ศิลปะ

ศิ ล ป ะ สร้างสรรค์ น.ส.ชฎาภรณ์ บ่อคาํ เกดิ

คู่มือการสอนกจิ กรรมศิลปะสร้างสรรค์สาหรับเดก็ ปฐมวยั (ระดบั อายุ4-5ปี ) จดั ทาโดย จดั ทาโดยนางสาวฉววี รรณ จนั ทร์อ่อน ตาแหน่ง ครูประจาช้ันอนุบาล 2 ปี การศึกษา 2562 โรงเรียนอนุบาลราชภฏั กาแพงเพชร มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั กาแพงเพชร

คู่มือการสอนกจิ กรรมศิลปะสร้างสรรค์สาหรับเดก็ ปฐมวยั (ระดบั อาย4ุ -5ปี ) ความเป็ นมาและความสาคญั กิจกรรมสร้างสรรคท์ างศิลปะ เป็นกิจกรรมท่ีเหมาะกบั ความสนใจ ความสามารถและสอดคลอ้ งกบั หลกั พฒั นาการของเดก็ เป็นอยา่ งยง่ิ กิจกรรมสร้างสรรคไ์ ม่เพียงแตส่ ่งเสริมการประสานสมั พนั ธ์ระหวา่ ง กลา้ มเน้ือมือกบั ตา และการผอ่ นคลายความเครียดทางอารมณ์ที่อาจเกิดข้ึนเท่าน้นั แตย่ งั เป็นการส่งเสริม ความคิดอิสระ ความคิดจินตนาการ ฝึกการรู้จกั การทางานดว้ ยตนเอง และฝึกการแสดงออกอยา่ งสร้างสรรค์ ท้งั ทางความคิด และการกระทา ซ่ึงถ่ายทอดออกมาเป็ นผลงานทางศิลปะ และนาไปสู่การเรียน การเขียน การอา่ น อยา่ งสร้างสรรคต์ ่อไป แนวทางในการพฒั นา กาหนดแนวทางในการพฒั นา โดยการจดั กิจกรรมสร้างสรรคท์ างศิลปะ การวาดภาพในลกั ษณะตา่ งๆ เพอ่ื ส่งเสริมความคิดอิสระ ความคิดริเร่ิม กลา้ คิด กลา้ แสดงออก ส่งเสริมความคิดริเริ่ม โดยเฉพาะความคิดที่ ส่งเสริมใหเ้ ด็กเกิดความคิดจินตนาการ ใหร้ ู้จกั การทางานดว้ ยตนเองใหเ้ ดก็ รู้จกั การสร้างสรรคผ์ ลงาน วตั ถุประสงค์ของคู่มือ 1. เพอื่ ใหม้ ีคู่มือและแนวทางการปฏิบตั ิการสอนกิจกรรมศิลปะสร้างสรรคส์ าหรับเดก็ ปฐมวยั (ระดบั อายุ4-5ปี ) ให้ ชดั เจน เพือ่ ใหเ้ กิดประสิทธิผลสูงสุด 2. เพือ่ เป็ นการสร้างความรู้ความเขา้ ใจใหก้ บั ผสู้ อน ผูเ้ รียนและผทู้ ี่สนใจ ในระดบั ปฐมวยั (ระดบั อายุ 4-5ปี ) 3. เพอื่ เป็ นแนวทางใหแ้ ก่ผทู้ ี่จะนาไปปฏิบตั ิดา้ นการสอนกิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์ สามารถนาไปสอนและปฏิบตั ิ ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ งและถูกวธิ ี 4. เพอื่ ใหเ้ ป็ นแนวทางการสอนกิจกรรมศิลปะสร้างสรรคส์ าหรับเด็กปฐมวยั โดยมุง่ เนน้ ในระดบั อายุ 4-5ปี ชดั เจน เพ่ือเป็ นเคร่ืองมือช้ีแนวทางแก่ผปู้ ฏิบตั ิไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง

ขอบเขตคู่มือการสอนกจิ กรรมศิลปะสร้างสรรค์สาหรับเด็กปฐมวยั (ระดบั อายุ4-5ปี ) คู่มือการสอนกิจกรรมศิลปะสร้างสรรคส์ าหรับเดก็ ปฐมวยั (ระดบั อายุ4-5ปี ) น้ี จดั ทาข้ึนภายใตม้ าตรฐานการ จดั กิจกรรมการเรียนการสอนในหลกั สูตรปฐมวยั ซ่ึงไปประกอบไปดว้ ย 1. แนวปฏิบตั กิ ารสอนกิจกรรมศลิ ปะสร้างสรรคส์ าหรับเดก็ ปฐมวยั 2. คมู่ ือหรือแผนการจดั ประสบการณ์กิจกรรมศลิ ปะสร้างสรรคส์ าหรับเดก็ ปฐมวยั 3. ขนั้ ตอนหรือหลกั การจดั ประสบการณ์ศลิ ปะสาหรับเดก็ ปฐมวยั เพ่อื ใหค้ รอบคลุมข้นั ตอนการปฏิบตั ิงานและการสอนต้งั แต่การใหค้ าแนะนา คาช้ีแจงแก่นกั ศึกษา บุคคล ภายในโรงเรียน และบุคคลโดยทว่ั ไป คากาจัดความ การจัดกจิ กรรมศิลปะสร้างสรรค์ให้กบั เดก็ ปฐมวยั หมายถึง การจดั กิจกรรมศิลปะใหก้ บั เดก็ ปฐมวยั ในแต่ละ วนั นบั วา่ มีความสาคญั อยา่ งยง่ิ สาหรับเดก็ ปฐมวยั นอกจากจะไดพ้ ฒั นาความแขง็ แรงของกลา้ มเน้ือเลก็ และ การประสานสมั พนั ธ์ระหวา่ งมือกบั สายตาแลว้ กิจกรรมศิลปะยงั สอดคลอ้ งกบั แบบแผนการเรียนรู้ของ สมอง หรือท่ีเรียกวา่ Brain Base Learning (BBL) อีกดว้ ย เด็กจะไดฝ้ ึกปฏิบตั ิจริง มีประสบการณ์ตรง เรียนรู้ ผา่ นการสงั เกตและฝึกกิจกรรมอยา่ งหลากหลาย เพื่อพฒั นาจุดเช่ือมต่อของใยประสาท ภายใต้ สภาพแวดลอ้ มที่ผอ่ นคลาย มีอิสระทางความคิด กิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์ เป็นกิจกรรมที่สามารถพฒั นา กลา้ มเน้ือเลก็ ไดเ้ ป็ นอยา่ งดี และยงั เช่ือมโยงพฒั นาการของอวยั วะหลายส่วน ทาใหเ้ กิดจุดเชื่อมต่อของใย ประสาทท่ีสามารถพฒั นาไปสู่แบบแผนการเรียนรู้ของสมอง ในการจดั กิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์ ครูควร ส่งเสริมจดั กิจกรรมให้เด็กมีประสบการณ์ตรงและฝึกปฏิบตั ิอยา่ งหลากหลาย การสอนศิลปะสร้างสรรคส์ าหรับเด็กปฐมวยั จะตอ้ งจดั กิจกรรมให้เด็กอยา่ งหลากหลายรูปแบบ เช่น - กิจกรรมวาดภาพระบายสี - กิจกรรมเล่นกบั สีน้า เช่น เป่ าสี หยดสี พบั สี ระบายสีดว้ ยนิ้วมือ ฝ่ ามือ - กิจกรรมการพิมพภ์ าพดว้ ยส่วนตา่ ง ๆ ของร่างกายและวสั ดุต่าง ๆ - กิจกรรมการป้ัน ขยาดินเหนียว ดินน้ามนั แป้งโด กระดาษ ฯลฯ - กิจกรรมการพบั ฉีก ตดั ปะ - กิจกรรมการร้อย สาน และการออกแบบ - กิจกรรมการฝนสีดว้ ยกระดาษทราย

