การผลิตข้าวโพดฝักอ่อน

พนั ธ์แุ ละการปลกู

พนั ธุ์และการปลกู พนั ธ์ขุ า้ วโพดฝกั อ่อน 1. พนั ธุผ์ สมเปดิ - ลกั ษณะต้น ผลผลิต และคณุ ภาพผลผลติ ไมส่ ม่าเสมอ - สามารถเกบ็ เมลด็ ไว้ทา่ พันธ์ใุ นฤดูต่อไปได้ - เมล็ดพนั ธร์ุ าคาถูก 2. พนั ธลุ์ กู ผสม - ลกั ษณะต้น ผลผลิต และคณุ ภาพผลผลติ สมา่ เสมอ - ให้ผลผลติ และคณุ ภาพผลผลิตสงู กวา่ พันธผ์ุ สมเปดิ - ไมค่ วรเก็บเมล็ดไวท้ ่าพนั ธใ์ุ นฤดตู ่อไป - เมล็ดพนั ธร์ุ าคาสงู กว่าพนั ธ์ผุ สมเปดิ

พันธแุ์ ละการปลูก การปลูกข้าวโพดฝักอ่อน การเตรยี มดนิ 1. ไถดะ ลึก 20-30 ซม. 2. ตากดนิ ท้ิงไว้ 7-10 วัน 3. ไถแปร เพือ่ ย่อยดนิ

พนั ธแ์ุ ละการปลูก การปลูกขา้ วโพดฝักอ่อน การเตรียมเมลด็ พนั ธุ์  คลุกเมลด็ พนั ธ์ุด้วยสารเมทาแลกซลิ 35% อีเอส อัตรา 7 มิลลลิ ิตร ต่อเมลด็ พันธุ์ 1 กิโลกรัม เพือปอ้ งกันโรครานา่ ค้าง  คลกุ เมล็ดพนั ธดุ์ ว้ ยสารอมิ ิดาโคลพรดิ 70% ดับเบิลยเู อส อตั รา 5 กรมั ตอ่ เมลด็ พันธ์ุ 1 กิโลกรัม เพือปอ้ งกนั แมลงศัตรูทา่ ลายต้นออ่ น

พันธแ์ุ ละการปลูก การปลูกขา้ วโพดฝกั ออ่ น 1.การปลกู แบบแถวเดยี ว 75 ซม. ระยะระหวา่ งแถว 75 เซนตเิ มตร ระยะระหวา่ งตน้ 25เซนตเิ มตร 70 ซม. จ่านวน 1 ตน้ /หลุม 120 ซม. 2.การปลกู แบบแถวคู่ ระยะระหว่างแถว 70 เซนติเมตร ระยะระหว่างสนั ร่อง 120 เซนตเิ มตร ระยะระหวา่ งต้น 25 เซนตเิ มตร จา่ นวน 1 ตน้ /หลุม

พันธุแ์ ละการปลูก การปลูกขา้ วโพดฝักออ่ น การหยอดเมล็ดพันธ์ุ หยอดเมล็ดพันธ์ขุ า้ วโพดฝักอ่อนหลมุ ละ 3-4 เมล็ดต่อหลุม

การปฏบิ ตั ิดแู ลรกั ษา

การปฏิบตั ิดแู ลรกั ษา วธิ กี ารใหน้ า่  ใหน้ า่ ทันทีหลังปลกู เพอื ใหเ้ มล็ดงอกได้อย่างสม่าเสมอ  ให้น่าสมา่ เสมอ อย่างน้อยทกุ 7-10 วัน

การปฏบิ ตั ดิ ูแลรกั ษา วธิ ีการให้น่า ให้นา่ แบบพ่นฝอย ใหน้ ่าปล่อยตามร่อง ให้นา่ ในร่องสวน ให้นา่ ปลอ่ ยท่วม

การปฏบิ ัตดิ แู ลรกั ษา การถอนแยก ถอนแยกให้เหลือ 2 ต้นต่อหลุม เมอื ขา้ วโพดฝกั ออ่ นอายุ 10-14 วนั

