วัฒนธรรมท้องถิ่นภาคกลาง

วฒั นธรรมทอ้ งถ่ินภาคกลาง จดั ทาโดย 1.น.ส.เกวรินทร์ สะสวย ชน้ั ม.4/1 2.น.ส.นชิ านนั ท์ คารศ ชนั้ ม.4/1 3.น.ส.ปิ ยมนต์ ธราดลวิศิษฎ์ ชน้ั ม.4/1 4.น.ส.พินทส์ุ ดุ คมแกว้ ชนั้ ม.4/1 5.น.ส.รญั ทิชา สีหาคา ชน้ั ม.4/1 นาเสนอ คณุ ครวู ายุ สมบรู ณ์ (ครผู สู้ อนรายวิชาสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม) รายงานนเี้ ป็ นสว่ นหนงึ่ ในการนาเสนอวัฒนธรรมภาคกลางของรายวิชาสงั คมศึกษา ศาสนา และ วฒั นธรรมของนกั เรียนชนั้ มธั ยมศึกษาชน้ั ปี ที่ 4/1 1

คานา วฒั นธรรมภาคกลางเป็ นโครงสรา้ งสงั คมท่ีทาใหเ้ กดิ สง่ิ ตา่ งๆขน้ึ มาใหเ้ ป็ นเอกลกั ษณใ์ น สงั คมที่คนในสงั คมสว่ นใหญ่ยอมรบั จึงกอ่ ใหเ้ กดิ คาว่าวฒั นธรรม คา่ นยิ มและการปฏิบตั ติ นให้ เหมาะกบั วัฒนธรรมของทอ้ งถิ่นของตนและประเทศ ท่ีนามาสคู่ วามสามคั คีมีกฎหมายเกดิ ขน้ึ ใน สงั คมเพื่อเอื้อเฟ้ื อกนั และกนั อย่รู ว่ มกนั อย่างมีความสขุ ทง้ั นท้ี าใหค้ นในสงั คมอย่รู ว่ มกนั อยา่ ง เป็ นสขุ ก

สารบญั ภาคกลาง 1 จงั หวัดท่ีอยใู่ นภาคกลาง 2 ดา้ นศาสนาและลทั ธิความเชื่อ 3 ดา้ นเชอ้ื ชาติ 4 ดา้ นภาษา 5 ดา้ นประเพณี 6 ดา้ นการแตง่ กาย 7 ดา้ นอาหาร 8 ดา้ นวิถีชวี ิตและการเกษตร 10 ดา้ นยาและการรกั ษาโรค 11 ดา้ นการละเลน่ 12 ดา้ นการท่องเที่ยว 13 บรรณานกุ รม ข 3

ภาคกลาง เป็ นภมู ภิ าคตอนกลางของประเทศไทย มีพื้นที่ครอบคลมุ ท่ีราบลมุ่ แมน่ า้ เจา้ พระยา ตดิ ตอ่ กบั ภาคเหนอื ทางทิศเหนอื ตดิ ตอ่ กบั ภาคตะวนั ออก และภาคอีสานทางทิศตะวันออกโดยมีทิวเขา เพชรบรู ณก์ นั้ ตดิ ตอ่ กบั ภาคตะวนั ตก ทิศเหนอื ตดิ ตอ่ กบั ทิวเขาผีปันนา้ พื้นนเี้ คยเป็ นดินแดนท่ี สาคญั ของอาณาจกั รอยธุ ยา และยงั เป็ นพ้ืนที่ท่ีสาคญั ของประเทศไทยมาจนถึงปัจจบุ นั ภาค กลางเป็ นภมู ิภาคท่ีมกี รงุ เทพมหานคร เมอื งหลวงของประเทศไทยตง้ั อยู่ 1

