GAZETA WZP 2-2022

MIESIĘCZNIK NIEZALEŻNY Wieści ŻuZ.łUaŁwAWi IPPoOwWIiSśLlaA 1 czerwiec 2022 Z. UŁAW I POWISLA Nr 2/2022 BEZPŁATNY ISSN 2720-7390 NOWY DWÓR GDAŃSKI | OSTASZEWO | STEGNA | SZTUTOWO | KRYNICA MORSKA | MALBORK | NOWY STAW | LICHNOWY | MIŁORADZ | STARE POLE | SZTUM | STARY TARG | MIKOŁAJKI POMORSKIE | DZIERZGOŃ | STARY DZIERZGOŃ | KWIDZYN | PRABUTY | SADLINKI | RYJEWO | GARDEJA DOBRE wieści dla Żuław i Powiśla 2 powiat Sztumski ma już 20 lat 3 rekordowe Żuławy w Gminie Miłoradz str. 12 8

2 Z. UŁAW I POWISLA WICEMINISTER KAROL RABENDA NOWY STAW Dobre wieści dla Żuław i Powiśla Wypożyczysz rower za darmo W  Nowym Stawie ponownie można wypoży- czać za darmo rowery turystyczne, by na jed- nośladach zwiedzać atrakcje miasta i  gminy lub po prostu spędzić czas w  sposób aktyw- ny. Wypożyczalnia będzie funkcjonowała do końca września. Mieszkańcy i  turyści mogą korzystać z  piętnastu rowerów, zakupionych w ubiegłym roku przez nowostawski samorząd. Na początku czerwca w Dzierzgoniu Wiceminister Karol Rabenda spotkał się z włodarzami ob- szaru funkcjonalnego Wschodniego Powiśla. Spotkanie dotyczyło bieżącej sytuacji w  regio- nie, bezpieczeństwa energetycznego i  żywnościowego Polski oraz planowanych inwestycji w związku z zakończonym II Naborem Programu Inwestycji Strategicznych. W  wyniku rozstrzygnięcia 000,00 zł trafi do gminy Stary jąco dofinansowane. Dziś - mówi wiceminister Karol Ra- drugiej edycji naboru wnio- Targ. Do gminy Dzierzgoń tra- naprawiamy błędy naszych benda. sków z  Programu Inwestycji fią środki w  wysokości 9 070 poprzedników i  realizujemy Strategicznych Rządowego 250,00 zł. nasz program oparty o  zrów- Minister wręczył również Funduszu Polski Ład najwię- noważony rozwój. Obiecali- symboliczne czeki i przekazał cej środków otrzymają gminy: - Przez lata takie rejony śmy wsparcie dla mniejszych wójtom i burmistrzom gratula- Stary Targ i  Dzierzgoń. 10 355 jak Żuławy i  Powiśle były za- miejscowości i  to realizujemy cje w  związku z  pozyskanymi niedbane i  niewystarcza- środkami.

Z. UŁAW I POWISLA 3 POWIAT SZTUMSKI Wyniki drugiego naboru do Rządowego Funduszu Polski Ład Rozdysponowano rządowe środki pomiędzy jednostki samorządu terytorialnego w ramach dru- giej edycji Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. Sztumskie sta- rostwo pozyskało ponad 6 mln na przebudowę drogi powiatowej na odcinku DW515 – Szropy. Gmina Stary Targ uzyska- nia związane są z przeciwdzia- kanalizacji sanitarnej w  obrę- ła dofinansowanie na ponad łaniem skutkom pandemii CO- bie Zajezierza, a  gmina Stary 10 milionów na budowę sieci VID-19. pandemii COVID-19. Dzierzgoń ponad 3 mln na wodociągowej Szropy Łoza przebudowę drogi Latkowo Lasy Czerwony Dwór wraz Gmina Mikołajki Pomorskie – Kornele Gmina Stary Dzierz- z  przyłączami wodociągowy- Mikołajki Pomorskie otrzyma goń. mi dociągowymi; moderniza- ponad 3 mln na przebudowę cję ciągu drogi Telkwice Brzo- drogi gminnej łącząca miej- Powiat sztumski czeka zówka łączącej miejscowość scowości Krastudy- Nowe Mi- jeszcze na wyniki Rządowego Bukowo z  drogą wojewódzką nięta - Krasna Łąka. Fundusz Polski Ład: Program nr 515, budowę sieci wodocią- Inwestycji Strategicznych - gowej Stary Targ Kalwa wraz Gmina Sztum wywalczyła edycja trzecia - PGR. z  przyłączami oraz budowa ponad 2,5 mln zł na budowę sieci kanalizacyjnej w  Starym Targu wraz z modernizacją ist- niejących urządzeń. Gmina Dzierzgoń zyska- ła wsparcie ponad 9 mln na przebudowę strefy komuni- kacyjnej na terenie miasta Dzierzgoń oraz na budowę ścieżki rowerowej. Oba działa- Powiat Sztumski ma już 20 lat Powiat sztumski należy do najmłodszych powiatów w kraju. Mimo, że pierwotnie nie było go w rządowych planach reformy administracyjnej to dzięki determinacji mieszkańców udało się powołać go do życia. W 2002 r. zaczęło funkcjonować Starostwo Powiatowe w Sztumie. Wiesław Kazimierski, Maria Pałkowska-Rybicka, Alicja Klufczyńska, Piotr Piesik, Le- szek Możdżer. Podczas uroczystości wręczono też nagrody Julii Węcławowicz i  Sandrze Moj- siejuk. Panie zostały wybrane Dwudziestoletnimi Twarzami Powiatu Sztumskiego. Po części oficjalnej na gości czekał występ świato- wej klasy pianisty Leszka Moż- dżera. Z mistrzem miał okazję wystąpić także lokalny muzyk, stypendysta kulturalny powia- tu sztumskiego, Kacper Smo- liński. Nie zabrakło też życzeń, przemówień i  oczywiście uro- Dokładnie 27 maja w  ca- dzinowego tortu. łym kraju obchodzony jest Dzień Samorządu Terytorial- nego. I  to tę datę wybrano na obchody jubileuszu po- wiatu. W  gościnnych mu- rach Sztumskiego Centrum Kultury wręczono Medale dla Zasłużonych dla Powia- tu Sztumskiego. Nie wszyscy nagrodzeni mogli osobiście stawić się na gali, ale oto lista wyróżnionych: Arkadiusz Dzi- kowski, Sławomir Wiechowski, Adam Karaś, Adam Sowiński, Piotr Ciesielski, Ewa i  Bogdan Toporkiewicz, Piotr Podlewski, Wojciech Cymerys, Bogdan Cebula, Andrzej Belzyt Jolanta i  Ryszard von Pi- lachowscy, Maciej Kraiński, Bartosz Marguardt, Janusz Ryszkowski Marek Turlej, Ludwik But- kiewicz, Antoni Downarowicz,

4 Z. UŁAW I POWISLA Podsumowanie spotkań Poseł Małgorzaty Chmiel z mieszkańcami Szanowni Państwo, Praca posła to nie tylko wymi, kolejowymi. W  związ- poznać problemy mieszkań- stępnych wyborach. lamentarne, które zgodnie raty kredytów i  arogancję posiedzenia Sejmu, czy ko- ku z  tym większość spraw, ców. No i poznać Państwa! z planem powinny odbyć się władzy. misji sejmowych. To przede z  którymi mieszkańcy się do KONWENCJA za nieco ponad rok. Chce- wszystkim rozwiązywanie mnie zgłaszają dotyczy tych Ja również zorganizo- KRAJOWA PO my pokazać, że jesteśmy Na Konwencji w  Rado- problemów mieszkańców tematów. wałam kilkanaście spotkań 2 lipca w Radomiu odbę- z Polakami i przedstawić roz- miu pokażemy nasze pomy- w okręgu wyborczym. w całym okręgu wyborczym. dzie się Konwencja Krajowa wiązania problemów, które sły na poprawę życia Pola- „1000 SPOTKAŃ” Platformy Obywatelskiej, na drenują kieszenie Polaków. ków. Gdy 7 lat temu po raz Jako posłowie Koalicji Widziałam się z  Pań- której podsumujemy naszą pierwszy zostałam wybra- Obywatelskiej ustaliliśmy, że stwem m. in. w  Malborku, akcję „1000 spotkań” z Pola- Coraz więcej osób od- Dziękuję Państwu za na przez Państwa do Sejmu czerwiec będzie miesiącem Sztutowie, Pruszczu Gdań- kami. czuwa negatywne skutki udział we wszystkich dotych- wiedziałam, że spotykanie jeszcze większej naszej ak- skim, Pelplinie, Kolbudach, Spotkają się na niej działań obecnego rzą- czasowych spotkaniach i już się z  Państwem i  pomaga- tywności rozmów z mieszkań- Gdańsku i Sopocie. członkowie i  sympatycy PO du. Każdy z  nas dostrzega teraz zapraszam na kolejne, nie będą dużą częścią mojej cami w całej Polsce. Nazwa- z całej Polski. ogromną drożyznę, rosnące o których będę Państwa in- pracy, co z resztą sprawia mi liśmy to akcją „1000 spotkań” Podczas spotkań oprócz Konwencja będzie no- formowała. największą satysfakcję. – już teraz wiemy, że odbyli- wysłuchiwania problemów wym otwarciem, pokażemy śmy ich ponad 1000! i  oczekiwań mieszkańców, jako Platforma Obywatelska z poważaniem Jako architekt i  wielolet- Odwiedziliśmy wszystkie przedstawialiśmy nasze pro- plan na rozwój Polski po rzą- nia samorządowiec, w  Sej- powiaty, spotkaliśmy się z ty- pozycje programowe, które dach PiSu (oby!). Małgorzata Chmiel, poseł mie jestem członkiem komisji siącami Polaków. zostały przyjęte z  zaintereso- Będzie to dzień podsu- Infrastruktury, w której zajmu- Uważam, że taka forma waniem. mowania kongresów progra- je się Prawem budowlanym, kontaktu z  Państwem jest mowych i nakreślenie strate- zagospodarowaniem prze- bardzo ważna, bo pozwala Na każdym spotkaniu gii na najbliższe wybory par- strzennym, polityką mieszka- dominował jednak jeden niową i  inwestycjami drogo- temat – apele mieszkańców o  jak najszybsze zjednocze- nie opozycji i wygraną w na-