ในการจดั กิจกรรมดงั กล่าว ครูสามารถส่งเสริมประสบการณ์การเรียนรู้ที่เพมิ่ จุดเชื่อมต่อของใย ประสาท โดยส่งเสริมใหเ้ ด็กสงั เกตรายละเอียดของส่ิงต่าง ๆ พฒั นาการประสานสมั พนั ธ์ระหวา่ งมือกบั สายตา การพฒั นาระบบกายสมั ผสั โดยใหเ้ ดก็ มีโอกาสสัมผสั รับรู้วสั ดุท่ีมีผิวสมั ผสั ตา่ งกนั ในระหวา่ งทา กิจกรรมสร้างสรรค์ เช่น ผา้ กระสอบ ผา้ สักหลาด กามะหยี่ กระดาษทราย กระดาษท่ีมีผวิ สัมผสั ตา่ งกนั ฯลฯ ระหวา่ งทากิจกรรมศิลปะ ครูตอ้ งจดั สภาพแวดลอ้ มใหเ้ หมาะสม เช่น แสงสวา่ งพอเหมาะ มี เสียงดนตรีเบา ๆ บรรยากาศผอ่ นคลาย ทาใหเ้ กิดการเช่ือมโยงสมองส่วนประสาทสมั ผสั กบั สมองส่วนที่คุม กลา้ มเน้ือพร้อม ๆ กนั การเชื่อมโยงสมองซีกซา้ ยเขา้ กบั ซีกขวาท่ีเป็นดา้ นจินตนาการ ดงั น้นั งานศิลปะจึง ไม่ควรเป็นการลอกเลียนแบบหรือตอ้ งทาใหเ้ หมือนจริง รวมท้งั ไม่เนน้ ความถูกตอ้ งของสดั ส่วน แต่ ส่งเสริมพฒั นาการทางอารมณ์ สังคม และความคิดสร้างสรรค์ ทาให้เดก็ สนุกสนาน ซึมซบั ความงามของส่ิง ตา่ ง ๆ รอบตวั มีความมนั่ ใจ ภาคภูมิใจในผลงานของตน ควบคูก่ บั ความสามารถถ่ายทอดการรับรู้ภายใน ดา้ นมิติ รูปทรง ขนาด ระยะ ฯลฯ ตามจินตนาการและความคิดสร้างสรรคเ์ ดก็ ความหมายและความสาคัญของเด็กปฐมวยั เด็กปฐมวยั คือ เดก็ ที่มีอายตุ ้งั แตป่ ฏิสนธิถึง 6 ปี บริบูรณ์ การอบรมและเล้ียงดูแก่เด็กปฐมวยั มีความสาคญั อยา่ งมาก เน่ืองจากเด็กวยั น้ีตอ้ งการการเรียนรู้ ในสิ่งแวดลอ้ มรอบๆตวั ผา่ นประสาทสมั ผสั ท้งั 5 ดา้ น จาก บิดา มารดา คนรอบขา้ งและส่ิงแวดลอ้ ม ซ่ึงจะส่งผลใหเ้ กิดพฒั นาการท่ีเป็นรากฐานของ บุคลิกภาพ อุปนิสยั และการเจริญเติบโตท้งั ทางร่างกายและจิตใจ สมอง สติปัญญา ความสามารถ เพราะเด็กในช่วงต้งั แต่ปฏิสนธิ ในครรภแ์ มจ่ นถึง 4 ปี ระบบประสาทและสมองจะเจริญเติบโตในอตั ราสูงสุด (ประมาณ 80 % ของผใู้ หญ)่ การอบรมปลูกฝังสร้างเสริมพฒั นาการทุกดา้ นใหแ้ ก่เด็กปฐมวยั ไดเ้ จริญ เติบโตเตม็ ศกั ยภาพในช่วงอายนุ ้ี จะ เป็นรากฐานที่ดีจะใหเ้ ขาเติบโตเป็ นเยาวชนและพลเมืองที่ดี เฉลียวฉลาด คิดเป็ น ทาเป็ น และมีความสุข เดก็ ปฐมวยั จะมีชีวติ รอดและเติบโตไดก้ ด็ ว้ ยการพ่ึงพาพอ่ แม่ และผใู้ หญ่ที่ช่วยเล้ียงดู ปกป้องจากอนั ตราย หาก ผใู้ หญ่ใหค้ วามรักเอาใจใส่ใกลช้ ิด อบรมเล้ียงดูโดยเขา้ ใจเด็กพร้อมจะ ตอบสนองความตอ้ งการพ้ืนฐานท่ี เปลี่ยนไปตามวยั ไดอ้ ยา่ งเหมาะสมใหส้ มดุลกนั ท้งั ดา้ นร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สติปัญญา และสังคมแลว้ เด็ก จะเติบโตแขง็ แรง แจม่ ใส มีความมน่ั คงทางใจ รู้ภาษา ใฝ่ รู้ และใฝ่ ดี พร้อมท่ีจะพฒั นาตนเองในข้นั ต่อไป ให้ เป็นคนเก่งและคนดีอยใู่ นสงั คมไดอ้ ยา่ งเป็นสุขและมีประโยชน์ พฒั นาการ (Development) หมายถึง การเปลี่ยนแปลงดา้ นการทาหนา้ ท่ี (Function) และวฒุ ิภาวะ (Maturation) ของอวยั วะระบบตา่ งๆ รวมท้งั ตวั บุคคล ใหส้ ามารถทาหนา้ ที่ไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพ ทาส่ิงที่ ยากสลบั ซบั ซอ้ นมากข้ึน ตลอดจนการเพ่ิมทกั ษะใหมๆ่ และความสามารถในการปรับตวั ต่อสภาวะแวดลอ้ ม หรือภาวะใหมใ่ นบริบทของครอบครัวและสังคม พฒั นาการของมนุษยจ์ าแนกเป็ น 5 ดา้ นไดแ้ ก่ ดา้ นร่างกาย ,อารมณ์ , จิตใจ , สงั คม จิตวิญญาณ