จงั หวดั ที่อยใู่ นภาคกลาง มีดงั น้ี 2

ดา้ นศาสนาและลทั ธิความเชื่อ การนบั ถือศาสนาของคนภาคกลางพระพทุ ธศาสนา แตป่ ระชากรที่นบั ถือศาสนาอื่นก็มีอยู่ มากเชน่ ชาวไทยที่นบั ถือศาสนาอิสลามจะกระจายปะปนกนั อยใู่ นกรงุ เทพฯสว่ นศาสนาคริสตม์ ีทงั้ ผู้ นบั ถือนกิ ายโรมนั คาทอลิกและนกิ ายโปรเตสแตนตน์ อกจากนย้ี งั มผี นู้ บั ถือศาสนาอื่น ๆ ปะปนอยู่ อีกดว้ ย 3

ดา้ นเช้ือชาติ • ไทยเชอื้ สายจีน • มอญ • ไททรงดา • ไทพวน • ลาวครงั่ • ลาวแงว้ • ลาวหลวงพระบาง • ลาวกา • ลาวต้ี • ลาวเวียง • โซ่ง • ณัฮกรุ (ชาวบน) • ซาเร • กะเหร่ียง 4

ดา้ นภาษา ภาษาภาคกลาง สว่ นใหญ่ใชภ้ าษาไทยกลางทีเ่ ป็ นภาษาราชการ ยกเวน้ คนบางกลมุ่ ท่มี ีบรรพบรุ ษุ เป็ นชาว จนี ชาวมอญ หรือชาวลาวพวน ซ่ึงมสี าเนยี งภาษาทีแ่ ตกตา่ งออกไป 5

ดา้ นประเพณี • ประเพณีตกั บาตรดอกไม้ • ประเพณีกวนขา้ วทิพย์ • ประเพณีตกั บาตรเทโว • ประเพณีทาขวัญขา้ ว • ประเพณีกาฟ้ า • ประเพณีโยนบวั • ประเพณีเผาเทียนเลน่ ไฟ 6

ดา้ นการแต่งกาย การแตง่ กายภาคกลาง การแตง่ กายในชีวิตประจาวันทวั่ ไป ชายนงุ่ กางเกงคร่ึงนอ่ ง สวมเสื้อแขนสน้ั คาดผา้ ขาวมา้ สว่ นหญิง จะนงุ่ ซ่ินยาว สวมเส้ือแขนสนั้ หรือยาว 7

ดา้ นอาหาร เอกลกั ษณข์ องอาหารพ้ืนเมือง ภาคกลาง ความหลากหลายของรสชาติ เมนนู า้ พริก เมนกู ะทิ เมนผู กั สด เมนปู ลา เมนหู มู เมนเู ห็ด เมนเู ป็ ด เมนไู ก่ เชน่ แกงเขียวหวาน ตม้ ยากงุ้ หลนกง้ ุ ขา้ วหมแู ดง 8

