19_อุษณีย์_ส1-1_บทที่4

หน่วยที่ 4 เทคโนโลยีบลอ็ คเชน Block Chain วิชา เทคโนโลยดี จิ ทิ ลั เพื่อการจดั การอาชพี Information Digital for Works

เทคโนโลยี บลอ็ คเชน เป็นนวตั กรรมทฉ่ี ลาด ท่ีรวมรวมเอา 3 เทคโนโลยซี ง่ึ มมี า นานแลว้ มาใช้งานรว่ มกนั อยา่ งแยบยล ซง่ึ ก่อการณโ์ ดยกลมุ่ คนหรอื บคุ คลไม่ ประสงคจ์ ะเผยนามทส่ี รา้ งเหรยี ญบทิ คอยนข์ นึ้ มา เรยี กว่าคนกลมุ่ นว้ี า่ ซาโตชิ นากา โมระ ปรากฎครง้ั แรกในปี 2008 โดยใช้ เทคโนโลยี บล็อคเชน เปน็ เครอ่ื งมอื บันทึกธรุ กรรมของเงนิ ดจิ ติ ลั สกลุ บทิ คอยน์ จากความสาเรจ็ ของเหรยี ญบทิ คอยน์ สง่ ผลให้ เทคโนโนโลยี บลอ็ คเชน เตบิ โตขน้ึ อยา่ งรวดเรว็ และไดถ้ กู นาไปใชใ้ น หลายๆอตุ สาหกรรม โดยเฉพาะอตุ สาหกรรมเกยี่ วกบั การเงนิ และธนาคาร

วิวัฒนาการของเทคโนโลยบี ลอ็ คเชน 1. Block Chain 1.0 การพฒั นาในระยะท่ี 1.0 ประกอบด้วยสกลุ เงินแบบเสมือน (เงนิ ดิจทิ ัล) เชน่ Bitcoin ซึ่ง สามารถใชแ้ ทนสกลุ เงินจริงได้ เชน่ ยโู รหรือดอลลาร์ และในวนั นี้ Bitcoin ถกู นามาใช้ใน แอพพลเิ คช่ันของ Blockchain และทเ่ี ปน็ ที่รู้จกั กันดีทีส่ ุดของคนทัว่ ไป และกาลงั จะถกู นามาใชม้ ากขน้ึ อย่างไรก็ตามแม้ว่าในความเป็นจรงิ จะมกี ารใชส้ กุลเงินมากมาย และด้วย ปรมิ าณการซอ้ื ขายที่สงู ขึน้ แต่ส่วนแบ่งตลาดของ Bitcoin ในตลาดแลกเปล่ยี นเงินตรา ต่างประเทศยังคงน้อยมาก ซง่ึ ปัจจบุ นั ยงั ไม่มขี อ้ บง่ ช้วี ่า Bitcoin อาจจะมคี วามสาคัญ ใกล้เคียงกับสกุลเงินตา่ งได้ 01

ววิ ฒั นาการของเทคโนโลยบี ลอ็ คเชน 2. Block Chain 2.0 คอื การใช้รปู แบบ smart contract โดย “smart contract” หมายถงึ กระบวนการทางดิจทิ ลั ที่กาหนดขนั้ ตอนการทาธุรกรรมโดย อตั โนมัติไวล้ ่วงหนา้ โดยไม่ต้องอาศยั ตัวกลาง อย่างเช่น ธนาคาร ซง่ึ การสร้าง smart contract ท่ีเป็นระบบอตั โนมตั อิ ย่างเตม็ รปู แบบ โดยคู่สญั ญาท้ังสองฝา่ ยจะมีการตกลงกันกอ่ นหนา้ น้ี ถงึ ข้ันตอน กลไก ในการทารายการธุรกรรมดงั กล่าว ซึ่งการพัฒนาน้ีส่งผลกระทบต่อ รูปแบบธุรกิจแบบด้งั เดิมของธนาคาร 02

วิวัฒนาการของเทคโนโลยบี ลอ็ คเชน 3. Block Chain 3.0 คือการพฒั นาแนวคิดเกย่ี วกับ smart contract เพื่อสร้าง กระบวนการแบบกระจายศนู ยท์ ่ีเปน็ อสิ ระ ที่ต้องมีการกาหนดกฎการ ทาธรุ กรรมของกลุ่มกันเองและดาเนินการดว้ ยความเป็นอสิ ระ ใน รปู แบบธุรกรรมอัตโนมตั ิ จึงทาให้ Blockchain 3.0 สามารถ ขับเคล่อื นองค์กรดิจทิ ลั เต็มรูปแบบทไ่ี ม่จาเป็นตอ้ งมพี นกั งานในการชว่ ย ทาธุรกรรมเลยในอนาคต 03

