B1

หน่วยท่ี 1การสอื่ สารขอ้ มูลและเครอื ข่ายคอมพวิ เตอร์ เบ้อื งตน้ เสนอ ครู เพยี รวทิ ย์ ขามณี จดั ทาโดย นายโสภณ เจรญิ ชพี ปวส.2 คอมพวิ เตอรธ์ ุรกจิ (ม.6) เลขท่ี 9

ความรเู้ บ้อื งตน้ เกย่ี วกบั เครอื ข่าย การประดษิ ฐค์ อมพวิ เตอรใ์ นสมยั แรกมีจดุ ประสงค์ เพื่อจะให้คอมพิวเตอรท์ างานบางอยา่ งแทนมนุษย์ เชน่ การคานวณเลขเพราะคอมพวิ เตอรส์ ามารถคานวณไดเ้ รว็ กวา่ อกี ทง้ั ยงั มีความแมน่ ยาและมคี วามผดิ พลาดนอ้ ยกวา่ มนุษย์ การทางานนนั้ ถา้ จะให้มีประสทิ ธิภาพสงู จะตอ้ งทาเป็นหมคู่ ณะ หรอื ทมี เวริ ค์(Teamwork) คอมพิวเตอรก์ ็เชน่ กนั หากทาการเชอ่ื มตอ่ กนั เป็นเครอื ขา่ ย กย็ อ่ มมปี ระสทิ ธภิ าพมากกวา่ การทางานแบบเดยี่ ว ๆการทางานเป็นกลมุ่ ของคอมพิวเตอรน์ ้ีจะเรยี กวา่ “เครอื ขา่ ย”(Network)

ความหมายของเครอื ข่าย และการสอื่ สารการสอื่ สาร(communication) หมายถึง กระบวนการถ่ายทอดหรอืแลกเปลยี่ นสารหรอื สอื่ ระหวา่ งผสู้ ง่ กบั ผรู้ บั โดยสง่ ผา่ นชอ่ งทางนาสารหรอื สอ่ื เพ่ือใหเ้ กดิ ความเขา้ ใจซงึ่ กนั และกนัการสอื่ สารขอ้ มลู (datacommunication) หมายถงึ กระบวนการหรือวธิ ถี ่ายทอดขอ้ มูลระหวา่ งผใู้ ชก้ บั คอมพิวเตอรท์ ม่ี กั จะอยหู่ า่ งไกลกนัและจาเป็นตอ้ งอาศยั ระบบการสอ่ื สารโทรคมนาคม(telecommunication) เป็นสอื่ กลางในการรบั สง่ ขอ้ มูลเครอื ขา่ ยคอมพวิ เตอร์ (computer network) หมายถึง การเชอื่ มโยงระหวา่ งเครอื่ งคอมพิวเตอรต์ ง้ั แต่ 2 เครอื่ งข้ึนไป เพื่อให้สามารถสอ่ื สารและแลกเปลย่ี นขอ้ มูล รวมทงั้ สามารถใชอ้ ปุ กรณ์คอมพิวเตอรภ์ ายในเครือขา่ ยรว่ มกนั ได้ เชน่ ฮารด์ ดสิ ก์เครอื่ งพิมพ์ เป็นตน้

