41. การพัฒนาตนเอง ชุมชน สังคม สค21003

41 อยางไรกต็ าม แรงงานสวนใหญของไทยอยูในภาคเกษตรกรรม โดยมีขาวเปนพืชเศรษฐกิจหลักที่ สําคญั ทสี่ ดุ ของประเทศ และถอื ไดวา เปนประเทศที่สง ออกขา วเปน อันดับ 1 ของโลก ดวยสัดสวนการสงออก คดิ เปน รอยละ 36 ของโลก ประเทศไทยมีพื้นที่ซ่ึงเหมาะตอ การเพาะปลูกกวา 27.25% ซ่ึงในจาํ นวนนก้ี วา 55% ใชสาํ หรับการปลูกขา ว สว นพชื ผลทางการเกษตรอ่นื ๆ ไดแก ยางพารา ผกั และผลไมตาง ๆ การเพาะเล้ียง ปศุสัตว เชน ววั สกุ ร เปด ไก สัตวน้าํ ทั้งปลาน้าํ จืด ปลาน้ําเคม็ ในกระชงั การทาํ นากงุ การเลย้ี งหอย รวมไปถึงการประมง ทางทะเล เนือ่ งจากประเทศไทยมีความอดุ มสมบูรณดา นพชื พรรณธญั ญาหารตลอดป จึงไดช อื่ วา เปนแหลง ผลิต อาหารท่ีสาํ คัญของโลก และเปนผูสง ออกอาหารรายใหญข องโลกเปน อันดบั ท่ี 5 เรื่องที่ 2 จดุ เดน ประเทศไทย ในการผลักดนั เศรษฐกิจสรา งสรรค การแบงอตุ สาหกรรมสรา งสรรคข องประเทศไทยนัน้ คณะกรรมการพฒั นาเศรษฐกิจและสงั คม แหง ชาตแิ บง ออกเปน 4 กลมุ 15 สาขา คอื 1. กลุมวัฒนธรรมและประวตั ิศาสตร เชน งานฝมอื การทอ งเทีย่ วเชงิ ศลิ ปวฒั นธรรมและ ประวตั ิศาสตร ธุรกจิ อาหารไทยและการแพทยแ ผนไทย 2. กลุม ศลิ ปะ เชน ศลิ ปะการแสดง ทศั นศลิ ป 3. กลุมสอื่ เชน ภาพยนตร สง่ิ พิมพ กระจายเสียง เพลง 4. กลุมงานสรา งสรรคเพอื่ ประโยชนใ ชส อย เชน การออกแบบ แฟช่ันตา ง ๆ อาทิ เสื้อผา กระเปา รองเทา เครื่องประดับ สถาปตยกรรม โฆษณา และซอฟแวรต า ง ๆ 2.1 การนาํ จุดเดนของประเทศไทย มาใชผ ลักดนั เศรษฐกจิ สรางสรรค ชาวตา งชาติชนื่ ชมเมืองไทยวา มคี วามโดดเดนดา นความสามารถสรางสรรค นอกจากอาหารไทยเปน อาหารอรอยและเปนอาหารเพอื่ สขุ ภาพดานวฒั นธรรม เชน ดนตรี ศาสนา แฟชน่ั ศิลปะการตอ สู (มวยไทย) วถิ ี การดําเนินชีวิต (แบบไทยพุทธ) กฬี า การละเลนตาง ๆ และชา งไทย และท่สี าํ คญั อกี ประการหนง่ึ คือ เมืองไทย มจี ุดเดนทีเ่ หน็ ไดช ัดเจนกค็ อื เรอ่ื ง \"จิตสํานกึ ในการใหบริการ\" ในการพฒั นาศักยภาพบุคลากรในสาขาบริการ เชน 1. การโรงแรม 2. การแพทย พยาบาล และผูชว ยในโรงพยาบาล ทั้งการแพทยตะวันตกและตะวันออก (โดยเฉพาะ แพทยแผนไทย) งานในสวนของทนั ตกรรม และศัลยกรรมความงาม 3. อาหารและบริการดานอาหาร ท่ีใชความคิดสรางสรรคมาประดิษฐหรือพัฒนาอาหารไทยให ทันสมัย ประยุกต ปรับปรุงใหดียิ่งข้ึน มีเมนูนา สนใจ ในสวนของรานอาหารตองสงเสริมยกระดับใหเปน

42 มาตรฐานสากล คือ การบริหารจัดการรานอาหารเพื่อใหสามารถอยูไดอยางย่ังยืน มีการจัดการท่ีเปนระบบ พนกั งานเสริ ฟไดร ับการอบรมใหส ามารถใหบรกิ ารไดในระดบั มาตรฐานสากล เปน ตน 2.2 จุดเดน ของผลิตภัณฑผาในงานหตั ถกรรมพน้ื บา น ผา ในงานหัตถกรรมพ้นื บา น โดยทว่ั ไปมีอยู สอง ลักษณะ คือ ผาพนื้ และผาลาย ผา พนื้ ไดแก ผาที่ทอ เปน สพี ้ืนธรรมดาไมม ลี วดลาย ใชส ีตามความนยิ ม ในสมยั โบราณสที ่ีนิยมทอ คือ สีน้ําเงิน สีกรมทา และสีเทา สว นผาลายนัน้ เปน ผา ทม่ี ีการประดษิ ฐลวดลายหรือดอกดวงเพ่ิมขึ้น เพื่อความงดงาม มีช่ือเรียกเฉพาะตามวิธี เชน ถาใชท อ (เปน ลายหรอื ดอก) เรียกวา ผายก ถา ทอดวยเสน ดายคนละสกี บั สีพนื้ เปนลายขวาง และตาหมากรุก เรียกวา ลายตาโถง ถาใชเขียนหรือพิมพจากแทงแมพิมพโดยใชมือกด เรียกวา ผาพมิ พ หรือผาลาย ซึ่งเปน ผา พิมพล ายทค่ี นไทยเขยี นลวดลายเปนตวั อยาง สงไปพิมพท ี่ตา งประเทศ เชน อนิ เดยี ผาเขยี นลายสว นมากเขียน ลายทอง แตเ ดมิ ชาวบานรูจักทอแตผา พืน้ (คือ ผาทอพืน้ เรียบไมย กดอกและมลี วดลาย) สว นผาลาย (หรอื ผา ยก) นน้ั เพงิ่ มารจู ักทําข้นึ ในสมยั รตั นโกสนิ ทรตอนตน หรอื สมัยอยุธยาตอนปลาย การทอผาน้ีมีอยูในทุกภาคของประเทศ หลักการและวิธีการนั้นคลายคลึงกันท้ังหมด แตอาจมี ขอ ปลีกยอ ยแตกตางกนั บาง การทอจะทําดวยมือโดยตลอดใชเครอื่ งมือเครอ่ื งใชแบบงาย ๆ ซ่ึงตองอาศัยความ ชํานาญและความประณีต การทอผา ท่ีชาวบา นทํากนั น้นั ตองอาศัยความจาํ และความชํานาญเปนหลกั เพราะไมมีเขียนบอกไว เปนตํารา นอกจากนีย้ งั พยายามรักษารปู แบบและวธิ ีการเอาไวอ ยา งเครง ครัด จึงนับวาเปนการอนรุ กั ษศ ลิ ปกรรม แขนงนไี้ วอ ีกดวย 2.3 สถานทท่ี องเท่ยี ว จุดเดนทีน่ าสนใจ อาณาเขตพื้นทขี่ องปาสงวนแหง ชาติ ปาเขาพระวหิ าร ปา ฝงซา ยลําโดมใหญ ทองท่ีอําเภอกันทรลักษ จงั หวัดศรสี ะเกษ และอําเภอนาํ้ ยนื จังหวัดอบุ ลราชธานี สภาพธรรมชาติท่มี ที ศั นียภาพสวยงามเดนชดั เฉพาะตวั อยูหลายแหง มีสภาพปาไมทอี่ ดุ มสมบูรณ เปน แหลงของแรธาตุหลายชนิด ตลอดจนโบราณสถานสําคัญ ๆ อีก หลายจดุ ที่สามารถจัดใหเปนแหลง นันทนาการ ควรคาแกก ารศึกษาหาความรู และพกั ผอนหยอนใจไดเปน อยา งดี อกี หลายแหง เชน ผามออีแดง นับเปนสถานทตี่ รงจุดชายแดนเขตประเทศไทย ตดิ ตอกบั ราชอาณาจักรกมั พูชา ใกลทางขน้ึ สูปราสาทเขาพระวิหารทีม่ ที ัศนียภาพสวยงาม เปน จุดชมววิ ทิวทัศนพน้ื ทแี่ นวชายแดนราชอาณาจกั ร กมั พูชา และบริเวณปราสาทเขาพระวิหารไดอยางสวยงามและกวางไกลที่สุด จุดสูงสุดของหนาผามออีแดง สามารถสอ งกลอ งชมปราสาทเขาพระวิหารไดช ัดเจน มคี วามสวยงามและมีคุณคาทางประวตั ิศาสตรและโบราณสถาน และหากในอนาคตอนั ใกลนี้ ประเทศไทยสามารถเปด ความสมั พันธไมตรกี ับราชอาณาจักรกัมพูชาไดแ ลว มีการใช ประโยชนร วมกันทัง้ สองประเทศไดอยา งใกลชดิ และมคี า ยิ่งนกั ปราสาทโดนตวล เปนปราสาทหนึ่งท่ีสําคญั อีก