Z. UŁAW I POWISLA 5 Dzięki temu ziemia sztumska bardzo się rozwinęła. Co wydarzyło się 20 lat temu? W tym roku mija 20. lat od chwili, gdy walka o powiat ze stolicą w Sztumie, po wielu pro- testach społecznych zakończyła sie sukcesem. Powiśle zaczęło się pozytywnie zmieniać. Pomogły w tym środki unijne, które realnie wpływają na poprawę jakosci życia mieszkań- ców powiatu sztumskiego. Rozmowa z wicemarszałkiem województwa pomorskiego Józefem Sarnowski. CO SIĘ ZMIENIŁO PRZEZ TE MOŻE PAN WSKAZAĆ KIL- kolejowe, transport, infrastruk- sobie całkiem dobrze, ale te wali się tutaj na dłużej. Pole- pożywne i  smaczne potrawy. DWIE DEKADY? KA SPOŚRÓD TYCH PROJEK- turę, remonty szpitali, nowe mniejsze mogą mieć proble- cam też lokalną kuchnię, jest Polecam też wyśmienite sery TÓW? przedszkola czy edukację. my i  potrzebować pomocy. świetna. Dlatego cieszę się, że produkowane według recep- - Najpierw my, mieszkańcy I taką pomoc powinno zaofe- Towarzystwo Miłośników Ziemi tur Menonitów sprzed 150 lat. poczuliśmy, że tworzymy sa- - Zrewitalizowany został POWIAT SZTUMSKI, TO PO- rować im państwo. Sztumskiej realizuje projekt po- Ludność ta żyła zarówno na morząd, gdy powstał powiat rynek w  Sztumie i  tereny wo- WIAT TYPOWO ROLNICZY, JAK święcony tradycyjnej kuchni Żuławach, jak i  na Powiślu. sztumski. Dwa lata później kół jeziora. Wypiękniał Szlak ZMIENIŁA SIĘ TUTEJSZA WIEŚ? CZY POWIŚLE MOŻE TU- Powiśla, który otrzymał wspar- Jest bardzo wiele powodów Polska stała się członkiem Unii Zamków Gotyckich na Powi- RYSTYCZNIE KONKUROWAĆ cie samorządu wojewódz- by przyjechać i  odwiedzić tę Europejskiej. Dzięki temu na ślu. Uregulowana została go- - Na pewno unowocze- Z  INNYMI KRAINAMI NA PO- twa pomorskiego. Powstanie część naszego regionu. Do Powiśle trafiło całkiem sporo spodarka wodna na terenie śniła się, powstały duże go- MORZU? książka z przepisami. To proste, czego serdecznie zachęcam! środków unijnych. W  samym gminy Mikołajki. Dzięki wspar- spodarstwa. Unijne środki bar- powiecie sztumskim zreali- ciu środków unijnych na Po- dzo zmieniły rolnictwo. Go- Uważam, że tak. To piękny zowano aż 1700 projektów, wiślu i  Żuławach kilkadziesiąt spodarze kupili nowy sprzęt, region, stara kraina geogra- które otrzymały dofinansowa- budynków zostało objętych zyskali dostęp do nowych ficzna dawniej nazywana zie- nie unijne. Pozytywne zmiany termomodernizacją, co prze- technologii a  to wpływało mią malborską. Mamy wiele z  roku na rok były coraz bar- kłada się m.in. na oszczędno- na jakość pracy i wydajność. do pokazania na Powiślu: są dziej widoczne. To wpłynęło ści w rachunkach za energię. Przyniosło to większe plony, tu zabytki, jest ciekawa archi- na życie mieszkańców. Dziś Wsparcie funduszy unijnych to dzięki czemu, gospodarstwa tektura, ale też malownicze rzeczywistość wokół wygląda miliardy złotych, które wyda- mogły dalej się rozwijać. Dziś krajobrazy. Dlatego chciał- inaczej. jemy m.in. na nowe drogi, linie duże gospodarstwa radzą bym, żeby turyści zatrzymy- NOWY DWÓR GDAŃSKI KWIDZYN Nowe rondo w 2023 roku Nowe biura poselskie Na początku czerwca wizytę w Nowym Dworze Gdańskim złożył Woje- 9 czerwca wspólne biuro poselskie w  Kwidzynie otworzyli posłanka woda Pomorski Dariusz Drelich, który przekazał na ręce Zastępcy Bur- Magdalena Sroka i poseł Marek Biernacki. Biuro mieści się w Kwidzynie mistrza Rafała Kubackiego dofinansowanie z  Rządowego Funduszu przy ul. Braterstwa Narodów 46/8. Rozwoju Dróg na przebudowę skrzyżowania Morska-Jantarowa-Kana- łowa-Wiejska-Portowa. To kluczowe połączenie dróg gminnych z dro- Posłanka Magdalena Sro- gą wojewódzką nr 502, która prowadzi na Mierzeję Wiślaną. ka jeszcze formalnie reprezen- tuje Porozumienie Jarosława - W ramach dofinansowa- Gowina. nia otrzymaliśmy 2 219 750,00 zł Inwestycję będziemy reali- - W ramach naszej współ- zować razem z Urzędem Mar- pracy z pewnością nie będzie szałkowskim Województwa to nasze ostatnie wspólne biu- Pomorskiego - Zarządem Dróg ro – zadeklarowała posłanka Wojewódzkich. W  związku Sroka. z tym, że mamy już wykonaną dokumentację projektową, Poseł Marek Biernacki re- przystępujemy do ogłoszenia prezentuje w  Sejmie Koalicje procedury przetargowej na Polską – PSL. wyłonienie wykonawcy inwe- stycji – poinformował zastęp- - Dziękuję za liczne przy- ca Burmistrza Rafał Kubacki. bycie zaproszonym gościom: Burmistrz Miasto Kwidzyn Andrzej Krzysztofiak, ekspert NGO Piotr Stec, Przewodni- czący Rady Powiatu Jerzy Śnieg, Wójt Gmina Sadlinki Elż- bieta Krajewska. Z  naszych informacji wy- nika, że obaj posłowie maja być tzw. „jedynkami” Koalicji Polskiej - PSL w  najbliższych wyborach parlamentarnych. Magdalena Sroka ma być li- derką listy gdańskiej, a Marek Biernacki ma stanąć na czele listy gdyńskiej. Otwieranie nowych biur poselskich oznacza, że zegar wsporczy zaczął odliczanie.

6 Z. UŁAW I POWISLA KRYNICA MORSKA Wybory w środku sezonu turystycznego Wojewoda Pomorski Dariusz Drelich wręczył Kazimierzowi Aleksandro- wi Kuleckiemu powołanie na pełniącego funkcję burmistrza Krynicy Morskiej. Powołanie podpisał Premier Mateusz Morawiecki. Kazimierz Aleksander Kulecki będzie pełnił funkcję do czasu objęcia obowiąz- ków przez nowo wybranego burmistrza. Prezes Rady Ministrów zarządził przedterminowe wybory Burmistrza Miasta Krynica Morska na niedzielę - 24 lipca 2022 roku. Kazimierz Aleksander Ku- bec byłego burmistrza m.in. ten, któremu uda się w  tych lecki to były wójt gminy Miko- zakaz zajmowania stanowisk warunkach sezonu letnie- łajki Pomorskie. Ma 65 lat. kierowniczych orzeczony na go zmobilizować do udziału okres 3 (trzech) lat. w  wyborach swój elekto- Poprzedniemu burmistrzo- rat. W  przypadku Krynicku wi wygasł mandat na skutek Wybory w Polsce w środku Morskiej faktycznie w  walce utraty prawa wybieralności wakacji to ogromne wyzwa- o zwycięstwo będzie liczył się spowodowanego skazaniem nie. Przeprowadzić je jednak każdy głos. prawomocnym wyrokiem dodatkowo w  tak turystycz- sądu za umyślne przestępstwo nej miejscowości, jak Krynica Nowo wybrany burmistrz ścigane z  oskarżenia publicz- Morska to już trąci prawdzi- będzie zarządzał miastem nego. Chodziło przekroczenie wym eksperymentem wy- do czasu kolejnych wyborów, uprawnień podczas realizacji borczym. Termin zgłaszania które planowo mają się od- Centrum Sportowo-Rekre- kandydatów na stanowisko być jesienią 2023 roku, jednak acyjnego. Sąd Okręgowy burmistrza upływa 30 czerw- coraz głośniej mówi się prze- w  Gdańsku wyrokiem z  dnia ca, o  północy. Bez względu dłużeniu kadencji samorzą- 28 kwietnia 2022 orzekł wo- na liczbę kandydatów wygra dów do wiosny 2024 roku. Materiały etnograficzne Józefa Łęgowskiego również o Powiślu Józef Łęgowski to jeden z  wybitnych „synów ziemi pomorskiej”, szczególnie zasłużony na ni- wie nauki przełomu XIX i XX w. Z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Ziemi Sztumskiej wydano najcenniejsze prace o charakterze etnograficznym. W książce można tam znaleźć unikatowe informacje o kulturze ludowej regionu. W  bieżącym roku minęła w  różne doświadczenia za- ska. Po latach bardzo mocno nie pieśni ludowych. Bawi- wiśla w ubiegłych stuleciach, ficzną. Uzupełnienie stanowi 170. rocznica urodzin Józefa wodowe (m.in. dziennikarskie, wychwalali ją uznani języko- łem wówczas na wakacjach ale również pracę pt. Kaszuby komentarz historyczno-etno- Łęgowskiego – naukowca ro- nauczycielskie), czy społecz- znawcy, zarówno Kazimierz w  parafii postolińskiej i  tam i  Kociewie. Język, zwyczaje, graficzny, który napisałem dem z  Powiśla. Urodził się on ne, a los „rzucał” go w różne Nitsch, jak i Hubert Górnowicz. zapisałem kilkadziesiąt takich przesądy, podania, zagadki wspólnie z dr Magdaleną Kar- 8 stycznia 1857 w Michorowie, miejsca zarówno na ziemiach pieśni [...] posłałem Kolbergo- i  pieśni ludowe w  północnej gul i  dr. Michałem Kargulem. niewielkiej wsi położonej 10 polskich, a także niemieckich. W  pracach etnograficz- wi, ale czy on je gdziekolwiek części Prus Zachodnich, wy- Zachęcam do zapoznania km na południowy-wschód Zmarł w 1930 r. w Poznaniu. nych można znaleźć również umieścił w  swych zbiorach daną w  1892 roku, a  także się z  nowością wydawniczą, od Sztumu. Warto dodać, że to co śpiewał niegdyś miej- i  wydał, nie mogłem się do- rozprawę pn. Ludność polska która z pewnością będzie nie w  tej miejscowości mieścił Etnograf nie zapomniał scowy lud. Józef Łęgowski wiedzieć…” w  Prusach Zachodnich. Jej lada gratką dla miłośników się w  końcówce XIX stulecia o  Powiślu, z  którego pocho- podczas swoich badań te- rozwój i  rozsiedlenie w  bieżą- Pomorza. majątek rodziny ziemiań- dził. Warto pamiętać, że renowych także spisał słowa Do decyzji o  napisaniu cym stuleciu z mapą etnogra- skiej – Wałdowskich. Sam J. wówczas teren ten nazywany popularnych ówcześnie pie- przez J. Łęgowskiego artyku- Krystian Zdziennicki Łęgowski pochodził jednak był ziemię malborską. Dlate- śni. Ich zbiór znalazł się w dru- łu pt. Pieśni ludowe w  daw- z  rodziny rolniczej. Był synem go też jeszcze w  XIX stuleciu gim artykule etnografa, który nem województwie malbor- Jana i  Marianny z  Kozłow- zaprezentował efekty swoich poświęcił Powiślu. Powyższa skiem przyczyniły się z  całą skich. Swoje wykształcenie za- badań nad kulturą ludową praca została opublikowana pewnością co najmniej dwa wdzięczał przyznanemu przez rodzimych terenów. W  1889 dopiero w  latach 20. XX wie- czynniki. Pierwszym z  nich był Towarzystwo Pomocy Na- r. opublikował w  czasopiśmie ku. Stanowiła ona pokłosie brak wiedzy o  przekazanym ukowej dla Prus Zachodnich \"Wisła\" artykuł pt. Urządzenia materiałów zgromadzonych Kolbergowi materiale etno- stypendium. Dzięki wsparciu społeczne, zwyczaje i  gwara w  1875 roku dla Oskara Kol- graficznym. Drugim natomiast kształcił się w  Collegium Ma- na malborskiem. Swego ro- berga. Wówczas to dwudzie- okazał się artykuł opubliko- rianum w  Pelplinie, a  następ- dzaju recenzję artykułu po- stodwuletni absolwent szkoły wany na łamach 19 numeru nie w gimnazjum w Chełmnie, święconego kulturze ludowej średniej został poproszony „Mestwina” z  1926 roku. Tam gdzie w 1875 r. obronił matu- dawnej ziemi malborskiej po- o zebranie pieśni z terenu Po- Witold Zechenter omówił pu- rę. Przez kolejne trzy lata stu- zostawił następca dra Nad- wiśla. Młody badacz wykonał blikację Ignacego Łyskow- diował historię i  filologię na morskiego – ks. Władysław swoje zadanie i przesłał odpi- skiego poświęconą pieśniom Uniwersytecie we Wrocławiu. Łęga. W  swojej monografii sy 52 tekstów z  terenu parafii i  przysłowiom ludu Polskiego Tam też należał do Towarzy- etnograficznej regionu pt. w  Postolinie k. Sztumu znane- z  Prus Zachodnich. Należy stwa Literacko-Słowiańskiego. Ziemia malborska. Kultura lu- mu etnografowi. Jednakże podkreślić, że wszystkie pieśni W  latach 1878-1879 kontynu- dowa zapisał: „Z  prac opisu- pozostawił sobie oryginalne Łęgowski w  swoim artykule ował studia w  Królewcu uzy- jących kulturę ludu polskiego zapisy i dzięki temu po latach opatrzył komentarzem. skując doktorat na podstawie ziemi malborskiej wymienić opublikował artykuł z częścią dysertacji o  Wielkim Mistrzu można właściwie tylko jed- z nich. Przedstawił w nim za- Pod koniec 2021 roku To- Zakonu Krzyżackiego Kon- ną, mianowicie Łęgowskiego istniałą sytuację w  następu- warzystwo Miłośników Ziemi radzie Wallenrodzie. Należy […] Stosunkowo najwięcej jący sposób: „Przybył zatem Sztumskiej wspólnie z Wydaw- zaznaczyć, że w  obu ośrod- dowiadujemy się o  zwycza- [O. Kolberg - K.Z.] jesienią1875 nictwem Region wydali książ- kach akademickich były silne jach i  obrzędach, już mniej roku do Waplewa w  powie- kę pt. Materiały etnograficzne środowiska polskie i  słowiań- o  wierzeniach, pożywieniu, cie sztumskim, majętności hr. z Pomorza Gdańskiego. Dzięki skie, z  tego powodu zainte- ubraniu i  urządzeniu domu”. Sierakowskiego. Czy Kolberg temu przypomniano postać resowania kulturą narodową Warto zauważyć, że praca J. sam jaki materiał ludoznaw- naukowca zasłużonego dla było tam oczywiste. Życie J. Łęgowskiego o  charakterze czy zbierał, nie wiem, ale za Powiśla. W  publikacji odna- Łęgowskiego bogate było historyczno-etnograficzno- pośrednictwem osoby trzeciej leźć można zaprezentowane -socjologicznym była pionier- zwrócił się do mnie o  zebra- powyżej artykuły przedsta- wiające kulturę ludową Po-