สว่ นประกอบของระบบสอื่ สารขอ้ มูล 1. ผูส้ ง่ (Sender) เป็นอปุ กรณท์ ใี่ ชใ้ นการสง่ ข่าวสาร (Message) เป็นตน้ ทางของการสอ่ื สารขอ้ มูลมีหนา้ ทเ่ี ตรยี มสรา้ งขอ้ มูล เชน่ ผพู้ ูด โทรทศั น์ กลอ้ งวดิ ีโอ เป็นตน้ 2. ผูร้ บั (Receiver) เป็นปลายทางการสอื่ สาร มีหนา้ ทร่ี บั ขอ้ มูลทส่ี ง่ มาให้ เชน่ ผฟู้ ังเครอ่ื งรบั โทรทศั น์ เครอื่ งพิมพ์ เป็ นตน้ 3. สอ่ื กลาง (Medium) หรอื ตวั กลาง เป็นเสน้ ทางการสอ่ื สารเพ่ือนาขอ้ มูลจากตน้ ทางไปยงัปลายทาง สอ่ื สง่ ขอ้ มูลอาจเป็ นสายคบู่ ิดเกลียว สายโคแอกเชยี ล สายใยแกว้ นาแสง หรอื คล่ืนท่ีสง่ ผา่ นทาง 4. ขอ้ มูลข่าวสาร (Message) คอื สญั ญาณอเิ ล็กทรอนิกสท์ สี่ ง่ ผา่ นไปในระบบสอื่ สาร ซงึ่ อาจถูกเรยี กวา่ สารสนเทศ (Information) โดยแบ่งเป็น 5รูปแบบ ดงั น้ี 4.1 ขอ้ ความ (Text) ใชแ้ ทนตวั อกั ขระตา่ ง ๆ ซงึ่ จะแทนดว้ ยรหสั ตา่ ง ๆ เชน่ รหสั แอสกีเป็ นตน้ 4.2 ตวั เลข (Number) ใชแ้ ทนตวั เลขตา่ ง ๆ ซง่ึ ตวั เลขไมไ่ ดถ้ ูกแทนดว้ ยรหสั แอสกีแตจ่ ะถูกแปลงเป็ นเลขฐานสองโดยตรง 4.3 รูปภาพ (Images) ขอ้ มูลของรูปภาพจะแทนดว้ ยจดุ สเี รยี งกนั ไปตามขนาดของรูปภาพ 4.4 เสยี ง (Audio) ขอ้ มูลเสยี งจะแตกตา่ งจากขอ้ ความ ตวั เลข และรูปภาพเพราะขอ้ มูลเสยี งจะเป็นสญั ญาณตอ่ เนื่องกนั ไป 4.5 วดิ ีโอ (Video) ใชแ้ สดงภาพเคลือ่ นไหว ซงึ่ เกิดจากการรวมกนั ของรูปภาพหลาย ๆรูป 5. โปรโตคอล (Protocol) คอื วธิ ีการหรอื กฎระเบียบทใี่ ชใ้ นการสอื่ สารขอ้ มูลเพื่อใหผ้ ูร้ บัและผูส้ ง่ สามารถเขา้ ใจกนั หรอื คยุ กนั รูเ้ รอ่ื ง โดยทงั้ สองฝั่งทงั้ ผรู้ บั และผูส้ ง่ ไดต้ กลงกนั ไวก้ อ่ นลว่ งหนา้ แลว้

การใชเ้ ทคโนโลยกี ารสอื่ สารขอ้ มูล ในปัจจุบนั ความกา้ วหนา้ ทางเทคโนโลยีการสื่อสาร ทาใหเ้ ราหนั มาให้ความสาคญั ตอ่ การติดตอ่ สือ่ สารผา่ นเครือข่ายคอมพิวเตอร์ ทาใหเ้ ราสามารถติดต่อเช่ือมโยงขอ้ มูลถึงกนั ไดท้ วั่ โลก ไม่วา่ จะอยู่ในรูปของอินเทอรเ์ น็ต หรือดา้ นการติดต่อส่ือสารโทรคมนาคมในระยะไกลต่าง ๆ ก่อใหเ้ กิดการนาเทคโนโลยกี ารสอื่ สารขอ้ มลู มาใชใ้ นวงการธุรกิจตา่ ง ๆ เป็ นการนาความรูจ้ ากขอ้ มูลข่าวสารท่ีไดร้ บั มาสรา้ งทางเลือกในการตดั สินใจในการดาเนินธุรกิจต่างๆ ส่งผลใหเ้ ราสามารถลดตน้ ทุน ลดเวลาในการติดต่อส่ือสารส่งเสริมใหเ้ กิดการใชง้ านทรพั ยากรร่วมกนั ซึ่งเหมาะกับสภาพขององค์กรในปัจจุบันท่ีตอ้ งการการแข่งขนั ท่ีคอ่ นขา้ งสูง จากจุดเร่ิมแรกทาใหม้ ีการใชบ้ ริการดา้ นการส่ือสารโทรคมนาคมเพิ่มมากข้ึน ไม่ว่าจะเป็ นการใชง้ านผ่านเครือข่ายอินเทอรเ์ น็ต และเวบ็ ไซตเ์ พ่ือการพาณิชยต์ ่าง ๆ ส่งผลใหเ้ กิดแรงผลกั ดนั ในการพฒั นาเทคโนโลยีสมยั ใหม่เพิ่มข้ึนอย่างรวดเร็ว เห็นไดง้ ่าย ๆ จากการเปลีย่ นแปลงจากการสอ่ื สารแบบอนาล็อกเป็ นเทคโนโลยีเครือข่ายดจิ ทิ ลั ทาให้มีความเร็วในการส่งขอ้ มูลสูงข้ึน และส่งขอ้ มูลไดเ้ ป็ นจานวนมาก ลดความผิดพลาดในการส่งขอ้ มูล ซ่ึงสามารถส่งสารสนเทศทงั้ ที่เป็ นขอ้ มูลประเภทเสยี ง และวดิ โี อ ไปพรอ้ ม ๆ กนั อกี ทง้ั การใชด้ าวเทียมส่อื สารทาใหส้ ามารถสง่ขอ้ มูลภาพและเสียงขา้ มซีกโลกไดอ้ ย่างรวดเร็ว รวมทง้ั การใชเ้ ซลลูลาหห์ รือเครอื ขา่ ยไรส้ ายอน่ื ๆ