การปฏิบตั ดิ ูแลรกั ษา การใสป่ ยุ๋ ครังที 1 ใสป่ ยุ๋ เคมี 15-15-15 รองพืน อตั รา 67 กโิ ลกรัม/ไร่ ครงั ที 2 กอ่ นการไถแปร หรือ ไถพรวน หรือ กอ่ นการหยอดเมลด็ พันธ์ุ ใสป่ ุ๋ยเคมี 46-0-0 แตง่ หนา้ อัตรา 44 กโิ ลกรมั /ไร่ เมือขา้ วโพดฝักอ่อนอายุ 25-30 วัน โดยโรยข้างแถวแล้วพูนดนิ กลบปุ๋ย

การปฏบิ ัติดแู ลรกั ษา การถอดชอ่ ดอกตัวผู้  ถอดช่อดอกตัวผู้ เมือขา้ วโพด ฝกั อ่อนอายปุ ระมาณ 35-45 วนั

การจดั การศตั รพู ชื (โรค แมลง และวัชพืช)

การจดั การโรค แมลง และวัชพืช โรคทีสา่ คญั และการป้องกนั ก่าจัด โรคราน่าคา้ ง  คลกุ เมลด็ พนั ธด์ุ ้วยสารเมทาแลกซลิ 35% ดีเอส อตั รา 7 กรมั ต่อเมล็ด พันธ์ุ 1 กก. หรือ สารเมทาแลกซลิ -เอ็ม 35% อเี อส อตั รา 3.5 มล.ต่อ เมลด็ พันธ์ุ 1 กก. เพอื ป้องกนั โรครานา่ ค้าง  หรือ เมือขา้ วโพดอายุ 7 วัน พ่นสารไดเมโทมอรฟ์ 50% ดับเบิลยพู ี อัตรา 20 กรัมต่อน่า 20 ลติ รทุก 7 วัน จา่ นวน 3-4 ครัง

การจัดการโรค แมลง และวัชพืช โรคทีสา่ คญั และการป้องกันกา่ จดั โรคใบไหมแ้ ผลใหญ่  เมือพบอาการของโรคทอี ายุประมาณ 20-30 วนั ใหพ้ น่ สาร อะซอกซีสโตรบิน+ไดฟีโนโคนาโซล (20+12.5% เอสซ)ี อตั รา 15 มิลลิลิตร/น่า 20 ลติ ร หรอื โพรพโิ คนาโซล (25% อีซี) อตั รา 15 มลิ ลลิ ติ ร/น่า 20 ลิตร ทกุ 7 วัน

การจดั การโรค แมลง และวชั พชื แมลงศัตรทู สี า่ คัญและการป้องกนั กา่ จัด หนอนเจาะล่าตน้ ขา้ วโพด โดยทวั ไปไม่จ่าเป็นต้องพ่นสาร ยกเว้นกรณรี ะบาดรนุ แรง ในชว่ งข้าวโพดฝักอ่อนอายุ 20-45 วนั เมือพบยอดหรอื ใบถูกท่าลาย มากกว่า 30 ต้น จากขา้ วโพด 100 ต้น ให้พ่นด้วย  บีที อัตรา 100 มิลลลิ ิตรตอ่ นา่ 20 ลติ ร หรือ  ฟโิ พรนลิ 5% เอสซี อัตรา 20 มลิ ลิลิตรตอ่ น่า 20 ลิตร หรอื  คลอรฟ์ ลอู าซรู อน 5% อีซี อัตรา 25 มลิ ลิลิตรตอ่ น่า 20 ลิตร