43 แหงหนึ่งที่มีศิลปวัฒนธรรมนาศึกษาอยูมาก ต้ังอยูตรงเขตชายแดนของประเทศไทยอยูหางจากหนาผาเพียง เล็กนอย ประมาณ 300 เมตร สถูปคู เปนโบราณวัตถุมีอยู 2 องค ต้ังคูอยูบริเวณทิศตะวันตกของผามออีแดง ถา เดนิ ทางจากผามออแี ดงไปยงั เขาพระวหิ ารกจ็ ะผา นสถปู คูน ้ี มีลกั ษณะเปนสเี่ หลยี่ มและสวนบนกลม กอ สรางดวย หนิ ทราย เปนทอ นท่ตี ดั และตกแตงอีกที นับวาแปลกจากศิลปวัฒนธรรมยุคอื่นใด ทํานบสระตราว สรางดวย ทอ นหินทราย ซ่งึ ตัดมาจากแหลง ตัดหนิ มาวางเรียงกนั อยา งเปน ระเบยี บ และตอนน้ไี ดมกี ารบรู ณะและทาํ ความ สะอาดบริเวณสระตราว สามารถเก็บกักนํา้ นําขึน้ มาใชอ ปุ โภคบริการแกเ จาหนา ท่ี และนกั ทอ งเท่ยี ว ณ บริเวณ ผามออีแดง และปราสาทเขาพระวิหารไดอยางเพียงพอ ในเขตชายแดนฝงตะวันออกและตะวันตกของประเทศไทย ซึ่งมีอาณาเขตติดตอกับสาธารณรัฐ ประชาธปิ ไตยประชาชนลาว สาธารณรฐั แหงสหภาพพมา ราชอาณาจกั รกมั พชู า มีสภาพภูมิประเทศสวยงามดว ย ทิวเขายาวสดุ สายตา ปกคลุมดวยปา ไม นา้ํ ตก และแมนาํ้ สายสําคญั เชน แมน ้าํ โขง แมน้าํ สาละวิน นอกจากเปน แหลงทองเท่ยี วแลว ยงั เปน ท่ีจับจา ยใชส อยขา วของเคร่อื งใชของประเทศเพื่อนบาน เชน ตลาดการคาชายแดน อาํ เภอแมสาย จงั หวดั เชยี งราย ตลาดการคาชายแดนอําเภอแมสอด จังหวัดตาก ตลาดการคาชายแดนชองเม็ก อาํ เภอสริ นิ ธร จงั หวัดอบุ ลราชธานี ตลาดการคา ชายแดนจังหวัดมกุ ดาหาร นอกจากเปนชอ งทางการคา ระหวาง ประเทศไทยกบั ประเทศเพ่อื นบา นแลว ยังเปน เสนทางการเดินทางไปทองเที่ยวในประเทศเพอื่ นบา นไดอ ีกดวย เรอ่ื งท่ี 3 ศกั ยภาพประเทศไทยกบั การพัฒนาอาชีพ 3.1 ภูมศิ าสตร

44 ประเทศไทยมีสภาพทางภูมิศาสตรท ่ีหลากหลาย ภาคเหนือเปนพ้ืนท่ีภูเขาสูงสลับซับซอน จุดที่สูง ท่สี ดุ ในประเทศไทย คอื ดอยอนิ ทนนท ประมาณ 2,565 ตารางกิโลเมตรเหนือระดับนํ้าทะเล รวมท้ังยังปกคลุม ดวยปาไมอ ันเปน ตน น้ําลาํ ธารทส่ี าํ คัญของประเทศ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือสวนใหญเปนพ้ืนท่ีของทร่ี าบสูง โคราช สภาพของดนิ คอ นขา งแหง แลงและไมเอ้อื อาํ นวยตอ การเพาะปลูกผกั แมน ้ําเจาพระยาเกิดจากแมน า้ํ หลายสายท่ไี หลมาบรรจบกันท่ีปากน้ําโพ จังหวัดนครสวรรค อันไดแก แมน้ําปง แมนาํ้ วัง แมน้ํายม และแมน าํ้ นา น ทาํ ใหภ าคกลางกลายเปนทีร่ าบลมุ แมนา้ํ ทีม่ คี วามอุดมสมบรู ณท ่ีสุดในประเทศ และถอื ไดวา เปน แหลงปลูกขา วท่ีสาํ คญั แหงหนง่ึ ของโลก ภาคใตเปนสวนหนงึ่ ของคาบสมทุ รไทย-มาเลย ขนาบดวยทะเลทั้งสอง ดา น มจี ดุ ท่ีแคบลง ณ คอคอดกระ แลว ขยายใหญเปนคาบสมุทรมลายู สวนภาคตะวันตกเปนหุบเขาและแนว เทือกเขาซึง่ พาดตวั มาจากทางตะวันตกของภาคเหนือ แมนํ้าเจาพระยาและแมน้ําโขงถือเปนแหลงเกษตรกรรมท่ีสําคัญของประเทศไทย การผลิตของ อุตสาหกรรมการเกษตรจะตอ งอาศัยผลผลิตท่ีเกบ็ เกยี่ วไดจากแมน ้ําท้งั สองและสาขาทง้ั หลาย อา วไทยกนิ พ้นื ที่ ประมาณ 320,000 ตารางกโิ ลเมตร ซง่ึ ไหลมาจากแมน าํ้ เจา พระยา แมน ้ําแมก ลอง แมนํ้าบางปะกง และแมน ํ้าตาป ซงึ่ เปน แหลง ดึงดูดนักทอ งเท่ยี ว เนื่องจากนา้ํ ต้ืนใสตามแนวชายฝงของภาคใตและคอคอดกระ อาวไทยยังเปน ศนู ยกลางทางอตุ สาหกรรมของประเทศ เน่ืองจากมีทาเรือหลักในสัตหีบ และถือไดวาเปนประตูที่จะนําไปสู ทาเรืออืน่ ๆ ในกรงุ เทพมหานคร สวนทะเลอนั ดามนั เปน แหลง ทรัพยากรธรรมชาติทม่ี ีคุณคา มากที่สดุ เนอื่ งจาก มรี ีสอรท ทไี่ ดร บั ความนยิ มอยางสูงในทวีปเอเชยี รวมถึงจงั หวัดภูเก็ต จงั หวัดกระบ่ี จังหวดั ระนอง จงั หวัดพังงา จังหวัดตรงั เปน ตน ผานกแอน ในอทุ ยานแหงชาตภิ ูกระดงึ

45 ภมู ิภาค สภาวิจยั แหง ชาตไิ ดแบง ประเทศไทยออกเปน 6 ภมู ิภาค ตามลกั ษณะธรรมชาติ รวมถึงธรณีสันฐาน และทางนํ้า รวมไปถึงรูปแบบวฒั นธรรมมนุษย โดยภูมิภาคตาง ๆ ไดแก ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคกลาง ภาคตะวันออก ภาคตะวันตก และภาคใต ภูมิภาคทางภูมิศาสตรทั้งหกน้ีมีความแตกตางกันโดยมี เอกลกั ษณข องตนเองในดา นประชากร ทรพั ยากรพน้ื ฐาน ลกั ษณะธรรมชาติ และระดบั ของพัฒนาการทางสังคม และเศรษฐกจิ ความหลากหลายในภมู ภิ าคตา ง ๆ เหลานไี้ ดเปนสว นสาํ คญั ตอลักษณะทางกายภาพของประเทศไทย ปา สนในจงั หวดั เชียงใหม ภาคเหนือ มีลักษณะภูมิประเทศแบบภูเขาสูงสลับกับหุบเขาและพื้นท่ีสูงซึ่งติดตอกับเขตท่ีราบลุม ตอนกลางของประเทศ มีทิวเขาที่วางตวั ยาวในแนวเหนอื -ใต ระหวางทิวเขาจะมีหบุ เขาและแองท่ีราบระหวาง ภูเขาเปนทีต่ ั้งของตัวจังหวดั เชน จงั หวัดเชยี งราย เชยี งใหม แมฮ องสอน นาน และแพร ทิวเขาทส่ี ําคัญไดแ ก ทิวเขา ถนนธงชยั ทิวเขาแดนลาว ทิวเขาขุนตาน ทวิ เขาผีปน นํ้า และทิวเขาหลวงพระบาง ชว งฤดูหนาวในเขตภเู ขาของ ภาคเหนือ อณุ หภูมิตาํ่ เหมาะสมตอ การปลกู ไมผ ลเมืองหนาว อาทิ ลิ้นจแี่ ละสตรอวเบอรรี่ แมน้ําในภาคเหนือ หลายสาย รวมไปถงึ แมนา้ํ ปง แมน ํ้าวัง แมน ํ้ายม และแมน ํา้ นา น ไหลมาบรรจบกันและกอใหเกิดเปนที่ราบลุม แมน ํ้าเจา พระยา ในอดีตลักษณะทางธรรมชาติเหลานี้ทําใหภาคเหนือสามารถทําการเกษตรไดหลายประเภท รวมไปถึงการทาํ นาในหุบเขาและการปลกู พชื หมนุ เวียนในเขตพน้ื ท่สี ูง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ หรือภาคอีสาน ประกอบดวยจังหวัด 20 จังหวัด มีเน้ือที่ 168,854 ตาราง- กิโลเมตร หรือประมาณ 1 ใน 3 ของพื้นท่ีท้ังประเทศ สภาพพื้นที่อยูบนที่ราบสูง มีแมน้ําโขงเปนแมน้ําสายหลัก อาชพี หลัก คือ การทํานา ปลูกออย มันสําปะหลัง ยางพารา และผลิตผาไหม เปนอุตสาหกรรม ซ่ึงมีบทบาท สําคัญตอเศรษฐกิจ เนื่องจากผาไหมเปนท่ีนิยมท้ังคนไทยและชาวตางชาติ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ แบง ลักษณะภูม-ิ ประเทศ เปน 5 เขต ไดแก

46 ทิวเขาดา นทศิ ตะวนั ตก ประกอบดวยทิวเขาดงพญาเย็น มลี กั ษณะเดน คือ สวนที่เปนหินทราย จะยกตัวสูงขึน้ เปน ขอบชันกับพ้นื ท่ีภาคกลาง และมภี ูเขายอดตัดจํานวนมาก ไดแก ภูเรือ ภหู อ ภูหลวง ภูกระดึง เปน ภเู ขาหินทราย พบภูเขาหนิ ปนู แทรกสลับอยูบา ง ทวิ เขาทางดา นใต มีทวิ เขาสนั กําแพงและทวิ เขาพนมดงรักเปนทิวเขาหลัก ทิวเขาสันกําแพงมี ลกั ษณะเปนหนิ ปนู หนิ ดินดานภูเขาไฟ และหินทราย สวนทิวเขาพนมดงรักเปน ทิวเขาทีเ่ ปนภูเขาหินทราย และ ยงั มีภูเขาไฟดบั แลวตง้ั อยู ทิวเขาตอนกลาง เปน เนินและภเู ขาเตีย้ เรยี กวา ทิวเขาภูพาน ท่รี าบแองโคราช เปนพื้นทร่ี าบของลุมน้ําชี และมูล ท่ีไหลลงสูแมนํ้าโขง เปนที่ราบที่มีเน้ือที่ กวา งที่สุดของประเทศ จุดเดนของแองโคราชคือ มีการพบซากดึกดําบรรพ ไมกลายเปนหิน ชางโบราณและ ไดโนเสารจํานวนมาก แองสกลนคร เปนที่ราบบริเวณฝงแมน้ําโขง มีแมน้ําสายส้ัน ๆ เชน แมน้ําสงคราม เปนตน บริเวณนมี้ ีหนองนา้ํ ขนาดใหญ เรยี กวา \"หนองหาน\" เกดิ จากการยุบตัวจากการละลายของเกลือหิน ทวิ เขาเพชรบรู ณ ภาคกลาง เปน พน้ื ท่ที ่ีมคี วามสมบูรณท างธรรมชาติ จนไดรบั การขนานนามวา \"อูขาวอูน้ํา\" มีระบบ ชลประทานทไี่ ดพ ฒั นาสําหรับเกษตรกรรมทาํ นาในภาคกลาง โดยไดพ ัฒนาตอเน่อื งมาตง้ั แตอ าณาจักรสุโขทัย มาจนถงึ ปจจบุ ัน ภูมปิ ระเทศเปน ทรี่ าบลุมมแี นวภเู ขาเปนขอบดานตะวนั ออกและตะวนั ตก ไดแ ก ทวิ เขาเพชรบูรณ และทิวเขาถนนธงชัย ลกั ษณะทางภมู ิศาสตรบรเิ วณภาคกลางตอนบนเปนท่ีราบเชิงเขา ลานพักลําน้ํา และเนิน ตะกอนรปู พดั สว นดานตะวันออกเปน ทีร่ าบลาดเนนิ ตะกอนเชงิ เขาและภูเขาโดดเต้ีย ๆ ซ่ึงเปนภูเขาไฟเกา พบท้ัง

