หน่วยที่ 2 ระบบปฏิบัติการ

รายวิชาคอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพื่องานอาชพี รหัสวชิ า 20001-2001 ครูผ้สู อน นางสาวกนั ตฤทยั ยอดสมทุ ร

หน่วยท่ี 2 ระบบปฏบิ ตั กิ าร สาระการเรียนรู้ 1. ความหมายของระบบปฏบิ ัติการ 2. ความสำคญั ของระบบปฏิบัตกิ าร 3. ประเภทของระบบปฏิบัตกิ าร 4. สว่ นประกอบระบบปฏบิ ตั กิ าร ความหมายของระบบปฏบิ ัตกิ าร ระบบปฏิบัติการ (Operating system : OS) คือ ซอฟต์แวร์ที่ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของ ระบบคอมพิวเตอร์ ใหค้ อมพวิ เตอร์และอุปกรณ์ต่อพ่วงต่าง ๆ ทำงานรว่ มกันอย่างมปี ระสิทธภิ าพ ความสำคัญของระบบปฏิบัติการ ระบบปฏิบัติการเป็นซอฟต์แวร์ระบบที่มีความสำคัญ มาก คอมพิวเตอร์จะทำงานไม่ได้หากปราศจากระบบปฏิบัติการ ระบบปฏิบัติการช่วยให้มนุษย์ติดต่อกับ คอมพิวเตอร์ได้ เราสามารถสั่งงานผ่านระบบปฏิบัติการให้คอมพิวเตอร์คำนวณ แสดงภาพ พิมพ์ข้อความหรือ ผลลัพธ์ออกทางเครื่องพิมพ์ เนื่องจากระบบปฏิบัติการทำหน้าที่ประสานงานระหว่างโปรแกรมต่างๆ กับ ฮาร์ดแวร์ ไม่ว่าจะเป็นหน่วยประมวลผลกลาง หน่วยความจำ หน่วยรับเข้า และหน่วยส่งออก ซอฟต์แวร์ ประยกุ ตไ์ มว่ า่ ประเภทใดล้วนแตต่ ้องทำงานบนระบบปฏบิ ัตกิ ารทง้ั ส้นิ เนือ่ งจากคอมพวิ เตอรจ์ ะไมท่ ำงานถา้ ไมม่ ีระบบปฏิบตั กิ าร การเรม่ิ ใชง้ านคอมพวิ เตอร์ทุกคร้ังจึงต้อง บรรจุระบบปฏิบตั กิ ารเขา้ ไว้ในหน่วยความจำของเครอื่ งคอมพิวเตอรก์ ่อนท่จี ะใหเ้ ครื่องเรมิ่ ทำงานอยา่ งอ่ืน ประเภทของระบบปฏบิ ัติการ ซอฟต์แวร์แบ่งออกเปน็ 2 ประเภท คือ 1. ซอฟตแ์ วร์ระบบ 2. ซอฟต์แวร์ประยุกต์ รายวิชาคอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพอ่ื งานอาชีพ รหัสวิชา 20001-2001 ครผู ู้สอน นางสาวกนั ตฤทยั ยอดสมุทร