Z. UŁAW I POWISLA 7 Krajowy Plan Odbudowy, czyli rząd rzuca koło ratunkowe. Z betonu. Rozmowa z Mieczysławem Strukiem, marszałkiem województwa pomorskiego. KOMISJA EUROPEJSKA ZA- raz rozdaje środki „znaczone”, wyższych kosztach funkcjono- (...) rząd najpierw TWIERDZIŁA KRAJOWY PLAN w  dodatku zaciągnięte na wania, samorządy borykają- ubezwłasnowolnił ODBUDOWY, CZY TO DOBRA kredyt. W  przypadku nasze- ce się z  realizacją własnych WIADOMOŚĆ? go regionu ubytek obliczany zadań, wyśmiewani przez samorządy na ponad 2 miliardy złotych rząd przedsiębiorcy w  coraz zabierając im Zanim odpowiem, to waż- zrekompensowano pieniędz- wyższych obciążeniach fiskal- ne przypomnienie. Po pierw- mi z  kredytu w  kwocie 1,5 nych, kredytobiorcy w  wyż- pieniądze sze, zatwierdzenie planu nie miliarda złotych. W  innych szych ratach za zakup wyma- z dochodów oznacza wypłaty pieniędzy, regionach jest podobnie. Co rzonego mieszkania, czy mło- własnych (którymi których uruchomienie obwa- gorsza wiele samorządów de małżeństwa chcące kupić mogły rozporządzać rowane jest realizacją tzw. ka- po pierwszej edycji konkursu mieszkanie, które nie mogą zgodnie z lokalnymi mieni milowych, a  więc przy- ogłosiło przetargi, w  których tego zrobić ze względu na priorytetami), wróceniem praworządności proponowane dziś ceny są drastyczną obniżkę zdolności a teraz rozdaje w  Polsce. Po drugie, środki, znacznie wyższe od szaco- kredytowej. Płacą wszyscy środki „znaczone”, które napędzają już teraz go- wanych. Te samorządy mają i na każdym kroku. spodarki krajów UE, w  Polsce teraz problem z zabezpiecze- w dodatku zostaną uruchomione z  du- niem wkładu, bo nie posiada- NIE MA NA TO JAKIEJŚ RE- zaciągnięte żym opóźnieniem i  będziemy ją wystarczających środków CEPTY? mieli mniej czasu na ich wy- własnych. Koło ratunkowe na kredyt. danie, co na pewno wpłynie rzucone przez rząd może dla Zdaniem ekonomistów negatywnie na efektywność wielu okazać się kołem z  be- jest kilka. Jedną z  nich jest zawsze tracą grupy najsłab- kiedy w  Ukrainie trwa wojna, Fot. Renata Dąbrowska projektów. Należy również tonu. polepszenie relacji w  UE oraz sze, te które rząd rzekomo co wydaje się wprost działa- wspomnieć, że Polska już utra- odmrożenie środków unij- chce chronić. Właściwie trud- niem antypolskim. Narastają Ale prawdziwa. Nie jest ciła możliwość uzyskania za- TO ZNACZY, ŻE PROGRAM nych, o  którym rozmawiali- no znaleźć obszar naszego problemy w  służbie zdrowia, jednak tak, że sytuacja jest liczki 4 mld Euro, o którą moż- KTÓRY MA UMOŻLIWIAĆ SA- śmy na początku, a co może państwa, który ten rząd upo- psychiatria a w szczególności bez wyjścia. Dzisiaj Polska na było się ubiegać w  2021 MORZĄDOM INWESTOWANIE stanowić osłonę dla rosną- rządkował. dziecięca leży na łopatkach nie jest odporna na kryzysy, r. Konflikt rządu Zjednoczonej NIE SPEŁNIA TEGO ZADANIA? cych kosztów realizowanych i  nawet nasze wysiłki mogą a  trudno nie odnieść wraże- Prawicy z UE naprawdę dużo inwestycji. Nie tylko KPO, TO ZNACZY? okazać się niewystarczające nia, że obecny rząd do tych nas kosztował, bo musimy do Dużo bardziej proinwesty- ale uruchomienie pieniędzy Narastają nierozwiązane w  obliczu kryzysu i  bierności globalnych dorzuca własne powyższego rachunku doli- cyjnie zadziałałoby nie za- w  ramach nowego budżetu problemy w obszarze bezpie- rządu. Mamy do czynienia – chociażby nikomu niepo- czyć niemal miliard złotych bieranie dochodów samorzą- z  pewnością da silny impuls czeństwa energetycznego. z  kryzysem demograficznym trzebny kryzys w  relacjach kary nałożonej przez Trybunał dom niż tworzenie kredyto- inwestycyjny i rozwojowy. Jest Rząd nie dość, że zahamował i  tylko cztery polskie woje- z  Unią Europejską. W  wielu Sprawiedliwości UE. wanych programów, których to tym bardziej ważne, że Unia rozwój zielonej energii, to do- wództwa, w  tym pomorskie, obszarach państwo polskie zasady powodują wzrost kosz- kładzie nacisk na inwestycje prowadził do gigantycznego się nie wyludniają. O  polskim potrzebuje uporządkowa- WRÓĆMY ZATEM DO PYTA- tów inwestycji. Zresztą nie jest w  odnawialne źródła ener- marnotrawstwa przy budo- systemie edukacji, kondycji nia i  impulsów rozwojowych. NIA: CZY TAKIM RAZIE TO DO- to pierwszy nieudany program gii oraz jej oszczędzanie, czy wie bloku energetycznego zawodu nauczyciela nie ma Potrzebuje tego i  Polska po- BRA WIDOMOŚĆ? rządowy mający „pobudzić ekologiczny transport publicz- w  Ostrołęce – bezpowrotnie nawet co wspominać, bo ra- wiatowa i  metropolia. Trzeba gospodarkę” (wszyscy znamy ny. Ma to niebagatelne zna- utracono 1,3 mld złotych. zem z ministrem edukacji tkwi- dać nadzieję na to, że Polska Oczywiście, że tak i trzeba chociażby Rządowy Fundusz czenie nie tylko dla naszego Rząd sprzedaje majątek nie- my w XIX wieku. może być nowoczesnym, de- się cieszyć z  tego, że Komisja Inwestycji Lokalnych). Tym- środowiska naturalnego ale zwykle dochodowej Grupy mokratycznym państwem, Europejska chce odblokować czasem mamy spadek inwe- również jest ważne w  obliczu Lotos, w  dodatku za małe DOSYĆ PONURA KONSTA- w  którym dbamy o  środowi- te środki, bo - parafrazując stycji w  relacji do PKB (16,6% toczącej się wojny i  wyzwań pieniądze i  w  momencie, TACJA… sko naturalne i  dostrzegamy byłą premier - te pieniądze w  2021 – W  2015 r. było to energetycznych z  tym zwią- wszystkich obywateli, w szcze- się Polkom i  Polakom należą. 20,1%) i to w momencie kiedy zanych. Potrzebujemy rów- gólności tych wykluczonych. Niezrozumiały jest natomiast średnia unijna rośnie. Zdaje się nież stabilnego i przewidywal- upór rządu w  tej sprawie, bo więc, że osławione rządowe nego systemu podatkowego 36 mld Euro na rozwój to nie- programy nie działają. Więcej oraz wiarygodnej polityki ma- bagatelna kwota dla kraju, - cała polityka rządu prowa- kroekonomicznej, zarówno który zmaga się z  poważnym dzi nas do coraz głębszego fiskalnej jak i  pieniężnej. Dzi- kryzysem. Są to przede wszyst- kryzysu, a  skończyć może się siaj Prezes NBP, jednej z  naj- kim pieniądze dla przedsię- recesją. ważniejszych instytucji Pań- biorców, których możliwości stwa Polskiego jest obiektem inwestycyjne zostały mocno RZĄD ZA KRYZYS OBWINIA kpin i  osobą niewiarygodną, ograniczone przez kryzys i dre- WOJNĘ I COVID. a  przepisy podatkowe zmie- nujący finanse firm tzw. Polski niają się jak w  kalejdoskopie. Ład. To również niebagatelne Bądźmy poważni. Oczy- Wybór Adama Glapińskiego pieniądze dla samorządów, wiście za część efektu infla- na drugą kadencję nie jest które zmagają się z  poważ- cyjnego odpowiada tocząca niestety dobrym prognosty- nym ubytkiem w dochodach. się wojna, ale rosnącą dyna- kiem na przyszłość. Przypomnę, że nasza progno- micznie inflację mieliśmy już za przewiduje, że Polski Ład na przełomie 2019 i 2020 roku, RZĄD JEDNAK ZAPOWIA- pozbawi tylko pomorskie sa- czyli przed pandemią. A  jej DA KOLEJNE PROGRAMY SO- morządy około 2 miliardów przyczyną były wydatki i  zła CJALNE… dochodów rocznie. Z  drugiej polityka makroekonomiczna strony inflacja i rosnące koszty rządu. Kolejne kryzysy tylko in- To zdaje się jest jedyna energii i  usług powodują, że flację wzmocniły, a  obecnie oferta tego rządu, która nie- wyraźnie zahamowały inwe- jest ona tak wysoka, że w ca- stety przynosi mieszkańcom stycje w samorządach, a nie- łości pożera podwyżki pensji, coraz mniejsze korzyści. Przy które mają problem ze sfinan- zaś różnica pomiędzy pensją tak dużej inflacji kolejne trans- sowaniem zadań własnych. nominalną i realną rośnie. Pol- fery finansowe mają coraz skie społeczeństwo ubożeje mniejsze znaczenie, bo nie PRZECIEŻ RZĄD URUCHO- i nie zmienią tego kolejne do- rozwiązują źródła problemu, MIŁ SPECJALNY PROGRAM druki pieniędzy i  „dosypywa- którym jest drożyzna. Można SKIEROWANY DO SAMORZĄ- nie” ich w  różne miejsca. Co powiedzieć, że rząd chce DÓW. gorsza lawinowo rośnie dług zasypywać problem coraz państwa, który spłacać będą większą ilością, coraz mniej Owszem, ale podkreśl- kolejne pokolenia. wartego pieniądza. To prosta my dobitnie – rząd najpierw droga do hiperinflacji, którą ubezwłasnowolnił samorządy JEST AŻ TAK ŹLE? mieliśmy w  latach 90. ubie- zabierając im pieniądze z do- Niestety, dzisiaj wszyscy głego wieku. Warto również chodów własnych (którymi płacimy rachunek za rządy pamiętać, że w  ostatecznym mogły rozporządzać zgodnie PiS. Płacą go szpitale w coraz rachunku najwięcej na inflacji z lokalnymi priorytetami), a te-

