คลัตช์ ( clutch )

คลตั ช์ ( Clutch )นายรัฐธรรมนูญ พูลประเสริฐ แผนกวชิ าช่างยนต์ วิทายาลัยเทคนคิ สโุ ขทยั

หนา้ ทีข่ องคลทั ช์ คอื ปลดกาลงั จากเครื่องยนตไ์ ปยังลอ้ ขับเคล่ือน เม่ือทาการเปล่ียนเกียร์หรือตอนสตารท์ เคร่อื งทาให้สามารถเปลย่ี นเกยี รห์ รอื เข้าเกยี รไ์ ดอ้ ยา่ งนิ่มนวล และในตอนสตาร์ทเครอ่ื งทาให้เครอื่ งยนตส์ ามารถเพ่ิมความเรว็ จนพอเพยี งตอ่ การออกรถเมอื่ เหยียบคลทั ช์ จะมสี ว่ น 3 ส่วนแยกจากกันคอื ล้อช่วยแรง แผน่ คลทั ช์ และแผ่นกดประกบตัวลอ้ ชว่ ยแรงนนั้ ติดอยู่กับเพลาขอ้ เหวีย่ งและหมุนไปด้วยกนั แผ่นคลทั ชม์ ีเพลาชดุ เกียร์เสยี บอยู่ เล่ือนไปมาได้ แต่เวลาหมนุ จะหมุนไปดว้ ยกัน แผน่ กดประกบเป็นตวั กดแผน่ คลทั ชใ์ ห้ติดอยู่กบั ล้อช่วยแรง เมือ่ คลายแรงกดออกโดยการเหยียบคลัทช์เพลาขอ้ เหวีย่ งและเพลาชุดเกยี รจ์ ะหมนุ เป็นอิสระไมข่ ึ้นแก่กัน และเม่อื ปลอ่ ยคลัทชม์ ันก็จะหมนุ ไปดว้ ยกนัแผ่นคลทั ช์เป็นจานโลหะมีรูตรงกลาง ทาเป็นฟนั เฟอื งสาหรับเสียบเพลาชุดเกยี ร์ หน้าท้งั 2ข้าง มแี ผน่ เสยี ดทาน(ผ้าคลทั ช์) เมอ่ื แผน่ กดประกบแผน่ คลทั ชน์ ต้ี ิดกับล้อช่วยแรงจะต้องมแี รงกดมากพอที่จะไมใ่ ห้เกิดการไถล เม่อื เคร่อื งยนตม์ แี รงบดิ สูงสดุคลัทช์ท่ใี ชก้ นั อยมู่ ี 3 ชนดิ คือ ชนดิ สปรงิ ชนิดจานสปริง และชนิดแรงเหว่ยี ง ท้งั หมดน้ีต่างกนั ตรงวิธีทาให้เกดิ แรงกดแผ่นคลทั ช์คลัทชช์ นิดลวดสปริงคลัทชช์ นดิ นท้ี าให้เกิดแรงกดบนแผน่ กดประกบ โดยการใชข้ ดสปรงิ หลายตวั ใส่ไว้ในระหวา่ งแผ่นกดประกบและฝาครอบซ่งึ ขัดติดกบั ลอ้ ช่วยแรง ขดสปรงิ จะยนั ฝาครอบและกดแผน่กดประกบเข้าหาลอ้ ช่วยแรง ประกบเอาแผ่นคลัทช์ไวร้ ะหว่างกลาง ท้ังแผ่นกดประกบและแผ่นคลทั ชไ์ ม่ไดต้ ดิ ตายอย่กู บั ล้อชว่ ยแรงแตเ่ คล่ือนเขา้ หรือออกได้

แผน่ กดประกบน้นั ติดอย่กู ับฝาครอบ ซง่ึ ขันติดไว้กับลอ้ ช่วยแรง ทั้งสามสว่ นนห้ี มุนไปดว้ ยกนั ตลอดเวลา ในขณะทเ่ี หยยี บคลัทช์ จะมกี ลไกจากคันเหยียบคลัทช์ไปยงั ตุ๊กตาโยกให้กดลงไปบนแหวนรับแรง แหวนรบั แรงจะกดไปบนคานงัดแผ่นกดประกบ งดั เอาแผ่นกดประกบใหแ้ ยกออกมาจากลอ้ ช่วยแรง แผ่นคลัทชจ์ ึงไมถ่ กู กด ไมส่ ามารถถ่ายทอดแรงจากล้อช่วยแรงไปยังห้องเกยี ร์ได้ เมอื่ เราปลอ่ ยคลทั ช์ ขดสปรงิ จะกดแผ่นกดประกบใหเ้ ขา้ กดแผน่ คลัทชต์ ดิ แนน่ กับลอ้ ชว่ ยแรง แรงเสยี ดทานทเี่ กดิ ขึน้ จะทาใหแ้ ผน่ คลทั ช์หมุนตามลอ้ ชว่ ยแรงและแผน่ กดประกบพาเอาแกนเพลาเกยี ร์ ซงึ่ สอดขัดไวใ้ นรกู ลางแผ่นคลัทช์หมนุ ไปด้วยสง่ ผ่านแรงจากลอ้ ช่วยแรง ไปยงั หอ้ งเกียรไ์ ด้