1. A ตอ้ งการโอนเงนิ (ส่งขอ้ มูล) ไปให้ B ผา่ นเลขบญั ชี โดยใช้ Private key+Password และ Public Key: BLOCK ผใู้ ช้ (Node) ทกุ คนต้องมีกุญแจสองอัน อันแรกคอื Private key ทีถ่ อื เป็นการแสดงความเปน็ เจา้ ของของสมดุ บัญชี CHAIN พรอ้ มกบั Password ซึง่ ถกู จากสร้างลายเซน็ ต์และชดุ ตวั เลขท่ีใช้อัลกอริทมึ สร้างขน้ึ มาทาใหไ้ ม่มีทางซ้ากับเลขอืน่ ๆ และ ใชส้ ิ่งเหล่าน้มี ายืนยนั การทาธุรกรรม สว่ นกุญแจอีกอนั ท่ีตอ้ งใชค้ ือ Public Key เปรยี บเสมือนทอี่ ย่ทู ่ีข้อมูลส่งไปถึง ทง้ั Private Key และ Public Key จะใชง้ านคู่กันแต่ต่างหน้าท่ีกนั คอื อนั นงึ ใชเ้ ข้ารหสั และอกี อนั นงึ ใชใ้ นการถอดรหัส สาคญั ทีส่ ดุ สาหรับผใู้ ช้ทกุ คนคอื Private Key และ Password ตอ้ งเกบ็ เปน็ ความลบั ของเจ้าของเท่านน้ั เพราะหากมี เงนิ อยู่ในนั้น 10-100 ลา้ นแล้ว แต่ Private Key และ Password ดันหายไป ผู้ใชจ้ ะไม่สามารถเรยี กคืนหรอื ทวง คืนมาไดจ้ ากโลกเสมือน หรือแม้แตใ่ ครหวงั ฮบุ เงินกอ้ นน้นั ไปกท็ าไม่ไดเ้ ชน่ กนั *โดยหลกั แล้วข้อมูล หรอื Data ท่ีตอ้ งการสง่ จะเปน็ อะไรกไ็ ด้ จานวนเงนิ สัญญา คะแนน ฯลฯ

2. เกบ็ Transaction ไว้ใน Public Ledger : BLOCK ขอ้ มลู การเดินบญั ชี (Transaction) ถกู เริ่มตน้ สรา้ งขนึ้ รายการจะแจง้ วา่ ตวั เลขทัง้ หมดท่ีเกดิ ข้ึนตง้ั แตจ่ านวนเงินทถี่ กู ตอ้ ง CHAIN ที่มอี ยู่ในบัญชีของ A ถูกสง่ ไปให้บญั ชขี อง B ทแ่ี สดงจานวนเงินทม่ี อี ยู่เชน่ กัน โอนเท่าไหร่ ตัวเลขข้ึนตามน้ัน ตรงน้ีทาให้ เราเหน็ รายการท้ังหมดท่ีเปน็ ยอดบวกลบทถี่ กู ต้อง ทาให้เราสามารถตรวจสอบย้อนกลบั เรอ่ื งท่ีมาของเงินได้ตลอด โดย ทงั้ หมดในรายการนจ้ี ะถูกเก็บไว้ใน สมดุ จดบัญชี (Public Ledger) แล้วสง่ ข้อมูลแบบท่ยี ังไมไ่ ดย้ นื ยันความถูกต้อง (Unconfirmed Transaction) ใหผ้ ใู้ ช้ทุกคน