มสั มนั่ ไก่ ไขพ่ ะโล้ ขา้ วคลกุ กะปิ น้าพรกิ กะปิ แกงจืด คะนา้ หมกู รอบ 9

ดา้ นวิถีชีวิตและการเกษตร ในอดตี ประชาชนสว่ นใหญ่ในภาคกลางตงั้ ถิ่นฐานอยา่ งหนาแนน่ บริเวณที่อดุ มสมบรู ณ์ ใกลแ้ หลง่ นา้ ใชเ้ สน้ ทางนา้ ในการคมนาคมขนสง่ พ่ึงพาธรรมชาตใิ นการดารงชีวิต มีความเป็ นอยู่ ที่เรียบงา่ ยแตเ่ มอื่ มกี ารพฒั นาบา้ นเมืองใหเ้ จริญขน้ึ เชน่ การตดั ถนนเขา้ ไปยงั พื้นที่ตา่ งๆ ทาให้ เดนิ ทางสะดวกขนึ้ ผคู้ นจึงไมจ่ าเป็ นตอ้ งตงั้ บา้ นเรือนอย่รู ิมนา้ แตส่ ามารถตงั้ บา้ นเรือนกระจาย อย่ตู ามบริเวณตา่ งๆมากขนึ้ และสามารถประกอบอาชีพอ่ืนๆได้ ในปัจจบุ นั อตุ สาหกรรมโรงงานไดเ้ กิดขน้ึ จานวนมากโดยเฉพาะในกรงุ เทพมหานครและ จงั หวดั ใกลเ้ คียงอตุ สาหกรรมที่สาคญั เชน่ โรงงานทอผา้ โรงงานเครื่องใชไ้ ฟฟ้ า โรงงาน ประกอบรถยนต์ โรงงานอาหารกระป๋ อง โรงงานเหล็ก ผคู้ นบางสว่ นโดยเฉพาะคนร่นุ หนมุ่ สาว จึงเลิกประกอบอาชพี เกษตรกรรมและเขา้ มาทางานในโรงงานอตุ สาหกรรมมากขึ้นซ่ึงมสี ว่ นทาให้ การดาเนนิ ชีวิตของผคู้ นเปลี่ยนแปลงไปจากสงั คมที่มีลกั ษณะเป็ นครอบครวั ใหญ่กลายเป็ น ครอบครวั เดีย่ วผคู้ นตา่ งคนตา่ งอย่จู ึงไมค่ อ่ ยมีการพึ่งพาอาศยั กนั ประเพณีท่ีมคี วามเก่ียวขอ้ ง กบั วิถีชวี ิตการเกษตรกาลงั จะสญู หายไป 10

ดา้ นยาและการรกั ษาโรค จากการศึกษาคน้ ควา้ และรวบรวมตารายาพื้นบา้ นในจงั หวัดชลบรุ ี โดยไดม้ กี ารสมั ภาษณ์ แพทยแ์ ผนโบราณ และคน้ ควา้ จากตาราที่บนั ทึกอยใู่ นใบลาน สมดุ ขอ่ ยขาว สมดุ ขอ่ ยดา พบว่ามี ตารายาไทยแผนโบราณทง้ั หมด 318 ขนาน ที่ยงั ใชอ้ ย่ใู นปัจจบุ นั มี 138 ขนาน จาแนกตาม คณุ สมบตั ิ เชน่ ยาแกไ้ ข้ 12 ขนาน ยาแกท้ อ้ งเสยี 6 ขนาน ยาขบั โลหิต 29 ขนาน ยาแกไ้ อ 1 ขนาน ยาแกท้ อ้ งอืดทอ้ งเฟ้ อ 2 ขนาน ยาแกล้ ม 11 ขนาน เป็ นตน้ โดยยาสว่ นใหญ่จะเป็ นพืช สมนุ ไพรและแร่ธาตุ 11

ดา้ นการละเลน่ • ตจี่ บั • หมากเก็บ • มวยไทย • ว่าว • ชกั เย่อ • คาทาย(โจก๊ ปริศนา) • สะบา้ ลอ้ • รีรีขา้ วสาร • เดินกะลา • กาฟักไข่ • งกู ินหาง • กลองยาว • มอญซ่อนผา้ • ทอยเสน้ • มา้ กา้ นกลว้ ย 12

ดา้ นการท่องเท่ียว บึงบอระเพ็ด จ.นครสวรรค์ อทุ ยานแห่งชาตภิ หู ินร่องกลา้ จ.พิษณโุ ลก 13

วดั มว่ ง จ.อา่ งทอง ดอนหอยหลอด จ.สมทุ รสงคราม 14

ตลาดนา้ อโยธยา จ.อยธุ ยา สวนสนกุ ดรีมเวิลด์ จ.ปทมุ ธานี 15

สวนนกชยั นาท จ.ชยั นาท วดั พระศรีรตั นศาสดาราม จ.กรงุ เทพฯ 16

สวนนกชยั นาท จ.ชยั นาท อทุ ยานแหง่ ชาตคิ ลองลาน จ.กาแพงเพชร 17

บรรณานกุ รม https://travel.kapook.com/view47566.html https://www.sanook.com/campus/1403643.com ข