ความหมายของการจัดประสบการณ์สาหรับเดก็ ปฐมวยั การจดั ประสบการณ์สาหรับเด็กปฐมวยั หมายถึง การจดั กิจกรรมเพ่อื ส่งเสริมพฒั นาการท้งั 4ดา้ น ไดแ้ ก่ ดา้ น ร่างกาย อารมณ์ จิตใจ สังคม และสติปัญญา ความสาคญั ของการจดั ประสบการณ์สาหรับเดก็ ปฐมวยั การจดั ประสบการณ์ตามแผนการจดั ประสบการณ์ของสานกั งานคณะกรรมการการศึกษาประถมศึกษาแห่งชาติ มี ดงั น้ีคือ เป็นการจดั โดยยดึ หลกั การอบรมเล้ียงดูและใหก้ ารศึกษาแก่เดก็ อายุ 3 - 6 ปี ท้งั เด็กปกติ เดก็ ดอ้ ย โอกาสและเด็กพเิ ศษเพ่ือใหเ้ ด็กพฒั นาท้งั ดา้ นร่างกาย อารมณ์ จิตใจ สังคม และสติปัญญา ผา่ นกิจกรรมการ เล่นท่ีเหมาะสมกบั วยั และความแตกตา่ งระหวา่ งบุคคลโดยบุคคลที่มีความรู้ความเขา้ ใจ ส่ิงสาคญั ในการจดั ประสบการณ์ คือ ยดึ เด็กเป็ นศูนยก์ ลาง จดั ใหส้ อดคลอ้ งเหมาะสมกบั วยั ความ สนใจ ความตอ้ งการความแตกต่างระหวา่ งบุคคลในบรรยากาศที่อบอุ่นตอ่ การเรียนรู้โดยใชบ้ ูรณาการ ผา่ น การเล่นอยา่ งหลากหลายเป็นประสบการณ์ตรงท่ีเดก็ มีโอกาสใหพ้ อ่ แม่ผปู้ กครองชุมชนมีส่วนร่วมในการ พฒั นา หน้าทคี่ วามรับผดิ ชอบ อธิการบดีมหาวทิ ยาลยั ราชภฏั กาแพงเพชร มีหนา้ ท่ี อนุมตั ิและพิจารณาลงนามคาสั่งใหผ้ ปู้ ฏิบตั ิงาน ดาเนินการตามความรับผดิ ชอบ คณบดีคระครุศาสตร์ มีหนา้ ที่ มอบหมายให้คณะกรรมการ ผอู้ านวยการโรงเรียน ผปู้ ฏิบตั ิงาน และผสู้ อน รับผดิ ชอบดูแลการดาเนินงานภายในโรงเรียน ผอู้ านวยการโรงเรียน มีหนา้ ที่ มอบหมายใหผ้ ปู้ ฏิบตั ิงาน หรือผสู้ อนรับผดิ ชอบและดูแลการดาเนินงาน ภายในโรงเรียน ผปู้ ฏิบตั ิงานและผสู้ อน มีหนา้ ท่ี ดูแลพฒั นาเดก็ ในโรงเรียน และจดั กิจกรรมการสอน ส่งเสริมดา้ นร่างกาย อารมณ์ สังคมและสติปัญญาของผเู้ รียน

แนวปฏบิ ัตกิ ารสอนกจิ กรรมศิลปะสร้างสรรค์สาหรับเด็กปฐมวยั ข้อปฏบิ ตั ิในการจัดกจิ กรรมศิลปะสร้างสรรค์ การวาดรูประบายสีเทยี น/สีนา้ เป็นอีกกิจกรรมหน่ึงซ่ึงช่วยในการทางานประสานกนั ระหวา่ งมือและตา เด็กจะ รู้จกั สี เส้น รูปทรง พ้ืนผวิ ขนาดท่ีจะตอ้ งพบในชีวติ ประจาวนั ของเขา ภาพที่จะเห็นตอ่ ไปน้ีเป็นภาพท่ีวาดโดยเด็กปฐมวยั อายุ 4-5 ขวบ เป็นภาพท่ีวาดตามความคิดและจินตนาการของเด็กเป็นอีก กิจกรรมหน่ึงซ่ึงช่วยใน การทางาน ประสานกนั ระหวา่ งมือและตา เด็กจะรู้จกั สี เส้น รูปทรง พ้นื ผวิ ขนาดท่ีจะตอ้ งพบในชีวติ ประจาวนั ของ เขา การป้ัน

