโดยตรงหรือใชส้ าหรบั จบั ยึดปากกาจบั ชนิ้ งานหรืออปุ กรณช์ ว่ ยจบั ยึดอย่างอ่ืน

7. มอเตอร์ (Motor) ใชส้ ง่ กาลงั ไปหมนุ แกนเพลาเพ่อื หมนุ ดอกสว่านเจาะชนิ้ งานหรือก กาลงั เพ่อื ขบั เคล่ือนสว่ นตา่ ง ๆ อตั โนมตั ิ เน่ืองจากชนิ้ ส่วนแต่ละชนิ้ มขี นาดใหญ่ 4.5 เครื่องมือและอปุ กรณใ์ นงานเจาะ เครอ่ื งมือและอปุ กรณท์ ่ใี ชร้ ว่ มกบั เคร่ืองเจาะตงั้ พนื้ มดี งั นี้ 4.5.1 เครื่องมือตดั เคร่ืองมือตดั ท่ใี ชส้ าหรบั งานเจาะแบ่งออกเป็นหลายชนิดดงั นี้ 1. ดอกสว่าน (Drills) ท่นี ิยมใชก้ นั มากท่สี ดุ คอื ดอกสว่านคมเลือ้ ย (Twist Drill) แบง่ ออกเป็น 2 ชนิด คอื ชนิดกา้ นตรงและกา้ นเรยี ว โดยท่ีดอกสวา่ นกา้ นตรงสว่ นมากจะมีขนาดเล็กกวา่ 15 มม. สว่ นสว่านกา้ นเรียวจะเป็นสว่านท่มี ขี นาดใหญ่ คมตดั ของสวา่ นแบบคมเลอื้ ยนเี้ กิดขนึ้ จากการ กดั ร่องกายเศษเจาะ โดยมรี ายละเอียดดงั นี้ รูปท่ี 4 11 ชนิดของดอกกว่า คนเลือ้ ย

1.1 เสน้ แกนของดอกสวา่ น (Web) เกดิ จากการกดั รอ่ งตายเศษเจาะและการขนึ้ รูปคนติด ของสว่าน ซ่งึ รอ่ ง ควยเศษนจี้ ะเป็นตวั ทาใหเ้ กิดเสน้ แกนท่มี ลี กั ษณะเป็นแนวเรยี ว เสน้ แกนนจี้ ะเป็นรอ่ งบิด ไปรอบ ๆ ล่าตวั สวา่ น และความหนาของเสน้ แกนจะคอ่ ย ๆ เรียวเล็กลงจากโดนไปยงั ปลายคมตดั 1.2 มมุ ของดอกสว่าน ดอกสวา่ นท่จี ะนามาใชง้ านนจี้ ะมมี มุ ตา่ ง ๆ ท่เี กี่ยวขอ้ งกบั การตดั เพ่อื นและเพ่อื จะใหผ้ ลดีตอ่ การตดั เฉือนดงั นี้ รูปท่ี 4 13 มมุ ของดอกสว่านแบบคมเลือ่ ย (1) มมุ คมตดั (Cutting Angle) มีลกั ษณะคลา้ ยกบั ล่ิมทาหนา้ ท่ตี ดั เฉือนเนอื้ วสั ดชุ ่ินงาน (2) มมุ คายเศษ (Rake Angle) ทาหนา้ ท่ใี หเ้ ศษตดั เฉือนเคลื่อนท่ที าหนา้ ท่ลี ดการเสยี ดสีและลดแรง ตา้ นทานบรเิ วณหนา้ ของมมุ จกิ ของดอกสว่าน และถา้ ไม่มีมมุ หลบนี้ ดอกสวา่ นจะมส่ ามารถตดั เฉือนผวิ ช่ินงาน ได้

(3) มมุ หลบ (Lip Clearanceบรเิ วณผวิ หนา้ ของมมุ จิกของดอกสว่าน และถา้ ไม่มมี มุ หลบนี้ ดอกสวา่ นจะ ไม่สามารถตดั เฉือนผิวช่ินงานได้ (4) มมุ รวมปลายดอกสว่าน (Point Angle) หรอื มมุ จิก เป็นมมุ ท่ีมผี ลต่อเห กลา่ วคอื ถา้ มมุ รวมปลายดอก สวา่ นมีค่ามากกจ็ ะทาใหแ้ รงตา้ นการเจาะมากขึน้ ตามลาดบั ในขณะ มมุ รวมปลายดอกสว่านจะช่วยในการนา ศนู ยข์ องการเจาะชิน้ งานในขณะเรม่ิ เจาะดว้ ย ขนาดพ ปลายดอกสว่านจะขนึ้ กบั ชนิดของวสั ดชุ ิน้ งานท่นี ามา เจาะ เชน่ ในงานเจาะเหล็กกลา้ ท่วั ไปมมุ เทา่ กบั 118 องศา เป็นตน้ 2. ดอกเจาะนาศนู ย์ (Center Drill) ใชส้ าหรบั เจาะนาศนู ยช์ ิน้ งานก่อนท่จี ะเจาะดว้ ยดอกสว่าน รูปท่ี 4.15 ดอกเจาะนาศนู ย์ 3. ดอกผายปากรู (Counter Sinks) ใชส้ าหรบั ผายปากรูเพ่อื ลบคมรูเจาะ รูปท่ี 4.16 ดอกผายปากรู

4. ดอกเจาะควา้ นขยายรูเจาะ (Counter Bores) ใชส้ าหรบั ควา้ นขยายรูเจาะเพ่อื ฝังหวั สกรู 4.5.2 อปุ กรณจ์ บั เครือ่ งมอื ตดั 1. หวั จบั ดอกสว่าน On Chuck) เป็นอปุ กรณท์ ่ใี ชจ้ บั ยดึ ดอกสว่านแบบท่ี อปุ กรณจ์ บั เครื่องมอื ตดั ในงานเจาะท่ีสาคญั มีดงั นี้ 2. ปลอกเรยี วและปลอกเรียวลดขนาด (Singive and Drill Socket) ใชส้ วมเขา้ กบั เพลาหวั ดอกสว่าน ท่มี คี วามโตเรยี วขนาดเดียวกนั นอกจากนีย้ งั ใชจ้ บั ดอกสวานแบบกา้ นเรียวมอรส์ (Morse Tape ขนาด เดยี วกนั หรือต่อปลอกเรยี ว สาหรบั ขนาดของปลอกเรียวแสดงไวใ้ นตารางท่ี 4 1 ตรารางท่ี 4 1 เบอรเ์ รียวมอรส์ สาหรบั ดอกสวา่ นกา้ นเรยี บ