1. ซอฟตแ์ วร์ระบบ (System Software หรอื Operating Software : OS) หมายถึงโปรแกรมท่ีทำหน้าทป่ี ระสานการทำงาน ติดต่อการทำงาน ระหวา่ งฮาร์ดแวร์กบั ซอฟต์แวร์ ประยุกต์เพ่ือใหผ้ ้ใู ช้สามารถใช้ Software ไดอ้ ย่างมีประสิทธิภาพ และทำหนา้ ท่ีในการจดั การ ระบบ ดแู ลรักษา เคร่ือง การแปลภาษาระดบั ต่ำหรอื ระดับสูงให้เป็นภาษาเครอ่ื งเพ่อื ให้เครื่องอ่านได้ เข้าใจ ซอฟต์แวร์ระบบ แบง่ ได้ 4 ชนดิ ดังนี้ 1.1 ระบบปฏบิ ตั ิการ (Operating System) หมายถงึ ชดุ โปรแกรมท่ีอยรู่ ะหว่างฮารด์ แวร์และ ซอฟตแ์ วร์ประยุกตม์ ีหน้าทคี่ วบคมุ การ ปฏิบตั งิ านของฮาร์ดแวร์ และสนบั สนนุ คำสง่ั สำหรับควบคุมการทำงาน ของฮารด์ แวร์ใหก้ บั ซอฟต์แวรป์ ระยุกต์ เชน่ Windows XP , DOS , Linux , Mac OS X 1.2 ยูทลิ ิต้ี (Utility Program) เป็นโปรแกรมทีท่ ำหน้าทเี่ พิ่มประสทิ ธิภาพของเครือ่ งคอมพวิ เตอร์ ทำ ให้เคร่ืองทำงานงา่ ยขนึ้ เรว็ ข้ึน และการปอ้ งกันการรบกวนโดยโปรแกรมที่ไมพ่ งึ ประสงค์ เชน่ โปรแกรมปอ้ งกัน ไวรสั , โปรแกรม Defrag เพอื่ จัดเรยี งขอ้ มลู บนฮารด์ ดิสกใ์ หม่ ทำให้การอ่านขอ้ มูลเร็วขึ้น , โปรแกรมยกเลิก การติดตงั้ โปรแกรม Uninstall Program , โปรแกรมบีบอดั ไฟล์ (WinZip-WinRAR)เพอื่ ทำให้ไฟล์มีขนาดเลก็ ลง ,โปรแกรมการสำรองข้อมูล(Backup Data) 1.3 ดีไวซ์ไดเวอร์ (Device Driver หรอื Driver) เป็นโปรแกรมท่ที ำหน้าท่ีติดต่อกบั คอมพิวเตอรใ์ นส่วน การรับเข้าและการส่งออก ของแต่ละอุปกรณ์ โดยปกตโิ ปรแกรม windows มอี ยใู่ นเครอ่ื งคอมพวิ เตอร์จะมไี ด เวอรต์ ิดตัง้ มาใหแ้ ล้วโดยไมต่ ้อง ทำการตดิ ต้ังไดเวอรเ์ อง เชน่ ไดเวอรส์ ำหรบั เมาส์ ,ไดเวอร์คยี บ์ อรด์ , ไดเวอรส์ ำหรับการใช้ USB Port , ไดเวอร์เครื่องพิมพ์ แต่ถา้ อปุ กรณใ์ ดไมส่ ามารถใช้งานรว่ มกับเครอ่ื ง คอมพิวเตอร์ไดก้ ็ต้องหาไดเวอรม์ าตดิ ตง้ั เพ่ือให้สามารถใช้งานได้ ซึง่ ตอ้ งเป็นไดเวอร์ที่พฒั นามาของแตล่ ะ บรษิ ทั ผู้ผลิตอุปกรณ์ 1.4 ตัวแปลภาษา (Language Translator) คือโปรแกรมทที่ ำหน้าทแี่ ปลภาษาระดบั ต่ำหรือระดับสงู เพอ่ื ให้เครือ่ ง คอมพิวเตอร์เขา้ ใจว่าต้องการให้ทำอะไร เชน่ เมอ่ื โปรแกรมเมอรไ์ ดเ้ ขียนโปรแกรมเสรจ็ โดยเขียน ในลกั ษณะภาษาระดับตำ่ (Assenbly) หรือภาษาระดับสูง (โปรแกรมภาษา C) เสร็จกต็ อ้ งมตี ัวแปลภาษา เพ่อื ใหเ้ ครือ่ งคอมพิวเตอรอ์ ่านเขา้ ใจ เพราะเครื่องคอมพิวเตอร์จะเขา้ ใจเฉพาะตวั เลข 0 กบั ตัวเลข 1 เท่าน้นั รายวชิ าคอมพวิ เตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ รหสั วชิ า 20001-2001 ครผู ้สู อน นางสาวกันตฤทัย ยอดสมุทร