การป้ันดินน้ามนั หรือ ดินเหนียว แป้งโด ฯลฯ มาป้ันเป็นรูปตา่ งๆตามจินตนาการของเดก็ แต่ ละคนซ่ึงจะ แตกตา่ งกนั ไป เป็ นการฝึกสมาธิ และพฒั นากลา้ มเน้ือส่วนต่างๆของเด็กเด็กจะไดเ้ รียนรู้ รูปร่างต่างๆ การพบั กระดาษ เป็นกิจกรรมในการพฒั นาจิตใจและสร้างเสริมความคิดสร้างสรรคข์ องเดก็ ทาใหเ้ ดก็ เกิดความสนใจ และ รู้สึกสนุกจึงทาซ้าแลว้ ซ้าอีก และเรียนรู้ความสัมพนั ธ์ระหวา่ งความเคลื่อนไหวของมือและการเปลี่ยนแปลง ของรูปร่างจากกระดาษที่พบั การฉีก-ปะกระดาษ

เป็นกิจกรรม ที่ช่วยส่งเสริม การใชท้ กั ษะมือ และนิ้วมือ ท่ีเราเรียกวา่ กลา้ มเน้ือมดั เลก็ กลา้ มเน้ือส่วนน้ีจะ ทางานไดด้ ีตอ้ งอาศยั การประสานสมั พนั ธ์ระหวา่ งตา กบั มือดว้ ย การพมิ พ์ภาพ การพมิ พภ์ าพเป็นการสร้างภาพหรือลวดลายท่ีเกิดจากการนาวสั ดุหลายๆประเภท เช่น ใบไม้ กิ่งไม้ กา้ น กลว้ ย หรืออวยั วะของร่างกาย เช่น มือ เทา้ มาใชเ้ ป็นแมพ่ ิมพก์ ดทบั ลงบนสีแลว้ นาไป พมิ พบ์ นกกระดาษ หรือผา้ กไ็ ด้ การเป่ าสี คือการนาสีน้าหรือสีโปสเตอร์ ผสมกบั น้าใหส้ ีขน้ พอสมควร โดยการหยดสีลงบนกระดาษ ใชห้ ลอดกาแฟ จ่อปลายหลอดที่สี แลว้ เป่ าใหส้ ีกระจาย จะไดภ้ าพสวยงามหลายหลากสี

การประดิษฐ์เศษวสั ดุ เป็นการช่วยส่งเสริมใหเ้ ดก็ เห็นคุณคา่ การประยกุ ตใ์ หเ้ ศษวสั ดุใกลต้ วั ช่วยรักษาส่ิงแวดลอ้ ม เกิดความ ภาคภูมิใจต่อผลงานของตนเอง ส่งเสริมใหเ้ ด็กเรียนรู้ดว้ ยการลงมือกระทา มีส่วนร่วมท้งั ความคิด จิตใจ สมอง เกิดความประทบั ใจ เรียนรู้ดว้ ยความเขา้ ใจ จะทาให้เดก็ คอ่ ยๆเกิดความคิด สร้างจินตนาการ นาไปสู่ การคิดคน้ การแกป้ ัญหาและสร้างสรรคง์ านใหม่ได้ คู่มือหรือแผนการจัดประสบการณ์กจิ กรรมศิลปะสร้างสรรค์สาหรับเด็กปฐมวยั การจดั กิจกรรมสร้างสรรคต์ ามหลกั สูตรการศึกษาปฐมวยั พทุ ธศกั ราช 2546 ไดก้ าหนดสาระการเรียนรู้ไว้ ซ่ึงประกอบเป็น 2 ส่วน คือ ประสบการณ์สาคญั และสาระที่ควรเรียนรู้ ท้งั สองส่วนใชเ้ ป็นส่ือกลางในการจดั ประสบการณ์เพ่ือส่งเสริมพฒั นาการท้งั ทางดา้ นร่างกาย อารมณ์ สังคมและสติปัญญา โดยครอบคลุม พฒั นาการเด็ก 4 ดา้ นดงั น้ี 1. ประสบการณ์สาคญั ที่ส่งเสริมพฒั นาการดา้ นร่างกาย เป็ นการสนบั สนุนใหเ้ ดก็ ไดพ้ ฒั นากลา้ มเน้ือเลก็ จาก การเขียนภาพและการเล่นสี เช่น กิจกรรมเขียนภาพดว้ ยสีเทียน สีน้า เป่ าสี ทบั สี ป้ันดินเหนียว ดินน้ามนั งานประดิษฐจ์ ากเศษวสั ดุ เป็ นตน้ 2. ประสบการณ์สาคญั ท่ีส่งเสริมพฒั นาการดา้ นอารมณ์ เป็ นประสบการณ์ทางสุนทรียภาพ เดก็ มีโอกาสช่ืนชม และสร้างสรรคส์ ่ิงสวยงาม เช่น กิจกรรมเขียนภาพตามความคิดสร้างสรรค์ แสดงความคิดเห็นตอ่ ผลงาน ศิลปะ ฯลฯ 3. ประสบการณ์สาคญั ท่ีส่งเสริมพฒั นาการดา้ นสงั คม เป็นประสบการณ์ใหเ้ ด็กเรียนรู้ทางสังคม ดว้ ยการเล่น และทางานร่วมกบั ผอู้ ื่น มีการวางแผน ตดั สินใจเลือกและลงมือปฏิบตั ิ ใหเ้ ด็กมีโอกาสไดร้ ับรู้ความรู้สึก