8 Z. UŁAW I POWISLA REKORDOWE ŻUŁAWY DZIEŃ GMINY Z GRUPĄ AZOTY Rekordowe Żuławy - pod takim hasłem odbyła się impreza grupy Azoty w ramach tegorocznej edycji Dnia Gminy Miłoradz, obfitowała ona w wiele atrakcji dla mieszkańców całego regionu. Program artystyczny dla stwo atrakcji dla całych ro- serwowanej przez zespół Pa- DJ-a  Punia. Organizatorem najmłodszych, występy dzieci dzin. Nie zabrakło także poka- sja. Gościem specjalnym pik- przedsięwzięcia był Gminny i młodzieży z gminnych placó- zów kulinarnych z degustacja- niku była formacja D BOMB. Ośrodek Kultury i Sportu w Mi- wek oświatowych, darmowe mi, wielkiego grillowania oraz Imprezę zakończyła zabawa łoradzu. Wydarzenie odbyło dmuchańce, animacje i mnó- zabawy przy muzyce na żywo taneczna prowadzona przez się dzięki wsparciu sponso- rów: Grupy Azoty, Polenergia S.A, Starostwa Powiatowego w  Malborku, Gospodarstwa Rolnego Delta Agro oraz Spół- dzielczej Grupy Bankowej. Składam serdeczne po- dziękowania wszystkim oso- bom i  podmiotom zaangażo- wanym w realizację tegorocz- nego święta gminy, a w szcze- gólności wiceministrowi akty- wów państwowych Karolowi Rabendzie oraz staroście mal- borskiemu Mirosławowi Czapli – mówi wójt gminy Miłoradz Arkadiusz Skorek. GMINA MIŁORADZ Prawie 6 mln złotych na inwestycje w gminie Samorząd gminy Miłoradz pozyskał prawie 6 milionów złotych dotacji z Rządowego Funduszu Polski Ład. Pieniądze zostaną przeznaczone na zrealizowanie trzech inwestycji: modernizację infrastruktury wodnej i kanalizacyjnej na terenie gminy, budowę Centrum Turystyki i Rekreacji w Pogorzałej Wsi oraz budowę boiska wielofunkcyjnego w Kończewicach. Najwyższą dotację miło- łej architektury i nasadzeniami rekreacyjno-rehabilitacyjnej wyposażenia oraz wykonanie Ładu, będzie budowa wielo- go. Boisko będzie oświetlone, radzki samorząd pozyskał na zieleni. znajdą się stacjonarne bież- ośmiu zasuw na sieci wodo- funkcyjnego boiska w Kończe- a  przy nim pojawi się również Budowę Centrum, Turystyki nie, orbitreki i  urządzenia do ciągowej w  miejscowościach: wicach. kontener socjalny. Na obiek- i  Rekreacji w  Pogorzałej Wsi. – Miejsce to będzie służyło ćwiczeń dla osób w  każdym Miłoradz, Pogorzała Wieś, By- cie będzie można grać między W  ramach inwestycji nad je- mieszkańcom Pogorzałej Wsi, wieku. W  pokoju relaksu zain- strze, Mątowy Małe, Stara Wi- W  ramach zadania prze- innymi w piłkę nożną, siatków- ziorem powstanie parterowy ale również innych sołectw stalowane zostaną z kolei urzą- sła i Gnojewo. budowane zostanie stare bo- kę, koszykówkę i  piłkę ręczną. obiekt o  powierzchni 270 me- z  gminy Miłoradz – zapewnia dzenia do masażu wodnego isko asfaltowe przy Szkole Pod- Nowy obiekt zaspokoi oczeki- trów kwadratowych. Stworzo- wójt gminy Arkadiusz Skorek – o działaniu relaksacyjnym - za- Będzie to już kolejny etap stawowej. wania mieszkańców, pozwoli ne zostanie tam centrum speł- Sala warsztatowo-konferencyj- powiada Marcin Szesza, dyrek- modernizacji naszej infra- na zwiększenie potencjału niające kilka funkcji: promocyj- na będzie wykorzystywana na tor GOKiS w Miłoradzu. struktury wodnej i  kolejny Zakres prac obejmuje wy- tego miejsca oraz stworzy pro- ną, edukacyjną, turystyczną potrzeby organizacji wystaw, krok w  stronę zapewnienia konanie nowej nawierzchni fesjonalne i  dogodne warunki oraz rekreacyjną i  wypoczyn- prelekcji oraz warsztatów dla Druga dotacja pozyskana mieszkańcom dostaw wody poliuretanowej, systemu od- do rozwoju fizycznego dzieci kową. mieszkańców i  turystów. Sala przez Urząd Gminy Miłoradz w  sposób bezawaryjny, a  tak- wodnienia, ogrodzenie terenu, i młodzieży – dodaje Arkadiusz animacyjno-multimedialna zostanie przeznaczona na mo- że osiągnięcia wysokich norm wykonanie chodnika wokół Skorek. W  ramach inwestycji zo- wyposażona zostanie w  no- dernizację infrastruktury wod- oczyszczania ścieków – mówi boiska i dojść do bramki, szko- stanie zrealizowana także dro- woczesne narzędzia cyfrowe, nej i  kanalizacyjnej na terenie Arkadiusz Skorek. ły oraz parkingu rowerowe- ga dojazdowa oraz miejsca stwarzające możliwości roz- gminy Miłoradz. Inwestycja parkingowe w sąsiedztwie bu- wojowe do nauki i  zabawy obejmie modernizację prze- Trzecią inwestycją, która dynku wraz z elementami ma- dla dzieci i młodzieży, a w sali pompowni ścieków i zakup jej zostanie sfinansowana przy udziale środków z  Polskiego

Z. UŁAW I POWISLA 9 MALBORK Nagrody dla finalistów i laureatów konkursów W poniedziałek 27 czerwca br, w Sali Posiedzeń Urzędu Miasta Malborka odbyła się uroczystość, podczas której burmistrz Marek Charzewski oraz Przewodniczący Rady Miasta Malborka Paweł Dziwosz wręczyli nagrody dla najlepszych uczniów szkół podstawowych - finalistów i laure- atów konkursów przedmiotowych i pozaprzedmiotowych. kompetencje społeczne w  ra- mach projektu Zdolni z  Pomo- rza – etap wojewódzki, Alek- sander Żołędziewski - finalista Pomorskiej Ligii Zadaniowej z Fi- zyki w  ramach projektu Zdolni z Pomorza – etap wojewódzki. Szkoła Podstawowa nr 9 - Łucja Czapp - finalistka Wojewódzko- -Metropolitarnego Konkursu Bi- blijnego im. Sługi Bożego kard. Augusta Hlonda \"Ewangelia wg Św. Łukasza \" w  kategorii szkół podstawowych klasy VI – VIII, Wojciech Urban - finalista Wojewódzko-Metropolitarne- LAUREACI KONKURSÓW Czytelniczego, Arkadiusz Wir- etapu Wojewódzkiego Po- go Konkursu Biblijnego im. Sługi Katolicka Szkoła Podstawowa Michał Wałachowski - finalista PRZEDMIOTOWYCH kus-laureat Wielkiego Marato- morskiej Ligi Zadaniowej z fizyki Bożego kard. Augusta Hlonda - Hanna Keńska - finalistka Wiel- Ogólnopolskiej Olimpiady Che- nu Czytelniczego, finalista IV dla uczniów klas VII i VIII szkoły \"Ewangelia wg Św. Łukasza \" kiego Maratonu Czytelniczego, micznej, finalista Wojewódzkie- I POZAPRZEDMIOTOWYCH Wojewódzkiego Konkursu Miło- podstawowej w  roku szkolnym w  kategorii szkół podstawo- Hubert Kita - finalistka Wielkie- go Konkursu Chemicznego. 2021/2022 śników Narnii \"Przez starą szafę\" 2021/2022. Szkoła Podstawo- wych klasy VI – VIII. Publiczna go Maratonu Czytelniczego, wa nr 6-Julia Gałązka - I  miej- Źródło: UM Malbork Szkoła Podstawowa nr 8 - FINALIŚCI KONKURSÓW sce w XXIII Igrzyskach Młodzie- Zuzanna Kruzińska- laureatka PRZEDMIOTOWYCH ży Szkolnej - Finał Mistrzostw III Pomorskiego Turnieju Wiedzy Województwa Pomorskiego o  Prawie. Szkoła Podstawowa I POZAPRZEDMIOTOWYCH w  Szachach Drużynowych, nr 9- Adrianna Kratewicz- lau- 2021/2022 I  miejsce w  I  Pomorskiej Lidze reatka Wojewódzkiego Kon- Szachowej Szkół Podstawo- kursu Historyczno-Plastycznego Szkoła Podstawowa nr wych, Kosma Magiera - I miej- \"PRL i  częściowo wolne wybo- 1-Maciej Chojniak- finalista sce w XXIII Igrzyskach Młodzieży ry w  oczach uczniów\", Jakub Wojewódzkich Igrzyskach Mło- Szkolnej - Finał Mistrzostw Woje- Okulus- laureat Wojewódz- dzieży Szkolnej w  Badmintonie wództwa Pomorskiego w  Sza- kiego Konkursu z  Geografii Drużynowym Chłopców, Sta- chach Drużynowych, Kacper dla uczniów klas IV - VIII szkół nisław Pozorski- finalista Woje- Przywarski - I  miejsce w  XXIII podstawowych Województwa wódzkich Igrzyskach Młodzieży Igrzyskach Młodzieży Szkolnej - Pomorskiego, Alicja Stachur- Szkolnej w  Badmintonie Dru- Finał Mistrzostw Województwa ska- laureatka Wojewódzkiego żynowym Chłopców. Szkoła Pomorskiego w Szachach Dru- Konkursu z  Fizyki dla uczniów Podstawowa nr 2-Julia Promiń- żynowych, Patrycja Szklarczyk- klas IV - VIII szkół podstawo- ska - finalistka Wojewódzkiego I miejsce w XXIII Igrzyskach Mło- wych Województwa Pomor- Konkursu Chemicznego dla dzieży Szkolnej - Finał Mistrzostw skiego, finalistka Wojewódz- uczniów klas IV-VIII, finalistka Województwa Pomorskiego kiego Konkursu z  Geografii etapu Wojewódzkiego Pomor- w  Szachach Drużynowych, dla uczniów klas IV - VIII szkół skiej Ligii Zadaniowej z  che- I miejsce w kategorii dziewcząt podstawowych Województwa mii uczniów klas VII i  VIII szkoły w I Pomorskiej Lidze Szachowej Pomorskiego, finalistka z wyróż- podstawowej, finalistka etapu Szkół Podstawowych. Szko- nieniem etapu Wojewódzkie- Wojewódzkiego Pomorskiej Li- ła Podstawowa nr 8 - Hanna go Pomorskiej Ligi Zadaniowej gii Zadaniowej z  fizyki uczniów Cielas - finalistka Pomorskiej Li- z Fizyki dla uczniów klas VII i VIII klas VII i  VIII szkoły podstawo- gii Zadaniowej z  przedmiotów szkoły podstawowej w ramach wej\". Szkoła Podstawowa nr rozwijających kompetencje projektu \"\"Zdolni z  Pomorza\", 3-Aleksander Barnaś- III miejsce społeczne w  ramach projektu finalistka etapu Wojewódzkie- w  XIV Pomorskiej Olimpiadzie Zdolni z Pomorza – etap woje- go Pomorskiej Ligi Zadaniowej Lekkoatletycznej Dysk Pomorski wódzki, Zofia Górna - finalistka z  Chemii i  z  kompetencji spo- 2022, Aleksandra Lahutta- fina- Pomorskiej Ligii Zadaniowej z Fi- łecznych dla uczniów klas VII listka Wojewódzkiego Konkursu zyki w  ramach projektu Zdolni i VIII szkoły podstawowej w ra- Chemicznego dla uczniów klas z  Pomorza - etap wojewódzki, mach projektu \"\"Zdolni z Pomo- IV-VIII, Lena Piskozub-finalist- Hanna Jurewicz - finalistka Po- rza\". Publiczna Katolicka Szkoła ka Wojewódzkiego Konkursu morskiej Ligii Zadaniowej z  Fi- Podstawowa-Maria Piątek-lau- Chemicznego dla uczniów zyki w  ramach projektu Zdolni reatka Wielkiego Maratonu klas IV-VIII. Szkoła Podstawowa nr 5-Maja Kędroń - finalistka z  Pomorza – etap wojewódz- ki, Lena Kaczyńska - finalistka Wojewódzkiego Konkursu Hi- storyczno – Plastycznego „PRL i  częściowo wolne wybory w  oczach uczniów”, Robert Łagidze - finalista Wojewódz- kiego Konkursu Chemicznego dla uczniów klas IV – VIII szkół podstawowych województwa pomorskiego w  roku szkolnym 2021/2022 etap wojewódzki, Marcin Malinowski - finalista Po- morskiej Ligii Zadaniowej z bio- logii w  ramach projektu Zdolni z Pomorza – etap wojewódzki, Jadwiga Żądłowska - finalist- ka Pomorskiej Ligii Zadaniowej z  przedmiotów rozwijających