ซอฟตแ์ วร์ประยุกตแ์ บง่ เป็น 2 ประเภท ดงั นี้ 2.1 ซอฟต์แวรส์ ำหรับงานเฉพาะดา้ น เปน็ Software ทีใ่ ชส้ ำหรบั งานเฉพาะดา้ น เชน่ Software สำหรับงานธนาคารการฝากถอนเงนิ Software สำหรบั งานทะเบียนนักเรยี น ซอฟต์แวร์คิดภาษี ซอฟต์แวรก์ าร ใหบ้ ริการรา้ น Seven ฯลฯ 2.2 ซอฟตแ์ วรส์ ำหรบั งานท่ัวไป เปน็ ซอฟต์แวร์ท่ใี ช้สำหรบั งานท่วั ไป โดยในซอฟต์แวร์ 1 ตัวมีความสามารถในการทำงานได้หลายอย่าง เช่น ซอฟต์แวร์งานดา้ นเอกสาร (Microsoft Word ) มคี วามสามารถใน การสรา้ งงานเอกสารต่าง ๆ จัดทำเอกสารรายงาน จดั ทำแผน่ พบั จัดทำหนงั สือเวียน จัดทำส่ือ สิง่ พมิ พ์  ส่วนประกอบของระบบปฏบิ ัตกิ าร Windows 10 รายวชิ าคอมพวิ เตอร์และสารสนเทศเพอ่ื งานอาชพี รหสั วิชา 20001-2001 ครูผสู้ อน นางสาวกันตฤทัย ยอดสมุทร

สว่ นประกอบของระบบปฏิบัติการ Windows 10 มดี ังนี้ 1. ปุ่มสตาร์ท : ปมุ่ สำหรับเร่มิ ใช้งานโปรแกรมตา่ งๆ ภายใต้ Windows 2. ป่มุ คน้ หา : ทำหน้าทค่ี น้ หาโปรแกรมหรอื แอปทต่ี อ้ งการ 3. ปมุ่ แสดงทาสก์ : ให้แสดงทาสก์หรือโปรแกรมท่ีเปิดใช้งานอยู่ 4. ปมุ่ ไอคอน : แสดงไอคอนของโปรแกรมท่ีเปดิ ใชง้ านหรือปกั หมุดเอาไว้ 5. ทาสก์บาร์ : แถบสีดำด้านล่างทง้ั หมดของหน้าจอเรียกว่าทาสกบ์ าร์ ทำหนา้ ท่สี ำหรับวางปุ่ม สตารท์ ไอคอน พืน้ ทแี่ สดงสถานะ 6. พื้นที่แสดงสถานะ : แสดงไอคอนทซ่ี อ่ นเอาไว้และสถานะการทำงานของอุปกรณ์พนื้ ฐาน ของWindow เช่น ลำโพง การเชอ่ื มต่ออนิ เตอรเ์ นต 7. เวลาและวนั ท่ี : ใชแ้ สดงเวลาและวนั ทใี่ นขณะท่ใี ช้งาน Windows 8. ปุม่ แสดงเดสก์ทอป : ใช้สำหรับเปดิ หนา้ จอเดสกท์ อปในกรณที ีก่ ำลงั เปิดใชง้ านโปรแกรมอยู่ 9. เดสกท์ อป : พ้นื ทส่ี ่วนใหญข่ องหนา้ จอที่อยู่เหนือทาสกบ์ าร์ทำหน้าท่วี างไอคอนและ หนา้ ตา่ งโปรแกรมทเ่ี ปดิ ใชง้ าน 10.ไอคอน : เปน็ ป่มุ ตัวแทนของโปรแกรม ไฟล์หรอื โฟลเดอร์สามารถเรียกใช้งานไดโ้ ดยการ ดบั เบิล้ คลกิ ทีไ่ อคอน 11.พอยเตอร์ : ใชเ้ ลือกส่วนต่างๆบนหน้าจอเคลอ่ื นยา้ ยได้ดว้ ยการเคลื่อนเมาสเ์ พื่อเลอื ก เปา้ หมายที่ตอ้ งการ รายวชิ าคอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ รหสั วชิ า 20001-2001 ครูผู้สอน นางสาวกนั ตฤทัย ยอดสมุทร