47 หนิ บะซอลต หนิ ไรโอไลต และหินกรวดภเู ขาไฟมีพ้ืนทรี่ าบลุมแมนํา้ ยม แมนา้ํ เจา พระยาตอนบน และแมน ํา้ ปา สกั สวนภาคกลางตอนลาง มีลักษณะเปนที่ราบลุมโดยตลอด มีลานตะพักลําน้ําเปนที่ราบนํ้าทวมถึง และคันดิน ธรรมชาตยิ าวขนานตามแมน ้าํ เจา พระยา แมนา้ํ ลพบุรี แมนํ้าปาสกั แมนํ้าทาจีน ท่ีราบภาคกลางตอนกลางมีชื่อ เรียกวา \"ทงุ ราบเจาพระยา\" เร่ิมตัง้ แตจงั หวัดนครสวรรคไ ปจนสุดอาวไทย ภาคตะวนั ออกประกอบดวย7 จงั หวัด มอี าณาเขตทศิ เหนือติดกับภาคกลางและภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ ทิศตะวนั ออก ติดกับราชอาณาจกั รกมั พชู า ทศิ ใตและทศิ ตะวนั ตก ตดิ กบั อา วไทย มีเนื้อท่ี 34,380 ตารางกิโลเมตร ภมู ปิ ระเทศของภาคตะวันออกแบงได 4 ลกั ษณะ คอื ภูมปิ ระเทศสวนทิวเขา มีทิวเขาสันกําแพง ทิวเขาจันทบุรี และทวิ เขาบรรทดั ภมู ปิ ระเทศสว นทีเ่ ปนที่ราบลุมน้ํา คือ ท่ีราบลุมนํ้าบางปะกง ท่ีราบชายฝงทะเล ต้ังแตปาก แมน้าํ บางปะกงไปจนสุดเขตแดนท่ีจังหวัดตราด สวนใหญช ายฝง ทะเล จะมหี าดทรายสวยงาม ทง้ั สว นเกาะและ หมเู กาะ เชน เกาะสีชงั เกาะเสม็ด หมเู กาะชา ง และเกาะกูด เมืองพทั ยา ภาคตะวนั ตก ประกอบดว ย 5 จงั หวดั มีเน้อื ท่ี 53,679 ไร มีเทือกเขาตะนาวศรีเปนเทือกเขายาวตั้งแต ภาคเหนอื มาถึงภาคตะวนั ตกของประเทศ และเปน พรมแดนทางธรรมชาตริ ะหวางไทยกบั พมา สภาพภูมปิ ระเทศ ของภาคตะวนั ตก มลี กั ษณะเชน เดยี วกบั ภาคเหนือ โดยมีภูเขาสงู สลับกบั หุบเขา ซึ่งมีแมน ้าํ ไหลผาน มีที่ราบลุมน้ํา สําคัญ ไดแก ท่ีราบลมุ น้าํ ปง -วงั ที่ราบลุมน้าํ แมก ลอง และท่ีราบลมุ นาํ้ เพชรบุรี ภาคตะวันตกมีพ้ืนที่ปาที่อุดม- สมบรู ณเปน จํานวนมาก ทรพั ยากรนํ้าและแรธาตุ เปนทรัพยากรท่ีสําคัญของภาค โดยอุตสาหกรรมเหมืองแร ถือวา เปนอตุ สาหกรรมหลัก นอกจากนภี้ าคตะวนั ตกยงั เปนทต่ี ้งั ของเขื่อนท่สี ําคัญของประเทศ

48 หาดมาหยา ในหมเู กาะพีพี ภาคใต เปน สว นหนงึ่ ของคาบสมทุ รแคบ ๆ มีความแตกตางกับภาคอ่ืน ๆ ของไทยทั้งในดานสภาพ ภูมิอากาศ ภูมปิ ระเทศ และทรพั ยากร ลักษณะภูมิประเทศของภาคใตแบง เปน 4 แบบ ไดแ ก ทวิ เขา ประกอบดว ยทิวเขาสําคญั ไดแก ทิวเขาภูเกต็ ทวิ เขานครศรธี รรมราชและทิวเขาสนั กาลาคีรี ที่ราบฝง อาวไทยและท่ีราบฝง อนั ดามัน โดยทีร่ าบฝง อาวไทย ตั้งอยทู างตะวันออกของภาคใต มีลกั ษณะเปนอาวขนาดใหญก ระจดั กระจาย ชายฝงคอนขางเรียบตรง และมีหาดทรายสวยงาม และยังมีสวนที่ เปนหาดเลนและโคลน จะเปนปาชายเลน มีลักษณะเดน คือ มีแหลมท่ีเกิดจากการทับถมของทรายและโคลน 2 แหง ไดแ ก แหลมตะลุมพกุ จังหวัดนครศรีธรรมราช และแหลมตาชี จังหวัดปตตานี และมีทะเลสาบสงขลา เปนทะเลสาบ 3 นํ้า คือ นาํ้ เค็ม นา้ํ จดื และน้ํากรอ ย ซึ่งจะตา งกนั ตามสภาพการรับน้ําที่ไหลเขาทะเลสาบ ท่ีเกิด จากคลนื่ และกระแสน้ําพดั พาตะกอนทรายไปทับถมเปน แนวสนั ทราย สวนท่ีราบฝงทะเลอันดามัน จะอยูดาน ตะวนั ตกของภาค มีลักษณะเปนชายฝง แบบยบุ ตัว มีท่ีราบแคบเน่ืองจากมีชายเขาและหนาผาติดชายฝง และมี หาดทรายขาวแคบ ๆ เกาะ ภาคใตมีเกาะและหมเู กาะมากมาย โดยฝง อาวไทยมีเกาะสาํ คัญเชน เกาะสมยุ เกาะพงนั หมเู กาะ- อางทอง เปนตน สว นฝงอันดามนั มีเกาะภูเก็ต ซงึ่ เปน เกาะท่ีใหญท่ีสุดในประเทศไทย หมูเกาะพีพี หมูเกาะสิมิลัน เกาะตะรุเตา เศรษฐกิจของภาคใต ข้ึนอยกู ับการผลติ ยางสําหรบั อตุ สาหกรรม การปลูกมะพราว การทําเหมืองแร- ดบี ุก และการทองเที่ยว โดยเฉพาะอยางย่ิง จงั หวัดภูเกต็ ซงึ่ ไดรบั ความนิยมอยา งมาก ลักษณะเดนของภูมิประเทศ แบบมว นตัวกับภเู ขาและการขาดแมนํ้าสายใหญ ๆ มแี นวภเู ขาซ่งึ เรยี งตัวกันในแนวเหนือ-ใต และ ปาฝนเขตรอน อนั ลกึ ลับไดทําใหเกดิ การโดดเด่ียวในยุคเร่ิมตน และการพัฒนาทางการเมืองแยกตางหากกับสวนอ่ืน ๆ ของ

49 ประเทศ การเขาถงึ ทะเลอนั ดามันและอาวไทย ทาํ ใหภ าคใตเ ปนทางผานของทั้งพระพุทธศาสนานิกายเถรวาท โดยมีศูนยกลางอยทู ีจ่ งั หวดั นครศรธี รรมราช และศาสนาอสิ ลาม โดยอดตี มศี ูนยก ลางอยทู ่ีอาณาจกั รปต ตานี ซ่ึง มพี รมแดนติดตอกบั ประเทศมาเลเซยี 3.2 ภูมิอากาศ พื้นทส่ี วนใหญของประเทศไทยมลี ักษณะภมู ิอากาศแบบรอ นช้นื หรอื แบบสะวันนา ตามการแบงเขต ภมู อิ ากาศแบบเคิปเปน ในขณะทีภ่ าคใตแ ละทางตะวนั ออกสุดของภาคตะวันออกเปน เขตภูมอิ ากาศแบบมรสุม เขตรอ น ทัว่ ประเทศมอี ณุ หภมู ิเฉล่ยี ระหวา ง 19-38°C ในฤดูแลง อณุ หภูมเิ พิ่มสงู ขน้ึ อยา งรวดเรว็ ในชว งคร่งึ หลัง ของเดอื นมนี าคม โดยสงู กวา 40°C ในบางพืน้ ที่ในชว งกลางเดือนเมษายนเม่ือดวงอาทิตยเคลื่อนผานจุดเหนือ ศีรษะ มรสมุ ตะวนั ตกเฉียงใตซง่ึ พัดเขา สปู ระเทศไทยระหวา งเดอื นพฤษภาคมและกรกฎาคม (ยกเวน ภาคใต) เปน จุดบง ชว้ี าประเทศไทยเขาสูฤดูฝน ซ่ึงกินเวลาจนถึงเดือนตุลาคม และเมฆซ่ึงปกคลุมทําใหอุณหภูมิลดลง แตมคี วามชื้นสงู มาก เดอื นพฤศจิกายนและเดือนธนั วาคมเปน จุดเร่มิ ตนของฤดแู ลง และอณุ หภมู ใิ นเวลากลางคืน เหนือพืน้ ดนิ สามารถลดตํ่าลงกวา จดุ เยอื กแข็ง อณุ หภูมิเพิม่ สงู ขึ้นอีกคร้ังในชวงเดือนมกราคม เมื่อดวงอาทิตย สองแสงมายงั ภมู ิประเทศ ฤดูแลงในภาคใตมรี ะยะเวลาส้นั ทีส่ ุด เน่ืองจากการที่ภาคใตต ั้งอยูใ กลท ะเลจากทุกดา น ในคาบสมุทรมลายู พ้ืนทที่ ั้งประเทศไดร บั ปรมิ าณฝนอยา งเพยี งพอ ยกเวนบางพ้ืนที่เทา นน้ั แตระยะเวลาของฤดู ฝนและปรมิ าณฝนมีความแตกตา งกนั ไปตามภมู ิภาคและระดบั ความสูง ประเทศไทยยงั คงมีความหลากหลายทางชีวภาพของทง้ั พืชและสตั วอยมู าก อนั เปนรากฐานอันมนั่ คง ของการผลติ ในภาคการเกษตร และประเทศไทยไดม ผี ลไมเมอื งรอ นหลากชนิดพน้ื ท่รี าว 29% ของประเทศไทย เปนปาไม รวมไปถึงพื้นท่ปี ลูกยางพาราและกจิ กรรมปลูกปาบางแหงประเทศไทยมีเขตรักษาพันธุสัตวปากวา 50 แหง เขตหา มลา สตั วปาอีก 56 แหง โดยพื้นที่ 12% ของประเทศเปนอุทยานแหงชาติ (ปจจุบันมี 110 แหง) และอกี เกอื บ 20% เปนเขตปาสงวนประเทศไทยมีพืช 15,000 สปชสี  คดิ เปน 8% ของสปชีสพืชทั้งหมดบนโลก ในประเทศไทย พบนกจาํ นวน 982 ชนิด นอกจากน้ี ยังเปน ถนิ่ ทีอ่ ยขู องสัตวส ะเทินน้ําสะเทินบก นก สัตวเลี้ยง ลูกดวยน้าํ นม และสัตวเ ลือ้ ยคลานกวา 1,715 สปช ีส