3. ยนื ยนั ความถกู ตอ้ งโดย Miner และตอ้ งไมถ่ ูกคดั คา้ นจากผใู้ ช้ : BLOCK หลังจากที่ได้รับข้อมูล (Data) แลว้ จะมผี ู้ตรวจสอบมายนื ยนั ความถูกตอ้ ง เราเรียกคนคนนว้ี ่า Miner มาจากผู้ใชท้ ี่เสนอตัวเขา้ มา กตกิ าคอื ใครจะ CHAIN เสนอตวั กไ็ ด้ ขอให้มหี ลายคนเสนอ จากน้ัน Miner ทั้งหลายจะเกดิ การแขง่ ขนั กนั เป็นผ้ตู รวจสอบ (โดยใชว้ ธิ ีการคานวณคา่ Hash หรือสมมตุ ิ เปน็ การแก้สมการนับล้านๆครั้ง เพื่อใหไ้ ด้คา่ ยืนยนั กลอ่ ง ตัวอยา่ งการใชเ้ วลาในการหาค่าสมการ ปกติ Bitcoin ใช้เวลาไมเ่ กนิ 10 นาที จรงิ ๆ แลว้ อาจเร็วหรือนานกวา่ น้ันข้ึนอยู่กับสกลุ เงนิ ดิจทิ ลั ) ใครเสรจ็ ก่อนและไม่ได้รับการคัดคา้ นความถูกต้องจากผใู้ ช้ทง้ั หมด จะได้รับค่าตอบแทนอย่างใดอยา่ งหนง่ึ ในรูปแบบของรางวัล (Reward ) ของ ความพยายาม หรือรบั เปน็ Transaction fee ตามจานวนท่กี าหนดไว้ โดยช่วงแรกจะกาหนดไว้ 50BTC และจะลดลงเรอ่ื ยๆทุก 4 ปี (เรียก การลดตามระยะเวลาท่ีกาหนดนว้ี า่ Halving) แต่ดว้ ยจานวนบลอ็ คทม่ี ากข้ึน ทาให้ตอนน้เี หลอื แคค่ ร้งั ละ 25 BTC เท่าน้ัน (ในบาง transaction อาจไม่มีรางวัล) ตรงน้สี ร้างโอกาสให้แก่ผทู้ ี่ยังไม่มีเงินในโลกดจิ ทิ ลั ไดส้ รา้ งฐานะข้ึนมาจากความว่างเปลา่ ได้ เราเลยเรียกกนั ว่านัก ขดุ ทอง

4. เพิ่ม Block นัน้ เขา้ ไปยัง Chain: BLOCK จากน้นั Block หรอื ขอ้ มูลการเดนิ บญั ชีท่ไี ด้รบั การตรวจสอบแลว้ และมขี อ้ มลู ทีเ่ กิดขึ้นก่อนหน้าเปน็ สิ่งทอี่ ้างองิ สู่กล่องถดั ไป CHAIN จะถกู สง่ มาตอ่ เพอื่ ร้อยเรียงกันและกันไปเรื่อยๆ สภาพการเรยี งตัวกนั แบบ –กล่องน้มี าก่อนและกลอ่ งน้ีมาหลงั - ไม่ สามารถสลบั สบั เปลย่ี นได้ และขอ้ มูลทอี่ ยูใ่ นกล่องจะไมส่ ามารถเปลีย่ นแปลงได้เป็นการอพั เดทขอ้ มูลให้กบั ผใู้ ช้ทกุ คนตอ่ ไป ตรงน้เี องคือความปลอดภัยท่ใี ครกไ็ ม่สามารถเขา้ ไปทาอะไรได้ เพราะหากกลอ่ ง C มีขอ้ มูลที่ผดิ พลาดเข้ามา หรือมีข้อมูล ส่วนใดส่วนหนึ่งทไี่ มเ่ กยี่ วข้องกับกล่อง B ทกุ อย่างในกล่องจะถอื เป็นโมฆะ (Invalid) กลอ่ งนั้นจะไม่สามารถเกดิ เปน็ ธรุ กรรมท่สี มบูรณ์ได้เลย และรายการทีเ่ ปน็ กลอ่ งถดั ๆไปก็จะ Invalid ไปด้วย จนกว่าจะมกี ล่องถัดไปท่ีถกู ตอ้ งมา ตอ่ ทา้ ย

5. เงินถกู ถา่ ยโอนและอพั เดทขอ้ มลู แกผ่ ู้ใช้ BLOCKเมอื่ ทกุ อยา่ งสาเรจ็ ตามข้นั ตอน เงนิ จะถูกถ่ายโอนและอพั เดทขอ้ มลู แกผ่ ู้ใช้ทุกคนพรอ้ มกนั การส่งตอ่ ข้อมลู จากเครือ่ งถงึ เคร่อื ง เรยี กวา่ Peer-to-peer สว่ นเงินทีว่ า่ นี้เปน็ เพยี งแคจ่ านวนท่ถี กู ระบุขึน้ ไม่มีเป็นส่ิงของทจ่ี บั ตอ้ งได้ เป็น สนิ ทรพั ยแ์ บบนึงในโลกดิจิทัลทถี่ กู บันทึกด้วยเทคโนโลยีเทา่ น้ัน นอกจากนน้ั ข้อมลู ท่ีอัพเดทแกผ่ ้ใู ชม้ ีความเปน็ Original CHAINหมด แม้วา่ จะเปน็ สาเนาก็ตาม เพราะถือเป็นขอ้ มูลเดยี วกันทไี่ ดร้ ับรองความถูกต้องแล้ว และอยใู่ นมอื อย่ใู นเครอ่ื งของแต่ ละคน ต่อให้เกดิ เหตุการณ์ไม่คาดฝนั เชน่ หายนะตา่ งๆ ทัง้ ระเบิด ไฟไหม้ อุทกภัย ในทีไ่ หนซักที่ Blockchain แทบจะ ไม่ได้รับผลกระทบเลย เพราะขอ้ มูลถกู กระจายไว้ในเครอื่ งของทกุ คนที่ใช้งานอย่างเทา่ เทียมกันนั่นเอง

