ไวรัส RSV

ไวรสั RSV Respiratory Syncytial Virus รู้จักไวรัส RSV ไวรัส RSV (Respiratory Syncytial Virus) เป็นเช้ือไวรัสชนิดหน่ึงทเ่ี ป็นสาเหตุของการติด เช้ือทางเดินหายใจท้งั ส่วนบนและส่วนล่าง สามารถเกิดการติดเช้ือไดท้ ้งั ในเดก็ และผใู้ หญ่ แต่ ส่วนมากแลว้ มกั เกิดในเดก็ เลก็ ๆ ทอ่ี ายตุ ่ากว่า 3 ปี สาหรับในประเทศไทยอาจพบการระบาดไดบ้ อ่ ย ในช่วงฤดูฝนหรือช่วงปลายฝนตน้ หนาว การติดต่อของ RSV การติดต่อของเช้ือ RSV น้ีสามารถติดต่อผา่ นสารคดั หลงั่ ต่าง ๆ ในร่างกาย เช่น น้ามูก น้าลาย ละอองจากการไอ จาม โดยเฉพาะการติดต่อจากการสมั ผสั ซ่ึงหากเดก็ ไดร้ ับเช้ือ ระยะฟักตวั ของโรคจะอยทู่ ป่ี ระมาณ 5 วนั โดยในช่วง 2 – 4 วนั แรกมกั มีอาการคลา้ ยไขห้ วดั ธรรมดา เช่น ไข้ ไอ จาม น้ามูกไหล เมื่อการดาเนินโรคมีมากข้ึนส่งผลใหท้ างเดินหายใจส่วนล่างมีการอกั เสบตามมา ทาใหเ้ กิดโรคหลอดลมอกั เสบ กล่องเสียงอกั เสบ และโรคปอดบวมหรือปอดอกั เสบ ในบางรายเกิด อาการรุนแรง เช่น ไขส้ ูง ไอแรง หอบเหน่ือย หายใจมีเสียงครืดคราด มีเสมหะในลาคอมาก ๆ โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ อาการท่ีตอ้ งพงึ ระวงั คือ หากมีอาการไขส้ ูงมากกวา่ 39 องศาเซลเซียส ไอจน อาเจียน หายใจเร็วหอบจนชายโครงหรืออกบุ๋ม หายใจออกลาบากหรือหายใจมีเสียงว้ีด (Wheezing) รับประทานอาหารหรือนมไดน้ อ้ ย ซึมลง ปากซีดเขียว เพราะผปู้ ่ วยทมี่ ีอาการหนกั มโี อกาสเสียชีวติ เนื่องจากระบบทางเดินหายใจลม้ เหลวไดส้ ูง

อาการของการติดเชื้อไวรัส RSV อาการของการติดเช้ือไวรัส RSV โดยปกติผปู้ ่ วยจะแสดงอาการหลงั สัมผสั ถูกเช้ือไวรัสใน ระยะเวลา 4-6 วนั ผใู้ หญ่หรือเดก็ โตมกั พบอาการคลา้ ยไขห้ วดั ไดแ้ ก่ คดั จมูก มีน้ามกู มีไขต้ ่า ปวด ศีรษะ ไอแหง้ เจบ็ คอ ไวรัส RSV พฒั นาไปสู่โรคข้นั รุนแรงได้ ส่งผลใหเ้ กิดปัญหาในระบบทางเดิน หายใจส่วนล่างได้ เช่น โรคปอดบวม โรคหลอดลมฝอยอกั เสบ เป็นตน้ โดยเฉพาะในผปู้ ่ วยทม่ี ี ปัญหาเกี่ยวกบั โรคหวั ใจหรือโรคปอดเร้ือรัง และรวมไปถึงอาการดงั ต่อไปน้ี  มีไข้  ไออยา่ งรุนแรง  หายใจมีเสียงหวีด  หายใจเร็ว หรือหายใจลาบาก ทาใหผ้ ปู้ ่ วยชอบนง่ั มากกวา่ นอน  บริเวณปากหรือเลบ็ มีสีเขียวคล้าจากการขาดออกซิเจน โดยปกติ อาการของการติดเช้ือไวรัส RSV ในเดก็ โตและผใู้ หญ่จะดีข้ึนหลงั ไดร้ ับการรกั ษา เป็นเวลา 1-2 สปั ดาห์ แตใ่ นเดก็ เลก็ และทารกหลงั สมั ผสั กบั เช้ือไวรัสในช่วง 2-8 วนั อาจมีอาการที่ รุนแรงมากกวา่ โดยพบอาการไดด้ งั น้ี  เบ่ืออาหาร  หายใจเร็วกว่าปกติ  หายใจมีเสียงหวีด หายใจลาบาก  จาม ไอ มีไข้ น้ามกู ไหล  หงุดหงิดง่าย หรือเซื่องซึม