ความสนใจ ความตอ้ งการของตนเองและผอู้ ื่น เช่น การเลือกทากิจกรรมศิลปะตามความสนใจ การฟังความ คิดเห็นของเด็กคนอื่น การรู้จกั รอคอยที่จะใชอ้ ุปกรณ์ร่วมกบั ผอู้ ่ืน การรู้จกั แบง่ ปันวสั ดุ ของใช้ เป็นตน้ 4. ประสบการณ์สาคญั ที่ส่งเสริมพฒั นาการดา้ นสติปัญญา เป็นประสบการณ์ที่ส่งเสริมความคิดของเดก็ เกี่ยวกบั การรับรู้ และการแสดงความรู้ผา่ นส่ือ วสั ดุ และผลงาน เช่น การวาดภาพ ระบายสี ป้ันดิน ประดิษฐ์ ส่งเสริมดา้ นการใชภ้ าษาและดา้ นการเขียนในหลายรูปแบบผา่ นประสบการณ์ท่ีส่ือความหมายต่อเด็ก และ การสื่อความหมายของมิติสัมพนั ธ์ดว้ ยภาพวาด เช่น การใหเ้ ด็กเขียนภาพนิทาน วาดภาพดว้ ยสีเทียน สีน้า เป็ นตน้ กิจกรรมสร้างสรรคท์ ี่ครูจดั ใหเ้ ด็กที่โรงเรียนเป็ นการจดั กิจกรรมท่ีมุง่ ส่งเสริมใหเ้ ด็กไดแ้ สดงออกอยา่ งอิสระ ผา่ นการสร้างสรรคง์ านจากกิจกรรมท่ีหลากหลายแบบท่ีครูจดั ใหว้ นั ละ 3-5 กิจกรรม และเด็กมีโอกาสเลือก ทาอยา่ งนอ้ ยวนั ละ 1-2 กิจกรรม ตามความสนใจ คือ  กิจกรรมงานป้ัน ไดแ้ ก่ ป้ันดินเหนียวหรือแป้งโด ดินน้ามนั เป็นตน้  กิจกรรมวาดภาพระบายสี ท้งั สีน้า สีเทียน สีดินสอ ไดแ้ ก่ หยดสี เทสี ระบายสี เป่ าสี ละเลงสีดว้ ยนิ้วมือ หรือ ส่วนต่างๆ ของมือหรือ พิมพภ์ าพ เป็นตน้  กิจกรรมงานกระดาษ ไดแ้ ก่ ฉีก พบั ตดั ปะ กระดาษ เป็นตน้  กิจกรรมประดิษฐจ์ ากวสั ดุตา่ งๆ และของเหลือใช้ ไดแ้ ก่ ประดิษฐก์ ระทงใบตอง ประดิษฐห์ นา้ กากจากจาน กระดาษ เป็นตน้ ครูคือ ผมู้ ีบทบาทในการส่งเสริมการเรียนรู้ของเด็ก ดว้ ยการเอาใจใส่จดั สภาพแวดลอ้ มท่ีเอ้ือตอ่ การเรียนรู้ท้งั สภาพหอ้ งเรียน การจดั หาสื่อ อุปกรณ์ใหพ้ ร้อม มีแผนการจดั กิจกรรมไวล้ ่วงหนา้ และดาเนินการจดั กิจกรรมตามแผน ส่งเสริมให้เด็กไดเ้ ลือกปฏิบตั ิกิจกรรมสร้างสรรคอ์ ยา่ งหลากหลาย อยา่ งนอ้ ยวนั ละ 2 กิจกรรม ครูควรใหโ้ อกาสเด็กอธิบายผลงานของตนเองและ ช่ืนชมผลงานของตนเอง ครูควรมีคาถามใหเ้ ดก็ ไดค้ ิด และเชื่อมโยงไปสู่การใชป้ ระโยชนใ์ นชีวติ ประจาวนั

แผนการจัดกจิ กรรมสร้างสรรค์ เพื่อพฒั นากล้ามเนื้อเลก็ ช้ันอนุบาลปี ท่ี 2 สาระการเรียนรู้ ธรรมชาติรอบตวั รอบตวั เดก็ หน่วย ดอกไมแ้ สนสวย แผนท่ี............ กิจกรรม ภาพสวยจากดอกไม้ สปั ดาห์ท่ี.......... สอนวนั ที่...... เดือน..................... พ.ศ. ........... เวลา 45 นาที ..................................................................................................................................................... สาระสาคัญ การนาดอกไมม้ าสร้างเป็นภาพเป็นกิจกรรมท่ีพฒั นาความแขง็ แรงของกลา้ มเน้ือเลก็ ประสานสัมพนั ธ์ ระหวา่ งมือสัมพนั ธ์กบั ตา ตลอดจนส่งเสริมการปฏิบตั ิตามขอ้ ตกลง จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นาดอกไมม้ าทากาวติดเป็ นภาพได้ 2. ใชม้ ือประสานสมั พนั ธ์ฉีก ตดั กลีบดอกไมม้ าติดเป็นภาพได้ 3. ปฏิบตั ิตามขอ้ ตกลงได้ สาระการเรียนรู้ สาระท่ีควรเรียนรู้ กิจกรรมภาพสวยจากใบไม้ เป็น การประดิษฐภ์ าพจากดอกไม้ ประสบการณ์สาคญั ส่งเสริมพฒั นาดา้ นร่างกาย - การเคลื่อนไหวอยกู่ บั ท่ีและการเคลื่อนไหวเคล่ือนท่ี - การประดิษฐส์ ิ่งตา่ ง ๆ ส่งเสริมพฒั นาดา้ นอารมณ์จิตใจ - การแสดงออกอยา่ งสนุกสนาน - การร้องเพลง ส่งเสริมพฒั นาดา้ นสังคม - การทางานร่วมกนั ส่งเสริมพฒั นาดา้ นสติปัญญา - การแสดงความคิดสร้างสรรคผ์ า่ นงานศิลปะ - การแสดงความรู้สึกดว้ ยคาพูด กจิ กรรมการเรียนรู้ ข้นั นา 1. เดก็ และครูร่วมกนั ท่องคาคลอ้ งจอง ดอกไมส้ ดสี พร้อมท้งั ทาท่าทางประกอบคาคลอ้ งจอง