1. กล่องเก็บขอ้ มูล (Block) Block คอื ชดุ บรรจขุ อ้ มลู แบ่งออกเปน็ 2 สว่ น คือ สว่ นของ Block Header เพอื่ ใช้ บอกให้คนอนื่ ทราบวา่ ภายในบรรจุข้อมลู อะไรไว้ และส่วนของ Block Data เพ่อื ใช้ใน การบรรจุข้อมูลต่าง ๆ ยกตวั อย่างเช่น ข้อมลู จานวนเงนิ ข้อมลู การโอนเงิน ข้อมลู ประวตั กิ ารรักษาพยาบาล หรอื ขอ้ มูลอน่ื ๆ โดยโครงสรา้ ง ของแตล่ ะ Block

2. ระบบการผกู (Chain) Chain คอื หลักการจดจาทุก ๆ ธรุ กรรมของทุก ๆ คนในระบบและบนั ทึก ข้อมลู พรอ้ มจัดทาเปน็ สาเนาบญั ชี Ledger แจกจา่ ยใหก้ บั ทกุ คนในระบบ สาเนา บัญชี Ledger ทว่ี า่ น้ันจะถูกกระจายสง่ ตอ่ ไปให้ทกุ ๆ Node ในระบบเพอ่ื ให้ ทกุ คน รับทราบว่ามธี ุรกรรมอะไรเกิดขึน้ มาบา้ งต้งั แต่เปดิ ระบบ Blockchain นัน้ ขึน้ มา ถงึ แม้ว่าจะมี Node ใด Node หนึง่ เสียหายไปก็สามารถยืนยนั หรือกู้ข้อมูล Ledger จาก Node อน่ื ๆ กลบั มาอปั เดตใหท้ ั้งระบบไดเ้ หมือนเดิม

3. การตกลงร่วมกัน (Consensus) Consensus คือ กระบวนการตรวจสอบรายการธุรกรรมที่อยู่ใน เครือข่าย Blockchain เพือ่ ยนื ยนั ความถูกต้อง และความนา่ เช่อื ถือให้กับ ระบบ Blockchain น้นั ๆ

4. การตรวจสอบ (Validation) Validation คอื การตรวจสอบความถกู ตอ้ งแบบทบทวนท้ังระบบและทกุ Node ใน ระบบ Blockchain เพือ่ ให้แนใ่ จว่าจะไมม่ ขี ้อผิดพลาดเกิดขนึ้ ไม่ว่าจะมา จากสว่ นใดก็ ตาม ซึ่งกค็ อื ส่วนหนง่ึ ของ Consensus ท่ีเรยี กว่า Proof-of-Work

1. แบบเปดิ สาธารณะ (Public Blockchain) Block chain ประเภทน้เี ป็น Blockchain ปกตทิ ่เี รารจู้ กั กนั ดอี าทิ Bitcoin, Ethereum ซ่งึ เปน็ Blockchain ท่ีใช้งานจรงิ กับคนทุกคนทว่ั โลก ขอ้ ดขี อง Public Blockchain แบบนีค้ ือ ทางองคก์ รไม่จาเป็นต้อง ลงทุนคา่ เครอ่ื งไม้เครื่องมือในราคาสูง อาทถิ า้ เราใช้ Ethereum มาเป็นที่ รับและส่งข้อมลู จากน้ันก็เก็บข้อมลู ไวเ้ รยี กขึน้ มาดู เราก็ไม่ตอ้ งลงทนุ ซอ้ื Hard disk และเคร่ือง Server ต้งั แตแ่ รก เราเพยี งแคจ่ า่ ยค่าการรับส่ง และเกบ็ ขอ้ มูลตามการใชง้ านจรงิ เทา่ น้นั คลา้ ยๆ ค่าโทรศพั ท์แบบเตมิ เงนิ