50 3.3 ทรัพยากรธรรมชาติ ประเทศไทยเปน ประเทศทีม่ ที รัพยากรธรรมชาตอิ ยอู ยา งมากมายแบงได ดงั น้ี ทรัพยากรดิน ในประเทศไทยแบงออกเปน 4 ชนิด ไดแก ดินเหนียว พบไดในบริเวณแองโคราช ท่ีราบลมุ แมนํ้าบางปะกง แมน้ําแมก ลอง แมนา้ํ ตาป แมนา้ํ ปากพนงั ดินรวน พบมากในภาคตะวันออกเฉียงเหนอื ภาคตะวันออก ภาคกลางตอนบน และภาคเหนือ ดินทราย พบมากในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ดินอินทรีย พบมากในปาพรุ เชน ปาพรสุ ิรินธร จงั หวัดนราธวิ าส ทรพั ยากรปา ไม ปา ไมจะกระจายอยูทวั่ ประเทศ มีลักษณะแตกตางกันตามภูมิประเทศและภูมิอากาศ มี 2 ประเภท ไดแ ก ปาผลดั ใบ พบไดในทกุ ภมู ิภาค แตภาคใตพบนอยที่สุด และปาไมผลัดใบ สวนใหญอยูใน พื้นที่ภาคใต และบนภูเขาสูงท่ีมีความชุมชื้น เชน อุทยานแหงชาติดอยอินทนนท อุทยานแหงชาติเขาใหญ อทุ ยานแหง ชาตภิ ูสอยดาว เปนตน ทรัพยากรนํ้า ในประเทศไทยมีแหลงนํ้าสําคัญ 2 แหลงคือ จากน้ําผิวดิน ซึ่งมีแมนํา้ เจาพระยาเปน แมน้ําสายสําคัญที่สุดของประเทศ นอกจากน้ียังมีแมน้ําตาง ๆ ตามภูมิภาค เชน แมนํ้ามูล ชี ปง วัง ยม นาน แมก ลอง ตาป เปนตน และจากนา้ํ บาดาล ทรพั ยากรแรธ าตุ พบอยูท่ัวไปในทกุ ภูมิภาคของประเทศไทย แตกตางกันตามสภาพทางธรณีวิทยา เชน สงั กะสพี บมากในภาคตะวนั ตกและภาคเหนือ ดีบุกพบมากในภาคใต แรรัตนชาติพบมากในภาคตะวันออก และแรเ ชอ้ื เพลงิ ซ่งึ พบมากในอาวไทย เชน แกส ธรรมชาติ สว นลกิ ไนตจะพบมากในภาคเหนือ 3.4 ศลิ ปะ วฒั นธรรม ประเพณี และวิถีชีวิต ประเทศไทย ตง้ั อยบู นพ้นื ฐานของเอกลักษณและความศรทั ธาของไทยสมยั ใหม ทาํ ใหพุทธศาสนาใน ประเทศไทยไดมีการพฒั นาตามกาลเวลา ซึ่งรวมไปถึงการรวมเอาความเช่ือทอ งถน่ิ ที่มาจากศาสนาฮนิ ดู การถอื ผี และการบูชาบรรพบุรุษ สวนชาวมุสลิมอาศัยอยูทางภาคใตของประเทศไทยเปนสวนใหญ รวมไปถึงชาวจีน โพนทะเลที่เขามามีสว นสาํ คัญอยูในสงั คมไทยโดยเฉพาะอยา งยง่ิ ในพ้นื ท่กี รงุ เทพมหานครและใกลเ คียง ซึ่งการ ปรบั ตวั เขากับสังคมไทยไดเปน อยางดี ทําใหกลุมชาวจนี มีตําแหนง และบทบาททางเศรษฐกจิ และการเมอื ง วัฒนธรรมไทยมีสว นทค่ี ลา ยคลึงกบั วัฒนธรรมเอเชีย กลาวคือ มีการใหความเคารพแกบรรพบุรษุ ซงึ่ เปนการยึดถือปฏิบัติกันมาอยางชานาน ชาวไทยมักจะมีความเปนเจาบานและความกรุณาอยางดี แตก็มี ความรูสึกในการแบง ชนชน้ั อยางรุนแรงเชนกนั ความอาวโุ สเปนแนวคิดท่ีสําคัญในวัฒนธรรมไทยอยางหนึ่ง ผอู าวุโสจะตอ งปกครองดูแลครอบครัวของตนตามธรรมเนยี ม และนองจะตองเช่อื ฟงพ่ี

51 การทักทายตามประเพณีของไทย คือ การไหว ผูนอยมักจะเปนผูทกั ทายกอนเม่ือพบกัน และผูท่ี อาวุโสกวา กจ็ ะทกั ทายตอบในลกั ษณะท่คี ลา ย ๆ กัน สถานะและตําแหนงทางสงั คมก็มสี วนตอ การตัดสนิ วา ผูใด ควรจะไหวอ ีกผูหน่ึงกอนเชนกัน การไหวถือวาเปนสัญลักษณในการใหความเคารพและความนับถือแกอีก ผูหนงึ่ ศิลปะ พระทนี่ ัง่ ไอศวรรยทพิ ยอาสน พระราชวังบางปะอนิ จังหวดั พระนครศรอี ยธุ ยา จติ รกรรมไทย เปนลักษณะอุดมคติ เปนภาพ 2 มติ ิ โดยนาํ สิง่ ใกลไวต อนลางของภาพ ส่ิงไกล ไวต อนบนของภาพ ใชสีแบบเบญจรงค คือ ใชหลายสีแตมสี ีทโี่ ดดเดนเพียงสีเดียว ประติมากรรมไทยเดิม ชางไทยทํางานประติมากรรมเฉพาะส่ิงศักดิ์สิทธิ์ เชน พระพุทธรูป เทวรูป โดยมสี กลุ ชา งตาง ๆ นับตั้งแตกอนสมัยสุโขทัย เรียกวา สกุลชางเชียงแสน สกุลชางสุโขทัย สกุลชาง อยธุ ยา และสกุลชางรัตนโกสินทร โดยใชทองสาํ ริดเปน วัสดหุ ลกั ในงานประติมากรรม เนื่องจากสามารถแกะ แบบดว ยขี้ผึง้ และตกแตงไดแลวจึงนําไปหลอโลหะ เม่ือเทียบกับประติมากรรมศิลาในยุคกอนน้ัน งานสําริด นับวาออ นชอยงดงามกวามาก สถาปตยกรรมไทย มีปรากฏใหเห็นในชั้นหลัง เน่ืองจากงานสถาปตยกรรมสวนใหญชํารุด ทรดุ โทรมไดง า ย โดยเฉพาะงานไม ไมปรากฏรอ งรอยสมัยโบราณเลย สถาปตยกรรมไทยมใี หเห็นอยใู นรูปของ บา นเรอื นไทย โบสถ วดั และปราสาทราชวงั ซ่งึ ลว นแตสรา งข้ึนใหเหมาะสมกบั สภาพอากาศและการใชส อยจรงิ

52 แกงมัสม่ัน อาหารไทย อาหารไทยเปนการผสมผสานรสชาติความหวาน ความเผ็ด ความเปรี้ยว ความขม และความเค็ม สวนประกอบซึ่งมักจะใชในการปรงุ อาหารไทย รวมไปถึง กระเทยี ม พรกิ น้ํามะนาว และน้ําปลา และวัตถุดิบ สําคญั ของอาหารในประเทศไทย คือ ขาว โดยมีขาวกลองและขาวซอมมือเปนพ้ืน มีคุณลักษณะพิเศษ คือ ให คุณคาทางโภชนาการครบถวน และใหสรรพคุณทางยาและสมุนไพร อาหารท่ีข้ึนชื่อที่สุดของคนไทย คือ นา้ํ พริกปลาทู พรอ มกับเครอื่ งเคยี งทจ่ี ดั มาเปนชุด สวนอาหารที่ไดรับความนยิ มและเปนท่รี ูจกั ไปทั่วโลกนั้นคือ ตมยาํ กุงเม่อื พ.ศ. 2554 เว็บไซต CNNGO ไดจัดอันดับ 50 เมนูอาหารท่ีอรอยท่ีสุดในโลกโดยการลงคะแนนเสียง ทางเฟสบคุ ปรากฏวา แกงมสั มัน่ ไดร ับเลอื กใหเปน อาหารทอี่ รอ ยทส่ี ดุ ในโลก ภาพยนตรไทย ภาพยนตรไ ทยมีประวตั คิ วามเปนมาทีย่ าวนาน ปจ จุบันประเทศไทยมภี าพยนตรท่ีมงุ สตู ลาดโลก เชน ภาพยนตรเรอื่ ง ตมยาํ กุง ทีส่ ามารถข้ึนไปอยบู นตารางบอ็ กซอ อฟฟศในสหรัฐอเมริกา และยังมีภาพยนตรไทย หลายเรื่องท่ีเปนท่ียอมรับในเทศกาลภาพยนตร ลาสุด ภาพยนตรเร่ือง ลุงบุญมีระลึกชาติ กํากับโดย อภชิ าตพงศ วรี ะเศรษฐกุล ไดร บั รางวัลปาลม ทองคาํ จากงานเทศกาลภาพยนตรเมืองคานส คร้ังที่ 63 นับเปน ภาพยนตรจากภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉียงใตเร่อื งแรกที่ไดรบั รางวลั น้ี นอกจากน้นั ปจจุบันเยาวชนไทยไดห นั มาสนใจผลติ หนงั ส้นั เขา ประกวดในระดับนานาชาติ เปนความคิดสรางสรรคงานทั้งทีเ่ ปนหนงั สัน้ และแอนนิเมชน่ั