10 Z. UŁAW I POWISLA POWIAT SZTUMSKI Konkursy w szkołach powiatowych W maju odbyły się konkursy na dyrektorów 5 z 6 powiatowych placówek oświatowych. Pod- czas czerwcowej sesji Rady Powiatu wręczono nominacje nowo powołanym. Największe zmia- ny czekają zespół szkół w Sztumie i specjalny ośrodek wychowawczy w Uśnicach. Na dyrektora Zespołu Szkół Osób Niepełnosprawnych, todycznego. W  czasie jej ka- i  modernizacji szkolnych po- gi jest garażem o powierzchni warsztatów” na kompleks ga- im. Jana Kasprowicza w  Sztu- cyklicznej imprezy skupiającej dencji jako dyrektora, poradni mieszczeń. W roku 2020 został ponad 500 m2. Zmodernizo- stronomiczno – usługowy, bu- mie starosta powołał Ewę osoby niepełnosprawne ich udało się wzbogacić o  spe- powołany na Członka Rady wane i  doposażone zostały dowę nowoczesnego boiska, Cebulę. Pani Ewa wcześniej rodziny i  przyjaciół. Nowa dy- cjalistyczny sprzęt diagno- Dyrektorów Szkół Branżowych pracownie informatyczne. modernizację instalacji elek- sama kończyła tę placówkę, rektor to pasjonatka zdrowego styczny oraz nowe narzędzia. przy Pomorskim Kuratorze Jako cele priorytetowe w  ko- trycznej w  „starych” budyn- by kontynuować naukę m.in. stylu życia, szeroko pojętej sztu- Były pozyskiwane środki unijne Oświaty. Otrzymał nagrodę lejnej kadencji, pani dyrektor kach, podniesienie wyników na Wydziale Chemii Uniwer- ki, teatru, tańca, śpiewu ,które do realizacji programów psy- Pomorskiego Kuratora Oświaty wymienia: adaptację „starych egzaminów maturalnych. sytetu Gdańskiego. W  swoim to pasje realizuje w  różnych choedukacyjnych i  terapeu- w 2021 roku. Oprócz pracy za- życiu zawodowym w  latach projektach teatralno- mu- tycznych. wodowej od 1995 roku zajmuje 2000-2008 była nauczycielem zycznych a  także śpiewając się również pszczelarstwem. chemii i matematyki w Publicz- w  chórze Lutnia. Swoje zain- Dyrektorem Zespołu Szkół nym Gimnazjum im. Zygmunta teresowania przelewa także im. Cypriana Kamila Norwi- Marzena Zawisza od 2012 Steinborn w  Przezmarku, a  od na podopiecznych, od 16 lat da w  Dzierzgoniu ponownie roku pełni funkcję dyrektora roku 2008 – nauczycielem ma- współprowadząc w  Ośrod- wybrano Jarosława Drwięgę. Zespołu Szkół Zawodowych tematyki i  przedmiotów logi- ku zespół teatralno- wokalny Pan Drwięga studiował na im. Stanisława Staszica w  Bar- stycznych w  Zespole Szkół im. Uśnickie Anioły. Wyższej Szkole Rolniczo-Pe- lewiczkach i  będzie ją pełniła Jana Kasprowicza w Sztumie. dagogicznej w  Siedlcach na jeszcze przez jedną kadencję. Dyrektorem Poradni Psy- kierunku zootechnika. W  1991 Pani Marzena ukończyła Aka- Dyrektora Specjalnego chologiczno-Pedagogicznej roku rozpoczął prace jako na- demię Bydgoską. Całe życie Ośrodka Szkolno – Wycho- w  Sztumie pozostała na swo- uczyciel w Zespole Szkół Rolni- zawodowe, które rozpoczęła wawczego im. Krystyny Jan- ją piątą kadencję Joanna czych w  Dzierzgoniu. Po prze- w  1985 roku poświęciła na- kowskiej w  Uśnicach została Jachim-Poleszak. Absolwent- kształceniu szkoły w  Zespół uczaniu. Początkowo w szkole Jolanta Masny-Olech, osoba ka Uniwersytetu Gdańskiego, Szkół w Dzierzgoniu i ukończe- podstawowej, potem w  gim- od 25 lat związana z  tą pla- która podnosiła swoje kwali- niu studiów podyplomowych, nazjum, obecnie w  szkole po- cówką. Z  wykształcenia ma- fikacje i  umiejętności poprzez był nauczycielem chemii i  in- nadpodstawowej.W  latach gister pedagogiki specjalnej, udział w  studiach podyplo- formatyki. Od 2007 roku peł- 2009 – 2011 była dyrektorem ze specjalnością oligofreno- mowych oraz innych formach ni funkcję dyrektora Zespołu Szkoły Podstawowej w  Dą- pedagogika. Nowa dyrektor szkoleniowych. Przez lata pra- Szkół im. Cypriana Kamila Nor- brówce Malborskiej. Na swoim ukończyła Uniwersytet War- cy w poradni zdobyła wiedzę wida w  Dzierzgoniu. W  czasie koncie ma publikacje i projek- mińsko- Mazurski w  Olsztynie. na temat funkcjonowania pełnienia tej funkcji przyczynił ty regionalne. Zostając dyrek- Pani Jolanta jest założycielką placówki i poznała środowisko się do zagospodarowania te- torem ZSZ im. S. Staszica w Bar- i  wieloletnią prezes Stowa- lokalne. Pani Joanna zajmuje renu wokół nowego budynku lewiczkach postawiła sobie rzyszenia „Do życia przez ży- się edukacją dzieci zdolnych. szkoły, wybudowania dwóch za cel przenieść Szkołę w  XXI cie’ działającego przy SOSW Przy poradni działa Lokalne boisk, uruchomienia nowych wiek. Powstały dwa nowe w  Uśnicach. Jest organizato- Centrum Nauczania Kreatyw- kierunków kształcenia, utwo- obiekty - w  jednym z  nich rem i pomysłodawczynią Prze- nego, w którym pełni ona rolę rzenia specjalistycznych pra- mieszczą się pracownie do glądu Twórczości Artystycznej opiekuna pedagogiczno- me- cowni, wykonania remontów kształcenia młodzieży, zaś dru- POWIAT MALBORK Nowy kierunek w technikum z patronem W czwartek (23 czerwca) został podpisany w tej sprawie list intencyjny w sprawie współpracy Powiatu Malborskiego ze spółką PGE Baltica w zakresie działań, mających na celu edukację młodzieży oraz promocję rozwijającego się sektora morskiej energetyki wiatrowej. Od września w  Zespole Szkół Technicznych będzie uruchomiony nowy kierunek związany z  branżą odna- wialnych źródeł energii “Technik urządzeń i systemów energii odnawialnej”. List intencyjny z  wicepre- wija, jest dynamiczna i poszu- Realizacja tych inwestycji przed podpisaniem listu inten- kiwani są pracownicy z nowy- będzie się wiązała z  koniecz- cyjnego Grzegorz Wysocki, zesem PGE Baltica podpisali mi kwalifikacjami. Chcemy za nością znalezienia odpo- wiceprezes PGE Baltica. tym nadążyć – mówił Walde- wiednio wykwalifikowanych dyrektorzy malborskich pla- mar Lamkowski, wicestarosta pracowników, a  tych ma za- W  spotkaniu w  Starostwie malborski. pewnić w  przyszłości między Powiatowym uczestniczył też cówek: Paweł Rybak, dyrek- innymi Zespół Szkół Technicz- Karol Rabenda, wiceminister PGE Baltica to państwo- nych w Malborku. Aktywów Państwowych. tor ZSP nr 4, oraz Waldemar wa spółka założona w  2019 roku. Jest odpowiedzialna za – Dynamika rozwoju bran- – Cieszę się, że współpra- Kuliński, dyrektor CEZ. realizację “Programu Offsho- ży “offshore” powoduje, że ca między spółką PGE Balti- re” Grupy Kapitałowej PGE rynek będzie potrzebował ca, Starostwem Powiatowym – Wiążemy z  tym spotka- i  koordynuje przygotowania bardzo znaczącej liczby pra- i  szkołami może dać przy- do budowy trzech farm wia- cowników. Z  całego zakresu: szłość mieszkańcom Malbor- niem duże plany i  nadzieje. trowych na Morzu Bałtyckim. zarówno technicznego, jak ka oraz powiatu. I to jest przy- i  “wsparciowego” – mówił szłość ciekawa, bo zawód, Do zadań powiatu należy którego uczniowie będą się prowadzenie szkolnictwa zawodowego. Oprócz tra- dycyjnych form kształcenia uczyć w  najbliższych latach, zycją dla uczniów szkół pod- jest czymś nowym, fascynu- stawowych, którzy będą wy- i zawodów znanych od wielu jącym. Morska energetyka bierać swoją przyszłość i  za- wiatrowa jest ciekawą propo- wód – mówił Karol Rabenda. lat, szukamy też nowych, bo wiemy, że gospodarka się roz-