2. แบบปดิ (Private Blockchain) Blockchain ประเภทนีเ้ ป็นไปตามชอื่ นั้นคอื การสร้างวง Blockchain ขึน้ มาเองเลยภายในองคก์ รใชง้ านกันเองอาจจะเป็นบริษทั ในเครือเทา่ นนั้ ที่ มสี ิทธิเข้าถึง Blockchain วงนีไ้ ด้ เปน็ อะไรท่ีตรงข้ามกบั Public Blockchain ไปเลยอย่างสน้ิ เชิง อย่างนกี้ ็จะลดปัญหาการเปิดเผยข้อมูลที่ เราเจอในวง Public Blockchain ได้ แต่ก็แลกมาดว้ ยการทีอ่ งคก์ รตอ้ ง ลงทุนในการสรา้ งระบบ Infrastructure ขึ้นมาให้รองรับการทางานภาย นองคก์ ร ซ่งึ กม็ ีความทา้ ทายในการดแู ลรกั ษา และเม็ดเงินทอ่ี งคก์ รจะตอ้ ง ลงทนุ อีกเช่นกัน

3. แบบเฉพาะกลมุ่ (Consortium Blockchain) Blockchain ประเภทที่ 3 นค้ี อื การรวมกนั ของ 2 แนวคิดแรกเข้าดว้ ยกนั เป็นการ ผสาน Public – Private เขา้ ด้วยกนั และเหมอื นจะเปน็ การรวมขอ้ ดีเข้ามาด้วยกนั ซง่ึ แนวคิดกนั กาลงั ได้รบั ความนิยมอยา่ งสูงในปัจจบุ ัน น้ันคอื การทอี่ งคก์ รตา่ งๆ ทีม่ ี ลกั ษณะธุรกจิ เหมอื นกนั และตอ้ งรบั ส่งแลกเปลีย่ นขอ้ มลู กนั อย่แู ลว้ มารวมกนั ต้ังสง่ิ ท่ี เรียกว่า Consortium Blockchain อาทเิ ชน่ Consortium Blockchain สาหรบั ธนาคารใชใ้ นการแลกเปล่ียนข้อมูลการโอนเงินกนั ภายในสมาคมธนาคารดว้ ยกัน และ ธนาคารที่จะเขา้ มารว่ มในวงไดต้ อ้ งได้รับการอนญุ าตจากตวั แทนเสยี ก่อนถึงจะมีสทิ ธิ เข้าถงึ การใชง้ านรว่ มกันได้

1. ไม่ต้องมีคนกลางในการทาธุรกรรม 2. ผูใ้ ชง้ านสามารถควบคมุ ดูแลข้อมลู ของตนเอง 3. ขอ้ มูลในระบบมคี ุณภาพสงู 4. ความแขง็ แรงและเชอ่ื ถือไดข้ องระบบบล็อก 5. มขี น้ั ตอนท่ีถูกตอ้ ง 6. มคี วามโปร่งใสและไม่สามารถเปลย่ี นแปลงได้ 7. มีความเรียบง่าย 8. มกี ารสื่อสารขอ้ มลู กนั ไดไ้ ว 9. ลดตน้ ทุนในการส่อื สาร

1. ความเรว็ ในการประมวลผลของ 4. ข้อมูลที่มลี กั ษณะเปน็ รายการเดิน .....บล็อกเชน ......บัญชี 2. สทิ ธใิ นการเขา้ ใชข้ ้อมูล 5. การเปิดเผยขอ้ มูลละการปรับตัวของ 3. สทิ ธิในการแก้ไขข้อมลู .....คนในองค์กร 6. กฎหมายและข้อบังคบั ทย่ี ังไมแ่ น่นอน

1. การเงนิ และการธนาคาร 2. อุตสาหกรรมยานยนต์ 3. การบริจาคและระดมทุน 4. วงการสอื่ 5. วงการแพทย์ 6. อุตสาหกรรมประกันภัย 7. สายธุรกจิ สขุ ภาพ 8. มอนิเตอรโ์ ครงสร้างตา่ ง ๆ ในเมือง 9. งานเอกสาร

จัดทาโดย นางสาวอุษณยี ์ คงดี ปวส.1/1 เลขท่ี 19 เสนอ อาจารย์นราพร บัวนชุ

thank you