53 ดนตรีไทย ดนตรีในประเทศไทยน้ันไดรับอิทธิพลมาจากประเทศตางๆ ดนตรีไทยเปนดนตรีท่ีมีความไพเราะ นา ฟง มี 4 ประเภท ไดแ ก ดดี สี ตี เปาในอดตี ดนตรีไทยนยิ มเลนในการขับลาํ นําและรองเลน ตอมามีการนําเอา เครือ่ งดนตรีจากตางประเทศเขามาผสม ดนตรีไทยนิยมเลนกันเปนวง เชน วงปพาทย วงเครื่องสาย วงมโหรี ดนตรไี ทยเขามามบี ทบาทในชวี ติ ประจําวันมากขึ้น โดยใชประกอบงานมงคล งานอวมงคล ฯลฯ ในปจจุบัน ดนตรไี ทยไมค อ ยเปนที่นยิ มกนั แพรหลายนกั เนอ่ื งจากหาดไู ดยาก คนสวนใหญจ งึ ไมคอยรจู ักดนตรีไทย การปลอ ยโคมลอยในงานประเพณียเ่ี ปง เทศกาลประเพณี เทศกาลประเพณีในประเทศไทยน้ันมีความหลากหลายและอลังการ ท้ังประเพณีไทยด้ังเดิม เชน ประเพณีสงกรานต ประเพณลี อยกระทง ประเพณตี ักบาตรดอกไม ประเพณบี ญุ บ้ังไฟ และประเพณีที่เปนสากล เชน เทศกาลวันครสิ ตมาส เทศกาลวันข้นึ ปใ หม ฯลฯ สรุปจุดเดนของประเทศไทย ท้ังดานทรัพยากรธรรมชาติ ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ และทําเลท่ีต้ัง ประเพณี วัฒนธรรม และวถิ ชี วี ิต และความสามารถของคนไทย ที่สามารถนํามาเปนจดุ ขายเพอื่ การสรางงาน

54 อาชพี ใหก บั คนไทยไดอยา งมากมาย หากสามารถดงึ ศักยภาพเหลานั้นมาคดิ และหาแนวทางการสรา ง งานทีส่ อดคลองกบั ความรู ความสามารถของตนเองได 4. กลุมอาชพี ท่สี มั พนั ธกับศกั ยภาพของประเทศไทย อาชีพ หมายถึง การทํากิจกรรม การทํางาน การประกอบการท่ีไมเปนโทษแกสังคม และมรี ายไดต อบแทน โดยอาศยั แรงงาน ความรู ทักษะ อุปกรณ เครือ่ งมอื วิธกี าร แตกตา งกันไป ประเภทและลักษณะของอาชีพ การแบงประเภทของอาชีพ สามารถจัดแบงตามลักษณะไดเปน 2 ลกั ษณะ คือ การแบง ตามเนื้อหาวิชาของอาชพี และแบง ตามลกั ษณะของการประกอบอาชพี ลกั ษณะที่ 1 การแบงอาชีพตามเน้ือหาวิชาของอาชีพ สามารถจัดกลุมอาชีพตามเนื้อหาวิชาไดเปน 6 ประเภท ดังนี้ 1. อาชีพเกษตรกรรม ถอื วาเปนอาชพี หลกั และเปน อาชพี สาํ คัญของประเทศ ปจจุบันประชากรของ ไทยไมน อยกวา รอยละ 60 ยังประกอบอาชีพนี้อยู อาชีพเกษตรกรรมเปนอาชีพเกี่ยวเน่ืองกับการผลิต การจัด จําหนา ยสินคา และบริการทางดานการเกษตร ซง่ึ ผลผลติ ทางการเกษตร นอกจากใชในการบรโิ ภคเปน สว นใหญ แลวยังใชเปนวัตถุดิบในการผลิตทางอุตสาหกรรมอีกดวย อาชีพเกษตรกรรม ไดแก การทํานา ทําไร ทําสวน เลย้ี งสัตว ฯลฯ 2. อาชีพอุตสาหกรรม การทําอุตสาหกรรม หมายถึง การผลิตสินคาอันเนื่องมาจาก การนําเอาวัสดุ หรือสินคาบางชนิดมาแปรสภาพใหเกิดประโยชนตอผูใชมากข้ึน กระบวนการประกอบการ อุตสาหกรรม ประกอบดวย วตั ถดุ ิบหรอื สนิ คา ผา น กระบวนการ สนิ คา สาํ เรจ็ รูป จาํ หนา ย ผูบ รโิ ภค ผลผลติ ไดผ ลผลติ ในขน้ั ตอนของกระบวนการผลติ มีปจ จัยมากมายนับต้ังแตแ รงงาน เครอื่ งจกั ร เครอื่ งมอื เครื่องใช เงนิ ทนุ ท่ดี นิ อาคาร รวมทั้งการบริหารจดั การ การประกอบอาชีพอตุ สาหกรรมแบง ตามขนาด ไดดังนี้ 2.1 อตุ สาหกรรมในครอบครัว เปน อตุ สาหกรรมทีท่ าํ กนั ในครัวเรอื น หรอื ภายในบา น ใชแ รงงานคน ในครอบครวั เปน หลกั บางทอี าจใชเ ครอื่ งจกั รขนาดเลก็ ชว ยในการผลติ ใชว ัตถุดบิ วสั ดุที่หาไดใ นทอ งถนิ่ มาเปน ปจจยั ในการผลติ อตุ สาหกรรมในครวั เรอื นเชน การทอผา การจกั สาน การทาํ รม การทาํ อฐิ มอญ การทาํ ถว่ั เนา แผน

55 น้ําพริกลาบ นาํ้ มันงา ฯลฯ ลักษณะการดําเนินงานไมเ ปนระบบมากนัก รวมทัง้ การใชเ ทคโนโลยีแบบงา ย ๆ ไม ยุง ยากซบั ซอ น และมกี ารลงทนุ ไมมาก 2.2 อุตสาหกรรมขนาดยอม เปนอตุ สาหกรรมทม่ี ีการจา งคนงานไมเ กิน 50 คน ใชเงนิ ทุนดําเนินการ ไมเกิน 10 ลานบาท อุตสาหกรรมขนาดยอม ไดแก โรงกลึง อูซอมรถ โรงงานทําขนมปง โรงสีขาว เปนตน ในการดาํ เนินงานของอุตสาหกรรม ขนาดยอมมขี บวนการผลติ ไมซ บั ซอ น และใชแรงงานท่ีมีฝม อื ไมม าก 2.3 อุตสาหกรรมขนาดกลาง เปน อตุ สาหกรรมท่ีมกี ารจา งคนงานมากกวา 50 คน แตไมเกิน 200 คน ใชเ งนิ ทุนดาํ เนนิ การมากกวา 10 ลานบาท แตไ มเกิน 100 ลา นบาท อุตสาหกรรมขนาดกลางไดแก อุตสาหกรรม ทอกระสอบ อุตสาหกรรมเสอื้ ผา สาํ เรจ็ รูป เปน ตน การดําเนินงานของอตุ สาหกรรมขนาดกลางตอ งมกี ารจัดการ ที่ดี แรงงานทใ่ี ชตอ งมีทักษะ ความรู ความสามารถในกระบวนการผลติ เปนอยา งดี เพือ่ ทจ่ี ะไดส นิ คา ท่มี ีคณุ ภาพ ระดับเดียวกนั 2.4 อุตสาหกรรมขนาดใหญ เปนอุตสาหกรรมที่มีคนงานมากกวา 200 คนขน้ึ ไป เงินทุนในการ ดําเนนิ การมากกวา 200 ลา นบาท อุตสาหกรรมขนาดใหญ เชน อุตสาหกรรมผลิตแบตเตอร่ี อุตสาหกรรมถลุงเหลก็ อตุ สาหกรรมประกอบรถยนต อตุ สาหกรรมผลิตเครื่องใชไฟฟา เปนตน อุตสาหกรรมขนาดใหญมีระบบการ จัดการที่ดี ใชคนทม่ี ีความรู ทักษะ ความสามารถเฉพาะดาน หลายสาขา เชน วิศวกรรมอิเล็กทรอนิกสในการ ดําเนนิ งานผลิตมกี รรมวิธีทยี่ ุงยาก ใชเ ครือ่ งจกั ร คนงาน เงินทุน จํานวนมากข้ึน มีกระบวนการผลิตที่ทันสมัย และผลติ สนิ คา ไดทลี ะมาก ๆ มกี ารวาจา งบุคคลระดบั ผูบริหารท่ีมคี วามสามารถ 3. อาชีพพาณชิ ยกรรมและอาชพี บรกิ าร 3.1 อาชีพพาณชิ ยกรรมเปน การประกอบอาชีพท่เี ปนการแลกเปลีย่ นระหวางสนิ คากบั เงนิ สว นใหญ จะมลี กั ษณะเปนการซื้อมาและขายไป ผูประกอบอาชีพทางพาณิชยกรรมจึงจัดเปนคนกลาง ซ่ึงทําหนาท่ีซ้ือ สินคาจากผผู ลิตและนํามาขายตอ ใหแ กผบู รโิ ภค ประกอบดวยการคาสง และการคา ปลีก โดยอาจจดั จาํ หนายใน รูปของการขายตรงหรอื ขายออ ม 3.2 อาชีพบริการ หมายถึง อาชีพที่ทําใหเกิดความพอใจแกผูซื้อ การบริการอาจเปนสินคาที่มี ตัวตน หรอื ไมมตี วั ตนกไ็ ดการบรกิ ารทีม่ ตี วั ตน ไดแ ก บรกิ ารขนสง บรกิ ารทางการเงนิ สว นบริการท่ีไมมีตัวตน ไดแก บรกิ ารทอ งเทีย่ ว บริการรักษาพยาบาล เปนตน 3.3 อาชพี พาณิชยกรรม จงึ เปนตวั กลางในการขายสินคา หรือบรกิ ารตา ง ๆ นบั ตัง้ แตการนําวัตถุดิบ จากผูผลิตทางดานเกษตรกรรม ตลอดจนสนิ คาสาํ เร็จรูปจากโรงงานอุตสาหกรรม รวมท้ังคหกรรม ศิลปกรรม หตั ถกรรม ไปใหผ ซู ื้อ หรอื ผูบรโิ ภค อาชีพพาณิชยกรรม จึงเปนกิจกรรมท่สี อดแทรกอยูทกุ อาชีพในการประกอบ- อาชีพพาณิชยกรรม หรือบริการ ผูประกอบอาชีพจะตองมีความสามารถในการจัดหา มีความคิดริเร่ิม และมี คุณธรรม จึงจะทาํ ใหการประกอบอาชพี เจรญิ กา วหนา