คาคลอ้ งจอง “ดอกไมส้ ดสี” ดอกไมส้ ดสี ผเี ส้ือสดสวย แสงแดดส่องดว้ ย ช่วยใหฉ้ นั เพลิดเพลิน 2. เดก็ และครูร่วมกนั กาหนดขอ้ ตกลงในการปฏิบตั ิกิจกรรมดงั น้ี - เดก็ ตอ้ งร่วมกบั ครูในการจดั เตรียมโตะ๊ และอุปกรณ์กิจกรรมสร้างสรรค์ - เดก็ เลือกปฏิบตั ิกิจกรรมอยา่ งอิสระตามความสนใจของตนอยา่ งนอ้ ย 1 – 2 กิจกรรม - เดก็ เขา้ ทากิจกรรมอยา่ งมีระเบียบโดยทยอยเขา้ ปฏิบตั ิกิจกรรม โตะ๊ ละไมเ่ กิน 4 คน หากโตะ๊ ใดมี เด็กครบ หรือเตม็ แตเ่ ดก็ สนใจกิจกรรมน้นั ตอ้ งคอยจนกวา่ จะมีท่ีวา่ ง จึงจะสามารถเขา้ ทากิจกรรมน้นั ๆ ได้ - เม่ือทางานเสร็จหรือหมดเวลา เด็กเก็บวสั ดุ อุปกรณ์ เขา้ ที่และดูแลทาความสะอาดหอ้ งเรียน และร่างกายให้ เรียบร้อยทุกคร้ัง ข้นั ดาเนินกิจกรรม 3. เด็กและครูร่วมกนั จดั เตรียมโตะ๊ และอุปกรณ์กิจกรรมสร้างสรรคไ์ ว้ 4 กิจกรรม ดงั น้ี กิจกรรมที่ 1 ภาพสวยจากดอกไม้ กิจกรรมท่ี 2 ป้ันดินนามนั กิจกรรมท่ี 3 วาดภาพดว้ ยสีเทียน กิจกรรมท่ี 4 ร้อยลูกปัด 4. เดก็ แตล่ ะคนนาใบไมท้ ี่นามาจากบา้ นมารวมกนั และร่วมกนั สนทนาดงั น้ี - ในคาคลอ้ งจองดอกไมส้ ดสวยมีลกั ษณะเป็นอยา่ งไรบา้ ง - ดอกไมท้ ่ีเดก็ นามามีลกั ษณะเป็นอยา่ งไร - ดอกไมท้ ี่เด็กนามามีสีอะไรบา้ ง ช่ืออะไร 5. สนทนากบั เดก็ วนั น้ีเราจะนาดอกไมม้ าตดั ตกแต่งเป็นภาพตา่ งๆใหส้ วยงามไดอ้ ยา่ งไร เด็กช่วยกนั คิดก่อน วา่ จะทาอะไร 6. แนะนาวสั ดุอุปกรณ์ในการปฏิบตั ิกิจกรรมภาพสวยดว้ ยดอกไม้ ไดแ้ ก่ ดอกไม้ กรรไกร กาว กระดาษวาด เขียนแผน่ ใหญ่ เดก็ ร่วมกนั คิดและเสนอวธิ ีปฏิบตั ิกิจกรรมโดยใชว้ สั ดุอุปกรณ์ที่แนะนา 7. เด็กและครูร่วมกนั ทบทวนแลว้ สรุปเป็นข้นั ตอนการปฏิบตั ิกิจกรรมดงั น้ี - เลือกดอกไมม้ า ตดั หรือ ฉีก ประกอบเป็ นภาพต่างๆตามความพอใจ แลว้ นามาทากาวปะลงบนกระดาษ - ตกแต่งเป็นภาพใหส้ วยงามดว้ ยสีเทียน 8. เดก็ จบั คูก่ นั ตกลงเลือกปฏิบตั ิกิจกรรมที่จดั ไวอ้ ยา่ งนอ้ ย 2 กิจกรรมไดแ้ ก่ ภาพสวยดว้ ย ดว้ ยดอกไม้ ร้อยลูกปัด วาดภาพดว้ ยสีเทียน หรือป้ันดินน้ามนั โดยหมุนเวยี นกนั เขา้ ปฏิบตั ิกิจกรรมภาพสวย ดว้ ยดอกไมจ้ นครบทุกคน 9. ในขณะปฏิบตั ิกิจกรรมครูตอ้ งกระตุน้ ใหเ้ ดก็ ใชม้ ือ จบั กรรไกรใหม้ น่ั คงบงั คบั มือใหต้ ดั ตามแนวที่ตอ้ งการ และครูสังเกตการใชก้ ลา้ มเน้ือเลก็ ของเด็กและจดบนั ทึกพฤติกรรมใน แบบสงั เกตพฤติกรรม

ข้นั สรุป 10. เดก็ และครูร่วมกบั สรุปโดยใชค้ าถามดงั น้ี - เดก็ ๆคิดวา่ จะอะไรแทนดอกไมไ้ ดบ้ า้ ง - เดก็ ๆคิดวา่ จะกิจกรรมภาพสวยดว้ ยดอกไมช้ ่วยทาใหม้ ือเราแขง็ แรงอยา่ งไร 11. เม่ือเด็กปฏิบตั ิกิจกรรมเสร็จแลว้ เดก็ เกบ็ ของเขา้ ที่และทาความสะอาดบริเวณให้ เรียบร้อย 12. เด็กนาเสนอผลงาน ครูบนั ทึกคาพูดเด็กและนาผลงานจดั แสดง สื่อประกอบกจิ กรรม 1.คาคลอ้ งจองดอกไมส้ ดสวย 2.สีเทียน 3.ลูกปัดและเชือกร้อยลูกปัด 4.ดินน้ามนั แผน่ รองป้ัน 5.ดอกไม้ กรรไกร กาว กระดาษวาดเขียนแผน่ ใหญ่ กระดาษอดั สาเนา การวดั และประเมินพฒั นาการ วธิ ีประเมิน การสงั เกตพฤติกรรมของเด็กตามจุดประสงคก์ ารเรียนรู้ เคร่ืองมือ แบบบนั ทึกพฤติกรรมแนบทา้ ยแผน ข้นั ตอนหรือหลกั การจัดประสบการณ์ศิลปะสาหรับเดก็ ปฐมวยั 1.ควรต้งั จุดประสงคใ์ นการเรียนรู้ใหก้ บั เด็กโดยใหส้ อดคลอ้ งกบั พฒั นาการของเดก็ 2.กาหนดเน้ือหา 3. การเตรียมก่อนจดั ประสบการณ์ 3.1 เตรียมแผนการสอน 3.1.1 จุดประสงค์ 3.1.2 เน้ือหา 3.1.3 ระยะเวลา 3.1.4 สื่อการสอน