ประโยชนข์ องเครอื ข่ายคอมพวิ เตอร์ 1. ความสะดวกในการจดั เก็บขอ้ มลู การจดั เก็บขอ้ มลู ซงึ่ อยใู่ นรูปของสญั ญาณ อเิ ล็กทรอนิกสส์ ามารถจดั เก็บไวใ้ นแผน่ บนั ทกึ ทม่ี ีความหนาแนน่ สงู ได้2. ความถูกตอ้ งของขอ้ มลู โดยปกตมิ ีการสง่ ขอ้ มลู ดว้ ยสญั ญาณอเิ ล็กทรอนิกสจ์ ากจดุหน่ึงไปยงั อกี จดุ หนึ่งดว้ ยระบบดจิ ทิ ลั3. ความเร็วของการทางาน สญั ญาณทางไฟฟ้ าจะเดนิ ทางดว้ ยความเร็วเทา่ ความเร็วแสงทาใหก้ ารใชค้ อมพิวเตอรส์ ง่ ขอ้ มลู จากซกี โลกหนึ่งไปยงั อกี ซกี โลกหน่ึง4. ประหยดั ตน้ ทุนในการสอื่ สารขอ้ มูล การเชอื่ มตอ่ คอมพิวเตอรก์ นั เป็ นเครือขา่ ย เพ่ือสง่ หรอื สาเนาขอ้ มลู ไมส่ งู นกั เม่ือเทยี บกบั การจดั สง่ แบบวธิ อี น่ื5. สามารถเก็บขอ้ มูลเป็นศูนยก์ ลาง สามารถมีขอ้ มูลเพียงชดุ เดยี วในระบบเครอื ขา่ ยซง่ึถือเป็ นขอ้ มูลสว่ นกลาง โดยในแตล่ ะแผนกในบริษทั สามารถดงึ ไปใชไ้ ดจ้ ากทเ่ี ดยี วกนั6. การใชท้ รพั ยากรธรรมชาติ ในระบบเครอื ขา่ ยนน้ั จะทาใหส้ ามารถใชอ้ ปุ กรณ์คอมพิวเตอรร์ ว่ มกนั ได้ โดยทอ่ี ุปกรณต์ วั นนั้ อาจตอ่ อยูก่ บั เครอ่ื งใดเคร่อื งหน่ึงในเครือขา่ ย7. การทางานแบบกลุม่ สามารถใชร้ ะบบเครือขา่ ยในการทางานในแผนกหรอื กลุม่ งานเดยี วกนั ไดเ้ ป็ นอยา่ งดี