56 4. อาชพี คหกรรม การประกอบอาชพี คหกรรม เชน อาชพี ท่ีเกยี่ วกับการประกอบอาหาร ขนม การตัดเย็บ การเสริมสวย ตดั ผม เปนตน 5. อาชีพหัตถกรรมการประกอบอาชีพหัตถกรรม เชน อาชพี ทีเ่ ก่ียวกับงานชาง โดยการใชมอื ในการผลติ ช้นิ งานเปน สวนใหญ เชน อาชีพจกั สาน แกะสลัก ทอผาดวยมือ ทอเส่อื เปนตน 6. อาชพี ศลิ ปกรรม การประกอบอาชพี ศิลปกรรม เชน อาชีพเกี่ยวของกับการแสดงออกในลักษณะ ตา ง ๆ เชน การวาดภาพ การปน การดนตรี ละคร การโฆษณา ถายภาพ เปนตน ลกั ษณะท่ี 2 การแบง อาชีพตามลักษณะของการประกอบอาชีพ การจัดกลุมอาชีพตามลักษณะการ ประกอบอาชพี แบงออกเปน 2 ประเภท คอื อาชพี อสิ ระ และอาชีพรบั จาง 1. อาชีพอสิ ระ หมายถงึ อาชีพทุกประเภททผ่ี ปู ระกอบการดาํ เนินการดวยตนเอง แตเพียงผูเดียวหรือ เปนกลมุ อาชีพอิสระเปนอาชีพทไี่ มตอ งใชคนจาํ นวนมาก แตหากมีความจาํ เปน อาจมีการจางคนอื่นมาชวยงานได เจา ของกิจการเปนผลู งทนุ และจาํ หนา ยเอง คดิ และตดั สินใจดว ยตนเองทกุ เรอื่ ง ซึ่งชวยใหก ารพัฒนางานอาชีพ เปน ไปอยา งรวดเร็วทนั ตอ เหตกุ ารณการประกอบอาชีพอสิ ระเชน ขายอาหาร ขายของชาํ ซอมรถจกั รยานยนต ฯลฯ ในการประกอบอาชพี อิสระ ผูประกอบการจะตอ งมีความรู ความสามารถในเร่ือง การบริหารการจัดการ เชน การตลาด ทาํ เลทต่ี ัง้ เงนิ ทนุ การตรวจสอบ และประเมนิ ผล นอกจากนยี้ งั ตองมีความอดทนตอ งานหนกั ไมทอถอย ตอ ปญหาอุปสรรคทเ่ี กดิ ขน้ึ มคี วามคดิ รเิ รมิ่ สรางสรรค และมองเหน็ ภาพการดําเนินงานของตนเองไดต ลอดแนว 2. อาชีพรับจาง หมายถึง อาชีพที่มีผูอ่ืนเปนเจาของกจิ การ โดยตัวเองเปนผูรับจางทํางานให และ ไดร ับคา ตอบแทนเปน คาจาง หรือเงินเดือน อาชีพรับจา งประกอบดว ย บุคคล 2 ฝา ย ซ่งึ ไดตกลงวาจา งกนั บุคคล ฝา ยแรกเรียกวา \"นายจา ง\" หรอื ผูวา จา ง บคุ คลฝา ยหลัง เรียกวา \"ลกู จา ง\" หรือ ผรู บั จาง มีคา ตอบแทนที่ผูวาจาง จะตอ งจายใหแก ผูร บั จางเรยี กวา \"คา จาง\" การประกอบอาชีพรบั จาง โดยทว่ั ไปมลี ักษณะ เปน การรับจางทาํ งาน ในสถานประกอบการหรือโรงงาน เปนการรับจางในลักษณะการขายแรงงาน โดยไดรับคาตอบแทนเปน เงนิ เดือน หรอื คาตอบแทนท่คี ดิ ตามชนิ้ งานที่ทาํ ได อตั ราคา จางขน้ึ อยกู ับการกาํ หนดของเจาของสถานประกอบการ หรอื นายจา ง การทํางานผูรับจางจะทําอยภู ายในโรงงาน ตามเวลาท่ีนายจางกําหนด การประกอบอาชีพรับจาง ในลักษณะนมี้ ีขอ ดี คอื ไมต องเส่ียงกบั การลงทุน เพราะลูกจางจะใชเครอ่ื งมอื อุปกรณที่นายจา งจดั ไวใ หทาํ งาน ตามท่นี ายจา งกําหนด แตมีขอ เสีย คอื มกั จะเปน งานทที่ าํ ซา้ํ ๆ เหมอื นกนั ทุกวนั และตอ งปฏบิ ตั ิตามกฎระเบียบ ของนายจาง ในการประกอบอาชีพรบั จา งนน้ั มปี จ จยั หลายอยา งท่เี อ้ืออํานวยใหผ ปู ระกอบอาชีพรับจางมีความ เจรญิ กาวหนาได เชน ความรู ความชาํ นาญในงาน มนี สิ ัยการทํางานท่ดี ี มคี วามกระตอื รือรน มานะ อดทน และมี วนิ ยั ในการทํางาน ยอมรับกฎเกณฑและเช่ือฟงคําส่ัง มีความซื่อสัตย สุจริต ความขยันหม่ันเพียร รับผิดชอบ มมี นุษยสมั พันธท ี่ดี รวมท้ังสุขภาพอนามัยทดี่ ี อาชพี ตา ง ๆ ในโลกมมี ากมาย หลากหลายอาชีพ

57 ซึง่ บุคคลสามารถจะเลอื กประกอบอาชพี ไดตามความถนัด ความตองการ ความชอบ และความสนใจ ไมวาจะเปนอาชีพประเภทใด จะเปน อาชีพอสิ ระ หรืออาชีพรับจาง ถาหากเปนอาชีพที่สุจริตยอมจะทําใหเกิด รายไดมาสูตนเอง และครอบครัว ถาบุคคลผูนั้นมีความมุงมั่น ขยัน อดทน ตลอดจนมีความรู ขอมูลเกี่ยวกับ อาชีพตา ง ๆ จะทําใหมองเห็นโอกาสในการเขาสูอาชพี และพัฒนาอาชีพใหม ๆ ใหเกดิ ขึ้นอยูเสมอ กระทรวงศึกษาธิการ โดย ฯพณฯทานรัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการ ไดมีนโยบายการจัด การศกึ ษาเพ่ือการมงี านทําใหส ถาบนั การศึกษา และสถานศึกษา ในสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ จัดการศึกษา อาชีพใน 5 กลมุ ดังน้ี 1. เกษตรกรรม 2. อตุ สาหกรรม 3. พาณชิ ยกรรม 4. ความคดิ สรา งสรรค 5. บริหารจดั การและบริการ โดยพฒั นาหลักสตู รการเรียนการสอนใหส อดคลองกับศักยภาพท่ีมีอยูในทองถ่ิน รวมถึงสนองตอ ตลาดแรงงานในระดับทอ งถิน่ ประเทศ และภมู ภิ าคของโลก ประชาชนไทยสามารถรับบริการการศึกษาอาชีพได ณ ศนู ยฝ ก อาชพี ชมุ ชนของสถาบันการศกึ ษา สถานศกึ ษาตา ง ๆ โดยเฉพาะศนู ยฝ ก อาชีพชุมชน กศน. ในระดับ อําเภอไดท่ัวประเทศ การมองเหน็ โอกาสในการประกอบอาชีพ การมองเห็นโอกาสและความสามารถที่จะนําโอกาสน้ันมาประกอบอาชีพไดกอนผูอ่ืน เปนหัวใจ สําคัญของการประกอบอาชีพ หากผูใดประกอบอาชีพตามที่ตลาดตองการ และเปนอาชีพที่เหมาะสมกับ สภาพการณใ นขณะนนั้ ผนู ้ันยอ มมโี อกาสประสบความสําเรจ็ เราสามารถพัฒนาตนเองใหมองเห็นโอกาสใน การประกอบอาชีพ ดงั น้ี 1. ความชาํ นาญจากงานทีท่ าํ ในปจจบุ นั การงานทีท่ าํ อยใู นปจ จุบันจะเปน แหลง ความรู ความคิดท่ีจะ ชวยใหม องเหน็ โอกาสในการประกอบอาชีพไดม าก บางคนมคี วามชาํ นาญทางดา นการทาํ อาหาร ตัดเยบ็ เสื้อผา ซอ มเครื่องใชไฟฟา ตอทอน้ําประปา ชางไม ชางปกู ระเบื้อง เปน ตน ซึ่งสามารถนําความชํานาญดังกลาวมา พัฒนาและประกอบเปนอาชีพข้ึนมา บางคนเคยทํางานที่โรงงานทําขนมปง เม่ือกลับไปภูมิลําเนาของตนเอง สามารถใชป ระสบการณทไ่ี ดรับไปประกอบอาชพี ของตนเองได

58 2. ความชอบ ความสนใจสว นตัว หรืองานอดเิ รก เปนอีกทางหนึ่งทจี่ ะชวยใหมองเห็นโอกาสในการ ประกอบอาชีพ บางคนชอบประดิษฐดอกไม บางคนชอบวาดรูป เปน ตน บุคคลเหลา น้อี าจจะพัฒนางานท่ีชอบ งานอดิเรกไดกลายเปน อาชีพหลกั ที่ทํารายไดเ ปน อยางดี 3. การฟง ความคดิ เห็นจากแหลง ตา ง ๆ การพดู คุยแลกเปล่ยี นความคิดเห็นกับบุคคลกลุมตาง ๆ เปน แหลง ความรูและกอ ใหเ กิดความคดิ ริเร่ิมเปน อยางดี ในบางครัง้ เรามีความคดิ อยูแลว การไดคุยกับบุคคลตาง ๆ จะชวยใหการวเิ คราะหความคดิ ชดั เจนข้นึ ชวยใหมองไปขา งหนา ไดอ ยา งรอบคอบ กอ นท่ีจะลงมือทาํ งานจริง 4. การศกึ ษาคน ควา จากหนงั สอื นิตยสารหนังสือพมิ พ การดวู ดี ทิ ศั น ฟง วทิ ยุ ดรู ายการโทรทศั น เปนตน จะชวยทาํ ใหเกดิ ความรแู ละความคิดใหม ๆ ได 5. ขอมูล สถิติ รายงาน ขาวสารจากหนวยราชการและเอกชน รวมทั้งแผนพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ ในการมองหาชองทางในการประกอบอาชีพ ผูที่จะมองหาอาชีพ พัฒนาอาชีพจึงควรใหความสนใจในขอมูล ขาวสารตางๆ เพ่ือติดตามใหทันตอ เหตกุ ารณ แลวนาํ มาพิจารณาประกอบการตดั สินใจในการประกอบอาชพี 6. ทรพั ยากรรอบ ๆ ตวั หรอื ในชุมชน ทเ่ี กีย่ วขอ งกับการประกอบอาชพี ทงั้ ดานทรัพยากรธรรมชาติ ภมู ิประเทศ ภูมิอากาศ ประเพณี ศิลปวฒั นธรรมและวถิ ชี วี ติ ท่เี อือ้ ตอ การประกอบอาชีพ ซง่ึ แตล ะพนื้ ทแี่ ตกตางกัน นอกเหนอื ไปจากความรู ความสามารถทีม่ อี ยู