3.1.5 จานวนเด็ก 3.1.6 จานวนกิจกรรม 3.1.7 สถานท่ี 3.2 เตรียมอุปกรณ์การสอน 4. ทดลองและตรวจสอบอุปกรณ์ที่ใชส้ ร้างงานศิลปะซ่ึงเป็นส่ิงสาคญั เมื่อเดก็ ไดเ้ ห็นวสั ดุอุปกรณ์ที่ แตกตา่ งออกไป ทาใหเ้ ขาอยากหยบิ จบั ข้ึนสมั ผสั ทดลองใชแ้ ละเริ่มคิดหวั ขอ้ ในการสร้างงานศิลปะ ดงั น้นั จึงควรใหเ้ ด็กไดใ้ ชอ้ ุปกรณ์ใหมๆ่ และมีความหลากหลาย ฯลฯ ลว้ นเป็นวธิ ีการที่เราตอ้ งนามาใชท้ ้งั สิ้น ส่ิงเร้า หรือส่ือต่างๆ น้ีมีส่วนช่วยใหเ้ ดก็ ไดพ้ ฒั นาทางดา้ นความคิดรวบยอดในแต่ละเรื่องเพื่อนาไปควบคุมเส้นที่ ขีดเขี่ยออก 5.การเตรียมหอ้ งเรียนศิลปะก็เป็นส่ิงสาคญั เช่นกนั หอ้ งเรียนท่ีดีควรมีโตะ๊ เกา้ อ้ีท่ีไดส้ ดั ส่วนเหมาะสมกบั ขนาดร่างกายของเดก็ และสามารถเคล่ือนยา้ ยไดต้ ลอด เนื่องจากบางกิจกรรมอาจจาเป็ นตอ้ งใชโ้ ตะ๊ มาต่อกนั เพ่อื ใหไ้ ดพ้ ้ืนที่กวา้ งหรืออาจเป็นการใชอ้ ุปกรณ์ร่วมกนั เตรียมแบง่ จานวนเดก็ ตามจานวนกิจกรรม ฝึก ความเป็นระเบียบวนิ ยั ในการเขา้ แถวรับอุปกรณ์ และสับเปลี่ยนหมุนเวยี นในการทากิจกรรมจานวนของโตะ๊ เกา้ อ้ีควรเพยี งพอกบั จานวนเดก็ โตะ๊ ที่ใชป้ ฏิบตั ิงานควรลบมุมใหเ้ รียบร้อย พ้นื โตะ๊ ควรทาจากวสั ดุ คงทน เช่น โฟเมกา้ หรือแผน่ โลหะเพ่ือง่ายต่อการทาความสะอาด ในหอ้ งเรียนควรมีตูเ้ กบ็ อุปกรณ์หรือสื่อ การสอนศิลปะโดยเฉพาะ มีที่ตากผลงานเมื่อยงั ไมแ่ หง้ และท่ีติดต้งั แสดงผลงานที่ควรไดร้ ับการช่ืน ชม อา่ งลา้ งมือสาหรับทาความสะอาด สบู่ ผา้ เช็ดมือ ถงั ขยะ ฯลฯ กระดานไมข้ นาดเลก็ สาหรับเด็กรอง เขียนหรือเป็ นฐานของงานป้ัน สุดทา้ ยคือผา้ คลุมกนั เป้ื อน เพ่อื ป้องกนั ไมใ่ หเ้ ด็กๆ ตอ้ งพะวงกบั การรักษา ความสะอาดจนขาดสมาธิในการทางาน 6. จดั ประสบการณ์จริง ตามแผนการจดั ประสบการณ์ และสาธิตการทากิจกรรมใหม่ของแต่ละวนั 7. ในการทางานของเด็กโดยมีผจู้ ดั ประสบการณ์ดูแลใหค้ าแนะนาช่วยเหลือแต่ไมช่ ้ีแนะตลอดจนการเขียน ชื่อ ลงวนั ที่การปฏิบตั ิใหแ้ ก่เด็กท่ียงั เขียนช่ือเองไม่ได้ ลายมือในการบนั ทึกใหเ้ ดก็ ควรเป็นลายมือท่ีมีหวั เพ่อื ใหเ้ ดก็ มีประสบการณ์ทางภาษาจากการเขียนของครู 8. การเกบ็ การรักษาและการทาความสะอาดฝึกใหเ้ ดก็ ช่วยกนั เกบ็ อุปกรณ์เคร่ืองมือ เคร่ืองใช้ ใหเ้ ขา้ ที่ เขา้ กล่อง ลงตะกร้า เกบ็ ผลงานเขา้ ที่ ฝึกเด็กใหช้ ่วยกนั ทาความสะอาด เช่น เกบ็ กระดาษหนงั สือพมิ พท์ ี่ปูโตะ๊ ออก กวาดเช็ดทาความสะอาดเป็นตน้

9. ประเมินผลงานเด็ก โดยการเกบ็ ผลงานและประเมินตามพฒั นาการซ่ึงจะสะทอ้ นการเปล่ียนแปลง 10.ในกรณีที่เดก็ ไม่รู้จะวาดรูปอะไรดี ผสู้ อนตอ้ งทาหนา้ ที่เป็นตวั เร้า วธิ ีท่ีนิยมใชค้ ือการแนะนาหวั ขอ้ ให้ วาด เช่น สุนขั ของฉนั , ครูของฉนั , บา้ นของฉนั , คุณแม่ทาอาหาร, รถของคุณพอ่ , ของเล่นของฉนั , เพือ่ นที่ โรงเรียน, ปลาในตูก้ ระจก ฯลฯ 11.หลงั จากจดั ประสบการณ์แลว้ ควรทาบนั ทึกหลงั สอน โดยประเดน็ ท่ีควรบนั ทึก ไดแ้ ก่ ผลสมั ฤทธ์ิของเดก็ ตามจุดประสงคข์ องการจดั ประสบการณ์ การตอบสนองของผเู้ รียนต่อการจดั ประสบการณ์ ขอ้ สังเกต เกี่ยวกบั สื่อ การออกแบบการจดั ประสบการณ์ และลกั ษณะการเรียนรู้ของเด็ก แลว้ นาผลที่บนั ทึกน้ีมาใชใ้ น การปรับแผนการจดั ประสบการณ์ในวนั ตอ่ ๆ ไปใหส้ มบูรณ์ยง่ิ ข้ึน