Z. UŁAW I POWISLA 11 GMINA STARY DZIERZGOŃ Sztum podjął wyzwanie klimatyczne Edukacja ekologiczna W  piątek 10 czerwca 2022 r. Gmina Stary Dzierzgoń we współpracy z  firmą KOMA OLSZTYN Sp. z  o.o. oddział Elbląg, w  ramach edukacji Dwudniową konferencją w  Sztumie zainaugurowano międzynarodo- ekologicznej w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami ko- wy projekt „Sztum circular economy - odpowiedzią na współczesne munalnymi, która jest obligatoryjnym wymogiem wynikającym z usta- wyzwania klimatyczne”, współfinansowany z Mechanizmu Finansowe- wy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, wspólnie odwiedziły go EOG 2014-2021 w ramach Programu „Środowisko, Energia, Zmiany szkoły Podstawowe w Myślicach i Starym Dzierzgoniu oraz Przedszkole Klimatu” oraz ze środków budżetu państwa. Samorządowe w Starym Mieście. Spotkania miały na celu poszerzenie wiedzy na te- mat odpadów komunalnych, prawidłowej segregacji oraz poznanie od „podszewki” działanie i  funkcjonowanie śmieciarki w  zakresie zbiera- nia odpadów. Dzieci zostały obdarowane firmowymi ga- dżetami firmy KOMA. Po uda- nej prelekcji dzieci miały oka- zję przejechać się śmieciarką. GMINA STARY TARG Starania sztumskiego samo- Znaczeniem i  zarazem wy- nych związanych z  gospodar- rządu o  środki rozpoczęły się zwaniami gospodarki o obiegu ką odpadami i recyklingiem. Najlepsi nagrodzeni we wrześniu 2020 r. Ostatecznie zamkniętym dla gospodarki spośród blisko 50 zgłoszonych komunalnej zajęła się prof. dr W  podsumowaniu konfe- 24.06.2022 r. Na uroczystości zakończenia roku szkolnego 2021 /2022 wniosków decyzją Ministerstwa hab. inż. Magdalena Gajewska rencji burmistrz Leszek Tabor najzdolniejsi uczniowie ze Szkoły Podstawowej im. Feliksa Łoyki w Szro- Klimatu i  Środowiska wybrano z  Politechniki Gdańskiej, kon- stwierdził, że sprawy ochrony pach, Zespołu Szkolno Przedszkolnego im. Rodziny Sierakowskich w Wa- pięć. Sukces Sztumu nie byłby centrując się na wodzie. klimatu nie trafiają niestety do plewie Wielkim oraz Zespołu Szkolno Przedszkolnego im. Franciszka Jujki możliwy bez udziału w  projek- szerszego dyskursu publiczne- w Starym Targu otrzymali pamiątkowe dyplomy oraz karty upominko- cie partnerów krajowych - Sto- Kolejne wystąpienia doty- go. - Ale my od lat staramy się we ufundowane przez Wójta Gminy Stary Targ. warzyszenia Gmin RP Eurore- czyły działań miękkich. Mate- robić swoje - podsumował. gion Bałtyk, Politechniki Gdań- usz Dobkowski ze Stowarzysze- skiej oraz partnera zagraniczne- nia WAMACOOP w  Olsztynie W  drugi dzień konferencji go - International Development omówił rozwój przedsiębiorczo- odbyło się posiedzenie zarządu Norway. ści społecznej jako skuteczne Stowarzyszenia Gmin RP Eurore- narzędzie aktywizacji mieszkań- gion Bałtyk, partnera projektu, Konferencja otwierająca ców. Internacjonalizacja dzia- w  trakcie którego zaprezento- i  prezentująca projekt zwią- łań lokalnych na rzecz niebie- wano projekt i korzyści płynące zany z  Gospodarką Obiegu skiego i zielonego wzrostu było z  jego realizacji dla gmin bę- Zamkniętego odbyła się 8 tematem wystąpienia Marcina dących członkami Stowarzy- czerwca w  Bibliotece Kwadro. Żuchowskiego, dyrektora sekre- szenia. Następnie odbyło się Uczestniczyli w  niej jego part- tariatu Stowarzyszenia Gmin RP spotkanie robocze parterów nerzy, eksperci oraz zaproszeni Euroregion Bałtyk. projektu, na którym podsumo- goście, wśród nich Weronika wano pierwszy dzień konferen- Haustein, konsul honorowy Kró- Bardzo ciekawa była dys- cji oraz omówiono kolejne dzia- lestwa Norwegii. kusja, która toczyła się pod łania projektowe, przewidziane koniec konferencji. Dotyczyła do realizacji w najbliższym cza- Ewa Ruczyńska, kierownik ona zmiany postaw społecz- sie. Referatu Zintegrowanego Roz- woju Urzędu Miasta i  Gminy w  Sztumie, koordynator pro- jektu, przedstawiła działania zaplanowane w  projekcie. Powstanie nowoczesny Punktu Selektywnego Zbierania Odpa- dów Komunalnych oraz hala magazynowo-naprawcza, do której mieszkańcy będą mogli oddać rzeczy niepotrzebne, a nadające się do ponownego użycia i  wykorzystania. Dodat- kowo realizowanych będzie szereg działań edukacyjnych i promujących ideę gospodar- ki obiegu zamkniętego. Cał- kowita wartość projektu, który potrwa 26 miesięcy, to ponad 5 mln zł, z czego przyznane do- finansowanie to 4,3 mln zł. O  Gospodarce Obiegu Zamkniętego i  zrównoważonej konsumpcji mówił Andrzej Le- manowicz, dyrektor Zakładu Utylizacji Odpadów w  Elblągu, przykłady czerpiąc z zarządza- nej przez siebie spółki. Z  kolei doświadczenia norweskich wspólnot samorządowych zaprezentowała Małgorzata Rudnicka z International Deve- lopment Norway.

12 Z. UŁAW I POWISLA DŻEM gwiazdą Dni Kwidzyna Każdemu mieszkańcowi Kwidzyna czerwiec kojarzy się z jednym wyda- konkurencje sportowe, kino ducenta Muzycznego i  DJ projekcie śpiewało wielu wy- rzeniem z Dniami Kwidzyna. 9D, strefy chilloutu, wszech- tworzącego głównie muzykę bitnych artystów. W Kwidzynie obecna gastronomia i  masa dance, pop, house i  EDM. zagrał świetny koncert. Niech W tym roku, po dwuletniej sto Kwidzyn, Kwidzyńskie Cen- rozbrzmiała dźwiękami gitar, atrakcji dla dzieci. Czyli praw- Uchodzi on za jednego z  naj- żałują Ci, których przestraszyła przerwie związanej z  pande- trum Kultury oraz Kwidzyńskie klawiszy, bębnów i  tylko naj- dziwe święto dla mieszkańców popularniejszych DJ i  Produ- pogoda, bo było tak gorąco, mią, Dni Kwidzyna wróciły do Centrum Sportu i Rekreacji. popularniejszymi, nietuzinko- i nie tylko. centów Muzycznych w  Pol- że nawet deszczu nie było kalendarza wydarzeń organi- wymi głosami polskiej sceny sce. Od kilku lat współpracuje czuć. zowanych wspólnie przez Mia- W  dniach 18-19 czerwca muzycznej. Towarzyszyły im jak Niezaprzeczalną gwiazdą z  największymi studiami na scena na stadionie miejskim tegorocznych Dni Kwidzyna świecie, a  w  jego solowym fot. Aleksander Łubiński, był zespół Dżem. Mówi się Kwidzyn Moje miasto o  nich „polscy Rolling Stone- si”… I  faktycznie – coś w  tym jest. Choćby ze względu na źródła muzyki, żonglowanie stylami, konsekwencję. Ze względu na staż, pod wzglę- dem którego coraz mniej mają równych. Ze względu na nie harcerski tryb życia oczy- wiście też. No i ze względu na skomplikowane, nie wolne od dramatów dzieje. Pomimo niespodziewa- nych opadów niedzielna noc należała do Gromee-go. Pro-

Z. UŁAW I POWISLA 13 W Krynicy Morskiej matka sprzedała dom razem z synami GMINA STARE POLE Trwa zbiórka na jego wykup Jubileusze Młodzi chłopcy (starszy ma 20, młodszy 18 lat) walczą o swój rodzinny dom, bo ten dom to je- małżeństw dyna ich bezpieczna przystań, to miejsce gdzie jest cały nasz bezpieczny świat. Matka chłop- Piękna uroczystość miała miejsce w  połowie czerwca 2022 r. w Urzędzie Gminy Stare Pole. ców po rozwodzie z ich ojcem przeniosła prawa do domu na rzecz osoby trzeciej, nie infor- Wójt Gminy Marek Szczypior wręczył medale z  okazji 50-lecia pożycia małżeńskiego Pań- mując o tym swoich dzieci. Szansa jest odkupienie domu. W tym celu chłopcy założyli zbiórkę stwu Czesławie i Januszowi Sobierańskim, Lilian- nie i Leszkowi Trawińskim, Teresie i Stanisławowi społeczną na portalu zrzutka.pl Nowy właściciel zgodził Kozubowskim, Wacławowi Kasprzykowskiemu oraz Jadwidze i  Leszkowi Moroniewicz. Wspa- się odsprzedać Pawłowi i Ku- niali jubilaci wyglądali tak dziarsko i młodo, jak- by im ubyło lat. Nic tylko pogratulować wszyst- bie dom. Bracia zbierają, więc kim jubilatom przykładu miłości małżeńskiej. środki, żeby móc pozostać w  dotychczasowym miejscu zamieszkania. Co istotne, star- szy z nich w tym roku skończył szkołę i napisał maturę, której wyniki pozna dopiero w lipcu, a  młodszy jeszcze uczy się w szkole zawodowej. – Trzeba spłacić dwie raty: pierwszą, 60 tysięcy złotych, do czerwca, a  drugą do 30 czerwca za rok. Z  pierwszą Byliśmy normalną trady- w budynku, który prawnie nie mieszkania rozkładając przy ratą było bardzo ciężko, bo cyjną polską rodziną, nigdy jest już naszą własnością. Nie sądowej ugodzie te sumę na dopiero skończyliśmy szkołę, w  domu nie było zbyt dużo wiadomo jak długo będziemy dwie części. Tak wiec do koń- a  tata po wypadku ma nie- pieniędzy, ale rodzice bardzo mieli jeszcze taką możliwość. ca czerwca 2022 mamy wpła- zdolność do pracy – artykułu- się starali zadbać o nasze wy- Nowy właściciel zażądał eks- cić 60 000 zł i  za rok do koń- ją bracia. chowanie i  bezpieczeństwo. misji, nakazując wyprowadze- ca czerwca 2023 roku mamy Pewnego dnia rodzice podjęli nie się w krótkim czasie. Dzięki wpłacić drugie 60 000 zł, piszą Na portalu zrzutka.pl ze- decyzje o rozwodzie a my zo- pomocy instytucji i  życzliwych w opisie zrzutki chłopcy. brano już ponad 53 tysięcy staliśmy z mamą. Niestety ok 2 nam ludzi sprawa trafiła do złotych, ale kończy się po- lata temu nasza mama porzu- sądu. Po bardzo trudnych – To mieszkanie dostał trzebny czas. Równolegle ciła nas dla nowego partnera. sądowych rozprawach teraz nasz tata, który później je wy- zbiórkę prowadzi Bank Spół- remontował. Potem wpadł dzielczy. Nie dość, że odeszła zabiera- w  maju pojawiła się szansa w  problemy finansowe i  prze- jąc dużą część wyposażenia na odzyskanie domu. Szansa, pisał wszystko na mamę, Link domu to jeszcze bez naszej ale także ogromne wyzwanie. żeby mieszkania nie przejął do zrzutki wiedzy sprzedała nasz rodzin- Nowy właściciel domu zażą- komornik – wspomina Paweł https://zrzutka.pl/tdd8nt ny dom. Przebywamy jeszcze dał 120 000 zł za wykupienie Żebrowski. POWIAT SZTUMSKI W hołdzie bojownikom o polskość Powiśla w dwudziestoleciu międzywojennym Na Powiślu pamiętają o setnej rocznicy utworzenia Związku Polaków w  Niemczech. Dlatego Towarzystwo Miłośników Ziemi Sztumskiej zor- ganizowało konferencję regionalną pn. \"O utrzymanie polskości Powi- śla w dwudziestoleciu międzywojennym\" połączoną z wyjazdem stu- dyjnym do miejsc historycznych związanych z działalnością polonijną w powiecie sztumskim. Powiśle w  latach 1920- do najciekawszych zakątków ki (pseudonim Lech Malbor). kim. Przewodnikami podczas Starostwo Powiatowe w Sztu- będą mieść miejsce kolejne 1945 po przegranym plebi- powiatu sztumskiego związa- Wykonawcy reprezentowali wycieczki byli: Andrzej Lubiń- mie, Miasto i  Gmina Sztum wydarzenia upamiętniające scycie, za wyjątkiem tzw. nych z działalnością Polaków Szkołę Podstawową w  Sta- ski i Krystian Zdziennicki. oraz Sztumskie Centrum Kul- zaangażowanych mieszkań- Małej Polski, pozostało w gra- sprzed stu laty – mówi Krystian rym Targu, która nosi imię tury. Dziękujemy naszym part- ców Powiśla w  ruch narodo- nicach państwa niemieckie- Zdziennicki z Towarzystwa Mi- autora tekstów prezentowa- Realizacja projektu była nerom oraz uczestnikom za wy. Setne rocznica Związku go. Mieszkający tu Polacy łośników Ziemi Sztumskiej. nych pieści. Ważnym uzu- możliwa dzięki wsparciu fi- udział w wydarzeniach – pod- Polaków w  Niemczech jest pomimo nieprzychylnej sytu- pełnieniem spotkania była nansowemu powiatu sztum- kreśla K. Zdziennicki. Z  całą dobrym pretekstem, aby od- acji organizowali się w  celu Pierwszym prelegentem wystawa książek poświęcona skiego. Wsparcia organiza- pewnością w  bieżącym roku krywać karty historii regionu. utrzymania ducha narodo- był Krystian Zdziennicki, który tematyce polonijnej lat 1918- cyjnego udzieliły natomiast: wego. W  1922 roku utworzo- opowiedział o  działalności 1939, o  której opowiedziała no Związek Polaków w Niem- Związku Polaków w  Niem- uczestnikom Justyna Czernic- czech, którego pierwszym czech na Powiślu. Natomiast ka - pracownica sztumskiej prezesem był hr. Stanisław Andrzej Lubiński mówił o  po- biblioteki. Konferencja miała Sierakowski – właściciel ma- dróżach mieszkańców ziemi miejsce w  gościnnych pro- jątku w  Waplewie Wielkim sztumskiej do II RP, a  Adam gach Biblioteki Sztumskiego w powiecie sztumskim. – Ma- Langowski omówił temat Centrum Kultury. jąc to na uwadze zaprosili- związany z  powiślańskimi śmy mieszkańców do udziału korespondentami czasopi- Kolejnego dnia TMZS w sesji historycznej, gdzie jako sma pt. \"Mały Polak w Niem- zaprosiło mieszkańców do sztumscy regionaliści wygłosi- czech\". Oprócz wystąpień udziału wyjeździe studyjnym. liśmy referaty przypominają- historyków w programie prze- Uczestnicy mieli możliwość ce aktywność ludności pol- widziano występ Beaty Lan- zwiedzenia miejsc związa- skiej zamieszkującej Powiśle gowskiej oraz Marka Czar- nych z  działalnością polonij- w  dwudziestoleciu między- neckiego, którzy zaśpiewali ną mieszkańców ziemi sztum- wojennym. Ponadto zorga- utwory nauczyciela szkół pol- skiej. Zwieńczenie stanowiła nizowaliśmy wyjazd studyjny skich na Powiślu w latach 30- wizyta w  Muzeum Tradycji tych XX wieku - Franciszka Juj- Szlacheckiej Waplewie Wiel-