การจดั การโรค แมลง และวชั พืช แมลงศตั รทู สี ่าคญั และการปอ้ งกันก่าจดั หนอนกระทูห้ อม โดยทวั ไปไมจ่ า่ เป็นต้องพ่นสาร ยกเวน้ กรณรี ะบาดรนุ แรง ในข้าวโพดอายุ 1-2 สัปดาห์ หากพบหนอนเฉลีย 2-3 ตวั ต่อต้น ให้พ่นด้วย  ไวรสั เอน็ พวี ี ของหนอนกระทหู้ อม อัตรา 10-20 มิลลิลติ รต่อ น่า 20 ลิตรจา่ นวน 1-2 ครัง พน่ ห่างกนั 5 วัน หรอื  เบตาไซฟลทู ริน 2.5% อีซี อตั รา 40 มลิ ลลิ ิตรต่อน่า 20 ลติ ร จ่านวน 1-2 ครัง ห่างกนั 7 วัน

การจดั การโรค แมลง และวัชพชื การป้องกันกา่ จดั วัชพชื  การแข่งขันของวชั พชื ทีมผี ลต่อการลดผลผลติ ของขา้ วโพดสงู สุด จะอยใู่ นชว่ ง ข้าวโพดมีอายุ 2-6 สปั ดาห์ หลงั งอก  วชั พชื เป็นปัจจยั อย่างหนงึ ทีมกี ารแข่งขนั กบั ขา้ วโพด ท่าให้ผลผลติ ลดลง 80 เปอรเ์ ซน็ ต์ หญ้าดอก ขาว

การจัดการโรค แมลง และวชั พืช วัชพืชทีพบในแปลงขา้ วโพด  วชั พชื ประเภทใบแคบ เชน่ หญ้าดอก หญ้าตีนตดิ หญ้าตนี นก ขาว (Brachiaria reptans (L.) (Digitaria ciliaris (Retz.) Koeler.) หญา้ นกสชี มพู Gard & Hubb (Echinochloa colona (L.) Link)

การจัดการโรค แมลง และวัชพืช  วชั พืชประเภทใบแคบ เช่น หญ้าดอก หญ้าตีนกา หญ้าดอกขาว ขาว (Eleusine indica (L.) Gaertn) (Leptochloa chinensis (L.) Nees) หญ้าปากควาย (Dactyloctenium aegyptium (L.) P. Beauv)

การจดั การโรค แมลง และวัชพืช  วชั พชื ประเภทใบกวา้ ง เช่น หญ้าดอก ผกั โขมหนาม ผักเบียหนิ ขาว (Amaranthus spinosus L.) (Trianthema portulacastrum L.) ผักโขมหิน (Boerhavia diffusa L.)

การจดั การโรค แมลง และวชั พชื  วัชพืชประเภทใบกวา้ ง เชน่ หญ้าดอก ผักเสยี นผี ปอวชั พชื ขาว (Cleome viscose L.) (Corchorus olitorius L.) หญ้ายาง (Euphorbia heterophylla L.)

การจัดการโรค แมลง และวัชพชื  วัชพืชประเภทกก เช่น หญ้าดอก กกทราย ขาว (Cyperus iria L.) แหว้ หมู (Cyperus rotundus L.)

การจดั การโรค แมลง และวชั พชื การป้องกันกา่ จดั วชั พืช หญ้าดอก วิธีเขตกรรม ขาว  การไถเตรียมดิน ควรเตรยี มดินใหไ้ ด้ระดบั ความลึกไมน่ ้อยกวา่ 15 เซนติเมตร ตากดินทิงไว้ประมาณ 10 – 15 วัน  การการใชจ้ อบดายระหว่างแถวขา้ วโพด ทา่ ประมาณ 1-2 ครัง ครงั แรก เมือขา้ วโพดอายุ 2-3 สัปดาห์  การใช้เครืองจกั รกลหรือแรงงานสัตว์ โดยไถพรวนระหวา่ งแถว ขา้ วโพด อาจทา่ ประมาณ 1-2 ครงั เชน่ เดียวกับการใช้จอบดาย

