ตอนที่ 6 ความพอเพียงโลกาภิวัตน์อยู่ร่วมกันได้หรือไม่

ตอนท่ี 6 ความพอเพียงโลกาภิวตั นอ์ ย่รู ว่ มกันไดห้ รือไม่ เปน็ ประเด็นคำถำมทหี่ ลำยต่อหลำยคน ใหค้ วำมสนใจ ด้วยเพรำะไมแ่ น่ใจว่ำ กำรพงึ่ ตนเองบนพน้ื ฐำนปัจจัยส่ี รวมตลอดถึงกำรผลิตที่มุ่งสนองควำมต้องกำรพื้นฐำนของตนก่อน เม่ือเหลือจึงขำยน้ัน จำเป็นต้องปฏิเสธกระแสของโลกภำยนอกหรือไม่ จริงๆ แล้ว คำว่ำ โลกำภิวัตน์ มำจำกคำว่ำ โลก รวมกับ อภิ ซึ่งแปลว่ำเฉพำะ ขำ้ งหน้ำ ยงิ่ และคำว่ำ วตฺ (วะตะ) แปลว่ำ ควำมเปน็ ไป โลกำภิวตั น์ จึงหมำยถงึ กำรดำเนินไปอย่ำงรวดเร็วและกว้ำงขวำงท่ัวโลก ก่อให้เกิดผลกระทบได้ ทั้งในแงด่ ีและในแง่ร้ำย แต่หำกใช้คำว่ำ โลกำภิวฒั น์ จะมีควำมหมำยวำ่ เป็นควำมเจริญอย่ำงรวดเร็วและกวำ้ งขวำงทั่วโลก โดยนบั เป็นยคุ ของขอ้ มลู ขำ่ วสำร ที่มีทัง้ ดำ้ นกำรเมอื ง เศรษฐกจิ สงั คม วฒั นธรรม และได้มีกำรถ่ำยโอนหรือถ่ำยทอดไปยังอีกซีกโลกหน่ึงได้ด้วยควำมรวดเร็ว โดยอำศัยเครื่องมือ และเทคโนโลยีทำง กำรส่ือสำรท่ีทันสมัย กำรเจริญเติบโตด้ำนเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม ดังกล่ำว ได้มีส่วนเก่ียวข้องกับปัจเจกบุคคล สังคมธรุ กจิ และกำรเมอื งทงั้ โลก อย่ำงไรกต็ ำม โลกำภิวัตน์ มิได้ทำให้เกิดควำมเจริญก้ำวหน้ำในแงเ่ ดยี ว เพรำะในอีกแงห่ น่งึ ยังทำให้เกิดควำมเสอื่ มถอย ตกตำ่ ทั้งทำงดำ้ นวฒั นธรรม เศรษฐกจิ และกำรเมือง โดยในมิติทางด้านวัฒนธรรม กระแสโลกำภิวัตน์ทำให้คนไทยรู้จัก McDonald หรือกินอำหำรจำนด่วน เลียนแบบประเทศมหำอำนำจ เช่นสหรัฐอเมริกำ แต่หำกมีจุดยืนทำงวัฒนธรรมที่เข้มแข็ง คนไทยก็สำมำรถทำให้ผู้มำเยือนเมืองไทยทุกคน ด่ืมด่ำกับวัฒนธรรมไทย และหำกเรำสำมำรถทำให้คนต่ำงชำติ ดื่มด่ำกบั วฒั นธรรมของเรำ ก็ต้องนับว่ำ กระแสโลกำภวิ ตั น์กค็ ือโอกำสอันดสี ำหรับเรำ สาหรับความเส่ือมถอยในมิติทางด้านเศรษฐกิจ กระแสโลกำภิวัตน์ ได้ทำให้เกิดกำรลงทุน มีกำรจ้ำงงำน แต่ในทำนองเดียวกัน กระแสเงินทุนที่ไหลเข้ำออกเร็ว ก็ให้เกิดควำมเสี่ยงกับประเทศท่ีมีระบบเศรษฐกิจอ่อนแอ เพรำะกำรลงทุนในภำคอุตสำหกรรม ทำให้วิถีชวี ิตของคนเปลี่ยนไป คนหนุ่มสำวหำยไปจำกหมู่บ้ำน ไปทำงำนโรงงำน บำงทกี ็ไปอยู่โรงงำนตำ่ งถ่ินดว้ ยซ้ำไป ส่วนความเส่ือมถอยในมิติทางด้านการเมือง ต้องนับว่ำ กระแสโลกำภิวัตน์ ทำให้เรำไม่สำมำรถดำเนินนโยบำยโดยอิสระได้ แต่ต้องฟังเสียงองค์กรระหว่ำงประเทศ ฟังเสียงประเทศอ่ืนอยู่ตลอดเวลำดังน้ันจึงอำจกล่ำวไดว้ ่ำ เศรษฐกิจพอเพียง เป็นแนวคิดที่เป็นควำมหวังของ “ระบอบเศรษฐกิจแนวใหม่” ที่เข้ำช่วยกำรบริหำรและพัฒนำประเทศให้ดำเนินไปในทำง “สำยกลำง” ด้วยกำรผสมผสำนระบบรำกคิดของทั้งโลกฝ่งั ตะวนั ออก-ตะวนั ตกให้เกิดควำมลงตัว และยง่ั ยืน เศรษฐกิจพอเพียง เป็นปรัชญำช้ีถึงแนวกำรดำรงอยู่และปฏิบัติตนของประชำชนในทุกระดับ ตั้งแต่ระดับครอบครัว ระดับชุมชน จนถึงระดับรัฐ ท้ังในกำรพัฒนำ และบริหำรประเทศให้ดำเนินไปใน ทำงสำยกลำง โดยเฉพำะกำรพฒั นำเศรษฐกิจ ท่ีไม่ปฏิเสธกำรเปลี่ยนแปลง หำกเน้นกำรพฒั นำเศรษฐกิจที่ก้ำวทันโลกกำรคำนึงถึงควำมจำเป็นท่ีจะต้องมีระบบภูมิคุ้มกันในตัวที่ดี ซ่ึงก็คือ มีกำรพิจำรณำอย่ำงรอบด้ำน มีควำมรอบคอบ และควำมระมัดระวังในกำรวำงแผน และกำรดำเนินงำนทุกข้ันตอน เพ่ือมิให้เกิดควำมเสียหำยต่อกำรพัฒนำและบริหำรประเทศ ที่อำจสดุ โต่งไปในด้ำนใดด้ำนหนึง่หลกั กำรของเศรษฐกิจพอเพียง จงึ มิไดข้ ดั กบั กระแสโลกำภิวัตน์

ตรงกันข้ำม เศรษฐกิจพอเพียง กลับช่วยส่งเสริมให้กระแสโลกำภิวัตน์ ได้รับกำรยอมรับมำกข้ึน ด้วยกำรเลอื กรบั กำรเปลี่ยนแปลงท่ีส่งผลกระทบในแง่ดีต่อประเทศ ในขณะเดียวกัน ก็ตอ้ งสร้ำง ระบบภูมิคุ้มกันในตัวท่ีดี พอสมควรต่อกำรเปลี่ยนแปลงในแง่ท่ีไม่ดีและไม่อำจหลีกเล่ียงได้ เพื่อจำกัดผลกระทบให้อยู่ในระดับที่ไม่ก่อควำมเสียหำยหรือไม่เป็นอันตรำยร้ำยแรงต่อประเทศ ทำให้กำรพัฒนำและบริหำรประเทศยังคงดำเนินต่อไปดว้ ยรำกฐำนอนั มนั่ คง