การสอื่ สารโทรคมนาคม การสอ่ื สารโทรคมนาคม (Telecommunication) หมายถึง การตดิ ตอ่ สอ่ื สารดว้ ยการรบั สง่ ขอ้ มูลขา่ วสารระหวา่ งตวั ประมวลผล โดยผา่ นสอื่ กลางทเ่ี ชอื่ มตน้ ทางและปลายทางทห่ี า่ งกนั โดยใชอ้ ุปกรณอ์ เิ ล็กทรอนิกสห์ ลายรูปแบบ ตามกฎเกณฑ์ หรือระเบียบวธิ ีการทก่ี าหนดข้นึ ในแตล่ ะอุปกรณ์ เครือขา่ ยคอมพิวเตอร์ (Computer Network) หมายถึง การเชอ่ื มตอ่ เครอ่ื งคอมพิวเตอรต์ งั้ แตส่ องเครอ่ื งข้ึนไป เพ่ือขยายขดี ความสามารถทม่ี ีจากดั ทาใหเ้ กดิ การแลกเปลย่ี นขอ้ มูล หรอื แบ่งปันทรพั ยากรใหม้ ีการใชง้ านรว่ มกนั โปรโตคอล (Protocol) หมายถึง ระเบียบวธิ กี าร มาตรฐาน หรือกฎเกณฑใ์ นการตดิ ตอ่ สอื่ สาร ระหวา่ งกนั ของเครอื่ งมอื อุปกรณค์ อมพิวเตอรต์ า่ ง ๆ หรือ วธิ ีทถี่ ูกกาหนดข้นึ เพ่ือการสอื่ สารขอ้ มลู ซง่ึ ผสู้ ง่ ขอ้ มลู จะตอ้ งสง่ ขอ้ มลู ในรูปแบบตามวธิ กี ารสอื่ สารทต่ี กลงไวก้ บั ผรู้ บั ขอ้ มูล จงึ จะสามารถสอื่ สารขอ้ มลู กนั ได้ อนิ เทอรเ์ น็ต (Internet) หมายถึง การเชอ่ื มโยงเครือขา่ ยคอมพิวเตอรเ์ ขา้ดว้ ยกนั ตามโครงการของอารป์ ้ าเน็ต (ARPAnet = Advanced Research ProjectsAgency Network) เป็ นหน่วยงานสงั กดั กระทรวงกลาโหมของสหรฐั(U.S.Department of Defense - DoD) ถกู กอ่ ตง้ั เมือ่ ประมาณ ปีค.ศ.1960(พ.ศ.2503) และไดถ้ กู พฒั นาเร่ือยมา

ความน่าเชอ่ื และมาตรฐานเครอื ข่ายความน่าเชอื่ ถือของระบบเครอื ขา่ ย สามารถประเมนิ ไดจ้ ากความถี่ของความลม้ เหลวเครือขา่ ยทุกระบบมโี อกาสลม่ ไดเ้ สมอ อยา่ งไรก็ตามเครอื ขา่ ยทไ่ี ดร้ บั การออกแบบทดี่ ีหากเครือขา่ ยเกดิ ขอ้ ขดั ขอ้ งหรอื ลม้ เหลวดว้ ยประการใดก็ตาม ควรสง่ ผลกระทบตอ่ผใู้ ชง้ านใหน้ อ้ ยทสี่ ุดเทา่ ทเ่ี ป็ นไปไดแ้ ละหากเครอื ขา่ ยมีความถ่ใี นการลม้ เหลวอยู่บอ่ ยครงั้ นน่ั หมายถึงเครือขา่ ยนนั่ มคี วามน่าเชอื่ ถือตา่ระยะเวลาในการกคู้ นืระยะเวลาในการกคู้ นื ระบบ กรณีเครอื ขา่ ยลม่ หรอื เกิดขอ้ ขดั ขอ้ งใด ๆ หากการกคู้ นืระบบสามารถแกไ้ ขไดด้ ว้ ยระยะเวลาอนั สนั้ ยอ่ มดกี วา่ การกูค้ นื ระบบทตี่ อ้ งใชร้ ะยะเวลายาวนาน โดยการกูค้ นื หมายถึงการกรู้ ะบบใหก้ ลบั คนื สภาพเดมิ ทสี่ ามารถใชง้ านได้รวมถึงการกูค้ นื ขอ้ มลู กรณีทข่ี อ้ มูลเกดิ ความสูญเสยีความคงทนตอ่ ขอ้ ผดิ พลาดเครอื ขา่ ยทดี่ จี ะตอ้ งมีระบบป้ องกนั ภยั ตา่ ง ๆ ทอี่ าจเกิดข้ึนจากเหตุการณใ์ ด ๆ ทไ่ี ม่คาดคดิ ไดเ้ สมอไมว่ า่ จะเป็ นระบบไฟฟ้ า รวมถึงภยั ธรรมชาตทิ ไ่ี มส่ ามารถคาดการณ์ลว่ งหนา้ ได้ ดงั นน้ั ระบบเครอื ขา่ ยทดี่ จี งึ ตอ้ งไดร้ บั การออกแบบใหม้ ีระบบสารองขอ้ มลู ที่น่าเชอ่ื ถือ รวมถึงอุปกรณส์ าคญั ของระบบ หากทางานขดั ขอ้ ง อุปกรณต์ วั แทนสารถทางานแทนไดท้ นั ที เป็ นตน้