14 Z. UŁAW I POWISLA POWIAT KWIDZYŃSKI POWIAT NOWODWORSKI Niepełnosprawni Dofinansowanie pływacy z sukcesami na rozwój OSW Z czterema medalami, w tym złotym, dwoma srebrnymi i brązowym, 28 czerwca br. w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego wrócili niepełnosprawni pływacy z Ogólnopolskich Integracyjnych Za- Starosta Nowodworski Jacek Gross, Wicestarosta Barbara Ogrodow- wodów Pływackich Akces Swim w Gdańsku. ska, Dyrektor Specjalnego Ośrodka Szkolno – Wychowawczego im. Ire- ny Sendlerowej Tomasz Szczotka wraz ze Skarbnikiem Powiatu Barbarą tomiast Artur Jurczak w  kate- Kamińską podpisali umowę na realizację zadania pn.: „Rozbudowa gorii pływania stylem dowol- miejsca rekreacyjno – turystycznego wraz z montażem plenerowej gry nym mężczyzn zajął trzecie edukacyjnej w miejscowości Nowy Dwór Gdański”. miejsce. Oboje reprezentowali Warsztat Terapii Zajęciowej jak i  turyści będą mogli za- w  Górkach (gmina Kwidzyn), grać w  grę, która zachęci ich prowadzony przez Fundację do głębszego zapoznania się „Misericordia”. z  głównymi zagadnieniami związanymi z rybactwem śród- Po raz pierwszy w historii za- lądowym i  światem podwod- wodów przyznano też nagro- nym. Wartość projektu wynosi dy drużynowe. Reprezentacja 98 583,00 zł, z  czego ponad WTZ w  Górkach zajęła zespo- 83% kosztów finansowane jest łowo piąte miejsce. Drużyna ze środków Europejskiego Fun- DPS w  Ryjewie zajęła szóste duszu Morskiego i Rybackiego. miejsce. Zawody zostały zor- ganizowane po raz trzeci. Celem projektu jest rozbu- dowa miejsca rekreacji i  od- Łącznie w  zawodach, poczynku dla mieszkańców powiatu nowodworskiego oraz które odbyły się w  Gdańskim turystów znajdującego się przy Specjalnym Ośrodku Szkolno Ośrodku Sportu w  Gdańsku – Wychowawczym im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Oruni, wzięło udział 70 osób. Gdańskim. Miejsce to będzie pełniło funkcję centrum za- Ich organizatorem jest Fun- baw połączonego z  grą edu- kacyjną o tematyce rybackiej, dacja Rozwoju Integracji Spo- w którym zarówno mieszkańcy łecznej AKCES. Konrad Stachewicz z  Domu Pomocy Społecznej „Słoneczne Wzgórze” w  Ry- jewie zajął pierwsze miejsce, drugie miejsce zajął Piotr Belt, także z  DPS w  Ryjewie. Mag- dalena Kuter zajęła drugie miejsce w  kategorii pływania stylem dowolnym kobiet, na- GMINA DZIERZGOŃ MALBORK Urządzenie AED Od 1 lipca darmowa – „By inni mogli żyć” komunikacja zbiorowa Na budynku Ośrodka Zdrowia został zainstalowany defibrylator AED. Miejski Zakład Komunikacji w Malborku informuje, iż z dniem 1 lipca 2022 Inicjatorem zbiórki na zrzutka.pl było Stowarzyszenie Dzierzgoń Team roku (na podstawie uchwały Rady Miasta Malborka nr XLVI/378/2022 i Przyjaciele Mieszkańcom Dzierzgonia. Dzięki zaangażowaniu wielu lu- z dnia 20 maja 2022 roku) zostają wprowadzone bezpłatne usługi prze- dzi i kilkudziesięciu darczyńcom udało się osiągnąć szczytny cel. wozowe w publicznym transporcie zbiorowym w Malborku. Przenośny Defibryla- AED w  Polsce https://www. Z autobusów zostaną usu- ratujzsercem.pl/ nięte kasowniki (a w autobu- tor AED został umieszczony sach elektrycznych będą one Jest to drugie tego typu nieaktywne) bilety nie będą w  widocznym i  dostępnym urządzenie dostępne 24h/7 konieczne. W  związku z  po- dni w  tygodniu w  Dzierzgo- wyższym do 14 lipca będzie miejscu jakim jest ściana niu. Pierwsze znajduje się już można dokonać zwrotów na remizie Ochotniczej Stra- niewykorzystanych biletów Ośrodka Zdrowia Solidus ży Pożarnej w Dzierzgoniu, ul. jednorazowych. Krzywa 12. NZOZ w  Dzierzgoniu przy ul. Bilety niewykorzystane można zwracać w  miej- Zawadzkiego 17. scach, w  których dokonano zakupu (bilety jednorazowe Urządzenie zostało już za- zielone - sklepy, kioski, a bilety niebieskie u  kierowców). Po rejestrowane w  bazie Mapa 14 lipca nie będzie możliwo- ści zwrotów biletów. Jednocześnie MZK pracu- je nad propozycjami nowych rozkładów jazdy, zmianami i rozszerzeniem linii autobuso- wych. Można zgłaszać swoje propozycje na adres mailowy przewoźnika mzk-mk@mzk. malbork.pl.