ลาดบั ผงั กระบวนการ ผงั กระบวนการปฏบิ ัต ระยะเวลา จัดทาแผนการสอน 1. จดั ทาแผนการจดั การเรียนการสอนรายปี 2 ภาคเรียนต่อปี น การศึกษา ป 2. จดั ทากาหนดการสอนรายปี 2 ภาคเรียน เร 3. จดั ทาแผนการจดั การเรียนการสอนรายสัปดาห์ 1 หน่วยต่อ 1 ผ สปั ดาห์ โ ตามหน่วยการเรียนรู้ 4. จดั ทาสื่อและอุปกรณ์การเรียนรู้ตามหน่วยการ 1 หน่วยต่อ 1 พ สปั ดาห์ ถ เรียนรู้น้นั ๆ 5. ดาเนินการการจัดการเรี ยนการสอนตาม 6 กิจกรรมในแต่ละ เห วนั แ แผนการสอนที่กาหนดไว้ 6. สรุปผลการจดั การเรียนการสอนและจดั ทาแนว 6 กิจกรรมในแต่ละ ป ทางการแก้ไขปัญหาจากการจดั กิจกรรมการ วนั ส น เรียนการสอนตามหน่วยการเรียนรู้

ติงาน (Work Flow) รายละเอยี ดงาน มาตรฐาน เอกสารที่ ผู้รับผดิ ชอบ คุณภาพงาน เกย่ี วข้อง นาเสนอแผนการจดั นาแผนการจดั -หลกั สูตร ครูผสู้ อนในแตล่ ะ ประสบการณ์การ ประสบการณ์ สถานศึกษา ระดบั ช้นั รียนการสอนใหแ้ ก่ การเรียนการ -สาระการเรียนรู้ ผอู้ านวยการ สอนไปจดั ตามระดบั อายุ โรงเรียนเพอื่ กิจกรรมการ -เอกสารการ พจิ ารณาความ สอนภายในช้นั เขียนแผนการจดั ถูกตอ้ งและความ เรียนท่ีรับ ประสบการณ์ หมาะสมของ มอบหมาย -สื่อและอุปกรณ์ แผนการจดั ของจริงและ ประสบการณ์การ รูปภาพ สอนและการ นามาใชใ้ นการสอน

7. จัดทาบันทึกการประเมินพัฒนาการตาม 2 ภาคเรียนต่อ 1ปี หลกั สูตรของนกั เรียนเป็นรายบุคคล การศึกษา 8. สรุปการประเมินพฒั นาการของนกั เรียนเป็น 2 ภาคเรียนต่อ1ปี รายบุคคล การศึกษา



แนวทางในการปฏิบัติของบุคลากร บุคลากรผปู้ ฏิบตั ิงานดา้ นการสอนกิจกรรมศิลปะสร้างสรรคจ์ ะตอ้ งมีความรู้ความเขา้ ใจ และความเชี่ยวชาญ ดงั น้ี 1. หลกั การใหค้ าช้ีแนะ แนะนาการสอนท่ีเหมาะสมแต่ละช่วงอายรุ วมไปถึงพร้อมท่ีจะศึกษา คน้ ควา้ ขอ้ มูลใหม่ๆ เก่ียวกบั การสอนอยเู่ สมอ 2. เขา้ ใจหลกั การและวธิ ีการจดั แผนการจดั ประสบการณ์อยา่ งถ่องแท้ เพอื่ สามารถใหค้ าแนะนาแก่ ผสู้ นใจไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง และสามารถแกป้ ัญหาเฉพาะหนา้ ไดท้ นั ท่วงที 3. หลกั การจดั ประสบการณ์ศลิ ปะสาหรับเดก็ ปฐมวยั การช้ีแจงรายละเอียดและขอ้ ปฏิบตั ิอยา่ ง ละเอียด เพอื่ ใหเ้ กิดความเขา้ ใจในการจดั กิจกรรมที่ชดั เจน เอกสารที่เกย่ี วข้องในการปฏิบัติงาน เอกสารที่เกี่ยวขอ้ งในการปฏิบตั ิงาน ประกอบดว้ ย หลกั สูตรสถานที่ศึกษา สาระการเรียนรู้ และแผนการจดั ประสบการณ์ ปัญหาสาคัญในการปฏิบัตงิ านและวธิ ีการแก้ไข ปัญหาสาคญั ที่เกิดข้ึนในการปฏิบตั ิงาน ไดแ้ ก่ การจดั กิจกรรมตอ้ งคานึงถึงความแตกตา่ งระหวา่ งบุคคลและจดั กิจกรรมใหเ้ หมาะสมกบั สภาพผเู้ รียนและ ความพร้อม การจดั กิจกรรมสร้างสรรคไ์ มค่ วรนาผลงานไปเปรียบเทียบกนั ระหวา่ งบุคคลเพราะนกั เรียนมีความคิดและ จินตนาการท่ีแตกตา่ งกนั แนวทางการแก้ไข ใหเ้ ดก็ ไดม้ ีเวลาเตม็ ท่ีในการทางานศิลปะสร้างสรรค์ ใหเ้ ด็กมีประสบการณ์ทางการไดใ้ ชป้ ระสาทสัมผสั มี โอกาสทดลองใชว้ สั ดุ และเคร่ืองมือที่หลากหลาย ไดพ้ ดู คุยเกี่ยวกบั ผลงานของตนเองหรือให้เดก็ ไดน้ าเสนอ ผลงาน ศิลปะของเดก็ ไมค่ วรเนน้ การลอกเลียนแบบหรือการทาใหเ้ หมือนของจริง เนน้ ที่จินตนาการของเดก็ ในวยั น้ี

ชื่อ-สกลุ ประวตั ิผู้จัดทา วนั เดือนปี เกดิ นางสาวฉววี รรณ จนั ทร์ออ่ น สถานทเี่ กดิ 5 พฤษภาคม 2524 ทอี่ ยู่ อาเภอบามูลนาก จงั หวดั พจิ ิตร 91/1 หมู่ท่ี5 ตาบลวงั สาโรง อาเภอบางมูลนาก สถานทที่ างาน จงั หวดั พจิ ิตร รหสั ไปรษณีย์ 66120 โทรศพั ท์ 087-8290884 ประวตั กิ ารศึกษา มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั กาแพงเพชร (โรงเรียนอนุบาลราชภฏั กาแพงเพชร) 69 หมูท่ ี่1 ตาบลนครชุม อาเภอเมือง จงั หวดั กาแพงเพชร 62000 จบการศึกษาปี พ.ศ.2546 ปริญญาตรีครุศาสตร์บณั ฑิต สาขาการศึกษาปฐมวยั คณะครุศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั กาแพงเพชร