59 กิจกรรม 1. ใหย กตวั อยา งอาชพี ของคนไทยท่ใี ชศกั ยภาพดา นทรพั ยากรธรรมชาติ มาเปน องคป ระกอบใน การเลอื กประกอบอาชีพ 1 อาชพี 2. อาชพี สมยั ใหมทพ่ี ึงมขี น้ึ ในประเทศไทย ทีเ่ กดิ จากความคิดสรา งสรรคข องคนไทย มีอะไรบา ง ยกตวั อยา ง 1 อาชีพ พรอ มอธิบายประกอบดว ย 3. ในทอ งถน่ิ ทนี่ กั ศึกษาอยู มคี วามโดดเดนในเรอ่ื งใดบา ง ทีส่ ามารถนาํ มาประกอบการตัดสินใจ เลือกประกอบอาชีพได ใหย กตวั อยา ง 1 อาชีพ

60 บรรณานกุ รม การศึกษานอกโรงเรียน, กรม. ชุดวชิ าการพฒั นาโครงการ. กรงุ เทพฯ : บรษิ ทั สามเจริญพาณิชย จาํ กดั , 2537. การศกึ ษานอกโรงเรยี น, กรม. ชดุ วิชาวจิ ัยทางการศกึ ษานอกโรงเรยี น การเกบ็ รวบรวมขอ มลู เพื่อการวิจยั . กรงุ เทพฯ : บริษัทประชาชน จาํ กดั , 2538. การศึกษานอกโรงเรยี น, กรม. ชดุ วชิ าวิจยั ทางการศึกษานอกโรงเรยี น การวเิ คราะหขอ มลู . กรุงเทพฯ : บรษิ ทั ประชาชน จาํ กัด, 2538. เกรียงศกั ดิ์ หลิวจนั ทรพฒั นา. การวิเคราะหขอ มลู ทางการแพทยแ ละสาธารณสุขดวยคอมพิวเตอร. กรุงเทพฯ : สํานกั พมิ พจ ฬุ าลงกรณม หาวิทยาลัย, 2538. ชยนั ต วรรธณะภูต.ิ คูมือการวจิ ยั เชงิ คณุ ภาพเพื่องานพัฒนา. ขอนแกน : สถาบันวจิ ัยเพ่อื การพัฒนา มหาวทิ ยาลัยขอนแกน , เอกสารอดั สาํ เนา. ณฐั นรี ศรที อง. การเพม่ิ ศกั ยภาพภาวะความเปน ผูนําในงานพฒั นาชุมชน. กรงุ เทพฯ : โอ เอส พริ้นต้งิ เฮาส, 2552. ทวปี ศริ ิรศั ม.ี การวางแผนพัฒนาและประเมินโครงการ. กรงุ เทพฯ : สาํ นักงานกองทนุ สนบั สนนุ การวิจยั (สกว.), 2544. ปารชิ าติ วลยั เสถยี ร และคณะ. กระบวนการและเทคนิคการทาํ งานของนกั พัฒนา. กรงุ เทพฯ : สาํ นักงานกองทนุ สนับสนนุ การวิจัย (สกว.), 2543. ศูนยเ ทคโนโลยีทางการศกึ ษา. ความหมายเกย่ี วกับแผนงานโครงการ. กรุงเทพฯ : กราฟฟค โกร, 2545. ศูนยก ารศกึ ษานอกหอ งเรยี นภาคใต. ชดุ วิชาแผนแมบ ทชมุ ชน. สงขลา : เทมการพิมพ, 2548. สถาบนั การพัฒนาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั ภาคเหนอื . คมู อื การทาํ วจิ ัยอยา งงา ย. อุบลราชธานี : บรษิ ัท ยงสวัสดอ์ิ นิ เตอรกรปุ จาํ กดั , 2552. สถาบนั การศกึ ษาและพัฒนาตอ เนอื่ งสิรนิ ธร. กระบวนการจดั การศึกษานอกโรงเรยี นและอธั ยาศัย. เอกสาร ประกอบการอบรมวทิ ยากรกระบวนการจดั การศึกษาเพ่อื เสริมสรา งความเขมแขง็ ของชุมชน, นครราชสมี า : 2544. สัญญา สญั ญาวิวฒั น. ทฤษฎีและกลยุทธก ารพฒั นาสังคม. กรุงเทพฯ : สาํ นกั พมิ พแ หง จฬุ าลงกรณมหาวทิ ยาลัย, 2543. สาํ นกั บริหารงานการศกึ ษานอกโรงเรยี น. คมู ือการจดั กระบวนการเรยี นรเู พื่อจดั ทาํ แผนชุมชน. กรงุ เทพฯ : รงั ษี การพิมพ, 2546. เสรี พงศพิศ. วิธีทําและวธิ คี ดิ แผนชวี ติ เศรษฐกจิ ชุมชน. กรงุ เทพฯ : 2546.

61 สุภางค จนั ทวานชิ . วธิ ีการวจิ ยั เชิงคุณภาพ. (พิมพคร้ังท่ี 10) กรงุ เทพฯ : สาํ นกั พมิ พแ หง จฬุ าลงกรณ มหาวทิ ยาลัย, 2545. http://www.jd.in.th/e.learning/th33101/pan08/t305.8002.htm. http://www.tddf.or.th/tddf//:braly/doc/libraly-2007-02-28-240.doc. http://www.bic.moe.go.th/th/index.php?option=com_content&view=article&id=192&Itemid =148 http://www.nmt.or.th/TOTOP/Lists/OTOP2/AllItems.aspx http://www.aseanthailand.org/index.php http://www.geocities.com/jea_pat/ http://blog.eduzones.com/offy/5174 ดร.กระมล ทองธรรมชาติ และคณะ, สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม ม.1, สาํ นกั พมิ พ อกั ษรเจรญิ ทศั น อจท. จาํ กัด, 2548, หนา 24-25 วริ ัช มณสี าร, เรอื โท. ลกั ษณะภูมปิ ระเทศและลกั ษณะอากาศตามฤดกู าลของภาคตาง ๆ ในประเทศไทย. เอกสารวิชาการเลขท่ี 551.582-02-2538, ISBN:974-7567-25-3, กนั ยายน 2538 ฝา ยกรรมวธิ ขี อมลู . สถติ ิภูมิอากาศของประเทศไทยในคาบ 30 ป (พ.ศ.2504-2533). รายงาน ขอมลู อตุ นุ ิยมวิทยาเลขที่ 551.582-02-2537, ISBN : 974-7554-80-1, กองภูมอิ ากาศ, กรมอตุ ุนยิ มวิทยา, กระทรวงเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร วิรัช มณสี าร, เรือโท. สถิตอิ งคป ระกอบอุตนุ ยิ มวทิ ยาของภาคตางๆ ในประเทศไทย คาบ 30 ป (พ.ศ.2504-2533) เอกสารวชิ าการเลขที่ 551.582-03-2538, ISBN : 974-7567-24-5, กันยายน 2538 กลมุ ภูมอิ ากาศ, สาํ นกั พัฒนาอุตนุ ิยมวทิ ยา, กรมอตุ นุ ยิ มวทิ ยา, กระทรวงเทคโนโลยสี ารสนเทศ และการสอ่ื สาร. 2552. ความรูอตุ นุ ิยมวทิ ยา - เปอรเซน็ ตความถที่ ีศ่ ูนยก ลางพายเุ คลอื่ นที่ผา นพืน้ ท่ีของประเทศไทย จากกรมอุตนุ ยิ มวทิ ยา, กระทรวงคมนาคม.

62 ภาคผนวก ตัวอยางการเขยี นโครงการ โครงการ คา ยอาสาพัฒนาชุมชนโรงเรยี นหนองมวง ต.เมืองไผ อ.หนองกี่ จ.บรุ รี ัมย องคกร/สถาบนั โรงเรียนมัธยมประชานเิ วศน ท่ีต้ัง สํานกั งานเขตจตุจกั ร กรุงเทพมหานคร ผูประสานงานโครงการ นายประจวบ ใจดวง 1. ความเปนมาโครงการ ตามพระราชบัญญัติการศึกษาแหง ชาติ พ.ศ. 2542 และทแ่ี กไขเพิ่มเติม (ฉบับท่ี 2) 2545 ใน หมวดที่ 1 มาตราท่ี 6 วา ดว ยการจดั การศกึ ษาตอ งเปน ไปเพือ่ พัฒนาคนไทยใหเ ปนมนุษยท ่สี มบรู ณ ทัง้ รา งกายจิตใจ สตปิ ญญา ความรแู ละคุณธรรม จริยธรรม และวัฒนธรรมในการดาํ รงชวี ติ สามารถ อยรู ว มกบั ผอู ืน่ ไดอ ยา งมีความสขุ ซงึ่ เปนเปา หมายสาํ คญั ในการสรา งทรัพยากรมนุษยท่ที ุก สถานศกึ ษา พงึ รบั มาปฏบิ ตั คิ วามสาํ เร็จของเปา หมายมิใชอ ยูท ค่ี วาม เขม แข็งของสถานศึกษาเทา นน้ั ความรว มมอื ของภาคครวั เรือน ชมุ ชน จนถงึ ระดบั รฐั มคี วาม จาํ เปนทจ่ี ะตอ งสรางความแขง็ แกรง ดา นคณุ ธรรมในทกุ ภาคสวน ทัง้ นี้จะตอ งอาศยั ความรู ความเขาใจ และแบบอยา งการประพฤติ ปฏบิ ัติ โดยผา นการปลกู ฝงคา นยิ ม และจติ สาํ นกึ ท่ีดใี น ทกุ กลไกในการดําเนนิ การสรางคณุ ธรรมสู สังคมไดแ ก ครู ผูปกครองและนกั เรียน ในการดาํ เนนิ การทุกข้นั ตอน และขณะเดียวกันจะตอง เสรมิ สรางพนื้ ฐานจติ ใจของคนในชาติ ใหม จี ิตสาํ นกึ ในคณุ ธรรม ความซอ่ื สัตย และใหม คี วาม รอบรทู ีเ่ หมาะสม ดําเนนิ ชวี ิตดวยความอดทน ความเพยี ร มสี ติปญ ญา และความรอบคอบ เพื่อให สมดลุ และพรอ มรับการเปล่ยี นแปลงอยา งรวดเร็ว