การจัดการโรค แมลง และวชั พืช การปอ้ งกนั ก่าจดั วัชพชื สารกา่ จดั วัชพืช  สารกา่ จดั วัชพชื ทแี นะนา่ ให้ใชใ้ นการปลูกข้าวโพดมหี ลายประเภท และหลายชนิด อาจเลอื กใช้ชนดิ ใดชนดิ หนึงได้ตามสภาพและวธิ กี าร ข้าวโพดและชนิดวชั พชื ทมี ีอยู่ ไดด้ งั นี หญ้าดอก ขาว

การจัดการโรค แมลง และวัชพืช สารกา่ จัดวัชพืชในข้าวโพด สารกา่ จัดวัชพืช อัตราการใช้ ระยะเวลา/วธิ กี ารใช้ วัชพืชทีควบคุม ขอ้ แนะนา่ เพมิ เตมิ ชือสามัญ มิลลลิ ิตร,กรมั /ไร่ (ตอ่ นา่ 60-80 ลติ ร) พาราควอต 400-500 พ่นก่าจัดวชั พชื ก่อนปลูก วชั พืชทีงอกจากเมล็ดอายุไมเ่ กิน 2-4 สัปดาห์ ทงั ประเภทใบ ก่าจดั วชั พืชในสภาพไม่ (paraquat) ขา้ วโพด 10-20 วนั แคบและประเภทใบกว้าง เตรยี มดินหรอื ภายหลัง การเตรียมดนิ แล้วมี ไกลโฟเซต 500-600 พ่นกา่ จัดวัชพืชก่อนปลกู วัชพืชทงี อกจากเมลด็ อายุไม่เกิน 2-4 สัปดาห์ ทังประเภทใบ วชั พืชงอกขนึ มาใหม่ (glyphosate) ขา้ วโพด 15-20วนั แคบและประเภทใบกวา้ ง แตย่ งั ไม่ปลูกข้าวโพด พ่นขณะดินมีความชืน อะซีโทคลอร์ 400-500 พ่นคลุมดินก่อนขา้ วโพด วัชพชื ทีงอกจากเมล็ดประเภทใบแคบ และประเภทใบกว้าง (acetochlor) 700-800 และวัชพชื งอก อะลาคลอร์ หญ้าดอก 20-22 (alachlor) ขาว 300-400 วชั พืชทีงอกจากเมล็ดประเภทใบแคบ และประเภทใบกวา้ ง ไอโซซาฟลูโทล (isoxaflutole) วัชพชื ทงี อกจากเมล็ดประเภทใบแคบ และประเภทใบกว้าง เมโทลาคลอร์ (metolachlor) วัชพชื ทีงอกจากเมล็ดประเภทใบแคบ และประเภทใบกว้าง

การจดั การโรค แมลง และวชั พืช สารกา่ จัดวัชพชื ในข้าวโพด (2) สารก่าจัดวัชพืช อัตราการใช้ ระยะเวลา/วธิ กี ารใช้ วชั พืชทีควบคมุ ข้อแนะน่าเพิมเติม ชือสามญั มลิ ลิลิตร,กรมั /ไร่ พน่ ขณะดนิ มีความชืน (ต่อน่า 60-80 ลิตร) เพนดเิ มทาลนิ 600-700 พน่ คลมุ ดนิ ก่อน วชั พืชทีงอกจากเมลด็ ทังประเภทใบแคบ (pendimethalin) ขา้ วโพดและวัชพืชงอก และประเภทใบกวา้ ง อะทราซนี + เมโทลาคลอร์ 250+300 พน่ หลังข้าวโพดและ วชั พชื ทีงอกจากเมลด็ ทังประเภทใบแคบ (atrazine +metolachlor) วชั พชื งอกแลว้ หรอื และประเภทใบกว้าง อะทราซนี + เพนดิเมทาลิน 250+600 วชั พืชมใี บ 2-3 ใบ วัชพืชทีงอกจากเมล็ดทังประเภทใบแคบ (atrazine + pหญขe้าาดnวอกdimethalin) 400-500 และประเภทใบกวา้ ง อะทราซีน/อะลาคลอร์ วชั พืชทงี อกจากเมล็ดทังประเภทใบแคบ (atrazine/alachlor) และประเภทใบกว้าง

