ท่อลำเลียง และ ปากใบ

ทอ่ ลำเลียงอำหำรและปำกใบของพชื

ตวั ชี้วดั และสาระการเรียนร้แู กรนกลาง กล่มุ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ การวิเคราะหต์ วั ช้วี ัด ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ ๔ สาระท่ี ๑ ส่ิงมชี ีวิตกับกระบวนการดารงชีวติ มาตรฐาน ว ๑. ๑ เข้าใจหน่วยพ้ืนฐานของสงิ่ มชี ีวติ ความสัมพนั ธ์ของโครงสรา้ ง และหน้าที่ของระบบตา่ งๆ ของสงิ่ มชี วี ติ ทีท่ างานสมั พันธก์ นั มี กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ ส่อื สารสง่ิ ท่เี รยี นรูแ้ ละนาความรไู้ ปใชใ้ นการดารงชวี ติ ของตนเองและดูแลสิง่ มีชวี ิต ตวั ชวี้ ัด ผเู้ รยี นรู้อะไร ผ้เู รยี นทาอะไรได้ ๑. ทดลองและอธิบาย ภายในลาตน้ ของพชื มีท่อลาเลียงเพ่อื ตั้งคาถาม สังเกต วางแผน ตัง้ สมมตฐิ าน หน้าทข่ี องท่อลาเลยี ง ลาเลยี งนา้ และอาหาร และในใบมปี ากใบทา ทดลอง รวบรวมข้อมูล บันทกึ ขอ้ มูล และปากใบของพืช หน้าทคี่ ายน้า อภิปรายแสดงความคดิ เหน็ ทดสอบ สมมติฐาน สรุปและอธิบายผลจากการ ทดลองเก่ียวกบั หนา้ ที่ของทอ่ ลาเลียงและปาก ใบของพชื

ระบบลาเลียงในพชื จะแบ่งเปน็ ท่อลาเลยี งน้า ท่มี า : https://1th.me/2h84 เรยี กวา่ ไซเลม็ (Xylem ) และทอ่ ลาเลยี งอาหาร เรียกว่า โฟลเอ็ม (Phloem )พืชใบเลี้ยงคู่ เช่น มะมว่ ง สม้ มงั คุดถัว่ ท่อลาเลยี งน้าและท่อลาเลยี ง อาหารจะเรยี งตวั เป็นวงรอบลาตน้ โดยทอ่ ลาเลยี งนา้ หรอื ไซเลมจะอยทู่ ี่เนอื้ ไม้ สว่ นทอ่ ลาเลยี งอาหารหรอื โฟลเอ็มจะอยทู่ เ่ี ปลือกไม้ สว่ นพืชใบเล้ียงเดยี่ วเช่น ข้าวโพด ปาล์ม หมาก ลาต้นของพืชพวกนีจ้ ะมที อ่ ลาเลยี งนา้ และท่อลาเลียงอาหารกระจายอยู่ทว่ั ลาตน้

ท่อลาเลียงน้า เมือ่ พชื ดูดน้าและแร่ธาตุเขา้ ทางขนรากแลว้ นา้ และแร่ธาตุเหลา่ นั้นจะถูกลาเลียงตอ่ ไปยงั ลาตน้ ตามกลมุ่ เซลล์ ทท่ี าหนา้ ทลี่ าเลียงน้าและแร่ธาตุ ภายในท่อลาเลยี งน้าที่เชือ่ มโยงต่อกันเป็นทอ่ ต้งั แต่รากไปยงั ลาตน้ ก่ิง และใบ เมอ่ื พืชดดู นา้ และแรธ่ าตใุ นดินผา่ นทางขนรากแล้ว นา้ และแร่ธาตจุ ะถูกลาเลยี ง ต่อไปยังลาต้นทางท่อลาเลียงน้าหรือไซเลม และส่งตอ่ ไปยงั กงิ่ กา้ นและใบ เพือ่ ไปใช้ใน กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยของพชื

ทอ่ ลาเลยี งอาหาร เมอื่ พชื สังเคราะหด์ ว้ ยแสงทบี่ ริเวณใบจะได้ น้าตาล น้า และแก๊สออกซิเจนน้าตาลท่ไี ด้จากการสงั เคราะหด์ ้วยแสงของพืช จะ สะสมไวท้ ่ีเซลลส์ เี ขียวในรูปของแปง้ ซ่งึ เปน็ อาหารของพชื แตพ่ ืชจะมี การลาเลียงอาหารโดยการเปล่ียนแปง้ ให้เป็นน้าตาล แล้วส่งผา่ นไป ตามกลุ่มเซลลท์ ท่ี าหน้าทล่ี าเลียงอาหารทีเ่ รยี กวา่ ท่อลาเลียงอาหาร (Phloem) อาหารจะถูกลาเลียงโดยวิธกี ารแพรไ่ ปยังส่วนต่างๆ ของพชื เพ่อื ใช้เป็นพลงั งานในกระบวนการตา่ งๆ หรอื เกบ็ สะสมไว้เป็น แหลง่ อาหารซง่ึ อยูใ่ นรูปของแป้งหรอื นา้ ตาล ท่ีมีอยู่บรเิ วณลาต้นราก หรือผล

ปากใบของพชื คอื อะไร?