การเรียกใชโ้ ปรแกรมจากปุ่มสตารท์ ปุ่มสตาร์ทอยู่ท่มี มุ ล่างดา้ นซา้ ยของหน้าจอ เราสามารถใช้งานได้ดังน้ี 1. เมอ่ื คลกิ ทป่ี ุม่ สตารท์ จะมีเมนูแสดงข้นึ มา เราสามารถเลือกโปรแกรมที่ต้องการไดจ้ าก ตวั เลอื กตา่ งๆได้ทนั ที 2. รายชอื่ โปรแกรมหรอื แอปทัง้ หมดแสดงข้ึนมา โดยจดั เรียงตามตัวอักษรดงั รูป 3. หากจำช่อื โปรแกรมได้ ให้คลิกปมุ่ ค้นหา 4. พิมพช์ ่ือโปรแกรมที่ตอ้ งการ > รายช่อื โปรแกรมจะปรากฎข้นึ มาดังรปู รายวชิ าคอมพวิ เตอร์และสารสนเทศเพ่อื งานอาชพี รหสั วิชา 20001-2001 ครูผ้สู อน นางสาวกนั ตฤทยั ยอดสมุทร

การจัดการไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ การเปิดโปรแกรม File Explorer เปน็ โปรแกรมสำหรบั จัดการไฟลท์ ี่ถกู รวบรวมมากบั Windows 10 ตง้ั แตต่ อนตดิ ตัง้ โปรแกรม ขอ้ ดขี องโปรแกรมนคี้ อื รูปแบบการใช้งานทเ่ี ป็นระบบกราฟิก ทำใหส้ ามารถจัดการไฟลต์ ่างๆไดง้ ่าย ยิง่ ขึ้น โดยวธิ กี ารเปดิ โปรแกรม File Explorer สามารถทำไดห้ ลายวิธีดงั นี้ รายวิชาคอมพวิ เตอร์และสารสนเทศเพอ่ื งานอาชพี รหสั วิชา 20001-2001 ครผู ้สู อน นางสาวกนั ตฤทัย ยอดสมุทร

สว่ นประกอบของหน้าต่าง File Explorer รายวิชาคอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพ่ืองานอาชพี รหัสวิชา 20001-2001 ครูผ้สู อน นางสาวกันตฤทัย ยอดสมุทร

รายวิชาคอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพื่องานอาชพี รหัสวชิ า 20001-2001 ครูผ้สู อน นางสาวกนั ตฤทยั ยอดสมทุ ร

การสร้างโฟลเดอร์ 1. เปดิ โฟลเดอรท์ ่ีจะสร้างโฟลเดอร์ใหมแ่ ล้วกดปุ่ม Ctrl+Shift+N 2. เปิดโฟลเดอร์ท่จี ะสรา้ งใหม่ จากนัน้ ให้เลอื กแท็บ Home แลว้ เลอื กคำสง่ั New folder 3. คลกิ ขวาท่ีช่ือโฟลเดอรใ์ นแถบนำทาง จากนน้ั เลอื ก New แลว้ เลอื กคำสั่ง Folder รายวิชาคอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ รหสั วชิ า 20001-2001 ครูผู้สอน นางสาวกนั ตฤทัย ยอดสมุทร

การเปลย่ี นชอ่ื ไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ 1. คลกิ ขวาที่ไฟลห์ รอื โฟลเดอร์ทต่ี ้องเปลย่ี นชื่อ 2. เลอื กเปล่ียนชื่อ 3. ช่อื ไฟล์หรือโฟลเดอรจ์ ะเปน็ แถบสีฟา้ ใหพ้ ิมพ์ชอ่ื ใหมต่ ามทต่ี ้องการแล้วกดปุม่ Enter 4. ชื่อไฟลห์ รือโฟลเดอร์จะถูกเปล่ียนดงั รูป รายวิชาคอมพวิ เตอร์และสารสนเทศเพื่องานอาชพี รหัสวิชา 20001-2001 ครูผูส้ อน นางสาวกันตฤทัย ยอดสมทุ ร