การจัดการโรค แมลง และวชั พชื สารกา่ จดั วัชพืชในข้าวโพด (3) สารก่าจัดวชั พชื อตั ราการใช้ ระยะเวลา/วธิ ีการใช้ วัชพืชทีควบคมุ ขอ้ แนะนา่ เพิมเติม ชอื สามญั มิลลลิ ติ ร,กรัม/ไร่ (ต่อน่า 60-80 กรณมี ีวัชพชื บางสว่ น งอกขนึ มาก่อนปลูก ลิตร) ขา้ วโพด พ่นขณะดินมีความชนื อะลาคลอร์ + พาราควอต 700+350 พ่นคลุมดนิ กอ่ น วชั พืชทงี อกจากเมล็ดทงั ประเภทใบแคบ (alachlor + paraquat) ขา้ วโพดและวัชพืชงอก และประเภทใบกว้าง อะลาคลอร์ + ไกลโฟเซต 700+400 หรือวัชพชื งอกแลว้ มี วัชพืชทีงอกจากเมลด็ ทังประเภทใบแคบ (alachlor + glyphosate) ใบ 2-3 ใบ และประเภทใบกวา้ ง อะทราซนี พ่นคลมุ ดินกอ่ น วัชพืชทงี อกจากเมลด็ ทงั ประเภทใบแคบ (atraหzญขi้าาnดวอeก ) 260-360 ข้าวโพดและวชั พืชงอก และประเภทใบกวา้ ง หรือวัชพืชงอกแล้ว มี ใบ 2-3 ใบ

การจดั การโรค แมลง และวัชพืช สารก่าจดั วัชพืชในขา้ วโพด (4) สารกา่ จัดวัชพชื อตั ราการใช้ ระยะเวลา/วธิ ีการใช้ วชั พชื ทีควบคมุ ข้อแนะนา่ เพิมเติม ชือสามัญ มิลลลิ ติ ร,กรมั /ไร่ (ตอ่ น่า 60-80 ลติ ร) ฟูรอกซีเพอร์ (fluroxypyr) 200-300 พ่นคลุมดินก่อนปลูก วัชพืชประเภทใบกวา้ งปีเดยี วและข้าม พ่นก่อนปลกู ข้าวโพด ไตรโคลเพอร์ (triclopyr) ขา้ วโพดหรือพ่นหลงั ประมาณ 15-20 วนั หรอื พ่น ไนโคซัลฟรู อน (nicosulfuron) 100-120 ข้าวโพดและวชั พืชงอก ระหวา่ งแถวขา้ วโพดระยะ พาราควหอญ้าตดอก ประมาณ 2 -3 สัปดาห์ 15-20 วันหลงั ปลกู (paraquaขtาว) 160-200 พน่ หลงั ปลกู ขา้ วโพดหรอื วัชพืชทีงอกจากเมล็ดทังประเภทใบแคบ และ พน่ คลุมไปบนข้าวโพดและ วัชพชื งอกแล้ว 15-20 วัน ประเภทใบกว้าง วัชพืช 400-500 พ่นหลังข้าวโพดและวชั พืช วัชพชื ทงี อกจากเมล็ดทังประเภทใบแคบ และ พ่นระหวา่ งแถวขา้ วโพดและ งอกแลว้ 3-5 สัปดาห์ ประเภทใบกวา้ ง ใช้อุปกรณค์ รอบหัวพ่น ปอ้ งกันไมใ่ หล้ ะอองสารสมั ผัส ต้นและใบข้าวโพด