ปากใบของพชื (stomata) เป็นเซลลช์ นิดหน่ึงทมี่ ลี ักษณะ ที่มา : https://1th.me/uMUV พิเศษเรียกว่าเซลล์คุม (guard cell) มีรูปร่างคล้าย เ ม ล็ ด ถั่ ว ส อ ง อั น ป ร ะ ก บ กั น แ ล ะ มี เ ซ ล ล์ ป ร ะ ก อ บ (subsidiary cell) อยู่โดยรอบปากใบเป็นช่องทางให้ น้า แ พร่ อ อ กจา ก ช่อ ง ว่า ง ภ าย ใ น ใบ สู่ อา ก า ศ แ ล ะ ขณะเดียวกันก็เป็นช่องทางให้คาร์บอนไดออกไซด์แพร่จาก อากาศเข้าสู่ช่องว่างภายในใบได้ ปากใบมีอยู่ท้ังดา้ นบนและ ด้านล่างของแผ่นใบ พืชส่วนใหญ่จะมีจานวนปากใบ ด้านล่างของแผ่นใบมากกว่าด้านบน ผิวของแผ่นใบจะมี ไขมันเคลือบอยู่หนาเพ่ือลดการคายน้า ใบพืชจะมีจานวน และขนาดของปากใบกระจายทั่วแผ่นใบไม่สม่าเสมอกัน ปากใบไม่ได้มีอยู่เฉพาะบนแผ่นใบเท่าน้ัน ยังพบปากใบอยู่ บนผิวของผลไดด้ ้วยเชน่ กัน

การทดลองการค่ายนา้ ของพชื

วัตถปุ ระสงค์ 1.เพือ่ ศกึ ษารูปแบบการคา่ ยน้าของพืช 2.เพ่อื ศึกษาปจั จัยที่สง่ ผลต่อการคา่ ยนา้ ของพชื

อปุ กรณ์ 1.ขวดน้า 2 ใบ 2.ถงุ พลาสติก 2 ใบ 3.มดี หรอื กรรไกร 4.ยางรดั 2 เสน้ 5.นา้ สะอาด 6.ตน้ ใบเตย 7.ต้นฝร่งั ต้นเลก็

วิธกี ารทดลอง การคา่ ยนา้ ของพชื ใบแผบ่ าง-ใบเรยี วยาว 1.จดั เตรยี มอุปกรณ์ใหพ้ รอ้ ม 2.นาขวดเปล่าทั้ง 2 ใบ ไปใสน่ า้ สะอาดใหเ้ ต็มขวด 3.นาตน้ ใบเตยท่ีเป็นใบเรยี วยาวและต้นฝรงั่ ต้นเล็กทเ่ี ป็นใบแผบ่ าง ทมี่ ีรากและจานวนใบ เท่ากันท่เี ตรียมไว้แลว้ ทง้ั 2 ต้น ไปใส่ในขวดนา้ ท่ีเตรียมไวต้ ้นละขวด 4.นาถุงพลาสติกใสมาครอบ ต้นใบเตยและตน้ ฝร่ังต้นเลก็ ท้งั 2 ตน้ แล้วนายางเส้นมารดั พม ลาสติดให้ตดิ กับปากขวดนา้ ให้แน่นอยา่ ให้อากาศเข้าออกได้ 5.นาทง้ั 2 ตน้ ทไ่ี ด้ไปตงั้ ไว้ทท่ี ม่ี แี สงแดดมาก วางไวใสสถานทเ่ี ดยี วกัน 6.สงั เกต การเปล่ียนแปลงและบันทึกผลการทดลอง

บันทกึ ผลการทดลอง ก่อนการทดลอง ทดลองนาทที ี่10 ทดลองนาทที 3ี่ 0 ......................................... ......................................... ......................................... ......................................... ......................................... ......................................... ......................................... ......................................... ......................................... ......................................... ......................................... ......................................... ......................................... ......................................... ......................................... สรปุ ผลการทดลอง ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

หนังสือ น่าอ่านทบทวน

อา้ งองิ หน้าทขี่ องทอ่ ลาเลยี งและปากใบของพชื ทมี่ า : http://wanichn.blogspot.com/p/blog-page_79.html ปากใบของพชื คอื อะไร? ทาหนา้ ทสี่ าคญั อะไร? ทีม่ า : http://www.cpiagrotech.com/knowledge-076/