63 ทางสาํ นกั งานศกึ ษากรุงเทพมหานครไดส งเสริมใหเยาวชน นักเรียน มจี ิตสาธารณะ ใน การใชช ีวิตอยางพอเพียง คือ พอมีพอกนิ พึ่งพาตนเองได และชว ยเหลือผูอ นื่ ได โดยใหเยาวชน จัดคายอาสาพฒั นาชมุ ชนเพอ่ื เปน การปลกู ฝง วนิ ัยในการทาํ ดเี พือ่ สงั คม โดยเห็น ประโยชนส ว นรวม มากกวา เหน็ ประโยชนส ว นตน ปจจบุ นั ความวนุ วายของสงั คมมีมากนกั การแขง ขันที่รอ นแรงใน ทกุ ๆ ดาน การทาํ ลายสงิ่ แวดลอ ม การเอาเปรยี บผดู อ ยโอกาส การปลอยมลพิษสูสงั คม การวา รา ย เสยี ดแทง การแกง แยง ชงิ ดี ฯลฯ ลวนแลวแตม าจากสาเหตเุ บือ้ งตนคลา ย ๆ กนั คอื ความเหน็ แกต วั หรอื เอาแตไดใ นสว นตนเปนหลกั ทาํ อยา งไรจงึ จะลดความเอาแตไ ดล งบา ง ตรงกนั ขา มกบั การเอา เขามาใสตวั กค็ อื “การให” แกคนอื่นออกไป เมื่อคนตาง ๆ เร่ิมมองออกสูภายนอก แคน อกจาก ตวั เองเทา นน้ั มองเห็นผอู ื่นอยา งลึกซงึ้ แทจ รงิ มากขนึ้ เร่ิมเขาใจมมุ มองของคนอืน่ เขาตองการอะไร เขาอยใู นสภาพไหน เราชว ยอะไรไดบ า ง มองเหน็ สงั คม เห็นแนวทางท่จี ะชวยกนั ลดปญหา เร่มิ แรก ใหเริม่ สละส่ิงที่เรามอี ยู ไมว า จะเปนเวลา แรงงาน เงิน สิง่ ของ อวัยวะหรอื แมกระทงั่ สละความเปน ตัวเราของเรา ซึง่ น่ันเปน หนทางการพฒั นาจิตใจแตล ะคนไดอ ยา งเปน รปู ธรรม จิตสาธารณะตรงน้ที ม่ี องเห็นผอู น่ื เหน็ สังคมดงั น้เี อาทเ่ี ราเรยี กกนั วา “จติ อาสา” จติ ใจที่ เห็นผูอน่ื ดว ย ไมเ พียงแตต ัวเราเอง เราอาจจะยนื่ มอื ออกไปทาํ อะไรใหไ ดบ าง เสียสละอะไรไดบา ง ชวยเหลอื อะไรไดบา ง แบบเพือ่ นชว ยเหลือซงึ่ กนั และกนั ไมใชผ ูเ หนอื กวา มนี า้ํ ใจแกก นั และกนั ไมน งิ่ ดูดายแบบท่เี รอ่ื งอะไรจะเกดิ ขน้ึ ไมเ กีย่ วกับฉนั ฉนั ไมสนใจ สามารถแสดงออกมาไดใน หลายรปู แบบ ท้งั การใหร ูปแบบตา ง ๆ ตลอดจนการอาสาเพือ่ ชว ยเหลอื สงั คม ดังน้นั โครงการจิตอาสาพัฒนาจงึ จะจัดกิจกรรมใหน ักเรียนไดมีความรูท ถี่ ูกตอ ง เกยี่ วกบั จติ อาสาเพอ่ื กระตุน ใหแ ตละคนลกุ ขนึ้ มาทาํ ความดกี นั คนละนดิ คนละนิดเดียวเทา นน้ั ประเทศชาติ ของเรานา จะงดงามขนึ้ อกี ไมน อ ย เชน เพียงรวมกนั บรจิ าคเงินกนั เพยี งคนละเล็กละนอ ย เราก็จะมี งบประมาณชว ยเหลือสังคมขน้ึ มาทนั ที ในกรณีโรงเรียนมธั ยมประชานเิ วศน จึงจัดตง้ั โครงการ จิตอาสาขน้ึ โดยใหน ักเรียนโรงเรยี นมัธยมประชานเิ วศนไดร ว มกันทาํ ความดี เพือ่ พัฒนาโรงเรียนใน ชนบท เชน บูรณะพน้ื ทีต่ า ง ๆ ในโรงเรียน รบั บรจิ าคหนังสอื เครื่องใชต าง ๆ ไปมอบใหแก โรงเรยี นวัดหนองมว ง ตําบลเมืองไผ อาํ เภอหนองก่ี จังหวดั บรุ รี มั ย ในวนั ที่ 23 ตุลาคม 2551- 26 ตุลาคม 2551

64 2. วตั ถุประสงค 3. เปาหมายของโครงการ 3.1 ด้านปริมาณ บคุ ลากรครทู ี่รับผิดชอบโครงการ และนกั เรยี นระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนตน และ ตอนปลาย โรงเรยี นมธั ยมประชานเิ วศน แบง เปน บุคลากรครู จาํ นวน 6 คน และการรับสมัครและคดั เลอื กจํานวน 60 คน 3.2 ด้านคณุ ภาพ บคุ ลากรและนักเรยี นในโรงเรียนเปน ผูม จี ติ สาธารณะ และเกิดความภาคภมู ใิ จ ในการชว ยเหลือผอู ่นื อยเู สมอ

65 4. กจิ กรรมดําเนนิ การ โครงการจติ อาสาพัฒนาชมุ ชนประกอบดวย 4 กจิ กรรม ดงั นี้ 5. ระยะเวลาดําเนินโครงการจติ อาสาพัฒนาชมุ ชนเดอื น พ.ค. – ต.ค. 2551

66 6. งบประมาณ รายละเอยี ดของงบประมาณดาํ เนนิ การจัดกิจกรรม ในการออกคา ยอาสาพฒั นาชมุ ชน จาํ นวน 110,000 บาท โดยงบประมาณทัง้ หมดไดจ ากการบรจิ าคของผูปกครอง นักเรียน คณะครู พอคาประชาชน 7. ปญ หาและอุปสรรค จาํ นวนสงิ่ ของและเงนิ บริจาคอาจไมเพยี งพอ 8. ผลท่ีคาดวา จะไดรบั นักเรยี นและบคุ ลากรที่เขารวมโครงการมนี าํ้ ใจและจิตสาธารณะ 9. การตดิ ตามและประเมินผลโครงการ 9.1 ผูติดตามและประเมินผล 9.1.1 ครู บุคลากรและนกั เรยี นที่เขา รวมโครงการ 9.2 วิธีติดตามและประเมนิ ผล 9.2.1 การสงั เกตพฤติกรรมของนักเรียน 9.2.2 การตอบแบบสอบถาม

67 คณะผู้จัดทาํ ทปี รึกษา บุญเรือง เลขาธกิ าร กศน. 1. นายประเสรฐิ อ่มิ สวุ รรณ รองเลขาธกิ าร กศน. 2. ดร.ชัยยศ จําป รองเลขาธิการ กศน. 3. นายวัชรนิ ทร แกว ไทรฮะ ที่ปรึกษาดา นการพัฒนาหลกั สตู ร กศน. 4. ดร.ทองอยู ตัณฑวุฑโฒ ผูอ าํ นวยการกลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรยี น 5. นางรักขณา สถาบนั กศน. ภาคใต จงั หวัดสงขลา ผ้เู ขยี นและเรียบเรียง 1. นางมยรุ ี สุวรรณเจรญิ ผ้บู รรณาธิการและพฒั นาปรับปรุง 1. นายววิ ฒั นไชย จนั ทนส คุ นธ กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 2. นางพชิ ญาภา ปต ิวรา กลุม พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น 3. นางสาววรรณพร ปทมานนท กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 4. นายศภุ โชค ศรีรตั นศลิ ป ศึกษานิเทศกเช่ยี วชาญ 5. นายสุรพงษ มน่ั มะโน ขาราชการบาํ นาญ ครูชํานาญการพเิ ศษ 6. นางสาวเพชรินทร เหลอื งจติ วัฒนา กลมุ พัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรียน กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน ผ้พู ฒั นาและปรับปรุงครังที 1. นางสาวสดุ ใจ บุตรอากาศ 2. นางพรทิพย เขม็ ทอง 3. นางบุษบา มาลนิ กี ลุ 4. นางพรทพิ ย พรรณนิตานนท 5. นางสาวกรวรรณ กวีวงษพิพฒั น

68 คณะทาํ งาน มั่นมะโน กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น 1. นายสรุ พงษ ศรีรตั นศลิ ป กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน 2. นายศภุ โชค ปท มานนท กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 3. นางสาววรรณพร กลุ ประดษิ ฐ กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 4. นางสาวศรญิ ญา เหลอื งจติ วฒั นา กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน 5. นางสาวเพชรินทร กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น ผ้พู มิ พ์ต้นฉบับ คะเนสม กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น 1. นางปย วดี เหลืองจติ วฒั นา กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น 2. นางเพชรนิ ทร กวีวงษพ พิ ฒั น กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน 3. นางสาวกรวรรณ ธรรมธษิ า กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น 4. นางสาวชาลนี ี บา นชี 5. นางสาวอริศรา กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น ศรรี ัตนศลิ ป ผ้อู อกแบบปก 1. นายศภุ โชค

69 คณะผปู รบั ปรุงขอ มูลเกี่ยวกบั สถาบนั พระมหากษตั รยิ  ป พ.ศ. 2560 ที่ปรกึ ษา จาํ จด เลขาธกิ าร กศน. หอมดี ผตู รวจราชการกระทรวงศกึ ษาธกิ าร 1. นายสรุ พงษ ปฏบิ ัตหิ นา ทร่ี องเลขาธิการ กศน. 2. นายประเสริฐ สุขสเุ ดช ผอู าํ นวยการกลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบ และการศกึ ษาตามอธั ยาศยั 3. นางตรนี ุช กศน.เขตบางซ่ือ กรงุ เทพมหานคร ผปู รบั ปรงุ ขอมูล กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั นายธนพฒั น พรรณนา กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั คณะทาํ งาน กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั 1. นายสรุ พงษ มั่นมะโน กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั 2. นายศภุ โชค ศรรี ัตนศิลป กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั 3. นางสาวเบญ็ จวรรณ อาํ ไพศรี 4. นางเยาวรตั น ปน มณีวงศ 5. นางสาวสลุ าง เพ็ชรสวา ง 6. นางสาวทพิ วรรณ วงคเรอื น 7. นางสาวนภาพร อมรเดชาวัฒน 8. นางสาวชมพนู ท สงั ขพ ชิ ัย