การเกบ็ เกยี วและการปฏบิ ตั หิ ลงั การเกบ็ เกยี ว

การเกบ็ เกย่ี วและการปฏิบตั หิ ลงั การเก็บเกี่ยว การเก็บเกยี วผลผลติ ระยะเกบ็ เกยี วทเี หมาะสม  เกบ็ เกียวเมอื ฝกั ออ่ นมีไหมโผลพ่ ้นเปลอื กห้มุ ฝักแล้วประมาณ 5-10 เซนตเิ มตร ขนึ อยูก่ ับพันธุ์

การเก็บเกี่ยวและการปฏิบัตหิ ลังการเกบ็ เก่ยี ว การเกบ็ เกยี วผลผลติ การเกบ็ เกยี ว  จับฝกั ให้ลึกลงถงึ ส่วนของกา้ นฝกั แลว้ จึงหัก  ไมค่ วรจับเพียงส่วนปลายฝักแล้วหัก จะทา่ ให้ฝกั อ่อนหกั ตรงกลางฝัก หรอื ทา่ ให้ฝักออ่ นชา่

การเกบ็ เก่ยี วและการปฏิบตั ิหลังการเก็บเกี่ยว การปฏิบัตหิ ลงั การเกบ็ เกียว  หลังเกบ็ เกียวใหร้ บี น่าฝกั ข้าวโพดฝักอ่อนเข้าในทรี ่ม เพือไม่ให้ถกู แสงแดดโดยตรง  สถานทเี ก็บชวั คราว ควรมีการถ่ายเทอากาศดี ห่างไกลจากสงิ ปฏิกูล สารป้องกันกา่ จดั ศตั รูพืช ป๋ยุ เคมี และมูลสัตว์  ไมค่ วรกองสุมฝกั ขา้ วโพดฝักออ่ นสูงเกนิ ไป ควรมกี ารถ่ายเทอากาศภายในกอง  ภาชนะทีใช้บรรจุฝกั ขา้ วโพดฝักออ่ น ควรล้างท่าความสะอาดอยา่ งดี

การเกบ็ เกีย่ วและการปฏบิ ัตหิ ลังการเกบ็ เก่ียว การปฏิบตั ิหลงั การเกบ็ เกยี ว “ เมอื เก็บเกียวผลผลิตเสรจ็ สินแล้ว ควรไถกลบ ซากตน้ ขา้ วโพดฝกั ออ่ น เพืออนรุ กั ษ์ดิน ปรับปรงุ โครงสรา้ ง ดนิ และคนื ธาตอุ าหารจากตน้ ขา้ วโพดฝักออ่ นลงสู่ดิน ”

การเกบ็ เก่ยี วและการปฏบิ ตั ิหลงั การเกบ็ เก่ียว ลักษณะของผลผลิตขา้ วโพดฝกั อ่อนทดี ี  ฝักมีความสมบูรณ์ ไม่มรี ่องรอยทา่ ลาย ของโรคหรอื แมลง  ขนาดฝักสดปอกเปลือก ควรมี เสน้ ผา่ ศูนยก์ ลาง 1.0-2.5 เซนติเมตร ความยาว 4.0-13.0 เซนตเิ มตร  การเรียงตวั ของรังไขเ่ ป็นระเบียบ  รูปทรงฝกั สีฝัก มคี วามสม่าเสมอ  ไมม่ ลี ักษณะฝักทีผิดปกติ หรอื ผดิ รปู รา่ ง

การเก็บเกยี่ วและการปฏิบตั ิหลงั การเกบ็ เก่ียว สอบถามข้อมูลเพมิ เตมิ ไดท้ ีหนว่ ยงานของกรมวชิ าการเกษตร ดังนี สถาบันวิจัยพชื ไร่และพชื ทดแทนพลงั งาน โทรศัพท์ 0-2579-3930-1  ศนู ย์วจิ ัยพืชไรช่ ัยนาท โทรศพั ท์ 0-5640-5080-1 โรค แมลงศตั รู และ วัชพืช โทรศพั ท์ 0-2579-3053 สา่ นกั วิจยั พฒั นาการอารกั ขาพชื 0-2579-8599 0-2940-7194