เดก็ หรือทารกทีม่ ีอาการดงั น้ี ควรรีบพบแพทยโ์ ดยด่วน  ประสบภาวะขาดน้า สังเกตไดจ้ ากตอนร้องไหจ้ ะไม่มีน้าตาไหลออกมา  ไอและมีเสมหะเป็นสีเทา สีเขียว หรือสีเหลอื ง  หายใจลาบาก หายใจเร็วกวา่ ปกติ หรือหอบเหน่ือย  มีน้ามูกเหนียวทาใหห้ ายใจลาบาก  ปลายนิ้วหรือปากเปลี่ยนเป็นสีเขียวคล้าจากภาวะขาดออกซิเจน  เดก็ ทารกทม่ี ีไขส้ ูงกวา่ 38 องศาเซลเซียส เซื่องซึม เบ่อื อาหาร หรือมีผนื่ ข้ึน ควรไป พบแพทยเ์ พื่อประเมินอาการ การรักษา ในเดก็ เลก็ ทอี่ ่อนแอมาก เช่น เดก็ ทารกทีค่ ลอดก่อนกาหนด เดก็ ท่ีมีโรคหวั ใจ โรคปอด และ หอบหืดอยแู่ ลว้ อาจมีอาการทรุดลงอยา่ งรวดเร็ว โดยอาจมีอาการหยดุ หายใจเป็นช่วงๆ หรือหายใจ ลม้ เหลว จนตอ้ งนาเขา้ หอพยาบาลผปู้ ่ วยวิกฤติ (ICU) และอาจตอ้ งใชเ้ ครื่องช่วยหายใจดว้ ย การ ดาเนินโรคจะเป็นอยู่ 5-7 วนั บางรายในช่วง 1-2 วนั แรกมีอาการไม่รุนแรง แต่ในช่วงวนั ที่ 3-5 ของ โรคจะมีอาการรุนแรงมากสุด จากน้นั อาการจะทเุ ลาลงในปัจจุบนั ยงั ไม่มียารักษาโรคน้ีโดยเฉพาะ โดยทวั่ ไปการรักษาจะเป็นไปตามอาการท่ปี ่ วย รวมถึงการดูแลเร่ืองการหายใจและเสมหะ เช่น ให้ ยาแกไ้ อละลายเสมหะ ยาขยายหลอดลม ยาลดไข้ หรือพ่นยา ตามแต่อาการของผปู้ ่ วย ซ่ึงจะทาให้ ผปู้ ่ วยมีอาการดีข้ึนได้ ในผปู้ ่ วยทม่ี ีอาการเหนื่อย หายใจไม่ค่อยดี และเร่ิมมีออกซิเจนในเลือดต่าลง การรักษาจะเป็นในรูปแบบประคบั ประคอง เช่น ใหส้ ารน้าทางหลอดเลือด ใหย้ าพน่ ขยายหลอดลม เคาะปอด ดูดเสมหะ รวมถึงใหอ้ อกซิเจน ส่วนในรายทม่ี ีอาการหนกั มาก อาจตอ้ งใส่ทอ่ ช่วยหายใจ และใชเ้ ครื่องช่วยหายใจ โดยใหก้ ารดแู ลในหอพยาบาลผปู้ ่ วยวิกฤติจนกว่าอาการจะดีข้ึนท้งั น้ี ผปู้ ่ วย ทมี่ ีอาการหนกั อาจมีการติดเช้ือแทรกซอ้ นดว้ ยไวรัสชนิดอนื่ ๆ เช่น เช้ือไขห้ วดั ใหญ่ เช้ือมยั โค พลาสมา หรือเช้ือแบคทเี รียอ่ืนๆ ร่วมดว้ ย ซ่ึงแพทยจ์ ะพิจารณาใหก้ ารรักษาท่ีครอบคลุมการติดเช้ือ เหล่าน้ีตามความเหมาะสม

การป้องกนั โรค RSV การป้องกนั การติดเช้ือไวรัส RSV ในปัจจุบนั ประเทศไทยยงั ไม่มีวคั ซีนป้องกนั แต่ทกุ คนใน ครอบครัวถช่วยกนั ปฏิบตั ิตน เพื่อป้องกนั การติดเช้ือและป้องกนั การแพร่กระจายของเช้ือได้ ดงั น้ี  ลา้ งมือใหส้ ะอาด ลา้ งมือบ่อย ๆ เช่น ก่อนม้ืออาหาร หลงั เขา้ หอ้ งน้า เป็นตน้  หลีกเล่ียงใหเ้ ดก็ ที่คลอดก่อนกาหนดและทารกในช่วงอายุ 1-2 เดือนแรกสมั ผสั ผทู้ ่ี ติดเช้ือ เช่น ผทู้ ี่เป็นไขห้ รือเป็ นหวดั  ทาความสะอาดบา้ นอยเู่ สมอ เพอื่ ลดการแพร่กระจายของเช้ือ โดยเฉพาะทชิ ชูที่ใช้ แลว้ ควรทิง้ ลงถงั ขยะท่ีปิ ดมิดชิด  ไม่ควรใชแ้ กว้ น้าร่วมกบั ผอู้ นื่ ควรใชแ้ กว้ น้าของตวั เอง และหลีกเลี่ยงการใชแ้ กว้ น้า ท่ีผปู้ ่ วยใชแ้ ลว้  หลีกเล่ียงการสูบบหุ ร่ี ทารกทีส่ ูดดมควนั บหุ ร่ีเขา้ ไปมีความเสี่ยงท่ีจะติดเช้ือไวรัส RSV และพบอาการทรี่ ุนแรงไดม้ ากกวา่  ทาความสะอาดของเล่นเดก็ เป็นประจา โดยเฉพาะหลงั พบวา่ เดก็ ที่ป่ วยมาเล่นของ เล่นน้นั ๆ