คลัทช์ชนดิ จานสปริงคลทั ช์ชนิดนม้ี หี ลักการทางานเหมอื นกับแบบขดสปริง แต่เปลยี่ นสปริงแรงกดจากแบบขดเป็นแบบจาน ไมม่ ีคานงดั แทน (ดูรปู ท่ี 4) ชิน้ ส่วนประกอบก็แตกต่างกันเลก็ นอ้ ย คลัทชช์ นดิ นี้ดกี ว่าชนดิ ขดสปรงิ ตรงทว่ี ่า การเหยยี บคลทั ชใ์ ชแ้ รงนอ้ ยกวา่ แบบขดสปริง แรงกดได้จากการท่ีงานสปรงิ พยายามที่จะคงรปู เป็นรูปกรวยเกดิ แรงกดตรงขอบจานดา้ นนอก ซึง่ ตอ่ ไว้กับแผน่ กดประกบ

เมือ่ เหยยี บคลัทช์ กลไกจะดันให้แบริง่ กดไปบนจานสปรงิ ทาใหจ้ านสปรงิ งอตัวดนั เอาแผน่ประกบใหแ้ ยกตวั ออกจากล้อชว่ ยแรง การสง่ ผ่านแรงจากลอ้ ช่วยแรงไปยังหอ้ งเกียรก์ ถ็ ูกตดั ออกคลัทช์ชนดิ แรงเหวยี่ ง คลทั ช์แบบน้คี ลา้ ยกบั ขดสปรงิ แตแ่ รงกดไดจ้ ากกอ้ นน้าหนักที่ตดิ กับคานงดั แผน่ กดประกบเม่อื สว่ นตา่ งๆ ของคลัทช์หมุนไปกับเคร่อื งยนต์ ก้อนน้าหนักกจ็ ะหมนุ ตามไปเกดิ แรงเหว่ยี งทาให้มนั หนจี ากศูนย์กลางออกไปถึงคานงัด ให้กดแผน่ กดประกบติดกับแผน่ คลทั ช์และล้อชว่ ยแรงย่งิ หมนุ เร็วขน้ึ แรงกดนจ้ี ะมากยิ่งขนึ้ ตามส่วนคลัทช์ชนิดแรงเหวยี่ งน้สี ามารถใช้แทนคลทั ช์ชนิดสปรงิ หรอื ใช้ประกอบกับคลัทชช์ นิดสปริงได้

คนั เหยยี บคลทั ชท์ างานไดอ้ ย่างไร กลไกของคนั เหยียบคลัทช์สามารถแบง่ ออกไดเ้ ปน็ 2 อย่างดังรูป ตามรปุ ที่ 5 แสดงการทางานของกลไกแบบเครอ่ื งกลคันเหยียบคลัทช์จะตอ่ กับก้านเหลก็โยงไปยังคานโยก ในรถยนต์บางคันอาจใช้สายคลัทชแ์ ทนกา้ นเหล็ก ในกรณีนจ้ี ะเปล่ยี นแปลงกลไกเล็กน้อยจากการดันคานโยกเป็นการดึงแทน

ตามรูปที่ 6 เป็นระบบไฮดรอลคิ รถยนตท์ ี่ใชร้ ะบบนต้ี อ้ งใชน้ ้ามนั คลทั ช์ เมื่อเหยยี บคลทั ช์แมป่ มั๊ จะอัดนา้ มนั คลทั ชไ์ ปตามสายท่อเข้าส่ลู ูกปัม๊ ทาให้ลกู สบู เคลอ่ื นทีอ่ อกไป มกี ้านซ่ึงไปดนัคานดยกทั้ง 2 แบบน้ี คานโยกตดิ อยกู่ ับแกนหมุนต๊กุ ตาโยก ซึ่งจะไปดันแหวนรอบแรงใหท้ างานอกี ต่อหนึ่งเอกสารอ้างอิงสถิร หาษอุตสาหะ http://www.auto2drive.com ( วนั ท่ีค้นหา 31 กรกฏาคม 2560 )