TABELE kmPii:oin(t3Wero4ki,ws07łsa38k,iKS(8to7a2r0,rzo)8eg–7na)(ie1rdw2,o08:45–,)BberanimaZ-.-UŁA1.WTJaAntaIrBPUsOtEkaWL EISLBAKLASA, GR. VI28 1543 - 8 98 - 44 III LIGA 82 - 34 54 - 38 34 kolejka: Unia Janikowo - Zawisza Bydgoszcz 1-1, Bałtyk 50 - 29 Gdynia - Jarota Jarocin 1-2, Kluczevia Stargard - Sokół Tęcza Brusy – Spójnia Sa- 1. Rodło Trzciano 53 dlinki 2:1, bramki: (43, 90+2) – 2. Amatorka Mikołajki 51 Kleczew 2-1, Świt Szczecin - Olimpia Grudziądz 1-0, Stolem 3. GKS Straszewo 46 Gniewino - Kotwica Kołobrzeg 3-4, KP Starogard Gd. - GKS samob. (69) Przodkowo 4-2, Polonia Środa Wlkp. - Pogoń II Szczecin 0-3, 4. GKS Gardeja 39 Bałtyk Koszalin - Błękitni Stargard 3-2. Olimpia Sztum – Orzeł 5. Pogoń Smętowo 33 66 - 52 1. Kotwica Kołobrzeg 78 75 - 25 Subkowy 3:0, vo 6. Powiśle Czernin 29 36 - 51 2. Olimpia Grudziądz 77 77 - 24 Ostatnia ligowa kolejka 7. Powiśle Stary Targ 28 54 - 48 była znamienną i  stanowiła 8. Pomorzanka Skórcz 26 33 - 38 3. Unia Janikowo 60 62 - 47 PIŁKA NOŻNA. IV i V liga o  miejscach 2-4. Przed jej ro- 9. Szpak Skórcz 22 36 - 68 zegraniem najwięcej szans 10. KP Wandowo 21 34 - 67 4. Pogoń II Szczecin 58 60 - 36 Sezon zakończony 11. Powiśle Rakowiec 17 44 - 73 sporymi sukcesami 5. Pogoń Skalmierzyce 58 54 - 42 6. Sokół Kleczew 56 53 - 39 7. Świt Szczecin 56 56 - 37 dawano rezerwom Raduni, 12. Orliki St. Dzierzgoń 13 31 - 76 8. Zawisza Bydgoszcz 50 57 - 51 której do awansu w  meczu JUNIOR MŁODSZY z  Powiślem starczył remis. Po 14 kolejka: Pomezania Malbork – Gryf Słupsk 3:3, Radunia 9. Błękitni Stargard 45 48 - 54 60 min w  barażach była Ra- Stężyca – Chojniczanka 1:2, Jaguar Gdańsk – Gryf Wej- dunia. Ale w  ostatnim kwa- herowo 19:0, Jantar Ustka – Gedania Gdańsk 1:9, Arka SI 10. Polonia Środa Wlkp. 43 40 - 63 dransie o losach meczu w po- Gdynia – Bałtyk Gdynia 3:2, AS Kolbudy – GOSRiT Luzino 0:3, Beniaminek 03 Stg. – KP Gdynia 0:7. 11. KP Starogard Gd. 42 44 - 51 12. Stolem Gniewino 41 43 - 66 13. Jarota Jarocin 36 40 - 47 14. Bałtyk Gdynia 36 44 - 57 jedynkę rozstrzygnął Tramow- 1. Arka Gdynia 36 96 - 10 15. GKS Przodkowo 36 40 - 51 ski, który aż trzykrotnie trafił 2. Gedania Gdańsk 34 91 - 17 do bramki Raduni i przesądził 3. Bałtyk Gdynia 31 71 - 22 16. Bałtyk Koszalin 35 40 - 58 o  awansie Dzierzgońskiego 4. Jaguar Gdańsk 31 55 - 20 Powiśla do baraży o  IV ligę. 5. Jantar Ustka 28 46 - 22 17. Kluczevia Stargard 26 28 - 65 Podwójny IV ligowy awans i brak spadków, to spory sukces żuławskiej Zajęcie drugiego miejsca za 6. Arka Gdynia SI 27 49 - 25 i powiślańskiej piłki nożnej. Od nowego sezonu będziemy mieli 3 IV li- 7. GOSRiT Luzino 25 47 - 27 18. Elana Toruń (*) 21 36 - 84 gowe i 7 drużyn w popularnej Okręgówce. W pożegnalnych meczach najwyżej notowani zwyciężali. IV LIGA 32 kolejka: GKS Kowale - Anioły Garczegorze 3-0, Jantar Ustka - Czarni Pruszcz Gd. 0-2, MKS Władysławowo - Choj- absolutnym Mistrzem II grupy 8. Chojniczanka 20 40 - 40 niczanka II Chojnice 2-1, Orkan Rumia - Pogoń Lębork 2-4, – Pomezanią dało przepust- 9. KP Gdynia 16 29 - 54 kę do możliwości rozegrania 10. Pomezania Malbork 14 36 - 47 Sparta Sycewice - Wierzyca Pelplin 2-0, pauza - Borowiak najpierw półfinału, a  potem 11. Gryf Słupsk 13 24 - 57 barażowego finału. Znacznie 12. Gryf Wejherowo 11 16 - 80 Czersk. zamiar zdobyć regionalny trudniej było na tym niższym 13. Radunia Stężyca 11 24 - 52 Puchar Polski ale swoich am- 14. AS Kolbudy 9 21 - 65 Grupa Mistrzowska bicji nie potwierdził na boisku w Nowym Stawie. Losy meczu 1. Gedania Gdańsk 73 92 - 29 rozstrzygnęły się już do prze- rwy najpierw najskuteczniejszy 2. Jaguar Gdańsk 56 68 - 40 w zespole Gromu wynik otwo- rzył Hołtyn, a w 31 min meczu 3. Wikęd Luzino 55 58 - 37 na polu karnym faulowany szczeblu. W Miastku ze Startem 15. Beniaminek 03 Stg. 0 3 - 110 został Staniaszek i dogodność 4. Gryf Wejherowo 50 54 - 41 z 11 metrów wykorzystał Karni- dobrze się zaczęło. Po dwóch I Liga Kobiet luk. Do 11 lipca piłkarze mają bramkach Tramowskiego i Le- 5. Lechia II Gdańsk 45 72 - 56 przerwę wakacyjną, potem wandowskiego już na począt- 1. Czwórka Radom 48 65 - 33 nastąpi okres przygotowań, ku było 3:0 ale miejscowi od- 80 - 39 6. Kaszubia Kościerzyna 45 55 - 58 a  inauguracja nowego sezo- 2. Pogoń Tczew 46 51 - 23 nu nastąpi 6/7 sierpnia. 64 - 32 7. Gryf Słupsk 45 63 - 56 3. Resovia Rzeszów 45 V Liga 8. Bytovia Bytów 42 41 - 41 Pomezania Malbork – 4. Stomil Olsztyn 44 Wietcisa Skarszewy 6:1, bram- 9. Grom Nowy Staw 42 50 - 42 ki: Kamil Dryjas (14), Robert robili na 3:2 i  wtedy w 70 min 5. SWD Wodzisław Śl. 43 58 - 34 Wesołowski (45), Kacper Ra- 10. Arka II Gdynia 38 49 - 55 pińczuk (58), Piotr Sobieraj gola na 4:2 zdobył Orłowski. 6. Polonia Środa W. 35 49 - 30 (62), Mateusz Rabenda (76), Grupa Spadkowa Sławomir Ziemak (82) – (75) Ostatecznie mecz wygrało 7. Staszkówka Jelna 30 48 - 56 Radunia II Stężyca – Po- Powiśle 4:3 i  w  finale miało 8. Skra Częstochowa 29 33 - 40 11. Chojniczanka II 41 66 - 43 wiśle Dzierzgoń 2:3, bramki: zagrać w  Redzie z  Orlętami, 9. SMS II Łódź 22 42 - 54 (45+1, 61) – Dawid Tramowski które pokonały rezerwy Bałty- 10. Ząbkovia Ząbki 17 34 - 76 12. Wierzyca Pelplin 40 40 - 46 (75, 76, 87) 11. ROW Rybnik 15 43 - 71 Styna Godziszewo – Żuła- 13. MKS Władysławowo 38 46 - 72 wy Nowy Dwór Gd. 1:0, bram- ka: (90) 14. Pogoń Lębork 38 51 - 51 Błękitni Stare Pole – Mete- or Pinczyn 1:2, bramki: Kamil 15. Anioły Garczegorze 37 34 - 57 ku Gdynia 1:0. W minioną nie- 12. Rolnik Biedrzychowice 9 34 - 113 16. GKS Kowale 36 57 - 60 dzielę w  Redzie podopieczni IV LIGA KOBIET 17. Czarni Pruszcz Gd 34 47 - 54 trenera Rucińskiego od sa- 1. Jastrząb Malbork 33 71 - 24 mego początku mieli jasny 2. KS Pszczółki 30 52 - 24 18. Sparta Sycewice 33 45 - 64 cel i  go realizowali z  pełnym 3. Pogoń II Tczew 23 57 - 29 przekonaniem. Listę strzelców 4. Chojniczanka 16 21 - 40 19. Borowiak Czersk 32 44 - 69 5. Olimpia Czersk 14 25 - 76 20. Jantar Ustka 29 38 - 71 21. Orkan Rumia 26 47 - 75 V Liga, grupa II w 11 min otworzył Lewandow- 6. Stal Jezierzyce 10 17 - 44 34 kolejka: Wisła Tczew – Gwiazda Karsin 0:3 vo, Wisła IV Liga Staw nie miał już tak wielu ski, jeszcze przed przerwą po 7. Brda Rytel 10 15 - 80 Grom Nowy Staw – Jaguar powodów do zadowolenia, Korzeniewo – Beniaminek Stg. 0:4, Pomezania Malbork – Gdańsk 2:0 jak w  pierwszych 20 seriach Bramki: Norbert Hołtyn (8), spotkań. W  pojedynkach Wietcisa Skarszewy 6:1, Radunia II Stężyca – Powiśle Dzierz- Marcin Karniluk (32-r.k) o awans do III ligi podopiecz- faulu na Lewandowskim na Grom: Leleń – Polański, ni trenera Obiały grali poniżej goń 2:3, Kolejarz Chojnice – Victoria Kaliska 7:0, Tęcza Bru- Błażek, Danielak (Karczewski), oczekiwań ale sezon zakoń- 2:0 z  rzutu karnego podwyż- Gwóźdź, Stanikowski, Jędrze- czyli w  dobrych humorach sy – Spójnia Sadlinki 2:1, Błękitni Stare Pole – Meteor Pinczyn jewski, Karniluk (Gruszewski), i z przytupem. Dwa tyg. temu szył Zamerski i w 55 min meczu ligi Sokoła Wyczechy i rezerw Bać, Staniaszek, Hołtyn. Grom podejmował wiceli- 1:2. Styna Godziszewo – Żuławy N Dwór 1:0. W  pojedynkach grupy dera Jaguara Gdańsk, który na 3:0 po podaniu Pietrzyka Lechii Gdańsk nie spadł Boro- mistrzowskiej Grom Nowy w  niedalekiej bliskości miał 1. Pomezania Malbork 96 134 - 13 podwyższył bohater meczu wiak Czersk, a co za tym idzie 2. Powiśle Dzierzgoń 71 78 - 29 3. Radunia II Stężyca 69 99 - 43 - Lewandowski. Tym samym zmniejszyła się ilość spadkowi- 4. Wietcisa Skarszewy 69 85 - 55 po roku przerwy Dzierzgoń- czów, która też skutkowała na 5. Kolejarz Chojnice 62 70 - 50 skie Powiśle ponownie grać relegacje z V lig. Tym samym 6. Beniaminek 03 Stg. 58 76 - 43 będzie w  IV lidze. W  wyniku w  Sztumie zachowany został 7. Żuławy N. Dwór Gd. 56 80 - 49 awansu Powiśla oraz rezygna- ligowy status, Olimpia pozo- 8. Gwiazda Karsin 51 64 - 65 cji z udziału w rozgrywkach IV stała w Okręgówce. 9. Wisła Tczew 47 70 - 82 10. Wisła Korzeniewo 45 59 - 98 11. Błękitni Stare Pole 43 54 - 66 PIŁKA NOŻNA. A i B klasa 12. Meteor Pinczyn 39 53 - 62 Pogoń wraca do Okręgówki 13. Tęcza Brusy 38 57 - 63 14. Spójnia Sadlinki 35 47 - 94 15. Styna Godziszewo 35 46 - 79 16. Olimpia Sztum 26 47 - 101 17. Victoria Kaliska 15 45 - 114 18. Orzeł Subkowy (*) 23 31 - 86 A Klasa, grupa IV 1. Supra Kwidzyn 58 83 - 31 Po 24 serii spotkań w której miał miejsce wewnętrzny pojedynek zespołów z Kwidzyna było pra- wie pewne że Supra po roku wskoczy o szczebel wyżej. Ale nawet w ostatniej kolejce trudno 2. Pogoń Prabuty 54 92 - 30 było wyrokować kto obok Supry zdobędzie awans. Po rocznym rozbracie Prabucianie wracają do Okręgówki. 3. Delta Miłoradz 54 60 - 36 4. Rodło Kwidzyn 53 73 - 43 5. Mady Ostaszewo 52 71 - 41 6. Czarni Przemysław 43 73 - 73 7. Błękitni Stare Miasto 34 58 - 46 8. LKS Waplewo 31 52 - 64 9. Relax Ryjewo 30 53 - 56 A KLASA skie Rodło nie bez kłopotów ski - Szablewski). Ty samym po taś, Górka, Kondziela – Sałek W grupie IV, w 26 ostatniej ale wygrało w  Waplewie 2:1 zwycięstwach pretendującej 2). W  Starym Mieście Błękitni 10. Mewa Gniew 30 73 - 68 serii spotkań jeszcze szanse (Nagórski, samob). Bardzo do awansu z drugiego miejsca polegli z  Relaxem Ryjewo 0:2 oprócz awansującej wcześniej dobrze w  swój mecz weszła czołowej czwórki, zachowany (Siwiec, Iwański). 11. Świt Radostowo 25 45 - 87 Supry miały jeszcze niedaw- Delta która ze spadkowiczem został status sprzed jej rozegra- ni przodownicy z  Ostaszewa, AP w  Malborku prowadziła nia. I  tym samym Pogoń po Z  A  klasowej grupy IV 12. Błyskawica Postolin 25 52 - 101 Rodło oraz Delta i  Pogoń. już od 3 min po golu Ochmiń- roku powraca do V ligi. W me- z  pierwszego miejsca awans Ta ostatnia para miała tyleż skiego i  potem już więcej goli czu 26 serii spotkań liderka Su- wywalczyła Supra Kwidzyn, 13. WKS Lignowy Szl. 20 37 - 80 samo punktów i  w  przypad- nie zobaczono a  i  tak Delta pra na pożegnanie z  A  klasą która w  drabince rozgrywko- ku wygranych liczył się bilans przytuliła komplet 3 punktów. miała u  siebie nie lada prze- wej co roku pnie się w  górę 14. AP Malbork 15 40 - 106 bezpośrednich pojedynków, Trudny u  siebie mecz rozpo- prawę z  przewidywaną do i po roku z A klassy do V ligi po- a  ten wychodził na korzyść częła Pogoń, bo do przerwy spadku Błyskawicą Postolin. wróciła Pogoń Prabuty. Z  tej B Klasa, gr. V Pogoni. 10 dni temu Mady przegrywała z  Czarnymi 0:1, Do 60 min meczu goście pro- grupy spadek do B klasy mimo chociaż przegrywały u  siebie ale ze zmianą stron role też wadzili w  Kwidzynie 2:0, a  po regulaminowych dwóch de- 1. Błękitni Kmiecin 57 106 - 28 z  Radostowem 0:1, to wycią- się odwróciły i  Prabucianie 92 min jako zwycięzcy z boiska gradacji nie dotknął WKS gnęły na 5:1 (T. Wirkus 3, K. wygrali 5:1 (Urbanowicz 2, schodzili przyszli już V ligowcy Lignowy, a  tylko AP Malbork 2. Gryf Tczew 50 90 - 33 Wirkus, Wardowski). Kwidzyń- Kowalski, Szpociński, Dąbrow- wygrywając mecz 3:2 (Woj- (wyliczenia Pomorskiego ZPN w celu zachowania 14 zespo- 3. Lisovia Lisewo 48 83 - 29 4. Pomezania II Malbork 42 66 - 42 5. Bałtyk Sztutowo 40 58 - 45 6. Skra Kończewice 32 45 - 58 łowych grup). Z B do A klas w tym sezonie 7. Jurand Lasowice 30 53 - 65 awansowały nasze trzy druży- 8. Nogat Malbork 25 28 - 66 ny. Z  V grupy prolongatę wy- walczyli Błękitni Kmiecin, a z VI 9. Real Myszewo 17 37 - 71 grupy Rodło Trzciano i  Ama- torka Mikołajki Pomorskie. 10. Ruch Gościszewo 17 39 - 65 11. Tęcza Szropy 15 27 - 66 12. Orzeł Ząbrowo 9 29 - 93 Z. UŁAW I POWISLA Miesięcznik informacyjno-publicystyczny powiatów nowodworskiego, malborskiego, sztumskiego i kwidzyńskiego. Redakcja: ul. Dmowskiego 29, 83-200 Starogard Gdański, kom. 513 393 393, e-mail: [email protected]. Wydawca: Kancelarie Doradców Prawnych i Inwestycyjnych FACT Sp. z o.o. Nakład: do 15 tys. Zespół redakcyjny: Beata Odziemkowska-Pielecka - redaktor naczelny, Piotr Pielecki, Ireneusz Makiła, Andrzej Noraczej, Edyta Lichy, Krzysztof Krajnik, Hanna Kamińska, Aleksandra Kowalska, Marek Duzowski, Krystian Zdziennicki. Dział techniczno-informatyczny: Mateusz Kowalski. Dział Reklam i Ogłoszeń: e-mail: [email protected], tel. 513 393 393 (za treść reklam i ogłoszeń redakcja nie odpowiada).

16 Z. UŁAW I POWISLA